m
Militairen
|ang
ager
voor
loon
orporaties vragen ruimte voor huurverhoging
Borst pakt tekort huisartsen aan
prei met 'n sausje
Veel interesse voor de anti-spijbelchip
Vader onthult beeld dochter
iHDfi?
Cito-uitslagen zeggen
nauwelijks iets over
kwaliteit onderwijs
binnenland
3
•itiek op personeelsbeleid
y
Ons recept van vandaag:
1.29
1.29
En onze lekker belegde boterham:
Lezer betaalt meer voor
Boekenweekgeschenk
Sinti en Roma verlangen
erkenning van oorlogsleed
dinsdag 1 februari 2000
redactie binnenland
HAAG - De militaire bon-
Is? AFMP en Marver (mare-
W^see) dreigen minister De
ï(je en staatssecretaris Van
r^van Defensie met een 'hete
ir'. Die staat de bewindslie-
'te wachten als zij de ver
kering in de arbeidsvoor-
Gifden van militairen onge-
:lfigd willen doorvoeren,
al de verhoging van het
tioneel leeftijdsontslag en
(ging van de overbrug-
iuitkering zijn de bonden
loom in het oog. Voor AF -
voorzitter Snoep is het on-
dat de huidige
tratie loyale militairen moet
jraaien voor de verbeterin-
ivoor de nieuwe generatie,
^zei hij gisteren tijdens een
b,t
e!per moet van
qjkstal weg bij
wijzen fraude
HAAG - VVD-fractie-
jfeitter Dijkstal vindt dat
/ister Peper van Binnenland-
2]iaken het veld moet ruimen
de onderzoekscommissie
de Rotterdamse gemeente-
,j met een negatief advies
1. Hij mag aanblijven als het
jrzoek naar zijn declaratie-
rag als burgemeester van
geen harde bewijzen
t r fraude oplevert.
^hij door de beschuldigingen
fraude is beschadigd als be-
1 jspersoon, is geen reden
n' weg te sturen, zei WD-lei-
Dijkstal gisteren. „Als het
niet zegt; het deugt niet,
gjgaan we geen spelletje spe-
ejhoe ernstig beschadigd de
idster is." Hij hecht veel
L irde aan de conclusies van
Srapport. „Op grond daarvan
-tien wij in Den Haag beoorde-
noe te handelen." GPD
hoorzitting in de Tweede Kamer
over de Defensienota 2000.
Als er niet snel duidelijkheic
ontstaat over het personeelsbe
leid van Defensie, trekken de
bonden hun steun voor de nota
in.
De ergernis richt zich vooral op
de verhoging van het leeftijds
ontslag tot zestig jaar en eer.
verlaging van de overbrug
gingsuitkering tot zeventig pro
cent. In de praktijk betekent dat
een inkomstenderving van tien
procent voor de huidige genera
tie militairen. Daarnaast vin
den de bonden dat de bewinds
lieden meer tijd moeten uittrek
ken om overtollig personeel te
laten afvloeien.
Snoep wil de ogen niet sluiten
voor de realiteit dat de pensi
oengerechtigde leeftijd onder
druk staat.,Maar je kan van ie
mand van 58 jaar niet'verwach
ten dat hij nog over de hei van
Bosnië huppelt." De vakbonds
man wil daarom geen algemene
verhoging van de ontslagleef
tijd, maar een gedifferentieerd
systeem dat is gekoppeld aan de
functie.
Werving
Heerts en Snoep waarschuwen
dat de door hen geconstateerde
problemen een negatief effect
zullen hebben op de werving
van nieuwe, jonge militairen.
Het imago van Defensie als een
betrouwbare werkgever is in het
geding. Als daar niet snel verbe
tering in komt, is de krijgsmacht
niet meer te vullen en zal Defen
sie het ambitieniveau voor vre
desmissies onherroepelijk naar
beneden moeten bijstellen, me
nen de voorzitters.
Vrijwel alle fractiewoordvoer
ders toonden na afloop van het
overleg begrip voor de proble
men van de bonden. Ze stellen
dat de minister snel duidelijk
heid moet scheppen en met een
oplossing moet komen.
ANP/GPD
van onze redactie binnenland
GROENLO - Tientallen scholen in Neder
land willen hun leerlingen uitrusten met
een anti-spijbelchip. De chipkaart en spe
ciale datalogger zijn een uitvinding van
het bedrijf Nedap in Groenlo.
De afgelopen tien weken is er op het
Graafschap College in Groenlo met enke
le tientallen leerlingen proefgedraaid
Daarbij hebben zich geen technische
complicaties voorgedaan. „We gaan de
komende maanden op een grotere schaal
experimenteren. Volgend schooljaar zul
len tal van scholen in Nederland de anti-
spijbelchip introduceren", zegt H. Klun-
der van Nedap.
Vooral vanuit het voortgezet onderwijs en
de regionale opleidingscentra (ROC's) is
er veel belangstelling. Zo verwacht Ne
dap dat 25 van de in totaal vijftig ROC's in
september de leerlingen met een anti
spij belchip zullen uitrusten. „Dat is onder
meer het gevolg van strenger toezicht
door de overheid op de meldplicht en regi
stratie van het schoolverzuim. ROC's die
dit niet goed in orde hebben, riskeren een
strafkorting op de overheidsbijdrage."
Bij het anti-spijbelsysteem zijn de leerlin
gen uitgerust met een kaartje dat voorzien
is van een pasfoto en personalia. De kaar
ten worden ingelezen door een mobiele
datalogger. De docent kan voor het begin
van de les langs de bankjes lopen, terwijl
de leerlingen hun kaart voor de datalog
ger houden. Die registreert vervolgens dat
de leerling aanwezig is. „Ook de docenten
zijn enthousiast. Het kost minder tijd dan
alles op te schrijven in een klassenboek.
Bovendien is ook het verwerken en uitle
zen van alle gegevens een eitje."
De docent kan na iedere les of aan het eind
van de dag alle gegevens laten uitlezen.
De gegevens gaan rechtstreeks naar de
computer van de centrale (spijbel)admi-
nistratie. Via een modemverbinding kan
een docent ook vanaf een nevenlocatie de
gegevens doorsturen. „Dat is erg handig,
want door de schaalvergroting in het on
derwijs komt het steeds vaker voor dat de
docenten op verschillende locaties lesge
ven", aldus KI under.
In hoeverre de chip het spijbelverzuim te
rugdringt, valt volgens hem moeilijk te
zeggen. „Spijbelaars zullen er altijd zijn.
Het voordeel van dit systeem is dat je snel
en zeer nauwkeurig het verzuim in kaart
kunt brengen. Daardoor is een school in
staat om adequater te reageren." ANP
DEN HAAG - Prins Bernhard onthulde gisteren een bronzen beeld van zijn dochter, koningin Beatrix. Het beeld van de vorstin, die gisteren
in privékring haar verjaardag vierde, staat in de Kanselarij der Nederlandse Orden in Den Haag. Links van de prins de maakster van het
portret, Jikke van Loon. foto Ed Oudenaarden/ANP
Busramp misschien door inhalen
DEN HAAG - Het verkeersongeval met een Nederlandse toe
ristenbus in de Franse Alpen waarbij zaterdagavond een 20-
jarige vrouw uit Drachten om het leven kwam, is vermoede
lijk het gevolg van een inhaalmanoeuvre van een andere bus
in combinatie met een glad wegdek. Dat zei directeur M. van
Barneveld van reisbureau Snow Tracks gisteren.
„Ooggetuigen hebben De Mol-Pelikaan (het busbedrijf)
maandagmiddag verteld dat de Nederlandse bus vlak voor de
bocht waar het ongeval gebeurdeis ingehaald door een Fran
se bus", aldus Van Barneveld. „Daardoor moest de Neder
landse bus onverwacht remmen. Volgens chauffeurs van an
dere bussen waarmee de bus in colonne reed, was het wegdek
in de bocht bedekt met een ijslaag." ANP
Regels sloop kassen versoepelen
DEN HAAG - De ministeries van VROM en Sociale Zaken
moeten de regels voor het opruimen van asbest dat vrijkomt
bij de sloop van kassen snel versoepelen. Dat stelt land- en
tuinbouworganisatie LTO-Nederland in reactie op onder
zoek van TNO. Daaruit blijkt dat bij het afbreken van kassen
geen aantoonbare blootstelling aan asbest optreedt.
Vorig jaar kregen glastuinders te maken met strenge regels
toen bleek dat afdichtkit in kassen het kankerverwekkende
asbest bevatte. De tuinders vonden de maatregelen overdre
ven en vroegen een onderzoek. Het TNO concludeert nu dat de
vrijkomende concentraties asbest onder de wettelijk toege
stane normen liggen. ANP
Flora 2000 zonder bubbelbaden
BOVENKARSPEL - Geen bubbelbaden, geen waterverne-
velaar, geen fonteinen en maximaal zestigduizend bezoekers
op de 67e Westfriese Flora in Bovenkarspel. Voorzitter J.
Haanstra wil niets weten van een doemscenario, maar veilig
heidsmaatregelen hebben de hoogste prioriteit.
De legionella-epidemie kostte in 1999 aan 28 bezoekers het
leven. Volgens Haanstra wordt geen enkele bron toegelaten
die de bacterie zou kunnen verspreiden. Het hele leidingen
stelsel is vernieuwd en de aanwezige waterpartij wordt tij
dens de beurs veelvuldig getest.
De Flora wordt gehouden van 18 tot en met 27 februari. ANP
Jongeren ziek na slikken XTC
ZOETERMEER - Vier Zoetermeerse jongeren zijn in de nacht
van zondag op maandag onwel geworden nadat zij XTC had
den geslikt. Een 21-jarige jongen raakte buiten bewustzijn en
is naar het ziekenhuis vervoerd. De politie Haaglanden on
derzoekt waar de pillen vandaan komen.
Een politiewoordvoerster kon gisteren niet zeggen of er een
link is tussen de Zoetermeerse XTC en een pil uit Eindhoven.
Vorige week dook daar een pil op waarin acht milligram
strychnine (rattengif) bleek te zitten. Het gele tablet met spik
kels kan dodelijk zijn. ANP
Boek Dorrestein op Internet
AMSTERDAM - Het nieuwe boek van Renate Dorrestein
staat vanaf morgen 48 uur lang op Internet. Het geheim van de
schrijver is dan op alle Nederlandse online-boekhandels te le
zen.
De publiciteitsactie komt van uitgeverij Contact. Een woord
voerster verwacht niet dat mensen het boek op grote schaal
zullen downloaden en uitprinten. „Als het zo is hebben we
ontzettende pech." De uitgeverij wil met het experiment er
varing op doen met Internet. Ze verwacht niet dat de uitgeve
rij in de toekomst romans op Internet zal zetten.
Volgens de uitgever is het de eerste keer dat er op zo'n grote
schaal samengewerkt wordt tussen Internetboekhandels. Het
nieuwe boek van Dorrestein is een autobiografie. ANP
rPeet Vogels
1SSTERDAM - De woningcor-
a,ities willen de mogelijkheid
den om de huurstijgingen te
nen variëren. Het kabinet
°?t daar vrijdag toe besloten,
d meerderheid van de Tweede
n ïer en de Nationale Woon-
b d, de organisatie voor huur-
3t willen de huurstijging ech-
b leperken tot de inflatie, zo'n
S eënhalf procent.
hoogte van de huurstijgin
gen is een heikel onderwerp in
de politiek. Een aantal jaar ge
leden werden de woningbouw
verenigingen zelfstandig en
sinds die tijd is het niet langer de
overheid die de hoogte van de
huurstijging bepaalt. Tussen
het kabinet en de woningcorpo
raties is toen wel vastgelegd dat
de huurstijgingen beperkt zou
den blijven tot de inflatie plus
een bepaald percentage. De wo
ningcorporaties willen die
ruimte behouden. Dit jaar is de
Advertentie
Prei,
kort afgesneden, kilo, van 2SO voor
Maggi groentesmoor,
per doosje, van i85"voor
C(1 Magere varkenslappen,
kilo, van 12:90"voor 6.90
500 gram, van J25 voor 3.75
Serveertip:
Bestrijk de varkenslappen voor het bakken met
Zaanse mosterd, voor een lekkere pittige smaak.
Cd Gegrilde casselerrib,
100 gram, van 31? voor 1.99
3 halen, 2 betalen:
Allinson volkoren, tarwerogge of
grof volkoren zonnepit,
heel, van &6T voor 5.78
maximale huurstijging vastge
steld op 4,25 procent.
„Populaire woningen met een
lage huur krijgen een grotere
verhoging dan woningen die
moeilijker verhuurbaar zijn.
Het is nu overigens ook al zo dat
er woningen zijn die een légere
huur krijgen. Het is dus niet de
bedoeling om alle huren met het
maximum te verhogen", aldus
een zegsman van Aedes, de koe
pel van de woningcorporaties.
Aedes-voorzitter W. van Leeu
wen gaat er van uit dat de corpo
raties straks vrijheid krijgen de
huren naar eigen inzicht aan te
passen. „De afspraken met het
kabinet zijn vastgelegd in een
contract en dat kan niet zomaar
worden gewijzigd. Er zal in de
Tweede Kamer nog wel een ste
vig robbertje worden gevoch
ten, maar het contract mag al
leen worden veranderd als er
Deze aanbiedingen zijn alleen geldig met Bonuskaart, t/m woensdag 2 februari a:
zwaarwegende redenen voor
zijn. Wij zien die niet."
Eerder hebben de corporaties
gedreigd met een claim van
vierhonderd miljoen gulden als
het kabinet de afspraken niet
nakomt. Die dreiging was een
belangrijke reden voor het kabi
net akkoord te gaan met de ex
tra huurverhoging, ondanks de
motie van de Tweede Kamer om
de huurstijging te beperken.
M. van Veen, voorziter van de
Nationale Woonbond, ontkent
dat er een contract is tussen de
corporaties en de overheid. De
huurverhoging is niet nodig,
denkt Van Veen. „De laatste ja
ren hebben de verhuurders ku-
nen profiteren van een lage in
flatie en een lage rente. Ze
hebben dus goed verdiend. Ook
uit financieel oogpunt kan
staatssecretaris Remkes de
huurstijging beter beperken. De
voorgestelde huurverhogingen
kosten jaarlijks tweehonderd
miljoen gulden extra aan huur
subsidie. De claims van de de
woningcorporaties afkopen
kost eenmalig vierhonderd mil
joen gulden", aldus Van Vèen.
Imago
De woningcorporaties begin
nen een campagne om de huur
sector van haar negatieve imago
af te helpen. Met spotjes op ra
dio en tv, posters en advertenties
met als thema: 'Huren. Dat kan
natuurlijk ook.', moet elke Ne
derlander van zestien jaar en
ouder bewust worden gemaakt
dat huurders geen zielige men
sen zijn die zich geen koophuis
kunnen veroorloven. De cam
pagne kost vijf miljoen gulden
en zal enige jaren lopen.
Een koophuis is de norm gewor
den de laatste jaren. Vorig jaar
waren er voor het eerst in de ge
schiedenis meer koop- dan
huurwoningen. Woningcorpo
raties beheren in totaal 2,4 mil
joen woningen, goed voor 36
procent van de totale woning
markt. Particuliere verhuur
ders .hebben nog zo'n 800.000
woningen in de verhuur, twaalf
procent van het totaal.
Bestuurders en functionarissen
van woningcorporaties merk
ten dat ze zich steeds vaker
moesten verdedigen tegen een
negatief imago. Op feestjes
moesten ze uitleggen dat huur
ders helemaal niet zielig zijn
omdat ze in een huurwoning
wonen. „Kopers zijn slim en
huurders zijn dom. Dat lijkt de
teneur te zijn. Huurders worden
vaak als 'losers' afgeschilderd",
aldus Aedes-directeur Van
Leeuwen. GPD
doorFrangoise Ledeboer
AMSTERDAM - De Stichting
Collectieve Propaganda van
het Nederlandse Boek (CPNB)
geeft het Boekenweekge
schenk van Harry- Mulisch dit
jaar cadeau aan iedereen die
tijdens de Boekenweek voor
ten minste 24,50 aan boeken
koopt. Vorig jaar was het ge
schenk nog gratis voor wie ten
minste 19,50 besteedde.
Tijdens de presentatie van de
Boekenweek 2000 verwachtte
CPNB-directeur H. Kraima
gisteren in Amsterdam dat de
ze verhoging geen invloed op
het kwijt raken van de oplage
zal hebben: „Kopers tijdens de
Boekenweek besteedden toch
al gemiddeld voor 24,50 gul
den."
Bij de 65ste editie van het eve
nement, dat dit jaar duurt van
15 tot en met 25 maart, ver
schijnt 'Het Theater, de brief
en de waarheid' van Mulisch
niet in de gebruikelijke poc-
IISBSS
Harry Mulisch
ketvorm maar als in harde
band gebonden uitgave. De
oplage bedraagt 768.000
exemplaren. Uitgangspunt
voor de auteur was de zaak-
Croiset, de acteur die in 1987
zijn eigen ontvoering in scène
zette, nadat hij had gemeld een
antisemitische dreigbrief te
hebben gekregen. Croiset
bleek deze zelf te hebben ge
schreven.
Aanleiding was de voorgeno
men opvoering van het toneel
stuk 'Het vuil, de stad en de
dood' van Rainer Werner
Fassbinder. Dat leidde tot een
golf van protesten omdat het
antisemitische tendensen zou
bevatten. Uiteindelijk beleef
de het stuk in Nederland al
leen een besloten voorstelling
in Rotterdam.
Mulisch ontving gisteren het
eerste exemplaar uit handen
van Kraima en vertelde daar
na dat hij urenlang met Croiset
heeft gesproken om uit te vin
den wat hem bewoog. „Ik ben
daar niet precies achter geko
men. Maar wat me als schrij
ver zeer bleef boeien is dat
Croiset niet alleen een verhaal
bedacht, maar het ook uit
voerde. Zijn fantasie werd wel
werkelijkheid."
Onder de motto 'Lectori Sa-
lutem' ('Waarde lezer') nodigt
de Boekenweek lezers dit jaar
uit kennis te maken met
Griekse en Romeinse verhalen
uit de periode van rond 700
voor tot rond 300 na Christus.
GPD
door Ans Bouwmans
en Margit Kranenburg
DEN HAAG - Het aantal huis
artsen mag groeien. Minister
Borst van Volksgezondheid
pakt het dreigende tekort aan
door de opleidingsplaatsen uit
te breiden van 361 naar 450. De
maatregel kost ruim 21 miljoen
gulden.
Om verschillende redenen
dreigt het tekort aan huisartsen
de komende jaren op te lopen.
Een grote groep oudere huisart
sen gaat binnen enkele jaren
met pensioen. Jongere huisart
sen willen vaker parttime
werken. Verder zeggen de huis
artsen dat de werkdruk de afge
lopen jaren enorm is opgelopen.
Borst komt met de uitbreiding
tegemoet aan een eis van de
Tweede Kamer. Voor half janua
ri moest ze met een plan van
aanpak komen. In een brief aan
de Tweede Kamer schrij ft ze dat
ze pas rond 1 maart alles rond
heeft. Wel heeft ze nu alvast op
papier gezet wat ze tot dusverre
geregeld heeft.
Vorig j aarbesloot ze al tot 3 6 ex
tra plaatsen. Daarvoor is een
bedrag van bijna negen miljoen
gulden per jaar nodig. In totaal
is er ongeveer dertig miljoen no
dig voor de uitbreiding.
Overleg
Om op termijn genoeg artsen te
hebben die de vervolgopleiding
tot huisarts kunnen volgen,
moet ook het aantal toegelaten
studenten omhoog. Nog deze
week voert Borst hierover over
leg met minister Hermans van
Onderwijs. Borst denkt dat het
aantal eerstejaarsstudenten
door Achille Prick
DEN HAAG - De resultaten van
Cito-toetsen in het basisonder
wijs zeggen amper iets over de
kwaliteit van het onderwijs op
die scholen. Scholen moeten ho
ge Cito-scores dan ook niet mis
bruiken als reclamespotje voor
het aantrekken van nieuwe leer
lingen.
Dat zegt de nieuwe voorzitter
van het Procesmanagement Pri
mair Onderwijs (PMPO), J. Kok.
Deze week maken 145.000 ba
sisschoolleerlingen de vrijwilli
ge Cito-toets. De Onderwijs
raad heeft onlangs voorgesteld
verplichte toetsen in te voeren.
Zo kan worden gemeten of scho
len erin slagen kinderen op een
bepaald minimumniveau te
krijgen. Tegenstanders vinden
dat met zo'n verplichting te veel
nadruk wordt gelegd op toetsen
en scoren.
„Een van onze prioriteiten is de
kwaliteit van het onderwijs",
zegt Kok. Het PMPO helpt in
opdracht van het ministerie van
Onderwijs basisscholen bij het
invoeren van nieuw onderwijs
beleid. „De vraag is hoe we
scholen zo ver krijgen dat zij zelf
zorgen dat ze elke dag beter
worden. Dat heeft niets met Ci
to-scores te maken. Die zeggen
iets over de kennis van een kind,
en zijn alleen bedoeld als onder
steuning bij de adviezen voor
het vervolgonderwijs."
„Scholen gaan de Cito-scores
misbruiken om ouders ervan te
overtuigen dat zij met een goede
school te maken hebben. Dat
lijkt mij niet de bedoeling. Er
zijn meer scholen in de zoge
naamde 'betere buurten' die on
derpresteren dan in achter
standswijken. En dan heb ik het
niet over Cito-scores, maar over
de vraag of een school erin
slaagt het maximale uit een
kind te halen."
De kwaliteitsbewaking van het
onderwijs is volgens Kok uitein
delijk vooral een taak van de In
spectie van het Onderwijs. „On
derwijs is niet zo simpel te
beoordelen. Een school heeft te
maken met zoveel invloeden
van buiten; daar moet rekening
mee worden gehouden. Daarom
moet de inspectie nu zorgen dat
zij zelf met zinvolle gegevens
over basisscholen naar buiten
komt. Via Internet bijvoor
beeld."
Ouders moeten zich volgens
Kok goed afvragen op welke
wijze zij zich kritisch opstellen
tegenover een school. „Vaak is
het erg eendimensionaal; hun
belang is namelijk hun kind. En
als een ouder thuis negatief
praat over school of een leer
kracht, dan kiest een kind uit
eindelijk altijd voor de ouder.
Dat werkt dus niet. Ouders
moeten zich niet als een harde
consument opstellen maar als
partner in de opvoeding." GPD
omhoog moet van 1930 tot 2010.
De huisartsenopleiding duurt
drie jaar en volgt op een afge
ronde studie medicijnen. Het is
volgens Borst niet mogelijk de
studie in te korten.
Borst bekijkt met staatssecreta
ris Vermeend van Financiën hoe
de gevolgen van het nieuwe be
lastingstelsel voor de goodwill-
uitkering kunnen worden ver
licht. Oudere huisartsen hebben
aangekondigd eerder te willen
ophouden met werken, omdat
ze er anders financieel op ach
teruitgaan. GPD
van onze redactie binnenland
BEST - Sinti en Roma, in de
volksmond beter bekend als zi
geuners, willen net als de joodse
gemeenschap genoegdoening
en rechtsherstel. De Landelijke
Sinti Organisatie (LSO) hoopt
daarover deze maand overleg te
voeren met de Nederlandse
overheid.
De LSO wil een eerlijk deel van
de 250 miljoen gulden die de
overheid volgens de commissie-
Van Kemenade moet geven aan
de joodse gemeenschap. De be
langenorganisatie weet nog niet
op hoeveel geld haar achterban
recht heeft. Sinti en Roma heb
ben en hadden geen bankreke
ningen, effecten, levensverze
keringen of pensioenen. Bezit
tingen, zoals woonwagens, sie
raden en contant geld, stonden
nergens geregistreerd.
De Roma en Sinti voelen zich te
kortgedaan door de commissie-
Van Kemenade. „In het ruim
vijfhonderd pagina's tellende
rapport worden 25 regels gewijd
aan de roof en deportatie van
Sinti en Roma. De informatie
die dit rapport geeft is minimaal
en zou je uit schoolboeken kun
nen halen."
„Onze overlevenden van de
Tweede Wereldoorlog hebben
nog steeds geen erkenning ge
kregen voor het leed en onrecht
dat ons door de nazi's is aange
daan", zegt LSO-woordvoer-
ster L. Weiss. Volgens hem staan
het Nederlands Auschwitz Co
mité en de Stichting Joods
Maatschappelijk Werk achter
de ideeën van de LSO. ANP