Kaarten Haider liggen gunstig PZC Vrouwen Japan aarzelen over gebruik nieuwe generatie pil PZC Vermeend komt Paarse fracties vergaand tegemoet GroenLinks leert haar achterban leven met NAVO feiten en meningen 2 Oostenrijk maakt kans op rechts-extreme kanselier 12 januari 1950 woensdag 12 januari 2000 door Monique Broeshart Wolfgang Schüssel, de par tijleider van de conserva tieve Österreiehische Volks Partei (ÖVP), houdt Oostenrijk al drie maanden in zijn greep. Hij heeft sinds de verkiezingen van begin oktober nog steeds niet gekozen of hij de coalitie met de sociaal-democraten van de SPÖ voortzet, of dat hij aan een omstreden avontuur begint met de rechts-extreme Jörg Haider (FPÖ). Schüssels geflirt wordt langza merhand gênant. Bondspresi dent Thomas Klestil heeft er dan ook al op aangedrongen dat de coalitiebesprekingen 'in het belang van Oostenrijk' vóór half januari worden afgerond. Mochten de conservatieven en de sociaal-democraten niet tot een overeenkomst komen, dan kan Oostenrijk Haider nog moeilijk buiten de deur houden. Nog nooit heeft het in Oosten rijk zo lang geduurd om een regering te vormen. De ogen schijnlijk eenvoudigste oplos sing, een coalitie tussen de twee grootste partijen, is uitgesloten omdat de sociaal-democrati sche SPÖ weigert in zee te gaan met de populistische Haider en zijn FPÓ. Zij geeft er de voor keur aan om de huidige, rood zwarte coalitie met de ÖVP voort te zetten. De ÖVP vindt echter dat zij de afgelopen regeerperiode te veel concessies aan de sociaal-de mocraten heeft moeten doen. Schüssel zei aanvankelijk dat hij liever de oppositie in zou gaan, aangezien hij niet als tweede maar als derde grootste partij uit de verkiezingen is ge komen. Een deel van zijn ach terban vindt trouwens, dat hij zich aan die uitspraak moet houden. Alternatief Maar ondertussen lokt het rege ringspluche, vooral omdat Hai der het premierschap voor Sch- lüssel in het vooruitzicht stelt, j wanneer het tot een coalitie komt tussen de christen-demo craten en Haiders FPÖ. Als de coalitiebesprekingen van de ÖVP met de sociaal-democra ten definitief mislukken, dan komt Haiders partij als alterna tief om de hoek kijken. Gezichten veranderen, maar de boodschap niet, staat op dit bord van Oostenrijkse demonstranten. Zij betoogden in november tegen de mogelijke regeringsdeelname van Jörg Haider, wiens gezicht (meest rechts) in het gezelschap verkeert van Adolf Hitler, Benito Mussolini en Slobodan Milosevic. foto Hans Techt/EPA Schlüssel maakt van zijn machtspositie dankbaar ge bruik. Bij coalitiebesprekingen met de SPÖ stelt hij dermate ho ge eisen, dat de vraag zich op dringt of hij niet met 'schijnon- derhandelmgen' bezig is. Zo wil hij toetreding van Oos tenrijk tot de NAVO en afschaf fing van de in de Grondwet vast gelegde neutraliteitspolitiek. Het zijn kwesties waar de SPÖ niet, maar de FPÖ waarschijn lijk wel toe bereid is. Het gonst van de geruchten over geheime afspraken tussen Sch lüssel en Haider. Hoewel de coa litiebesprekingen achter geslo ten deuren plaatsvinden, liet minister voor Vrouwenzaken, Barbara Prammer (SPÖ), weten te twijfelen over de oprechtheid van de onderhandelaars van de conservatieven. Zij heeft de ÖVP gevraagd 'kleur te beken nen'. Maar ook de sociaal-democra ten treft blaam, vindt Karl Oel- linger van de Oostenrijkse Groenen. „De SPÖ is al bijna vijftig jaar aan de macht en heeft nooit rekening hoeven houden met concurrentie van een communistische partij of linkse studentenbewegingen. Het zou de SPÖ goed doen om in de oppositie te gaan en zich op haar beginselen te bezinnen. Nu de trouwe arbeiders niet op Kli- ma maar op Haider gaan stem men, is het belangrijk dat de SPÖ zich duidelijk profileert." Peter Kreisky. lid van de soci aal-democratische partij en zoon van voormalig kanselier Bruno Kreisky. levert ook harde kritiek. „De SPÖ is de confron tatie met rechts-extreme krach ten altijd uit de weg gegaan. Ze heeft zich door rechts in onge wilde hoeken laten drijven. Als de partij in het verleden meer had gedaanzou ze nu niet in de ze defensieve positie verkeren maar het offensief voeren. Haider heeft zijn positie niet al leen aan het falen van de soci aal-democratie te danken. On danks economische groei is er volgens Kreisky sprake van een algemeen onbehagen dat moei lijk in politieke termen te om schrijven valt. Oostenrijkers waren altijd in hoge mate geor ganiseerd: elke tiende burger was lid van een partijVelen wa ren ook lid van een vakbond of kerk. Deze structuren, die ze kerheden verschaffen, vallen steeds meer weg. Vakbonden maken moeilijke tijden door en sociale voorzie ningen komen door liberalise ring onder druk te staan, aldus Kreisky. De toetreding tot de EU heeft niet de voordelen gebracht die menigeen verwachtte. Het wegvallen van de grenzen kan leiden tot toenemende concur rentie voor kleinere bedrijven en verlies aan arbeidsplaatsen. De voorgestelde toetreding van vier Oost-Europese buurlanden veroorzaakt ook onzekerheid bij de bevolking. Haider speelt op die gevoelens in, zonder een duidelijke politieke lijn. Hij is soms voor, soms tegen het EU- lidmaatschap. Ook al noemt Haiders 'partij zich liberaal, zij pleit soms meer voor protectionisme, consta teert Kreisky. „Haider heeft het kennelij k n iet nodig om zich aan zijn principes te houden", beaamt Oellinger. „Hij geeft de indruk voor alles een eenvoudi ge oplossing te weten, maar om Haiders uitlatingen te weerleg gen is een complex verhaal no dig, waar niemand meer naar luistert. Elke argumentatie te gen Haider lijkt in de ruimte op te lossen." Imago Het fascistische imago dat Oos tenrijk in het buitenland nog al tijd heeft, zou met de FPÖ in de regering een nieuwe impuls krijgen. President Klestil is zich daar zeer van bewust. Hij was ambassadeur in de VS, toen Oostenrijk de omstreden presi dent Waldheim als staatshoofd had. Het land kwam toen in een isolement omdat Waldheim be trokken was bij oorlogsmisda den in de Tweede Wereldoorlog. Als Jörg Haider nu het gezicht van Oostenrijk zou gaan bepa len, zou dat een gevoelige knauw voor de internationale positie van het land zijn. Daarom ziet Klestil meer in een wankele SPÖ-minderheidsre- gering dan in een bruin-getinte coalitie. Daarmee haalt hij zich uiteraard weer de woede van Haider op de hals, die hem onde mocratisch handelen verwijt. De Groenen zijn ronduit pessi mistisch over Oostenrijks toe komst. „Wie gelooft er na al dit gedoe nog in dat de SPÖ en de OVP met fris elan aan een vol gende termijn kunnen begin nen", vraagt het Groenen-frac- tielid Petrovic zich af. Op den duur dreigt een regeringscrisis, en bij een mogelijke minder heidsregering van de SPÖ even eens. Bij vervroegde verkiezingen zullen vooral deze partijen ver liezen, gezien hun schamele op treden. Met alle opties op een rijtje, is het volgens de Groenen slechts een kwestie van tijd, dat Landeshauptmann Haider van Karinthië kanselier in Wenen wordt. GPD jdoor Maurice Wilbrink Staatssecretaris Vermeend maakt vanochtend allerlei wijzigingen bekend in zijn wetsvoorstel voor een nieuw be lastingstelsel, waarmee hij de Paarse regeringscoalitie ver gaand tegemoet komt. Alledrie regeringsfracties krijgen op be paalde punten hun zin. Vermeend handhaaft zijn oor spronkelijke voorstel op hoofd lijnen. Maar op het gebied van pensioensparen en spaarloon, de fiscale behandeling van groepen ondernemers, tarieven en schijven in de inkomstenbe lasting, hypotheekrenteaftrek, kapitaalsparen en toeslagen of kortingen past de staatssecreta ris zijn plan aan. Het kabinet heeft hierdoor 1,4 miljard meer nodig om zijn be lastingplan te financieren, maar zoals eerder deze week bekend werd, is dat mogelijk door de WW-premies te verlagen. [Hieronder volgen de nieuwe voorstellen die afwijken van het oorspronkelijke wetsvoorstel van september 1999, voorzover ze nu bekend zijn. Er komen ruimere mogelijk heden om een aanvullend pensi oen op te bouwen. Iedereen krijgt een jaarlijkse lijfrenteaftrek van duizend euro (ruim 2.200 gulden). Is er na die genoten aftrek nog steeds spra ke van een pensioengat (waarbij het pensioen minder dan 70% van het laatstverdiende loon be draagt), dan mag er extra lijf rente-aftrek worden opgevoerd. De AOW-franchise (het bedrag waarboven je aanvullend pensi oen kunt opbouwen) wordt vastgesteld op 21.000 gulden. Dat is een stuk lager dan eerst de bedoeling was. Het deel van het loon waarover - met gebruik van belastingaftrek - aanvul lend pensioen kan worden opge bouwd, wordt zo kunstmatig verhoogd. Met name tweever dieners profiteren daarvan. Ook het spaarloon mag tussen tijds worden gedeblokkeerd voor een lijfrentepolis. Dit zal gaan om jaarlijks maximaal 1.740 gulden, als onderdeel van het vaste aftrekbedrag van dui zend euro. In het lijfrente-regi me zal ook rekening worden ge houden met flexibel pensioen. Mensen met een kapitaalver zekering, mits deze is afgesloten vóór 14 september 1999, worden toch ontzien. Oorspronkelijk zou deze vorm van fiscaal vrien delijk sparen veel zwaarder be last worden vanaf het jaar 2003 Ze hoeven hun verzekering ook niet meer onder te brengen bij hun hypotheek. De fiscale regels die nu gelden voor deze spaar- vorm, blijven voor hen van kracht. Ondernemers met een BV (be sloten vennootschap) waarin ze minimaal vijf procent van de aandelen bezitten - zogeheten 'directeuren-grootaandeelhou ders' - behouden het huidige aanmerkelijk belangtarief van 25%. Dit tarief wordt geheven op het dividend dat een onder nemer wil onttrekken aan zijn BV. Deze groep ondernemers zal echter wel minder worden ge compenseerd voor de kosten die ze maken in het kader van mi lieubeleid. Middeninkomens Groepen middeninkomens krijgen een extra lastenverlich ting. Dit wordt betaald uit een verlaging van de WW-premie. Door een iets andere vormge ving van de tarieven en schijven in de inkomstenbelasting gaan bepaalde categorieën, zoals mi nima, er meer op vooruit. Uitke ringstrekkers verliezen wel hun vaste aftrek van 400 gulden. 65- plussers krijgen een iets hogere ouderenaftrek. Het arbeidskostenforfait wordt niet deels gehandhaafd, maar helemaal afgeschaft. Hiermee wordt onder meer de nieuwe arbeidskorting ver hoogd tot ruim 1.800 gulden. Deze korting op de belasting geldt voor alle werkenden. Ook mensen met een kleine baan, die minder dan de helft van het mi nimumloon oplevert, komen in aanmerking voor (een deel) van deze arbeidskorting. De aflossingsvrije hypotheek wordt fiscaal aan banden ge legd. In de wet wordt vastgelegd dat de rente die over deze hypo theek wordt betaald, maximaal dertig jaar lang mag worden af getrokken. Iets dergelijks geldt al voor de gangbare spaarhypo theek. Het vermogen, waarover de nieuwe forfaitaire rendements heffing wordt geheven, zal iets anders worden berekend. De eerste vijfduizend gulden schuld mag niet in mindering worden gebracht op het vermo gen. GPD Bijna veertig jaar na de introductie in het Westen maakte de anticoncep tiepil een half jaar gele den haar intrede in Ja pan. Als laatste lidstaat van de Verenigde Naties keurde Japan het pro duct na jaren van uitstel goed. De euforie onder vrouwenorganisaties was groot. Maar terwijl in de rest van de wereld zo'n negentig miljoen vrouwen de pil slikken, lijken Japanse vrouwen van hun nieuw verwor ven recht geen gebruik te willen maken. door Hester van Nunen Zegge en schrijven eenenze ventig recepten schreef Kunio Kitamura, gynaecoloog en directeur van de kliniek van de Japanse Federatie voor Fa milieplanning, uit voor zijn cliënten. In het centrum van de twaalf miljoen inwoners tel lende hoofdstad vindt de fer vente voorvechter van de pil dat een bedroevend laag aan tal. Sinds juni vorig jaar mag Ki tamura de laaghormonale an ticonceptiepil voorschrijven aan de veelal jonge vrouwen die zijn instituut bezoeken. Zij betalen voor een voorraad voor één maand ongeveer 60 gulden en zijn verplicht enkele malen per jaar op controle te komen. Dat kost 200 gulden per bezoek. Het ziekenfonds vergoedt niets. Toch zijn het niet de kosten die de Japanse vrouw er tot nu toe van hebben weerhouden de pil te slikken. Volgens Kitamura ligt de oorzaak in de anti-pil- campagne die de overheid ja renlang heeft verspreid. „Vrouwen denken dat ze door het gebruik van de pil ge slachtsziekten of aids krij gen", zegt de specialist. „Maar dat is een heel ander probleem. Natuurlijk kan de pil seksueel overdraagbare aandoeningen niet voorkomen, Dat kan al leen een condoom." Het rubber voorbehoedsmid del is in Japan enorm populair. Van alle stellen die anticon ceptiemiddelen gebruiken, kiest bijna tachtig procent er Condooms zijn veruit het populairste voorbehoedsmiddel in Ja pan. foto Hester van Nunen/GPD voor. „Veel koppels gebruiken het alleen om een zwanger schap in de risicovolle periode te voorkomen. Daarna ver trouwen ze op de Ogino- of re kenmethode. Vijf tot tien pro cent van de bevolking heeft hier de geslachtsziekte chla mydia." Onvruchtbaar Bij Nippon Organon in Osaka, een farmaceutische dochter onderneming van Akzo Nobel en een van de negen bedrijven die in Japan de pil mogen pro duceren, zijn de vooroordelen over de pil bekend. „Vrouwen denken dat ze er dik van wor den of zelfs onvruchtbaar", zegt Edward Lysen, verant woordelijk voor de marketing en verkoop. Hij beschouwt het ontbreken van informatie als belangrijkste oorzaak van de aarzelende houding van de Ja panse vrouw tegenover de pil, want 'onbekend maakt onbe mind'. Onlangs werd de Nederlander geïnterviewd door een Japans tijdschrift voor jonge vrou wen. „Het was een volslagen verrassing toen ik zei dat meis jes in Nederland op school of door hun moeders die de pil vaak zelf hebben geslikt, op de hoogte worden gebracht. Hier in Japan is geen seksuele voor lichting." Lysen pleit niet alleen voor educatie van scholieren, maar ook van artsen. Deze laatste groep moet nog aan het idee wennen. Want hoewel de pil met een hoge dosis hormonen al eerder in Japan was toege staan, wordt die jaarlijks slechts aan 200.000 vrouwen voorgeschreven. Het mag al leen om medische redenen, zo als ernstige menstruatiepijn. „Al met al zal het nog wel vijf tot tien jaar duren voordat de pil algemeen geaccepteerd wordt", zegt Lysen. Lobby Het traditionele rollenpatroon maakt het volgens gynaeco loog Kitamura voor de Japan se vrouw moeilijker om over te stappen op de pil dan voor de westerse. „Zelfs in dit tijdperk van seksuele gelijkheid kun nen veel vrouwen het onder werp thuis niet bespreken", zegt hij verontwaardigd. „De man wil de vrouw controleren. En met een condoom doet hij dat." Kitamura vindt dat die con- troledrang wordt weerspie geld in de manier waarop de overwegend mannelijke bu reaucraten een besluit over de pil jaren voor zich uit hebben geschoven. Pas enkele maan den nadat de anti-impotentie- pil Viagra in een voor Japan ongebruikelijk korte procedu re van zes maanden was goed gekeurd, werd de anticoncep tiepil toegestaan. Officieel luidt de verklaring dat de overheid bang was voor een snelle verspreiding van HIV. Maar de theorie dat de re gering bezorgd zou zijn over het lage geboortecijfer in het sterk vergrijzende Japan, steekt regelmatig de kop op. Met de pil in de hand zou de vrouw misschien nog minder kinderen krijgen. Geruchten dat de lobby van abortusklinieken erachter zou zitten, zijn nooit bewezen. Ja pan heeft een van de hoogste abortuscijfers ter wereld. Het is een winstgevende handel. Elk jaar worden volgens offici ële cijfers 350.000 zwanger schappen afgebroken, dat tot twaalf weken legaal is. Het werkelijke aantal ligt waar schijnlijk hoger omdat veel vrouwen de ingreep die zij zelf moeten betalen, liever niet la ten registreren. GPD door Jaco van Lambalqen Verhitte discussies zijn er aan vooraf gegaan. Voor- en tegenstanders stonden met rode koppen tegenover elkaar. Eén van de belang rijkste uitgangspunten van GroenLinks wankelt: moet de NAVO wel of niet worden opgeheven? In het verkiezingsprogram ma van 1998 staat nog onom wonden dat er geen plaats is voor 'blok-organisaties als de NAVO'. De Tweede-Ka merfractie van GroenLinks gooide echter in oktober vo rig jaar de knuppel in het hoenderhok. Zij schreef in haar defensienota dat de op heffing van de NAVO wat haar betreft niet langer aan de orde is. Je kunt niet offici eel tegen de NAVO zijn en wel instemmen met de NAVO-bombardementen op Servië en Kosovo, vond de fractie. Daar dachten vooral de paci fistische leden van de partij anders over. De NAVO is immers 'primair een belan genorganisatie, gericht op versterking en uitbreiding van de belangen van het machtige westen,' schreef Hans Feddema, lid van de werkgroep Vrede en Veilig heid, in het GroenLinks ma gazine. „In het begin werd er nogal heftig op het fractie-stand punt gereageerd," erkent Tweede-Kamerlid Ab Harre wijn. „Maar het was natuur lijk geen keus van: wij zijn te gen de NAVO of we omarmen de NAVO. Langzamerhand werd daar ook genuanceer der over gedacht." Resolutie Het is nu aan de leden van GroenLinks de nieuwe koers van de partij te bepalen. Zij krijgen deze week een resolu tie in de bus waar het partij congres van 18 maart over moet stemmen. Daarin kun nen ze kiezen uit twee opties. De eerste luidt dat de NAVO, met alle politieke ontwikke lingen die nu in Europa gaande zijn, ook in de toe komst een rol kan spelen in de Europese veiligheid. Of, de tweede variant, de NAVO kan op korte termijn onder strikte voorwaarden deelnemen aan vredesopera ties, maar moet uiteindelijk vervangen worden door een regionale vredesmacht van de Verenigde Naties. In de resolutie erkent de werkgroep ook dat de pro ductie van en handel in wa pens onder strikte voorwaar den onontkoombaar is, als je een Nederlands leger houdt om aan vredesoperaties deel te nemen. „In het verkie zingsprogramma staat nog dat de Nederlandse en Euro pese wapenindustrie moet worden ontmanteld. Maar als je een leger accepteert, accepteer je wapenhandel," aldus Harrewijn. Hij consta teert tevreden dat de fractie met deze resolutie 'beter uit de voeten kan'. Vooruitgang Tom Pitstra, GroenLinks-se- nator en als één van de be langrijkste woordvoerders van de pacifistische stroming lid van de werkgroep van prominente GroenLinksers, ziet ook vooruitgang. „Het is belangrijk dat nu in variant twee is vastgelegd dat er in de toekomst een VN-vredes- macht moet komen. Dat perspectief was verdwenen in de defensienota van de fractie." „De NAVO blijft sterk gedo mineerd door de Verenigde Staten. Zolang de NAVO be staat, moet je er echter nuttig gebruik van maken," legt Pitstra uit. „Ik ben geen dog matisch pacifist. Ik was ook niet tegen de bombardemen ten op Kosovo, omdat de NAVO ze uitvoerde. Dat had een andere reden." Pitstra is tevreden over de resolutie. Want hij gaat ervan uit dat het congres zijn 'tweede vari ant' zal overnemen. Dat kan nog interessant worden. Harrewijn weet zeker dat va riant één het zal halen. „Het is nu aan de leden," zeggen beiden dan ook braaf. GPD Effectenfraude De positie van de Belgische premier Eyskens is sterk ver slechterd, nu is gebleken dat hij ongewild heeft meege werkt aan effectenfraude. Eyskens gaf jaren geleden toe stemming om effecten van col laborateurs te laten verhande len. Hij wist niet dat het om aandelen van verraders ging. De socialistische parlements- fraetie eist toch het aftreden van de premier. Dijkbekleding De polder Walcheren gebruikt een nieuw soort dijkbekleding voor zijn zeeweringen. Op het bovenbeloop, dat alleen bij stormvloed door de golven wordt bestormd, wordt voort aan geen gras meer gebruikt. In plaats daarvan worden be tonplaten aangebracht. Schoolreisje Een dertienjarig meisje in Ter- neuzen heeft uit haar school het bij elkaar gespaarde geld voor het schoolreisje gestolen. Zij heeft het geld samen met een achttienjarige vriend uit gegeven aan snoep, bioscoop bezoeken en lippenstift. Kinderrover Een moeder in het Australi sche Sydney heeft ternauwer nood haar baby kunnen red den, toen een grote adelaar het kind uit de tuin probeerde te roven. Uitgever: J C. Boersema Hoofdredactie: A L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel (0118)484000 Redactiefax. (0118) 470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax. (0118) 472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel (0113)273000 Fax. (0113) 273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 4530 AB Terneuzen Tel. (0115) 686000 Fax. (0115) 686009 Hulst: 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel. (0114) 373839 Fax. (0114)373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8 00 tot 17 00 uur Zierikzee en Hulst: 8 30-17 00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8 00 tot 10.30 uur Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV Internet (http://www.pzc.nl): Postbus 18 4380 AA Vlissingen redactie: redactie@pzc.nl exploitatie: internet@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden. zaterdags tot 14.00 uur op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20 30 tot 22 00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22 00 uur Tel. (0118) 484000 Fax(0118)470100 Abonnementsprijzen bij automatische incasso: (tussen haakjes prijs met acceptgiro) per maand, 36,70 (nvt) per kwartaal 100,00 101,65) per jaar. ƒ380,00 (ƒ381,65) Voor toezending per post geldt een toeslag. Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode, Losse nummers: maandag t/m vrijdag, 1,85 per stuk zaterdag, 2,75 per stuk Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47 70.65 597 Postbank 35.93 00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderafdeling Tel 0118-484321

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 2