Generaal Blaskic krijgt 45 jaar cel Russen komen om in hinderlaag Grozny werken PZC buitenland KFOR en Serviërs raken slaags in Mitrovica Belgische politiek laat zwartepiet dioxinerel maar op tafel liggen J Nederland hengelt naar EU-magistraten Straf voor zuiveringen in Bosnië Ron en Nancy Burundi ontmantelt deel Hutu-gevangenkampen ALTENA interieur design door Marjolijn de Cocq DEN HAAG - De Bosnisch- Kroatische generaal Tihomir Blaskic. die gisteren door het Joegoslavië-Tribunaal tot 45 jaar gevangenisstraf werd ver oordeeld, gaat in beroep tegen dit volgens zijn advocaten 'on rechtvaardige' vonnis. Bijna vier jaar nadat hij zich in Den Haag meldde om zijn on schuld aan te tonen, is Blaskic (39) gisteren schuldig bevonden aan de excessen die het Bos- nisch-Kroatische leger onder zijn leiding in 1993 beging tij dens de etnische zuiveringen in de Lasva-vallei in Centraal- Bosmë. De straf is de hoogste die het oorlogstribunaal tot dusver heeft opgelegd. Voor Blaskic was de uitspraak ronduit ver nietigend. De rechters hebben geen woord geloofd van Blaskic' verweer en achtten hem schul- Kroatië levert Tuta toch uit aan tribunaal ZAGREB - Kroatië levert de Bosnische Kroaat Mladen Nale- tilic, alias Tuta, binnenkort uit aan het Joegoslavië-Tribunaal. Het Kroatische ministerie van Justitie verklaarde gisteren dat de uitlevering niet wordt opge houden, nu artsen van het tribu naal vorige week hebben gecon cludeerd dat Tuta lichamelijk in staat is om naar Den Haag te worden overgebracht. De 53-jarige Naletilic is door het tribunaal aangeklaagd we gens zijn rol bij de oorlogsmis daden tegen moslims in het zui den van Bosnië-Herzegowina, tijdens de strijd om de stad Mos- tar in 1993. Naletilic is een hartpatiënt en heeft de afgelopen maanden al twee hartoperaties ondergaan. In november vorig jaar consta teerden twee Nederlandse art sen nog dat hij te ziek was om te worden uitgeleverd. AFP dig op alle punten van de aan klacht. De spanning was gisteren te snijden bij deze eerste uitspraak van het tribunaal tegen een ho ge commandant uit ex-Joego- slavië.Terwijl Blaskic het von nis als bevroren aanhoorde, viel zijn echtgenote Ratka op de pu blieke tribune flauw en moest de zaal uit worden gedragen. Volgens een woordvoerder van de aanklagers markeert de uit spraak een 'nieuwe en krachti ger fase' van het tribunaal, dat zich nu kan concentreren op het berechten van de hoogste mili taire en politieke leiders. De Franse voorzittend rechter Claude Jorda merkte op dat Blaskic niet alléén de verant woordelijkheid moet dragen voor de gruweldaden in de Las va-vallei. Tudjman Met Blaskic, ten tijde van de misdaden nog kolonel, stond in zekere zin ook het Kroatische regime van wijlen president Franjo Tudjman terecht. „Tudj- mans nationalisme en diens ter ritoriale ambities waren duide lijk voor velen met wie hij sprak", aldus Jorda. Volgens het vonnis werden de nationalisti sche haviken onder de Bosni sche Kroaten, die delen van Bosnië-Herzegowina wilden in lijven in een 'Groot-Kroatië', 'ontegenzeggelijk' gesteund door Zagreb. „Kroatië wilde geen toeschouwer langs de zij lijn blijven", zei Jorda gisteren. „Het interveniëerde in het con flict en zette de moslims en Kro aten in Centraal-Bosnië tegen elkaar op." Het proces tegen Blaskic was met 25 maanden het langste voor het tribunaal. „De enige te kortkoming was de lengte", al dus Jorda. Zijn strafkamer had na het proces zeven maanden nodig om zich door de bijna 1500 bewijsstukken en 158 ge tuigenverklaringen heen te worstelen en tot een vonnis te komen. Tijdens zijn twaalf we ken lange getuigenis portret teerde Blaskic zichzelf als ge zagvoerder zonder gezag. Maar volgens de rechters gaf Blaskic opdracht voor de systematische aanvallen op moslimdorpen in de Lasva-vallei en had hij zowel het reguliere leger als de be ruchte paramilitaire eenheden in de regio onder zijn controle. Rechter Jorda somde gisteren een lijst op van de moslimdor pen die in Blaskic' opdracht werden aangevallen. „De Las va-vallei werd het toneel van vele misdaden", aldus Jorda. De inwoners werden door Bos- nisch-Kroatische troepen ge dood of verwond en hun huizen werden in brand gestoken. Mannen en vrouwen werden van elkaar gescheiden, vrouwen verkracht en mannen mishan deld en naar het front gestuurd als menselijk schild of om loop graven aan te leggen. „En wat deed Blaskic toen hij hoorde dat er misdaden waren gepleegd? Niets", zei Jorda. GPD MÜNCHEN - Onderzoekers concluderen dat het treinon geluk in het Duitse Brühl een gevolg is van te hardrijden door de machinist van de snel trein Amsterdam-Basel. Dat heeft het Duitse blad Focus gisteren gemeld. De trein ontspoorde op 6 fe bruari bij het station van Brühl en ramde daarbij enke le huizen. Gisteren overleed een negende persoon aan de verwondingen die hij bij het ongeluk had opgelopen. Er vielen meer dan 140 gewon- Te hoge snelheid machinist reden treinramp Brühl den. Door werkzaamheden gold bij Brühl een maximum snelheid van 40 kilometer per uur. Het is nu vast komen te staan dat de trein 122 kilome ter per uur reed en daardoor uit de rails is gelopen. Het Duitse overheidsbureau voor de veiligheid van de spoorwegen zegt verder dat de machinist onvoldoende was opgeleid. In de jaren negentig is hij twee keer voor een exa men gezakt. Vorig jaar kreeg hij een bijscholing van vijf da gen. Dat had grondiger ge moeten, aldus het bureau. Verder is er kritiek op de Duit se spoorwegen zelf. Volgens de onderzoekers was er op het traject geen sprake van auto matische snelheidscontrole. Er golden wel speciale voor schriften, maar die deugden niet en het kan zijn dat machi nisten er niet mee uit de voe ten konden, aldus Focus. DPA LOS ANGELES - Het echtpaar Reagan viert vandaag zijn 48ste trouwdag. De gezondheidstoestand van Ronald Reagan, voormalig president van de Verenigde Staten, gaat al geruime tijd achteruit. Hij lijdt onder meer aan de ziekte van Alzheimer. Hij werd op 6 februari 89. Volgens zijn dochter, de 4 6-jari- ge schrijfster Patti Davis, kan Reagan niet meer praten. Ook herkent haar vader haar niet meer. foto AP Afval Taiwan naar Rotterdam TAIPEI - Het Taiwanese bedrijf Formosa Plastics heeft een deel van het chemisch afval dat het vorig jaar van een stort plaats bij Sihanoukville in Cambodja moest terughalen, naar Rotterdam verscheept. De onderneming verscheepte in 1998 drieduizend ton met kwik, zink en lood vergiftigd afval naar Cambodja. Toen in de omgeving van de stortplaats mensen ziek werden, ontvluchtten vijftigduizend Cambodjanen de streekFormosa Plastics nam het afval terug na beschuldigin gen dat het een arm land misbruikte om onveilige restproduc- ten te lozen. Een onbekende hoeveelheid afval, verpakt in 32 containers, blijkt in december naar Rotterdam te zijn ver voerd, voor doorzending naar een afvalverwerker in een Eu ropees land, aldus een Taiwanese krant. AP Orka Keiko krijgt meer ruimte REYKJAVIK - Keiko de orka. de ster in de film 'Free Willy', heeft gisteren voorzichtig kennisgemaakt met zijn nieuwe leefgebied bij IJsland. Hij werd vrijgelaten uit een drijvende kooi in de oceaan ter grootte van een voetbalveld in een gebied dat twintig keer zo groot is. Enkele jaren geleden maakten miljoenen kinderen duidelijk dat Keiko zijn vrijheid terug moest krijgen toen ze erachter kwamen dat het 'happy ending' van de Hollywoodfilm met Keiko niet overeenkwam met de werkelijkheid. In 1998 werd de orka naar IJsland gevlogen, waar hij twintig jaar geleden werd gevangen. Daar wordt hij voorbereid op een terugkeer deze zomer naar de oceaan. AP Duitstalig onderwijs in Tsjechië PRAAG - Voor het eerst sinds 1945 krijgen de leden van de Duitse minderheid in Tsjechië de kans Duitstalig onderwijs te volgen. Die mogelijkheid ligt althans vervat in een wetsvoor stel dat gisteren is ingediend door de kabinetscommissie voor etnische minderheden. Naar verwachting wordt het later dit jaar zonder problemen aangenomen. Er woont al eeuwenlang een Duitse minderheid in Tsjechië. Tot en met de Tweede Wereldoorlog bestond de groep uit drie miljoen mensen. Na de oorlog werden de meeste van hen als vijanden van het Tsjechische en Slowaakse volk het land uit gezet. De honderdduizend die overbleven werd het leven zuur gemaakt. Volgens de laatste volkstelling, in 1993, telt de Duit se minderheid nu nog maar 46.000 mensen. AP Grieken en Turken oefenen samen ATHENE - De voormalige aartsvijanden Griekenland en Tur kije houden een gezamenlijke militaire oefening. Voor het eerst sinds 1974 nemen de Grieken deel aan een door Turkije georganiseerde militaire manoeuvre. De oefening wordt van 12 tot 22 april gehouden in het oosten van de Mid dellandse Zee. In de loop van dit jaar nemen Griekenland en Turkije nog samen deel aan twee NAVO-oefeningen. De betrekkingen tussen Athene en Ankara waren jarenlang slecht in verband met de kwestie-Cyprus en door aanspraken van beiden landen op delen van de Egeïsche Zee. Onder inter nationale druk kwam er een toenadering tot stand. De aard bevingen die zich vorig jaar in beide landen voordeden, speel den ook een rol. Beide landen schoten elkaar te hulp. RTR Nederlandse XTC-koeriers bestraft NEWARK - Drie Nederlanders zijn in de Amerikaanse staat New Jersey veroordeeld tot gevangenisstraffen van drieën half tot vijf jaar voor hun aandeel in XTC-smokkel. De drie werden in oktober opgepakt op het vliegveld Newark in New Jersey. Ze hadden in hun bagage 200.000 XTC-pillen met een straatwaarde van vijf miljoen gulden gestopt. Twee verdachten - een echtpaar - kregen vijf jaar, de derde drieënhalf jaar. De drie hebben bekend. ANP zaterdag 4 maart 2000 van onze redactie buitenland BUJUMBURA - Onder druk van donorlanden en internatio nale hulporganisaties zijn de autoriteiten in Burundi begon nen met de ontmanteling van zes van de bijna zestig 'hergroe peringskampen' waar honderd duizenden Hutu's zijn verza meld. Meer dan zevenduizend mensen zouden gisteren naar hun hui zen terugkeren uit de kampen bij Gatumba en Muberure, waar zij vijf maanden hebben door gebracht onder bewaking van het door Tutsi's gedomineerde leger. Bijna 350.000 mensen werden nadat Hutu-rebellen hun aanvallen rond de hoofd stad opvoei-den, in bijna zestig kampen bijeengedreven. Inter nationale hulporganisaties en donorlanden hebben aan het begin van een nieuwe ronde on derhandelingen om een eind te maken aan de zeven jaar duren de burgeroorlog geëist dat de re gering de kampen opdoekt. Ver tegenwoordigers van Hutu-re- bellen waren bij het overleg vo rige week in Tanzania niet aan wezig. Tot een wapenstilstand is het nog niet gekomen. AP van onze redactie buitenland BRUSSEL - De Belgische parle mentaire commissie die de di oxinecrisis moest onderzoeken, is gisteren met een verdeeld eindadvies gekomen. De com missieleden konden het niet eens worden over de vraag wie politiek verantwoordelijk was voor de crisis. Volgens het rapport dragen al leen de ministers Colla (Volks gezondheid) en Pinxten (Land bouw) uit de vorige rooms-rode regering schuld. Maar die con clusie wordt niet gedeeld door de vertegenwoordigers van de oppositiepartijen in de commis sie. Zij stemden tegen de politie ke paragraaf in het rapport, of onthielden zich van stemming. De oppositiepartijen hadden gewild dat ook leden van de hui dige paars-groene regering een veeg uit de pan zouden krijgen wegens fouten bij de afwikke ling van de crisis. De vertegen woordigers van de regerings fracties weigerden dit. De dioxinecrisis in België brak uit in de eerste maanden van vo rig jaar. Volgens de commissie hebben Colla en Pinxten toen de bevolking onvoldoende voorge licht. Daardoor hebben ze de ongerustheid over besmet voed sel alleen maar vergroot. De socialist Colla en de chris ten-democraat Pinxten werden uiteindelijk door toenmalig premier Dehaene gedwongen tot opstappen. Dat gebeurde pas nadat toenmalig oppositie leider Verhofstadt een nota van vleeskeurder Destickere in han den had gekregen waaruit bleek hoe ernstig de situatie was. Het opstappen van Colla en Pinxten gebeurde kort voor de parlementsverkiezingen van ju ni vorig jaar. Daarbij leden de toenmalige regeringspaitijen een flinke nederlaag en wonnen de liberalen van Verhofstadt, die nu premier is. Bij de kabi netsformatie verdwenen de christen-democraten voor het eerst sinds veertig jaar uit de re gering. De dioxinecommissie geeft ook Destickere er flink van langs. Die was niet alleen vleeskeurder in overheidsdienst, maar werk te ook voor een verzekeringsbe drijf. Door die belangenver strengeling heeft hij veel te laat aan de bel getrokken, vindt de commissie. ANP (Advertentie) van onze redactie buitenland MOSKOU - In de veldtocht in Tsjetsjenië zijn tot nu toe, vol gens de officiële opgave van gis teren, aan Russische zijde 1420 doden en 3869 gewonden geval len. De laatste doden zijn twin- doorPaul Koopman LISSABON - De Nederlandse regering voert een actieve lobby voor de vestiging van het eind volgend jaar op te richten Euro pese kantoor van magistraten 'Eurojust' in Den Haag. Volgens minister Korthals van Justitie is het logisch dat Eurojust in Ne- I derland wordt gevestigd met het oog op de voorziene nauwe samenwerking met Europol, dat eveneens in de Den Haag zetelt. .,Het is logisch om Eurojust aan Europol te koppelen", zei Kort- tig OMON-leden, troepen van het ministerie van Binnenland se Zaken, die gisteren in Grozny in een hinderlaag van de rebel len liepen. Het Comité van Soldatenmoe ders sprak de cijfers echter on- hals gisteravond na overleg met zijn Europese collega's in Lissa bon. Korthals heeft ook de Eu ropese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, daar inmid dels op gewezen. Maar volgens de minister krijgt Nederland forse concurrentie van Italië, dat eerder al naast de zetel van Europol greep. „Zij hebben nog steeds een kantoor leeg staan." De Europese staats- en rege ringsleiders besloten vorig jaar in het Finse Tampere tot de op richting van een nieuwe instel ling die het onderzoek naar grensoverschrijdende misdaad middellijk tegen. Het comité komt uit op meer dan 3500 do den en 6500 gewonden. De hinderlaag was één van de grootste operaties van de Tsje tsjeense rebellen in Grozny sinds de Russische strijdkrach ten op 6 februari meldden de zou moeten coördineren. Het is de bedoeling dat alle lidstaten ten minste één officier van justi tie naar Eurojust afvaardigen. Volgens Korthals zal het kan toor in eerste instantie zeker dertig magistraten tellen, plus een secretariaat van enkele tientallen medewerkers. Maar net als Europol kan dit aantal groeien als het aantal taken la ter wordt uitgebreid. De hoge vertegenwoordiger voor het buitenlands beleid van de Europese Unie, Solana, kreeg gisteren in Lissabon weinig handen op elkaar voor zijn hoofdstad na een maanden du rende belegering volledig in handen te hebben gekregen. De aanval is een bewijs dat de op standelingen nog een te duchten tegenstander zijn, ondanks de Russische bewering dat zij in wanorde uiteengevallen zijn. voorstel een Europese 'snelle re actiemacht' van politieagenten in het leven te roepen. Samen met Europees Commissaris Pat ten (Buitenlandse Zaken) wees hij erop dat het een schande is dat er in Kosovo nog steeds een tekort is van ruim tweeduizend ordehandhavers. Daardoor moet de vredesmacht KFOR noodgedwongen ook politieta ken uitvoeren. Volgens Korthals werd welwil lend naar de oproep van Solana geluisterd, maar leverde geen van de lidstaten boter bij de vis. GPD Het Russische leger heeft deze week het laatste bolwerk van de rebellen in Tsjetsjenië, Sjatoi, veroverd. Maar de opstandelin gen hebben verklaard hun strijd tegen de Russen met verras singsaanvallen voort te zetten. Missies Onder grote druk van de Euro pese Unie en de Verenigde Sta ten heeft Rusland ingestemd met het bezoek van diverse in ternationale missies aan Tsje tsjenië. De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Ivanov, beloofde gisteren dat vertegenwoordigers van de OV- SE, het Rode Kruis, het Europe se hulpfonds Echo en experts van de Raad van Europa de ko mende dagen toegang krijgen tot het gebied. Maar het is nog niet duidelijk hoe groot de be wegingsvrijheid van die delega ties zal zijn. Ivanov was gisteren in Lissabon voor de eerste Amerikaans-Eu ropees-Russische bijeenkomst ooit gehouden. In de Portugese hoofdstad leek de dooi in de Westers-Russische betrekkingen te zijn ingetreden, na maanden van ijzige verhou dingen. Ivanov, de Portugese gastheer minister Gama en zijn Amerikaanse collega Albright zeiden dat de bijeenkomst zo vruchtbaar was, dat besloten is vaker in hetzelfde verband te vergaderen. Ivanov benadrukte dat Rusland veiligheidskwes ties samen met de VS en Europa wil oplossen. Volgens Europese diplomaten is de deur voor een onderzoek van mensenrechtenschendingen in Tsjetsjenië op een kier gezet. „Dit is vooruitgang, maar we moeten zien wat het in de prak tijk voorstelt", zei een delega tielid na afloop. Albright hamerde er met name op dat waarnemers toegang krijgen tot gevangenen en vluchtelingen kampen en dat ook Europese di plomaten en journalisten uit Moskou Tsjetsjenië kunnen be zoeken. Ivanov deed alsof zijn neus bloedde. „Tsjetsjenië is al tijd al toegankelijk geweest", hield hij vol. GPD/DPA/AP Israël en Syrië ontkennen snel CIT J vredesakkoord :oi Ij JERUZALEM - De Israëlische 2: premier Barak heeft gister- i6S avond het bericht tegengespro- 45 ken dat er binnen enkele weken een vredesakkoord met Syrië 91 wordt gesloten. Volgens een woordvoerder van Barak 'is er :n geen informatie die wijst op hervatting van de vredesge- sprekken met Syrië'. 2 Ook de Syrische regering spreekt de beweringen van de U Israëlische televisie tegen. Deze 3; berichtte gisteren dat binnen 01 drie tot vijf weken een akkoord I 'afgerond en voorgelegd' zal worden aan de regering, het m parlement en de bevolking. De 8S vredesovereenkomst zou vol- 9i gens de tv ook een akkoord met Libanon omvattenIn dit land is Syrië de feitelijke machthebber. De vredesbesprekingen tussen 4J de aartsvij anden Israël en Syrië 3 werden in december 1999 na i; vier jaar hervat. Een van de be langrijkste thema's is de terug- i gave van de Golan-hoogvlakte aan Syrië. 1 De besprekingen strandden, I omdat beide naties het oneens I bleven over de grens die moet worden getrokken na eventuele terugtrekking van de Golan. Volgens de tv zou de grenskwes tie nu zijn opgelost. AFP/RTR Franse KFOR-troepen vuren traangasgranaten af om een boze Servische menigte te verspreiden in Kosovska Mitrovica. foto Hazir Reka/RTR van onze redactie buitenland KOSOVSKA MITROVICA - Franse KFOR-troepen hebben gisteren in Kosovska Mitrovica tweehonderd Serviërs teruggedrongen die zich tot twee keer toe toe gang probeerden te verschaffen tot drie flats die be doeld zijn voor eerder gevluchte Albanezen. Drie mili tairen en negen Serviërs raakten gewond. De Servische demonstranten hadden eerder een mars gehouden naar de flats in het overwegend Servische noorden van de verdeelde stad. Ze zijn tegen een plan van de Verenigde Naties en KFOR om Albanezen uit het noordelijk stadsdeel die voor het Servisch geweld zijn gevlucht terug te laten keren. Donderdag werden Alba nezen die de flats probeerden te bereiken, onthaald op een regen van stenen. De demonstranten gooiden gisterochtend met stenen naar de flats en de vredestroepen. Nadat extra troepen de Fransen waren komen versterken, bleef het enkele uren rustig. Later braken de Serviërs echter door het prikkeldraad om de flats heen en gingen ze opnieuw de confrontatie aan met KFOR. In de loop van de avond slaagde KFOR erin 34 Albane zen in pantserwagens naar de flats in het noordelijk stadsdeel over te brengen. Daarbij werden de gewone brug, waarop zich woedende Serviërs hadden verza meld, en de speciaal voor de Albanezen aangelegde pontonbrug overigens genegeerd. De 34 terugkerende Albanezen maakten de overtocht gezeten in de pantser wagens dwars door het één meter diepe water. De VN- politie in Kosovo verklaarde dat van Servische kant schoten in de richting van het konvooi waren gelost. De VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr bekritiseerde de repatriëring. „Het feit dat ze (de Albanezen) met pantserwagens vervoerd moesten worden, dat er prik keldraad en traangas aan te pas kwam, geven niet aan dat de omstandigheden voor een veilige terugkeer aan wezig waren", zei een Unhcr-woordvoerster. AP /RTR mooi Scheldcstraat 25-29 Vlissinsen www.altena-id.nl

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 5