PROVINGI
Vloedgolf bedreigt Mozambique
4
Opstappen van
boegbeeld NS
verrast Kamer
Burgermoed was voor Eichmann geen dienstvoorschrift
Jongen (6) schiet klasgenootje dood op school in VS
Lugubere vondst op vuilstort
Middelburg ook best stoer
o
r
IF
Ook buurland Zimbabwe gaat gebukt onder watersnoodramp Woede over het waterspook
Personeel Riagg
bereid te staken
HR-Dubbelglas j
W MELIESTE j
Ambtenaren vinden gewillig oor
Natuur noodt tot excursies
4 WEKEN
VOOR
PZC
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - „Meneer Eichmann, heeft
het u niet gewoon aan burgermoed
ontbroken", vroeg een van de rechters
in het befaamde proces in Jeruzalem
hem op de man af. De inspecteur van
de nazi-concentratiekampen vond
het een goede vraag. 'Burgermoed
kende het Duitse officierskorps niet',
staat in zijn gisteren vrijgegeven me
moires.
'Plicht, bevelsuitvoering, gehoor
zaamheid en trouw! Maar burger
moed kwam in de dienstvoorschriften
niet voor', schrijft Eichmann. 'Dat
valt eigenlijk te betreuren, moet ik
zeggen.'
Eichmann was de bureaucraat achter
de vernietigingskampen, zo blijkt uit
zijn memoires. Hij wist dat joden die
naar het oosten werden getranspor
teerd, zich geen illusies hoefden te
makenHem bereikten geheime bood
schappen over executies, maar hij kon
zich daar mets bij voorstellen, schrijft
Eichmann, zolang hij het niet met ei
gen ogen had gezien.
Dat zou gauw genoeg gebeuren. Op
een van zijn eerste inspectietochten in
Oost-Europa zag hij hoe joden ge
dwongen werden een autobus zonder
ramen binnen te gaan: 'De deuren
werden gesloten en de motor werd ge
start. Maar de uitlaatgassen stroom
den niet weg; ze werden het interieur
binnen geleid. Een arts in een witte jas
wees me een kijkgat naast de bestuur
dersplaats, dat uitzicht bood op het
binnenste van de bus. Hij nodigde me
uit te zien wat er gebeurde. Dat kon ik
niet meer. Ik kon ook niet zeggen wat
ik ervan dacht, alles was te onwerke
lijk.'
'Even later vertrok de bus. Zelf werd
ik naar een soort bosweide gereden en
ik kwam daar aan op het moment
waarop de bus stopte bij een open
groeve. De deuren gingen open en de
lijken werden in de kuil gegooid, het
ene over het andere. Dat was een hui
veringwekkend inferno. Nee, het was
een superinferno. Net zag ik hen nog
in leven, nu waren ze allemaal dood.
Toen sprong een burger in de groeve,
controleerde de monden en brak met
een tang de gouden tanden uit de ge
bitten.'
'Ik weet nog dat ik mijn handpalmen
krampachtig samen moest drukken
om er zeker van te zijn dat ik wakker
was, dat wat ik zag, echt gebeurde en
dat ikhet niet droomde.'
Volgens Eichmann droegen anderen
de verantwoordelijkheid voor de ho
locaust. Maar koesterde hij zelf geen
enkel schuldgevoel? Hij maakt onder
scheid tussen schuld in juridisch en in
menselijk opzicht: 'Men beschuldigt
mij van het meewerken aan deporta
ties. Omdat dit destijds een politieke
regeling was, ben ik van mening dat
alleen degene die verantwoordelijk
heid draagt voor de politieke beslis
sing, juridisch gezien schuld kan wor
den verweten. Want waar geen ver
antwoordelijkheid is, daar is ook geen
schuld.' GPD
pagina 2: Eichmann minimaliseert rol
NW 4
Enlele bui
Wisselnd bewolkt en enkele buien.
Tempeatuur rond 7 graden. Matige, in de
kustwzeren vrij krachtige nw-wind.
!43ejaargang no. 52
voersdag 1 maart 2000
osse nummers 1,85
ar oize redactie buitenland
IHAPLJTO - In een race te
gen ce klok "hebben heli
kopterbemanningen gis
teren honderden mensen
in het door watersnood
geiroflen Mozambique
van daken, boomtoppen
en verspreide eilandjes
opgepikt en zo van de ver
drinkingsdood gered.
■Volgens meteorologen komt er
jhog veel meer water aan. Philip
pe Wijmans van Kerken in Actie
in de Mozambikaanse hoofd
stad Maputo zei gisteren dat
'nog twee vloedgolven' worden
verwacht.
De Mozambikaanse regering
stelde het officiële dodencijfer
van de watersnood in het land
op tweehonderd. Een woord
voerster van het Wereldvoedsel
programma (WFP) zei echter
dat het aantal doden in de dui
zenden loopt.
In de nacht van maandag op
dinsdag werd Xai-Xai, een
kustplaats van 130.000 inwo
ners, getroffen door een vloed
golf van de Limpopo-rivier. De
gehele stad kwam onder water
te staan. De inwoners waren
echter van tevoren gewaar
schuwd en de meesten waren
geëvacueerd.
Er waren geen helikopters voor
het reddingswerk in Xai-Xai.
Voor heel Mozambique zijn
hooguit tien helikopters be
schikbaar.
De Zuid-Afrikaanse lucht
macht had tot en met gisteren
ongeveer zeshonderd Mozambi-
kanen gered. In de voorgaande
twee dagen brachten de Zuid-
UTRECHT - De 1200 werkne
mers in de crisisdienst van de
Riaggs, de psychiatrische nood
hulpdiensten, zijn bereid het
werk neer te leggen om zo een
hogere toeslag af te dwingen.
Dat bleek gisteravond bij een le
denvergadering van de vakbon
den AbvaKabo en CFO.
De komende twee weken wor
den ludieke acties gevoerdVoor
een werkonderbreking is het
nog te vroeg, omdat er op 15
maart nog één keer wordt on
derhandeld met de werkgevers.
Maar de kans dat dat overleg
slaagt is klein: de AbvaKabo
wijst erop dat het laatste bod
van de werkgevers een eindbod
was, en dat is door de leden af
gewezen.
Daarom hebben de vakbondsle
den besloten tot een staking op
29 maart, mocht het overleg in
derdaad mislukken. ANP
Feyenoord
stunt in
Rome
pagina 25
van onze redactie buitenland
FLINT - Een 6-jarige leerlinge
van een Amerikaanse
basisschool is gisteren doodge
schoten door een klasgenootje.
Het gebeurde voor de ogen van
haar medeleerlingen en leraar
op de Buell-school in een bui
tenwijk van het stadje Flint in
de staat Michigan. De schutter
is gearresteerd.
Het zesjarige jongetje vuurde
één kogel af in zijn klas, die het
meisje dodelijk trof. Onduide
lijk was gisteravond of het een
gerichte moordaanslag betrof of
dat het pistool per ongeluk af
ging.
De school in kwestie is geves
tigd in een economisch zwakke
buurt. Dat blijkt onder meer uit
het feit dat van de 530 leerlingen
liefst 87 procent in aanmerking
komt voor gratis verstrekking
van lunches.
Kort nadat het schot had ge
klonken, waarschuwde het
schoolhoofd via de intercomin
stallatie alle docenten de deuren
van hun klaslokaal te sluiten en
op slot te doen. De politie was
snel ter plaatse. De kinderen
werden geëvacueerd naar een
nabije kerk.
De Verenigde Staten kregen de
laatste jaren vaker te maken
met fatale schietpartijen op
scholen, maar het ging daarbij
doorgaans om incidenten op
middelbare scholen. Zo schoten
in april vorig jaar twee scholie
ren twaalf medeleerlingen dood
in een school in de staat Colora
do. Daarna pleegden ze zelf
moord. Een maand later was het
raak in de staat Georgia waar in
een school zes gewonden vielen
door een schietpartij.
Het is ongewoon dat een derge-
lij k drama plaatsvindt in de eer
ste klas van een lagere school,
met een 6-jarig slachtoffer en
een 6-jarige dader. Wat wel in
het grotere beeld past, is dat de
schutter een jongen is. De vraag
die Michigan nu bezighoudt,
luidt hoe een kind van zeven
jaar aan een vuurwapen plus
scherpe munitie wist te komen
en waarom de jongen het gela
den pistool mee naar school
nam. GPD/ANP/RTR/AP
(Advertentie)
N\ Glashandel
I Bezoek onze showroom!
Livingstoneweg 20, GOES. Tel. (0113) 227854j
door Miriam van der Schot
MIDDELBURG - Twee Middel
burgse jongens hebben bij de
voormalige vuilstortplaats op
de Oude Veerseweg in Middel
burg oude menselijke resten ge
vonden.
Volgens de politie zijn debotres-
Timo Leijnse (links) en Perry
Witte vonden gisteren menselij
ke beenderen op de oude vuil
stort Ramsburg in Middelburg.
foto Frank Viergever
tanten meegekomen met een la
ding zand afkomstig van opgra
vingen in Middelburg.
De gemeente heeft op die plek
op het industrieterrein Rams
burg grond gestort. Door regen
val zijn de botten en enkele
schedels bloot komen te liggen.
De politie onderzoekt met de ge
meente waar de beenderen van
daan komen. Ook wordt nog be
sproken wat er met de restanten
moet gebeuren.
Ti mo Leij nse 12en Perry Witte
(11) waren langs het Kanaal
door Walcheren aan het spelen
toen ze op de oude vuilstort
plaats terechtkwamen. „We wa
ren daar nog maar net toen we
allemaal botten zagen", vertelt
Timo. „Perry raapte opeens iets
ronds op en dat bleek een sche
del te zijn. We zijn gelijk naar
huis gerend en hebben het onze
ouders verteld. Een kennis is
met ons mee teruggegaan en die
zei dat het waarschijnlijk men
senschedels waren. Want in één
kaak zaten nog tanden. Hij
heeft toen de politie gebeld."
Hoewel de jongens aanvanke-
lij k erg geschrokken waren, vin
den ze hun lugubere vondst nu
weer best een beetje stoer.
swwnawi
Afrikanen 4823 mensen in vei
ligheid.
Het WFP schat dat landelijk ge
zien 300.000 mensen onmiddel
lijk hulp nodig hebben. De rege
ring schat dat meer dan 200.000
mensen dakloos zijn geworden
sinds het land drie weken gele
den door zware regens werd ge
troffen. De Verenigde Naties
hebben in totaal om 13,6 mil
joen dollar voor Mozambique
gevraagd; de regering in Mapu
to zelf denkt zeker 65 miljoen
dollar nodig te hebben.
Legerboten
Minister Herfkens van Ontwik
kelingssamenwerking zei giste
ren maximaal twintig miljoen
gulden beschikbaar te hebben
voor Mozambique. Ze verklaar
de dat geld pas over te maken als
er vanuit het land verzoeken
voor begrotingssteun komen.
De Mozambikaanse overheid
heeft zes legerboten aangekocht
die worden ingezet voor red
dingsoperaties. Nederland be
taalt de boten met een totale
waarde van 100.000 dollar.
In Zimbabwe, buurland van
Mozambique, hebben de regens
ook enorme overstromingen
veroorzaakt. Volgens een rege
ringsfunctionaris, John Nkomo,
zijn in de oostelijke en de zuide
lijke provincies zeker 300.000
personen dakloos geraakt. Hij
stelde het dodencijfer op 71
Nkomo klaagde dat onbekend is
hoeveel mensen geïsoleerd zijn
geraakt of hoeveel woningen
zijn vernield, doordat er bijna
geen verkenningsvluchten wor
den ondernomen. Het Zimbab
waanse leger beschikt over on
geveer dertig helikopters, maar
de meeste bevinden zich in Con
go, waar ze worden ingezet in de
burgeroorlog aldaar. Nkomo zei
dat sinds 20 februari maar drie
verkenningsvluchten zijn uit
gevoerd. AP/RTR/DPA
pagina 4: na buien nieuwe rampen
Dat de overheid met een 'gecontroleerde dijkdoorbraak' hun
Bommelerwaard ooit bewust onder water zal zetten, wil er bij
de inwoners niet in. Zij zijn de evacuatie tijdens de waterover
last van 1995 nog niet vergeten. Ook andere bewoners en be
stuurders in het Rivierengebied hebben emotioneel en boos
gereageerd op het voorstel van staatssecretaris De
Vries om in geval van nood polders in de regio onder O
water te zetten.
Driehonderd van de dui
zend ambtenaren van de
provincie Zeeland hebben
het werk gisteren een uur
lang neergelegd. Zij pro
testeerden tegen het vol
gens hen te lage CAO-
loonbod van de werkge
vers. De ambtenaren von
den steun bij GS, die hl
eerder bij de centrale
werkgeversorganisatie
hebben gemeld dat het
bod wat hen be
treft wel ruim- "1 "7
hartiger mag.
Nu de dagen lengen en de natuur begint te groenen, hervatten
allerlei organisaties op het terrein van natuur en landschap
hun excursies. In het Veerse Meer, omgeving Wolphaartsdijk-
Kortgene, kunnen vanaf 4 maart gegidst de Middelplaten
worden bewandeld. Vandaag - woensdag - worden
op Neeltje Jans ook twee nieuwe natuurroutes in ge- O
bruik genomen.
feiten en meningen: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
financiën en economie: 6 en 7; radio en televisie: 8; uit: 11,12,
13,15 en 16; zeeland: 17,18,19, 21,22 en 23; sport: 24 en 25;
buitengebied: 27, 28,29, 30 en 31
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het aangekon
digde vertrek van NS-topman
R. den Besten heeft volgens het
Tweede-Kamerlid Leers (CDA)
alles te maken met de 'aanva
ring' die hij met minister Nete
lenbos van Verkeer over de
HSL-Zuid heeft gehad. Andere
politieke partijen zijn hel daar
niet mee eens.
De ruzie die over de aanbeste
ding van de flitstreinen
ontstond is volgens Leers exem
plarisch voor 'de botsing van
culturen'. Hij meent dat Den
Besten een enorme vaart bracht
in de verzelfstandiging en
beursgang van de Nederlandse
Spoorwegen. Leers: „Netelen
bos wil de NS juist weer dichter
naar de overheid toehalen om
dat ze voortdurend op de presta
ties van het openbaar vervoer
wordt aangesproken."
Den Besten (59) stapt op 1 au
gustus op. Hij wordt opgevolgd
door H. Huisinga (49), nu nog al
gemeen directeur van NS Reizi
gers. Den Besten gaf ruim acht
jaar leiding aan het bedrijf.
De WD wil niets van Leers' in
terpretatie weten. „Hij druipt
niet af", aldus Tweede-Kamer
lid Hofstra. „Den Besten laat
een bedrijf achter dat er finan
cieel aanzienlijk beter voor
staat dan enkele jaren geleden."
Discussies over de verzelfstan
diging van NS staan volgens de
liberaal los van de topman. Hof
stra verkiest verdere verzelf
standiging boven 'de tucht van
de overheid'.
Tweede-Kamerlid Van Gijzel
(PvdA) zegt 'geen echt harde
signafen' te hebben dat Den
Besten aftreedt vanwege de
wrevel met de Rijksoverheid.
„Hij heeft niet de gemakkelijk
ste periode meegemaakt. Hij
was wel succesvol, maar het
ging niet altijd vlekkeloos. De
verandering is ook nog niet af
gerond.
Van Gijzel hoopt dat de relatie
tussen NS en Netelenbos beter
wordt met het aantreden van
Huisinga. „Belangrijker is ech
ter dat de directie er in slaagt
een gemotiveerd, dienstverle
nend bedrijf te ^aken", meent
de PvdA'er.
GroenLinks-Kamerlid Van der
Steenhoven denkt niet dat de
relatie met Netelenbos heeft
meegespeeld bij het vertrek van
Den Besten. „Dan hadden ze
wel een opvolger gezocht, die
met een schone lei kon begin
nen." ANP
pagina 7: Den Besten
buitenstaander
Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
Ja,ik wil:
een proefabonnement van 4 we
ken voor 16,70 en geef daarbij
eenmalig toestemming voor auto
matische incasso van onder
staand rekeningnummer
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
incasso 36,70)
per kwartaal met automatische
incasso 100,-)
(beëindiging van abonnementen uit
sluitend schriftelijk, 1 maand vóór
het einde van de betaalperiode)
Naam:-
Voorletters:m/v
Straat:nr
Postcode:
Woonplaats:
Telefoon:
Voor automatische incasso stem ik
toe in afschrijving van mijn (post)
bankrek.-nr
(handtekening)
Stuur deze bon in een open enve
loppe. zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
-
Een Mozambikaanse vrouw wacht in Chibuti, in het noorden van Mozambique, met haar kind op een Zuid-Afrikaanse helikopter.
fotoThemba Hadebe/AP
