Sterren Michelin vallen morgen
PZC
Tom Poes en de Grote Barribal
varia donderdag 27 januari 2000
Belgrage nep-agent loopt tegen de lamp
Spannende tijden voor meesterkoks gastronomisch Nederland
gezondheid
Mam, ik plas blauw!
Onderzoek naar MRSA
puzzel
recept
Kip in kokossaus
het weer
3
van onze redactie binnenland
Een 38-jarige inwoner van
Doesburg heeft bekend dat
hij in het afgelopen jaar 350
vrouwen en enkele mannen te
lefonisch heeft lastiggevallen.
Hij gaf zich daarbij uit voor een
politieman die bezig was met
een onderzoek in een zeden-
zaak en stelde intieme vragen.
De nep-agent, die zich 'Mark'
noemde, belde altijd in het ge
bied met het kengetal 024. Bij
de politie heeft de Doesburger
verklaard dat hij dit gebied in
en rond Nijmegen bewust uit
koos omdat het erg groot is. Hij
belde meestal vanuit zijn wo
ning en koos willekeurige
nummers na het kengetal.
De politie kreeg sinds eind
1998 meldingen over 'Mark'.
Hij vertelde vrouwen dat hun
naam op een lijst van een ver
krachter voorkwam.
Tegen de mannen die hij trof,
zei hij dat zij getuige zouden
zijn in een zedenzaak die hij
onderzocht.
De politie in Nijmegen maakte
in het najaar van 1999 iemand
vrij om alle aangiftes en mel
dingen door te spitten. Daarbij
bleek meteen dat de beller zijn
nummerherkenning had laten
blokkeren.
Uit dingen die de beller zelf
vertelde, achtergrondgeluiden
en beltijdstippen ontstond uit
eindelijk een spoor dat naar de
Doesburger leidde. ANP
door Robert Verkerk
De enige echte erkenning
voor een kwalitatief goede
keuken is de Michelinster, weet
gastronomisch Nederland.
Daarom probeert hotel-restau
rant De Swaen in Oisterwijk
zich opnieuw naar de ster te ko
ken die het vorig jaar moest in
leveren. Marc Paesbrugghe van
het Antwerpse restaurant An-
thonie van Dijck deed het an
ders. Die leverde zijn twee ster
ren ooit in. ..Ik had er ongezonde
stress van."
Morgen, bij het verschijnen van
de Michelingids, worden de
nieuwe sterren openbaar ge
maakt, maar zal ook duidelijk
zijn of iemand zijn of haar ster
moet inleveren. En wellicht is
voor het eerst in de Nederlandse
culinaire geschiedenis een der
de ster te vergeven. ,.Die indruk
is wel gewekt, maar gastrono
misch Nederland verwacht niet
dat er dit jaar in ons land een
derde ster valt, zegt Charles Hol
ders, directeur van De Swaen.
Team
Vorig jaar moest hij zijn ster in
leveren. In de klassiek ingerich
te lounge van het hotel-restau
rant licht hij uitvoerig toe hoe
gemotiveerd zijn team is, met
name het keuken- en restau-
rantpersoneel, om die ster weer
binnen te halen.
Dat was vorig jaar wel anders.
„Ik ben toen met de chef-kok
maar even vijftien kilometer
gaan hardlopen." Voor Hilders
was het eigenlijk wel zonne
klaar dat De Swaen de ster zou
moeten inleveren.
De inmiddels bekende televisie
kok Cas Spijkers vertrok en dat
was een aderlating voor de
zaak. „De Michelinster was ei
genlijk verbonden aan Cas Spij
kers. Het nieuwe team moet die
dan opnieuw verdienen. Dat is
ook wel begrijpelijk." De tijd na
de gevallen ster was zwaar.
Maar de keukenbrigade, met
chef-kok Nico Boreas, is sterker
terugkomen dan ooit, vertelt
Hilders. „We zijn opener. Het
team is hechter en beter gemo
tiveerd. We hebben allemaal
een gemeenschappelijk belang
en dat is het terugwinnen van
die ster."
Werken om de hoogste eer voor
het restaurant binnen te halen is
voor Hilders streven naar per
fectie: „Het is continu werken
aan kwaliteit en zorgen dat je let
op die duizenden details. Het is
bovenal een samenspel tussen
de keuken en de bediening,
want een gerecht moet ook goed
en niet koud op tafel worden ge
serveerd." Alles wat bij De
Swaen op tafel komt, is zelf ge
maakt; van het brood tot de ha
gelslag rondom de bonbon. „En
als je kiest voor deze kwaliteit
wil je ook meespelen in de eredi
visie: Michelin dus.
„Dat is maar hoe je het bekijkt
zegt de Belg Paesbrugghe. Hij
gaf acht jaar geleden zijn twee
Michelinsterren op om te gaan
koken zoals hij dat wilde. In een
gids wil hij niet meer genoemd
worden - ,Jk sta alleen nog in
het telefoonboek" - omdat die
vermeldingen ook verplichtin
gen scheppen. „Ik wilde mijn
creativiteit weer op eigen wijze
gebruiken; zelf denken en niet
meer achter de massa aan.". „Ik
dacht dat ik het veel beter zou
kunnen zonder die sterren en
dat is gelukt."
Vlot
Paesbrugghe halveerde de prijs
voor zijn gerechten en mengde
de verschillende horeca-ele-
menten in zijn zaak Anthonie
van Dijck. Zo behield hij de
klassieke zilveren couverts,
maar nam hij kleine tafels zoals
door Henri Brandenburg
Niet alleen voedingsmidde
len als bietjes, bramen,
worteltjes en rode kool kunnen
de kleur van urine doen veran
deren. Er zijn ook verschillende
ziekten waarbij onze plas er an
ders uitziet.
Zo kan urine donkerbruin of
zwart worden bij ziekten waar
bij afbraakproducten van het
bloed in de urine terechtkomen.
Een voorbeeld is acute hemoly-
tische anemie, een ernstige
ziekte waarbij de bloedcellen
uiteenvallen. Ook bij malaria
wordt de urine donker gekleurd:
de malariabacterie vermenig
vuldigt zich in het bloed, waar
na de bloedcellen uiteenvallen
en de afbraakproducten in de
urine terechtkomen. Bij geel
zucht wordt de urine soms
groen.
Ook bij het gebruik van genees
middelen kunnen kleurveran
deringen in de urine optreden.
Het is doorgaans erg moeilijk
om exact aan te geven welke
kleuren bij welke geneesmidde
len verwacht mogen worden. De
kleur die de urine kan krijgen
bij het gebruik van laxantia
(middelen tegen verstopping)
varieert van blauw, rood, groen
en bruin tot paars.
Verandering van de kleur van de
urine onder invloed van voeding
vinden we allemaal normaal.
Dat sommige geneesmiddelen
de kleur van urine veranderen,
is bij uw arts en apotheker be
kend. Maar als u daar niet voor
gewaarschuwd bent, kan het er
heel alarmerend uitzien. Zo'n
kleurverandering zou het best
omschreven kunnen worden als
een 'bekende onschuldige bij
werking'.
Aanwijzing
Roestkleurige urine kan het ge
volg zijn van een ziekte die ge
paard gaat met koorts, maar
kan ook optreden bij het ge
bruik van middelen die infecties
bestrijden (cotrimoxazol, me-
van onze redactie binnenland
H
'et Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu begint
.een onderzoek naar de MRSA-bacterie in verpleeghui-
Er zijn aanwijzingen dat deze bacterie, die bij mensen met
weinig weerstand infecties kan veroorzaken, de laatste tijd
vaker opduikt in verpleeghuizen.
De toename geeft enige reden tot ongerustheid, zo stelt het
RIVM. Gekeken zal worden in hoeverre besmettingen over
slaan tussen ziekenhuizen en verpleeghuizen. ANP
in een brasserie en mocht de fles
wijn op tafel blijven staan,
hetgeen weer voortkomt uit de
bistrosfeer. „Ik koos voor een
vlotte benadering die niet sa
mengaat met Michelin."
Eenvoudiger
Natuurlijk kan hij niet meer de
zelfde gerechten op tafel serve
ren als voorheen. „Het is alle
maal wat eenvoudiger, maar ik
blijf dezelfde kok.Volgens hem
verbaast vijf procent van de
klanten zich over zijn visie.
Maar daar hoeft hij het dan ook
niet voor te doen. Zeker 95 pro
cent van de gasten zijn mensen
uit de buurt of klanten die hem
toch wel een ster geven voor wat
hij klaarmaakt.
„Natuurlijk begrijp ik het wel.
Je bent jong en ambitieus. Bo
vendien is het je op school met
de paplepel ingegoten dat de
Michelinster het hoogst haalba
re is, maar als je eenmaal boven
je eigen pot staat te roeren, is het
toch allemaal anders." Neder
landers zijn in zijn ogen veel
meer bezig met het sterrendom,
„Dat komt omdat Nederlandse
koks nu de norm hanteren die in
België twintig jaar geleden al
bestond."
Een andere reden om zijn ster
ren in te leveren was de eeuwige
spanning die hij had om ze te be
houden. „Ik had er ongezonde
stress van.En je moet toch con
tinu voor de ster blijven werken,
ook al is de drukte van sterren-
jagers maar van korte duur. „De
eerste drie maanden is het in
derdaad wat drukker. Maar een
boekjaar is twaalf maanden en
een restaurantleven duurt nog
veel langer." ANP
Het vertrek van Cas Spijkers
kostte hotel/restaurant De
Swaen zijn ster.
foto Roland de Bruin/GPD
tronidazol, nitrofurantoïne) of
na het eten van rabarber.
Sommige laxantia en diuretica
(plasmiddelen) veroorzaken
blauwe urine, maar een blauwe
kleur kan ook wijzen op een in
fectie van de urinewegen door
de Pseudomonasbacterie.
Blauwgroene urine kan ont
staan bij geelzucht, maar ook bij
het gebruik van amitriptyline,
een middel dat bij depressie
wordt gebruikt.
Geelkleuring
Het gebruik van vitamine B en
het eten van worteltjes kunnen
tot een sterke geelkleuring lei
den, terwijl de urine juist erg
.bleek wordt bij een onbehandel
de suikerziekte.
Urine wordt oranjerood bij het
gebruik van antibiotica die
worden gebruikt bij tuberculo
se. Ze worden ook als bescher
ming toegediend aan familiele
den van patiënten bij wie een
hersenvliesontsteking is gecon
stateerd.
Urine wordt ook rood bij het ge
bruik van sommige sterk rood
gekleurde cytostatica (midde
len tegen kanker), maar ook bij
kwikvergiftiging en weer na het
eten van rabarber.
Waarschuwing
Sommige geneesmiddelen heb
ben geen invloed op de kleur van
urine, maar kunnen wel giftig
zijn voor de lever. Een donkere
verkleuring van de urine kan
dan een van de manieren zijn
waarop ons lichaam ons waar
schuwt dat het niet goed gaat
met de lever.
Mocht u een blijvende verkleu
ring in de urine constateren, die
geen verband lijkt te houden
met verandering in voeding of
het gebruik van een geneesmid
del (kleurveranderingen wor
den meestal in de bijsluiter be
schreven), raadpleeg dan steeds
uw huisarts; het kan het eerste
symptoom zijn van een ziekte.
Henri Brandenburg is ziekenhuis
apotheker en lid van de Farmaco-
therapiegroep Zeeland.
De volgende morgen kwam de heer Dickerdack de commissaris van
politie tegen. Deze zag er vaal en doorwaakt uit, maar zijn stem was
vast toen hij sprak: „Heb maar geen zorgen, burgemeester! U kunt
de zaak rustig aan mij overlaten; dat heb ik Klopstock ook gezegd."
De magistraat hield verrast de pas in. „Waarom zou ik geen zorgen
hebben?" riep hij uit. „Natuurlijk heb ik die! Wat kan ik eigenlijk
aan jou overlaten, Bas?" „Die eh... die clandestiene televisie
uitzending", verklaarde de politiechef, een weinig inzakkend. „Ik
heb hem gezien. Een brutaal staaltje. Maar ik zal de overtreders op
sporen; reken maar!" „Zo", hernam de ander. „Doe het maar kalm
aan, BasWant ik wil wel eens weten, wat ik denken moet en daarom
wil ik op mijn gemak naar die Barribal kunnen luisteren." „Ik zou
Citaat
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar be
neden en van links naar rechts
een citaat.
1. Nieuwsorgaan; 2. zuivelpro
duct; 3. vrucht; 4. prent; 5. zachte
veren; 6. bouwmateriaal; 7.
adellijke titel; 8. schaaldier; 9.
zot; 10. loopstok; 11. zuivelpro
duct; 12. kwaad; 13. vertrek; 14.
werpstrik.
1
K
D
R
A
E
N
T
V
2
R
K
U
A
A
C
H
S
3
P
T
R
V
U
I
A
M
4
P
N
L
A
D
A
E
T
5
A
D
R
O
B
E
N
S
6
S
T
I
E
D
E
N
1
7
B
S
A
D
R
O
E
N
8
Z
K
O
R
A
E
B
T
9
D
S
W
T
A
A
E
S
10
S
T
V
E
A
L
T
N
11
A
B
L
O
T
L
E
R
12
B
E
O
G
E
O
N
S
13
S
T
E
A
U
R
G
T
14
L
T
A
E
S
S
N
O
Oplossing
woensdag
-s-v
plaatje
b--a-a-o-
legger-t-
o-r--trap
klare-o-o
h-t-vloot
u-i-e-k-
toeans
Tot voor kort stond de Maleisi
sche keuken erom bekend dat
gerechten uit andere landen vrijwel
zonder enige wijzigingen in de re
ceptuur werden overgenomen. In
Indonesië daarentegen gaf men
van die vreemde gerechten meestal
een eigen interpretatie. Dat had niet
alleen met de creativiteit van de In
donesiërs te maken maar ook met
de verkrijgbaarheid van de ingredi
ënten. Tegenwoordig zijn die rollen
omgekeerd. Op Malakka creëert
men aan de hand van recepturen uit
andere landen geheel eigen ge
rechten, waarbij ook andere ingre
diënten kunnen worden gebruikt.
Daarbij valt op dat men er bovenal
kiest voor ingrediënten van hoge
kwaliteit. In het gerecht van van
daag valt de Indiase herkomst nog
wel te herkennen, maar het smaakt
anders: echt Maleisisch.
Voor 4 personen:
1 zware (boeren)kip van ca. 1,25 kg
of kippendelen, zoals bouten of
drumsticks met ongeveer hetzelf
de gewicht; 2 eetl. fijngeraspte ver
se gemberwortel; 2 grote uien,
gesnipperd; 2 teentjes knoflook,
ragfijn gehakt; 1 theel. sambal oe-
lek; 2 theel. koenjit (kurkuma - geel-
wortel); zout; 5 eetl. arachide- of
zonnebloemolie; 5 dl dikke kokos
melk; 1 theel. palm- of donkerbrui
ne basterdsuiker; 3 sinaasappels,
geschild, partjes tussen vliezen uit
gesneden; 2 bosuitjes (met veel
groen), ragfijn gesnipperd.
Verdeel de kip in 12 of meerkleinere
Zeeland: Herfst?
Door: Jordi Bloem
De temperatuur raakt steeds verder
van het nulpunt verwijderd. Vanaf za
terdag is het zelfs herfstachtig zacht en dan weet u meteen de rest
van het weer: meer wind en regen. Vandaag heerst er nog betrek
kelijke rust. Er steekt een zuidwestelijk briesje op en vanochtend
ligt de temperatuur in eerste instantie nog op of iets onder het
vriespunt. Vanmiddag wordt het 4 graden en achter de duinen 5 of
6 graden. Het blijft droog met af en toe zon. Vanavond en vannacht I
kan het door de opklaringen opnieuw - zij het plaatselijk - een
graadje vriezen. Morgen krijgt de zon het moeilijk. Met op hoogte
een westelijke wind wordt een storing via de Britse eilanden naar
onze contreien gedirigeerd. De daarbijbehorende lichte regen en
motregen bereikt de regio in de loop van de dag. Vooral morgen
ochtend is er nog wel kans op enkele opklaringen. De zuidwesten
wind trekt iets aan en kan langs de kust kracht 5 bereiken. Met mid-
dagtemperaturen van een graad of 5 is het kil. De regenstoring
brengt een hoeveelheid zach
tere lucht mee en deze dringt
in de loop van het weekeinde
tot Midden-Europa door.
Dit levert een langzame kwa
liteitsvermindering van het
Alpensneeuw op. Bij ons is
morgennacht een vorstvrije
nacht en zaterdag overdag
lopen de temperaturen tot
9 a 10 graden. De wind blijft
zuidwest, maar doet er een
schepje bovenop met kracht
4 a 5 over land en kracht 6 a
7 in de kustgebieden en aan
de Scheldemondïng.
Voeg daarbij perioden met
meer regen en het herfst
plaatje is ingekleurd.
Zondag verandert er weinig.
Vooruitzichten
weer
max.
min.
wind
6°
0°
ZW 5
9°
4°
ZW 6
10°
6°
W 6
5°
ZW 5
Zon
Maan
donderdag
onder 17.24
vrijdag
op 8.24
donderdag
onder 11.32
vrijdag
op 1.06
Nautisch bericht
De wind waait uit het zuidwesten en bereikt 3 a 4 Beaufort.
Het zicht is matig tot goed. Het water voor de kust heeft een tempe
ratuur van 6 graden. De kans op mist in de ochtend is klein.
Toonder Studio's
die Barribal ook wel eens op de t.v. willen bekijken", dacht Tom
Poes, die een ochtendwandeling aan het maken was. „Misschien
kan ik langs Bommelstein gaan, want Joost heeft zo'n toestel en
heer Ollie zal het ook wel interessant vinden om de reus écht te
zien!" Hij vergiste zich echter; dat bleek toen hij het toegangshek
naderde. Want daarop was een papiertje geplakt, waarop met een
geschoolde hand geschreven was: „Hier woont iemand, die géén t.v.
wil hebben. De grote Barribal zal hem grijpen!" Deze boodschap
werd juist gelezen door de kruidenier Grootgrut, toen Tom Poes na
derde. „Zo, zo", mompelde de handelaar. „Is meneer Bommel een
anti-Barribal? Dan kan ik eigenlijk niet aan hem leveren! Ik moet
aan mijn zaak denken!"
Waterstanden
DONDERDAG
27 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
Hansweert
VRIJDAG
28 JANUARI
LK
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
Hansweert
Hoog water
uur cm
06.16 211
06.40 235
07.37 279
06.10 154
07.45 151
06.26 142
07.50 174
08.06 164
07.12 250
uur cm
18.46 203
19.05 227
20.02 272
18.39 152
20.15 150
18.53 148
20.20 171
20.31 163
19.35 243
uur
07.05
07.28
08.26
06.54
08.30
07.21
08.30
08.30
07.55
Hoog water
cm uur cm
190 19.41 176
214 20.00 200
254 20.52 240
14019.39 134
142 21.00 136
128 19.52 128
162 21.05 154
155 21.05 146
229 20.25 215
Laag water
uur cm uur crij
00.02 16712.40 199
00.32 176 13.05 207
01.31 20614.05 236
12.35 151 -
01.25 119 14.00 157
00.16 06012.25 102
01.30 134 14.05 170
01.26 12413.55 163
00.56 194 13.32 22£
Laag water
uur cm uur err
15513.26 18C
164 13.56 182
194 14.48 211
11013.36 14C
11814.40 142
061 13.25 096
132 14.45 16'
12214.40 15!
181 14.16 202
00.50
01.18
02.16
00.56
02.10
01.16
02.15
02.10
01.41
hchte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte tegen
matige tegen
zware tegen
onweet
hagel
Europa: Vorst
Hans Belterman
stukken. Maak ze droog met keu
kenpapier (in de meeste Aziatische
keukens wordt eerst de huid weg
genomen om in andere gerechten
te verwerken).
Maak met behulp van de keuken
machine van gemberwortel, uien,
knoflook, sambal oelek en 2 eetle
pels koud water een vrij gladde pas
ta. U kunt uiteraard ook de klassieke
vijzel gebruiken om een dergelijk
mengsel te maken. Vermeng koen
jit (kurkuma - geelwortel) met wat
zout. Wrijf alle kippendelen er aan
alle kanten mee in.
Verhit een wok en laat de olie er
even door walsen. Voeg de pasta
toe en laat alles, onder voortdurend
roeren en omscheppen, 2 - 3 minu
ten fruiten (zachtjes bakken). Schep
de stukken kip er door en laat alles,
onder regelmatig roeren en om
scheppen, 10 minuten zachtjes bak
ken. Doe er dan de kokosmelk, sui
ker en eventueel nog wat zout bij.
Wacht tot alles aan de kook is geko
men. Temper de warmtebron. Leg
een deksel schuin op de wok en laat
alles 20 minuten zachtjes sudderen.
Schep daarna de sinaasappelpart
jes door het gerecht. Houd eventu
eel een deel van de sinaasappel
partjes apart voor de garnering.
Presentatie: Doe het gerecht over in
een grote voorverwarmde schaal.
Schik er eventueel nog wat extra si
naasappelpartjes bij. Strooi gesnip
perde bosuitjes er over.
Tip: geef er droog gekookte rijst en
lalab van kropsla apart bij.
Niet alleen in Nederland gaan de temperaturen geleidelijk weer om
hoog, ook in het oosten van Europa wordt het iets minder koud.
Toch vriest het er vandaag nog wel op veel plaatsen. In Roemenië is
het maximaal -4 graden en in het noorden valt daarbij ook wat
sneeuw. Ook de noordelijke delen van de Balkan zijn koud. Gister
nacht vroor het plaatselijk zelfs meer dan 20 graden. Het blijft er wel
droog en bovendien schijnt de zon geregeld. In Polen ligt de tempe
ratuur overdag alweer boven het vriespunt, maar er is veel bewol
king aanwezig en af en toe valt er wat regen of (natte) sneeuw. Ook ir
Duitsland vriest het overdag op veel plaatsen niet meer. Alleen in he'
zuiden kan het kwik nog niet boven de nulgradengrens uitkomen.
Gisternacht was het daar opnieuw erg koud; in München wees de
thermometer-21,8 graden aan. Vandaag kan het in het zuiden lokaal
nevelig zijn, maar later komt ook de zon tevoorschijn. In het noorden
van Duitsland is het overwegend bewolkt en valt nu en dan regen.
Soms kan er nog een verdwaalde sneeuwvlok tussen zitten. Frankrijl
profiteert van de invloed van een hogedrukgebied. Daardoor is hete
vrij zonnig, maar met 0 tot 3 graden in het noorden wel vrij koud. In
Spanje en Portugal komt de zon veel mindertevoorschijn en in het
westen valt regen. Met 8 tot 16 graden is het er wel vrij zacht.