emeenten
bundelen
Je snapt zulke mensen niet
ROC geeft kinderen schilderles
Vrijwilligers eisen
terugkeer organisator
Bevrijdingsfestival
Boerenorganisatie
leent The Greenery
25 miljoen gulden
Standbeeld in de
maak voor knechten
en boerenmeiden
Oefenen in aanpak
van wateroverlast
zeeuwse almanak
Vrees
hoes, Borsele en Kapelle
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - De druk op de
femeente Vlissingen om Klaas
Overdam het Bevrijdingsfesti
val Zeeland te laten organise
ren, is donderdag nog aanmer
kelijk toegenomen. Niet alleen
dreigt de popgroep Bief het fes
tival te mijden, ook vrijwel de
complete staf van vrijwilligers
het Bevrijdingsfestival
stapt op wanneer Overdam - die
non-actief is gezet - niet te
rugkeert. Gedeputeerde G. de
Kok noemt de afwezigheid van
Bief een 'blamage' en het Natio
naal Comité 4 en 5 mei dringt er
op aan Overdam te laten terug
keren.
Vorige week heeft de Raad voor
Kunst en Cultuur Vlissingen,
formeel verantwoordelijk voor
de organisatie van het Bevrij
dingsfestival, het vertrouwen
opgezegd in Overdam, de feite
lijke organisator. Hoewel Over
dam in dienst is bij de gemeente
Vlissingen, werd hij door het be
stuur podiumkunsten van de
Raad naar huis gestuurd. Van
wege het conflict, dat al maan
den sleept, dreigt de organisatie
van het Bevrijdingsfestival in
het gedrang te komen.
Zonder Overdam wil de hoofd
act Blof niet komen. Volgens De
Kok is de komst van Blof voor de
irovincie buitengewoon be-
angrijk. „Wij willen met de
Maand van de Vrijheid, waar
van het Bevrijdingsfestival een
onderdeel is, het thema ver
draagzaamheid uitdragen. Dat
hadden we opgehangen aan
Blof. Daarbij komt de groep in
(Advertentie)
Hotel Restaurant
't Waepen van Veere
Wij zijn weer geopend!
Valentijnsmenu fl 55,-
Salade van gerookte zalm
met avocado en
mierikswortelmousse
Gegrilde rib-eye
met rodewijnsjalotjes
Bavarois taartje van wilde rijst
en ananas compote
Markt 23-27 Veere
tel. nr.: 0118-501231
Vlissingen, hun thuisstad, een
tournee langs Bevrijdingsfesti
vals in Nederland zou afsluiten,
als een ware apotheose. Het is
een blamage voor Zeeland wan
neer dat niet doorgaat."
De Kok zegt de bestuurlijke
druk op Vlissingen niet te willen
opvoeren, maar laat doorsche
meren dat de provinciale subsi
die van 25.000 gulden aan het
Bevrijdingsfestival in het ge
ding is.
De enige manier om Blof naar
Vlissingen te krijgen lijkt een
terugkeer van Overdam als or
ganisator. Dat is dan ook één
van de eisen waarmee wethou
der L. Poppe-de Looff maandag
een gesprek met de Raad voor
Kunst en Cultuur ingaat. Zij
krijgt steun van het Nationaal
Comité 4 en 5 mei, de landelijke
organisator van de Bevrijdings
festivals. Volgens coördinator
Mark Eijsink Smeets komt de
landelijke subsidie van 35.000
gulden niet in gevaar, wanneer
Poppe 'voet bij stuk' houdt.
„Dan komen we er gezamenlijk
wel uit."
Vertrouwen
Bij monde van Renate Danka-
erts hebben ook de vrijwilligers
van het Bevrijdingsfestival zich
donderdag in het conflict ge
mengd. „Wij hebben vertrou
wen in Overdam, met wie we al
jaren samenwerken. Wij hebben
weinig vertrouwen in de Raad
voor Kunst en Cultuur die naar
ons toe nooit iets van zich heeft
laten horen. Ik heb de mening
gepeild van de stafleden. Ik
weet dat ze bijna allemaal op
stappen, wanneer Overdam er
op deze manier wordt uitge
werkt."
De vrijwifligersstaf telt onge
veer twaalf leden, aldus Danka-
erts. Volgens haar 'dondert het
festival ineen' wanneer zij afha
ken. In totaal heeft het Bevrij
dingsfestival ruim zestig vrij
willigers. Dankaerts kan niet
inschatten of die haar mening
delen.
Alleen een terugkeer van Over
dam lijkt het Bevrijdingsfesti
val nog te kunnen redden, maar
voorzitter F. Haverkort van het
deelbestuur podiumkunsten
blijft bij de vaststelling dat tus
sen hem en de Raad voor Kunst
en Cultuur 'geen vertrouwens
relatie' meer bestaat. Plij wil
niet kwijt of de Raad voor Kunst
en Cultuur opstapt wanneer het
gemeentebestuur Overdam
weer op zijn post zet.
pagina 20: dilemma's
DEN HAAG - Waterschappen,
gemeenten en provincies moe
ten gaan oefenen om water
overlast door dijkdoorbraken
of hevige regenval beter te
kunnen bestrijden.
Een speciale commissie heeft
in opdracht van het ministerie
van Binnenlandse Zaken
daarvoor oefenmodules ont
wikkeld, die donderdag in Den
Haag zijn gepresenteerd. „Dit
is hard nodig", stelde staatsse
cretaris G. de Vries, „want wa
terschappen en gemeenten
zijn nog te veel gescheiden we
relden.
Dijkgraven en burgemeesters
zijn vaak onvoldoende op de
hoogte van hun diverse be
voegdheden. Dat belemmert
samenhangende actie. Door te
oefenen moet dat verande
ren."
door Ali Pankow
BURGH - Inwoners van Burgh
vragen zich vertwijfeld af hoe
mensen ertoe kunnen komen
vernielingen aan te richten op
een begraafplaats. Bij achttien
graven op het Burghse kerkhof
zijn de zerken omgegooid of
stuk geslagen. De dodenakker
biedt een macaber aanzien. Een
bezoekster die de vernielingen
woensdagmiddag ontdekte,
alarmeerde beheerder P. Jonker
van de gemeente Schouwen-
Duiveland, die op zijn beurt de
politie inschakelde.
„We wilden er niet meteen
ruchtbaarheid aan geven omdat
het vermoeden bestaat dat de
daders weieens kinderen zou
den kunnen", zegt Jonker. De
schade lijkt niet het gevolg van
kattenkwaad. De brokstukken
die van sommige grafstenen zijn
afgeslagen, duiden erop dat er
zwaar materiaal aan te pas is
gekomen.
„Ach, ach, ach, wat mensen te
genwoordig toch niet in hun kop
krijgen", verzucht een oudere
Burghenaar in de groentenwin-
kel in de Kerkstraat als hij hoort
over de grafschennis. De ver
koopster krijgt kippenvel van
wat ze erover hoort vertellen.
„Ik wist het nog niet. Mijn
grootvader is hier ook begraven,
ik ga straks maar even gauw kij
ken."
Geschrokken
Veel dorpsbewoners bezochten
donderdag de begraafplaats om
zelf te constateren hoe groot de
schade was. „Je snapt toch ge
woon niet wat mensen beweegt
om grafstenen kapot te slaan",
zegt een inwoonster die net de
graven van haar vader en moe
der heeft geïnspecteerd. De
rustplaatsen van haar ouders
zijn ongeschonden, maar de
vrouw is geschrokken van de
schade die ze bij sommige ande-
x-e graven heeft gezien.
Voorzitter L. de Feiter van de
dorpsraad Burgh-Haamstede
betreurt de grafschennis in hoge
mate. „Je snapt toch niet dat er
mensen zijn die zomaar voor lol
graven vernielen." Het Burghse
kerkhof was vorig jaar binnen
de dorpsraad ook al een emotio-
Bij het vernielen van de graven in Burgh moet zwaar gereedschap zijn gebruikt.
foto's Marijke Folkertsma
ïi' I het raadsbesluit, maar tekende
geen verder protest aan na toe-
lichting op de motieven.
x. Hoewel enkele van de vernielde
'i' graven op het oudste gedeelte
I van het kerkhof liggen, ziet be-
M M heerder Jonker geen enkel ver-
I band tussen de grafschennis en
I het voornemen tot ruiming.
De politie kon donderdag nog
I geen nadere medelingen doen
over mogelijke daders. De
technische recherde besteedde
V een gro°f deel van de dag aan
het onderzoek naar sporen. Pas
J als dat is afgerond, mogen Jon-
WÊ ker en zijn collega H. van Felius
aan de slag om zo mogelijk een
deel van de schade te herstellen.
De gemeente Schouwen-Duive-
land heeft in overleg met de re
giopolitie Zeeland besloten een
aangifte in te dienen namens
alle betrokken nabestaanden.
Hiermee wordt voorkomen dat
elke familie afzonderlijk naar
het politiebureau moet komen
om aangifte te doen. De
gemeente probeert de rechtheb
benden te achterhalen en telefo
nisch en schriftelijk te informe
ren over de stand van zaken.
door A. J. Snel
TILBURG - Het hoofdbestuur
van de Zuidelijke Land- en
Tuinbouw Organisatie ZLTO
heeft The Greenery Internatio
nal in Breda voor een periode
van anderhalf jaar 25 miljoen
gulden geleend ter versterking
van het risicodragend kapitaal
van de afzetorganisatie.
De ZLTO wil een verdere bun
deling van de afzet van produc
ten uit de voedingstuinbouw
aanmoedigen. Volgens de ZLTO
vervult The Greenery daarin
een sleutelrol. Zou het mis gaan
met The Greenery, dan komt de
ZLTO met de achtergestelde le
ning achter in de rij van eventu
ele schuldeisers.
De ZLTO loopt overigens geen
direct risico met de lening. De 25
miljoen gulden komt uit het ou
de vermogen van de Noordbra
bantse Christelijke Boerenbond
NCB. Dat vermogen is onderge
bracht in een aparte stichting.
De ZLTO ziet het als een belang
van de leden dat hun marktposi
tie wordt verstrekt en wil met
The Greenery gezamenlijk pro
jecten uitwerken.
Fruitmasters
De besprekingen over samen
werking tussen The Greenery en
de fruitveiling Fruitmasters uit
Geldermalsen, die onlangs wer
den afgebroken, komen op dit
moment weer aarzelend op
gang. Volgens een woordvoer
der van de ZLTO moet de ver
strekking van de lening aan The
Greenery onder meer worden
gezien als aanmoediging om
neel onderwerp van gesprek.
Dat was naar aanleiding van het
besluit van de gemeenteraad
binnen afzienbare tijd een deel
van de begraafplaats te ruimen
in verband met ruimtegebrek
dat hier in de nabije toekomst
wordt verwacht. Dat besluit
kwam hard aan bij de bevolking
van Burgh. Het bestuur van de
dorpsraad voerde nader overleg
met het gemeentebestuur in een
poging de begraafplaats te laten
uitbreiden. Dat bleek echter
niet mogelijk. De Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bo
demonderzoek verleent geen
medewerking aan uitbreiding,
omdat de dodenakker gesitu
eerd is op het archeologisch mo
nument de Karolingische
Burcht. Hoewel de dorpsraad
het voornemen tot ruimen blijft
betreuren, toonde het bestuur
wel begrip voor de situatie.
Ook de Hervormde gemeente
kantte zich aanvankelijk tegen
verder te praten over de bunde
ling van het aanbod van groen
ten en fruit.
Het hoofdbestuur van de ZLTO
benadrukt dat de telers geen
eindproduct leveren. „Het eind
product, dat is het assortiment
groenten en fruit dat aan super
marktketens wordt geleverd.
Bundeling van het aanbod moet
worden nagestreefd, versnippe
ring tegengegaan. Dat is in het
belang van onze leden."
Hij vreest de hoogten, de man
die in Zeeland zijn brood ver-
I dient door de actualiteit foto-
I grafisch vast te leggen. Geen
opdracht is hem te veel, maar
I als hem verzoeken bereiken
1 iets va naf een toren of een an
der hoog punt te fotografe
ren, laat hij het afweten, fïij
krijgt namelijk al een wee ge-
I voel in de maag als hij om
hoog kijkt; laat staan dat hij
I door de lens omlaag wil
I schouwen.
I Dezer dagen kwam hij met
j een verrassende mededeling.
Hij was in Vlissingen getuige
geweest van werkzaamhe
den aan de tachtig meter ho
ge Sardijntoren die de skyli-
ne van de Scheldestad ingrij
pend wijzigt. „Ik heb op het
dak gestaan," meldde hij
trots.
De omstanders, die zijn angst
kennen, reageerden ongelo
vig.
Ten onrechte. Hij had wel de
gelijk op het dak gestaan.
Toen dat nog op de begane
grond klaar lag om opgehe
sen te. worden.
zeeland
vrijdag 11 februari 2000
joor Mieke van der Jagt
GOES - Als het aan de dagelijk-
iebesturen van Goes, Borsele en
Kapelle ligt, kan men binnen
kort kiezen: wonen in een dorp-
ieomgeving, in een stedelijk ge
bied met alle voorzieningen,
jan het water, in een parkland-
schap of in een landschapspark.
De wethouders G. Burger, R
follaard en M. 't Hart presen-
eei'den dondex-dag de Regiovi-
ie op de stedelijke ontwikke-
ngszone Goes, bijgestaan door
(deputeerde G. van Z wieten.
e gemeenten zullen zich con-
axtreren op de eigen specifieke
R-aliteiten, vangen elkaar geen
iegen meer af en om alles goed
i kunnen sturen streven ze naar
>n infrastructuur die werkge
leden bedient, ecologische
aarden verbindt en woonge-
ieden ontziet. Zo zou de aan-
uiting van de Nieuwe Rijks-
eg langs 's-Heer Arendskerke
m 's-Heer Hendrikskinderen op
te A58 moeten vervallen ten
gunste van een nieuwe op- en
afrit bij de Drieweg bij Hein-
|nszand.
De invulling van bedxijventer-
reinen moet in goed onderling
overleg gebeuren. Sloepoort, bij
>-Heerenhoek, zal zich toeleg
gen op havengerei ateerde be-
irijven en bij de Smokkelhoek
.n Kapelle ligt het accent op
fruit en fruitvexwerking. In de
Poel bij Goes kan weer van alles
door elkaar.
De gemeenten wijzen aan waar
«elk soort woningen kunnen
ïorden gebouwd. Het is de be
doeling dat herkenbare woon
vormen ontstaan. Veel huizen,
gestapeld en dicht opeen in
Goes, typische dorpsrandbe-
bouwing x-ond Kapelle, groene
overgangen naar het omi'ingen-
de landschap bij Heinkenszand
en landschapsparken en park
landschappen aan weex'skanten
van Goes. Tussen Goes en Hein
kenszand, in het landschaps
park, mogen landgoederen ko
men die de bestaande elementen
benadrukken. Tussen Goes en
Kapelle, in het parklandschap,
worden rust, ruimte en land
schappelijke waarden gewaar
borgd, maar het is goed moge
lijk dat mondjesmaat in het
gebied wordt gebouwd.
Sluipverkeer
De gemeenten willen het Sloe-
gebied direct aan laten sluiten
op de A58 en sluipverkeer te
gengaan door een nieuwe aan
sluiting op de A58 bij Heinkens
zand. Daarnaast staan op de rol:
het doortrekken van de Nansen-
baan vanaf de Antony Fok
kerstraat in Goes tot het knoop
punt Vierwegen bij Kapelle en
de aanleg van een rondweg aan
de westkant van Kapelle.
Er komen ecologische verbin
dingszones tussen de natuurge
bieden het Zwake, het Schenge
en de Deese Watex-gang. Van
Zwieten noemt het een veelbe
lovende eerste stap in de verbin
ding van het Schenge met het
Veerse Meer en de Oosterschel-
de.
In mei stellen de gemeenteraden
de visie vast, waarna de provin
cie ze gebx-uikt in de streekplan
uitwerking. Nieuwe bestem
mingsplannen worden daaraan
getoetst.
Kinderen van basisschool 't Noorderlicht geconcentreerd aan het werk.
Beroepsopleiding zet samenwerking met basisscholen voort
foto Willem Mieras
door Björn van Empel
GOES - Basisschool 't Noorderlicht in
Goes krijgt voor haar cultui'ele maand
hulp van het Regionaal Opleidingen Cen
trum Zeeland (ROC). Het is de eerste,
maar zeker niet de laatste keer dat de af
deling kunst les geeft aan jonge kinderen.
De beroepsopleiding biedt basisscholen
culturele lessen aan.
Twaalf leerlingen van groep zeven van 't
Noorderlicht moeten deze donderdag in
het ROC een stilleven schilderen. De kun
stenaartjes zijn geconcentreerd bezig.
Sommigen schilderen bloemen in een
vaas, anderen tekenen de figxiren op tafel
na.
't Noorderlicht heeft elk jaar een the-
mamaand. Deze keer is dat tot 25 februari
een culturele maand. Om die extra inhoud
te geven, vroeg de basisschool het ROC
een steentje bij te dragen. „Ik weet dat ze
heel weinig met kinderen werken, maar
ook dat het centrum cultui-eel ingesteld
is", vertelt W. Luitwieler van 't Noox-der-
licht. Drie leraren van het ROC stelden
zich beschikbaar.Zij verzorgen aan alle
groepen lessen over verschillende takken
van de kunst. Van toneel tot mxxziek en van
schilderen tot literatuxir.
Menukaart
Het ROC wil door middel van een culture
le menukaart de samenwerking met ba
sisscholen voortzetten. „Op de menukaart
staan lesschema's die scholen kxinnen vol
gen. Zij krijgen dan hier, op het ROC, les
met alle middelen die wij bieden. De ba
sisscholen van de Bevelanden en de ge
meente Tholen kuixnen zo'n kaart aanvra
gen", legt P. Rosier, docent aan het ROC
uit. „We hebben al drie aanvragen bin
nen."
De docent van groep zeven, J. Huisson, is
enthousiast over de werkwijze van het
ROC. „Voor tekenen en schilderen kun je
het beste hier zijn. Alle juiste spullen als
ezels, kwasten en natuurlijk de verf zijn
hier binnen handbereik. Bovendien is hier
een professionele tekenleraar aanwezig."
Robin, uit groep zeven, wil later geen kun
stenaar worden, maar hij tekent wel
graag. „Ik vind mijn schilderij erg mooi.
Het hoeft niet precies hetzelfde te zijn als
dat", zegt hijwijzend naar de tafel met de
verschillende vormen erop. Secuur vult
hij de overige vakjes in met zijn gemengde
klexiren. Hij is zeer tevreden over zijn
doek. En de leraar ook.
door Pascalle Cappetti
SINT ANNA TER MUEDEN -
Landarbeiders krijgen voor hun
zware werk eindelijk de waar
dering die zij jarenlang hebben
moeten missen. Enkele mede
werkers van het streekland-
bouwmuseum Agrimuda in Sint
Anna ter Muiden zijn zo geroerd
geraakt door het lot en de erva
ringen van de boerenknechten, -
meiden en landarbeiders, dat zij
een standbeeld willen oprichten
voor deze vergeten beroeps
groep.
Landarbeid was tot dn tweede
helft van de twintigste eeuw een
baan die weinig status had,
maar wel een belangrijke rol
speelde in het economische en
maatschappelijk leven van de
Zeeuwse delta. Bijna tachtig
procent van de bevolking was
werkzaam als landarbeider,
boerenknecht of boerenmeid.
Werk dat zeer weinig verdiende
en van 's morgens tot 's avonds
duurde. Voor kost en inwoning
moest zelfs nog betaald worden.
De landarbeiders woonden
meestal in kleine huisjes in de
buurt van de boerderij. De hië
rarchie waaimee zij te maken
hadden, was sterk. De boer re
gelde alles met zijn eerste
knecht of oudste arbeider; de
boerin leidde met strakke hand
de huishouding en de verzor
ging van het pluimvee, de kalve
ren en de varkens via de grote
meid.
Kees Slager, journalist en publi
cist, tekende begin jaren tachtig
de ervaringen van vele landar
beiders op en bundelde ze in het
boek 'Landarbeiders, verhalen
om te onthouden'. Een stan
daardwerk, voor velen. Toen
vorig jaar de expositie 'Baas.
bazinne, knecht en meid - boe
renwerk in verleden tijd' in het
streeklandbouwmusexxm van
start ging, was het Slager die de
genodigden attendeerde op de
afwezigheid in Nederland van
enig eerbetoon aan de landar
beider. Arco Willeboordse die
bij de gemeente onder meer het
Streeklandbouwmuseum onder
zijn hoede heeft, toonde zich on
der de indruk van het betoog
van Slager. „Het idee leek ons
aardig en met de werkgroep Ag
rimuda hebben we ons sterk ge
maakt een standbeeld op te
richten. Het college van Slxiis-
Aardenburg en de gemeente
raad waren direct enthousiast."
De commissie heeft de afgelo
pen maanden een tiental kun
stenaars uitgenodigd om een
ontwerp te maken. Het ontwerp
van Jan Haas uit Vlissingen
sprong er volgens Willeboordse
uit. „Een figuratief werk, waar
in ook tot uiting komt dat vele
vrouwen het zware werk de
den."
Gepresenteerd
Dit ontwei-p wordt donderdag
17 febmari om 14.00 uur in het
Belfort in Sluis gepresenteerd.
Dit gebeurt - na een inleiding
door wethouder J. Boogaard -
door de kunstenaar zelf. Land-
bouwhistoricus P. Priester uit
Ellewoutsdijk, die vorig jaar
promoveerde op een onderzoek
naar de landbouw in Zeeland,
gaat in op de betekenis van de
landarbeid in Zeeland. Natuur
lijk ontbreekt Slager niet. Be-
stuixrslid P. van de Vijver van de
Heemkundige Kring West-
Zeeuws-Vlaanderen belicht
tenslotte het streekhistorisch
belang van het initiatief.
Supermarkt
overvallen
VLISSINGEN - Personeel van
een supermarkt in Vlissingen
heeft donderdagmiddag onder
bedreiging geld moeten over
handigen aan een ovex-valler.
Dat gebeurde rond 16.45 uur. De
dader is vervolgens weggerend
in de lichting van de Bloemen-
laan. De politie in Vlissingen
zoekt getuigen.
(Advertentie)
Verkrijgbaar in roze, rood of
wit. Maat 95
30-40 cm.
Van 17.50
Aanbieding deze week geldig
of zolang de voorraad strekt.
GroenRijk
Habo Renesse
Hog.joom 100. RENESSE
Tri. (0111) 46 27 91
