S KSG mag veerboot met repareren
I
Luisterpost hoeft nog niet aan
stervensbegeleiding te doen
De Schelde heeft zijn
sporen achtergelaten
PZC
zeeland zaterdag 19 februari 2000 14
KSG
door Barend pelgrim PSD ontkent verband met moeilijke situatie in Vlissingen
VLISSINGEN - De Provinciale
Stoomboot Diensten (PSD) laat a A TTI n -gw-i
de penibele situatie van de Vlis- C. J -8L
singse scheepswerf.
Scheldt
Groep
door Jeroen Vliegenberg
VLISSINGEN - Het is stil in de
Schelde Luisterpost. In het In
loophuis aan de Vincent van
Goghlaan in Vlissingen staan
tafels klaar voor het personeel
van De Schelde. Hier kunnen
werknemers die in de put zitten,
boos of verdrietig zijn, hun ver
haal kwijt aan het luisterend
oor van initiatiefnemer het Ar
beidspastoraat. Maar de tafels
blijven op deze eerste middag
leeg.
Op één tafel na dan. Daaraan
zitten dominee Ton de Nooij,
Rudi Heemskerk van het In- en
uitloophuis en vrijwilliger Fred
Bergwerff geduldig te wachten
op de eerste bezoekers. Veel
meer dan speculeren over de
toekomst van De Scheldearbei-
ders of het ophalen van herinne
ringen kunnen ze niet doen.
Bergwerff heeft wel een idee
waarom er geen gehoor wordt
gegeven aan de oproep van de
Luisterpost. „Aan de ene kant
heerst er angst. Wat gaat er ge
beuren? Misschien is het beter
om je gedeisd te houden. Tege
lijkertijd herinner ik me het ge
voel van 1983. Het debacle met
het Rijn Schelde Verolmecon-
cern. Toen had men het idee dat
Zeeland een belangrijke au
thentieke industrie werd ontno
men. De vraag is in hoeverre de
De PSD laat de reparatie aan de
veerboot Prins Johan Friso uit
voeren door Antwerp Ship Re
pair in Antwerpen. De KSG in
Vlissingen - de bouwer van de
Johan Friso en de Koningin
Beatrix - voert, ook al gezien de
onmiddellijke nabijheid van de
PSD-ligplaatsen, van oudsher
de reparaties aan de veerboten
uit.
Risico
Onder het PSD-personeel deed
vrijdag het gerucht de ronde dat
de reparatie in Antwerpen
wordt gedaan uit vrees voor een
mogelijk faillissement bij De
Schelde. De PSD-directie zou
niet het risico willen lopen dat
de veerboot langer dan de beno
digde vier weken in het dok zou
blijven liggen. Onzin, volgens
Thomaes. „Het is puur een ver
haal van aanbesteding en die is
volgens mij al een half jaar gele
den gebeurd. Bovendien zijn wij
als onderdeel van de provincie
verplicht openbaar aan te be
steden. Acute reparaties laten
we wel altijd door De Schelde
uitvoeren. Een half jaar geleden
speelde de hele KSG-affaire nog
helemaal niet. Nee. wij hebben
gekeken naar de verhouding
prijs en kwaliteit. Er zijn aan
biedingen gevraagd bij ver
schillende werven en het
Vlaamse Antwerp Ship Repair
kwam er qua prijs het beste uit.
Het heeft niks te maken met de
commotie bij onder meer Schel-
depoort. Bovendien: ook al ging
De Schelde failliet met één van
onze schepen in het dok, dan
blijft dat veer PSD-eigendom."
In het najaar van 1999 liep de
Partij voor
Zeeland wil
openbaar
debat
door Arjan van Westen
MIDDELBURG - De Par
tij voor Zeeland wil volle
dige openheid over de Ko
ninklijke Schelde Groep
in Vlissingen. De partij
maakt zich grote zorgen
over de positie van gede
puteerde D. Bruinooge
(PvdA economie) in deze
kwestie.
Donderdag werd bekend
dat aan de komende ver
gadering van de Staten
commissie economie een
besloten gedeelte wordt
toegevoegd. Dit tot groot
ongenoegen van PVZ-
partijvoorzitter R. Stof
fels. „De Zeeuwse
bevolking heeft er recht
op te weten wat hier gaan
de is." Hij vindt dat gede
puteerde Bruinooge in het
openbaar verantwoor
ding moet afleggen over
hoe hij zijn functies als ge
deputeerde. aandeelhou
der namens de Schelde en
commissaris op persoon
lijke titel bij de Vlissingse
werf kan scheiden.
Tevens eist de PVZ-voor
zitter absolute openheid
over de bankgarantie van
3.5 miljoen gulden die
Schelde-voorzitter R. van
den Heuvel als pensioen
voorziening heeft bedon
gen. ..Deze garantie staat
mogelijk niet op zichzelf
vreest Stoffels. Hij heeft
uit uitlatingen van de
Schelde-topman opge
maakt dat nog meer men
sen binnen het bedrijf
soortgelijke garanties
hebben uitstaan.
Stoffels vindt het vreemd
dat uitgerekend commis
sievoorzitter M. Wiersma
(Groenlinks/DeltaAnders
een besloten deel aan de
vergadering heeft gekop
peld. „In het verleden riep
zijn partij altijd om het
hardst dat alles in het
openbaar moet plaatsvin
den."
Rudi Heemskerk, Fred Bergwerff en Ton de Nooij (vlnr): „Je moet dit initiatief beschouwen als aanvul
lende hulp." foto Ruben Oreel
De jongste veerboot van de PSD, de Johan Friso, bij de feestelijke
oplevering eind januari 1997.
Prins Johan Friso aan de grond
voor de haven van Vlissingen.
Daarbij brak één van de vier
sehroefpropellers af. Bij Schel-
depoort in Vlissingen-Oost wer
den enkele tijdelijke reparaties
uitgevoerd, waardoor het schip
na enkele dagen weer in de vaart
kon. De reparatie aan de
scheepsschroef was tot op heden
nog steeds niet verricht. Boven
dien was het schip toe aan een
geplande onderhoudsbeurt. De
scheepsbouwers zeiden destijds
dat de reparatie zeker enkele
maanden in beslag zou nemen.
Maar volgens Thomaes kan de
Antwerpse werf deze reparatie
in vier weken uitvoeren. Ook
voert die werf de onderhouds
beurt voor de Johan Friso uit.
Maandag wordt de Johan Friso
met een loods aan boord naar de
werf van Antwerp Ship Repair
in de Antwerpse haven gevaren.
De reparatie van de Johan Friso
heeft geen gevolgen voor de
dienstregeling van de PSD. Het
schip werd door de Stoomboot-
dienst achter de hand gehouden
als reserveschip. De onder
houdsbeurt heeft alleen gevol
gen wanneer één van de andere
veerboten in de komende vier
weken mankementen vertoont,
want een reserveschip naast de
Friso is er niet.
Probleemkind
De Johan Friso, opgeleverd in
januari 1997. is de jongste PSD-
telg. Het schip staat bekend als
'probleemkind" gezien de lange
historie van ernstige storingen.
Bouwer De Schelde kreeg in
dertijd een half miljoen gulden
boete voor het laat opleveren
van het schip.
De Johan Friso in het dok in Scheldepoort, na de aanvaring in
digingen gecontroleerd.
november 1999. De beschadigde scliroefpropellor is al verwijderd, de schroefpropellor rechts wordt op bescha-
foto Lex de Meester
1996: Scheldewerknemers tijdens hun koffiepauze.
foto Ruben Oreel
door Anita de Jong
VLISSINGEN - Wie vroeger via
de Badhuisstraat het centrum
van Vlissingen naderde, kon er
niet omheen: dit is de stad waar
schepen worden gebouwd, hier
regeert De Schelde. Metershoog
torende de boeg van een schip-
in-aanbouw destijds uit boven
de binnenstad. De bedrijvigheid
achter de ronde muur van de
voormalige Schelde-smederij
drukte een stempel op de win
kelstraat.
De Schelde verkocht in 1988 de
kop van haar terrein, en de
muur maakte plaats voor het
huidige Scheldeplein. De ronde
vorm daarvan herinnert nog
aan de aanwezigheid van de
scheepsbouwer.
De Koninklijke Scheldegroep
liet niet alleen op het Schelde
plein haar sporen na. Zo is de
woonwijk aan de Van Dishoeck-
straat, tegenover het Schelde-
terrein, begin vorige eeuw door
de scheepsbouwer neergezet om
werknemers te huisvesten. De
Schelde had destijds de halve
stad in handen. Overal verrezen
arbeiderswoningen. Vele daar
van zijn inmiddels weer ge
sloopt.
In Vlissingen bezit de KSG nu
nog twee terreinen. Het stuk
grond ten zuidoosten van de Van
Dishoeckstraat, waarop de werf
van oudsher actief is. En een ter
rein in Vlissingen-Oost, waar de
reparatiewerf Scheldepoort is
gevestigd. De hallen in het Sloe-
gebied vormden in betere tijden
ook de thuisbasis van Schelde
Offshore, maar dat onderdeel
ligt nu stil.
De locaties aan de Prins Hen
drikstraat, net over de brug
naar het station, zijn verkocht.
Deze winstgevende construc
tiebedrijven (Sicon en Leak Re
pairs) heeft KSG afgestoten.
De Schelde was in de jaren tach
tig niet alleen in Vlissingen aan
wezig. In Goes kreeg ze de appa
raten- en ketelfabriek (AFK) in
handen, twee jaar nadat deze
was overgenomen door het
RSV-concern (1978). De grote
AFK-hal staat nog steeds op het
industrieterrein, maar de acti
viteiten zijn vier jaar geleden
naar Vlissingen overgebracht.
Scheldebouw
In Middelburg had het concern
Scheldebouw in handen, dat ge
velconstructies maakt, maar
ook onderdelen voor fregatten
en meubels. Het aluminiumver-
werkende bedrijf op industrie
terrein Arnestein draagt nog
dezelfde naam, maar heeft in
middels een andere eigenaar.
Ook Gieterij Middelburg was
onderdeel van De Schelde. De ei
Gieterij, die onlangs door een ;r
overname is gered van de onder- to
gang, leek in 1976 een gouden Ie
toekomst tegemoet te gaan. Het 4.
RSV-concern concentreerde
toen alle gietactiviteiten in
Middelburg, waar gieterij Bod-
daert net een nieuwe hal wilde
bouwen. Uit deze gieterij, dl
gieterij van De Schelde en de
gieterij van de Rotterdamse
Droogdok Maatschappij ont
stond RSV-gieterij Middelburg
In 1983 kwam ze onder behee:
van de Schelde.
De Zeeuwse scheepsbouwer is
ook nog zo'n twintig jaar actiei
geweest 'aan de overkant'. Ni
een avontuur in Breskens, waai
de werkplaats in 1953 werd ge- 6
sloten, kocht Koninklijke Maat o
schappij De Schelde in 1962 en ai
kele hectares in Terneuzen. Viji :r
jaar later werd de Zeeuws-jl
Vlaamse nevenvestiging ge e
opend. Een algemene werk ei
plaats, voor onder meer appara- <1
tenbouw en plaatconstructie, ktl
1996 viel ook daar het doek. Df p
hallen zijn nu in gebruik dooiic
kranenbouwer Eijke-Hoogen ie
doorn.
solidariteit van 17 jaar geleden,
'onze De Schelde'nu nog leeft."
De Schelde is een ijzersterk be
drijf dat zwak geworden is zon
der schuld te hebben", vindt De
Nooij. „Maar het personeel
voelt zich soms wel schuldig en
heeft gemengde gevoelens. Het
is ook een schakering.van angst.
Op de werkvloer, maar ook
thuis."
Ochtendploeg
Tussen half twee en half vijf kan
de Luisterpost bezocht worden.
Maar dan moet er toch gewerkt
worden? Heemskerk: „Ja, maar
we mikken op de ochtendploeg.
Die is rond kwart voor twee
klaar. Je moet dit initiatief be
schouwen als aanvullende hulp.
In eerste instantie praten de
werknemers met het thuisfront.
Maar dat heeft niet iedereen.
Het Arbeidspastoraat heeft de
ze week ruim 800 folders ver
spreid onder het personeel. En
die hebben de meeste arbeiders
niet meteen weggegooid, zegt
dominee De Nooij. „'Kijk, ze
zijn er weer', hoorde ik iemand
zeggen. De vakbonden FNV en
CNV steunen onze actie ook. Ik
heb in de Van Dishoeckstraat
één meneer gezien die de folder
uit zijn autoraampje gooide. Er
lag verder geen folder op straat.
Dus ze hebben die mee naar huis
genomen of ze zijn milieuvrien
delijk."
Reserves
Vroeger werd er meer en eerder
gestaakt, vinden de drie. „Het
probleem nu is dat je geen schul
dige kunt aanwijzen", meent
Heemskerk. „Bij het RSV-dra
ma was het duidelijk. Ik hoor
werknemers zeggen: 'Moet je
kijken hoe rijk we toen waren.
We hadden miljoenen aan reser
ves. Nu is De Schelde nog maar
een gulden waard." „Ik heb al
tijd begrepen dat je het onder
handelingsbedrag nooit van te
voren meldt", zegt De Nooij.
Volgens de initiatiefnemers is er
veel meer aan de hand bij De
Schelde dan nu bekend is. „Je
weet niet precies hoeveel schul
den er zijn. Maar geloof maar
dat er nog heel wat lijken in de
kast liggen", zegt Heemskerk
overtuigd. „Er wordt een
schaakspel gespeeld. Darnen
Shipyards is nu aan zet." „Maar
wie de erfenis accepteert moet
ook de lasten dragen", vult
Bergwerff hem aan. Heemskerk
lacht cynisch. „Damen zal er al
les aan doen om die schulden zo
min mogelijk op zich te nemen."
Vlag
Omdat er de afgelopen weken
een faillissement in de lucht
hing, besloot het pastoraat de
Luisterpost op te richten.
Heemskerk hoopt volgende
week duidelijkheid te krijgen
over de toekomst van de Vlis
singse scheepswerf. Naar ver
wachting is er dan meer bekend
over de boekhouding. „Mis
schien zijn we langer nodig als
de boeken open gaan. Maar ik
hoop van harte dat we de vlag
kunnen uithangen. Dat De
Schelde gered is en onze energie
dus voor niets is geweest.
'Goed beschouwd wordt sinds
1983 bij De Schelde aan ster
vensbegeleiding gedaan. Het
bedrijf wordt nu door de markt
gedwongen winstgevend civiele
schepen te bouwen en dat wil
maar niet lukken', zei Jan
Scheffers ruim twee jaar gele
den in deze krant bij zijn af
scheid als arbeidspastor voor
Midden-Zeeland.
Het is half vier geweest. Aan
stervensbegeleiding of rouw
verwerking had de ochtend
ploeg van De Schelde vrijdag
middag geen behoefte.
Kranenbouwer Eijke-Hoogendoorn maakt tegenwoordig gebruik van de voormalige gebouwen van D(
Schelde in Terneuzen. foto Peter NicolS|
De AKF-hal in Goes bood na het vertrek van de ketelbouwer onder meer plaats aan een culture
festival.
foto Ruben Oree
