Generaal Blaskic
krijgt 45 jaar cel
Russen komen om in hinderlaag Grozny
werken
PZC buitenland
KFOR en Serviërs raken slaags in Mitrovica
Belgische politiek laat
zwartepiet dioxinerel
maar op tafel liggen
J Nederland hengelt naar EU-magistraten
Straf voor zuiveringen in Bosnië
Ron en Nancy
Burundi ontmantelt deel
Hutu-gevangenkampen
ALTENA interieur design
door Marjolijn de Cocq
DEN HAAG - De Bosnisch-
Kroatische generaal Tihomir
Blaskic. die gisteren door het
Joegoslavië-Tribunaal tot 45
jaar gevangenisstraf werd ver
oordeeld, gaat in beroep tegen
dit volgens zijn advocaten 'on
rechtvaardige' vonnis.
Bijna vier jaar nadat hij zich in
Den Haag meldde om zijn on
schuld aan te tonen, is Blaskic
(39) gisteren schuldig bevonden
aan de excessen die het Bos-
nisch-Kroatische leger onder
zijn leiding in 1993 beging tij
dens de etnische zuiveringen in
de Lasva-vallei in Centraal-
Bosmë. De straf is de hoogste die
het oorlogstribunaal tot dusver
heeft opgelegd. Voor Blaskic
was de uitspraak ronduit ver
nietigend. De rechters hebben
geen woord geloofd van Blaskic'
verweer en achtten hem schul-
Kroatië levert
Tuta toch uit
aan tribunaal
ZAGREB - Kroatië levert de
Bosnische Kroaat Mladen Nale-
tilic, alias Tuta, binnenkort uit
aan het Joegoslavië-Tribunaal.
Het Kroatische ministerie van
Justitie verklaarde gisteren dat
de uitlevering niet wordt opge
houden, nu artsen van het tribu
naal vorige week hebben gecon
cludeerd dat Tuta lichamelijk in
staat is om naar Den Haag te
worden overgebracht.
De 53-jarige Naletilic is door
het tribunaal aangeklaagd we
gens zijn rol bij de oorlogsmis
daden tegen moslims in het zui
den van Bosnië-Herzegowina,
tijdens de strijd om de stad Mos-
tar in 1993.
Naletilic is een hartpatiënt en
heeft de afgelopen maanden al
twee hartoperaties ondergaan.
In november vorig jaar consta
teerden twee Nederlandse art
sen nog dat hij te ziek was om te
worden uitgeleverd. AFP
dig op alle punten van de aan
klacht.
De spanning was gisteren te
snijden bij deze eerste uitspraak
van het tribunaal tegen een ho
ge commandant uit ex-Joego-
slavië.Terwijl Blaskic het von
nis als bevroren aanhoorde, viel
zijn echtgenote Ratka op de pu
blieke tribune flauw en moest
de zaal uit worden gedragen.
Volgens een woordvoerder van
de aanklagers markeert de uit
spraak een 'nieuwe en krachti
ger fase' van het tribunaal, dat
zich nu kan concentreren op het
berechten van de hoogste mili
taire en politieke leiders. De
Franse voorzittend rechter
Claude Jorda merkte op dat
Blaskic niet alléén de verant
woordelijkheid moet dragen
voor de gruweldaden in de Las
va-vallei.
Tudjman
Met Blaskic, ten tijde van de
misdaden nog kolonel, stond in
zekere zin ook het Kroatische
regime van wijlen president
Franjo Tudjman terecht. „Tudj-
mans nationalisme en diens ter
ritoriale ambities waren duide
lijk voor velen met wie hij
sprak", aldus Jorda. Volgens het
vonnis werden de nationalisti
sche haviken onder de Bosni
sche Kroaten, die delen van
Bosnië-Herzegowina wilden in
lijven in een 'Groot-Kroatië',
'ontegenzeggelijk' gesteund
door Zagreb. „Kroatië wilde
geen toeschouwer langs de zij
lijn blijven", zei Jorda gisteren.
„Het interveniëerde in het con
flict en zette de moslims en Kro
aten in Centraal-Bosnië tegen
elkaar op."
Het proces tegen Blaskic was
met 25 maanden het langste
voor het tribunaal. „De enige te
kortkoming was de lengte", al
dus Jorda. Zijn strafkamer had
na het proces zeven maanden
nodig om zich door de bijna
1500 bewijsstukken en 158 ge
tuigenverklaringen heen te
worstelen en tot een vonnis te
komen. Tijdens zijn twaalf we
ken lange getuigenis portret
teerde Blaskic zichzelf als ge
zagvoerder zonder gezag. Maar
volgens de rechters gaf Blaskic
opdracht voor de systematische
aanvallen op moslimdorpen in
de Lasva-vallei en had hij zowel
het reguliere leger als de be
ruchte paramilitaire eenheden
in de regio onder zijn controle.
Rechter Jorda somde gisteren
een lijst op van de moslimdor
pen die in Blaskic' opdracht
werden aangevallen. „De Las
va-vallei werd het toneel van
vele misdaden", aldus Jorda. De
inwoners werden door Bos-
nisch-Kroatische troepen ge
dood of verwond en hun huizen
werden in brand gestoken.
Mannen en vrouwen werden
van elkaar gescheiden, vrouwen
verkracht en mannen mishan
deld en naar het front gestuurd
als menselijk schild of om loop
graven aan te leggen. „En wat
deed Blaskic toen hij hoorde dat
er misdaden waren gepleegd?
Niets", zei Jorda. GPD
MÜNCHEN - Onderzoekers
concluderen dat het treinon
geluk in het Duitse Brühl een
gevolg is van te hardrijden
door de machinist van de snel
trein Amsterdam-Basel. Dat
heeft het Duitse blad Focus
gisteren gemeld.
De trein ontspoorde op 6 fe
bruari bij het station van
Brühl en ramde daarbij enke
le huizen. Gisteren overleed
een negende persoon aan de
verwondingen die hij bij het
ongeluk had opgelopen. Er
vielen meer dan 140 gewon-
Te hoge snelheid
machinist reden
treinramp Brühl
den. Door werkzaamheden
gold bij Brühl een maximum
snelheid van 40 kilometer per
uur. Het is nu vast komen te
staan dat de trein 122 kilome
ter per uur reed en daardoor
uit de rails is gelopen.
Het Duitse overheidsbureau
voor de veiligheid van de
spoorwegen zegt verder dat de
machinist onvoldoende was
opgeleid. In de jaren negentig
is hij twee keer voor een exa
men gezakt. Vorig jaar kreeg
hij een bijscholing van vijf da
gen. Dat had grondiger ge
moeten, aldus het bureau.
Verder is er kritiek op de Duit
se spoorwegen zelf. Volgens de
onderzoekers was er op het
traject geen sprake van auto
matische snelheidscontrole.
Er golden wel speciale voor
schriften, maar die deugden
niet en het kan zijn dat machi
nisten er niet mee uit de voe
ten konden, aldus Focus. DPA
LOS ANGELES - Het echtpaar Reagan viert vandaag zijn 48ste trouwdag. De gezondheidstoestand
van Ronald Reagan, voormalig president van de Verenigde Staten, gaat al geruime tijd achteruit. Hij
lijdt onder meer aan de ziekte van Alzheimer. Hij werd op 6 februari 89. Volgens zijn dochter, de 4 6-jari-
ge schrijfster Patti Davis, kan Reagan niet meer praten. Ook herkent haar vader haar niet meer.
foto AP
Afval Taiwan naar Rotterdam
TAIPEI - Het Taiwanese bedrijf Formosa Plastics heeft een
deel van het chemisch afval dat het vorig jaar van een stort
plaats bij Sihanoukville in Cambodja moest terughalen, naar
Rotterdam verscheept. De onderneming verscheepte in 1998
drieduizend ton met kwik, zink en lood vergiftigd afval naar
Cambodja. Toen in de omgeving van de stortplaats mensen
ziek werden, ontvluchtten vijftigduizend Cambodjanen de
streekFormosa Plastics nam het afval terug na beschuldigin
gen dat het een arm land misbruikte om onveilige restproduc-
ten te lozen. Een onbekende hoeveelheid afval, verpakt in 32
containers, blijkt in december naar Rotterdam te zijn ver
voerd, voor doorzending naar een afvalverwerker in een Eu
ropees land, aldus een Taiwanese krant. AP
Orka Keiko krijgt meer ruimte
REYKJAVIK - Keiko de orka. de ster in de film 'Free Willy',
heeft gisteren voorzichtig kennisgemaakt met zijn nieuwe
leefgebied bij IJsland. Hij werd vrijgelaten uit een drijvende
kooi in de oceaan ter grootte van een voetbalveld in een gebied
dat twintig keer zo groot is.
Enkele jaren geleden maakten miljoenen kinderen duidelijk
dat Keiko zijn vrijheid terug moest krijgen toen ze erachter
kwamen dat het 'happy ending' van de Hollywoodfilm met
Keiko niet overeenkwam met de werkelijkheid. In 1998 werd
de orka naar IJsland gevlogen, waar hij twintig jaar geleden
werd gevangen. Daar wordt hij voorbereid op een terugkeer
deze zomer naar de oceaan. AP
Duitstalig onderwijs in Tsjechië
PRAAG - Voor het eerst sinds 1945 krijgen de leden van de
Duitse minderheid in Tsjechië de kans Duitstalig onderwijs te
volgen. Die mogelijkheid ligt althans vervat in een wetsvoor
stel dat gisteren is ingediend door de kabinetscommissie voor
etnische minderheden. Naar verwachting wordt het later dit
jaar zonder problemen aangenomen.
Er woont al eeuwenlang een Duitse minderheid in Tsjechië.
Tot en met de Tweede Wereldoorlog bestond de groep uit drie
miljoen mensen. Na de oorlog werden de meeste van hen als
vijanden van het Tsjechische en Slowaakse volk het land uit
gezet. De honderdduizend die overbleven werd het leven zuur
gemaakt. Volgens de laatste volkstelling, in 1993, telt de Duit
se minderheid nu nog maar 46.000 mensen. AP
Grieken en Turken oefenen samen
ATHENE - De voormalige aartsvijanden Griekenland en Tur
kije houden een gezamenlijke militaire oefening.
Voor het eerst sinds 1974 nemen de Grieken deel aan een door
Turkije georganiseerde militaire manoeuvre. De oefening
wordt van 12 tot 22 april gehouden in het oosten van de Mid
dellandse Zee. In de loop van dit jaar nemen Griekenland en
Turkije nog samen deel aan twee NAVO-oefeningen.
De betrekkingen tussen Athene en Ankara waren jarenlang
slecht in verband met de kwestie-Cyprus en door aanspraken
van beiden landen op delen van de Egeïsche Zee. Onder inter
nationale druk kwam er een toenadering tot stand. De aard
bevingen die zich vorig jaar in beide landen voordeden, speel
den ook een rol. Beide landen schoten elkaar te hulp. RTR
Nederlandse XTC-koeriers bestraft
NEWARK - Drie Nederlanders zijn in de Amerikaanse staat
New Jersey veroordeeld tot gevangenisstraffen van drieën
half tot vijf jaar voor hun aandeel in XTC-smokkel.
De drie werden in oktober opgepakt op het vliegveld Newark
in New Jersey. Ze hadden in hun bagage 200.000 XTC-pillen
met een straatwaarde van vijf miljoen gulden gestopt.
Twee verdachten - een echtpaar - kregen vijf jaar, de derde
drieënhalf jaar. De drie hebben bekend. ANP
zaterdag 4 maart 2000
van onze redactie buitenland
BUJUMBURA - Onder druk
van donorlanden en internatio
nale hulporganisaties zijn de
autoriteiten in Burundi begon
nen met de ontmanteling van
zes van de bijna zestig 'hergroe
peringskampen' waar honderd
duizenden Hutu's zijn verza
meld.
Meer dan zevenduizend mensen
zouden gisteren naar hun hui
zen terugkeren uit de kampen
bij Gatumba en Muberure, waar
zij vijf maanden hebben door
gebracht onder bewaking van
het door Tutsi's gedomineerde
leger. Bijna 350.000 mensen
werden nadat Hutu-rebellen
hun aanvallen rond de hoofd
stad opvoei-den, in bijna zestig
kampen bijeengedreven. Inter
nationale hulporganisaties en
donorlanden hebben aan het
begin van een nieuwe ronde on
derhandelingen om een eind te
maken aan de zeven jaar duren
de burgeroorlog geëist dat de re
gering de kampen opdoekt. Ver
tegenwoordigers van Hutu-re-
bellen waren bij het overleg vo
rige week in Tanzania niet aan
wezig. Tot een wapenstilstand is
het nog niet gekomen. AP
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - De Belgische parle
mentaire commissie die de di
oxinecrisis moest onderzoeken,
is gisteren met een verdeeld
eindadvies gekomen. De com
missieleden konden het niet
eens worden over de vraag wie
politiek verantwoordelijk was
voor de crisis.
Volgens het rapport dragen al
leen de ministers Colla (Volks
gezondheid) en Pinxten (Land
bouw) uit de vorige rooms-rode
regering schuld. Maar die con
clusie wordt niet gedeeld door
de vertegenwoordigers van de
oppositiepartijen in de commis
sie. Zij stemden tegen de politie
ke paragraaf in het rapport, of
onthielden zich van stemming.
De oppositiepartijen hadden
gewild dat ook leden van de hui
dige paars-groene regering een
veeg uit de pan zouden krijgen
wegens fouten bij de afwikke
ling van de crisis. De vertegen
woordigers van de regerings
fracties weigerden dit.
De dioxinecrisis in België brak
uit in de eerste maanden van vo
rig jaar. Volgens de commissie
hebben Colla en Pinxten toen de
bevolking onvoldoende voorge
licht. Daardoor hebben ze de
ongerustheid over besmet voed
sel alleen maar vergroot.
De socialist Colla en de chris
ten-democraat Pinxten werden
uiteindelijk door toenmalig
premier Dehaene gedwongen
tot opstappen. Dat gebeurde
pas nadat toenmalig oppositie
leider Verhofstadt een nota van
vleeskeurder Destickere in han
den had gekregen waaruit bleek
hoe ernstig de situatie was.
Het opstappen van Colla en
Pinxten gebeurde kort voor de
parlementsverkiezingen van ju
ni vorig jaar. Daarbij leden de
toenmalige regeringspaitijen
een flinke nederlaag en wonnen
de liberalen van Verhofstadt,
die nu premier is. Bij de kabi
netsformatie verdwenen de
christen-democraten voor het
eerst sinds veertig jaar uit de re
gering.
De dioxinecommissie geeft ook
Destickere er flink van langs.
Die was niet alleen vleeskeurder
in overheidsdienst, maar werk
te ook voor een verzekeringsbe
drijf. Door die belangenver
strengeling heeft hij veel te laat
aan de bel getrokken, vindt de
commissie. ANP
(Advertentie)
van onze redactie buitenland
MOSKOU - In de veldtocht in
Tsjetsjenië zijn tot nu toe, vol
gens de officiële opgave van gis
teren, aan Russische zijde 1420
doden en 3869 gewonden geval
len. De laatste doden zijn twin-
doorPaul Koopman
LISSABON - De Nederlandse
regering voert een actieve lobby
voor de vestiging van het eind
volgend jaar op te richten Euro
pese kantoor van magistraten
'Eurojust' in Den Haag. Volgens
minister Korthals van Justitie is
het logisch dat Eurojust in Ne-
I derland wordt gevestigd met
het oog op de voorziene nauwe
samenwerking met Europol, dat
eveneens in de Den Haag zetelt.
.,Het is logisch om Eurojust aan
Europol te koppelen", zei Kort-
tig OMON-leden, troepen van
het ministerie van Binnenland
se Zaken, die gisteren in Grozny
in een hinderlaag van de rebel
len liepen.
Het Comité van Soldatenmoe
ders sprak de cijfers echter on-
hals gisteravond na overleg met
zijn Europese collega's in Lissa
bon. Korthals heeft ook de Eu
ropese Commissie, het dagelijks
bestuur van de EU, daar inmid
dels op gewezen. Maar volgens
de minister krijgt Nederland
forse concurrentie van Italië,
dat eerder al naast de zetel van
Europol greep. „Zij hebben nog
steeds een kantoor leeg staan."
De Europese staats- en rege
ringsleiders besloten vorig jaar
in het Finse Tampere tot de op
richting van een nieuwe instel
ling die het onderzoek naar
grensoverschrijdende misdaad
middellijk tegen. Het comité
komt uit op meer dan 3500 do
den en 6500 gewonden.
De hinderlaag was één van de
grootste operaties van de Tsje
tsjeense rebellen in Grozny
sinds de Russische strijdkrach
ten op 6 februari meldden de
zou moeten coördineren. Het is
de bedoeling dat alle lidstaten
ten minste één officier van justi
tie naar Eurojust afvaardigen.
Volgens Korthals zal het kan
toor in eerste instantie zeker
dertig magistraten tellen, plus
een secretariaat van enkele
tientallen medewerkers. Maar
net als Europol kan dit aantal
groeien als het aantal taken la
ter wordt uitgebreid.
De hoge vertegenwoordiger
voor het buitenlands beleid van
de Europese Unie, Solana, kreeg
gisteren in Lissabon weinig
handen op elkaar voor zijn
hoofdstad na een maanden du
rende belegering volledig in
handen te hebben gekregen. De
aanval is een bewijs dat de op
standelingen nog een te duchten
tegenstander zijn, ondanks de
Russische bewering dat zij in
wanorde uiteengevallen zijn.
voorstel een Europese 'snelle re
actiemacht' van politieagenten
in het leven te roepen. Samen
met Europees Commissaris Pat
ten (Buitenlandse Zaken) wees
hij erop dat het een schande is
dat er in Kosovo nog steeds een
tekort is van ruim tweeduizend
ordehandhavers. Daardoor
moet de vredesmacht KFOR
noodgedwongen ook politieta
ken uitvoeren.
Volgens Korthals werd welwil
lend naar de oproep van Solana
geluisterd, maar leverde geen
van de lidstaten boter bij de vis.
GPD
Het Russische leger heeft deze
week het laatste bolwerk van de
rebellen in Tsjetsjenië, Sjatoi,
veroverd. Maar de opstandelin
gen hebben verklaard hun strijd
tegen de Russen met verras
singsaanvallen voort te zetten.
Missies
Onder grote druk van de Euro
pese Unie en de Verenigde Sta
ten heeft Rusland ingestemd
met het bezoek van diverse in
ternationale missies aan Tsje
tsjenië. De Russische minister
van Buitenlandse Zaken,
Ivanov, beloofde gisteren dat
vertegenwoordigers van de OV-
SE, het Rode Kruis, het Europe
se hulpfonds Echo en experts
van de Raad van Europa de ko
mende dagen toegang krijgen
tot het gebied. Maar het is nog
niet duidelijk hoe groot de be
wegingsvrijheid van die delega
ties zal zijn.
Ivanov was gisteren in Lissabon
voor de eerste Amerikaans-Eu
ropees-Russische bijeenkomst
ooit gehouden.
In de Portugese hoofdstad leek
de dooi in de Westers-Russische
betrekkingen te zijn ingetreden,
na maanden van ijzige verhou
dingen. Ivanov, de Portugese
gastheer minister Gama en zijn
Amerikaanse collega Albright
zeiden dat de bijeenkomst zo
vruchtbaar was, dat besloten is
vaker in hetzelfde verband te
vergaderen. Ivanov benadrukte
dat Rusland veiligheidskwes
ties samen met de VS en Europa
wil oplossen.
Volgens Europese diplomaten is
de deur voor een onderzoek van
mensenrechtenschendingen in
Tsjetsjenië op een kier gezet.
„Dit is vooruitgang, maar we
moeten zien wat het in de prak
tijk voorstelt", zei een delega
tielid na afloop. Albright
hamerde er met name op dat
waarnemers toegang krijgen tot
gevangenen en vluchtelingen
kampen en dat ook Europese di
plomaten en journalisten uit
Moskou Tsjetsjenië kunnen be
zoeken. Ivanov deed alsof zijn
neus bloedde. „Tsjetsjenië is al
tijd al toegankelijk geweest",
hield hij vol. GPD/DPA/AP
Israël en Syrië
ontkennen snel
CIT
J vredesakkoord
:oi
Ij JERUZALEM - De Israëlische
2: premier Barak heeft gister-
i6S avond het bericht tegengespro-
45 ken dat er binnen enkele weken
een vredesakkoord met Syrië
91 wordt gesloten. Volgens een
woordvoerder van Barak 'is er
:n geen informatie die wijst op
hervatting van de vredesge-
sprekken met Syrië'.
2 Ook de Syrische regering
spreekt de beweringen van de
U Israëlische televisie tegen. Deze
3; berichtte gisteren dat binnen
01 drie tot vijf weken een akkoord
I 'afgerond en voorgelegd' zal
worden aan de regering, het
m parlement en de bevolking. De
8S vredesovereenkomst zou vol-
9i gens de tv ook een akkoord met
Libanon omvattenIn dit land is
Syrië de feitelijke machthebber.
De vredesbesprekingen tussen
4J de aartsvij anden Israël en Syrië
3 werden in december 1999 na
i; vier jaar hervat. Een van de be
langrijkste thema's is de terug-
i gave van de Golan-hoogvlakte
aan Syrië.
1 De besprekingen strandden,
I omdat beide naties het oneens
I bleven over de grens die moet
worden getrokken na eventuele
terugtrekking van de Golan.
Volgens de tv zou de grenskwes
tie nu zijn opgelost. AFP/RTR
Franse KFOR-troepen vuren traangasgranaten af om een boze Servische menigte te verspreiden in Kosovska Mitrovica. foto Hazir Reka/RTR
van onze redactie buitenland
KOSOVSKA MITROVICA - Franse KFOR-troepen
hebben gisteren in Kosovska Mitrovica tweehonderd
Serviërs teruggedrongen die zich tot twee keer toe toe
gang probeerden te verschaffen tot drie flats die be
doeld zijn voor eerder gevluchte Albanezen. Drie mili
tairen en negen Serviërs raakten gewond.
De Servische demonstranten hadden eerder een mars
gehouden naar de flats in het overwegend Servische
noorden van de verdeelde stad. Ze zijn tegen een plan
van de Verenigde Naties en KFOR om Albanezen uit het
noordelijk stadsdeel die voor het Servisch geweld zijn
gevlucht terug te laten keren. Donderdag werden Alba
nezen die de flats probeerden te bereiken, onthaald op
een regen van stenen.
De demonstranten gooiden gisterochtend met stenen
naar de flats en de vredestroepen. Nadat extra troepen
de Fransen waren komen versterken, bleef het enkele
uren rustig. Later braken de Serviërs echter door het
prikkeldraad om de flats heen en gingen ze opnieuw de
confrontatie aan met KFOR.
In de loop van de avond slaagde KFOR erin 34 Albane
zen in pantserwagens naar de flats in het noordelijk
stadsdeel over te brengen. Daarbij werden de gewone
brug, waarop zich woedende Serviërs hadden verza
meld, en de speciaal voor de Albanezen aangelegde
pontonbrug overigens genegeerd. De 34 terugkerende
Albanezen maakten de overtocht gezeten in de pantser
wagens dwars door het één meter diepe water. De VN-
politie in Kosovo verklaarde dat van Servische kant
schoten in de richting van het konvooi waren gelost.
De VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr bekritiseerde
de repatriëring. „Het feit dat ze (de Albanezen) met
pantserwagens vervoerd moesten worden, dat er prik
keldraad en traangas aan te pas kwam, geven niet aan
dat de omstandigheden voor een veilige terugkeer aan
wezig waren", zei een Unhcr-woordvoerster. AP /RTR
mooi
Scheldcstraat 25-29 Vlissinsen www.altena-id.nl