fVlilieuprijs voor Hoven van Axel
Zoeken naar werk dat bij je past
Gemiste kans Delta Nuts
Handelskamers
willen beste halen
uit Zoomgebied
Boeren kunnen
meer natuur in
beheer nemen
In een week bijna
4800 bekeuringen
zeeland
Drie participanten in voorbeeldproject duurzame bouw delen eerste plaats
Mollenvrij
fietspad in
ideeënbus
provincie
Korczakschool
woensdag 22 maart 2000
.30-
;ur-||oor Barend Pelgrim
AXEL- De Zeeuwse Milieuprijs
iek; 1999 is toegekend aan het
bouwproject De Hoven van Ax-
^1. Opvallend is dat de jury de
!de prijs verdeelde over drie partij
en: de Regionale Zeeuwsch-
'30 Vlaamse Woningbouwvereni-
de ging (RZVW) als opdrachtgever
Jur en eigenaar, Architektenburo
rel, Ue Putter uit Goes als ontwer
per en de gemeente Axel als
voorwaardenscheppende part
ner. De twee plaats ging naar
Jdilieubeschermingsvereniging
/an Pe Steltkluut voor het werk van
,ek 1de vereniging in het algemeen,
lor- Herwijl de derde stek toeviel aan
>ek, jde Zeeuwse Vereniging voor
(Ouderenzorg met hel project
Milieubesparing binnen de
.00 iZeeuwse Verzorgingstehuizen,
ee-
Bij de bekendmaking gisteren
middag in Axel zei voorzitster
iek van de jury L.Vermeulen dat De
Hoven van Axel als project met
fe°n kop en schouders boven het
kandidatenveld uitstak. Ze
iis, roemde met name de grote be-
Els trokkenheid en de hechte sa-
ur. menwerking van het winnende
trio. Het woningbouwproject
De Hoven is gebouwd op de
grondvesten van de voormalige
s" Axels woonwijk Beton wij k-
30- West.
en Er gingen 230 oude betonnen
30 woningen tegen de vlakte en
•m daarvoor komen 149 nieuwe ap
partementen, huurhuizen en
.koopwoningen in de plaats. Het
hart van de nieuwe wijk wordt
l lgevormd door een in het oog
springend appartementencom
plex met een glazen dak en een
binnentuin. De Hoven zijn op
dit moment nog volop in ont
wikkeling. Volgende maand
wordt gestart met de bouw van
25 koopwoningen. Bij de toet
sing van de voorgedragen pro-
Fjecten wordt gekeken naar vier
criteria: de voordelen voor het
milieu, het innovatieve karak
ter, het uitstralingseffect en de
samenwerking tussen verschil
lende partners.
Volgens het juryrapport heeft de
Axelse kandidaat op alle fron-
j ten hoog gescoord. De Hoven
I zijn een voorbeeld van duur-
zaam bouwen en van een bouw-
I wijze die zal leiden tot een laag
energieverbruik. Zo wordt
1 bijvoorbeeld hemelwater opge-
j vangen en herbrui kt voor pas
MIDDELBURG - Provincie
ambtenaar J. Walhout heeft een
mollenbestendig fietspad be
dacht. Het is één van de ruim ze
ventig voorstellen die vorig jaar
in de provinciale Ideeënbus te
recht kwamen.
Het principe is eenvoudig, zegt
de uit Terneuzen afkomstige
Walhout.
„Door onder de aansluiting van
fietspadtegels een tweede tegel
te plaatsen wordt voorkomen
dat er tegels instorten als een
mol een gang onder het fietspad
door graaft.Walhout verwacht
overigens niet dat zijn idee de
komende tijd op grote schaal
wordt uitgevoerd. „Ik had twin
tigjaar eerder met het idee moe
ten komen. Tegenwoordig zijn
er nauwelijks nog fietspaden
die uit tegels bestaan. Het is al
lemaal asfalt wat. vandaag de
dag de klok slaat."
Voorstellen
Een aantal voorstellen uit de
Ideeënbus van de provincie Zee
land is door het college van Ge
deputeerde Staten beloond met
een geldprijs variërend van 25
tot 150 gulden. P. J. Contant
stelde voor om een blijvende ex
positie over de PSD in te rich
ten.
De veerdiensten over de Wester-
schelde houden in 2003 na de
opening van de Westerschelde-
tunnel op te bestaan. „De ge
dachten gaan uit naar het ten
toonstellen van bijzondere
voorwerpen als uniformen,
scheespbellen en oude films",
onderbouwt Contant zijn voor
stel. Het dagelijks provinciebe
stuur heeft zijn idee in beraad.
Suggesties
sende doeleinden (het zoge
naamde B-water-circuit).
Verder is er sprake van goede
isolatie, warmteterugwinning,
toepassing van zonne-energie
en warmtepompen. Juryvoor
zitter Vermeulen: „Er is zowel
sprake van een vernieuwend
karakter als van een originele
combinatie van diverse en uit
eenlopende nieuwe technie
ken."
Burgemeester W. de Graaf van
Axel is bijzonder trots op het
binnenhalen van de Milieuprijs.
Hij memoreerde dat de tot
standkoming van De Hoven
voor de drie partijen een leer
proces was dat tot voorbeeld
kan strekken voor andere wo
ningbouwprojecten. „Het moti
veert ons om verder te gaan met
duurzame energie." Gedepu
teerde A Poppelaars van
milieubeleid hoopt dat in de
toekomst meer bedrijven zich
zullen mengen in de strijd om de
Milieuprijs.
„De prijs wordt betaald uit het
Provinciale Milieufonds. Het is
echter opvallend dat er onder de
17 genomineerden maar één be
drijf is (Magnum Holland uit
Tholen) en dat het voor de rest
allemaal organisaties, vereni
gingen of particuliere initiatie
ven zijn. Dit fonds is er onder
meer ook om bedrijven te acti
veren. Ik kan me voorstellen dat
er gewerkt 'wordt aan de ver
mindering van hun C02-uit-
stoot of samenwerking komt op
het gebied van afvalverwerking
of duurzaam ondernemen. De
milieuprijs is er niet enkel voor
de bouwsector. In andere secto
ren zullen er ook wel bedrijven
zijn met initiatieven die voor
deze prijs in aanmerking ko
men. Maar er is blijkbaar een
bepaalde drempel om projecten
via de Milieuprijs voor het voet
licht te brengen."
De Goese architect L. de Putter, directeur C.M. Rei nhoudt van de woningbouwvereniging en burgemeester W. de Graaf van Axel (vlnr) ont
vingen gezamenlijk de Zeeuwse Milieuprijs 1999 voor bouwproject De Hoven van Axel. foto Charles Strijd
door Barend Pelgrim
AXEL - De Regionale
Zeeuwsch-Vlaamse Woning
bouwvereniging (RZVW) is
bijzonder teleurgesteld in Del
ta Nutsbedrijven. Bij de uitrei
king van de Zeeuwse Milieu
prijs dinsdagmiddag in Axel
laakte directeur C.M. Rein-
houdt van de RZVW de opstel
ling van Delta Nuts.
Hij heeft weinig begrip voor de
starre manier waarop het ener
giebedrijf heeft gereageerd op
het voorstel van de RZVW om
te participeren in de warmte-
en watervoorziening van het
woningbouwproject De Hoven
van Axel.
De Hoven zijn ontwikkeld vol
gens milieuvriendelijke prin
cipes, met onder meer zonne
collectoren en -boilers voor
tapwaterverwarming en een
zogenaamd B-water-circuit
waarbij hemelwater wordt
herbruikt. Delta Nuts heeft
echter geweigerd de exploita
tie van het B-watersysteem en
het onderhoud van de warmte
pomp over te nemen.
Reinhoudt: „Het is jammer,
want de beslissing is ingegeven
door puur economische motie
ven terwijl Delta ook een
maatschappelijke verant
woordelijkheid heeft. Dit was
voor hen een uitgelezen moge
lijkheid om hun betrokken
heid met energiebesparing te
illustreren.
Nu moet de RZVW noodge
dwongen beroepsvreemde ac
tiviteiten op zich nemen. Wij
hadden gehoopt bepaalde za
ken over te dragen aan Delta."
De Ideeënbus stond voor het
derde achtereenvolgende jaar
open voor creatieve suggesties
van de ruim duizend ambtena
ren. In 1999 kwamen er 75 idee-
en binnen. Een jaar eerder wa
ren het er vijftien minder. Een
van de medewerkers stelde voor
om een paraplu in het jaaiiijkse
kerstpakket te stoppen. Het was
hem opgevallen dat collega's re
gelmatig bij de boden aanklop
pen voor een paraplu.
Een idee dat niet wordt beloond,
is de bestrijding van de duiven-
overlast op het Abijdplein. Een
medewerker stelde voor om op
de dakgoten boven iedere in
gang van het Abdijcomplex een
draad met zwakstroom aan te
brengen.
door Henk Postma
Buitenbeentjes. Op doorsnee scholen
worden ze vaak als probleemkind
beschouwd. Ze leren 'zeer moeilijk'. Of
gedragen zich 'onmogelijk'. Maar voe
len ze zich eenmaal op juiste waarde ge
schat, dan blijken ze zeer betrouwbaar,
hardwerkend, en veelal ook bijzonder
creatief. Aan de scholen voor speciaal
onderwijs de taak op die leerlingen, met
een speciaal oog voor hun eigenheid,
naar het juiste plekje in de maatschap
pij te begeleiden. De alledaagse werk
praktijk blijkt dan vaak een betere
leerschool dan de klas. Dus worden alle
zeilen bijgezet om kinderen 'met leer-
of gedragproblemen' in de gelegenheid
te stellen werkervaring op te doen.
Op de Korczakschool in Middelburg
geven ze voortgezet onderwijs aan een
zestigal leerlingen, afkomstig uit heel
Zeeland, die 'zeer moeilijk opvoedbaar'
worden genoemd. In de dagelijkse les
praktijk blijkt dat echter bijzonder mee
te vallen. Vrijwel alle leerlingen die de
school verlaten, vinden uiteindel ij k een
goede plek in bedrijfsleven of vervolg
onderwijs. Het probleem is dus eerder
dat de gewone scholen, in het geval van
deze leerlingen, niet van die goede op
voeders blijken te zijn.
„Die kinderen zitten bij ons op school
omdat andere scholen het niet voor el
kaar kunnen krijgen", zegt coördinator
Maarten Burger van de Korczakschool.
„Niet dat die scholen slechter zouden
zijn. „Alleen, wij zijn nu eenmaal uitge
rust om het wel voor elkaar te krijgen."
Op de Korczakschool gaat het er niet
om een diploma te behalen, maar om de
vaardigheden onder de knie te krijgen
die nodig zijn om zo goed mogelijk je
werk te doen. En om uit te zoeken wat
voor werk een leerling het beste ligt.
Werkervaring
Korczakschool-leerlingen doen in de
regel op 15 -j arige leeftij d werkervaring
op door minstens een dag per week bij
een bedrijf of instelling te werken. Het
gaat daarbij niet om zomaar een wille
keurige stage-plaats. „Het is de kunst
om voor iedere leerling een plek te vin
den, in een sector en bij een bedrijf,
waar zo'n leerling zich thuis voelt",
zegt Burger. „Dat kan heel tijdrovend
zijn. We hebben genoeg bedrijven in on
ze kaartenbak, maar dat zijn niet altijd
bedrijven die bij een leerling passen. En
dan moeten we er vaak ook nog reke
ning mee houden dat een leerling uit
Zeeuws-Vlaanderen of Tholen komt,
wat betekent dat we daar naar een ge
schikte stageplaats zoeken."
Leerlingen van de Korczakschool gaan
niet zomaar op stage. Voorwaarde is dat
ze eerst een toelatingsbewijs halen: het
zogenaamde stagevoorbereidingscerti-
ficaat. Daarvoor moet je bewezen heb
ben dat je zo'n twintig vaardigheden
onder de knie hebt, uiteenlopend van
'aandacht voor werk en rusttijden' en
Wesley van Zaanburg, op de foto met stagebegeleider Carel de Beer, wil automonteur worden. Maar bij zijn stagevoorberei
ding hoort ook een dagje klussen bij het grootwinkelbedrijf Kwantum. foto Lex de Meester
'omgang met collega's' tot 'zelfstandig
meerdere opdrachten uitvoeren'. Een
uitgebreid'stagevoorbereidingstraject'
helpt leerlingen zich in die vaardighe
den te trainen.
Zo worden op school allerlei arbeidssi
tuaties gesimuleerd, zowel in de secto
ren techniek, landbouw/tuinbouw als
zorg/welzijn/consumptief. Leerlingen
moeten daaraan mee doen om uiteinde
lijk weloverwogen te kunnen kiezen
voor een richting waarin ze verder wil
len gaan. Sinds dit jaar is een vierde
sector toegevoegd: economie/
detailhandel.
Het bijzondere daarvan is dat leerlin
gen bij een echt bedrijf terecht kunnen:
de discountwinkel Kwantum in Mid
delburg-Zuid. Met hun vaste stage-
voorbereidingsbegeleider als 'chef'
kunnen ze daar ieder een dag lang aller
lei klussen doen. Bevalt dat, dan kun
nen ze twee dagen terugkomen om zelf
standiger te werken.
De afgelopen jaren had de Korczak
school één medewerker, André Evers-
dijk, in dienst om leerlingen bij hun sta
gevoorbereiding te begeleiden. Nu er
een echt bedrijf bij is beti'okken, is een
tweede begeleider aangetrokken: Carel
de Beer. „Het is", zegt hij, „heel dank
baar werk om ervoor te zorgen dat je
leerlingen aan het werk krijgt die op
andere scholen als onmogelijk worden
gezien". En de leerlingen zelf? Die vin
den het 'best wel leuk'. Wesley (14) uit
Borsele weet al lang wat hij later wil
worden: automonteur. Maar hij vind
het geen onzin om dan toch een hele dag
in een winkel te moeten werken. „Weet
ik tenminste ook hoe het er daar aan toe
gaat."
Ook Esmeralda (16) uit Middelburg ziet
zichzelf nog niet zo gauw iedere dag in
een winkel staan. Als het aan haar ligt
gaat ze koken of bedienen in een restau
rant. Maar zon dagje in de Kwantum
'daar steek je nog best wat van op'. Eén
ding weet ze in ieder geval al zeker: ze
gaat never nooit de tuinbouw in. Want
dan moetje, ervoer ze op school, ook on
kruid wieden. En als ze ergens eenhekel
aan heeft, dan is het dat wel. De werk
ervaringsprojecten hebben Ferdy (15)
uit Vlissingen eveneens in zijn keuze
gesterkt. Hij gaat de techniek in. „Lek
ker aan computers sleutelen."
Goede ervaringen
Vestigingsmanager H. Apner van
Kwantum heeft tot nu toe goede erva
ringen met de Korczakschool-leerlin
gen. „Ik heb regelmatig stagiaires van
uiteenlopende scholen. Maar dit pro
ject was voor mij compleet nieuw. Dat
leerkrachten zelf mee stage komen lo
pen, sprak me erg aan. Maar ik moet
eerlijk zeggen dat ik eerst wel goed ben
nagegaan of ik er wel aan moest begin
nen Elk handje dat komt helpen is mee
genomen. Aan de andere kant betekent
het ook een extra zorg. Je vraagt je toch
af: hoe reageert de klant? Je moet nage-
sprekken voeren. Maar ik heb er geen
spijt van dat ik ja heb gezegd. Boven
dien, het is toch ook een beetje een soci
ale plicht van een bedrijf als het onze
om voor dit soort projecten open te
staan."
doorMaurits Sep
MIDDELBURG - De Kamers
van Koophandel in Zeeland en
West-Brabant gaan onderzoe
ken hoe het Zoomgebied het
beste kan profiteren van de lig
ging tussen Rotterdam en Ant
werpen. Zij willen weten wat de
vele transportassen over weg,
water en spoor kunnen beteke
nen voor de bedrijvigheid in de
regio. De provincies Zeeland en
Noord-Brabant voeren een
soortgelijk onderzoek uit.
„We willen ons een beeld vor
men van de economische kansen
van het gebied op de grens van
Zeeland en West-Brabant", legt
J. Bruurs van de Zeeuwse Ka
mer van Koophandel (KvK) uit.
„Wij zijn er voor de behartiging
van de belangen van bedrijven.
Om dat goed te kunnen doen,
moeten we wel eerst zicht heb
ben op de kansen van een regio."
Die kansen hebben alles te
maken met de ligging en de in
frastructuur, meent Bruurs. De
Kamers verwachten dat het
Zoomgebied nog aantrekkelij
ker wordt voor bedrijven. Ten
noorden en ten zuiden liggen
twee wereldhavens, in het wes
ten liggen twee kleinere havens
en zowel over de weg als over het
spoor is het Zoomgebied al goed
ontsloten. De ontbrekende ver
bindingen, zoals de A4 bij Ber
gen op Zoom, de goederens
poorlijn 11 en de aftakking
daarvan naar Zeeland, worden
de komende jaren aangelegd.
De KvK's zijn inmiddels begon
nen met het opstellen van een
economisch profiel van het
Zoomgebied. Bruurs: „We in
ventariseren bijvoorbeeld hoe
veel en wat voor soort bedrijven
er zijn gevestigd, wat hun on
derlinge samenhang is en hoe
veel bedrijfsterreinen nog be
schikbaarzijn. Het bijzondere is
namelijk dat het tot twee pro
vincies behoort, maar wij zien
het als een geheel."
De provincies Zeeland en
Noord-Brabant en de betrok
ken gemeenten voeren momen
teel een vergelijkbaar onder
zoek uit. Bruurs wijst er
evenwel op dat die studie zich
vooral richt op de locaties waar
een multïmodaal bedrijventer
rein kan worden aangelegd: de
Kreekrakpolder in Reimers-
waal en de Auvergnepolder bij
Bergen op Zoom. De Kamers
van Koophandel willen de tota
le bedrijvigheid in het hele
Zoomgebied onder de loep ne
men. Het economisch profiel
van het Zoomgebied moet begin
juni klaar zijn. Volgens Bruurs
wordt dan pas besloten of er een
vervolgonderzoek komt, of dat
het onderzoek van de provincies
wordt afgewacht. ..Want we
gaan natuurlijk geen dubbel
werk doen."
Provincie steunt
hulporganisaties
met subsidie
MIDDELBURG - De provincie
heeft 165.600 gulden verdeeld
onder de Zeeuwse organisaties
die zich met ontwikkelingshulp
bezighouden. Zoals elk jaar
gaat de helft van dit ontwikke
lingsbudget naar het COS Zee
land in Goes, het centrum voor
internationale samenwerking.
De rest van het geld gaat naar
zeventien andere organisaties,
onder meer naar het Zeeuws
Platform voor Duurzame Ont
wikkeling (7500 gulden), een
Novib-project in Bangladesh
(40.000 gulden), en Werkgroe
pen Dorkas Hulp Walcheren en
Zeeuws-Vlaanderen (3500 gul
den, 8900 aangevraagd).
De Werkgroep Bangladesh-
Zeeland krijgt een subsidie van
4000 gulden voor een project
van een Bengaalse student die in
Nederland zijn Master's diplo
ma Waterbouwkunde wil halen
en daarvoor onderzoek doet in
Zeeland. De provincie geeft al
leen subsidie aan projecten in
Derde Wereldlanden en Oost-
Europa. Drie stichtingen uit
Goes, Amemuiden en Hoede-
kenskerke die kerkelijke initia
tieven hebben om Roemenië te
helpen, kregen geen subsidie
maar het advies hun krachten te
bundelen tot één Zeeuwse stich
ting. ZOA Zeeland, die wereld
wijd hulp biedt aan vluchtelin
gen in samenhang met de evan
gelie-verkondiging, moet het
doen met 2500 gulden. ZOA had
gevraagd om 10.350 gulden.
door A. J. Snel
ETTEN-LEUR - Er zijn meer
mogelijkheden voor agrarisch
natuurbeheer dan nu worden
benut. De overheid moet daar
toe meer ruimte bieden. Dat be
toogde P. Nijhoff, oud-directeur
van de Stichting Natuur en Mi
lieu, dinsdag op het symposium
Grenzen Verleggen dat de com
missie Vrouw Bedrijf van de
Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Organisatie ZLTO organiseerde
in Etten-Leur.
Nijhoff constateerde dat in de
afgelopen jaren een brug is ge
slagen tussen organisaties die
zich richten op het behoud van
natuur en landschap en de be
langenbehartigers van de land
bouw. Er vindt een bundeling
van krachten plaats. De vraag is
volgens Nijhoff nu hoe een eco
nomisch en ecologisch gezond
platteland worden verzekerd
van continuïteit en deskundig
heid, hoe de milieukwaliteit
verder moet worden verbeterd
en hoe daarbij steun wordt ver
worven van de samenleving en
de politiek. Hij duidde aan dat
het noodzakelijk is langjarige
contracten te sluiten over agra
risch natuurbeheer om zo conti
nuïteit te bereiken.
P. de Koeijer, Zeeuws bestuurs
lid van de ZLTO, stelde dinsdag
dat agrarisch natuurbeheer en
natuurbescherming elkaar niet
hoeven te beconcurreren. Hij
signaleerde dat er in de land
bouw veel natuurproductie is.
„Maar rust, ruimte en land
schap worden nog niet ver
markt. Ze worden als waardevol
ervaren, maar er wordt niet voor
betaald", zei hij. E van Beeren-
donk, lid van het hoofdbestuur
van de ZLTO duidde aan dat
moet worden gezocht naar sa
menhang tussen economie en
ecologie. „Wij moeten als verte
genwoordigers van belangen
groepen de zaak niet naar onze
eigen hand willen zetten, maar
naar elkaar luisteren."
door Ben Jansen
MIDDELBURG - Bijna 4800
personen krijgen binnenkort
een acceptgirokaart in de bus
wegens verkeerovertredingen
die ze vorige week hebben be
gaan. Een kleine 4000 daarvan
betrof overtredingen van de
maximumsnelheid. De meeste
(1315) zijn geconstateerd op het
traject Goes-Grevelingendam.
De politie Zeeland maakt weke
lijks de resultaten bekend van
het project verkeershandha
ving, waarbij met inzet van ex
tra menskracht en materiaal
wordt gecontroleerd op snel
heidsovertredingen, door rood
licht rijden en dragen van gor
del en helm. Vorige week reden
op Walcheren 461 bestuurders
te hard. Honderdnegentig auto's
werden geflitst door een rood-
licht/snelheidscamera. daar
naast werden 107 personen be
keurd omdat ze geen gordel
droegen.
In West-Zeeuws-Vlaanderen
werden 489 snelheidsovertre
dingen geconstateerd. In Oost-
Zeeuws-Vlaanderen (in gebied
De Ruit) flitsten de camera's
1195 keer. Op Tholen werden 29
keer een snelheidsovertreding
geconstateerd en 390 keer een
snelheids- en/of roodlichtover-
treding. Daarnaast werden 22
bekeuringen uitgeschreven we
gens het niet dragen van een
gordel. In andere delen van de
provincie leverde de gordelcon
trole 83 bekeuringen op.
Het traject Temeuzen-Biervliet
was goed voor 471 snelheids
overtredingen: de route Vrou-
wenpolder-Serooskerke
(Schouwen-Duiveland) leverde
er zeven op. In het kader van het
verkeershandhavingsproject
zijn vorige week op twee avon
den in de omgeving van de hore-
cabeurs in Goes alcoholcontro
les gehouden. Er zijn ruim 900
blaastests afgenomen, waarbij
drie keer processen-verbaal
werden uitgeschreven. Een al
coholcontrole eind vorige week
in West-Zeeuws-Vlaanderen le
verde 92 blaastesten en één pro
cesverbaal op.
