Challenge bezorgt Pechiney winst In hiphop en gabber zitten veel jazzy dingen Halve Maan opent proeflokaal in mei Molukkers geven h4ï leger de schuld van geweld op Molukke JAS-project traint probleemjongeren^ voor een baan Toch Goese aangifte vernieling kunstwerk zeeland Bezuinigingsoperatie schroeft exploitatieresultaat op ondernemend zeeland kunst cultuur ZL-3: een verrassend Zeelandboek prerrne PZC woensdag 16 februari 2000 11 door Claudia Sondervan VLISSINGEN-OOST - Pechi ney Nederland NV in Vlissin- gen-Oost heeft in 1999 zes pro cent meer omzet gemaakt. De hoge koers van de dollar en de betere alnminiumprijzen in de tweede helft van 1999 compen seerden de zeer lage prijzen in het eerste halfjaar. Het bedrijf haalde een exploitatieresul taat van 66 miljoen gulden te gen 48,4 miljoen in 1998. De nettowinst komt uit op 114 miljoen gulden tegen 10,7 mil joen in 1998. De grote stijging komt voor 88,6 miljoen uit de opwaarde ring van de deelneming in het moederbedrijf Pechiney S. A in Parijs tegen de beurskoers ein de 1999. Een reservering van vijf miljoen voor de dit jaar aangekondigde personeelsre ductie drukt de winst. Van de winst wordt veertig miljoen uitgekeerd als dividend aan de aandeelhouders: ruim 74 mil joen gaat naar de algemene re serve. Dat staat in het jaarver slag over 1999 dat Pechiney Nederland NV dinsdag vrij gaf. Halverwege Het betere exploitatieresultaat komt door de vorig jaar afge sloten bezuinigingsoperatie Challenge, die de exploitatie lasten 32 miljoen gulden om laag bracht. „Zonder Challen ge had het bedrijf er niet goed voor gestaan," zegt algemeen directeur J. H. de Back. Hij toont zich tevreden over de re sultaten en over de voortgang van het nu lopende bezuini gingsprogramma TOP (Total Operational Performance) dat einde 2002 nog eens 45 miljoen lagere exploitatielasten moet klaren. „We zijn halverwege, we liggen op schema." Het welslagen van TOP moet de ruimte brengen om met een duurder energiecontract te produceren wanneer het nu lo pende contract met EPZ in 2001 gestopt is. „Dan hebben we een gezond bedrij fDan is er ook de ruimte om 125 miljoen gulden te investeren in een nieuwe centrale voeding voor de elektrolvseovens waarin de aluinaarde tot aluminium ge smolten wordt. Die investering vergroot de capaciteit van de ovens en brengt de uitstoot in kooldioxide-equivalenten met 1,2 miljoen ton terug," zegt De Back. De onderhandelingen over een nieuw energiecon tract lopen met een aantal po tentiële leveranciers, zegt De Back. Die moeten in de komen de maanden resultaat geven, beaamt hij, aangezien het lo pende contract over veertien maanden stopt. De omzet steeg zes procent tot 552 miljoen gulden. Van de om zet werd 72 miljoen gulden op de Nederlandse markt be haald; 480 miljoen kwam uit export. De productie van pri mair aluminium uit elektrolyse nam toe met ruim veert iendui- zend ton tot ruim 186.000 ton door productie op volle capaci teit over het hele jaar en sterk verbeterde technische resulta ten. Ook de productie van half fabrikaten steeg met 9.700 ton tot 197.000 ton. De omsmelt van gebruikt metaal daalde De rubriek Onderne mend Zeeland staat on der redactie van Claudia Sondervan. Vragen, tips en mededelingen kunnen schriftelijk worden aan geboden aan de redactie van de PZC, postbus 18, 4380 AA Vlissingen, of via fax 0118-470102. door René Hoonhorst HULST - Er moet binnen nog een hoop gebeuren voor het proeflokaal van de Hulster brouwerij De Halve Maan dit voorjaar zijn deuren kan ope nen. Het voormalige wacht huisje van de Zeeuwsch- Vlaamsche Tramweg Maat schappij is vóór de zomer ech ter geheel tot horecagelegen heid omgebouwd. Dat belooft eigenaar John Ver meersen. Vermeersen geeft di rect toe dat het allemaal flink wat langer heeft geduurd dan de bedoeling was. De plannen om het wachtstationnetje, dat ook nog een tijdje douanekan toor was, tot proeflokaal om te bouwen, dateren al uit 1993. De Halve Maan maakt zes ei gen huisbieren: Zeeuwsche Witte. Zeeuwse Vlegel, Dobbe- le Java, Lazarus, Grof Geschut en het seizoenbier Zondebok. Heel af en toe wil Vermeersen nog wel eens een speciaalbier voor een speciale gelegenheid maken. „Maar dan moet het om een behoorlijke hoeveelheid gaan en in het productieproces passen. Anders leveren we slechts etiketbieren, een Zeeuws bier met een ander eti ketje. In Belgisch Limburg staat onze Lazarus bijvoor beeld bekend als een 'Teuter ken'." Voor een kleine brouwerij als De Halve Maan is de distributie van de bieren vaak problema tisch. De grote Nederlandse brouwers verdelen de gekende (Belgische) speciaalbieren en John Vermeersen met een van zijn bie en voor het gebouw dat wordt omgetoverd tot proeflokaal. foto Charles Strijd weren de kleintjes. Samen met veertien andere brouwerijen - één uit Duitsland, één uit Frankrijk, de rest uit België en Nederland (onder meer de Scheldebrouwerij uit 's Gra venpolder) - heeft De Halve Maan daarom een overeen komst gesloten met twee grote drankenhandels: Astein uit Asten en Bier en Co. uit Am sterdam. „Die twee distribu teurs leveren aan veel kleinere drankenhandels door het hele land en zo hopen we als kleine brouwers grotere bekendheid te verwerven." Het proeflokaal zal de zes Zeeuwse bieren van De Halve Maan promoten door ze te ser veren. Daarnaast zullen koffie, thee en frisdranken en enkele eenvoudige maaltijden te krij gen zijn. Een bordje spaghetti en in het winterseizoen bij voorbeeld zuurkool. De Halve Maan zal na de opening (op een nader te bepalen datum in mei) van vrijdag tot en met maan dag open zijn- met ruim 4.6000 ton tot 17.000 ton. De operatie Challenge (1996- 1999) en de lopende operatie TOP (1999-2002) brachten het aantal arbeidsplaatsen bij Pe chiney in Vlissingen-Oost van 900 naar 780 per einde 1999. Begin dit jaar kondigde het be drijf nog eens een reductie van 160 arbeidsplaatsen aan tot een aantal van 600 in 2002. Dat wordt bereikt door natuurlijk verloop, zonder gedwongen ontslagen, beloofde de directie personeel en bonden. Voor de vervroegde pensionering van medewerkers dit en volgend jaar is uit de winst vijf miljoen gulden gereserveerd als extra voorziening. De onderhande lingen over de uitwerking van het sociaal plan verlopen posi tief, meldt De Back. Rabobank Goes stoot reistak af )GOES - De Rabobank Goes doet alle reisactiviteiten over aan reisbureau Rosa in Goes. Volgens J. Wisse van de Rabo bank Goes past een reisbureau niet meer in de activiteiten van een bank. „Laten we ons nu maar bezighouden met geld, daar zijn we goed in. Het ver kopen van reizen kunnen we beter aan specialisten overla ten." Volgens Wisse deed de bank het reizen er de afgelopen jaren maar een beetje bij en kozen ook steeds meer klanten voor het boeken van reizen bij een gespecialiseerd reisbureau. „We hebben ook geen aparte reisconsulenten meer in dienst. Door de overname door Rosa komt er niemand zonder werk te zitten. Ik denk zelfs dat geen enkel personeelslid het zal merken aan verschuivingen in de taken. Het werd echt alle maal naast het gewone werk gedaan." De RABO-bank blijft wel reis verzekeringen verkopen om dat verzekeren nog altijd tot de hoofdactiviteiten van de bank wordt gerekend. Jonge Zeeuwen spelen bebop in Oost-Souburg doorErnst Jan Rozendaal OOST-SOUBURG - Wanneer jonge muzikanten een band be ginnen, nemen ze als eerste nummers als 'Creep' van Radio- head of 'Feels like teen spirit' van Nirvana op het programma. Zo niet Misty. De Zeeuwse zes- mansformatie, die zaterdag op treedt in Razzmatazz in Oost- Souburg, zoekt het liever in het repertoire van pianist Horace Silver en trompettist Miles Da- vis. „De meeste popmuziek wordt in elkaar geflanst", zegt bassist Hugo Dirkson. „Wij spe len hits uit de jaren vijftig. Die zijn mooier dan de hits van nu." Provincie draagt bij aan Zeeuws Tijdschrift MIDDELBURG - Het dagelijks bestuur van de provincie draagt 37.500 gulden bij aan de viering van het vijftigjarig jubileum van het Zeeuws Tijdschrift. Na dat eerder 22.500 gulden be schikbaar werd gesteld voor de productie van een cd-rom met alle artikelen van het Zeeuws Tijdschrift in vijftig jaar, willen gedeputeerde staten ook 15.000 gulden steken in de overige ju bileumactiviteiten. In de cultuurnota Boven het maaiveld is twee jaar geleden vastgesteld dat het abonneebe stand van het Zeeuws Tijd schrift te krap is. Het periodiek moet aan het eind van dit jaar duizend abonnees hebben, an ders komt de provinciale subsi die op de tocht te staan. Hoewel het aantal abonnees nog steeds afneemt (het zijn er omstreeks 750) wordt nu toch een extra subsidie uitgetrokken. De rede nering is dat met de jubileumac tiviteiten nieuwe abonnees kunnen worden geworven. In september wordt het vijftig jarig bestaan van het tijdschrift gevierd met het uitbrengen van een jubileumboek, het inrichten van een expositie in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg en het organiseren van een sympo sium. De totale kosten voor het jubile um zijn begroot op 55.500 gul den. De ontbrekende 18.000 gulden brengt het Zeeuws Tijd schrift zelf op door dit jaar twee nummers minder uit te brengen. In plaats daarvan ontvangen de abonnees het jubileumboek. Dirkson heeft de jazzmuziek in de platenkast van zijn vader ontdekt. „Hij had leuke platen, maar zette ze niet vaak op. Toen kreeg ik op mijn tiende een cd- tje van Charlie Parker. Dat heb ik zo vaak opgezet, daarvan kan ik elk themaatje meezingen. Ik ben toen ook saxofoon gaan spelen." Maar de saxofoon werd ingeruild voor een basgitaar en de jazz voor rockmuziek. Tot hij vier j aar geleden door een leraar op de muziekopleiding in Rot terdam weer op het spoor werd gezet. „Toen ben ik echt in de jazz gedoken en contrabas gaan spelen. Qua functie is dat in strument vergelijkbaar met de basgitaar, maar om te bespelen is het een heel ander instru ment." Door de kamer giert in tussen de muziek van Dirksons idool Charles Mingus. „Die mu ziek schreef hij tussen 1954 en 1956. Kun je nagaan. Overigens werd hij toen nog de zalen uitge joeld." Latin Gitarist Richard Okkerse was aanvankelijk gek geweest van het spel van Carlos Santana. „Ik ben met een bandje begonnen dat Confusion heette. We speel den veel latin. Daarna ben ik bij Not James Dean gekomen, een groep die zicht toelegt op latin en Afrikaanse muziek. Dat is in feite al jazz. Toen heb ik me in geschreven bij de jazzacademie in Roosendaal. Vanaf dat mo ment was ik verkocht." Zodra Okkerse zich meester heeft ge maakt van de cd-speler in huize Dirkson, klinkt het spel van de Belgische gitarist Philip Cathe rine door de kamer. Muziekopleiding Mistv wordt gecompleteerd door trompettist Rik Mol, drummer Tjaco Oostdijk, pia nist Mateja Tops en saxofonist Misha van de Wekken, op één na allemaal Zeeuwen die doorde weeks buiten de provincie een muziekopleiding volgen. „We hebben wel een half jaar naar een pianist gezocht, want eigen lijk moest dat een Zeeuw zijn", vertelt Dirkson. „We hebben niemand gevonden. Toen kwa men op de opleiding Mateja te gen. 'Dan maar import', dach ten we." Zeeuwse tieners die de jazz goed in de vingers hebben en elkaar - iets meer dan een jaar geleden - gevonden hebben om samen te spelen, dat is vast zoeken ge weest naar zes spelden in een hooiberg. „Dat valt wel mee", aldus Dirkson. „We hebben el kaar best snel gevonden, omdat het wereldje klein is. Ik kende de trompettist. Die speelt eigenlijk klassiek en jazz alleen voor zijn plezier. Inmiddels hebben we hem bijna omgeturnd en is hij ook de jazzopleiding gaan vol gen. Ik kende Richard al en Rik zat bij hem in de band. Aan Ja mes van de Water van Not James Dean vroegen we of hij een goeie jonge saxofonist kende. Hij noemde meteen Misha." Misty speelt voornamelijk be bop, jazz uit de jaren veertig en vijftig met een flinke dosis swing. Af en toe worden uit stapjes gemaakt naar de swing van de jaren dertig, of de funk van de jaren zestig en zeventig. Het leuke aan jazz is de onvoor spelbaarheid en het samenspel, vinden de gitarist en de bassist. „We hebben een nummer nog nooit twee keer hetzelfde ge speeld", zegt Dirkson. En Ok kerse: „Het is muziek waarmee je alle kanten opkunt en waar je ook je gevoel goed in kwijt kan. Dirkson: „Als je bij popmuziek een van de drie akkoorden ver andert, krijg je meteen een an der nummer. Bij jazz gaat het er juist om tijdens het nummer het ene akkoord door het andere te vervangen en iedereen moet daarin meegaan. Het is dus ook moeilijker spelen dan popmu ziek. Afgelopen vrijdag hebben we onze eerste cd opgenomen. We hadden een studio in Am sterdam gehuurd van vier uur 's middags tot half tien 's avonds. We zaten i n de file en konden pas om half acht beginnen, dus heb ben we alles in real time inge speeld." Okkerse: „Bij een pop band zou dat voor geen meter klinken. Die nemen de meeste instrumenten apart op. Bij ons gaat dat niet, want dan is er geen feel tussen de muzikanten. Daar draait het in de jazz juist om." Oubollig De muzikanten van Misty erva ren dikwijls dat jazz nog steeds een oubollig imago heeft. „In Zeeland heb je geen bandjes zo als wij", meent Okkerse. „De enige jazzbands die je hier hebt, bestaan uit vijftigers die dixie land spelen. Dat is jazz in Zee land. Daardoor denken onze vrienden dat we muziek spelen die hun vaders leuk vinden, maar als ze ons live horen zijn ze verrast. Dan blijken jongens die van gabber en hiphop houden onze muziek ineens heel leuk te vinden. Niet zo gek hoor, want in hiphop zitten heel veel jazzy dingen. En in de jazz kun je ook heel goed met een hiphopbeat uit de voeten." Concert: Misty, zaterdag 19 fe bruari in Razzmatazz Oost- Souburg, aanvang: 21 uur. (Advertentie) Van 39,50 voor 32,00 Een korting van 7,50 die de PZC haar lezers aanbiedt De kortingsactie is geldig t/m I april 2000. Deze bon inleveren bij een Zeeuwse boekhandel. [TëzërsWP 'de verrassende ee door Edith Ramakers OOST-SOUBURG - Het mag dan op een geloofsoorlog lijken, maar dat is het zeker niet. Chris tenen en moslims kunnen op de Molukken nog steeds vreed zaam naast elkaar leven. De el lende is dat ze tegen elkaar wor den opgezet door het leger, dat de regisseur van het geweld in de Molukken is. Het leger wil onrust onder de mensen bren gen, omdat het zijn bevoorrech te positie niet wil inleveren. Daarvoor wordt het geloof mis bruikt. Dat is de stellige overtuiging van enkele Molukkers die de in formatieavond bijwoonden van de Stichting Mae Uku in Oost- Souburg. Nico Lopulissa: „Ook in de regering wordt nu en dan uitgesproken dat het leger ach ter de crisis zit. De regering wil hervorming invoeren, maar daardoor verliezen het leger en een politieke elite hun goede po sities. Zij protesteren en willen die reformatie tegenhouden. Het leger doet dat door vooral jongeren te bespelen en maakt er een geloofskwestie van." Gematigder van opvatting wa ren de twee gastsprekers uit de Molukken. John Mailoa is frac tie-voorzitter van het Molukse parlement van de PDI-P (de partij van vice-president Mega wati) en Thamrin Ely is fractie voorzitter van het Molukse par lement van de de PAN, de partij van Amien Rais. Zij gaven hun visie op de situatie op Ambon. Ely: „Ik ben er ook van over tuigd dat dit géén religieuze cri sis is. Ik ben moslim en Amien is christen. Wij strijden voor het zelfde doel en dat is dat de rust snel weer moet keren op Malu ku." Arrestaties Maar dat het leger de onruststo ker. of provocateur is achter de burgeroorlog, wilden zij niet hardop zeggen. „Wij hebben te weinig bewijzen daarvoor. Ie dereen gist naar de daders. Deze week kregen we te horen dat er vier militairen en twee agenten zijn gearresteerd. Maar dat is een zeldzaamheid. Arrestaties worden weinig verricht, omdat er pas wordt opgetreden als er bewijzen zijn." Ze halen aan dat 'onbekenden Werfi A» g* V vooral jonge mensen ronse „In mijn dorp is dat zekert11 keergebeurd.Toendemoskf .a, Ambon-stad was afgebn werd aan jongens uit mijnt D gevraagd om te vechten. moest wraak genomen wo> op de vernietiging van dec kee. Zij deden een beroep op moslim-zijn", haalt Ely aan it Rustig blijven is het .motto; deze Molukse politici, ten onze jongeren probere "J overtuigen dat wraak geeng antwoord is op geweld.v Machteloos Zeker voor de Molukse gemt Jj schap in Nederland valt heti mee om lijdzaam toe te zien Wannee zei na afloop ziel qj; ruim een jaar langmachteloi voelen. „Ik stuur maande.e geld naar de Molukken en ik jj mee aan kledingacties. 1 nicht uit de stad Ambon schi me deze week een brief. "Da: stond een passage die haar a greep. „Zij schreef: 'ik christen en mag dus van c geloof niet haten. Maar f V keer als ik een militair voa zie lopen, dan voel ik haat' I is haat tegen het leger, niet tq L welk geloof dan ook. De echte vrede kan nog welj neraties op zich laten wachl „Want aan zoveel tafels c w breekt een stoel", vult Nico! pulissa aan. „Niet zo lang gt J den werden de eerste stei gelegd van de kerk en de mos! in Ambon-stad. Dat gebeurdi |n het openbaar met respect vi og. eikaars geloof. Dat is misschi fle de eerste stap op weg naar m verzoening. Maar daarmee het nog geen vrede. De grui lijkheden leven lang door m Z( ders hoofd." m Mishandeling op NS-station MIDDELBURG - Een 19-jar Arnemuidenaar is maanj avond op het NS-station in M delburg mishandeld. Twee jongens van vijftien az tien jaar vielen hem aan. De.' |ge nemuidenaar raakte daarbij j vf wond. Een derde jongen toekeek, liet het tweetal z gang gaan. Tijdens de mishs deling is ook de minidiscvant slachtoffer gestolen. door Roelf Reinders MIDDELBURG - Zeeuwse pro bleemjongeren zonder kans op werk krijgen hulp om toch aan de bak te komen. Het Regionaal Bureau Onderwijs (RBO) uit West-Brabant gaat in samen werking met het regionaal op leidingscentrum ROC Zeeland, de Centra Vakopleidingen en de Zeeuwse instellingen voor jeugdhulp kansloze jongeren zonder diploma scholen en trai nen om ze aan een baan te hei- Het RBO is al een tijd in West- Brabant bezig om probleemjon geren van zestien tot 23 jaar een toekomst met uitzicht op een baan te geven. Bij dit project Jeugdhulpverlening, Arbeid en Scholing (JAS) kunnen de jon geren onder begeleiding wer ken, een opleiding volgen of werken om één dag in de week naar school te gaan. Het RBO gaat het JAS-progamma nu ook in Zeeland invoeren. De jonge ren om wie het gaat, hebben een gemiddelde tot lage intelligen tie. Ze kijken door hun proble men niet naar de toekomst en zijn alleen bezig met overleven. Een deel van de Zeeuwse pro bleemjongeren kon tot voor en kele jaren met het Jeugdwerk Garantieplan (JWG) of het vo; ie mingswerk worden begeleil Maar door veranderingen zij er gaten in de hulpverlening gf o vallen en staan jongeren er son alleen voor. Als ze in de jeugi Si hulpverlening zitten, moeten; m eruit als ze achttien jaar zijn. Z s komen dan bij de sociale diens u terecht maar omdat de probis ls men dan niet altijd over zip lc lukt het ze niet werk te vinden f; De Zeeuwse instellingen voc h onderwijs, arbeid en maai h schappelijke zorg en hulp gaa v< met het RBO samenwerken oi h deze jongeren aan een diplom te en een baan te helpen. D n Zeeuwse jeugdhulpinstellinge és zeggen al te weten wie voor be sl geleiding in aanmerking kor men. Maar zij hebben niet d b kennis in huis om de jongerenl o helpen. Het JAS-project van het RB( gaat drie jaar duren en moet pe jaar steeds acht jongeren bege leiden. Het is de bedoeling da de Zeeuwse gemeenten er daar na mee verder gaan. Gedepu teerde Staten willen voor he plan bijna 185.000 gulden be schikbaar stellen. Dat geld ii nodig zodat jongeren op elk ge wenst moment bij het R0( (middelbaar beroepsonderwijs of de Centra Vakopleidingei kunnen beginnen. door Rolf Bosboom GOES - Wethouder C. R. M. M. Linssen doet vandaag, woens dag, 'namens de Goese samenle ving' bij de politie aangifte van de vernieling van het kunstwerk van Wim Bakker op de Grote Markt in Goes. Daarmee gaat de wethouder in tegen de opstelling van R. van Dokkum van kunstenaarscol lectief Trechter 5. Die zei vorige week geen aangifte te hebben gedaan omdat de politie daar toch geen werk van maakt. Linssen noemde dat dinsdag avond in het algemeen bestuur van de Culturele Raad Goes een 'slecht signaal'. Hoewel hij zei niet de illusie te hebben dat de dader snel in de kraag zal wor den gevat, wilde hij toch aangif te doen. „Niets doen gaat mij ver. Voor dit soort zaken is de politie nu eenmaal aangesteld Bovendien zei de wethouder niet uit te sluiten dat de dader ooit voor een ander vergrijp wordt opgepakt en dan kan er mogelijk een verband worden gelegd met de vernieling op de Grote Markt. Trechter 5 bood het kunstwerk, dat een beerput verbeeldt, vori ge maand aan Linssen aan. Drie weken later bleek de glasplaat die de put afdekte en die van het sterkste soort glas was gemaakt, al vernield te zijn. Het kunst werk wordt op korte termijn in een gewijzigde vorm hersteld. Van Dokkum, die gisteravond bij de Culturele Raad aanwezig was, zei bij zijn standpunt te blijven dat aangifte doen weinig zin heeft. De Zeeuwse formatie Misty richt zich voornamelijk op jazz. foto Ad Leijnse

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 18