De hemel staat op doorbreken
PZC
Een eeuw krant van Zeeland
PZC
1999/2000
Engelen, boodschappers
van het nieuwe millennium
redactie
vrijdag 31 december 1999
De Haarlemse huisarts Hans
Moolenburgh had in 1983
een vooruitziende blik. Hij voor
spelde toen dat de terugkeer van
de engelen in het menselijk be
wustzijn wel eens een van de
grootste verrassingen van de
twintigste eeuw zou kunnen wor
den. ..Die voorspelling is uitgeko
men ".stelt hij vast.
Moolenburgh begon destijds in
een opwelling een enquête onder
zijn patiënten met de vraag
'Heeft u ooit in uw leven een engel
gezien?' De verrassende resulta
ten van zijn onderzoek legde hij
neer in een boek. Dat had voor
hem verstrekkende gevolgen.
Moolenburgh wordt momenteel
wereldwijd gezien als engelen-
deskundige. Zijn 'leerboek in de
angelogie', getiteld 'Engelen als
beschermers- en helpers dei-
mensheid' beleefde in Nederland
herdruk op herdruk en werd in
het Duits en Engels vertaald. De
vele honderden reacties die hij na
het verschijnen in 1983 kreeg,
verwerkte de huisarts in een
tweede boek 'Een engel op je pad,
honderd- en-een engelenervarin-
gen', dat acht jaar later uitkwam.
En het hield met op. Engelener-
varingen zijn aan de orde van de
dag, als je af mag gaan op de vele
recente boeken die vol staan met
verhalen van gewone mensen aan
wie engelen vei-schenen zijn.
Moolenburgh heeft een uitge
breid archief met dergelijke
getuigenissen. De geloofwaar
digheid ervan toetst hij aan een
aantal strenge criteria.
Zijn conclusie: „De hemel staat
op doorbreken. Engelen bestaan,
want ze maken deel uit van de
menselijke ervaringswereld. Ze
laten zich niet bezweren of oproe
pen. Ze manifesteren zich op aar
de, al zijn ze niet wetenschappe
lijk analyseerbaar omdat ze uit
een andere dimensie komen. Heel
opmerkelijk is dat alle engelener
varingen - bij mensen met heel
verschillende of zelfs zonder reli
gieuze achtergrond - een aantal
belangrijke dingen gemeen heb
ben. Er is sprake van een helder,
wit licht en een groot gevoel van
gelukzaligheid. De ervaring is al
tijd onvergetelijk, al wil dat niet
zeggen dat degene die het over
komt er makkelijk over spreekt."
Moolenburgh wijst op een frap
pante overeenkomst met de bij-
na-doodervaringen van mensen,
waar wereldwijd duizenden ge
tuigenissen van zijn. „Ik zie een
verwantschap al is het moeilijk
om er precies de vinger op te leg
gen. Misschien is het zo dat in de
engelenervaring de engel om de
hoek komt kijken en dat bij de
bijna-doodeivaring de mens om
de hoek kijkt. Hoe dan ook, beide
verschijnselen vormen in deze
materialistische wei-eld voor heel
veel mensen een emotioneel pro
bleem - omdat ze een vleug van
het grote onbekende voelbaar
maken."
In het Schotse Findhorn zijn ze
niet bang voor die vleug van het
onbekende. Hier vindt volgend
jaar april een grote conferentie
plaats. 'Angels Findhorn 2000'
Michael Hawkins, een van de or
ganisatoren, legt uit. ,,Ik heb een
duidelijk gevoel dat engelen ons
kunnen helpen bij de talloze uit
dagingen die de mensheid te
wachten staan. Dat is de belang-
i-ijkste reden waarom we deze
conferentie juist nu hebben be
legd aan het begin van het derde
millennium. We willen nieuwe
wegen ontdekken in de samen
werking met engelen, geesten en
Ze hadden geen bron van inkom
sten en konden geen werk vinden.
Dorothy was de eerste die een
goddelijke stem hoorde. Eileen
kwam wat later aan de beui-t en
beiden kregen later bovendien
met engelen te maken. Na aan
vankelijke twijfel en onzekerheid
besloten ze de hemelse bood
schappen - waarin ze onder meer
wei-den aangespoord hun eigen
voedsel te gaan verbouwen - seri
eus te nemen en ernaar te gaan
handelen.
Twijfel
Dorothy vertelde later aan Paola
Giovetti, schrijfster van het boek
'Engelen, hemelse boodschap
pers van licht, beschermers van
de mens': „De engelen zijn grote
wezens die leven geven aan de na
tuur en alles scheppen wat zij om
vat. Daar ik een praktische vrouw
ben en met beide benen op de
grond sta, had ik me nooit kunnen
voorstellen dat het mogelijk zou
zijn met engelen te spreken, of dat
Engelen verkondigden tweeduizend jaar geleden de geboorte
van Jezus Christus. Maar engelen zijn er niet alleen met Kerst
mis. Ze zijn van alle tijden en alle religies. De laatste tien, twintig
jaar is er sprake van een ware hausse. Reddende engelen ver
schijnen steeds vaker aan geioone stervelingen. Ze worden voor
al in spirituele kringen enthousiast omarmd als 'boodschappers
van het nieuwe millennium'. In het Schotse Findhorn staan ze in
april 2000 zelfs een week lang centraal tijdens een conferentie.
de natuur. ,,We hebben een down-
to-earth-benadering. We kijken
niet zozeer naar engelen uit de
bijbel of uit de mythologie, maar
naar engelen nu. Engelen zijn in
vloedrijke, krachtige energieën
en ze kunnen ons helpen in vele
aspecten van ons dagelijks le
ven."
Het is niet toevallig dat juist in
Findhorn engelen worden geëerd
met een conferentie. Engelen
hebben immers bijna veertig jaar
geleden aan de wieg gestaan van
deze gemeenschap, waar geen
door mensen gemaakt plan aan
ten grondslag ligt.
De geschiedenis van Findhorn in
een notendop: Eileen en Peter Ca
ddy raakten met hun drie kinde
ren en vriendin Dorothy Maclean
door een ongelukkig toeval ver
zeild in een caravan op een koud,
rotsachtig en zanderig gebied in
het noordoosten van Schotland.
dit nuttig zou zijn, maar dat is wel
gebeurd en heeft zulke gevolgen
gehad dat iedere twijfel wegge
nomen is."
De gevolgen waarover zij spreekt
zijn inderdaad wonderbaarlijk
Op die kale zanderige plek in dat
koude winderige gebied, ont
stond de meest weelderige turn
die maar denkbaar is. Er groeiden
bloemkolen van twintig kilo of
meer en de deskundigen sloegen
steil achterover als zij geconfron
teerd werden met de enorme vari
ëteit aan bloemen die in deze
ogenschijnlijk onvruchtbare
grond wortel had geschoten. Het
begrip 'co-creation' was geboren,
samenwerking tussen de mens,
het engelenrijk en de natuur.
Tegenwoordig zijn in Findhorn
de bloemkolen weer tot normale
proporties teruggebracht. „Die
wonderbaarlijke tuinresultaten
werden toen alleen verkregen om
de wereld te laten zien dat het
principe van co-creatie werkt.
Het gaat op zich niet om die grote
bloemkolen, maar om het bewust
worden van de goddelijkheid van
de schepping en de noodzaak van
samenwerking met de natuur",
vertelde een Findhorn-bewoon-
ster eerder dit jaar aan een mede
werker van het spirituele tijd
schrift BRES. Hij is een van de
vierduizend mensen die jaarlijks
een bezoek brengen aan de flore
rende spirituele gemeenschap.
Het is overigens niet zo dat de
vaste bewoners van Findhorn al
lemaal regelmatig contact heb
ben met engelen. Michael Hawk
ins bijvoorbeeld heeft er nog
nooit een gezien of gesproken,
maar hij weet wel dat ze er zijn.
„Ik ben katholiek opgevoed, ging
naar katholieke scholen en was
misdienaar. Engelen waren voor
mij altijd een fascinerende uit
drukking van God. De verbazing
wekkende en verbijsterende
boodschap aan Maria dat ze het
Christuskind zou baren, het bij
belverhaal van Jacobs ladder en
het oproepen van de serafijnen en
cherubijnen bij de zondagse eu
charistie maakten allemaal in
druk op me. Ook het verhaal van
de engelen die aan de herders ver
schenen en het idee van een eigen
beschermengel troffen me en wa
ren belangrijk. Later kwam ik en
gelen tegen in literatuur, poëzie,
popliedjes en films. Ze waren al
tijd aan de horizon."
Impuls
Hawkins' belangstelling werd
nog meer gevoed toen hij in 1991
naar Findhorn kwam. ,,Ik werkte
in de tuinen en herstelde van een
chemotherapiekuur voor kanker.
Na een jaar merkte ik dat ik me
heel dicht bij het engelenrijk
voelde. Ik zag ze niet en had geen
visioenen, maar toch was ik me
bewust van hun aanwezigheid en
- wat ik nog aangrijpender vond -
hun vriendschap. Dat moment
markeerde voor mij het begin van
een avontuur dat nog altijd
voortduurt. Het gebeurde alle
maal heel natuurlijk, het bekroop
me als het ware. Het was geen
door een trompet aangekondigde
bezoeker met een witte jurk.
Sinds 1995 ben ik staflid van
Findhorn. De impuls om de enge
lenconferentie te organiseren
was heel geïnspireerd. Alsof de
engel van Findhorn wilde dat we
het engelen rijk als uiting van
God eren en huldigen, ook om de
belangstelling hier en elders een
nieuwe stimulans te geven."
Die belangstel li ng is al heel groot.
Wie zich op de recente boeken
berg stort onder het motto 'som
mige dingen zijn waar, of je ze ge
looft of niet', waant zich al snel in
een blij 'Engel-land' waar de be
woners druk bezig zijn met de
voorbereidingen voor een gewel
dige invasie op aarde. Ook op het
wereldwijde web kom je ze tegen.
Surf een paar uur doelgericht op
het internet en de engelen vliegen
je om de oren. Er zijn honderden
sites en tientallen webrings (sites
over een bepaald onderwerp die
onderling met elkaar verbonden
zijn) met namen als Angels of the
Net, Heather's Angels of The Spi
rit of Angels.
'Engel-land', zoals de Haarlemse
arts Hans Moolenburgh het
noemt, bestaat, maar daar begint
meteen het probleem voor wie op
zoek is naar onweerlegbare fei
ten. De aanwezigheid van enge
len staat weliswaar voor een toe
nemend aantal aardbewoners
niet ter discussie, maar de plek
van waaruit deze boodschappers
opereren is niet een geografisch
gebied dat je in kaart kunt bren
gen. Laat staan dat je een vlucht
kunt boeken om er eens een mid-
weekje heen te gaan. Engelen zijn
kosmische krachten en geen men
sen van vlees en bloed met wie je
een gesprek kunt aanknopen over
hun diepere beweegredenen.
Het 'engelenfenomeen' dient dan
ook met een gezonde dosis boe
renverstand te worden benaderd,
zo benadrukt Hans Moolen
burgh. „Bij hemelse zaken moet
je met beide benen op de grond
blijven staan. Er wordt een hoop
flauwekul verkocht. Vooral in de
New Age-beweging slaan ze nog
wel eens door. Daar komt het hei
lige niet zelden in de verdrukking
omdat het menselijke vergodde
lijkt wordt. Engelen zijn geen
hulpjes in de huishouding en ook
geen hemels ambulanceperso
neel dat in actie komt om auto
mobilisten te redden. Ze zijn
eerder verloskundigen die mee
helpen de wedergeboorte van de
mens te bewerkstellingen. Het
gaat niet om sensatieverhalen,
het gaat om zingeving.
„Waar het om gaat is dat we in ons
volle bewustzijn die positieve
krachten kunnen inschakelen.
En dat gebeurt ook op grote
schaal. Dan kun je stellen dat ons
iets heel anders boven het hoofd
hangt dan een atoomoorlog. Wat
ons dan te wachten staat is een
doorbraak van de onzienlijke we
reld."
Renee Borst
HOOFDREDACTIE: A. L. Oosthoek
Adjunct-hoofdredacteuren: D. Bosscher, A.L. Kroon
NIEUWSDIENST ZEELAND
Chef-redacteur: M. J. Schrier
Algemene verslaggeving: M. Antonisse, J. C. M. Cats, R. H. Hoving,
B. Jansen, H. O. Postma, R. Reinders, E. J. Rozendaal, M. P. T. Sep,
A. J. Snel, C. M. J. Sondervan, J. Vliegenberg, H. van der Werf (Den
Haag), A. van Westen
PZC-on-Line/Intemet: G. H. A. M. van der Heijden, B. P. Oerlemans
Bureau Nieuwsdienst
Rubriekschefs: T. J. M. Giele, A. Nijmeijer
Redacteuren: F. B. Balkenende, N. Berkelder, M. G. van den Broek,
M. E. Ernens-Abrahamse, A. M. A. de Jong, C. S. van de Merbel,
S. C. Osman, M. T. O. van der Vleuten
Zeeuws-Vlaanderen
Editiechef: C. A. M. van Gremberghe
Kantoor Terneuzen/verslaggevers: W. A. Bareman, J. Bosman,
P I. F. M. Cappetti, L. E. Dominicus, S. E O. van Doorsselaer
Kantoor Hulst: R. E. A. Hoonhorst, B. J. G. Pelgrim
Noord/Schouwen en Duiveland
Editiechef: W. J. van Dam
Kantoor Zierikzee/verslaggevers: P. Kleemans, M. Modde,
A. M L. Pankow-Edel
Midden/Walcheren, De Bevelanden.Tholen, St. Philipsland
Editiechef: A. A. van der Sluis
Kantoor Goes/verslaggevers: R. Bosboom, I. K. Huibers, M. van der
Jagt, E. Soesman
Kantoor Vlissingen/verslaggevers: L. Fransen, E. L. Ramakers,
M. J van der Schot
CENTRALE REDACTIE
Chef-redacteur: M. van Zuilen
Binnen-en buitenland/Opinie/Economie
Rubriekschef: H. D. V. Hekkïng
Redacteuren: J. J. Heyt, G. J. Kers, F. T. J. Koopmans, A. H. M. van
den Nouweland, W. P. Staat
Sport
Rubriekschef: J. M. Dagevos
Verslaggevers: J. F.'D. Bakker, R. Boogert, P. B.Godrie, E. M. S.Pen-
tury, S. Remijnsen, K. L. de Vries
Katernen/Bijlagen
Rubriekschef: J. J. I. M. van Damme
Redacteuren: K. Cijsouw, F. P. J. Doeleman, M. E. M. Hitzert,
J. A. M. Tabbers, A. Zevenbergen
PRODUCTIE en VORM
Chef-redacteur: W. M. J. Verstuyf
Rubriekschefs: J. P. H. Noot, A. F. Schreurs
Redacteuren: A. A. Adriaanse, W. J. Adriaansens, F. J. Binicewicz,
E. Bouwens, W. H. Diepeveen, S. Haanstra, E. Hoff, P. C. de Jonge,
C. A. Lammers, L. Mïnnaard, A. Mommer, J. J. de Rijke, J. P.Verbeek
Systeembeheer
Redacteuren: N. L. Franken, R. G. C. de Ridder
Documentatie
C. Flipse, L. van der Horn, R. J. Jongelings, J. B. Siwabessy
SECRETARIAAT
Chef: J. Everaars
G. M. Boersma, A. Scheers, I. T. Wirtz
CORRESPONDENTEN
Balkan: H. Doornbos, China: J. van der Made, Duitsland: P.G.W. van
Nuijsenburg, EU en België: P. J. A. H. Koopman en M. H. Peeper-
korn, Frankrijk: C. van Zweeden, GOS-Rusland: H. B. Hoogendijk,
Groot-Brittannïë: H.J. Harkema, Indonesië: Th. Haerkens, Israël:
A. P. Bloemendaal, Italië: J. A. Geleijnse, Japan: H. van Nunen, La-
tijns-Amerika: K. Gottlieb, Midden-Europa: H. Gertsen, Suriname:
M. A. Snijders, Spanje: H. van den Boom, Turkije: J. E. J. M. Lutz,
Verenigde Staten: J. B, A. Wanders, Zwitserland, R. L. Kroon
KANTOREN
Vlissingen: Oostsouburgseweg 10, Postbus 18,
4380 AA Vlissingen. Tel: 0118-484000. Fax:0118-470102
Internet: http://www.pzc.nl E-mail: redactie@pzc.nl
Goes: Voorstad 22-24, Postbus 31.4460 AA Goes. Tel: 0113-273000.
Fax: 0113-273010. E-mail: redgoes@pzc.nl
Temeuzen: Axelsestraat 16, Postbus 51, 4530 AB Terneuzen. Tel:
0115-686000. Fax:0115-686009. E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: 's Gravenhofplein 4, 4561 AJ Hulst. Tel: 0114-373839. Fax:
0114-373840. E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23 a. Postbus 80,4300 AB Zierikzee Tel 0111-
454647. Fax: 0111-454659. E-mail: redzzee@pzc.nl
Het media-landschap in Zeeland is in een eeuw tijd aanzienlijk veranderd.
Stads- en streekbladen verdwenen of gingen op in één provinciaal dagblad.
Radio en televisie deden, als nieuwe media, naast het fenomeen kabelkrant
hun intrede. Daarbij is nu, op de drempel van de nieuwe eeuw, via het Inter
net de on-line-krant gekomen.
De ontwikkelingsgang van de Provinciale Zeeuwse Courant, die morgen
aan haar 243-e jaargang begint, is kenmerkend voor de drang naar de grote
re schaal, versnelde fusies en de herschikking van de Zeeuwse nieuwsmedia.
De PZC komt voort uit het samen
gaan van de Middelburgsche en de
Vlissingsche Courant. Wie de nog niet
geheel tot rust gekomen humeuren tus
sen Vlissingers en Middelburgers kent,
zal zich kunnen vinden in het gevoelen
dat bij deze fusie tot uiting kwam: een
monsterverbond. Het pact werd na
tientallen jaren van hevige concurren
tiestrijd gesloten onder druk van de
vernieling van Middelburg in de mei
dagen van 1940. Het oorlogskind lijkt
aldus onder een kwaad gesternte gebo
ren te zijn. Aan de conceptie ervan was
bij herhaling aandacht besteed. Beide
uitgevers, de familie Den Boer in Mid-"
delburg en de familie Van de Velde in
Vlissingen. streefden samenwerking
na maar hadden moeite met het opoffe
ren van de 'eigenheid'. De verwoesting
van 17 mei 1940 deed een belangrijk
deel van de bezwaren teniet. Middel-
buig had de diensten van Vlissingen
nodig en omgekeerd: er verschenen ge
zamenlijke noodedities en daarmee
werd de weg naar 'één groot Zeeuwsch
dagblad' gebaand. Vrijdag 31 mei 1940
verscheen dit dagblad - met getemperd
vreugdebetoon omgeven - onder de ti
tel Provinciale Zeeuwsche Courant,
waarin opgenomen de Middelburg
sche, Vlissingsche. Goesche en Bres-
kensche Courant.
Deze naamgeving duidt op groei en
voorafgaande overnames.
De oudste geschiedenis komt de Mid
delburgsche Courant toe. Ze werd in
1758 opgericht, verscheen op Frans be
vel van 1811 tot 1814 onder de titel
Journal du Département des Bouches
de l'Escaut en maakte in 1930 duidelijk
dat de ambities verder reikten dan de
stad Middelburg. In dat jaar werd de ti
tel verruimd tot Provinciale Zeeuw
sche Middelburgsche Courant. Bij de
gedachte aan grotere gehelen paste de
overname in 1933 van de Goesche Cou
rant, die sedert. 1813 in de Ganzenstad
verscheen.
De kleine Vlissingse krantenwereld
had al in 1851 de primeur van een Pro
vinciale Zeeuwsche Courant laten
zien. Het blad verdween evenwel in
1860. Nog eens negen jaren later, 1869.
verscheen de Vlissingsche Courant die
na overname van de Breskensche Cou
rant in 1939 uiteindelijk zou fuseren
met 'die van Middelburg'.
Twee culturen
Het samengaan van mei 1940 beteken
de onder meer een poging tot samen
voeging van twee culturen. De Middel
burgsche Courant had met enig succes
gestreefd naar het imago van deftig li-
In mei 1961 werd gestart met de bouw van een nieuwe drukpers.
foto archief PZC
beraal dagblad. Sedert 1869 verscheen
de Middelburgsche als enig Zeeuws
blad zes maal per week. De minder def
tige Vlissingsche Courant verscheen
als nieuwsblad en verkreeg pas in 1899
de dagblad-status.
De Middelburgse uitgave was vele ja
ren lang verbonden met de liberaal
staatkundige beginselen. Dat bleef zo,
óók nadat in september 1939 enigzins
plechtstatig werd aangekondigd dat
het partijgebonden liberalisme bij de
samenstelling van de courant niet lan
ger punt van uitgang zal zijn. De uitge
vers spraken zelfs over een neutraal
dagblad dat 'U geen ergernissen maar
veel genoegen zal bereiden'.
Negen maanden later was de fusie met
de Vlissingsche een feit. De bezetter liet
kort daarna weten wat in letterlijke zin
onder 'neutraal' moest worden ver
staan: de krant werd net als alle andere
dagbladen in Nederland 'gelijkgescha
keld'.
Bezetting
De meidagen van 1940 brengen zowel
in Vlissingen als in Middelburg ontred
dering. De gebouwen van de Provincia
le Zeeuwsche Middelburgsche Cou
rant/Den Boer worden verwoest en in
Vlissingen raakt het personeel van de
Vlissingsche Courant/Van de Velde
door de oorlogshandelingen over het
eiland Walcheren verstrooid. De uitge
vers vinden elkaar bij de samenstelling
van noodedities op 20 en 21 mei. De uit
gave in Vlissingen verschijnt voor het
laatst op 14 mei, de PZMC wordt tot en
met 3 0 mei in Goes gedrukt op het pers
je van De Zeeuw. De volgende dag, 31
mei 1940, verschijnt dan het eerste
nummer van de Provinciale Zeeuwsche
Courant. De hoofdredacteur meldt:
'Voor versnippering is thans geen
plaats meer'. Die hoofdredacteur moet
evenwel met enige spoed het veld rui
men. De bezetter ziet toe op 'neutrale
berichtgeving' en de pennevoerders.
Censuur en papiertoewijzing zijn de
aangewezen wapenen.
Aan deze periode komt een einde als de
bezetter verdwijnt. Het persbesluit
(Burger 1944) regelt de zuivering van
de gehele Nederlandse dagbladpers.
Hangende het onderzoek worden de
bovengronds verschenen dagbladen in
hun verschijning gestaakt. Voor 21
kranten in den lande geldt - aanvanke
lijk - een naamsverbod: zij kunnen niet
langer verschijnen. In Zeeland worden,
op initiatief van de voormalige illegali
teit, de krachten tijdelijk gebundeld in
de uitgave van De Vrije Zeeuw. Na en
kele maanden, vanaf 3 april 1945,komt
daar een einde aan en verschijnen de
Provinciale Zeeuwsche Courant en het
orthodox-protestantse Zeeuwsch Dag
blad (Goes) naast elkaar. Het Zeeuwsch
Dagblad verdwijnt in 1961. Het onder
gronds verschenen periodiek Vrije
Stemmen zoekt in november 1946 aan
sluiting bij de PZC. In Zeeland worden
naams- en verschijningsverboden op
gelegd aan De Zeeuw, het Dagblad voor
Noord-Brabant en Zeeland (later
PZC-lezer C. Lammers leest op de voorpagina van de Provinciale Zeeuwse Cou
rant van 25 augustus 1955 dat de Fransen voornemens zijn de noodtoestand af te
kondigen voor geheel Algerije. foto archief PZC
voortgezet als Dagblad De Stem), de
Thoolsche Courant en de Ter Neuzen-
sche Courant.
Na de oorlog
De na-oorlogse geschiedenis van de
PZC wordt gekenmerkt door schaal
vergroting. Vrijdag 2 mei 1958 wordt
met enige zwier het tweehonderdjarig
bestaan gevierd. Het PZC-bedrijf
neemt vijfentwintig jaren later een
nieuwe drukfabriek in Vlissingen in
gebruik. Het zijn gelegenheden waar
bij wordt vastgesteld en beklonken dat
de samenvoeging van de stadscouran
ten heeft geleid tot een krant voor ge
heel Zeeland. Inmiddels is gewerkt aan
de uitbouw in de verschillende streken
van de provincie. In 1998 volgt de over
name van de 153 jaargangen oude Zie-
rikzeesche Nieuwsbode. De uitgeverij
PZC maakt dan, sinds een jaar, deel uit
van het Wegener-concern dat de uitga
ve van regionale kranten in een groot
deel van Nederland bundelt.
Gedurende het laatste halve decenni
um heeft de PZC impulsen en nieuwe
groei gevonden in een andere aanpak
van het editiestelsel, de herpositione
ringvan het streeknieuws, het produc
tieproces, een uitbreiding van de re
dactie met 30 redacteuren/verslagge
vers, een verruiming van rubrieken én -
daarmee in samenhang - het papier
budget en de toepassing van nieuwe
media-technieken
De voorgenomen overname door Wege
ner van de VNU-dag'bladengroep zal,
als het onderzoek van de Nederlandse
Mededingingsautoriteit tot een ver
gunning leidt, op enige termijn niet
zonder gevolgen voor Zeeland blijven.
Het te Breda verschijnende BN/De
Stem (VNU) beschikt, met name in het
oostelijke deel van Zeeuws-Vlaande
ren en op het eiland Tholen, over een
gedegen marktaandeel. Verwacht kan
worden dat diensten, kosten en baten
van beide bedrijven onder één- en de
zelfde koepel op elkaar worden afge
stemd. Het media-landschap heeft zijn
definitieve vorm in de twintigste eeuw
niet bereikt.
Andreas Oosthoek
