Arabier mag joodse grond kopen Shari'ah heeft vele gezichten PZC feiten en meningen Israëlisch hof verbiedt discriminatie bij uitgifte bouwpercelen Fractieleiders breken zich het hoofd over oplossing voor aids 10 maart 1950 vrijdag 10 maart 2000 door Ad Bloemendaal Het Israëlische Hoogge rechtshof heeft deze week bepaald dat de staat bij de toe wijzing van bouwgrond geen onderscheid mag maken naar religie of etnische afkomst. Ara bische burgers hebben evenveel recht grond te kopen van de overheid als joodse. Gemeten naar westerse maat staven is dat geen opzienbaren de uitspraak, maar Israël staat op zijn kop. De mening van de opperrechters is al omschreven als de laatste nagel aan de doodskist van het zionisme. Rechtse en religieuze partijen in de Knesset hebben al aangekon digd dat ze de uitspraak door nieuwe wetgeving ongedaan zullen maken Democratie is mooi, zeggen ze, maar Israël is in de eerste plaats een joodse staat en dat moet zo blijven. ..Onze religieuze wetten verbie den de verkoop van delen van het Land Israël aan niet-joden", verklaarde een geschokte afge vaardigde van de Verenigde To- ra Partij. Kinderen Verwekker van de politieke storm is het echtpaar Adel en Lman Ka'adan uit Baka al-Gar- biya. een Arabische stad in Ga- lilea. Adel, die als broeder in een Israëlisch ziekenhuis werkt, zegt dat hij vooral de toekomst van zijn kinderen op het oog had toen hij zich aanmeldde voor een stuk bouwgrond in het na bijgelegen nieuwe joodse dorp Katzir. „Als iemand die vele jaren met joden heeft samengewerkt, weet ik hoeveel aandacht zij aan het onderwijs van hun kinderen besteden", verklaarde Adel Ka'adan in het dagblad Ha'ar- etz. Ka'adan wilde zijn twee doch ters laten opgroeien in een dorp met een behoorlijk riolerings systeem, verharde wegen en een zwembad. Het vervelende was alleen dat de commissie die de toewijzingen voor de bouw grond in Katzir regelde, hem af wees. „We hebben niets tegen u persoonlijk, maar we kunnen hier geen Arabieren laten wo nen", kreeg hij te horen. Als het gaat om de aankoop van grond, hebben Arabische bur gei's in sommige delen van Israël gelijke rechten als joden, maar in andere niet. althans tot deze week. Het beleid is erop gericht in delen van het land met een overwegend Arabische bevol king zoveel mogelijk joden te vestigen. Dat geldt met name voor Galilea, de Negev-woes- tijn en de zogenaamde Arabi sche Driehoek, een gebied ten noordoosten van Tel Aviv. Scheidslijn De scheidslijn tussen 'gemengd wonen' en 'joods wonen' loopt hier en daar dwars door dorpen Het hangt ervan af wie met de toewijzing is belast. Als de staat het zelf doet, moet ze Arabische kopers toelaten. Maar als ze de verantwoordelijkheid over draagt aan het Joods Agent schap komen er alleen joden te wonen. Het agentschap werd in 1929 opgericht met als hoofd doel om Palestina door joden te koloniseren. Het tweeduizend inwoners tel lende dorp Katzir is gebouwd op twee heuvels. De centrale heu vel is een 'stedelijke nederzet ting', waar de staat de vergun ningen afgeeft. In dat deel heeft zich al een Arabische aannemer gevestigd, hoewel de staat pas zwichtte toen deze met het Hooggerechtshof dreigde. De westelijke heuvel is aangewe zen als een 'uitkijkpost' van het Joods Agentschap, wat wil zeg gen dat ze heel dicht bij een Ara bisch bevolkingscentrum ligt, in dit geval Baka al-Garbiya. Het Agentschap laat de uitgifte van bouwgrond over aan een plaatselijke selectiecommissie en die heeft het echtpaar Ka'adan afgewezen. Adel en lman besloten het er niet bij te laten zitten. Met de steun van de Vereniging voor Burgerrechten in Israël stapten ze in 1995 naar het Hoogge rechtshof. Al snel werd duide lijk dat de opperrechters hun vingers liever niet brandden aan deze uiterst gevoelige mate rie. Vele malen stelden ze een uitspraak uit en maanden ze de partijen in onderling overleg tot een oplossing te komen. Maar na vijf jaar soebatten, moest het er deze week van komen. Het Hof besliste in meerderheid dat zelfs het Joods Agentschap niet het recht heeft te discrimineren als het gaat om de verdeling van staatsgrond. Dissident Of in de woorden van de presi dent van het Hof, opperrechter Aharon Barak: „Het joodse ka rakter van de staat biedt geen rechtvaardiging voor het discri mineren van haar burgers." De enige dissident in het vijf man tellende rechtscollege, opper rechter Yacov Kedmi, kon zich ;-Sr Israëlische militairen oefenen in de Negev-woestijn. Het Joodse Genootschap vreest dat de joden hun greep op dit gebied verliezen na de uitspraak van het Hof. foto EPA vinden in het argument van het Joods Agentschap dat dit, als een joods-zionistisch kolonisa tie-instituut, zelf moet kunnen beslissen wie van zijn activitei ten mogen profiteren. De uitspraak van het Hof heeft de potentie van een revolutie, ook al is met nadruk bepaald dat ze geen consequenties heeft voor al bestaande situaties. Dat betekent bijvoorbeeld dat kib boetsen hun eigen selectiebeleid mogen blijven voeren. Sallai Mëridor, de voorzitter van het Agentschap, heeft de regering gewaarschuwd dat het juridi sche besluit 'vergaande gevol gen kan hebben voor de Arabi sche Driehoek, Galilea en de Negev als integrale bestandde len van de staat'. Meridor heeft de regering gevraagd ervoor te zorgen dat de joodse greep op deze gebieden blijft bestaan. Vertegenwoordigers van de rechtse partijen schilderen al een gitzwarte toekomst voor joods Israël, waarin de Arabie ren zelf een agentschap gaan oprichten om de zionistische beweging een sigaar uit eigen doos te kunnen presenteren. Knessetlid rabbijn Chaim Druckman van de Nationaal Religieuze Partij heeft er al een spotnaam voor verzonnen. Hij voorspelt dat het 'Nationaal Fonds van Ishmael' Arabieren met dikke beurzen zal aanmoe digen overal land op te kopen. Succes De Arabische politieke partijen zijn uiteraard tevreden. Ze be schouwen de uitspraak als een belangrijk succes in wat ze om schrijven als hun strijd tegen 'racisme in het beheer van na tionale instellingen'. Volgens afgevaardigde Azmi Bishara heeft het Hof een stap gezet in de richting van afschaffing van de directe en indirecte discrimina tie van de Arabische bevolking. Nu hij het gelijk aan zijn kant heeft gekregen, staat Adel Ka'a- nen voor een nieuw probleem. Het stukje grond dat hij vijf jaar geleden voor 19.000 dollar had, kunnen kopen, moet nu 90.000 dollar kosten ..Ik ga vechten voor het recht het voor de oor spronkelijke prijs te kopen", kondigt hij vast aan. Zijn advo caten, betaald door de burger rechtenbeweging, wrijven zich al weer in de handen. GPD Na zes dagen hebben de frac tieleiders van de vijf grootste partijen van ons land hun be zoek aan Zuid-Afrika afge sloten. Hoop en pessimisme wisselden elkaar in hoog tempo af. Wat moet er wor den van een land waarin eenvijfde van de volwassen bevolking het HIV-virus draagt? door Koos van Wees Het was een onderwerp dat tijdens elk gesprek terugkeerde de afgelopen da gen: nergens in Afrika ver spreidt het HIV-virus zich zo snel als in Zuid-Afrika. Of de Nederlandse fractielei ders Melkert (PvdA), Dijk stal (WD), De Hoop Scheffer (CDA), De Graaf (D66) en Rosenmöller (GroenLinks) nu spraken met vakbonds vertegenwoordigers of de voorzitter van de centrale bank, telkens weer kwam dat grimmige gegeven om de hoek kijken. Zuid-Afrika maakt zich zor gen. Aids raakt de samenle ving in het hart. Het bedrijfs leven ziet een steeds groter deel van zijn werknemersbe stand wegvallen door aids. Van de huishoudens waarin aids heerst, wordt een groot deel van een vaak toch al armzalig inkomen besteed aan medicijnen. „Het aids-vraagstuk is het allergrootste probleem waar Zuid-Afrika mee te maken heeft. Maar wat opvalt is dat de hoop er altijd wel is, wie je ook spreekt", zo verwoordde D66-leider Thom de Graaf gisteren de indrukken van de commissie. Maar aids is niet het enige probleem, en volgens enkele van de delegatieleden zelfs niet het grootste. PvdA-frac- tieleider Ad Melkert ziet nog steeds de apartheid als hét probleem. „De politieke apartheid is vervangen door een economische. Nog steeds hebben de zwarten geen toe gang tot de hogere lagen van de arbeidsmarkt. Er zijn nog steeds mensen die minder dan een dollar per dag ver dienen, waar dan de enorme rijkdom van sommige blan ken tegenover staat." De vijf begaven zich de afge lopen dagen zowel in de golf platen werkelijkheid van de overbevolkte township Alexandra als in de rijke bui tenwijken van Kaapstad en Johannesburg. Ze spraken met mensenrechtenactivis ten, vakbondsmensen, poli tici en hoogleraren, niet al leen over Zuid-Afrika zelf, maar ook over de omringen de landen. Jaap de Hoop Scheffer hield er een 'voorzichtig positieve' indruk aan over. Binnen het ANC bemerkte hij toch een stroming die de eigen macht ter discussie wil stellen, zelfs zou willen delen. De kans van een eenpartij-staat zou daar mee aanmerkelijk kleiner worden. „Ik heb de indruk dat het beeld van een Zuid- Afrika dat zowel bestaat als een eerste als een derde we reld doorbroken kan wor den." Overgangssituatie Maar dat kan niet zonder hulp, zo tekenden enkele fractieleiders aan. Als het aan De Hoop Scheffer, De Graaf en Rosenmöller zou liggen, dan zou Zuid-Afrika ook na 2004 kunnen blijven rekenen op een bijdrage van ons land van vijftig miljoen gulden per jaar. Zuid-Afrika krijgt het geld nu als land in een 'overgangssituatie'. Vol gens de normen verdienen de inwoners eigenlijk te veel per hoofd van de bevolking om voor ontwikkelingshulp in aanmerking te komen. PvdA en VVDop dit moment samen een Kamermeerder heid, willen zo ver nog niet gaan. Melkert wil dat Zuid- Afrika 'een hogere prioriteit krijgt in het buitenlandse en economische beleid van ons land', maar was weinig con creet over de inhoud. Dijkstal denkt aan het 'in tensiveren van de betrekkin gen', maar ook daarvoor is geen geldpot voorradig. Vol gens hem zou het ook helpen als de EU allerlei maat regelen om de eigen markt te beschermen, zou ophef fen. GPD Handen afhakken, gesel partijen, steniging: de straffen uit de islamiti sche wetgeving (shari'ah) wedijveren met elkaar in onmenselijkheid. Wie de shari'ah wil invoeren, hoeft niet op applaus van niet-moslims te rekenen. Maar vliegen de geampu teerde handen in het rond als een land de shan'ah hanteert? Nee, blijkt uit de woorden van Ruud Pe ters, verbonden aan de Universiteit van Amster dam en gespecialiseerd in het recht van de islam en het Midden-Oosten. De interpretatie van het isla mitisch strafrecht ver schilt wereldwijd nogal. door Han Dirk Hekkinq Seks voor het huwelijk vin den veel mensen geen punt. Maar als je in de Nigeriaanse provincie Zamfara woont en je wordt bij het liefdesspel be trapt, dan heb je een probleem. Dan word je gegeseld wegens overspel. Bovenstaande overkwam begin dit jaar een 18-jarige jongen en zijn vriendin van zestien. Zam fara voerde eerder als eerste Ni geriaanse provincie islamiti sche wetten in. Twee andere noordelijke regio's volgden on langs dit voorbeeld. De commo tie die dit veroorzaakte, leidde tot omvangrijke gevechten tus sen moslims en christenen. Daarbij zijn tot op heden meer dan duizend mensen om het le ven gekomen. Dat de plaatselijke autoriteiten de christelijke tegenstanders van de shari'ah hadden verze kerd dat de islamitische wetge ving voor hen niet zou gelden, maakte voor de christenen niet uit. Ze hadden al gemerkt dat de shari'ah ondanks alle beloftes hun dagelijks leven behoorlijk beïnvloedde. Op de scholen in Zamfara werden bijvoorbeeld de jongens van de meisjes ge scheiden En zo waren er meer voorbeelden. Weerzin De invoering van de shari'ah in de Nigeriaanse provincies is na de onlusten opgeschort. De Ni geriaanse regering kan zich met veroorloven dat de weerzin te gen de islamitische wetgeving een nieuwe katalysator wordt voor de zich verbreidende chaos in het land. Elders in de wereld is de invoe ring van de shari'ah soepeler verlopen. Het woord 'come back' in plaats van 'invoering' is trouwens beter op zijn plaats. Tot in de vorige eeuw gold de shari'ah in de islamitische we- Studentes wonen een les over echtscheiding volgens de shari'ah bij aan een openbare school in de Nigeriaanse staat Zamfara. foto Brennan Linsley/AP reld als het gewone recht. Het verloor echter steeds meer ter rein onder invloed van het Euro pese kolonialisme. Islamitische landen verloren hun onafhan kelijkheid; de nieuwe macht hebbers introduceerden wester se rechtssystemen, al bleef veelal het aloude erf- en fami lierecht gelden. Pas aan het eind van de j aren ze ventig in deze eeuw kreeg de te genbeweging, die de shari'ah te rug wilde, voet aan de grond. Dat gebeurde bijvoorbeeld in Iran, dat na de verdrijving van de sjah een islamitische repu bliek werd. Maar ook landen als Soedan en Libië omarmden de shari'ah. Amputaties Wie denkt dat die comeback van islamitische wetgeving tot een stortvloed van berichten over amputaties en ander lichame lijk ongemak naar aanleiding van sancties uit de shari'ah leid de, komt bedrogen uit. Volgens deskundige islamitisch recht Ruud Peters treden de justitiële apparaten in de genoemde na ties over het algemeen terug houdend op bij het opleggen van de hardste sancties uit de shari 'ah. In een land als Soedan heeft dat te maken met de burgeroorlog, die het land al sinds mensen heugenis verscheurt. De rege ring in Khartoem, die van Soedan het liefste een model-is lamitische staat wil maken, heeft in grote delen van het niet- islamitische zuiden van het land niets te vertellen. De tegenstand daar tegen de regering in het noorden is ten dele geïnspireerd door de weerzin tegen islamiti sche wetgeving. Peters: „Soedan voerde in 1983 de shari'ah in. Maar er was veel verzet tegen, waardoor het sys teem na anderhalf jaar weer werd aangepast. Nu gelden sommige regels alleen voor moslims." In andere landen waar islamiti sche wetgeving geldt, is het plaatje weer anders. Dat komt volgens Peters bijvoorbeeld omdat de rechters zijn opgeleid volgens een andere rechtstradi tie: de westerse, die behalve de doodsstraf geen lijfstraffen kent. „In Libië heeft Khadaffi het islamitisch recht wel inge voerd. Maar het is nooit toege past. Het heeft een symbool functie. Het verleden van Libië als kolonie speelt hierbij een rol. Hetzelfde doet zich voor bij Pa kistan. Peters: „Pakistan kent het islamitisch strafrecht al ge ruime tijd. Je ziet daar wel dat er op een laag niveau handafkap- pingen worden opgelegd, maar dat wordt op hoger niveau dan tot celstraf omgezet. Er zijn wel geselstraffen ingesteld." De Pakistaanse regering wordt wel steeds meer onder druk ge zet om de islamitische wetge ving daadwerkelijk volledig toe te passen. Zo stelden eind vorig jaar vier rechters van het hoog gerechtshof dat het berekenen van rente over leningen in strijd is met de shari'ah. Ze riepen de regering op voorbereidingen te treffen om in 2001 een econo misch systeem te kunnen invoe ren zonder rente. Vonnissen Bij harde, wrede vonnissen aan de hand van de shari'ah denken westerlingen meestal aan Af ghanistan, waar de machtheb bers er een bepaald strenge uit leg van de islamitische wetten op nahouden. Maar Peters ziet in andere landen die net als Af ghanistan de shari'ah al eeu wenlang gebruiken - Saudi- Arabië en Jemen - dat de lust tot het opleggen van verminkende straffen niet echt'aanwezig is. „Een opperrechter uit Jemen vertelde me vorig jaar dat ze proberen vonnissen waarin la gere rechters handafkappingen opleggen zoveel mogelijk om te zetten." Volgens de wetenschapper is een dergelijk gedrag gebaseerd op een uitspraak van de profeet Mohamed, die er op neer komt dat lijfstraffen zoveel mogelijk moeten worden voorkomen. Pe ters: „En dat terwijl deze landen dus vrij strikt zijn in hun toe passing van de shari'ah. Maar ze bestraffen bijvoorbeeld de dief stal van staatseigendom niet met verminking. De rechter re deneert dan 'wat van de staat is, is van ons allemaal'. Dat is dus geen diefstal." Koran Die rekkelijkheid in de uitleg van de shari'ah speelt al sinds het ontstaan van de islam, on derstreept de Amsterdammer. De profeet Mohamed stelde een groot aantal regels vast, die vol gens hem van Allah afkomstig waren. Deze richtlijnen, die familie- en erfkwesties, bestraf fing van delicten, staatsinrich ting en oorlogsvoering behan delen, staan in de koran. Een volledige richtsnoer voor het menselijk handelen kon deze niet bieden; voor sommige pro blemen bleek de koran geen op lossing te bieden. Daarom grepen islamitische ju risten naar een tweede rechts bron: 'het voorbeeld van de pro feet'; hoe had Mohamed zich gedragen of uitgesproken bij bepaalde gevallen. „Maar ook daar was geen wetboek uit te destilleren", aldus Peters. Alcohol Uiteindelijk ontstonden er vier juridische stromingen, die bij bepaalde zaken cruciale regels net even anders uitleggen. Neem bijvoorbeeld het drinken van alcohol, iets wat in diverse islamitische staten strafbaar is. In de koran staat dat het drin ken van wijn verboden is. Maar vallen andere alcoholische dranken ook onder dat verbod? Ja, zegt de ene stroming. Nee, zegt een andere, de gedachte achter het wijnverbod is dat je van wijn dronken kan worden. Dus dronkenschap is verboden; één glaasje lijkt geen probleem. Ook op een andere heikele kwestie - hoe de dief te straffen - zijn verschillende interpretaties van toepassing, zegt Peters. Op diefstal staat in principe ampu tatie van de rechterhand. Maar het gestolen goed moet wel een bepaalde waarde hebben, wil deze sanctie van toepassing zijn. Volgens Peters stelt de ene wetsgeleerde dat het artikel tenminste een kwart dinar (een dinar was vier gram goud) waard moet zijn, een ander legt de lat op tien dirham (een munt die minder waard is), weer een ander op vijf dirham. •Voeg bij dit laatste de eerder ge signaleerde relatieve terughou dendheid in sommige landen om amputaties uit te voeren, en het is duidelijk dat de shari'ah vele gezichten kent. Marshall-hulp De Nederlandse regering be stemt bijna twaalf miljoen gulden uit de pot van de Mars- hall-hulp voor de herverkave ling van Walcheren. Eerder werden al Amerikaanse mil joenen gestoken in de weder opbouw van Walcheren. Doodstraf De officier van justitie heeft wegens landverraad en hoog verraad de doodstraf geëist te gen de tweede man van de NSB, Cornelis van Geelker ken, Levenslang zou geen goede straf zijn, vindt de officier, om dat de kans bestaat dat zo'n vonnis overtien of vijftien jaar wordt versoepeld. Pact Australië wil een pact voor Azië en het gebied van de Stille Oceaan. De Verenigde Staten zouden ook mee moeten doen, vindt Australië. Een pact moet zorgen dat het communisme geen voet aan de grond krijgt in het gebied. Woningen Het ministerie van Wederop bouw en Volkshuisvesting heeft een aantal woningen toe gewezen voor mensen die in een andere provincie werken dan waarin ze wonen. De provincie Zeeland komt er bij de verdeling wel heel erg bekaaid af: hier heeft de mi nister slechts één huis toege- Uitgever: J. C Boersema Hoofdredactie: A L. Oosthoek I D Bosscher (adjunct) A L Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 J Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel (0118)484000 Redactiefax: (0118) 470102 Vlissingen: I Postbus 18 j 4380 AA Vlissingen l Tel. (0118) 484000 I Fax. (0118)472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel (0113)273000 Fax (0113)273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 I 4530 AB Terneuzen Tel (0115)686000 Fax (0115)686009 Hulst: 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel. (0114) 373839 Fax. (0114)373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel (0111)454647 Fax (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur Internet (http://www.pzc.nl): Postbus 18 4380 AA Vlissingen redactie. redactie@pzc nl exploitatie, internet@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden, zaterdags tot 14 00 uur op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur Tel(0118)484000 Fax(0118)470100 Abonnementsprijzen bij automatische incasso: (tussen haakjes prijs met acceptgiro) per maand 36.70 (nvt) per kwartaal, 100.00 101,65) I per jaar: ƒ380,00 (ƒ381.65) Voor toezending per post geldt een toeslag Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode Losse nummers maandag t/m vrijdag 1.85 per stuk zaterdag: 2,75 per stuk Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMR0 47 70 65.597 Postbank 35 93 00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderafdeling Tel: 0118-484321 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 2