Falend mestbeleid gaat
Nederland geld kosten
Zeeuwse gemeenten te klein
voor gekozen burgemeester
Eerste kop rolt in
CDU-schandaal
Justitie opent jacht
op foefjes tegen
snelheidscontroles
Gesteggel over Golan houdt aan
14°
Kerncentrale Dodewaard
sleept overheid voor rechter
Wahid vraagt Lubbers
voor beteugelen van
onrust op Molukken
EU begint proces tegen Den Haag bij Hof van Justitie
Tranen om Grozny
Spanje 12 maart naar stembus
Crèche als lokkertje
bij ING en Randstad
Peper verder in het nauw
Snelle zeeschepen onder druk
Goed begin Nederlandse tennissers
4 WEKEN
VOOR
PZC
Af en toe zon
Eerst bewolkt en enige motregen,
vanmiddag geleidelijk droog en enkele
opklaringen. Maxima 7 a 8 graden.
243e jaargang no. 15
dinsdag 18 januari 2000
losse nummers 1,85
van onze redactie binnenland
DODEWAARD - De kerncen
trale in Dodewaard stapt naar
de rechter om van de overheid
duidelijkheid te krijgen over de
ontmanteling van de centrale.
De centrale heeft er genoeg van
om geen antwoord te krijgen op
vergunningaanvragen die nodig
zijn voor de ontmanteling.
De buiten gebruik gestelde
kerncentrale en overheid over
leggen al sinds 1995 over een
ontmanteling. Vanaf 2003 zou
de centrale een afkoelingsperio
de van veertig jaar in moeten
gaan om het stralingsniveau te
verlagen. Daarna wordt de
stroomfabriek afgebroken.
De eerste vergunningaanvraag
dateert van mei vorig jaar, doch
deze bleef onbeantwoord. Op 15
januari verliep de wettelijke
termijn waarbinnen het minis
terie van VROM had moeten
reageren op de vergunningaan
vraag. ANP
door Peter van Nuijsenburg
BERLIJN - Het schandaal rond
het zwarte-geldcircuit bij de
Duitse christen-democratische
partij (CDU) heeft gisteren zijn
eerste slachtoffer geëist. Oud
minister van Binnenlandse Za
ken Kanther zegde gisteravond
zijn lidmaatschap van de
Bondsdag op.
Met zijn vertrek gaf Kanther ge
hoor aan de oproep van vele pro
minente partijleden. De positie
van de voormalige CDU-leider
in de deelstaat Hessen was on
houdbaar geworden wegens
zijn rol in het grootste financiële
schandaal in de naoorlogse
Duitse geschiedenis.
De justitie in Wiesbaden is gis
teren begonnen met het onder
zoek in deze affaire die de Duit
se politiek op haar grondvesten
doet trillen. Vandaag komt de
CDU in Berlijn bijeen om zich te
beraden over de reeks schanda
len die het voortbestaan van de
partij bedreigen.
Kanther is met zijn vertrek de
partijtop voor geweest, die hem
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - De Indonesische
president Wahid heeft oud-pre
mier Lubbers gevraagd te be
middelen in het conflict tussen
christenen en moslims op de
Molukken. Lubbers wilde giste
ren nog niet publiekelijk reage
ren op de zaak. Hij wacht een of
ficieel Indonesisch verzoek af.
Wahid deed zijn verzoek giste
ren via minister van Buiten
landse Zaken Van Aartsen, die
op bezoek is in Indonesië. Lub
bers en Wahid ontmoetten el
kaar vorig jaar tijdens een, be
zoek dat de laatste nog voor zijn
verkiezing tot president aan Ne
derland bracht. Daarbij is hij
ook ontvangen op het CDA-par-
tijbureau in Den Haag. Wahid
vroeg de oud-premier toen of hij
bereid was een aantal 'nuttige
dingen' te doen voor Indonesië,
zo liet Lubbers via zijn woord
voerder weten.
De in 1994 afgetreden premier
heeft goede contacten met het
bestuurlijk kader van Indone
sië. Die stammen uit zijn stu
dententijd. De huidige minister
van Financiën was een studie
genoot van Lubbers. Ook met
vice-president Megawati Soe-
waarschijnlijk tot het neerleg
gen van zijn mandaat gedwon
gen zou hebben.
Eind vorige week maakte
Kanther bekend dat de CDU in
Hessen er geheime rekeningen
in Zwitserland op na houdt. De
vele miljoenen, minstens dertig,
op deze rekeningen zouden voor
een deel afkomstig zijn uit erfe
nissen van 'joodse emigranten
die de CDU gunstig gezind wa
ren geweest'. Het bestaan van
deze erfenissen bleek door de
penningmeester, prins Wittgen
stein, volledig uit de duim te zijn
gezogen. Het geld is vermoede
lijk afkomstig uit een eerder fi
nancieel schandaal uit de jaren
tachtig, dat op deze manier
werd 'witgewassen'.
Kanther was van 1993 tot 1998
minister van Binnenlandse Za
ken. Hij manifesteerde zich als
een keiharde 'law and order'-
man die de bestrijding van cri
minaliteit als zijn belangrijkste
opgave zag. Hij was onder ande
re de drijvende kracht achter
een wet tegen het witwassen van
maffia-geld. GPD
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - Nederland
wordt voor het Europese
Hof van Justitie gesleept
omdat het mestbeleid niet
voldoet aan de milieunor
men van de Europese
Unie. Een veroordeling
kan leiden tot een boete
van een half miljoen gul
den per dag.
De Europese Commissie legt een
verzoek om clementie van de
ministers Pronk (Milieu) en
Brinkhorst (Landbouw) naast
zich neer. „Nederland biedt
geen enkel argument om ons
standpunt te wijzigen", laten
Commissie-ambtenaren weten.
Het' aangescherpte mestbeleid
waarmee Pronk en Brinkhorst
de Commissie eind december
probeerden te paaien, wordt be
titeld als 'veel van hetzelfde'.
Verantwoordelijk Commissaris
Wallström (Milieu) maakt het
besluit om Den Haag voor het
Hof in Luxemburg te dagen
waarschijnlijk volgende week
bekend.
De mest van miljoenen varkens,
koeien en kippen veroorzaakt
dat Nederland de EU-nitraat-
richtlijn ver overschrijdt. Deze
'wet' - onder Nederlands EU-
voorzitterschap in 1991 aange
nomen - schrijft voor dat vanaf
l-januari-1999 maximaal 210
kilo nitraat (stikstof) per hecta
re mag worden uitgereden, Ne
derlandse boeren zitten ruim
boven de driehonderd kilo. Van
af 2003 zijn de regels nog stren
ger: 170 kilo per hectare.
Volgens de Commissie, het da
gelijks bestuur van de EU is dit
noodzakelijk om veilig drink
en zwemwater te garanderen.
Onvermijdelijk
De Commissie gaf Den Haag af
gelopen zomer al een laatste
waarschuwing. De nieuwe
voorstellen die het kabinet
daarop naar Brussel stuurde,
kunnen het dagelijks EU-be-
stuur echter niet overtuigen.
Een zaak voor het Europese Hof
is dan ook onvermijdelijk, laten
Commissieambtenaren weten.
Een zeer tijdrovende bezigheid
die na jaren kan resulteren in
karnoputri heeft hij nog con
tact. Wahid zei Van Aartsen dat
hij geen behoefte heeft aan mili
taire hulp om de orde op de Mo
lukken te handhaven. Humani
taire hulp is wel welkom.
Over de duizenden moslims die
anderhalve week geleden onder
aanvoering van parlements
voorzitter Amien Rais in Jakar
ta opriepen tot een jihad, een
heilige oorlog, op de Molukken
zei Wahid: „Die mensen zijn
hooligans. Je gelooft toch zelf
niet dat er een jihad komt. Ze
zijn gek. Als Rais een goede ver
standhouding heeft met deze
mensen, is dat zijn probleem,
niet het mijne. Welke macht
heeft hij overigens?"
Het Europees wapenembargo
tegen Indonesië is, zoals ver
wacht, gisteren niet verlengd,
zo maakte EU-voorzitter Portu
gal bekend. Het defensie- en
elektronicabedrijf Hollandse
Signaalapparaten (HSA) zou op
grond daarvan per direct radars
kunnen leveren aan Indonesië.
Zoals gemeld wacht het bedrijf
hiermee. Van Aartsen is tegen
opheffing van het embargo en
HSA wil niet exporteren zonder
groen licht van de Nederlandse
regering. GPD/ANP
KARABULAK - De 88-jarige Adakaeva Bahu, die vanwege de Russische veldtocht tegen Tsjetsjenië haar woonplaats Grozny is ontvlucht,
wacht op haar beurt bij het uitdelen van voedsel in een vluchtelingenkamp in Ingoesjetië. De Russische luchtmacht bleef Grozny gisteren
zwaar bestoken. De Russen schoten op de grond in de Tsjetsjeense hoofdstad echter niet veel op. zie ook pagina 5
foto Alexander Demianchuk/RTR
Minister van Buitenlandse Zaken Shihab (1) kijkt toe bij de ontmoe
ting van de Indonesische president Wahid (m) met minister Van
Aartsen. foto Maya Vidon/EPA
MADRID - Spanje kiest op 12 maart een nieuw parlement. Premier
Aznar verklaarde gisteravond dat hij koning Juan Carlos heeft ge
vraagd het parlement te ontbinden. Aznar zei verder zich opnieuw
verkiesbaar te stellen.
De centrumrechtse Volkspartij is favoriet om de verkiezingen te
winnen en opnieuw gedurende vier jaar Spanje te regeren. Volgens
opiniepeilingen is de kans groot dat de huidige regering haar meer
derheid vergroot in vergelijking met 1996. De Volkspartij behaalde
een nipte overwinning op de socialisten die toen dertien jaar aan de
macht waren. AFP/RTR,
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Zeeland is straks
de enige provincie van Neder
land zonder gekozen burge
meester. De staatscommissie-
Elzinga, die gisteren advies uit
bracht over vernieuwingen van
de gemeentelijke democratie,
heeft de lat voor rechtstreekse
burgemeestersverkiezingen ge
legd bij 50.000 inwoners. De
grootste Zeeuwse gemeente,
Middelburg, heeft net geen
45.000 inwoners.
De grens van 50.000 inwoners is
'willekeurig' gekozen. „Wij
moesten ergens een streep trek
ken", zei Staatscommissievoor-
zitter D. J. Elzinga gistermid
dag. De commissie verwacht
voor kleinere gemeenten (te)
weinig kandidaten voor het
burgemeesterschap en vooral
liefhebbers uit de eigen streek.
De kans bestaat dat de onafhan
kelijkheid van de burgemeester
dan in het gedrang komt. Daar
wil de commissie voor waken.
„Wij willen geen super-wethou-
der als burgemeester, die macht
naar zich toetrekt.
Elzinga wil tien jaar lang expe
rimenteren met burgemeesters
verkiezingen in de grotere ge
meenten. Kleine gemeenten zijn
mogelijk daarna aan de beurt.
Voor burgemeestersverkiezin
gen is een wijziging van de
Grondwet nodig. Dat kan op
zijn vroegst in 2002.
Als de Tweede en Eerste Kamer
de voorstellen van Elzinga steu
nen, krijgen gemeenteraden wel
meer invloed op burgemeesters
benoemingen. De Kroon (Bin
nenlandse Zaken) kan nu in
principe kiezen uit diverse kan
didaten, die door de raad wor
den voorgedragen. Straks mag
de raad één kandidaat voordra
gen, die de Kroon moet overne
men. Om de bevoegdheden
strenger te scheiden, moet de
raad meer mogelijkheden krij
gen om het college te controle
ren en moet de raad initiatief
recht krijgen. Bovendien moet
een burgemeester naar huis
kunnen worden gestuurd.
Dat het plan ongeschonden
door het parlement komt, is niet
waarschijnlijk. De politieke
partijen in de Tweede Kamer
reageerden gisteren afwijzend
op het advies. Burgemeester
Kessen van Hulst prijst zich ge
lukkig dat Zeeland van burge
meestersverkiezingen ver
schoond blijft. „De mensen vra
gen niet om een gekozen burge
meester. Zij herkennen zich het
best in de burgemeester als on
afhankelijk vertrouwensper
soon."
van onze redactie economie
AMSTERDAM - Bankver
zekeraar ING en uitzendcon
cern Randstad zetten een
kinderopvangketen op.
De bedrijven willen in vier
jaar tijd vijftig verblijven
met 4350 kindplaatsen in
heel Nederland uit de grond
stampen. De crèches zijn be
stemd voor de medewerkers
van ING, Randstad en hun
zakelijke klanten.
Beide bedrijven stappen in
de kinderopvang omdat er
nog steeds te weinig crèches
zijn waar medewerkers hun
kroost naar toe kunnen bren
gen. Ook de openingstijden
zijn een probleem, consta
teerden ING en Randstad.
Hun kinderdagverblijven
zullen niet standaard- om
18.00 uur dë deur sluiten.
Positief
De crèches zijn er niet alleen
voor kinderen onder de vier
jaar. Oudere kinderen kun
nen er terecht voor buiten
schoolse opvang.
Staatssecretaris Vliegen-
thart (Welzijn) staat positief
tegenover het plan. „Het laat
zien dat dat het belang van
kinderopvang' breed maat
schappelijk wordt gedra
gen." ANP
De voorzitter van de Vereniging
van Zeeuwse Gemeenten (VZG)
en burgemeester van Goes, D.
van der Zaag, denkt er net zo
over. Ook als het om grotere ge
meenten gaat. „Bij verkiezin
gen verliest een burgemeester
onherroepelijk zijn onafhanke
lijkheid. Je krijgt dan een soort
president."
Met Kessen ziet Van der Zaag
veel meer in de voorstellen van
Elzinga om de relatie gemeente
raad-college van burgemeester
en wethouders te 'verduidelij
ken'. Nu vormen raad en college
van B en W één bestuur, waarin
de wethouders raadslid blijven.
Elzinga wil toe naar een verhou
ding zoals die tussen Tweede
Kamer en kabinet. Het cqllege
van B en W bestuurt, de gemeen
teraad controleert scherper.
Wethouders zijn geen lid meer
van de gemeenteraad; zij mogen
uit de raad komen, maai- ook
van buiten.
Wethouder J. Houmes (SGP)
van Veere en zijn PvdA-collega
P. Vollaard van Borsele zijn min
der lovend. Houmes vreest dat
de gemeenteraad op afstand
wordt gezet. „En wij moeten al
zo oppassen dat wij niet door
ambtenaren worden gere
geerd." Vollaard ziet meer in de
bestuurlijke vernieuwing, zoals
die in Borsele is doorgevoerd.
Met dorpsraden, met raadsver
gaderingen waar eerst open
over belangrijke onderwerpen
wordt gediscussieerd. Vollaard:
„De wijze van besturen is be
langrijker dan wie het doen."
zie ook pagina 2
Het bedrag aan 'twijfelachtige posten' bij het onderzoek naar
het declaratiegedrag van oud-burgemeester Peper van Rot
terdam is opgelopen tot één miljoen gulden. Peper wist afge
lopen vrijdag geen duidelijkheid te scheppen over
een deel van zijn uitgaven die hij in rekening bracht L?
bij de gemeente. Deze week krijgt hij nog een kans.
een boete van een half miljoen
gulden per dag. Deze rechts
zaak heeft alleen betrekking op
het niet voldoen aan de normen
die vanaf 1999 gelden. Blijft Ne
derland ook in gebreke bij de
nog strengere eisen in 2003, dan
kan het opnieuw voor de rechter
gesleept worden. Onwaar
schijnlijk is dit niet. De uitzon
dering die het kabinet de EU
vraagt om meer mest op gras
land (helft van het Nederlands
landbouwareaal) te mogen stor
ten, mist namelijk nog een we
tenschappelijke onderbouwing.
Die volgt pas dit voorjaar, laat
het ministerie van Landbouw
weten. „Het is kennelijk moei
lijk wetenschappelijke bewij
zen te vinden", menen Commis
sie-ambtenaren nu al. GPD
De leden van schippersvereniging Schuttevaer zijn de te snel
varende zeeschepen op de Westerschelde beu. De hekgolven
van de grote schepen zouden overlast en zelfs gevaarlijke si
tuaties veroorzaken voor de kleinere vaartuigen. De
schippers vragen minister Netelenbos van Verkeer *1
en Waterstaat om maatregelen.
De Nederlandse tennis
sers zijn de Australian
Open redelijk goed be
gonnen. Van de acht spe
lers die in actie kwamen
drongen er vijf door tot de
tweede ronde. Hiertoe be
hoorden Sjeng Schalken,
Raemon Sluiter en Ri
chard Krajicek (foto). Bij
de vrouwen stuntte Kris-
tie Boogert door Anke Hu-
ber te verslaan. Ook Miri
am Oremans
kwam een ronde j
verder.
feiten en meningen: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
financiën en economie: 6 en 7; radio en televisie: 9; zeeland:
11,12,13 en 15;sport: 16en 17
door Jacques Cats
en Roeland Franck
MIDDELBURG - Justitie be
gint een offensief tegen auto
mobilisten die met een laserde
tector in hun voertuig een be
keuring wegens te hard rijden
willen ontlopen. Voor de recht
bank in Middelburg dient bin
nenkort een proefproces.
De zaak wordt aanhangig ge
maakt door officier van justitie
J. Spee. Hij is bij het Openbaar
Ministerie landelijk hoofd van
het Bureau Verkeershandha
ving, dat sinds half vorig jaar
met een massale inzet van poli
tie en controle-apparatuur het
aantal snelheidsovertreders
drastisch wil inperken.
Om de rechter een uitspraak te
kunnen ontlokken, is in Zeeland
proces-verbaal opgemaakt te
gen een automobilist die een zo
geheten lasershield in zijn voer
tuig had gemonteerd. Dat is een
elektronisch systeem dat de
stralen van de door de politie
gebruikte lasergun kan tegen
houden. Twee aan de voorkant
van de auto bevestigde kastjes
strooien permanent een wolk
licht voor de auto waardoor de
straal uit het laserpistool ver
brokkelt. Zo is de politie niet in
staat de snelheid af te lezen.
„Dit apparaat ontregelt de poli-
tieapparatuur en daarom is het
strafbaar", stelt Spee. Hij meent
daarvoor steun te vinden in arti
kel 184 van het Wetboek van
Strafrecht, d§t gewag maakt
van een verbod om de politie te
hinderen in haar werk. Volgens
woordvoerder Van der Weiden
van leverancier Stinger sabo
teert het apparaat niet actief de
laserguns. „Die agent kan al
leen eventjes niet meten."
Soepel
Dergelijke apparatuur wordt
elders in Europa al in beslag ge
nomen. Nederland behoort met
Duitsland tot de landen waar de
regels nog redelijk soepel wor
den gehanteerd. Als de rechter
dezelfde opvattingen hoeft als
Spee, kunnen automobilisten
met een lasershield aan boord
rekenen op een gevangenisstraf
van maximaal drie jaar en een
geldboete van 5000.
De strijd tegen radardetectors
ligt een stuk moeilijker, omdat
die de meetapparatuur van de
politie niet storen. Een werk
groep van de ministeries van
Justitie, Verkeer en Waterstaat
en Binnenlandse Zaken bestu
deert mogelijkheden voor de in
stelling van een verbod. Spee
vindt het bestaan van 'radar- en
laserdetectoren 'heel verve
lend'. „Wij proberen bij de men
sen tussen de oren te krijgen dat
hard rijden gevaarlijk is en
slachtoffers eist. Die appara
tuur geeft een verkeerd signaal
aan het publiek."
Advertentie
(eenmalig binnen
Jajk wil:
een proefabonnement van 4 we
ken voor 16,70 en geef daarbij
eenmalig toestemming voor auto
matische incasso van onder
staand rekeningnummer
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
incasso 36.70)
J per kwartaal met automatische
incasso 100,-)
(beëindiging van abonnementen uit
sluitend schriftelijk, 1 maand vóór
het einde van de betaalperiode)
Naam:
Voorletters: m/v
Straat:nr
Postcode:
Woonplaats:
Telefoon:
Voor automatische incasso stem ik
toe in afschrijving van mijn (post)
bankrek.-nr.
(handtekening)
Stuur deze bon in een open enve
loppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
713214
000002