Millenniumnacht maakt niet rijk
Omaatjes geven altijd wat meer
Euregio Tuinen krijgen vorm
Kamer wil weten
wat voortrekken
van de KSG kost
!C PZC
Be vrij dingsfesti val
heeft dringend
extra geld nodig
zeeland
21
Extra beloning voor werken tijdens eeuwwende blijft beperkt
Voorproeve op
het nieuwe
millennium.
donderdag 30 december 1999
doorMaurits Sep
GOES - Heel wat Zeeuwen
brengen de millenniumwisse
ling niet met familie en vrienden
door, maar met collega's - voor
zover die geen vrienden ge
noemd kunnen worden. Ze moe
ten werken. De één zal na afloop
door zijn baas worden verrast
niet een presentje, de ander
moet het doen met de vaste ver
goeding voor werken in de nacht
of het weekeinde. Rijk zal nie
mand worden die nacht, ten
minste niet met werken.
.Waarom zou ik?" speelt Gerard
Nagelkerke de vraag terug. De
igenaar van het Goese café
lora betaalt zijn zeven mede
werkers niets extra voor hun
liensten tijdens de jaarwisse-
ig. Dat wilden ze zelf ook niet,
weert hij. „Ze zeiden tegen
me: we hebben het het hele jaar
£je goed bij jou, waarom zouden we
je nu dan uitbuiten."
zo zouden alle werkne-
n mers hun bazen moeten behan
delen, vindt Nagelkerke. Op
zijn beurt weigert de horeca-
baas zijn vaste klanten uit te
buiten. Belachelijk vindt hij het
dat cafés de dubbele toegangs
prijs rekenen vergeleken met
vorig jaar. Zelf vraagt hij hele-
OOi maa* §een inkomgeld. Een con-
sumptie is die nacht zelfs een
,m gulden goedkoper. En in de
vooravond serveert Nagelkerke
een koud buffet en champagne
Een kleinigheidje krijgen ze
wel, de medewerkers van café
BI Hora. Zoals elke jaarwisseling.
Een parfumerieset wordt het
nu, verklapt Nagelkerke. Ook
het personeel van het water-
hap Zeeuwse Eilanden moet
et doen met een aardigheidje.
!n natuurlijk de vaste toeslag
iKu mor het werk in de nacht, maar
sk die is gelijk aan wat ze gewone
£jfl nachten of weekeinden krijgen:
25 procent van het loon.
eih
.i«
Extra mankracht
Wt
gpj Het waterschap zet twintig tot
veertig mensen in, afhankelijk
van de weersvooruitzichten.
Wordt voor vrijdagnacht veel
-
rïg, regen voorspeld, dan moeten er
meer werken omdat dan de pol-
jg dergemalen bediend moeten
kunnen worden. Is het glad bo-
vendien, dan worden ook de
gladheidsbestrijders opgetrom
meld.
Gissingen haalt
L' versterking
voor bureau
lodiumkunsten
VLISSINGEN - De Culturele
Raad Vlissingen heeft de staf
1(j van het bureau podiumkunsten
versterkt.
Coördinator Klaas Overdam
wil f
IpnVOQ
(Advertentie)
Grote sommen geld levert het ze
echter niet op. Net zomin als de
ordehandhavers extra worden
beloond voor hun inzet. De poli
tie Zeeland keert de vaste toe
slag uit voor nacht- en week-
eindediensten (7,93 gulden per
uur). Dow Benelux in Terneuzen
doet hetzelfde. Een aantal afde
lingen van het chemieconcern
zijn extra bezet, zegt woord
voerder J. Huisman. „Proces
controle, de IT-afdeling. Maar
we betalen niks meer uit dan
normaal voor deze dienstenHet
wordt namelijk ook geen andere
nacht dan andere. Het risico dat
de stroom uitvalt lopen we
voortdurend." Dan hebben de
medewerkers van Roompot Re
creatie Beheer het beter getrof
fen. Voor de klanten van de par
ken wordt een groot feest aan
gericht op De Banjaard. Gasten
én personeel worden er met bus
sen naartoe gereden. „Het
wordt dus echt heel leuk om te
werken", voorspelt Yamina
Abdoun van Roompot.
Bonus
En niet alleen dat, het personeel
krijgt ook een bonus, want het
blijft natuurlijk werken terwijl
een ander volop kan feesten. De
vergoedingen lopen uiteen van
10 tot 175 0 gulden netto per uur
op oudejaarsavond, 17,50 tot 30
gulden tijdens het feest en 15 tot
22,50 gulden voor de ochtend
dienst op 1 januari.
Goed betaald worden ook de
medewerkers van Rijkswater
staat. Mits zij 's nachts ten min
ste één uur gewerkt hebben,
krijgen zij 900 gulden bruto.
Werken op nieuwjaarsdag le
vert driehonderd gulden op. Be
reikbaarheid wordt in de nacht
beloond met 200 gulden bruto,
overdag met honderd piek.
Bij café De Kabouter in Hulst
hangt de extra beloning volle
dig af van de omzet. De Kabou
ter is één van de weinige kroe
gen in Hulst die open zijn tijdens
de jaarwisseling. „Omdat het
personeel het wil, want van mij
hoeft het niet hoor", zegt eige
naar E. Martens. „Ik heb het ze
gevraagd en de meiden wilden
wel werken. Met z'n tweeën zijn
ze, zoals altijd. Of ze meer be
taald krijgen dan anders? Nee
hoor. Ze willen toch zélf wer
ken? Nou, misschien, als het een
hele goeie nacht is. Zelf denken
ze dat het druk gaat worden."
Architect Thomas Rau ontwierp het hoofdgebouw van de Euregio Tuinen, met een daktuin en drie torens.
foto Peter Nicolai
door Joost Bosman
OOSTBURG - De stichting
Euregio Tuinen heeft alle con
tracten rond met aannemers
en architecten voor de aanleg
van de Euregio Tuinen in Oost-
buig. Dat betekent dat ze vol
ledig aanspraak kan maken op
de Europese subsidie voor
plattelandsontwikkeling. Op
de totaalkosten van 8,5 mil
joen gulden komt 1,2 miljoen
gulden van Brusselse 5B-gel-
den.
Dat maakte stichtingvoorzit
ter H. Eversdijk woensdag be
kend tijdens de presentatie
van het ontwerp voor het
hoofdgebouw van de Euregio
Tuinen. Dat pand, ontworpen
door de Amsterdamse archi
tect Thomas Rau, zal in totaal
twee miljoen gulden kosten.
Het hoofdgebouw is zo ont
worpen dat het één geheel
vormt met het landschap. Rau
wil dit onder meer bereiken
door het 'omhoog klappen'
van de grond, waardoor er een
daktuin ontstaat.
Vanaf daar krijgen bezoekers
een goed overzicht over de tui
nen. Mogelijk komen er op het
dak ook beelden te staan of
wordt een cultuurpark inge
richt.
Om van het gebouw (dat een
oppervlakte kent van tussen
de 700 en 800 vierkante meter)
een blikvanger te maken,
krijgt het drie torens. De ste
nen toren (30 vierkante meter)
dient als entreeportaal. In de
houten toren (50 vierkante
meter) zal een Middeleeuwse
tuin worden aangelegd, ter
wijl de glazen toren (100 vier
kante meter) dienst doet als
plantenkas. Daarnaast zal er
in het pand onder meer een
restaurant komen, een exposi
tieruimte, een winkel, een ver
gaderzaal en een kantoor.
Leem
Rau heeft een duurzame ma
nier van bouwen voor ogen,
waarbij gebruik wordt ge
maakt van recyclemateriaal
en leem. Door het materiaal
gebruik zijn dure installaties
voor de verwarming en lucht-
circulatie overbodig, waar
door de exploitatiekosten
aanzienlijk kunnen worden
gedrukt. Duurzaam bouwen
levert volgens Rau geen meer
kosten op voor de opdrachtge
ver.
Eversdijk toonde zich tevre
den met het feit dat de bijdrage
uit Brussel wordt verkregen op
basis van een vernieuwende
toepassing van landschapsin
richting. ..Met dit ontwerp is
dat dus goed gelukt. Het geld
dat we met het duurzaam bou
wen besparen, kunnen we voor
andere zaken inzetten."
Ook burgemeester G. Noorde
wier van Oostburg is blij met
het ontwerp. „Duurzaam bou
wen is tegenwoordig geen
trend meer, maar een must. We
zijn zeer content, want dit ge
bouw heeft echt een smoel. Het
is de vervolmaking van de en
tree van Oostburg", verklaar
de Noordewier. Het hoofdge
bouw zal worden voltooid in
de winter van 2001 en 2002. In
het voorjaar van 2002 gaan de
Euregio Tuinen open voor het
publiek.
leeft sinds enkele weken twee
i;erne adviseurs naast zich.
oor het Straatfestival Vlissin-
Qp»en is een nieuw conceptplan
s_ opgesteld door Shirley Azzi-
jg, mulla, terwijl André Achterhof
V( iwee dagen per week de sectie
iiumkunsten aanstuurt.
in Amsterdam woonachtige
ichterhof is voor een half jaar
agehuurd als extern adviseur,
folgens voorzitter J. Ventevogel
an de Culturele Raad Vlissin-
[en mag hij beslist niet als inte-
rim manager worden aange-
luid. Zelf geeft Achterhof aan
lat zijn taak is de organisatie
•^ïlot te trekken. „De zaken heb-
len enige tijd stilgelegen omdat
uaJ Klaas Overdam ziek was."
e s Het bureau podiumkunsten van
g"|de Culturele Raad Vlissingen
Hl verzorgt de gemeentelijke pro
grammering in het Arsenaal-
theater en de Sint Jacobskerk,
"ganiseert het Straatfestival
issingen en coördineert het
vrijdingsfestival Zeeland.
t Achterhof is directeur van een
p jj theaterwerkplaats in Amster-
lam en leidt het tweejaarlijkse
tej estival Moving Mind voor ei-
intijds bewegingstheater in
ok Sburg.
.gj; /verdam is op vakantie en met
'.y bereikbaar voor commentaar.
Bezorgers brengen nieuwjaarswens in hoop op extraatje
door Björn van Empel
GOES - Er komen steeds meer
folders, kranten en huis-aan-
huis bladen in omloop, en dus
ook meer bezorgers. Allemaal
willen zij in deze tijd van het
jaar iets extra's verdienen. Dat
doen ze door een kleine atten
tie van het blad persoonlijk te
overhandigen en de mensen
een voorspoedig nieuwjaar te
wensen. In de hoop dat zij op
hun beurt een kleine attentie
krijgen.
Rick de Jonge uit Goes is in de
Kamperfoeliestraat bezig met
zijn krantenwijk. Elke deurbel
wordt ingedrukt om het
Nieuwsblad in eigen persoon
af te geven. Met een kleine at
tentie van het blad en met de
zin 'Het Nieuwsblad wenst u
een gelukkig nieuwjaar' pro
beert hij zijn spaarpot te spek
ken.
De 14-jarige bezorger werkt
nu vier maanden bij het
Nieuwsblad.
Voor hem is het dus de eerste
keer. Hij verwachtte niets,
maar hij heeft al wel een grote
vangst binnen. „Van een oma
kreeg ik een tientje. Ik vroeg
nog of dat niet een beetje veel
was, maar ze zei 'je moet niets
zeggen, maar gewoon aanne
men'. Omaatjes geven bijna al
tijd wel wat meer", vertelt hij
glimlachend.
Niet iedereen is zo gul als de
grootmoeders. Bij een van de
huizen doet een man open en
zegt: „Hoeveel wil je hebben.
Honderd gulden?" Het misluk
te grapje levert Rick uiteinde
lijk één piek op.
Viezerik
De bezorger van het Nieuws
blad kent zijn 'klantenkring' al
goed. „Hier ga ik niet aanbel
len. Ik heb gehoord, dat hij een
viezerik is." Hij neemt geen en
kel risico en gooit bij twee hui
zen de krant in de brievenbus.
„Ik weet niet precies in welk
huis hij woont."
Tegen het einde van zijn ronde
schudt Rick met de jaszak
waar het geld in zit. „Ik denk
dat ik ongeveer honderd gul
den heb opgehaald. Wat ik
daarmee ga doen, weet ik nog
niet."
De ontvangers in Goes reage
ren over het algemeen hetzelf
de. De meeste van hen zien lie
ver een krantenbezorger aan
de deur, dan iemand die folders
Bart ten Klooster vult het decembersalaris aan met de extraatjes die hij ontvangt bij zijn nieuwjaarswens namens de PZC.
foto Willem Mieras
rondbrengt. „Ik vraag toch
niet om die dingen. Een krant
wü ik hebben en die folders
niet", verklaart een Goesenaar.
Folders
Zelden komt het voor dat ie
mand ook de folderbezorgers
wat geeft. „Ik heb daar niet
zo'n moeite mee, maar ik geef
ze wel wat minder", legt een
vrouw uit. „Ik heb gehad dat
twee keer dezelfde jongen aan
de deur kwam om geld te in
nen. Daar trap ik niet in", zegt
een andere Goese.
Op een oude zwarte omafiets,
met één witte trapper brengt
de 16-jarige Bart ten Klooster
de PZC rond. Hij bezorgd de
krant sinds de zomervakantie.
Ook voor hem is het de eerste
keer. „Elke gulden is meegeno
men."
Het zit hem echter niet mee,
want veel mensen zijn niet
thuis. Degenen die wel thuis
zijn, zijn niet te beroerd om
Bart een bonusje te geven. Er
wordt zelfs een portemonnee
leeggegooid. Tien piek aan
kleingeld is het resultaat.
„Weer een paar gulden rijker."
Bewondering
Bart wordt door veel PZC-le-
zers bewonderd. „Jij gaat door
weer en wind en jij brengt elke
ochtend op tijd mijn krantje",
zegt een winkelier enthousiast
tegen Bart. „Doe je dit volgend
jaar ook nog?", vraagt ze. Wan
neer Bart bevestigend ant
woordt is ze opgelucht.
De PZC-bezorger blijkt ook al
te zijn opgelicht. Een nepbe-
zorger heeft door middel van
eenzelfde kaartje het geld voor
Bart's neus weggehaald. „Ik
kan jou niets geven, want er is
al iemand geweest", zegt een
werkneemster van de bank.
Bart staat helemaal perplex,
want hij is de enige die hier be
zorgt. Naar zijn bonus kan hij
intussen mooi fluiten.
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - Donkere wol
ken pakken zich samen boven
het Bevrijdingsfestival Zee
land, dat elk jaar in Vlissingen
wordt gehouden. De eerstko
mende editie kan nog op dezelf
de schaal worden georganiseerd
als de afgelopen jaren, maar
vanaf 2001 is een flinke geldin
jectie nodig.
Het Nationaal Comité 4 en 5
mei, dat dertien bevrijdingsfes
tivals in Nederland mee-orga-
niseert, heeft het Rijk in een
deze week gepresenteerd be
leidsplan om een verhoging van
de subsidie gevraagd. Zonder
extra financiële steun zou het
voortbestaan van de bevrij
dingsfestivals in gevaar komen.
Het Bevrijdingsfestival Zee
land wordt gemaand extra geld
binnen te halen bij de provincie,
de gemeente Vlissingen, het be
drijfsleven en particulieren.
Belangstelling
De belangstelling voor de der
tien bevrijdingsfestivals blijkt
veel groter dan vijf jaar geleden
werd ingeschat. Jaarlijks trek
ken de festivals 600.000 bezoe
kers, terwijl op 130.000 was ge
rekend. Gezien het succes is een
verdere professionalisering van
de organisatie nodig, aldus het
Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Per festival heeft het Comité
jaarlijks 70.000 gulden op de be
groting staan. Dat bedrag moet
worden opgetrokken tot mini
maal 150.000 gulden.
Afspraak met de bevrijdings
festivals is dat het Comité 4 en
5 mei 42 procent van de kosten
voor zijn rekening neemt. De
rest moet in de provincies zelf
worden opgehoest. Op het ogen
blik geven zowel de provincie
als de gemeente Vlissingen
25.000 gulden per jaar aan het
Bevijdingsfestival Zeeland.
Terecht
Volgens adviseur André Achter
hof van de Culturele Raad Vlis
singen is vraag van het Natio
naal Comité om meer geld
terecht. Hij ziet geen geen ge
vaar voor de eerstkomende edi
tie van het Bevrijdingsfestival
Zeeland. Zou echter de aan
vraag aan het Rijk - gedaan in
het kader van het nieuwe kun
stenplan dat in 2001 ingaat -
niet worden gehonoreerd, dan
wordt het financiële fundament
onder het evenement weggesla
gen. Wethouder L. Poppe-de
Looff (cultuur) van Vlissingen is
'niet verrast' door de dreigende
financiële problemen. Ze bena
drukt dat die niet bij de Zeeuw
se organisatie liggen, omdat die
jaarlijks zonder verlies draait.
„Maar natuurlijk moet de orga
nisatie professioneler, wat het
festival steeds duurder maakt.
Wil men vanaf 2001 een door
start maken, dan moet er blij
vend worden geïnvesteerd.Het
Bevrijdingsfestival Zeeland
heeft overigens nog niet voor
meer geld bij de gemeente aan
geklopt.
Gedeputeerde G. de Kok (cul
tuur) wacht voorlopig af. Vol
gens hem ligt het bedrag dat de
provincie de komende jaren aan
het Bevrijdingsfestival Zeeland
geeft vast. „Daar zijn harde af
spraken over gemaakt, maar
toen is uiteraard nog geen reke
ning gehouden met dit bericht."
Desondanks ziet hij nog geen re
den de afspraken te herzien.
„Dat gaat me iets te snel. Ik wil
eerst weten hoe de discussie tus
sen het Nationaal Comité en
staatssecretaris Van der Ploeg
afloopt."
Reder Vertom
stapt in STT
Vlissingen
VLISSINGEN - Shipping, Tra
ding Transport BV (STT) in
Vlissingen heeft in het Rotter
damse scheepvaartbedrijf Vert
om een nieuwe deelnemer ge
kregen.
Volgens STT is de deelname van
Vertom een volgend bewijs van
het belang dat Rotterdamse ha
venbedrijven stellen in de Vlis-
singse havens. Vertom voegde
zich per december bij de groep
van Rotterdamse bedrijven die
gezamenlijk deelnemen in
scheepvaartkantoor STT. On
der die bedrijven zijn onder
meer Andreas Hansen BV, Balt
Dutch Shipping Agencies BV en
Blue Water Shipping. STT han
delt in de Vlissingse havens de
schepen van de partners af met
een gezamenlijke kapiteinska-
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De Tweede Kamer
wil van minister F. de Grave van
Defensie weten wat het extra
kost om marineschepen te laten
bouwen zonder openbare aan
besteding. Die vraag is gesteld
in het kader van de behandeling
van de Defensienota die eind
november is gepresenteerd door
De Grave en zijn staatssecreta
ris H. van Hoof.
De Koninklijke Schelde Groep
(KSG) in Vlissingen is sinds be
gin jaren zeventig de hofleve
rancier van fregatten voor de
Koninklijke Marine. Dat is in
dertijd een .doelbewuste keuze
geweest. Binnen het toenmalige
Rijn-Schelde-Verolme-concern
kreeg de KSG de specialisatie
'oppervlakteschepen'. De Rot
terdamse Droogdok Maat
schappij (RDM) specialiseerde
zich in onderzeeboten.
Nieuwe onderzeeboten zijn er al
lang niet meer gebouwd. De
RDM is in de tussentijd in han
den gekomen van 'bedrijven
dokter' Joep van den Nieuwen-
huijzen. De KSG is zoals bekend
voor 90 procent eigendom ge
worden van het Rijk, na de on
dergang van het RSV-concem in
1983, en 10 procent van de aan
delen is in provinciale handen.
Voorkeursbeleid
De KSG is marineschepen blij
ven bouwen, tot op de dag van
vandaag. Daarbij zijn door de
Tweede Kamer eigenlijk nooit
vraagtekens gesteld. Het parle
ment heeft altijd te kennen ge
geven te hechten aan de eigen
Nederlandse marinebouw. De
vraag over de meerkosten van
marinefregatten door dit voor
keursbeleid, gesteld in het Rea
der van de behandeling van de
Defensienota, is daarmee in
strijd.
Zo vatten WD-woordvoerder
M. van den Doel en CDA-Ka-
merlid A van Ardenne-van den
Hoeve hem ook op. Zij zien niet
in waarom het voorkeursbeleid
ten opzichte van de KSG losge
laten zou moeten worden. De
Europese Unie staat het toe om
defensie-orders zonder openba
re aanbesteding te gunnen. Die
vrijheid wollen zij graag over
eind houden.
„Het uitgangspunt is", stelt Van
den Doel, „dat wij defensie-or
ders in de eerste plaats bij onze
nationale industrie onderbren-
CTPn T?n"MoHovlor,HLoaf+wWr.0_
me een hele goede maritieme in
dustrie."
Zijn CD A-collega Van Arden-
ne-Van den Hoeve huldigt het
zelfde standpunt. Zij be
schouwt de vraag als een vraag
over de toekomst van de KSG in
Vlissingen. „En die discussie
hoort niet bij de Defensienota
thuis. Dat is een heel apart ver
haal, waarbij zeker ook het be
houd van Zeeuwse werkgele
genheid een rol speelt."
Openhartige bui
PvdA'er M. Zijlstra heeft vorig
jaar een keer in een openhartige
bui de positie van de KSG ter
discussie gesteld. Dat doet hij
niet een tweede keer, zo blijkt.
Hij zet evenmin vraagtekens bij
het voorkeursbeleid voor mari
ne-orders. Ook D66-Kamerlid
N. van 't Riet doet dat niet.
Alleen SP-woordvoerder H. van
Bommel kan zich indenken dat
het voorkeursbeleid wordt ver
laten. De Socialistische Partij
vindt de Koninklijke Marine het
onbelangrijkste krijgsmacht
onderdeel, omdat zij bij vredes
operaties in de ogen van de SP
vrijwel geen rol speelt. De bouw
van een tweede transportschip
die De Grave in zijn Defensie
nota heeft opgenomen voor
2005-2007, hoeft van de SP dan
ook niet. Bij dat nieuwbouw
project worden meer vragen ge
steld. Zo wordt de behoefte aan
een tweede amfibisch trans
portschip 'kunstmatig' ge
noemd. Nederland zou al
genoeg transportcapaciteit
hebben en zou in crisissituaties
ook civiele schepen kunnen in
huren.
Kustwachttaken
De bouw van een tweede trans
portschip is voor de KSG inte
ressant, omdat dit project aan
sluit bij de lopende order voor
vier luchtverdedigings-com-
mandofregatten (LCFs) die in
2005 afloopt. Tussen 2007 en
2010 wil Defensie geen nieuw
bouw voor de marine plegen.
„De KSG zal zich dus hoe dan
ook sterker moeten profileren
op de civiele markt", stelt D66-
parlementariër Van 't Riet, die
overigens evenals PvdA en CDA
het aantal fregatten verder wil
terugbrengen dan De Grave. Zij
vinden dat kustwachttaken
doon kleinere en goedkopere
marineschepen gedaan kunnen
worden. Van 't Riet: „En die
kunnen bij De Schelde worden
