Hydrauvision wil wereldmarkt op
m
Tafelkleden om over te praten
PAAUWE
PZC
Café 't Hofke terug van weggeweest
Nieuwe versie Tsjechov
blijkt de moeite waard
zeeland
Schoondijks bedrijf pleegt marktonderzoek voor uitbreiding afzet
ondernemend zeeland
Je kon niet zo gek
veel kiezen in die tijd
1918
kunst cultuur
(unstenaars exposeren in kader van textieljaar 2000
Geert Mak in Porgy Bess
zaterdag 12 februari 2000
sbw 1 9
door Claudia Sondervan
SCHOONDIJKE - Kunstgras-
plantmachines, die-headrol-
apparaten die een bedrukker
van verpakkingen in staat stel
len snel te wisselen bij de uit
voering van verschillende or
ders en verlaadarmen voor
moeilijke bulklading als latex:
met dat soort ontwikkelingen
wil Hydrauvision/Van de Vij-
ver-Caminaert de wereldmarkt
op.
Het Schoondijkse bedrijf, dat
per januari is verzelfstandigd
uit het Deense concern Sophus
Berendsen, gaat marktonder
zoek plegen voor de afzet op
grotere schaal van machines
van eigen ontwikkeling. De
specialist in hydrauliek en
pneumatiek wil zijn probleem
oplossend vermogen te gelde
maken.
De onderneming draait op drie
pijlers: productie, onderhoud
en distributie van aandrijf-
technische installaties en com
ponenten. Voor het onderhoud
en de distributie wil Hydrauvi
sion de markt in de eigen regio
intensiever bewerken. Met de
productie wil het bedrijf het
sterkst expanderen, met name
door machines in kleine series
te vervaardigen. „We hebben
een aantal machines waarmee
we denken veel meer klanten
op de wereldmarkt te kunnen
bedienen", stelt sales- en mar
ketingmanager Roland Pica-
vet. „We hebben de volledige
potentie van onze ontwikke
lingen eigenlijk nooit benut. Er
is nooit veel aan marketing ge
daan in dat aspect. Daar gaan
we ui investeren.
Berendsen BV is na tien jaar
concernleven Hydrauvision
geworden, maar met de naam
Van de Vijver-Cammaert als
ondertitel. De onderneming
wil de basis van het familiebe
drijf allesbehalve negeren,
maakt De Zwart duidelijk, „De
werkwijze en het karakter van
het. familiebedrijf - iedereen
hier heeft een voornaam en ook
de algemeen directeur kan een
overall aan - zijn deels de reden
waarom klanten naar ons toe
komen."
Deel van die cultuur is 'de taal
van de klant spreken', schetst
Picavet. Niet enkel de specifi
caties van opdrachtgever vlot
kunnen doorgronden maar ook
mentaliteitsverschillen bij be
drijven kermen. En toegevoeg
de waarde leveren: „Bij de le
veling van componenten bij
voorbeeld alternatieven ver
zinnen wanneer iets niet meer
leverbaar blijkt."
Knokken
„Collega-bedrijven in de
Randstad werken anders om
dat zij in een grote concentratie
afnemers werken. In deze regio
is het aantal afnemers beperkt.
We moeten hier veel harder
knokken voor de brokken",
lacht De Zwart. „We zijn hier
gewend aan een hoger service
niveau. Dat werkt ook verder
weg, bij klanten in andere we
relddelen. Die komen daar
voor terug." De strategie van
het bedrijf ligt in de concentra
tie op de bestaande activiteiten
en de verdieping daarvan, ge
paard aan beheerste groei. „De
groei moet bij de interne orga
nisatie passen. We worden geen
conglomeraat. Er komen dit
jaar geen tien man bij." Het
eerst wordt Hydrauvision Zee-
brugge versterkt om de Belgi
sche markt meer te bewerken.
De vestiging groeit naar een
bezetting van vijf mensen, zegt
De Zwart.
door Claudia Sondervan
MIDDELBURG - Oude tij
den herleven: onder dat
motto vestigden Bo West
dorp en Hajo Duinkerken
café 't Hofke aan de Vlas-
ïnarkt in Middelburg. De
kroeg draagt de roepnaam
van het Hof van Zeeland,
dertig jaar geleden een
bruine kroeg in hetzelfde
pand.
Na het verscheiden van het
oude Hof volgde een reeks
(eet)cafés, waaronder re
cent De Lachende Vis.
Westdorp en Duinkerken
begonnen enkele maanden
geleden aan de herschep
ping van de kroeg uit het
verleden. Met Willem Wisse
als derde ondernemer kon
de keuken eveneens wor
den heropend en is de for
mule van het oude Hofke
weer compleet.
Inderdaad toont de kroeg
alsof die er al die jaren is ge
bleven en niet pas een half
jaar geleden verse verf
kreeg. De kachel loeit, de
barkast staat vol achter de
toog, het verweerde biljart
troont achterin. „Ik ben
hier zowat geboren, al
thans opgegroeid", lacht
Westdorp. Zijn ouders had
den er hun onofficiële do
micilie en brachten net als
andere gasten hun kinde
ren mee. Inmiddels komen
de dertigers van nu er met
hun kinderen. „Maar ook
de ouwe ploeg - er was hier
een schaakclub - van toen
steekt de neus om de deur.
En in het weekeinde de
stappers."
Boterham
Café en keuken kennen een
aparte exploitatie. „We
werken allemaal voor onze
eigen boterham, zonder
personeel. Dat houdt je
scherp", vindt Westdorp.
Wisse, eerder chefkok in De
Kameel in Middelburg,
presenteert er tussen 17.00
en 21.00 uur wilde kippen
poten en Haagse ballen,
dagschotels a vijftien gul
den zoals witlofschotel,
stamppot boerenkool en
roergebakken kip naast de
'formelere' kaart, waarop
lamsschenkel in tijmjus en
rode muifilet in witte wijn
prijken. „Ik maak net zo
graag stamppot voor vier
honderd man als een sjieke
schotel liflafjes", zegt hij.
„Hier heb ik een stek waar
ik dat allemaal kan." De
schotels kunnen ook wor
den afgehaald; bovendien
wil Wisse in de toekomst
cateringdiensten aanbie
den.
Hotel in teken
van Bulgarije
NIEUWVLIET-BAD - In Hotel
Delta Résidence, aan Zouterik
in Nieuwvliet-Bad, wordt van
vrijdag 18 tot en met vrijdag 25
februari een Bulgaarse week
gehouden.
Naast een speciaal menu met
typisch Bulgaarse gerechten, is
er ook een wijnstube geopend.
Daarnaast is een van de zalen
ingericht als galerie waar al
lerhande Bulgaarse kunst is te
bezichtigen. Een Bulgaarse
folkloregroep zal de gasten tij
dens het eten amuseren. De
thema week wordt vrijdag
avond, tijdens een galadiner,
officieel geopend door de Bul
gaarse ambassadeur, H. Ka
men Velichkov. De Oostburgse
burgemeester G. Noordewier,
commissaris van de Koningin
W. van Gelder, afgevaardigden
van Rijkswaterstaat, diverse
Nederlandse, Belgische en Bul
gaarse bedrijven en gastrono
mische vakbladen zullen aan
wezig zijn.
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
Maria de Baar-Hopmans.
foto Lex de Meester
door Mieke van der Jagt
In Den Haag is ze geboren, maar
aan haar zacht-zorgvuldige
spreektrant plaats je Maria de
Baar-Hopmans eerder ergens in
het zuiden. Ze is dan ook vanaf
haar vijfde in Goes opgegroeid.
„Mijn vader was kleermaker,
een bedrijfje had hij en een hele
boel kinderenJe kon niet zo gek
veel kiezen in die tijd, al mag ik
dan van geluk spreken want ik
mocht naar de mulo. Voor het
kleermakersvak voelde ik hele
maal niet, dus het werd de win
kelverkoop. Tot mijn trouwen
heb ik baby-artikelen verkocht
hierin Goes. De Ooievaar heette
die winkel en ik heb het er altijd
100 zeeuwse portretten
naar mijn zin gehad.
Als de jonge Maria Hopmans
dierenarts had willen worden,
of advocate, zou dat problemen
hebben gegeven en was het
waarschijnlijk niet doorgegaan.
„Maar je kwam niet op het idee
in die tijd. Je deed de dingen zo
als ze op je weg kwamen en je
probeerde een prettig leven en
een goede toekomst op te bou
wen."
Voor de vier dochters die ze
kreeg, lag het allemaal anders.
„Dat was een andere tijd. Die
meiden konden kiezen hoe ze
zich wilden ontwikkelen. Ge
lukkig wel. Ze hebben echt niet
altijd de gemakkelijkste weg
gekozen, maar wel met dezelfde
intenties als ik: „Een goed leven
en een degelijke toekomst."
Terugkijkend op 81 jaar ziet ze
veel pieken en en een enkel diep
dal. Ze herinnert zich'de blijd
schap toen haar dochter, die in
Nepal werkte met haar man, een
meisje adopteerde, een fantasti
sche kleindochter die nu ook
weer haar eigen keuzes maakt.
Maar ook de geweldige klap,
toen kort na elkaar haar dochter
en schoonzoon overleden. Ze
ziet terug op de emigratie van
één dochter naar Australië en
eentje naar Brazilië: twee lan
den die voor Maria de Baar en
haar man de belangrijkste reis
doelen werden.
„En dan mijn man: 86 jaar en al
tijd lol. We hebben samen hui
zen gebouwd, tuinen aangelegd,
heel Europa afgereisd in een
camper. We hebben ontzettend
veel mensen ontmoet, vrienden
gemaakt, veel van de wereld ge
zien. Stel dat ik als tiener wel
had kunnen kiezen en er had
zo'n leven bij gezeten, als ik nu
heb gehad. Daar had ik voor ge
tekend. Inclusief het verdriet,
want daar krijg je allemaal je
portie van."
„Weet je wat ik meer had willen
hebben? Kleinkinderen. We
hebben er zes. Fantastische gas
ten, allemaal! Maar toch een
beetje weinig als je bedenkt dat
we vier van die leuke dochters
hebben grootgebracht."
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Kunstwerken
rijn meestal geen gebruiksvoor
werpen. Ze hangen aan de muur,
ftaan op een sokkel en mogen
liet met vieze ringers worden
langepakt, laat staan dat ie-
nand er wijn of thee op zou
tiorsen. Met de vier kunstwer
ken die de Stichting Kunstuit
een Zeeland (SKZ) sinds vrij-
lag exposeert in de loggia aan
iet Middelburgse Abdijplein is
iet anders. Het zijn tafelkleden
ledoeld voor gebruik. En om de
laradox compleet te maken,
rijn ze uitgestald op tafels
vaaraan geen hap kan worden
[egeten.
De loggia ligt nogal hoog ten op
zichte van het Abdijplein. Wil
iet publiek de tafelkleden kun-
len zien, dan moet het tafelblad
lijna verticaal staan. Vandaar
dat speciaal voor deze tentoon
stelling hoge tafels zijn gecon
strueerd waarvan de twee ach-
erse poten veel langer zijn dan
ie voorste. Onder de tafelkle-
ien zijn blauwe lampen beves-
igd om het thema van de ten-
oonstelling te accentueren: het
afelkleed belicht.
)e expositie is een van de activi-
eiten die in Zeeland plaatsvin-
ien in het kader van het Textiel-
aar 2000. Vier kunstenaars uit
verschillende disciplines heb
ben op verzoek van de SKZ een
tafelkleed ontworpen. De kle
den zijn vervaardigd in een op-
age van 35 stuks en onder meer
ie koop bij de kunstuitlenen in
Goes, Middelburg, Terneuzen
in Vlissingen.
Ondergeschikt
De Amstelveense kunstenares
Lam de Wolf werkt vaak met
textiel, maar benadrukt dat ze
absoluut geen textielkunstena-
res wil worden genoemd. „Ik
vind het raar om iemand te noe
men naar het materiaal dat hij
gebruikt. Ik ben gewoon beel
dend kunstenaar. Ik probeer al
tijd het publiek bij mijn werk te
betrekken. Ik ga uit van een
idee. Het materiaal is daaraan
ondergeschikt."
MIDDELBURG,
Stadsschouwburg
'Tsjechov' (try-out), van Dimitri
Frenkel Frank, met muziek (en
songteksten) van Robert Long. Met
Boudewijn de Groot, Danny de
Munck, Anne-Mieke Ruyten. An
nette Nijder e.a. Kostuums van Leo-
nie Polak, decor van Jan Klatter.
Muzikale leiding van Alan Evans.
Regie van Eddy Habbema.
door Willem Nijssen
Het lijkt veel korter (want ik
herinner me nog veel) maar
het is echt 8 jaar geleden dat de
musical 'Tsjechov' met dezelfde
hoofdrolspeler Boudewijn de
Groot op de planken stond. Ik
was er toen niet zo tevreden
over, maar kennelijk was er toch
wel een snaar geraakt. De be
langrijkste makers waren blijk
baar ook niet zo opgetogen met
het resultaat. Waarom zou je het
anders nog eens over willen
doen?
Acht jaar later ben ik niet meer
dezelfde. Toen mopperde ik, dat
ik „niet eens op het idee zou wil
len komen om over Tsj echovs le
ven een musical te schrijven.
Zoiets past absoluut niet bij de
Tsjechov, die in mij voortleeft."
Daar denk ik nu totaal anders
over. Ik geef nu toe, dat Tsjecho-
vs tragi-komische leven eigen
lijk al bijna een musical is. Ik
heb dan ook acht jaar verder ge
worsteld met het grootste pro
bleem rond het werk van Tsje
chov: dat hij zijn verhalen
vrolijk, zijn stukken komedies
noemt, terwijl er zo'n trieste
sfeer van uitgaat.
Genoeg theorie, ik kan nu dui
delijker het komische, het lichte
in Tsjechovs werk zien, en ook in
de mens. Dat als onderwerp van
een musical bevalt me nu, en
daarover ben ik tevreden. 'Tsje
chov' geeft maar flarden van een
leven, maar genoeg om het te
volgen. En voldoende kloppend
om het te geloven.
En valt er dan zoveel te verbete
ren, dat dezelfde makers het nog
eens moeten realiseren? Deze
voorstelling is mooier en rijker
van aankleding. Alles is gesti
leerder, meer gericht op strelen
van oog en oor. Ik vind ook dat
met Danny de Munck als Gorki
de merkwaardige vriendschap-
in-tegenstellingen tussen hem
en Tsjechov veel beter naar vo
ren komt. De hoofdrol van Bou
dewijn de Groot was destijds
niet slechtmaar straalt nu meer
diepgang en inzicht in het per
sonage uit en blijft desondanks
'licht'. De vertolking van de lie
deren is sterker geworden* de
choreografie professioneler, het
decor visueler.
Ja, er is veel gewonnen in deze
nieuwe uitvoering. Eén be
zwaar blijft: er hangt over deze
voorstelling net als toen nog al
tijd een zweem van voorspel
baarheid.
En dat is niet alleen omdat het
leven van Tsjechov zelf al zo uit
gekauwd is. Ik wijt het vooral
aan de muziek, die vaak een wat
landerig tempo heeft, en iets te
gemakkelijk het effect zoekt.
Eigenlijk dus een beetje te braaf
is. Ik denk, dat Tsjechov zelf er
ook wel iets meer pit in had wil
len zien en horen. Er iets meer
van de sprankeling en de bruis
van champagne -de laatste
dronk op zijn sterfbed- in had
willen proeven.
'Tsjechov' is vandaag (12 feb) nog te
zien in de Stadsschouicburg te Mid
delburg en op 26 en 27 mei in 'De
Maagd' te Bergen op Zoom
(Advertentie)
De Stichting Kunstuitleen Zeeland (SKZ) exposeert sinds vrijdag in de loggia aan het Middelburgse Abdijplein tafelkleden van Lam de
Wolf (1), Arie Berkulin, Anne-Marie van Sprang. foto Lex de Meester
Ineens lees je dan: ontroering',
'voorbij' of 'aandacht'. Ik heb
die woorden uit hun context ge
haald en hoop dat de mensen
daarover gaan nadenken als ze
ze zien. En natuurlijk dat ze met
elkaar over die woorden gaan
praten. Het zou toch fantastsich
zijn als mensen naar aanleiding
van die woorden tot een gesprek
komen? Dan praten ze eens over
iets anders. Ik heb bijvoorbeeld
ook aan zakenlieden gedacht.
Hebben ze het eens niet over hun
business maar over ontroering."
Bij het tafelkleed heeft De Wolf
zelf nog zes servetten gemaakt
met elk een letter. Samen vor
men ze het woord 'genoeg'.
Want ben je klaar met eten dan
veeg je met een servet je mond
af.
Opleiding
Arie Berkulin uit Dreischor
leerde op de ambachtschool ooit
weven. Op de academie in Eind
hoven volgde hij de opleiding
textiel. Niet omdat daar zijn in
teresse naar uitging, maar om
dat die de meeste vrijheid bood.
,Ik kon daar schilderen en teke
nen, lekker freewheelen, vooral
omdat ik al een opleiding textiel
achter de rug had." Vanwege de
opdracht van de SKZ heeft hij
voor één keer het wei-ken met
textiel weer opgepakt, maar
geen moment heeft hij eraan ge
dacht zijn tafelkleed te weven.
„Ik dacht meteen aan een zeef
druk. In feite blijf ik daarmee
dicht in de buurt van grafiek. Er
is ook een directe link met mijn
werk, vooral in de vormen. De
meeste moeite kostte het me de
juiste kleuren te vinden. Dat
zijn paars en roestbruin gewor
den. De abstracte vormen op
Berkulins tafelkleed roepen
herinneringen op aan de oude
Inca-cultuur, maar doen net zo
goed denken aan een printplaat
uit een computer. „Zo'n combi
natie van oud en nieuw vind ik
leuk. Eigenlijk is er nooit iets
nieuws."
Anders dan Berkulin ziet de
Middelburgse kunstenares An-
TERNEUZEN - De schrijver
Geert Mak geeft donderdag
17 februari een lezing in Por
gy Bess in Terneuzen. Een
dag eerder spreekt Mak, zo
als gemeld, in de Zeeuwse Bi
bliotheek in Middelburg.
Mak was journalist voor De
Groene Amsterdammer en
NRC Handelsblad.
Hij verwierf landelijke be
kendheid door zijn boek Hoe
God verdween uit Jorwerd,
waarin hij de veranderingen
beschrijft in een Friese
dorpsgemeenschap na 1945.
Onlangs publiceerde hij De
eeuw van mijn vader, een
boek over de mentaliteit en
het zelfbeeld van Nederland
aan de hand van de persoon
lijke geschiedenis van zijn
familie.
De lezing in Terneuzen be
gint om 20,15 uur, die in Mid
delburg om 20 uur.
ne-Marie van Sprang het wer
ken met textiel niet als een een
malig uitstapje. „Ik moet tot
mijn schande bekennen dat ik
nog nooit in het Textielmuseum
was geweest. Er ging een wereld
voor me open en ik zal in de toe
komst zeker weer met textiel
gaan werken." Van Sprang
heeft op haar tafelkleed de
schaduwen van een etentje in
laten weven. De contouren van
borden, glazen en handen zijn
zichtbaar. „In feite zie je aan de
handen dat er gecommuniceerd
wordt. Daarover gaat het werk,
over communicatie."
Waarmee Van Sprangs thema
dicht tegen dat van De Wolf
aanligt. Die vierde kunstenaar,
Peter Klashorst uit Amsterdam,
was vrijdag niet aanwezig bij de
opening van de expositie. Hij
heeft veertig nooit eerder ge
toonde schetsen en tekeningen
op linnen laten zeefdrukken.
De expositie op het Abdijplein duurt
tot en met 5 maart. Daarna zijn de
tafelkledens te zien in het Stadhuis
van Terneuzen (13 maart- t/m 14
april) en het Oude Stadhuis in xf
rikzee (1 t/m 28 mei).
Hajo Duinkerken in het Middelburgse café 't Hofke, dat hij
vorm die het dertig jaar geleden had.
samen met twee partners heeft herschapen in de
foto Ruben Oreel
Marconistraat lSfGOCS, tel. 0113-220840 INTEIM4EUBEL
Paauwe's pand is een stralend middelpunt in de wereld van zitmeubelen,
eetkamers, kasten, slaapkamers, vloerbedekkingen en gordijnen. Wie op zoek
is naar iets eigens kan hier eindeloos dwalen door alle stijlen, niveaus en
klassen. Het voordeel van de wooncheque maakt het slagen extra verrassend!
«s. e>,W
