Randy Newman bezingt
Amerika met sarcasme
a
Samensmelting Olla Vogala
B;
International Folk Festival in Tilburg
13
Programma
Zeeuwse
Jasz Dag
Studenten Orkest
speelt Monument
zie verhaal elders op deze pagina
zie informatie elders op deze pagina
IMllZickw t/m 25 januari
DONDERDAG
rhe Young Messiah
rhe Young Messiah is een muzikale happening.
bewerkingen van klassieke meesterwerken door Tom Parker zijn
>en begrip. Zijn proms-achtige concerten trekken overal volle zalen,
/oor het eerst is er nu een theaterversie van Parkers grootste succes
rhe Young Messiah door een Amerikaanse cast. Solisten zijn onder an-
ieren Rhetta Hughes en Michelle David.
Schouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 20.15 uur
VRIJDAG
rhe Creators
n het kader van da MID's concerts treedt het Canadese rocktrio The
Creators op.
)eze jongens brengen een mengelmoes van muziekgenres, evenwel
de nadruk op rock en swing. Het voorprogramma komt voor reke-
van de Zeeuwse viermansformatie Orange Bud, die vorig jaartot
finalisten van de Zeeuwse Belofte behoorde. Deze band staat garant
een energieke rockshow met stevige gitaren en emotievolle voca-
en.
Midgard, Middelburg, 20.00 uur
Young Messiah
"he Young Messiah is een muzikale happening.
!ie donderdag.
Schouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 20.15 uur
ZATERDAG
ïrasserie
in Biesemans zorgt deze zaterdag voor muziek in de Brasserie.
Leuvense conservatoriumstudente speelt solistisch klassieke
voor dwarsfluit. Ook staan enkele Vlaamse werken op het
De Drvkkery, Middelburg, 14.30 uur
Zeeuwse Jaszdag
Jazz Aktiviteiten Stichting Zeeland houdt de Zeeuwse Jasz
dag.
is de bedoeling een podium en een ontmoetingsplaats te bieden
an Zeeuwse jazzmusici en -orkesten. Naast het luisteren naar muziek
verschillende zalen kan er deelgenomen worden aan een jamsessie.
Stadsschouwburg, Middelburg, 15.00 uur
Studenten Orkest
Het Nederlands Studenten Orkest (NSO) geeft een concert.
Onder leiding van dirigent Roland Kieft worden de volgende
merken ten gehore gebracht: Monument 11 van Caroline Berkenbosch,
Pianoconcert van Sergei Rachmaninov en De Vuurvogel van
Stravinsky. Als solist is de pianist Bas Verheijden te beluisteren.
Concertzaal, Middelburg, 20.00 uur
avond
gezelschap Kant'ööi zorgt voor een Zeeuwse avond met liedjes en
erhalen.
zestal komt uit de Schouwse Westhoek. Tekst en muziek zijn van de
and van Henk Blom, de liedjes worden ingeleid door Lenie Blom en de
luzikale begeleiding is in handen van JikkeTroost. Verhalen en liedjes
ijn op elkaar afgestemd en gaan zowel over vroeger als over heden-
aagse zaken. De groep Kant'ööi bestaat verder uit Mientje Bliek, Henk
iesteloo en Arie Damman.
Dorpshuis De Wimpel, Sint Philispland, 20.15 uur
l/lozart
barokorkest II Fondamento schenkt aandacht aan de jonge Mo-
art.
gezelschap rond de bekende hoboist Paul Dombrecht brengt een
uit de vroege symfonieën, afgewisseld met concert-en/of ope-
Sint Jacobskerk, Vlissingen, 20.15 uur
rie bands geven een avondvullend concert.
.chtereenvolgens treden voor het voetlicht de funkformatie Mobunk,
e rockgroep Facelift en de band Nuff Said met de van oorsprong uit
eeland afkomstige broers Marijn en Michiel Slager en Willy Berre-
oets.
Sporthal Baskensburg, Vlissingen, 21.00 uur
llended
e groep Blended treedt op op het kleinste folkpodium van Nederland.
vier Nederlanders spelen traditionele Ierse muziek met een ge-
alsof ze in Ierland zijn grootgebracht. Het geluid doet denken aan
enietmeerbestaande legendarische groepen Planxtyen BothyBand.
Razzmatazz, Oost-Souburg, 21.00 uur
en MT Bottles
e bands Blunt en MT Bottles spelen covers.
lunt vertolkt bijvoorbeeld nummers van No Doubt, Lenny Kravitz en
kunk Anansie. MT Bottles heeft zich bekwaamd in werk van onder
reer Nirvana, Pearl Jam en Metallica, maarshuwt Marco Borsato en
rince niet.
BoHo, Bergen op Zoom, 21.00 uur
lenjamin B
enjamin B brengt gitaarpop van hoog niveau.
eze Groningse band klinkt de ene keer lief en loom, dan weer bitter
heftig of psychedelisch. In de liedjes van Fiebo Scholtens klinken
van Velvet Underground, XTC en The Kinks. Het voorpro-
komt op naam van de formatie John Wayne Shot Me, met
popliedjes in de traditie van Daniel Johnston, Fuck en
Piek, Vlissingen, 22.00 uur
Agaiunstl
e band I Against I wordt gerekend tot de top van de Nederlandse
unckrock.
e groep heeft inmiddels twee cd's op de markt gebracht. Het voorpro-
ramma komt voor rekening van de Flakkeese formatie Cornflakes, die
luziek maakt in de stijl van Pennywide en NOFX.
Brogum, Zierikzee, 22.00 uur
ZONDAG
e Amerikaanse bluesgitarist Arthur Adams en zijn band geven een
dams tourde al eens eerder door Europa met Diana Ross en Nina Si-
Zijn samenwerking met B. B. King leidde ertoe dat hij werd uitge-
de huisband van de club B. B. King's in Hollywood te worden,
de voorpagina van dit katern.
iVrsenaaltheater, Vlissingen, 15.00 uur
üazzeltov
e band Mazzeltov brengt klezmer-muziek en jiddische liederen.
lezmer is de benaming van de traditionele muziek van joden uit Oost-
uropa. Joodse emigranten namen rond het begin van deze eeuw deze
luziek mee naar Amerika, waardoor er invloeden uit de jazz aan wer-
toegevoegd. Mazzeltov treedt in deze muzikale voetsporen en be-
andelt daarbij zowel oude als nieuwe wegen. Het programma is geti-
Misjmasj, wat jiddisj is voor mengelmoes, hutspot of lekker rom-
De Parel, Domburg, 15.00 uur
gelconcert
van Eijk speelt in de winterserie orgelconcerten op zondagmid-
e orgelwerken die de Bredase organist ten gehore brengt worden af-
jwisseld met werken voorzangstem en orgelbegeleiding. Medewer-
ng verleent de alt-mezzo Jakobijn Wallis. Op het programma staan
>mposities van Bach, César Franck en Jehan Alain en verder de solo-
jntate Exaltabo te Deus meus van André Campra, psalmen van H. Su-
nmeister en Pie Jesu uit het Requiem van Maurice Duruflé.
Sertrudiskerk, Bergen op Zoom, 16.00 uur
anta Rhei
Panta Rhei wordt wekelijks opgeluisterd door live
zondag is Fireman Cook te beluisteren met werk in het genre folk
country.
Rhei, Vlissingen, 17.00 uur
AFGELAST
odium 't Beest
[egens ernstige ziekte van één van de bandleden gaat het optreden
in de Engelse bands The Hotknives en Rebelation, die vrijdagavond
(uden zorgen voor een skaparty in Podium 't Beest in Goes, niet door.
woensdag 19 januari 2000
Randy Newman, de kroniekschrijver van Amerika's on
hebbelijkheden, de Mark Twain van de hedendaagse pop
muziek, verzorgt in januari en februari een reeks concer
ten in Nederland en België, te beginnen in Leeuwarden en
eindigend in het Vlaamse Beringen.
door
Conny van Gremberghe
Newman vierde afgelopen zo
mer zijn dertigjarig jubileum
als artiest met de release van
zijn cd Bad Love en de musïc-
box Guilty met vier cd's met
oude nummers, filmmuziek en
nooit eerder uitgegeven opna
mes. Blij was Newman niet
met al die aandacht in zijn
thuisland. Het betekende na
melijk dat de artiest tegen wil
en dank weer gedwongen werd
op tournee te gaan en daar
heeft hij nog altijd - en dat zal
tijdens de optredens in de Be
nelux weer blijken - weinig zin
in.
Newman houdt ervan om zich
zelf als een gezapige, weinig
actieve artiest te beschrijven.
Een luiaard, die het liefst voor
zijn permanente inspiratie
bron - de tv - hangt, bij tijd en
wijle wat op een piano ram
melt en -als het uitkomt - zijn
tuin opzoekt om met zijn kin
deren te spelen. Een loonslaaf
met zware contractuele ver
plichtingen, die op gezette tij
den door platenbazen de stu
dio wordt ingejaagd om zijn
talenten om te zetten in pro
ducten waar muziekliefheb
bers al zo lang op hebben zit
ten wachten.
Niets is echter minder waar.
Newmans platenbaas is al
eeuwen Warner Bros-direc-
teur Lenny Waronker, één van
zijn beste vrienden, die als
geen ander weet dat Newman
zelf zulke hoge eisen aan zijn
werk stelt dat dwang alleen
maar contraproductief kan
werken. Daarbij komt nog dat
Newman absoluut niet lui is.
Naast de tien pop-albums die
hij uitbracht, bewerkte hij
Faust als popopera, schreef hij
sound-tracks voor een ellen
lange reeks speelfilms Ragti
me,The Natural, Awakenings,
Toy Story en James and the
Giant Peachen tv-series en
componeerde hij liedjes voor
meer dan een dozijn heden
daagse en vroegere artiesten.
Met dat laatste begon de nu
56-jarige Newman al op 15-ja-
rige leeftijd. Als kind was-ie
weinig gelukkig. Hij kampte
met een oogafwijking die hem
trauma's bezorgde. Hij blonk
niet uit in sport, werd door
meisjes genegeerd en op school
had hij weinig kameraadjes.
Randy Newman
foto DirkW. de Jong
Muziek was een uitlaatklep
voor de jonge Newman, die
overigens door zijn ooms Lio
nel, Emil, maar vooral Alfred -
drie vermaarde componisten
van filmmuziek, de liefde voor
de lichte muze met de paplepel
kreeg binnengegoten. Als tie
ner schreef Newman liedjes
voor Gene Pitney, Bing Crosby
en Peggy Lee, maar merkte al
ras dat zij minder van zijn
composities maakten dan hij
gedacht had. In 1962 nam hij
het heft, of liever de microfoon
zelf in handen, en nam - met
Pat Boone als producent - Gol
den Gridiron Boy op, het num
mer haalde de vinylpersen
echter niet.
Zijn eerste album dat zijn
naam als titel droeg flopte in
1968 volledig. Bij zijn tweede
album 12 songs werd het eerste
gratis aan kopers meegegeven.
Met zijn twaalf liedjes bewees
Newman zijn vakmanschap,
ai leen het commercieel succes
bleef uit. Sail Away ('72) en
Good Old Boys ('74) volgden
en zorgden voor een interna
tionale doorbraak, hoewel
daarbij moet worden aangete
kend dat Newmans succes in
de Benelux en Groot-Brittan-
nië groter was dan in zijn
thuisland.
Op humoristische wijze, soms
wat sarcastisch, zet Newman
in de nummers op die twee
albums de Amerikaanse mid
denklasse te kijk. Valt het ra
cisme, het populisme, de kort
zichtigheid van deze klasse
aan, maar toont tevens begrip
en medelij den.
Hit
In 1977 levert Newman Little
Criminals en tot zijn eigen ver
bazing levert de van dit album
getrokken singletje Short
People hem in de Verenigde
Staten een hit op. Het succes
wordt echter overschaduwd
door de protesten van kleine
Amerikanen, die Newman
verwijten dat hij hen discrimi
neert. Later wordt de zanger/
componist nog wel eens ver
keerd begrepen. Zijn tirade op
Los Angeles I Love LA werd
prompt in 1984 gebombar-
Hebban olla vogala nestas hagunan hinase hic enda thu
wat unbidat ghi. Het is de oudste overgeleverde zin in de
Nederlandse taal. Aan die strofe ontleende een bonte ver
zameling van Vlaamse musici de naam Olla Vogala voor
hun muziekgezelschap. De formatie slecht bestaande mu
zikale grenzen, doorbreekt het 'hokjes denken' en produ
ceert een multiculturele sound.
door Marius Roeting
Initiatiefnemer Wouter Van-
denabeele noemde Olla Vogala
anderhalf jaar geleden nog
'een tijdelijk project' dat uit de
hand was gelopen na een zeer
geslaagd debuut op de Gentse
feesten in 1998. De violist wil
de verschillende muziekstijlen
waarmee hij als muzikant in
aanraking was gekomen sa
menvoegen: „Oude muziek,
volksmuziek, jazz, klassieke-
en Arabische muziek. Zowel in
beleving als in structuur ver
tonen ze overeenkomsten en
hebben ze eenzelfde vertrek
punt, al ligt dat op het eerste
gehoor niet voor de hand."
Bont gezelschap
Oorspronkelijk gestart als een
trio, is Olla Vogala inmiddels
uitgedijd tot een bontgezel
schap, bestaande uit 18 muzi
kanten van divers pluimage:
klassiek geschoolden, jazz- en
improviserende muzikanten,
volksmusici, een Algerijnse
zanger, een Franse chanson-
nière etc. De samenstelling
van het instrumentarium is
evenwel nog wonderlijker. Di
verse violen, vedel, viola da
gamba, contrabas, diverse
percussie-instrumenten, een
blazerssectie en typische
volksinstrumenten als dobro,
sitar, doedelzak en draailier
versmelten tot even vreemd als
fascinerend geluid. Op het re
pertoire staan middeleeuwse
muziekfragmenten, bourrees
uit de Auvergne, Vlaamse
volksmelodieën, Arabische
liederen en vooral eigen com
posities en improvisaties op
bestaande thema's.
De eerste cd werd live opgeno
men tijdens de première op de
Gentse feesten.Voor de opvol
ger Gnanomo componeerde
Vandenabeele het merendeel
van de nummers zelf, welis
waar gebaseerd op folk, met
Arabische invloeden en toch
De voltallige groep Olla Vogala uit Brugge.
Van 19 tot en met 23 januari vindt in Tilburg het Interna
tional Folk Festival plaats. In tegenstelling tot de grotere
rootsfestivals in Nederland richt dit festival zich voorna
men lijk op de volks- en folkmuziek uit Europa.
Het openingsconcert komt
vanavond (woensdag) in de
schouwburg voor i-ekening
van The Hungarian State Folk
Ensemble en het Ierse dansge
zelschap Cel tic Feet. In dezelf
de accommodatie zijn donder
dag Olla Vogala (Vlaanderen)
en fadoklanken van het Portu
gese Frei Fado d'el Rei te ho
ren. Nederlandse en enkele
buitenlandse folkgroepen ver
zorgen die avond optredens in
een achttal kroegen. Vrijdag
staat in het teken van lokale
volksmuzikanten en groepen.
Zaterdagavond luidt het the
ma The Celtic Connection met
optredens van het Belgische
BUB, het Iers/Schotse Shan-
talla, Dervish (Ierland) en de
toppers Kepa Junkere (Bas
kenland) en La Bottine Souri-
ante uit Canada. Plaats van
handeling is popcentrum 013
dat ook zondag het decor
vormt, dan voor The new folk-
adventure met onder meer
Ambrozijn en Lais uit België,
Ceskomor uit Tsjechië, Tan-as
(GB),VSsen (Zweden), het Bre
tonse Nomades en Peatbog
Fearies uit Schotland. Infor
matie over verkoop, aan
vangstijden en volledig pro
gramma is te verkrijgen op
www.folkfestival.nl
Het International Folk Fes
tival wordt gehouden van
19 tot en met 23 januari op
diverse locaties in Tilburg
deerd tot het lijflied der Olym
pische Spelen en daar had
Newman absoluut niet op ge
rekend.
Na Trouble in Paradise dat in
1983 uitkwam verdween New
man jaren uit beeld. Hij was
ernstig ziek en zag zijn eerste
huwelijk op de klippen lopen,
maar overleefde de midlife
crisis. In 1988 kwam hij terug
met Land of dreams waarin hij
zijn jonge jaren in New Or
leans bezong, zijn opvoeding
en zijn liefdes. Over zijn vol
gende pop-cd Bad Love zou hij
tien jaar doen, hetgeen overi
gens niet betekent dat New
man tussentijds stilzat. Een
nieuwe liefde, twee jonge ko
ters en de filmmuziek hielden
'm langer dan gedacht bezig.
Tegen zijn vijftigste bereikte
Newman het stadium dat hij
componeren en musiceren
daadwerkelijk leuk begon te
vinden, althans dat beweerde
hij in één van de weinige inter
views in popbladen.
„Mijn muziek", zei Newman in
zijn jubileumboekje Dertig
jaar schuldig „heeft een hoge
irritatie-factor. Je kunt het
niet zomaar opzetten en er
chips bij kanen en de buren
uitnodigen voor een barbecue.
Mijn muziek bubbelt en prik
kelt. Ik entertain, maar ik heb
altijd iets te zeggen."
Newman zingt zijn zegje
vrijdag 21 januari in het ICC
in Gent (kaart 00-
3292255451), zondag 23 ja
nuari in de stadsschouw
burg in Brugge (00-
3250443040), maandag 24
januari in het Luxor-thea-
terin Rotterdam, dinsdag
25 januari in theater Vrijt
hof in Maastricht, vrijdag
28 januari in het m.c. Frits
Philips in Eindhoven, vrij
dag 4 februari in het Chas-
sétheater in Breda, maan
dag 7 februari in de
Koningin Elisabethzaal in
Antwerpen (00-3290000
311) en vrijdag 11 februari
in Casino in Beringen (00-
3211421526).
De Zeeuwse Jasz Dag, een
initiatief van de Jazz Aktivi
teiten Stichting Zeeland
(JASZ), speelt zich zaterdag
af in de Middelburgse Stads
schouwburg en begint om
15.00 uur in de benedenfoyer
met een optreden van De
Doorbraak. In deze ruimte
zijn verder te beluisteren Salt
Lake Jazz Band (16.15 uur)
met dixieland, Djazzy 4
One (19.30 uur) met swing, de
big band Evergreens (21.15
uur) en tot slot Zealand New
Orleans All Stars (24.00 uur).
In de Bolwerkzaal zijn optre
dens van Impressions (15.45
uur) met moderne jazz, Plein
tje Essen (20.00 uur) met een
repertoire dat varieert van
swing tot funk en Desafinado
All Stars (22.15 uur) met gi
taarswing.
De Molenwaterzaal biedt
ruimte aan de band Mobunk
(15.30 uur) met pop en funk
No Longfield Jasscrackers
(16.30 uur) met dixieland en
New Orleans, Roots of the
Blues Harmonica (20.15 uur)
met blues en het trio Jive for
your Life (22.30 uur), met
jump.
In het benedenrestaurant
worden permanent jamsessies
gehouden met medewerking
van Ruud Tollenaar (piano),
Tony Wesdijk (contrabas) en
Adri van Wijngen (slagwerk).
Tot de bekende deelnemers
behoort Dies le Due, die met
De Doorbraak de dag opent.
Dit gezelschap, bestaande uit
dertien muzikanten, houdt
zich al jaren bezig met het
spelen van eigentijdse com
posities, vooral van Dies zelf.
Ook voor de afsluiting is iets
bijzonders gekozen: Zealand
New Orleans All Stars. Dit
orkest is voor deze gelegen
heid samengesteld uit muzi
kanten die een lange staat
van dienst hebben: Jan Groen
(trompet), Marinus-Jan van
Langevelde (trombone), Hans
Hamelink (kjlarinet en altsax
Ruud Tollenaar (piano),
Paul Brandes (bas) en Christ
Vingerhoets (drums).
Zeeuwse Jasz Dag in de
Stadsschouwburg in Mid
delburg van 15.00 tot
01.30 uur
ook bepaalde motieven uit de
klassieke muziek. Daarnaast
werkte hij bestaande liederen
alshet anti-militaristische La
Guerre volledig om.
Festivals
Bij onze zuiderburen bouwde
het orkest inmiddels een be
hoorlijke reputatie op dankzij
imponerende voorstellingen
op gerenommeerde festivals.
Nu volgen de aanbiedingen
van culturele centra. Ook ons
land moet er aan geloven. On
langs werd de cd Gnanomo
door een breed panel deskun
digen uit de folk- en wereld
muziek verkozen tot beste cd
De vraag naar optredens blijft
groot. „De muzikanten vinden
het nog steeds plezant om in
zo'n afwijkende, grote groep te
spelen en het publiek waar
deert ons concept kennelijk
net zo. De concerten zijn ui
terst succesvol en er volgen
nog steeds aanbiedingen."
Olla Vogala speelt op don
derdag 20 januari vanaf
20.00 uur in de Concertzaal
Tilburg tijdens het Interna
tionale FolkFestival. De
groep is binnenkort even
eens te zien in de Stads
schouwburg van Brugge
tijdens het 13e Brugges
Festival op vrijdag 4 febru
ari vanaf20.00 uur.
Componiste Caroline Berkenbosch.
foto Maurice Boyer
Het Nederlands Studenten Orkest (NSO) onder leiding
van Roland Kieft doet zaterdag Middelburg aan met zijn
tournee 2000. Uitgevoerd worden het derde pianoconcert
van Sergei Rachmaninov met als solist Bas Verheijden, De
Vuurvogel van Igor Stravinsky en het speciaal voor deze
tournee getomponeerde Monument 11 van Caroline Ber
kenbosch. Zij schreef het werk op uitnodiging van het
Fonds voor de Scheppende Toonkunst voor de NSO.
Caroline Berkenbosch houdt
zich sinds 1997 bezig met het
schrijven van muziek voor
symfonieorkesten. Dat jaar
studeerde ze af met Monument
2 en Monument 5 en won ze de
NOG Stimuleringsprijs Pro
ject Jonge Componisten met
Monument 2, bij een uitvoe
ringvan het Nederlands Ballet
Orkest. Sindsdien bouwde ze
een heel oeuvre op van'Monu-
menten.
Monument 11 duurt ongeveer
twaalf minuten, grotendeels
met de oorspronkelijke bezet
ting van De Vuurvogel van
Stravinsky, maar zonder ce
lesta. De vijf slagwerkers ma
ken verder alleen gebruik van
pauk, glas en tamboerijn.
Bas Verheijden won in 1990 en
1992 het Steinway Concours
en in 1991 het Prinses Christi
na Concours. Hij vormt een
vast pianoduo met Niek van
Oosterum. Roland Kieft werk
te de afgelopen jaren als gast-
dirigent met veel Nederlandse
orkesten, maar ook in het bui
tenland, zoals met het Natio
naal Orkest van België, het Ra
dio Sinfonie Orchester Ost-
Berlin en het Radio Symfonie
Orkest van St. Petersburg.
Sinds 1998 is hij ook program
maker bij de AVRO (Klassiek-
enzo).
Het Nederlands Studenten
Orkest (NSO) met tournee
2000, zaterdag om 20.00
uur in de Stadsschouw
burg van Middelburg.
