Vertrouwen in toekomst economie Het was erg wennen op dat droge land Nieuw onderkomen Wasmachine Centrale Jeans laat niets aan toeval over in wervelende show Uniek nieuwjaarsconcert in Porgy Bess Jarige Heemkundige Kring blijft gericht op lokale historie zeeland zaterdag 8 januari 2000 14 1903 Uitkomsten bedrijfsenquête overwegend positief in detail ondernemend zeeland kunst cultuur De rubriek Onderne mend Zeeland staat on der redactie van Claudia Sondervan. Vragen, tips en mededelingen kunnen schriftelijk worden aan geboden aan de redactie van de PZC, postbus 18, 4380 AA Vlissingen, of via fax 0118-470102. door Ali Pankow Neeltje Marina Dijkema- Tuinman lacht af en toe on deugend, terwijl ze vertelt over haar leven dat op 24 oktober 1903 in Burgh begon. Hard wer ken, hutnor en haar huishouden vormen een rode draad in haar verhaal. Als twintigjarige deer ne. vergroeid met strand en zee, was het wennen op haar eerste stekkie als verpleegster in Er- melo. „Dat droge land met al die sloten zonder water, dat viel niet mee." Gelukkig ontdekte ze een weggetje langs de peeën en de aardappels. Langs deze route duurde het op de fiets maar tien minuten voor ze bij de Zuider zee was. Dan kon ze er weer even tegen. Ze praat met liefde over haar vak als verpleegster al was het ontzettend hard werken. „Twaalf uur per dag, voor dertig gulden per maand met één zon dag vrij en op die vrije dag moest je nog twee keer naar de kerk ook. Wij hebben ervoor gezorgd hoor, dat jullie het nu zo goed hebben." Vliegtuig Bijna tien jaar werkte ze in zie kenhuizen in Ermelo, Goes en Leiden. Eén keer besloot ze eens met het vliegtuig naar huis te gaan. Het kostte acht gulden van Rotterdam naar Haamste de, maar het was een geweldige ervaring en ze deed haar familie versteld staan. Ze werkte ook in de operatieka mer, waar ze patiënten onder narcose bracht. „Als het druk is, loopt Tuinman op oude schoe nen", wisten haar collega's. Wa ter zou ze in haar verdere leven nog veel zien. Ze trouwde iq 1931 met kapitein Dijkema en! voer lange tijd met hem op een rijnaak tussen Rotterdam en Basel. Ze kregen twee kinderen: Jan en Jenny. Tijdens de Tweedg Wereldoorlog lagen ze met hun schip een jaar lang vast aan de Neckar, omdat alle sluizen on-; klaar waren gemaakt. „We woonden bij een boerengezin; Die mensen hadden zo'n hekel aan Hitier. Geen wonder, van hun zoon die naar Petersburg was gestuurd om te vechten; kregen ze alleen een doormid-i den geschoten zakboekje te-; rug." 100 Zeeuwse portretten Ze woont nu al heel wat jaren in het Gasthuis in Goes. „Eerst nog samen met m'n man, toen was het veel gezelliger. Hier aan de overkant in een grotere kamer."; Ze leest graag en kijkt regelma tig televisie om de wereld een; beetje te kunnen bijhouden. Ze voorspelt dat de invoering van! dat nieuwe geld, die euro, nog een heel gedoe zal geven als we dat straks allemaal zelf moeten; omrekenen. Neeltje Manna Dijkema-Tuin-I man vertelt tot slot een pikant verhaaltje over die chirurg die via de dakgoot van het zuster-! huis elke avond het hoofd van de afdeling vrouwenheelkunde be zocht. „We noemden hem Willy de Dakhaas", zegt ze en ze lacht weer even ondeugend. Neeltje Marina Dijkema-Tuinman foto Lex de Meester' werkgelegenheid nam toe met 2,7 procent (landelijk 4 procent), terwijl de investerin gen met 6,5 procent stegen (landelijk 3,7 procent). Terughoudend De Zeeuwse ondernemers zijn terughoudender in hun toe komstverwachtingen dan hun collega-ondernemers in de rest van Nederland. Dat heeft te maken met de grote afhanke lijkheid van het Zeeuwse bedrijfsleven van de ontwikke lingen op internationale mark ten en seizoensinvloeden. Maar over de hele linie kijken de Zeeuwen met vertrouwen naar de toekomst. Stichting Vlissingse Haven- belangen houdt op woensdag 9 februari een minicongres met als thema: Delta havens 2000 plus. Bestuurders en deskundi gen geven hun visie over de uit dagingen, kansen en bedrei gingen voor de havens. Het congres wordt gehouden in Ril- land-Bath. Voetverzorgingspraktijk Ca roline Antoinet opent op 15 ja nuari haar deuren op het adres Westerzicht 29 in Vlissingen. Tussen 14 en 20 uur kan men kennismaken met de nieuwe praktijk. Na de aanloopfase, waarin wordt gestart met pedi curen, zal men ook voor podo- kinesiologie bij Caroline Antoinet terecht kunnen Dit specialisme behelst het behan delen van de voet als oorzaak van allerlei houdings- en be wegingsafwijkingen. verworven. Het certificaat is vergelijkbaar met de ISO-kwaliteitsnorm in onder meer de industrie. Het biedt voor de afnemers van producten zekerheid over de constante kwaliteit van een fa brikant. Lloyd's heeft het hele productieproces bij Verwijs ge controleerd. De controleurs zullen elk half jaar in Yerseke op de stoep staan om te zien of Verwijs nog altijd aan de nor men voldoet. Met name buitenlandse afne mers beginnen steeds meer be lang te hechten aan certifice ring. door René van Stee TERNEUZEN - De Wasmachine Centrale in Terneuzen, specialist in witgoed (was sen, drogen, vriezen en koelen) en stofzuigers is van de Nieuwediepstraat verhuisd naar een grotere zaak aan de Vlooswijkstraat. Na een grondige verbou wing herbergt het pand van de voormalige boekhandel Littooy nu de het grootste as sortiment aan witgoed in Zeeuws-Vlaan deren. Momenteel is de helft van de begane grond van het pand in gebruik. De komende zo mer wordt het overige vloeroppervlak bij de zaak getrokken. Daarnaast zijn reeds voorbereidingen getroffen om op termijn een bovenverdieping op het pand te bouwen. Het assortiment wordt uitgebreid met onder meer magnetrons en fornuizen. Ondanks de concurrentie van grootwin kelketens verkoopt de Wasmachine Cen trale zijn apparaten tegen lage prijzen. „Dit is mogelijk omdat we lid zijn van de grootste Europese inkooporganisatie op dit gebied. Om hiervan lid te kunnen wor den, moet je aantoonbaar vakmanschap hebben bewezen op het gebied van onder meer reparatie en service. Wij mogen bijvoorbeeld apparatuur van enkele gere nommeerde merken repareren zonder tus senkomst van de fabriek. Bovendien kun nen we alle merken leveren, omdat we niet merkgebonden zijn", vertelt eigenaar M. Janssen. Als extra service levert de Ter- neuzense witgoedspecialist als enige in de regio onderdelen via de speciale onderde len winkel. door Jeroen Vliegenberg MIDDELBURG - De Zeeuwse ondernemers zien de toekomst met vertrouwen tegemoet, maar zijn terughoudend in hun verwachtingen. Vorig jaar ste gen de investeringen bij alle bedrijven in Zeeland met ruim 350 miljoen naar bijna 2 mil jard gulden. De Zeeuwse bedrijven zagen tegelijkertijd de omzet met van de jaarlijkse Enquête Re gionale Bedrijfsontwikkeling (ERBO) die door de Kamers van Koophandel is gehouden en waaraan 50.000 bedrijven hebben meegedaan. In Zeeland hebben ruim 4000 bedrijven meegewerkt, waardoor een be trouwbaar beeld kan worden gegeven van de economische trends in Zeeland. In Zeeland wordt de daling van de omzet en export in het indu- ruim 300 miljoen afnemen tot 30.8 miljard in 1999 Negen van de tien Zeeuwse bedrijven slo ten 1999 echter af met winst. De werkgelegenheid nam in deze provincie toe met 1700 ba nen tot zo'n 76.000. Deze gegevens zijn afkomstig Krijn Verwijs Yerseke behaalt nieuw certificaat voedselhvgiëne YERSEKE - Aan Krijn Verwijs Yerseke BV. producent van schaal- en schelpdieren, heeft Lloyd's Register Quality Assu rance het internationaal HAC- CP-certificaat op het gebied van hygiënisch werken uitge reikt. Verwijs is naar eigen zeggen het eerste bedrijf dat deze in ternationale erkenning heeft striële grootbedrijf (bedrijf met meer dan vijftig werkne mers) niet volledig gecompen seerd door de stijging van de omzet in andere sectoren. De grote industriële bedrijven kampen met een dalende geld- omzet en werkgelegenheid door tegenvallende exportprijzen) en efficiency maatregelen. Door groei in de industrie en detailhandel zijn de investe ringen in 1999 ruim 22 procent hoger dan in 199 8Vooral in het midden- en kleinbedrijf (mkb) is de werkgelegenheid ge groeid met twee procent, waar mee het mkb de landelijke groeitrend volgt. Ook het per centage bedrijven in Zeeland dat 1999 met winst afsloot (90 procent) en het rendement als voldoende beoordeelt, komt overeen met het landelijk ge middelde. Bouwnijverheid De bedrijven in de bouwsector, onder te verdelen in bouw- en heid nam toe met 5,5 procent. De uitvoering van verschillen de infrastructuur- en bouw- projecxten binnen de provincie en het aantrekken van investe ringen in de industrie en detail handel dragen hier voor een belangrijk deel aan bij. De industriële sector is één van de pijlers van de Zeeuwse eco nomie en is goed voor ruim 45 procent van de totale omzet en de helft van alle investeringen. Daarnaast maakt bijna 30 pro cent van de werkgelegenheid bij bedrijven onderdeel uit van deze sector. De grote bedrijven hebben een aandeel van onge veer 90 procent van de indu striële omzet. Hersteld De horeca en detailhandel heb ben zich in Zeeland, onder invloed van recreatie en toeris me. sterk ontwikkeld. Recrea tie en toerisme hebben zich re delijk hersteld van het matige resultaat van 1998. De omzet en de werkgelegenheid nam hier toe met 4 procent, investe ringen stegen met 5.5 procent. De dienstverlening, bij uitstek dé groeisector van ons land, is m Zeeland minder vertegen woordigd. De provincie profi teert nog onvoldoende van de landelijke groei 1 procent te gen 3,8 procent landelijk) De Bouw van een boerenschuur in Scherpenisse. De bouwsector heeft een bijzonder goed jaar achter de rug. foto Wim van Vossen/ANP installatiebedrijven en wegen- in de lift. De omzet steeg met en waterbouw, zitten duidelijk 3,3 procent en de werkgelegen- TERNEUZEN, Zuidlandtheater 'Jeans 9 The Miracle', song and dance show door Marije Zwaard, Edwin Gerritsen, Sasha Rosen, Stephan HendrikseLolke Smilda, Chris Tanamal, Nok-Wha Lie en Ma rieke Hulst. Muziek Olaf Windey, Aaldert van Weelden, Niels de Lan ge, Ad de Jong en Carlo Banning. Choreografie en regie Barne Ste vens Kostuums Frank Fokken. door Trees van Herpen Jeans trekt al twaalf jaar lang volle zalen met een wervelen de show waarin alle spektake lelementen volop vertegen woordigd zijn. Zang, dans, muziek, kostuums en belich ting, niets wordt aan het toeval overgelaten. Samen zorgen ze voor een avond vol vaart en energie die ook vrijdagavond een uitverkocht Zuidlandthea ter al snel in zijn ban kreeg. The Miracle' is een muzikale tijdreis die op den duur echter bijna een uitputtingsslag wordt voor zowel uitvoerders als toe schouwers. Aanvankelijk kom je ogen te kort. Van twee kanten springen de vier mannen en vier vrouwen in schitterende kostuums op het podium. Achter hen staat het vijfkoppige orkest opgesteld. Daarboven hangt een draaibare cirkel waarin de meest kleurrij- Slagwerkconcert VLISSINGEN - Het slagwerk ensemble van de Zeeuwse Mu ziekschool verzorgt deze maandtwee concerten in Vlis singen en Middelburg. Het ensemble staat onder lei ding van Jan Anthonisse, slag werkdocent aan de Zeeuwse Muziekschool en Stichting Toonbeeld in Terneuzen. Het ensemble bestaat uit vergevor derde leerlingen van de muziek school en oudleerlingen die inmiddels met een vakstudie bezig zijn Tijdens de concerten wordt een afwisselend programma uitge voerd, waarin alle facetten van het hedendaagse slagwerk aan bod komen. Zaterdag 15 januari speelt het ensemble vanaf 20.00 uur in het Arsenaaltheater in Vlissingen en zondag vanaf 16.00 uur in de Kloveniersdoelen in Middel burg. Kaarten zijn aan de zaal verkrijgbaar. ke lichtspelen worden vertoond. Op de stevige tonen van de mu ziek wervelt het achttal over de vloer en dat niet alleen: ze zin gen er ook nog bij. Het is on voorstelbaar dat er zo zuiver en duidelijk verstaanbaar wordt gezongen tijdens de acrobati sche capriolen die gelijktijdig worden volbracht. Het tempo ligt hoog, de muziek wordt lek ker strak gespeeld met af en toe een vette saxofoonsolo of een welluidende drum. Bandleider Olaf Windey is een tovenaar op de toetsen. Na een discoachtig begin gaan we terug naar de ja ren vijftig. In de setting van een verzoekplatenprogramma wor den romantische evergreens ten gehore gebracht. Petticoats, pumps en broeken op hoog wa ter passen bij de smachtende blikken die de meisjes naar de jongens werpen. Na een razend snelle kostuum wisseling is alles anders. In een Madonna-med ley is het duidelijk uitdagender, kleding, beweging, houding en zelfs gelaatsuitdrukking. De zangstemmen verraden de mu sical-achtergrond van de mees ten. Marije Zwaard en Edwin Gerritsen maken daarop een uitzondering, zij klinkt funky en jazzy, hij heeft soul in zijn stem. Toch is de meerstemmige samenzang van de groep him grootste muzikale troef. Carnaval in Rio, smartlappen in Amsterdam, musicalrepertoire en het nachtclubgenre, ze wor den zonder uitzondering ge bracht in uitstekend gekozen kostuums die ondanks de zwie righeid voldoende bewegings vrijheid geven. Het gaat onver minderd in hoog tempo door maar na de pauze wordt op een gegeven moment een verzadi gingspunt bereikt. De danspas sen krijgen een voorspelbaar patroon, de op de gezichten be vroren glimlachen verliezen hun spontaniteit, variaties zijn er nog wel in muziekgenres maar niet meer in de uitvoering, het verrassingselement is uitge put. In de rock and roll-finale moet het publiek mee in de vaart van de onvermoeibare dansers op het podium. Iedereen gaat braaf staan en klapt plichtma tig mee. Behalve één stoïcijn op de voorste rij, kennelijk te uit geput na dat energieke spekta kel vlak voor hem. Nog te zien op 14 en 15 januari in de Stadsschouwburg van Middelburg. Saxofonist Jan Menu. foto Rob Keeris/GPD Jazz Orchestra of the Concertgebouw door Ernst Jan Rozendaal TERNEUZEN - Het Jazz Orchestra of the Concertgebouw verzorgt zondag 16 januari het traditionele Nieuwjaarsconcert van jazzclub Porgy Bess in Terneuzen. Het is de eerste keer dat deze befaamde big band in Zuid-West Nederland optreedt en bijzon der is ook dat dit niet gebeurt in een concert zaal maar in een jazzclub. Het jazzorkest, waarvan ook de uit Zeeuws-Vlaanderen af komstige saxofonist Jan Menu deel uit maakt, staat onder leiding van Henk Meutgeert. Ruim een jaar geleden besloten het Amster damse Concertgebouw en de New Concert Big Band van Henk Meutgeert te gaan sa menwerken. Het drie jaar eerder opgerichte orkest speelde daarvoor incidenteel in het Concertgebouw, maar sindsdien gebeurt dat regelmatig. Vandaar dat de naam is ver anderd in Jazz Orchestra of the Concertge bouw. Het is in de muziekwereld uitzonderlijk dat een concertpodium met een wereldbekende naam en faam als Het Concertgebouw zowel een klassiek als een jazzorkest aan zich ver bonden weet. De geschiedenis van de big band begint in 1996, als pianist-arrangeur Henk Meutgeert, bassist Frans van Geest en drummer Hans Dekker een orkest beginnen onder de naam New Concert Big Band. Het repertoire is stilaan gegroeid en bestaat nu uit composities van Meutgeert en originals die zijn meegebracht door de vele gastsolis- ten en die door Henk Meutgeert voor het or kest zijn gearrangeerd. De line-up van dit orkest, waarin een aantal van Nederlands beste jazzmusici meespelen, gecombineerd met het op deze manier opgebouwde reper toire, maakt het Jazz Orchestra of the Con certgebouw tot een opvallende moderne re presentant van de big-band-traditie. Naam Het orkest heeft ondertussen dan ook een behoorlijke naam opgebouwd met optre dens voor rad 10 en televisie, diverse jazzfes tivals, het Holland Festival 1997 in Theater Carré, het North Sea Jazz Festival en het BIM-huis. In de serie Jazz In Het Concert gebouw zijn uitvoeringen gegeven met de Amerikaanse saxofonist Joe Henderson 1997), de Engelse organist Georgie Fame en zangeres Greetje Kauffeld (1998). Van re cente datum is de tenor battle die de saxofo- nisten Joe Lovano, Johnny Griffin en James Carter met het orkest 'uitvochten'. Ook werd recentelijk een big band meeting in Paradiso georganiseerd waarvoor Meutgeert een stuk componeerde voor twee orkesten: de eigen big band en de bekende Duitse WDR Big Band. Sinds de oprichting als New Concert Big Band speelt het orkest tweewekelijks in hét Amsterdamse BIM-Huis, met steeds wisse lende gastsolisten uit binnen- en buiten land. In de loop der tijd zijn zodoende solis ten als Bud Shank, Eric Vloeimans, Michiel Borstlap, Misha Mengelberg, Piet Noordijk, Michiel Braam, Toon Roos en Yuri Honing met hun eigen repertoire te gast geweest bij het orkest. Arrangeur en orkestleider Henk Meutgeert slaagt er met deze concertseries in bruggen te slaan tussen verschillende stromingen in de jazzmuziek. Hiervoor ont ving hij in juli 1999 de belangrijkste Neder landse jazzprijs, de Bird Award, uitgereikt tijdens het laatste North Sea Jazz Festival. In het Jazz Orchestra of the Concertgebouw spelen enkele van de beste jazzinstrumen- talisten van Nederland. Op trompet zijn dat onder anderen Ruud Breuls en Rini Swin- kels, op trombone Martijn Sohier en Bert Boeren, op altsaxofoon Benjamin Herman, op tenorsaxofoon Jan Menu, op piano Peter Beets en op gitaar Jesse van Ruller. Het is Menu die als schakel heeft gefungeerd tus sen de big band en de Terneuzense jazzclub Hij verzorgt de boekingen van het orkest. Als voormalig inwoner van Kloosterzande heeft hij een band met Porgy Bess. Met enige regelmaat komt hij er spelen met een van de jazzformaties waarvan hij deel uit maakt. Dit keer heeft hij de big band warm weten te maken voor een bezoek aan Ter- Concert; The Jazz Orchestra of the Concertge bouw, zondag 16 januari in Porgy Bess in Ter- neuzen. Aanvang: 16 uur. door Mieke van der Jagt GOES - Wat een kwart eeuw ge leden de bedoeling was, is hele maal gelukt, maar L. J. Abel- mann, in 1975 één van de oprichters van de Heemkundige Kring De Bevelanden, vindt het toch jammer dat de cirkel niet rond is. „De uitgave van jaar boeken, waarvan we er 24 heb ben kunnen maken, is gestopt. Dat is jammer maar aan de an dere kant hebben we nu een pu blicatieplatform in het tijd schrift De Spuije. Dat is voor een wat breder publiek, met iets minder wetenschappelijk fun dament, maar zeer leesbaar." De jaarboeken waren in het be gin van de jaren zeventig de re den dat de Heemkundige Kring werd opgericht. „Toen ik als ge meentearchivaris naar Goes kwam, sprak de toenmalige burgemeester, mr F. G. A Huber, meteen de hoop uit dat ik op ter mijn een dik boek over de ge schiedenis van Goes zou schrij ven. Ik heb hem meteen uit de droom geholpen, want hoewel er een schat aan documentatie voorhanden is, zou dat een te omvangrijke klus zijn voor een persoon. Wat Huber miste was de regelmatige publicatie over Goese h istorische onderwerpen Daar was geen geld voor en geen voertuig." Goodwill Voordat de jaarboeken die mo gelijkheid wel boden, publi ceerde Abelmann weieens ver halen in de PZC. „Die werden goed gelezen en kweekten veel goodwill, ook bij de gemeente raad en daar hadden we dat j uist hard nodig.Toen de Goese burgemeester met het voorstel kwam de onderzoeken van het archief te bundelen in een jaar boek, gingen Abelmann, Huber en H. Uijlin die tijd tweede man op het archief, rond de tafel zit ten om over geld te pratenWant dat was er niet. Er moest een rechtspersoon komen, dat sub sidie kon vragen aan de gemeen teraad. „En dat werd uiteindelijk de Heemkundige Kring. De subsi die kwam er en in 1974 rolde het eerste jaarboek van de persen. De kring zelf werd in januari 1975 opgericht." Abelmann is van mening dat in dertijd een fout is gemaakt bij wat nu met een modern woord de 'vermarkting' van de Goese geschiedschrijving heet. „We hadden de contributie moeten L. J. Abelmann vaststellen, inclusief de kosten van het jaarboek. Het kwam er toch een beetje op neer dat alle leden het wel aanschaften. Maar het bestuur hechtte sterk aan de lage financiële drempel en de kosten bleken op den duur niet meer op te brengen. Geluk-- kig is het tijdschrift De Spuije verbreed en aantrekkelijk ge maakt, zodat publicatie altijd; mogelijk blijft." Dat de mate van financiële mid delen bij archieven, onderzoe kers en historici altijd omge-: keerd evenredig is aan die van hun enthousiasme, maakt vol-; gens Abelmann dat de themati- sche (her)uitgave van materiaal dat voor het grijpen ligt, er nooit van zal komen. „Dat is heel jam mer. De uitgave van historisch materiaal is heel fragmenta- risch en versnipperd. De; Heemkundige Kringen, ama teur-historici, het Zeeuws Ge- nootschap, het Zeeuws Tijd-i schrift: ze publiceren allemaal 1 over dezelfde en aanverwante; zaken. Over sommige onder-1 werpen ligt gewoon materiaal voor een heel boek op tafel, al leen al aan her en der gepubli ceerde artikelen. Maar niemand heeft er het geld voor om zo'nj boek ook werkelijk uit te geven. Dergelijke lokale historie heeft I natuurlijk maar de belangstel- I ling van een beperkt publiek." j Het ledenaantal van de Heem kundige Kring de Bevelanden schommelt rond de 600. Behalve via publicaties in de Spuije en af en toe een aparte uitgave, tracht de kring de lokale geschiedenis ook onder de aandacht te bren gen door wandelingen, lezingen en excursies.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 14