Waar gaan uw miljoenen na>e
Museumhaven
Nieuwe
accommodatie
voor theater en
popmuziek
Nieuw
gemeentehuis
Nieuw tracé N59
Bredere
Zeelandbrug
De Zeelandbrug. De overspanning tussen
Schouwen-Duiveland en Noord-Beve
land heeft van meet af aan de tongen in beroe
ring gebracht. Toen de brug in 1965 gereed
kwam klonk gejubel en hadden de Zeeuwen
weer iets om over op te scheppen: de langste
brug van Europa. De brug zorgde samen met
de eveneens in dat jaar gereedgekomen Gre-
velingendam voor een enorme toename van
het toerisme op Schouwen-Duiveland.
Minder vreugde oogstte de tolheffing. Voor
frequente gebruikers van de brug waren er
weliswaar de meerrittenkaarten, maar toch
bleef de roep om een tolvrije Zeelandbrug
steeds weer de kop opsteken. In 1989 ver
klaarden de Schouwse gemeenten de provin
cie de oorlog en uiteindelijk werd de strijd in
het voordeel van de tegenstanders van tolhef
fing beslecht. Het laatste brugkaartje werd
donderdag 31 december 1992 verkocht aan
burgemeester T. A Vogel van Kortgene.
Hét grote probleem van de Zeelandbrug blijft
echter de geringe breedte. Met enige regel
maat is de brug gestremd wegens onder
houdswerkzaamheden. Een ander zwak punt
is de veiligheid. In het verleden is al meerdere
keren een slippende auto door of over de
vangrails gegaan en daarom wil de provincie
de stalen vangrails vervangen door een be
tonnen barrier. Om dat plan - a raison van 30
miljoen gulden - te kunnen realiseren moet de
brug drie weken helemaal dicht voor het au
toverkeer en is zij enkele maanden taboe voor
fietsers.
.-gpr TIEncr*
Verbouwing
scholen voor
voortgezet
onderwijs
Geen project op Schouwen-Duiveland is
zo omstreden als de voorgenomen bouw
van een nieuw gemeentehuis. Aanvankelijk
werd daarvoor een bedrag van rond de dertig
miljoen gulden genoemd. Echter: toen het da
gelijks gemeentebestuur in augustus van het
vorig jaar het programma van eisen presen
teerde, bleken de kosten aanmerkelijk hoger
uit te vallen. Ruim 43 miljoen gulden moet
voor het nieuwe bestuurscentrum worden op
gebracht.
Sindsdien worden er op Schouwen-Duive
land vele hoofden geschud. Een gemeentebe
stuur dat naar een nagegoeg lage kas zit te
staren, op alles en nog wat moet bezuinigen -
hoe is het mogelijk dat het er wél in slaagt een
dikke 43 miljoen gulden te vinden om zichzelf
en zijn ambtenaren beter te huisvesten?
Het duurde niet lang voordat de eerste protes
ten klonken: tegen de hoge kosten én de plaats
waar het nieuwe gemeentehuis moet verrij
zen. Zo was daar de Zierikzeeënaar E. Bin die
spoorslags het Comité Behoud Welstand van
Zierikzee oprichtte. Hij liet begin dit jaar
huis-aan- huis ongeveer vijftienduizend
vlugschriften verspreiden waarin de bevol
king op ferme toon werd opgeroepen zich te
verzetten tegen de nieuwbouwplannen. De
actie leverde 1800 handtekeningen op.
Het college van burgemeester en wethouders
spreekt sussende taai. Die 43 miljoen lijkt een
heel bedrag, maar de waarheid is, zo houdt
het dagelijks gemeentebestuur de bevolking
bij voortduring voor, dat het allemaal wel los
loopt. In het bedrag zijn werkelijk alle kosten
meegenomen. Bovendien zullen de gemeente
lijke huisvestigingslasten nauwelijks hoger
zijn dan die in 1997.
Een groot aantal inwoners van Schouwen-
Duiveland laat zich echter niet overtuigen. Er
werd dit jaar een tweede actie tegen de
nieuwbouwplannen begonnen. Dit keer door
de Stichting Belvedere. Die actie resulteerde
erin dat bij de gemeente ruim 1800 bezwaar
schriften werden ingediend.
2,5 miljoen
r
De overheid besteedt miljoenen, miljarden soms.
Gemeenschapsgeld, veelal opgebracht door de
belastingbetaler. Het gaat naar dure dingen die
noodzakelijk en soms zelfs onzichtbaar zijn zoals
rioleringen, of naar bestuurlijke prestige-objecten
zoals gemeentehuizen of schouwburgen. De
beslissingen daarover worden genomen door
bestuurders, die eens in de vier jaar tijdens de
verkiezingen een vorm van verantwoording afleggen.
Zij steunen weer op hun ambtenarenkorps.
Het is opvallend dat in Provinciale Staten en
gemeenteraden soms oeverloos gediscussieerd lat d
over lantaarnpalen en verkeersdrempels die enhes
duizenden guldens kosten en beslissingen over fersc
miljoenen regelmatig met een enkele hamerslaang i
de voorzitter worden beklonken. Die democratise b
gekozen volksvertegenwoordigers horen de steijzoi
het volk te vertolken. Maar lang niet altijd is de bpen
even gelukkig met de keuzes van de politiek. Er|iad<
kritiek als de overheid in de ogen van de burgeri|nscl
over de balk smijt. Sterker nog; de overheid kar n
als het daar om gaat maar zelden goed doen. Oo In k
20 miljoen
Het gaat snel bergafwaarts met de profes
sionele podiumkunsten op Schouwen-
Duiveland. Het aanbod in Theater Mondra-
gon in Zierikzee wordt steeds schraler. Vol
gend seizoen zijn er alleen nog cabaret- en
kleinere muziekvoorstellingen te verwach
ten Toneelproducties en grote concerten
worden niet meer geprogrammeerdHet ge
bouw voldoet in vrijwel geen enkel opzicht
meer aan de Arbo-eisen. Er ontbreekt een
adequate laad- en losinstallatie voor decors
en omvangrijke technische apparatuur. Bo
vendien is Theater Mondragon nauwelijks
nog bereikbaar voor de steeds grotere trailers
waarmee de professionele theatergezel
schappen hun hebben en houden vervoeren.
Bij Brogum is de situatie niet veel beter. Ook
daar wordt gevreesd voor de gevolgen van een
Arbo-inspectie Evenals bij Mondragon is het
droevig gesteld met het groot onderhoud van
de Brogumboerderij aan de Julianastraat.
Beide gebouwen zijn eigendom van de ge
meente. maar de raad schuift verstrekkende
beslissingen over de podiumaccommodaties
op Schouwen-Duiveland al jaren voor zich
uit.
Eerst moest geïnventariseerd worden aan
welke podiumkunsten behoefte bestaat en
pas daarna kon bepaald worden welke ac
commodaties daarvoor nodig zijn. Een
klankbordgroep, bestaande uit mensen die
direct betrokken zijn bij de podiumkunsten,
heeft geadviseerd een nieuwe theater in Zie
rikzee te realiseren, waar zowel de activitei
ten van Mondragon als die van Brogum kun
nen plaatsvinden. De gedachten gaan uit
naar een drastische verbouwing van de Nieu
we Kerk om daar zowel een theaterzaal als
een poppodium te realiseren.
Bergen op Zoom biedt met 'De Maagd' een
mooi voorbeeld van een theatervoorziening
in een voormalig kerkgebouw. Tien jaar gele
den vergde die verbouwing daar 12 miljoen
gulden Rekening houdend met prijsstijgin
gen zou dat nu minstens 15 miljoen gulden
zijn. Inclusief poppodium zou er naar ver
wachting ongeveer 20 miljoen gulden nodig
zijn voor een theateraccommodatie in de
Nieuwe Kerk te Zierikzee.
ruim 43 miljoen
tientallen miljoenen
Een wild plan of dé oplossing. Jaren gele
den, nog voor de gemeentelijke herinde
ling op Schouwen-Duiveland, werd het idee
geboren voor een drastische aanpak van de
N59. Het plan voor een compleet nieuw tracé
van de weg was één van de laatste wapenfei
ten van de inmiddels opgeheven Schouwse
Vereniging van Burgemeesters, Wethouders
en Secretarissen (B, W en S). Op de vraag of
dit wellicht een aardige uitdaging zou zijn
voor de - toen nog te vormen - nieuwe ge
meente Schouwen-Duiveland antwoordde
toenmalig B. W en S-woordvoerder burge
meester A Vogelaar van Bruinisse ontken
nend. Wat hem en zijn collega's betreft moest
daar met onmiddellijke ingang aan gewerkt
gaan worden.
Sinsdien is er heel wat water door de Ooster-
schelde gevloeid, zette wethouder C. W. Veer-
hoek een stevige lobby op en werd een specia
le projectgroep in het leven geroepen die de
plannen verder uit moest werken. Dat leverde
een toekomstbeeld op van een N59 die niet -
zoals nu - dicht langs de zuidkust maar meer
door het midden van het eiland loopt. Een
weg voorzien van ongelijkvloerse kruisingen
en parallelwegen. Optimisten zagen voor hun
geestesoog zelfs een aquaduct verrijzen bij dé
bottleneck van de N59 op Schouwen-Duive
land: de Grevelingensluis bij Bruinisse. De
kosten: nooit exact becijferd, maar zéker en
kele tientallen miljoenen.
Tot grote frustratie van Veerhoek en de ande
re leden van de projectgroep gooide de rijks
overheid roet in het eten. In oktober 1998
werd bekend dat wegens geldgebrek de plan
nen voor zowel de N57 als de.N59 op de lange
baan geschoven werden, hetgeen inhoudt dat
Schouwen voorlopig nog met de brokken
blijft zitten. Bij Zierikzee belemmert de weg
groei van de monumentenstad, in de zomer
maanden raakt de weg verstopt door de toe-
ristenstroom, de files bij de Grevelingensluis
blijven een bron van ergernis en het gedeejte
van de weg tussen Zierikzee en Renesse blijft
door het ontbreken van een parallelweg en de
vele afslagen naar polderwegen gevaarlijk.
20 tot 30 miljoen extra
Volgens Van Driel Mechatronics BV uit Wad-
dinxveen is die sluiting onnodig. De firma
deed onlangs een aanbod aan de provincie
Zeeland. Verbreding met twee rijvloeren aan
weerszijden van de burg is volgens Van Driel
technisch heel goed mogelijk en de provincie
zou dan in één klap af zijn van het gezeur over
de stremmingen. Aan het plan hangt een ste
vig prijskaartje. Brugverbreding kost naar
schatting - exacte cijfers zijn niet bekend - 20
tot 30 miljoen gulden meer.
Nieuw theater: 20.000.000 foto Marijke Folkertsma
Nieuw gemeentehuis: 43.000.000.
2,6 miljoen
Het moest een toeristentrekker van for
maat worden: de Zierikzeese museum
haven. Zierikzee, zo riepen de voorstanders
in koor, moet de toerist méér bieden dan al
leen maar mooie geveltjes en een paar gezelli
ge winkelstraten. En wat lag dan meer voor
de hand dan gebruik te maken van het nauti
sche verleden van het ruim elfhonderd jaar
oude stadje?
Op papier zagen de plannen er fraai uit. Zo
zou in de houtloodsen aan de Vissersdijk een
historische scheepsrestauratiewerf met be
zoekerscentrum worden ingericht, er moest
een rondvaartboot komen, het Gravensteen
diende attractiever te worden, er zouden tal
van historisch getinte evenementen worden
georganiseerd. Met dat alles was een bedrag
van ongeveer 2, 5 miljoen gulden gemoeid.
In het museumhavenproject is veel tijd en
energie gestoken. Aan het eind van de jaren
tachtig al werden de eerste suggesties in die
richting gedaan, maar het zou tot 1992 duren
voordat de eerste historische scheepjes de
Oude Haven binnenvoeren. Sindsdien is er
vooral gepraat en gezocht naar financiers die
bereid waren geld te steken in uitbreiding van
de museumhaven. Die geldschieters kwamen
er. De provincie bleek bereid een subsidie te
verstrekken, er werd geld gevonden in een
van de Europese potten, de Stichting Renesse
deed mee, eilandelijke ondernemers trokken
de portemonnee. Maar toen begin november
de finale beslissing moest worden genomen,
durfde een meerderheid van het college van
burgemeester en wethouders uiteindelijk
geen 'ja' te zeggen: de financiële risico's wer
den te groot geacht.
Vooral in ondernemerskringen en in de toe
ristenbranche was de teleurstelling groot.
Het gemeentebestuur van Schouwen-Duive
land heeft een gouden kans laten liggen,
klonk het alom.
Het is onwaarschijnlijk dat de plannen de ko
mende jaren alsnog worden uitgevoerd. Zelfs
de toekomst van het bestaande museumha
ventje is onzeker. De Stichting Museumhaven
kampt met tekorten waardoor er geen geld
meer is om de scheepjes die nu in de Oude Ha
ven liggen afgemeerd te restaureren en te on
derhouden.
Nieuw tracé N59: tientallen miljoenen.
foto Marijke Folkertsma
De Regionale Scholengemeenschap Prof.
Zeeman en de Scholengemeenschap
Schouwen-Duiveland fuseerden met ingang
van het schooljaar 1999/2000met twee scho
len voor voortgezet onderwijs in Goes: Groot
Stelle en het Goese Lyceum. Gevieren gingen
zij verder onder de nieuwe naam Scholen-
groep Pontes. Sindsdien worden de twee
scholen aan de Haringvlietstraat in Zierikzee
aangeduid als Locatie Pieter Zeeman. Het is
de bedoeling dat beide scholen zo spoedig
mogelijk ook bouwkundig één geheel vor
men.
Daarvoor zijn nogal wat ingrepen nodig. Zo
moet er een ruime corridor komen vanaf de
hoofdingang van het RSG-gebouw naar de
aula van SG Schouwen-Duiveland. Ook is er
meer ruimte (compleet met studienissen en
computerapparatuur) nodig om de leerlingen
op een fatsoenlijke wijze hedendaags onder
wijs te kunnen geven.
De voorgestelde verbouwing vergt een inves
tering van 2.6 miljoen gulden. De gemeente
heeft het geld met beschikbaar en wil zelfs
niet een voorbereidingskrediet van drie ton
uittrekken om de werkzaamheden voor te be
reiden. Daarmee dreigt de Zierikzeese vesti
ging van Scholengroep Pontes ineen impasse
te raken ..Modern onderwijs hoort thuis in
een behoorlijk geoutilleerd gebouw", hield
voorzitter C. van Dalen van de centrale
schooldirectie het gemeentebestuur voor.
Volgens Van Dalen moeten in het kader van
het nieuwe vmbo-onderwijs alle vbo-, mavo-,
havo- en vwo-leerlingen elkaar binnen de
schoolmuren kunnen ontmoeten. „Wat van
daag een vbo'er is, kan morgen een mavo-
leerling zijn", aldus de directievoorzitter.
Na de schoolverbouwing zou bovendien de
verkeerssituatie bij de Haringvlietstraat
kunnen worden verbeterd.
foto Marijke Folkertsma
Verbreding Zeelandbrug: minstens 20.000.000.