Getijcentrale krijgt nieuwe kans
Justitie zit hooligans op de huid
Verbeten strijd
om gegijzelde
speeltoestellen
r
Wethouder keurt straattoilet goed
w dinsdag 1 februari 2000
Langdurig werkloze
profiteert van krapte
op arbeidsmarkt
zeeuwse almanak
Boswachter
}rovincie bekijkt mogelijkheid stroomopwekking bij stormvloedkering
NOORD
PZC zeela n d
In het rijdende kantoor kunnen politie en justitie overtreders tijdens grote evenementen direct beboeten of een dagvaarding meegeven.
door Jacques Cats
MIDDELBURG - De hooli
gans zijn gewaarschuwd: het
busje komt zo. Politie en justi
tie hebben gisteren in Middel
burg een rijdend kantoor in ge
bruik genomen, waarmee ze
deze zomer tijdens het Euro
pees Kampioenschap voetbal
supporters die over de schreef
gaan, direct kunnen aanpak
ken.
Het mobiele kantoor is ont
wikkeld door de zusterparket-
ten van Middelburg en Breda.
Het gaat dienst doen als voor
uitgeschoven post van het
Openbaar Ministerie. Op deze
manier kunnen overtreders
binnen enkele dagen voor de
rechter worden gebracht.
De snelrechtprocedure geldt
voor geweld, zwarte handel in
toegangskaarten en handel in
drugs in of in de buurt van de
stadions. Voor minder ernstige
feiten hanteert Justitie specia
le tarieven. Opruiing, verzet
bij aanhouding, erf- of lokaal
vredebreuk, belediging, ver
nieling en mishandeling komt
de onverlaat op een transactie
van 750 gulden te staan. Bal
dadigheid en ordeverstoring
tijdens dronkenschap kost 250
gulden, voor afsteken van
vuurwerk wordt het dubbele
gerekend.
„De rijdende rechtbank is iets
heel anders", hielp hoofdoffi
cier van justitie G. Bouman
maar meteen een mogelijk
misverstand uit de wereld.
„Dat is amusement", zei hij,
met verwijzing naar de tv-se-
rie. „Dit is bloedserieus." De
OM-bus - aanschafkosten
drieeënhalve ton - kan ook
worden ingezet bij grootscha
lige acties, popconcerten,
huiszoekingen en verkeers
controles. De politie Zeeland,
die al eerder met het fenomeen
van het rijdend kantoor had
kennisgemaakt, zorgde voor
de praktische invulling.
„Adequaat en snel optreden -
lik op stuk dus - is doeltref
fend", zei plaatsvervangend
korpschef F. Goudswaard. „De
mobiele kantoren staan daar in
de toekomst borg voor."
Goudswaard noemde de reali
sering een voorbeeld van de
nauwe samenwerking tussen
de politie en het parket. „Wij
kunnen heel snel zaken doen",
stelde hoofdofficier Bouman
tevreden vast. Vanuit de des
noods ergens in een weiland
geplaatste bus kunnen alle
handelingen worden uitge
voerd die tot nu toe alleen nog
maar op een vaste plek konden
plaatsvinden.
Pinautomaat
Alle faciliteiten zijn aan boord
om aan overtreders en vanda
len dagvaardingen te kunnen
uitreiken voor een verdere ver
volging. Ook het leveren van
boter bij de vis is straks moge
lijk wanneer in de bus een pin
automaat wordt geplaatst, zo
dat ook zonder contant geld ter
foto Lex de Meester
plaatse kan worden afgere
kend. De bemanning van het
mobiele kantoor moet het wel
zonder sanitaire voorzienin
gen doen.
„Politie en justitie komen nu
net als die omroep naar de
mensen toe", grapte de Mid
delburgse burgemeester
L.H.B. Spar van der Hoek in
zijn hoedanigheid van korps
beheerder van de politie Zee
land.
Hij noemde de bus 'een nieuw
flitsend medium' waarmee de
slagkracht van politie en justi
tie kan worden verbeterd.
Bovendien weet de overtreder
direct waar hij aan toe is. „En
het publiek kan zien dat er
daadwerkelijk wordt opgetre
den."
door Jan-Jaap Broekhuyzen
DEN HAAG - Het groenaanne-
mersbedrijf Braber uit Renesse
en vier andere aannemers in het
land moeten honderden speel
toestellen ter waarde van ton
nen teruggeven aan de rechtma
tige eigenaar, de fabrikant
Kompan BV uit Zaltbommel.
Dat eiste Kompan gisteren in
een kort geding bij de Haagse
rechtbank.
De woedende aannemers heb
ben de soms pompeuze toestel
len en glijbanen met namen als
Aladins Grotten en Elfjespaleis
'gegijzeld' omdat de Zaltbom-
melse vestiging van de Deense
fabrikant medio vorig jaar plots
halverwege een raamovereen
komst van vijf jaar met hen
brak. De aannemers zouden de
toestellen assembleren, vervoe
ren en plaatsen voor Kompan,
zo luidde die overeenkomst.
Daartoe deden de aannemers
grote investeringen die ze nor
maal gesproken niet zouden
hebben gedaan. Bijvoorbeeld
ten behoeve van grote loodsen
die nodig zijn voor de assembla
ge en opslag op hun terrein van
een aantal toestellen en ten be
hoeve van vrachtwagens voor
het vervoer.
Daarom was er juist een over
eenkomst met een minimum
looptijd van vijf jaar gesloten,
bepleitte advocaat mr. P. Seve-
rijn namens de aannemers.
Sommige aannemers hadden
zelfs vrachtwagens van Kom
pan zelf overgenomen, speciaal
met het oog op het contract.
Volgens de advocaat beloopt de
schade voor Braber Groenvoor
ziening door de contractopzeg
ging een bedrag van ruim drie
ënhalve ton. In totaal zouden de
aannemers voor ruim 2,3 mil
joen gulden zijn benadeeld. Dat
schadebedrag weegt niet op te
gen de marktwaarde van het
speeltuig dat nu nog wordt vast
gehouden door de aannemers.
Die waarde zou ruim zes ton be
dragen.
De zaak is aanhangig gemaakt
in bodemprocedure bij de recht
bank in Arnhem, maar vooruit
lopend op de uitkomst van dat
proces spande Kompan BV een
kort geding aan omdat het be
drijf meent een spoedeisend be
lang te hebben bij onmiddellij
ke teruggave van de toestellen.
Kompan vertelde ook gisteren
niet waarom het contract een
zijdig werd verbroken, behalve
dat er medio vorig jaar in het be
drijf een directiewijziging
plaatsvond. Raadsman G. van
Roeyen meldde dat de fabrikant
in het volste recht staat met zijn
opzegging. De raadsman wees
op kleine lettertjes in de over
eenkomst. Lettertjes die door
andere partijen weer anders
werden uitgelegd.
Haast
Kompan heeft haast met zijn
vordering omdat sommige klan
ten op plaatsing wachten, de
toestellen goed onderhouden
moeten worden en omdat ze
mettertijd in waarde verminde
ren.
Rechter R. Paris stelde de aan
nemers voor de toestellen af te
geven tegen een door eiser te
overleggen bankgarantie (tot
dat in de bodemprocedure over
de kwestie is beslist), maar daar
wilden beide partijen nog over
beraadslagen. Ze hebben twee
dagen de tijd om er samen uit te
komen, anders wijst rechter Pa
ris op 10 februari vonnis.
Aanhanger weg
THOLEN - Vanaf een bedrijfs
terrein in Tholen is een aan
hangwagen ontvreemd. De dief
stal moet tussen zondagochtend
en maandagochtend zijn ge
beurd. De daders kwamen het
terrein op door een hek te force
ren.
door Maurits Sep
MIDDELBURG - De werkloos
heid in Zeeland is in 1999 met
twaalf procent gedaald. Aan het
eind van de vorige eeuw zaten
10.424 Zeeuwen zonder werk.
Een jaar eerder zochten bijna
12.000 mensen een baan.
Dit blijkt uit cijfers die Arbeids
voorziening Zeeland maandag
heeft gepubliceerd. Opvallend
is volgens Arbeidsvoorziening
dat voor het eerst langdurig
werklozen profiteren van het te
kort aan personeel. Meer dan de
helft van de werklozen die in
1999 een baan vonden, zat alge-
ruime tijd thuis. Vooral mensen
die een tot twee jaar bij het ar
beidsbureau stonden ingeschre
ven, vonden makkelijker dan
voorheen een nieuwe betrek
king.
Arbeidsvoorziening verbaast
zich er evenzeer over dat de da
ling van de werkloosheid onder
vrouwen is achtergebleven bij
het gemiddelde. Het percentage
werkoze vrouwen daalde vorig
jaar met nog geen tien procent.
In 1998 waren zij nog bezig aan
een inhaalrace.
Ouderen blijven moeite houden
met het vinden van werk. Dat
geldt met name voor 55-plus-
sers. De werkloosheid onder de
ze groep nam vorig jaar zelfs
toe. Maar ook werkzoekenden
tussen de 40 en de 55 jaar deel
den slechts matig in'de grote
vraag naar personeel.
Jeugdwerkloosheid bestaat niet
meer in Zeeland, constateert
Arbeidsvoorziening. De forse
daling van het aantal jongeren
dat zonder werk zit, zette in
1999 onverminderd door. De
werkloosheid onder jongeren
zakte met twintig procent.
Net als elk jaar nam het aantal
werklozen in het laatste kwar
taal van 1999 toe. Dat is te wij
ten aan het seizoen. In de laatste
drie maanden van het jaar zijn
vooral in de bouw, landbouw en
horeca minder mensen nodig.
Vacatures
Arbeidsvoorziening registreer
de vorig jaar een record-aantal
vacatures. In totaal werden
16.000 vacatures aangemeld,
vierduizend meer dan in 1998.
Sinds 1996 is het aantal vacatu
res zelfs verdubbeld.
De zakelijke dienstverlening,
inclusief de uitzendbranche,
heeft de meeste mensen nodig.
Ook in de horeca, de detailhan-
del, de gezondheidszorg en de
welzijnssector steeg het aantal
vacatures. De toename was het
grootst op Walcheren. Daar
werden ruim 1400 vacatures
meer aangemeld, een groei van
37 procent. In Zeeuws-Vlaan
deren ging het om een groei van
26 procent, in de rest van Zee
land om 16 procent.
Man schiet met
buks uit raam
VLISSINGEN - In de omgeving
van de Bonedijkestraat in Vlis-
singen is maandag een lucht
buks in beslag genomen.
De buks was van een 26-jarige
Vlissinger die uit zijn raam aan
het schieten was. Hij leverde
zijn geweer vrijwillig in.
Buurtbewoners hadden de poli
tie op de schutter geattendeerd.
Boswachter op Tholen. Daar
hoorden ze van op, de oudjes
die zich dagelijks verzame
len in een van de praathuizen
die het eiland rijk is. De man
nen zijn allen trots op hun ei
land, verslaafd aan de kreken
en de polders, maar ze gaan
er niet prat op dat ze in een
bosrijk gebied wonen. Nee
behalve de populieren op de
dijken en de kerstbomen die
enkele boeren hebben ge
plant voor de verkoop, zien
ze weinig bomen in hun
woonomgeving. Roodkapje,
oma en de boze wolf zouden
zich op Tholen nogal ont
heemd voelen. Een bosioach-
ter op Tholen, ivat doet die
dan? Al nippend aaji de jene
ver werd het antwoord ge
vonden. Een boswachter op
Tholen: die wacht op bos. En
daar wordt hij nog voor be
taald ook. Leek de Thoolse
grijsaards geen onaardige
baan.
loor Maurits Sep
ILRGH-HAAMSTEDE - De
irovincie laat onderzoeken of
te getijbeweging bij de Ooster-
cheldekering kan worden ge-
iruikt om energie op te wekken.
folgens een eerder onderzoek,
iet Energo-project uit 1980,
vas dit niet haalbaar. Gedepu-
eerde T. Poppelaars (CDA,
Oiergie) hoopt echter dat door
jieuwe technologische kennis
en getijcentrale bij de storm-
•loedkering nu wel mogelijk is.
tond de zomervakantie moet
'oppelaars' Energienota ver-
chijnen. Daarin worden duur-
ame energiebronnen in Zee
and op een rijtje gezet. Behalve
vind en zon wil de gedeputeer-
le ook aangeven of waterkracht
ien optie is. Hij doet dat mede
tp verzoek van de PvdA-fractie
n Provinciale Staten.
Concrete plannen heeft Poppe-
aars nog niet voor energieop-
vekking uit getij denstroom. Hij
vil voorlopig alleen weten waar
>n hoe in Zeeland duurzame
«nergie kan worden opgewekt
im te besparen op traditionele
Energiebronnen als gas, olie en
teenkolen. Voor dit onderzoek
is een samenwerkingsverband
opgericht van Ecofys en Kema.
„Pas als Ecofys-Kema vaststelt
lat waterkracht haalbaar is als
Energiebron, gaan we ermee
'erder."
Vernieuwend
De gedeputeerde hoopt van har
te dat het onderzoek positief
uitvalt. „Dan zouden we een
vernieuwend project kunnen
"opzetten. Op het totaal aan
iuurzame energieopwekking
haakt, een getijcentrale mis
schien weinig indruk, maar het
vernieuwende vind ik erg be
langrijk."
|n 1980 voerden de toenmalige
provinciale Zeeuwsche Energie
Maatschappij, Rijkswaterstaat
In het Energieonderzoek Cen-
irum Nederland een onderzoek
uit naar de opwekking, opslag
en distributie van stroom nabij
de stormvloedkering in de
Oosterschelde. In deze Energo-
studie werd onder meer de mo
gelijkheid van een getijcentrale
onderzocht. Die zou gebruik
kunnen maken van ofwel de ho
rizontale ofwel de verticale
stroming.
De horizontale stroming ge
bruiken voor de opwekking van
energie werd ontraden. Dat zou
schadelijke gevolgen hebben
voor het getijverschil in Yerse-
ke. dat belangrijk is voor de
schelpdiercultures en voor het
natuurlijk milieu.
Ook aan het gebruik van de ver
ticale stroming kleven nadelen.
stelden de onderzoekers vast.
Om deze bron te benutten,
moest volgens de plannen van
twintig jaar geleden van de
bouwput Schaar een spaarbek
ken worden gemaakt. Het
kunstmatig vergroten van het
verval tussen dat spaarbekken
en de Oosterschelde kon energie
leveren, maar zou ook energie
kosten. Windenergie was in de
ogen van de onderzoekers te on
zeker. Dieselaggregaten werden
wel betrouwbaar geacht, maar
ook te duur bevonden. Boven
dien zou de hoeveelheid energie
uit verticale stroming niet con
stant zijn.
Poppelaars kent de onderzoe
ken uit het verleden. Maar, zegt
hij, de techniek is nu verder dan
in 1980. „Mijn inzet is het om
bestaande onderzoeken te ge
bruiken en te vertalen naar de
techniek van vandaag. We moe
ten die onderzoeken opnieuw
beoordelen. Misschien is een ge
tijcentrale nu wel mogelijk. Is
dat niet zo, dan laten we dat
plan weer varen.
Politie flitst
J163 hardrijders
Sin Terneuzen
IrERNEUZEN - De politie heeft
fjnaandag in de Guido Gezelle-
Hitraat in Terneuzen 163 be-
«ituurders geflitst.
De radar registreerde 507 pas
santen. Hoogst gemeten snel-
leid was 85 kilometer per uur. In
le straat geldt een maximum-
Ijnelheid van vijftig kilometer
per uur.
Autokraker
steelt wasgoed
t j
door Edith Ramakers
VLISSINGEN-Twintig jaar soebatten
was er voor nodig om de Vlissingse
Spuistraat met een afsluitbaar en zelf
reinigend toilet te verrijken. De ene
keer kon een model de toets van de wel
standscommissie niet doorstaan, dan
jWeer twijfelde de gemeente aan de
noodzaak van de publieke voorziening
of was het budget ontoereikend.
[Maar met Publex hebben we een wc
laar wens kunnen regelen", zei wet-
ïouder T. Meijers, nadat hij de saniset-
e gisteren als eerste mocht gebruiken.
Cn daarover was hij tevreden. „Hij doet
iet goed." Meijers zei zelf ook weieens
loge nood te hebben gehad als hij aan
het winkelen was. Een snel cafébezoek
of een gang naar de openbare toiletten
in de parkeergarage of de bibliotheek
was dan noodzakelijk. „Maar dit is ge
makkelijker. Ik ga hem gegarandeerd
vaker gebruiken."
Play-Inn
Vooral de stichting Ondernemend Vlis-
singen pleitte voor een openbaar toilet.
De voormalige voorzitter Jack van
Gent haalt het verleden bij de officiële
opening even aan. „Ik heb al die jaren
van het toilet meegemaakt, of liever ge
zegd niet meegemaakt. Al die tijd heb
ik het moeten ophouden. Vlissingen
mag er wel blij mee zijn, al heb ik wat
moeite met de naam sanisette. In Vlis
singen is al een Walk-Inn, laten we deze
wc omdopen tot Play-Inn."
Publex heeft ruim veertig sanisettes in
Nederland geplaatst. „We spreken lie
ver van straatmeubilair", verduidelijkt
algemeen directeur Jocelyn Brouwer.
Ze begreep niet dat de welstandscom
missie een negatief advies had gegeven
voor deze sanisette. „Dit is een van on
ze meest neutrale modellen. Er komen
geen posters op. Hij i^ vrij onopvallend,
alleen als je hem nodig hebt, zie je hem.
Goed dat de gemeente het advies van de
welstandscommissie naast zich heeft
neergelegd."
Kosten
Vlissingen draaide op voor de aanslui-
tingskosten, die geraamd zijn op
10.000 gulden. Publex neemt de onder-
houds- en energiekosten voor zijn reke
ning. In ruil daarvoor behoudt het be
drijf, dat ook in buitenreclame doet,
het alleenrecht om in Vlissingen bill
boards neer te zetten. Intussen staan 21
billboards langs de Vlissingse wegen.
Een bezoek aan het verwarmde toilet
kost een gulden. Na elk bezoek wordt
de wc gedesinfecteerd en schoongespo-
ten. Als een bezoeker langer dan een
kwartier op de wc blijft zitten, gaat de
deur vanzelf open.
„Dat is uit veiligheidsoverwegingen.
Stel dat iemand onwel wordt, dan zou
die opgesloten blijven. Het is ook be
doeld om oneigenlijk gebruik uit te
sluiten", legt Brouwer uit. „In andere
steden hebben we de ervaring dat er
wel eens drugsgebruikers op het toilet
gaan spuiten. We kunnen dan heel ge
makkelijk blauw licht indraaien. Want
met blauw licht kunnen de aders niet
worden gevonden. Vlissingen wilde
geen blauw licht en ik geloof dat dat
hier ook niet nodig is."
SLUIS - Een autokraker heeft
Zondagavond een auto openge
broken op de parkeerplaats Ga-
fenmarkt in Sluis. Hij ging er
Eandoor met een zak wasgoed
Jn drie videobanden.
Wethouder T. Meijers (links) bewondert het technisch vernuft van de Vlissingse sanisette, waarvan de ingebruikname na twintig jaar wachten een officieel tintje kreeg: met strik.
foto's Lex de Meester
