Waar gaan uw miljoenen nax
PZC
1993
Stadsgewestelijk
zwembad
Aankoop terrein
KSG in Vlissingen
Nieuw stadskantoor
Middelburg
Schouwburg aan
Blauwedijk
Aquaduct bij
Middelburg
Rondwegen om
kustdorpen
20 miljoen
November 1989. De gemeenteraad van
Middelburg neemt een belangwekkend
besluit: het oude zwembad Poelendaele gaat
dicht om plaats te maken voor een nieuw
zwembad. December tien jaar later: de wet
houders C. de Keijzer uit Vlissingen en zijn
collega P. Brakman van Middelburg presen
teren samen het Programma van Eisen voor
een nieuw, stadsgewestelijk zwembad. De ac
commodatie moet in juni 2002 opgeleverd
zijn.
Sinds 1989 verschijnt nota na nota. Diverse
locaties passeren (Nassaulaan, Stromen weg/
Nieuwe Vlissingseweg, de Kruitmolen, bij
kwekerij Veldzicht. Veerse Poort), maar val
len even snel weer af. Het bedrag varieert van
elf tot inmiddels twintig miljoen gulden. In
november 1993 tovert het college van B en W
opeens de locatie Voorborch uit de hoge hoed.
Wethouder J. Douwes verwacht dan nog dat
de Middelburgers eind 1995 voor het eerst
kunnen zwemmen in hun nieuwe zwembad.
Als een grote groep omwonenden zich keert
tegen het zwembad, keert het tijDe Raad van
State schorst de milieuvergunning in novem
ber 1995 en de gemeente Middelburg is terug
bij af. Een eerste onderzoek naar de bouw van
een stadsgewestelijk zwembad volgt.
Ruim een jaar geleden presenteert het stads
gewest een eerste Plan van Aanpak. De beste
locatie voor een nieuw, stadsgewestelijk
zwembad is gelegen bij Vrijburg, tussen Vlis
singen en Middelburg. Inmiddels is duidelijk
dat Middelburgers in het gunstigste geval
twee jaar lang zonder eigen zwembad komen
te zitten. B en W hebben de locatie Poelendae
le aangeboden aan Rijkswaterstaat, die er een
nieuw kantoor wil bouwen. Rijkswaterstaat
wil de grond in januari 2001 bouwrijp heb
ben. Dat betekent sluiting per 1 oktober 2000.
Tegen dat voornemen hebben inmiddels 5500
mensen een handtekening gezet. Brakman
houdt vast aan de sluiting. Hoe de zwembad-
loze periode overbrugd moet worden, weet hij
nog niet. Ambtenaren bestuderen nu een ver
voersdienst tussen Vlissingen en Middelburg.
Wordt vervolgd.
70 miljoen
Met de aanschaf van het terrein van de Ko
ninklijke Schelde Groep (KSG) is een
bedrag van ongeveer 70 miljoen gulden ge
moeid. Het terrein aan de Vlissingse Glacis-
straat staat al enige jaren voor dat bedrag te
koop. De werf wil al haar activiteiten concen
treren in Vlissingen-Oost. Dat scheelt de
KSG op jaarbasis een bedrag van tien tot
twaalf miljoen gulden. Scheldetopman R.
van den Heuvel zei eerder dat hij de gemeente
Vlissingen het terrein van ongeveer vijfen
veertig hectare (water en land) van harte
gunt. Vlissingen wil daar zo'n 1500 woningen
aan het water neerzetten. Er moet verder ge
legenheid zijn om te recreëren. In die zin is er
gesproken over cafés, restaurants, hotels,
musea en een bescheiden theater.
De gemeente liet eerder weten zoveel kapi
taal niet te bezitten. Ze kan in feite niet meer
doen dan de ontwikkelingen te beschermen
via de bestemmingen. Maar als Vlissingen nu
eens financieel krachtig zou zijn, dan viel er
met de KSG en de hoofdaandeelhouder, de
overheid, te praten over koop van het gebied.
Vlissingen zou met 33 hectare bouwgrond een
meuw stadshart kunnen maken. Maar eerder
zei wethouder C. de Keijzer dat het hem wei
eens zorgen baart om het hart, of dat nu de be
staande of nieuwe kern is, kloppend te hou
den. ..Want het huidige Vlissingse hart is nog
niet klaar. Er wordt nog hard gewerkt aan de
vervolmaking van het rondje Walstraat,
Nieuwendijk, Oude Markt, Bellamypark.
Wat gebeurt er op het Bellamypark als er ook
restaurantjes en cafeetjes op het Scheldeter-
rein komen?"
Enkele projectontwikkelaren leefden zich al
uit op de invulling van het Scheldeterrein.
Hopman wilde 'het weefsel van de stad her
stellen' en gaf aan dat de havens en kades
weer beleefd kunnen worden. Op het Schel
deterrein zal een Huis van de Stad verschij
nen, een nieuw brandpunt dat dient als
ontmoetingsplaats voor iedereen, waarin
openbare en culturele functies samenkomen.
De Walcherse Bouw Unie wilde ook de Dok
haven als zwaartepunt herstellen. De haven
wordt uitgebouwd tot recreatief toeristische
elkweervoorziening. Tussendoor pendelt de
watertaxi heen en weer en is een betere ver-
keersontsluiting via een weg over het KSG-
terrein gerealiseerd.
tientallen miljoenen
Zoveel fracties, zoveel meningen. Het
nieuw te bouwen stadskantoor is in ge
dachten al gebouwd over het spoor, langs het
spoor, in Veldzicht, op het Molenwater, met de
voeten in het Kanaal door Walcheren, op de
hoek van de Schroeweg met de Kanaalweg, ja
zelfs uitbreiding van het bestaande gemeen
tehuis aan de Stadhuisstraat/Lange Noord
straat/Bodenplein. De exacte locatie is nog
steeds niet duidelijk, nu burgemeester en
wethouders dé plek, hebben weggegeven aan
het waterschap Zeeuwse Eilanden. Duidelijk
is wel dat het stadskantoor één van de belang
rijkste pijlers blijft onder de totale ontwikke
ling van het Stationsgebied.
De Middelburgse ambtenaren zitten hope
loos verspreid over een aantal locaties. Bodes
fietsen af en aan om hen stukken te bezorgen.
Overleg is moeilijk. Verspreiding van de kan
toren werkt bovendien eilandvorming in de
hand. Daarnaast voldoen de gebouwen niet
aan de Arbo-wetgeving. Het gemeentebe
stuur hoopt door de nieuwbouw efficiënter te
kunnen omspringen met het personeel. Een
nieuw stadskantoor moet leiden tot een be
zuiniging van vijf procent op het ambtena
renapparaat.
Met de bouw van een stadskantoor in het Sta
tionsgebied, hoopt het Middelburgse college
van B en W ook dat Middelburg-zuid in aller
lei opzichten meer bij het centrum komt te ho
ren. Stedebouwkundig adviesbureau BVR te
kende het nieuwe stadskantoor in het Kanaal
door Walcheren als 'baken'. Die locatie ver
dween in de prullenmand. De gemeente heeft
inmiddels Thomas Rau uit Amsterdam aan
getrokken als architect voor het nieuwe
stadskantoor. Rau tekende ook voor het nieu
we gemeentehuis van Schouwen-Duiveland.
De gemeente wil het gotische deel van het
stadhuis in ieder geval blijven gebruiken.
27 miljoen
Stedebouwkundige Riek Bakker schudt
Middelburg in de herfst van 1998 flink
door elkaar. De schouwburg naar het sta
tionsgebied? Niks ervan. Het nieuwe Middel
burgse A-theater gaat, alle protesten van
buurtbewoners ten spijt, naar de Blauwedijk.
Een goed functionerende schouwburg, heet
het in de Kwaliteitsatlas, vraagt om een om
geving, een schouwburg waardig, met een
openbare ruimte of te verblijven en te flane
ren met een markante uitstraling aan de zon
zijde van het Kanaal door Walcheren.
De huidige schouwburg aan het Molenwater
is verouderd. Het kost miljoenen om het pand
up-to-date te maken. De technische facilitei
ten zij n beperkt. Om de veiligheid op de werk
vloer te verbeteren is ongeveer één miljoen
gulden nodig. Technici moeten bijvoorbeeld
gelijkvloers en overdekt vanuit de vrachtwa
gen het toneel kunnen opbouwen. Ook is bin
nen drie jaar een automatische trekkerwand
verplicht, waarmee decors kunnen worden
opgehesen.
Een nieuwe schouwburg aan de Blauwedijk
kan aan alle ellende een einde maken, blijkt
deze zomer uit een locatie-onderzoek. Op de
dijk is plek voor een culturele voorziening,
bestaande uit een grote zaal met 850 zitplaat
sen, een orkestbak voor tachtig musici, een
groot podium, een kleine zaal met een uit-
schuifbare tribune waarop plek is voor 220
mensen, een theatercafé, vergaderaccommo
datie en uiteraard technische ruimten, een
foyer en kleedkamers.
Middelburg wil het theater niet alleen bou
wen en exploiteren. Daarvoor zijn Vlissingen,
Veere, de provincie, het Rijk en externe finan
ciers nodig. Er moet uiteindelijk een samen
werkingsverband komen voor het beheer, de
exploitatie en programmering van de nieuwe
schouwburg in Middelburg, het vlakke vloer
theater in Vlissingen, de kerkpodia in Vlissin
gen en Veere en de gemeentelijke festivals.
Die samenwerking is nog onderwerp van stu
die.
De overheid besteedt miljoenen, miljarden soms.
Gemeenschapsgeld, veelal opgebracht door de
belastingbetaler. Het gaat naar dure dingen die
noodzakelijk en soms zelfs onzichtbaar zijn zoals
rioleringen, of naar bestuurlijke prestige-objecten
zoals gemeentehuizen of schouwburgen. De
beslissingen daarover worden genomen door
bestuurders, die eens in de vier jaar tijdens de
verkiezingen een vorm van verantwoording afleggen.
Zij steunen weer op hun ambtenarenkorps.
Het is opvallend dat in Provinciale Staten en
gemeenteraden soms oeverloos gediscussieerd w it i
over lantaarnpalen en verkeersdrempels die enk ses
duizenden guldens kosten en beslissingen over
miljoenen regelmatig met een enkele hamerslag ijng
de voorzitter worden beklonken. Die democratis ie
gekozen volksvertegenwoordigers horende stem z
het volk te vertolken. Maar lang niet altijdis de buier
even gelukkig met de keuzes van de politiek. Er i ad
kritiek als de overheid in de ogen van de birgerij i
over de balk smijt. Sterker nog; de overheid kan lier
als het daar om gaat maar zelden goed doen. Ook
70 miljoen
Er liggen al jaren plannen voor het aanleg
gen van rondwegen om enkele Veeree ker
nen om het doorgaande verkeer uit die kernen
te weren en de kustontsluiting te verbeteren.
De bewoners van de desbetreffende kernen
dringen al even lang aan op een verbetering
van de verkeersveiligheid. Vooral in de druk
ke zomermaanden zorgt het vele doorgaande
verkeer dwars door de kernen voor veel over
last en gevaarlijke situaties. De aanleg van
rondwegen zorgt tevens voor een autoluwer
platteland, wat vooral voor fietsers gunstig
is.
De provincie werkt samen met de Walcherse
gemeenten, het waterschap Zeeuwse Eilan
den en de rijksoverheid aan de plannen voor
rondwegen. De rondwegen moeten onderdeel
gaan uitmaken van een ontsluiting van de
kust en moeten de leefbaarheid van dorpen
als Koudekerke, Zoutelande, Westkapelle,
Domburg en Oostkapelle verbeteren.
De provincie heeft echter geen geld voor de
uitvoering van de plannen, waardoor deze
steeds vooruit worden geschoven. Er wordt in
samenwerking met de andere overheden ge
werkt aan een masterplan. Door alle rondwe
gen als één pakket te presenteren hoopt de
provincie rijkssubsidie in de wacht te slepen.
Het ministerie van Verkeer en Waterstaat
springt namelijk bij als de kosten van een pro
ject boven de 25 miljoen gulden liggen.
Dat die kosten veel hoger uitvallen, blijkt uit
de geplande rondweg bij Koudekerke. Die
kost samen met de nieuwe autoweg Vlissin-
gen-Koudekerke ruim 18 miljoen gulden.
Voeg daarbij de rondwegen rond de andere
kernen en de kosten overschrijden al gauw de
70 miljoen gulden.
De plannen voor de rondwegen verkeren nog
in een pril stadium en het ziet er niet naar uit
dat deze de komende jaren worden gereali
seerd. Een uitzondering lijkt de rondweg om
Koudekerke, de S14, te vormen. De gemeen
ten Vlissingen en Veere praten al jaren over de
aanleg van een rondweg Vlissingen/Koude-
kerke, die er voor moet zorgen dat er minder
verkeer over de Gerbrandystraat en door
Koudekerke rijdt. Maar het lijkt erop dat ook
de S14 gedoemd is de komende jaren in de ijs
kast door te brengen. De twee gemeenten kib
belen namelijk nog over een verbindingsweg
tussen de Vlissingsestraat en de S14.
153 miljoen
Hoe nodig een aquaduct bij Middelburg is,
wordt ook deze zomer pijnlijk duidelijk.
Ondernemers dreigen op zeker moment de
twee bruggen over het Kanaal door Walche
ren te blokkeren als het gemeentebestuur
geen adequate maatregelen neemt. De ge
bruikelijke stremmingen, veroorzaakt door
het vakantieverkeer, lopen op door slecht
functionerende verkeerslichten. De recon
structie van de Poelendaeleweg pakt ver
keerd uit. Automobilisten nemen niet de
Nieuwe Vlissingseweg en de Stromenweg,
maar kiezen allerlei sluipweggetjes waar
door het nog drukker wordt op het Tangent.
Middelburg vraagt al jaren om een derde ver
binding over het Kanaal door Walcheren
naast de Schroe- en de Stationsbrug. Het tra
cé is bekend, de financiering ook. Het aqua
duct kost de rijksoverheid 153 miljoen gul
den. De totale Dammenroute (N57), waar de
tunnel onder het Kanaal deel van uitmaakt,
kost 270 miljoen gulden.
Minister A Jorritsma (Verkeer en Waterstaat)
verraste vriend en vijand door de weg in sep
tember 1997 voor zich uit te schuiven tot na
2002. De bouw moest volgens de laatste plan
ning dit jaar al zijn begonnen en drie tot vier
jaar later worden opgeleverd. Om financiële
redenen werd anders beslist. Ondanks luide
protesten van de Walcherse gemeenten, het
bedrijfsleven, de Tweede Kamer en Gedepu
teerde Staten bleef Jorritsma bij haar besluit.
De wanhopige verkeerschaos in Middelburg
deed de CDA-fractie in de raad onlangs met
een opmerkelijk idee komen. De christen-de
mocraten lanceerden het plan voor een nood
brug op de plek waar het aquaduct moet
komen. Het plan verdween snel in een la.
Ambtenaren hadden de noodvoorziening na
een vluchtige studie becijferd op 25 miljoen
gulden, exclusief grondaankoop, btw en een
verwijderingsbijdrage als de noodbrug weer
weg moest. Het wachten is nu op een studie
van provincie en gemeente Middelburg op
voorfinanciering van de N5 7 en het aquaduct.
Ieder jaar dat de Dammenroute eerder wordt
aangelegd kost aan rentelasten tien miljoen
gulden.
nl
Cruiseterminal:/ 35.000.000.
Schouwburg aan de Blauwedijk: 27.000.000.
Pier: 50.000.000.
fotomontage Lex de Meester/Guido van der Heijden
