Beursanalisten zaten er naast PZC M5 levert maatwerk voor de ligfietser Bedrijfsleven Japan reorganiseert nog lang niet overal financiën en economie dinsdag 4 januari 2000 Beurs draaide in 1999 veel beter dan begin vorig jaar werd voorspeld Winnaars van het jaar Verliezers van het jaar Overnames van het jaar het bedrijf Tweede kans voor Akzo in Sneek SNEEK - De staking bij de verffabriek Flexa van Akzo Nobel in Sneek is voorbijHet definitieve besluit over de sluiting van de fabriek wordt uitgesteld. Begin 2003 zal de situatie op nieuw worden bekeken. Dit zijn de bonden en Akzo Nobel overeengekomen. De stakers kunnen zich in het akkoord vin den en zijn weer aan het werk gegaan. De staking brak begin december uit. De zeventig werknemers verzetten zich tegen de verplaatsing van de productie van Sneek naar Groot- Ammers. Akzo heeft nu toegezegd dat de komende j aren wordt geïnves teerd in zowel Sneek als Groot-Ammers. Begin 2003 zal dan worden bekeken of de ontwikkelingen aanleiding geven om de fabriek in Friesland te sluiten. ANP Zuid-Korea zet in op Internet SEOUL - President Kim Dae-jung van Zuid-Korea heeft gis teren maatregelen aangekondigd om de economie van zijn land aan te passen aan de snelle ontwikkelingen op het gebied van internet en informatietechnologie. De ministers van Economie en Onderwijs krijgen meer be voegdheden. Alle schoolklassen zullen dit jaar worden uitgerust met com puters en alle 480.000 leraren krijgen een laptop computer. De regering zal verder 1 biljoen won (ruim 1,9 miljard gulden) uittrekken voor hulp bij het opzetten van 5.000 op computer technologie gerichte bedrijven, die 100.000 nieuwe banen moeten opleveren. AP Eerste bedrijf van millennium UTRECHT - Na de eerste baby en het eerste huwelijk is ook de eerste onderneming van het nieuwe millennium een feit. De Kamer van Koophandel in Utrecht verwelkomde het marke tingbureau Anthill gisteren als eerste nieuw bedrijf van het jaar 2000. Al vroeg stond E. de Groot op de stoep. Ze wilde er zeker van zijn dat haar bedrijfje met de eer ging strijken. „De mensen achter de balie waren verbaasd", vertelt ze. „Zij realiseerden zich niet dat iemand op het idee zou komen zich aan te melden als eerste onderneming. Maar zoiets past wel bij een marke tingbedrijf als het onze." ANP Plan nachtsluiting Zaventem BRUSSEL - De Belgische minister van verkeer Durant wil dat vanaf 2003 tussen een en vijf uur 's nachts geen vliegtuigen meer landen op of opstijgen van luchthaven Zaventem bij Brussel. Durant, lid van Ecolo (Franstalige groenen), wil op die manier de geluidsoverlast aanpakken. In afwachting van het verbod op nachtvluchten worden strengere geluidsnormen van kracht. Het besluit zal vooral gevolgen hebben voor koeriersbedrijven. Ook enkele charter maatschappijen worden door het besluit getroffen. De exploitant van luchthaven Zaventem zegt dat de beslis sing zonder overleg is genomen. Hij voorziet dat het de dood steek zal betekenen voor het koeriersbedrijf DHL, waardoor mensen him baan zouden verliezen. ANP/Belga KLM staat reclame in toestellen toe HAARLEM - Voor het eerst in de geschiedenis van de KLM komt er reclame in de toestellen. De nationale luchtvaart maatschappij begint het nieuwe jaar met een reclamecam pagne van ABN Amro in de business class van alle toestellen. De naam van de bank komt op de hoofdsteunen van stoelen te staan en de bank mag reclame maken in het magazine, op de video en op Schiphol zelf. De campagne duurt drie maanden, daarna wil de KLM ook andere reclamecampagnes toestaan. Na maart wordt reclame gemaakt voor het Europees kampioenschap voetbal. GPD door Frank Hendrickx AMSTERDAM - De Ameri kaanse economie groeide onver minderd voort, Azië herstelde razendsnel, de olieprijs steeg sensationeel en de AEX-index boekte een winst van zo'n 23 procent. Niets ging zoals voor speld. De analist rekende in ja nuari op 'een globale recessie', maar de belegger gelooft in de cember heilig in de 'nieuwe eco nomie'. Een terugblik. Het oogt als een uitstekend beursjaar. De AEX-index kwakkelde lange tijd, maar zet te de laatste maanden een eind sprint in om toch nog een zeer respectabele winst te boeken. De stijging van bijna 23 procent heeft wel een sterke tweedeling op de beurs teweeg gebracht. Tien van de vijfentwintig be drijven die in de AEX zijn opge nomen, zagen in 1999 hun koers dalen. De meerderheid van de zogenoemde 'hoofdfondsen' deed het slechter dan de AEX- index. Daar tegenover staat een selecte groep van vier, vijf aan delen die zeker voor Nederland se begrippen een waanzinnige koersontwikkeling hebben doorgemaakt. Dat het merendeel van de ana listen er naast zat met hun voor spellingen, was wellicht de enige niet verrassende ontwik keling dit jaar. Vorig jaar moesten Joof Verhees (Rabo Securities), Marc Pau wels (Mees Pierson) en Jeroen Brenninkmeijer (Sem van Ber- kel Securities) voorspellen met welke stand de AEX de eeuw uit zou gaan. Ze bleken te pessimistisch. De belangrijkste graadmeter staat tien tot 35 procent hoger dan de drie specialisten hadden voor speld. En dat terwijl het er in september alle schijn van had dat ze dit keer het gelijk aan hun zijde zouden krijgen. De AEX-index schommelde in die tijd nog rond de 570 punten. Alom werd verwacht dat zowel institutionele als particuliere beleggers 'afscheid' zouden ne men van de beurs uit angst voor het millenniumprobleem. Niets is minder waar gebleken. In plaats van het pessimisme gaat het einde van de eeuw ge paard met hoopvolle gedachten, want het begrip 'nieuwe econo mie' ligt plotseling op de lippen van iedere belegger. Door de opkomst van de informatie technologie ontstaat volgens menigeen een nieuwe, stabiele economie, vrij van recessies en inflatie. „Iedereen is in het verhaal van de nieuwe economie gaan gelo ven", zegt Brenninkmeijer van Sem van Berkel Securities. „Dat heeft een onvoorziene in vloed gehad op veel fondsen. Maar de stijging heeft echter duidelijk geen brede basis. Ik denk dat minstens tweederde van de beleggers dit jaar bij lan ge na niet het rendement heeft gehaald van de AEX-index." Verhees van Rabobank had de hausse van de afgelopen twee maanden evenmin voorzien. Pauwels van Mees Pierson be kent bovendien dat hij de alge mene situatie van de economie totaal anders had ingeschat. „Ik verwachtte een globale recessie en die is niet gekomen. Zo sim pel is het.De groei van de Ame rikaanse economie is niet afge nomen, maar toegenomen tot zo'n vijf procent. De onzekerheid die de Amster damse beurs het grootste deel van het jaar in de ban hield, was vooral te wijten aan de twijfels over de houdbaarheid van het Amerikaanse succes. Pas aan het einde van het jaar werd dui delijk dat van een terugslag vooralsnog geen sprake is. De analist van Sem van Berkel is niet pessimistisch over het komende jaar. „Het consolida tieproces zal onverminderd voortgaan. Ik denk dan ook dat vooral fusies en overnames de koersen gaan opstuwen." GPD AMSTERDAM - Dat verliezers weer winnaars kunnen worden, bewees Baan. In 1998 verloor de softwareproducent ruim tach tig procent van zijn waarde, maar de afgelopen twaalf maanden dikte het bedrijf weer bijna zestig procent aan. Toch is het vertrouwen niet he lemaal hersteld en geldt de soft wareproducent als een specula tieve belegging. Onbetwiste winnaar onder de hoofdfondsen is ASML, de pro ducent van hoogwaardige ma chines voor de chipsindustrie. Een koersstijging van meer dan 310 procent is zelden vertoond en komt na het desastreus verlo pen voorgaande jaar enigszins als een ve'rrassing. Philips en KPN hebben eveneens het beste beursjaar uit hun geschiedenis achter de rug. Stormachtig was verder de en tree van kabelmaatschappij UPC. In januari was het zwaar verliesgevende bedrijf te koop voor 29 euro. Inmiddels is de koers met zo'n 330 procent ge stegen tot boven de 125 euro. Volgend jaar maakt UPC deel uit van de AEX-index. GPD De 8-jarige Jacco Pols slaat op de gong van de Amsterdamse effectenbeurs. Met de slag werd de handel in het nieuwe millennium gisteren geopend. Rechts de directeur van Amsterdam Exchanges, George Möller. foto Marcel Antonisse/ANP van onze redactie economie AMSTERDAM - De bedrijven die dit jaar het hevigst teleur stelden hadden één belangrijke overeenkomst: Een nieuwe top man. Voormalig beurslieveling Else vier kon wederom zijn faam niet waarmaken. Het bedrijf maakte een stuurloze indruk en verloor het afgelopen jaar voor de twee de opeenvolgende keer in waar de. Het teleurstellend optreden sluit volgens Pauwels een goede toekomst niet uit. „De vloer is vrij. Er zal duidelijkheid ko men, maar het is alleen de vraag wanneer." Andere teleurstellende aande len waren Hagemeyer en Océ die beide onder nieuwe leiding ver der moesten. Bij het laatste bedrijf hangt veel af van de in troductie van een nieuwe kleu- rencopier. Hagemeyer lijkt uit het dal te kruipen. De Ceteco-affaire is achter de rug en langzaam tekent zich een nieuwe strategie af. Zijn de ver liezers van dit jaar weer de win naars van het volgende jaar? GPD AMSTERDAM - De overnames van KPN en Getronics worden het meest gewaardeerd. Door de acquisitie van respectievelijk E-Plus en Wang zijn beide be drijven in één keer uitgegroeid tot internationale spelers waar rekening mee gehouden wordt. „KPN was een bedrijf tussen ta fellaken en servet", aldus Bren ninkmeijer. „Het samenwer kingsverband Unisource was mislukt en het was onduidelijk hoe het verder moest. Maar dan blijken ze toch in staat om een partij als France Telecom af te troeven. Dat is heel knap." Getronics heeft door Wang te kopen in een zeer sterke positie in Europa verworden. Verhees vindt de aankoop van Transamerica door Aegon de overname van het jaar. „Dat is lef. Gewoon pats boem, blijven overnemen, blijven groeien. Het is niet echt gewaardeerd door beleggers, maar Aegon heeft de voorgaande jaren dan ook enor me rendementen opgeleverd. Soms houdt het gewoon even op." GPD Wereldwijd zit 285 biljoen in optiecontracten DEN HAAG - De 71 grootste banken en vermogensbeheer ders van de wereld hadden het afgelopen jaar ongeveer 285 bil joen (285.000 miljard) gulden uitstaan in opties en optieachti ge contracten. Ter dekking van deze verplichtingen stond ruim 37 biljoen in de boeken. De grote groei in dergelijke speculatieve contracten is, mede als gevolg van de crises in Azië (1997) en Rusland (1998) tot stilstand ge komen. Veel financiële instel lingen liepen toen gevoelige verliezen op. Dit blijkt uit recente cijfers van de Bank voor Internationale Betalingen (BIS), de in Basel gevestigde club van centrale banken. Extreem riskante fi nanciële posities vonden de on derzoekers niet onder de con tracten. De meeste financiële instellingen zetten niet meer dan het tienvoudige van wat zij op de balans hebben speculatief uit, hoewel uitschieters tot het 34-voudige voorkomen. Ge middeld was de verhouding overigens 1 op 7,4, waarbij geen rekening is gehouden met finan ciële posities die in feite tegen elkaar kunnen worden wegge streept. Risico's De BIS probeert al jaren de ban ken en vermogensbeheerders zover te krijgen dat zij in him verslagen en berichten de risi co's van hun speculatieve con tracten duidelijk weergeven. Volgens de organisatie worden ze steeds opener naar de buiten wereld. Slechts een beperkt aantal geeft weinig of geen inzicht i n zijn ac tiviteiten en de daaraan verbon den risico's. Het moet echter nog een stuk beter, vindt de bank. Tot vijftien procent van de on derzochte financiële instellin gen maakt bijvoorbeeld niet duidelijk hoe risico's worden af gedekt, wat zij doen als alles te gelijk misloopt of wat het hun kost als zij financiële contrac ten onverwacht aan de straat stenen niet kwijt kunnen. Nederland Het onderzoek had plaats in tien landen: Japan, Luxemburg, Ne derland, Zweden, Zwitserland, Groot-Brittannië, Verenigde Staten, België, Canada, Frank rijk, Duitsland en Italië. ABN Amro, ING en Rabobank waren de betrokken Nederland se banken. GPD l\Ta jaren van sombere berichten klinken er weer veelbelovende 1V woorden uit Japan. We gaan reorganiseren roepen de bedrij ven. „We gaan door met dereguleren", zegt de premier. „Kansen voor buitenlandse ondernemers"beweren analisten. Maar wat valt daar in de praktijk nou van te merken? De ervaringen van een Ne derlands bedrijf dat middenin de economische recessie een fabriek opzette in de meest traditionele sector van het landde agrarische. door Hester van Nunen NIIZA - „Onze zaken gaan goed", zegt Willem van Lith op gewekt in de fabriek in het stad je Niiza, even ten noordwesten van Tokio. „Maar over de Ja panse economie ben ik niet zo optimistisch." Voor het gebouw van Incotec laden Japanse werknemers een vrachtwagen. In een grote hal draaien de ma chines. Hier worden zaden van groenten, planten en bloemen zodanig bewerkt dat de kwali teit of de gebruikswaarde ervan verbetert. „In 1995 zijn we naar Japan ge komen", zegt de 41-jarige direc teur en enige Nederlander in het bedrijf. „We hebben inmiddels een marktaandeel van ongeveer tien procent en vijftien Japan ners in dienst." De wortels van Incotec liggen in Enkhuizen, waar het is ontstaan uit een on derzoeksafdeling in zaadtech nologie van Royal Sluis, ooit een van de grootste groentezaadbe- drijven van Nederland. Na een fusie met een Amerikaanse on derneming heeft Incotec sinds 1996 ook een thuisbasis in de Verenigde Statep. „Het grote probleem van Japan is de conservatieve denkwijze, met name in de branche waar wij actief zijn", zegt Van Lith. De grote bedrijven lijken zich inmiddels bewust van de nood zaak te reorganiseren. Zij moe ten vanaf volgend jaar de resul taten van dochterbedrijven opnemen in de boeken. Moeder concerns kunnen him verliezen niet langer wegmoffelen bij de dochters. De bedrijven worden gedwon gen de winst te verbeteren. Dat betekent niet alleen kostenbe sparingen door forse perso neelsreducties, maar ook door het verbreken van inefficiënte zakenrelaties. Zo maakte Maz da onlangs bekend de samen werking met toeleveranciers te zullen beëindigen als zij de af gesproken kostenverminderin gen niet kunnen waarmaken. In de agrarische wereldwaar de druk van openbaarmaking ont breekt. komt een reorganisatie- golf maar niet op gang. Boven dien ligt het doorsnijden van jarenlange banden niet eenvou dig. „De klanten zijn heel loyaal aan hun leverancier", legt Van Lith uit. „Maar soms hebben we het gevoel dat potentiële klan ten ook behoorlijk onder druk worden gezet om niet over te gaan op ons product, zelfs niet wanneer dat aantoonbaar beter is." De markt waarin Incotec ope reert lijkt met een handjevol aanbieders op het eerste gezicht transparant, maar is dat in feite niet. Van Lith zegt: „De zaad wereld heeft hier een eigen club met nauwe onderlinge banden en snelle, ondoorzichtige com municatiekanalen. Een kleine fout kan enorme gevolgen heb ben voor je reputatie." Keuringen De Japanse overheid is druk be zig met deregulering. In de fi nanciële sector is die al een eind op weg. Voor de agrarische sec tor ligt dat anders. „Deregule-_ ren?", vraagt Van Lith verbaasd. „Ik denk van niet." Als voor beeld noemt hij de regelgeving. De Japanse overheid stelt stren ge eisen aan de kwaliteit van al le groenten, bloemen, planten en zaden die het land in en uit gaan. Incotec probeert vanuit Japan de markt in Taiwan, Ko rea en China te bewerken. Maar Van Lith ervaart de vele strikte regels die hij daarbij moet nale ven als een belemmering. „Het komt voor dat één zending zaad drie keer wordt gekeurd", zegt hijDe eerste keer is door de afdeling import wanneer de za den Japan binnenkomen. Ver volgens gaat de hele partij - met een monster neemt de keurings dienst geen genoegen - naar de afdeling export. Dan gaat de la ding terug naar Incotec die de zaadjes kan bewerken. Vlak voor de daadwerkelijke export, keurt de plantenziektenkundi- ge dienst ze nog een laatste keer. „Dat is nou typisch Japans", zegt Van Lith licht geïrriteerd. „Diensten die niet op elkaar zijn afgestemd." GPD doorMaurits Sep MIDDELBURG - De ligfiets haalt de gewone tweewieler langzaam maar zeker in. Na de eerste schroom te hebben over wonnen, ontdekken steeds meer fietsers de voordelen. En dat zijn er veel, stelt Ronald Hereij- gers van ligfietsenfabriek M5 uit Middelburg. Sterker: „Er zijn geen nadelen." Meer Meters Met Minder Moei te. Dat is het geheim achter de naam én achter de ligfiets. De zelfde inspanning op een 1 igfiets resulteert in veel meer kilome ters per uur dan op een gewone of zelfs een racefiets. De lowracer bijvoorbeeld haalt 44,5 kilometer per uur, terwijl de gewone fiets bij dezelfde krachtsinspanning (250 watt) niet harder gaat dan 29 en de ra cefiets blijft steken op 35. Maar vergelijken met de lowracer is niet helemaal eerlijk: het is de snelste fiets ter wereld, verant woordelijk voor zes wereldre cords. Zo gemakkelijk als het fietsen op een ligfiets is, zo ingewikkeld is de productie ervan, merkt He- reijgers op. M5 ontwikkelt alle modellen zelf. „Ze zien er mis schien simpel uit, maar zijn juist gecompliceerd. Is één dingetje niet goed, dan komt de rest ook niet goed uit." De productie schommelt per jaar tussen de drie- en vijfhon derd fietsen. Hereijgers zet mo menteel een netwerk op van dealers. Hij streeft naar dertig verkooppunten en selecteert de winkels op locatie (een goede spreiding over het hele land) en kennis. „De klant komt bij een winkel en moet daar goed gehol pen worden. De fiets wordt he lemaal op de persoon afge stemd, dus de winkelier moet de juiste maten opnemen en de wensen doorgeven. Wij passen de fiets dan aan." Frame Alles kan bij M5, behalve het frame veranderen. Daar trek ken de bouwers de grens. He reijgers: „Het frame heeft te maken met de ergonomie, de houding. Daar gaan we niet aan sleutelen, die moet gewoon goed zijn. Zitten op een gewone fiets is trouwens stukken lastiger dan liggen op een ligfiets. Nor maal heb je stuur en pedalen no dig om te kunnen blijven zitten. Op een ligfiets kun je als een zak aardappelen gaan liggen en dan gaat het nog goed." M5 is in 1983 begonnen aan de Noordweg in Middelburg. On der meer door spraakmakende records van oprichter Bram Moens won de ligfiets aan popu lariteit. Het bedrijf groeide uit zijn jasje, zeker toen in 1997 de blue glide, 26/20 met bo venstuur, werd uitgeroepen tot fiets van het jaar en de firma Speedline het model in serie productie ging maken. Die se rieproductie is weer stopgezet omdat M5 niet tevreden was over de kwaliteit. De fietsen worden nu weer volledig met de hand gemaakt, zodat de fiets optimaal tot z'n recht komt, zegt Hereijgers. Topfabrikanten De naam en faam van M5 waren inmiddels wel gevestigd en dat leverde een stroom aan nieuwe bestellingen op. Bijna een jaar geleden werd een nieuw, in het oog springend gebouw aan de Nieuwe Kleverskerkseweg be trokken. Achter de ruime show room bevinden zich de werk plaats, waar nieuwe modellen en onderdelen worden ontwik keld, en de opslagruimte. Niet alles wordt in eigen beheer geproduceerd. Veel onderdelen zoals naafjes, kettingen en tandwielen worden betrokken van de bekende topfabrikanten: Campagnolo, Shimano. De ko per kan zelf bepalen welk on derdeel hij van welk merk op zijn fiets gemonteerd wil heb ben. Overigens kopen de meeste klanten een standaard fiets. „Alleen de fanaten hebben spe ciale wensen", lacht Hereijgers. Het lakken van de frames ge beurt in Denemarken. „Waarom daar? Omdat ze het daar nu een maal het beste en het mooiste kunnen. En hoe dat komt, weet ik niet." M5 hecht zeer aan top kwaliteit, zegt hij. „Daarom werken we ook veel met carbon- onderdelen. Die zijn vijf keer lichter en twee keer sterker dan staal." De hoge kwaliteitseisen leiden tot hoge prijzen. Ligfietsen van M5 zijn duur: de goedkoopste kost 2500 gulden. Afhankelijk van de persoonlijke wensen kan dat bedrag flink oplopen. Toch is het de investering meer dan waard, vindt Hereijgers. „Dit is een veel betere manier van fietsen. Dat is wetenschap pelijk bewezen door onafhan kelijke tests. Een ligfiets heeft minder weerstand, is gezonder voor je rug, is veiliger omdat je een langere kreukelzone hebt via je benen en dus niet meteen je hoofd beschadigt. Bovendien kim je er niet mee over de kop slaan. En zadelpijn krijg je nooit op een ligfiets, en ook geen last van je polsen." „Het zou mooi zijn als dit alge meen wordt geaccepteerd. Dat zou voor ons het krediet zijn voor al die jaren van product ontwikkeling. Maar het is een Naam M5 Plaats Middelburg Opgericht 1983 Werknemers 3 Omzet 1.200.000 gulden Moeder/ dochterbedrijf langdurig proces om de weer stand tegen ligfietsen te over winnen. Het probleem is dat de hele wereld op een gewone fiets fietst. Mensen blijven zoeken naar kleine nadelen. Echt, die zijn er niet. Zelfs de zichtbaar heid in het verkeer op een lig fiets is prima. Niks minder dan op een andere fiets." M5 exporteert ligfietsen door heel West-Europa, naar de Ver enigde Staten en binnenkort ook naar Japan. Hereijgers heeft daar grote verwachtingen van, al twijfelt hij of M5 be- drijfstechnisch blij moet zijn met een verovering van de we reld. „Groter mag, massaal niet. Een productie van tweeduizend fietsen per jaar kunnen we, mits we uitbreiden, nog wel aan. Tienduizenden fietsen per jaar niet." Het gaat wel absoluut die kant op, voorspelt hij. „Ik weet niet wanneer, maar het gebeurt een keer. Misschien pas over 25 jaar. Wat het nu tegenhoudt, en wat het ook heel veel sneller kan doen gaan, is regel 1 van de in ternationale wielerunie UCI: de ligfiets is niet toegestaan in de Tour de France. Zou dat wel mo gen, dan zouden alle renners er één nemen, dat weet ik zeker." Ronald Hereijgers van M5: „Op een ligfiets heb je nooit zadelpijn." foto Ruben Oreel

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 7