omzetten diamantairs
Van Melles werken in lijn
van pionier uit Breskens
PZC
Beleggingsclubs
in Nederland
groeien als kool
financiën en economie
Pvc-fabrieken Rotterdam komen in Japanse handen
Handelaars profiteren van economische bloeiperiode
Kinderen helpen in Hotel Hilton
woensdag 29 december 1999
BOTTERDAM - Het Japanse
bedrijf Shin-Etsu Chemical
.neemt twee Rotterdamse pvc-
|en' fabrieken over van Rovin, een
P" samenwerkingsverband van
ntc Shell en Akzo Nobel. Het con
cern geldt als 's werelds groot
ste pvc-producent.
Voor het Rotterdamse haven-
vol r
van onze redactie economie
gebied betekent de komst van
Shin-Etsu de eerste productie
vestiging van een bedrijf uit
Japan. De fabrieken die in Ja
panse handen komen, staan in
de Botlek en in Pernis.
Shin-Etsu Chemical had in
Europa al een vestiging in Por
tugal. De Japanners expande
ren niet alleen in Nederland.
De Japanners hebben tevens
hun oog laten vallen op twee
fabrieken in Frankrijk. Met de
nieuwe aanwinsten in Europa
komt de productiecapaciteit
van het pvc-concern uit op
jaaidijks 750.000 ton. Het in
1926 als Shin-Etsu Nitrogen
Fertilizer opgerichte bedrijf is
behalve in de chemie ook in de
elektronica actief. In 1997
zorgde de chemie-tak voor on
geveer de helft van de omzet
(vijf miljard dollar). Andere
onderdelen zijn engineering en
export van technologie en ma
chines. Wereldwijd beschikt
het Japanse bedrijf over onge
veer 19.000 werknemers.
Volgens het Gemeentelijk Ha
venbedrijf Rotterdam, dat de
komst van het bedrijf gisteren
bekendmaakte, past de over
name van Shin-Etsu in de
trend van de chemie om zich
vooral op bepaalde producten
te concentreren. Shin-Etsu
heeft productievestigingen in
Azië, Verenigde Staten, Au
stralië en Europa. In Neder
land heeft het concern afdelin
gen in Amsterdam, Almere en
Venlo. GPD
ireenwich
5 tandaard
/foor Internet
lONDEN - Londen wil Green-
jch Electronic Time (GeT) als
ïiciële internationale klok
oor post en transacties via In-
aPP|pet. Premier Blair lanceert
)u! et plan daarvoor op nieuw-
mi arsdag, zo heeft hel Britse
lad The Times gisteren gemeld.
He e-mail en e-transacties
ragen nu reeds een tijdken-
erk dat is gebaseerd op Coor-
inated Universal Time. Dat is
et moderne equivalent van
nc" MT, de standaardtijd die da-
iert uit 1884. Maar de meeste
p jmputers hebben software die
'w etijdvane-mailsene-transac-
es in lokale tijd omzetten. Dat
handig voor privé-gebruik,
aar niet voor internationale
SSI1 lektronische handelstransac-
°P6 ies. Volgens het Britse plan
loeten bedrijven speciale soft-
vw are krijgen om hun computer-
lokken precies volgens GeT te
iten lopen.
iet GeT-project is opgezet door
Europese detailhandels-
roep IMRG (Interactive Media
i Retail Group) op Internet,
raarbij onder meer zijn aange-
loten de computerbedijven
BM en Microsoft Corp, de Brit-
e warenhuisketen Marks and
iek ipencer en de Britse posterijen,
ie groep heeft ook steun gekre-
ren van British Telecom, het
oeriersbedrijf DHL, Interflo-
■a,W a, het reisbureau Thomas Co-
ike en de Amerikaanse horloge-
[abrikant Timex.
i'olgens de groep is GeT beter
ian een standaard gebaseerd op
erschillende tijdszones. ANP
door Ronald Frisart
DEN HAAG - De omzet in de
diamantenhandel is dit jaar in
Nederland sterk toegenomen.
De voornaamste oorzaken zijn
de economische hoogconjunc
tuur en de introductie van de eu
ro. De millenniumwisseling
speelt nauwelijks een rol.
Dat zeggen diamantairs in Am
sterdam. De hoofdstad is één
van de grote diamantcentra in
de wereld. Nederlandse dia
mantairs melden opmerkelijke
forse omzetstijgingen van vijf
tien tot vijftig procent. Het gaat
om cijfers in guldens. A Kahn
van Amstel Diamonds wijst er
op dat de verkochte hoeveelheid
diamanten iets minder specta
culair is gegroeid. „Diamant
wordt tegen dollars ingekocht.
Alleen al door de gestegen dol
larkoers is onze omzet in gul
dens dus toegenomen."
De economische bloei is volgens
diamantairs de voornaamste
oorzaak van de goede zaken die
ze dit jaar doen. „Vergeet niet
dat de effectenbeurs ook hoog
staat. Er wordt makkelijk geld
verdiend en het wordt ook mak
kelij k weer uitgegeven", con
stateert mevrouw A Jansen van
Coster Diamonds. „Luxe arti
kelen worden goed verkocht.
Behalve diamanten ook luxe
horloges van merken als Rolex
en Cartier."
Als tweede oorzaak van de flo
rerende diamantverkoop wordt
de komst van de euro genoemd.
A Kahn voorziet dat diaman
tairs daarvan nog twee jaar de
vruchten zullen plukken. Hij
wijst erop dat er nogal wat 'on
geregistreerd' geld in omloop is.
Bezitters daarvan hebben een
probleem als de euro in 2001 de
gulden vervangt. Om te voorko
men dat ze dan met het inwisse
len van 'ongeregistreerde'
guldens aandacht van de belas
tingdienst trekken, kopen ze nu
diamanten. GPD
lering Kampen nog niet aanbesteed
1 iAMPEN - Waterschap Groot Salland vindt niet één inschrijving
ij de aanbesteding voor de dijkverzwaring in Kampen geschikt.
)egoedkoopste aanbieding van bijna 59 miljoen gulden, fors duur-
!er dan de geraamde 28 miljoen, heeft het waterschap naast zich
leergelegd. Het waterschap maakte dit gistermiddag bekend, na-
lat de goedkoopste aanbieding, die van de aannemerscombinatie
.ering Kampen enkele weken is bestudeerd. ANP
chï,
AMSTERDAM - Kinderen helpen een handje in Hotel Hilton in Amsterdam. Tachtig kinderen waren gisteren uitgenodigd door de
hotelleiding om een handje toe te steken. Voorwaarde was wel dat ze er samen met hun ouders logeerden. foto Cor Mu Ider/AN P
borPeet Vogels
Is huwelijkscadeau kreeg Izaak
fxvan Melle twee klanten cadeau van
lijn vader. Met een kleine lening en de
ilcine klantenkring begon Izaak in
1900 de zoetwarenfabriek Van Melle in
Ireskens. Inmiddels is het bedrijf uit
gegroeid tot een multinational met een
kleine miljard gulden omzet en aanwe-
in tachtig landen. Ook Verduijn's
Suikerwarenfabriek in Breskens is on
derdeel van Van Melle. De kracht van
bet bedrijf zijn nog steeds Mentos en
Fruittella, twee snoepjes die al tiental
len jaren wereldwijd een grote popula
riteit genieten.
In zijn werkkamer met uitzicht op het
SAC stadion in Breda zit Izaak van
Melle, de derde generatie Van Melle, die
de groei en bloei van het bedrijf leidt.
Tanaf de muur kijken vier generaties
Van Melle nog dagelijks mee over de
schouder van de topman. Erg gebukt
onder die belangstelling lijkt de ont
spannen pratende Van Melle niet te
gaan. Zoals elke generatie vult Izaak
van Melle de erfenis uit het verleden
aan met een eigen invalshoek.
Van Melle maakte de fabriek in Breda
milieuvriendelijk als maar mogelijk
is. Het bedrijf draait grotendeels op
groene stroom en op het dak staat een
indrukwekkende batterij zonnecellen.
Van Melle is een uitgesproken voor
stander van een duurzame productie
methode. „Mijn grootvader heeft me de
liefde voor de natuur bijgebracht. Hij
nam me mee op lange boswandelingen
toen ik een kind was. Mijn opa was een
vogelliefhebber en hij vertelde daar
veel over.
De liefde voor de natuur en het milieu
kreeg Van Melle al met de paplepel in
gegoten. De tijdgeest zorgde ervoor dat
die belangstelling uitgroeide tot een
bewustzijn dat officieel bedrijfsbeleid
isgeworden. „In de tijd dat ik in het be
drijf begon had je net het rapport van
de Club van Rome en begon het milieu
een item te worden. Wij zijn afhanke
lijk van de natuur, van het ecologisch
evenwicht. Als de natuurlijke bronnen
opdrogen, houdt de economie op te be
staan. Vooralsnog blijven wij potverte
ren en de problemen voor ons uitschui
ven,"
Uitdaging
Van Melle besloot dat milieubewust
zijn door te trekken naar het zaken
doen. „Het is een uitdaging om in het
bedrijfsleven duurzame productie in te
voeren. Je ontmoet veel weerstanden.
Niet in de zin van dat mensen het niet
willen, maar je moet de mensen bewust
maken. Iedereen weet dat ze moeten
iroduceren, verkopen en winst maken.
Milieubewust investeren is geen auto
matisme bij commerciële mensen. Dat
is ook logisch, want de rendementen op
de korte termijn zijn meestal lager.
Daarom hebben we voorzieningen ge
troffen om die rendementsverliezen op
te vangen. Daardoor is de stap naar mi
Een productiemedewerker van snoep
fabrikant Van Melle polijst met kokos-
vet opgerolde caramel.
foto Koen Vertheyden/ANP
lieubewust investeren kleiner, het gaat
dan niet meer ten koste van het rende
ment van de fabriek.
In 2005 willen we een evenwicht be
reikt hebben tussen de kosten van ons
milieugedrag en de baten. We planten
bijvoorbeeld bossen aan om onze C02
uitstoot te compenseren en we nemen
deel in windparken. We maken geen ge
heim van ons milieubewustzijn, het
staat ook prominent op onze website.
We maken er echter ook geen commer
cieel beleid van. Toch werpt het al zijn
vruchten af, want steeds meer klanten
vragen ons naar ons milieubeleid. We
gebruiken het echter niet als reclame."
Pionier
Die bescheidenheid is typisch voor Van
Melle. Het bedrijf heeft met Fruittella
en Mentos twee snoepjes van wereld
President-directeur Izaak van Melle
faam in handen. Met een omzet van bij
na een miljard gulden en aanwezigheid
in tachtig landen is Van Melle een echte
multinational. Het bedrijf werkt liever
in stilte aan de groei. Izaak van Melle
geeft alleen interviews 'omdat het bij
mijn werk hoort als directeur van een
beursgenoteerd bedrijf'. Een groot deel
van het jaar zit hij in het buitenland op
zoek naar nieuwe markten en nieuwe
producten, of bezoekt hij een van de ve
le kantoren en fabrieken van Van Mel
le.
„Het karakter van het bedrijf, dat is de
unieke pioniersgeest van mijn grootva
der. Hij zag toentertijd al in dat Neder
land te klein was voor een zoetwaren-
bedrijf. Zonder enige vreemde taal te
spreken ging hij in de j aren twintig met
de export aan de slag. Na de oorlog zijn
we eigen vestigingen in Europa begon
nen. In de jaren vijftig ging Van Melle al
naar Brazilië. Dat was toen een grote
stap, want Brazilië was nog best een
primitief land in die tijd. In de dertig
jaar daarna zijn we in bijna alle wezen
lijke markten van de wereld terecht ge
komen. In de jaren negentig is dat voor
al de gang naar Oost Europa, Rusland,
China, India en het Verre Oosten ge
weest."
Grootvader Izaak geldt algemeen als
de grondlegger van het bedrijf met de
eerste fabriek die in 1900 werd ge
opend. „De aanleiding voor die belang
stelling lag bij mijn overgrootvader.
Die was bakker en verkocht onder an
dere suikerbollen. Hij verkocht ze al
buiten het eigen dorp, dus eigenlijk was
mijn overgrootvader de eerste onder
nemer."
Pastille
„Mijn grootvader haalde de toffee uit
Engeland. Daar zijn ze de fabriek mee
begonnen. In Polen kocht hij het recept
voor Fruittella, hetzelfde product dat
ook de zachte binnenkant van de Men
tos snoepjes vormt. In de eerste jaren
was Mentos een grote bal, pas later
werd het de platte pastille die het nog
steeds is. Die pastille werd vervolgens
in een rol gedaan en zo verkocht. Die
platte pastille in een rol betekende de
doorbraak voor het snoepje. Het is een
wereldwijd succes.
De mintsmaak wordt over de hele we
reld verkocht. Tic Tac is ook zo'n merk
dat wereldwijd wordt verkocht, het
zijn een beetje de coca cola's onder het
snoep.
Het werd al snel duidelijk dat Mentos
een internationaal snoepje is. Wat ook
meehielp is het proces van drageren,
het voorzien van een suikercoating.
Daardoor is het snoepje ook in warme
landen te verkopen, want suiker heeft
een sterk beschermende werking."
De successen van Van Melle bleven niet
onopgemerkt. Vanuit het raam van zijn
werkkamer kijkt Izaak van Melle uit op
de fabriek van CSM, de enige concur
rent op de snoepmarkt in Nederland.
Met enige regelmaat wordt door de bui
tenwacht de vraag opgeworpen waar
om Van Melle en CSM niet samen ver
der gaan.
Voor Izaak van Melle is dat geen onder
werp van discussie. „Er staan hier met
enige regelmaat bedrijven op de stoep
die ons willen overnemen. Dat is voor
ons helemaal geen interessante optie.
We willen gewoon zelfstandig blijven.
Overnames
Het afgelopen jaar kwam van Melle een
paar keer in het nieuws door de overna
me van Kiene en Wybert. Om ook in de
toekomst in het overnamecircus mee te
kunnen draaien denkt Van Melle aan
een notering op de Officiële Markt. „We
passen ook niet meer op de parallel-
markt.''
Van Melle kon zelfstandig blijven om
dat het bedrijf zich goed beschermd
had tegen vijandige overnames. Met de
overgang naar de Officiële Markt moet
een deel van die verdedigingsmutu-
worden afgebroken. Van Melle: „De
overstap naar de Officiële Marlet bete
kent niet dat we onbeschermd zullen
zijn. We houden het maximaal aantal
toegestane beschermingsconstructies.
We hebben overeenstemming bereikt
met de beurs en komend voorjaar gaan
we over." GPD
Recordaantal kerstkaarten bezorgd
HOOFDDORP - PTT Post heeft rond Kerstmis een recordaan
tal van 210 miljoen brieven en kaarten bezorgd. Dat is vijf
procent meer dan in de afgelopen jaren gebruikelijk was. De
hausse heeft volgens een woord voerder niets te maken met het
millennium. „De meeste kaarten waren al voor kerst gepost."
Vorige week dinsdag, de topdag, verwerkte het postbedrijf 44
miljoen poststukken. Dat zijn er twee keer zoveel als normaal.
Volgens het bedrijf waren er dit jaar geen problemen met late
bezorging van spoedeisende brieven, zoals rouwpost. De af
gelopen jaren waren daar regelmatig klachten over. ANP
Aftrek zuinige machines is succes
ZWOLLE - Steeds meer bedrijven maken gebruik van de re
geling om minder belasting te betalen bij investeringen in
energiezuinige machines en apparaten. Dit blijkt uit een jaar
overzicht van Senter, een organisatie die programma's uit
voert van ministeries, over de energie-investeringsaftrek.
Vorig jaar werden nog 14.000 meldingen van energiezuinige
investeringen ingediend en voor dit jaar zal de teller uitko
men op 16.000. Het budget groeide van 180 miljoen gulden vo
rig jaar tot 230 miljoen dit jaar en zal volgend jaar 330 miljoen
bedragen. De investeringen lopen geleidelijk op van circa 1,5
miljard gulden vorig jaar naar twee miljard volgend jaar.
De energie-investeringsaftrek (EIA) is in 1997 geïntrodu
ceerd. ANP
Vliegmaatschappij verhoogt polis
SHANGHAI - China Eastern Airlines heeft de verzekerings
polis verdubbeld voor passagiers die tijdens de millennium
wisseling in de lucht zitten. Het uit te keren bedrag bij calami
teiten bedraagt nu in totaal 230 miljoen yuan 60 miljoen).
De polis is afgesloten voor de enige vlucht van China Eastern
in de millenn i umnacht. De vlucht gaat van Shanghai naar Pe
king en terug.
De maatschappij zegt er alles aan gedaan te hebben om ervoor
te zorgen dat de millermiumwisselnggeen problemen veroor
zaakt. De dekking is verdubbeld om de passagiers gerust te
stellen. RTR
Subsidie hulpmiddelen op werk
DEN HAAG - De overheid trekt 2,7 miljoen gulden uit voor
het ontwikkelen van hulpmiddelen die het werk veiliger en
gezonder moeten maken.
Het kan gaan om individuele hulpmiddelen of aanpassingen
aan meubilair of machines. Bij een van de projecten die subsi
die krijgen, wordt een apparaat gemaakt voor mensen die met
beeldschermen werken en RSI-klachten hebben. Het appa
raat meet de spierspanning van nek, schouder en onderarm.
Het helpt mensen beter bewegingen aan te voelen, waardoor
de klachten verminderen. Vier op de tien mensen die met
beeldschermen werken, hebben RSI-klachten zoals pijn in de
nek, stijve armen of schouders en tintelingen in handen en
vingers. ANP
Geen fusie veiling met Duitsers
VENLO - Een poging om een fusie tot stand te brengen tussen
de Noord-Limburgse veiling ZON (Zuid-Oost-Nederland) in
Grubbenvorst en de veilingcombinatie NBV-UGA in het
Duitse Straelen is mislukt. Dat heeft de directie van ZON gis
teren laten weten.
Daarmee is het streven naar een centrale marktplaats voor
sierteeltproducten in de Nederlands-Duitse Euregio op niets
uitgelopen. ZON gaat nu zoeken naar een andere partner
waarmee ze kan samenwerken. Weliswaar was 1999 een re
cordjaar wat betreft verkoopomzet voor sierteelt, toch is sa
menwerking volgens ZON dringend noodzakelijk om de toe
komst te verzekeren. ANP
door Erik van derStruijs
AMSTERDAM - Voor de buren
lijkt het op een ouderwetse ver
jaardag. Hen tot twintig men
sen bellen aan, hangen hun jas
aan de kapstok en zoeken een
stoel in de woonkamer. De kof
fie wordt ingeschonken en de
schaal met koekjes gaat rond.
Maar anders dan op veel ver
jaardagen reppen de aanwezi
gen niet (of slechts kort) over
hun werk, hun huis of hun kin
deren. Ter tafel ligt hun geza
menlijke beleggingsportefeuil
le.
Hoe heeft Heineken het de afge
lopen tijd gedaan? Moet de
enorme koerswinst van ASML
niet eens worden verzilverd? De
aanwezigen in de huiskamer
zijn lid van een beleggingsstu
dieclub. Eén van de ruim 1150
die Nederland inmiddels telt. Ze
vermeerderen, zoals de doel
stelling officieel luidt, geza
menlijk hun kennis over econo
mie en financiën.
Platter gezegd leggen ze per
persoon vijftig of honderd gul
den in, en besluiten samen ovel
de bestemming. Natuurlijk met
de bedoeling geld te verdienen.
„Maar het is niet de doelstelling
van de clubs om zo snel mogelijk
rijk te worden", zegt directeur
mr. J. van de Watering-Geesink
van de NCVB, de overkoepelen
de vereniging van beleggings
studieclubs.
Het idee om met een groepje te
beleggen, waaide na de Tweede
Wereldoorlog over uit de VS. Ja
renlang bleef het aantal deelne
mers in Nederland relatief be
perkt. Maar sinds 1996 zit de
vaart er flink in. Het aantal
deelnemers verdubbelde tot bij
na veertienduizend. Wekelijks
worden drie tot vier nieuwe
clubs opgericht.
Folders
Merkwaardig is dat natuurlijk
niet. Van de Watering wijst op de
toenemende aandacht in de
media voor beleggen, de onaan
trekkelijk lage rente op spaar
geld en de terugtrekkende over
heid, die burgers noopt na te
denken over hun oudedags
voorziening. Minstens zo vaak
noemen deelnemers echter cle
stortvloed aan brochures, fol
ders en advertenties van banken
en verzekeraars als aanleiding
om zich in het beleggen te ver
diepen. „Beleggers zien door de
bomen het bos niet meer. In een
studieclub kun je de vraag op
werpen wat nu precies de haken
en ogen zijn van zoiets als aan-
delenlease."
Vorig jaar december kwamen de
beleggingsclubs landelijk in de
publiciteit toen bleek dat club
D'n An was in de Achterhoek
miljoenen guldens had verloren
door fouten van de plaatselijke
Rabobank. De affaire deed niet
alleen de Rabo in het stof bijten.
Het leidde ook tot verscherpte
regels van het ministerie van Fi
nanciën.
Vergunning
Sinds enkele maanden mogen
studieclubs niet meer dan 25 le
den tellen, mag per persoon
maximaal twintigduizend gul
den worden ingelegd en moeten
de deelnemers zelf beslissen
over hun effectenportefeuille.
Clubs die niet aan de voorwaar
den voldoen, gelden als beleg
gingsfondsen. Dat betekent dat
ze een vergunning moeten heb
ben van De Nederlandsche
Bank.
In de praktijk hebben die regels
evenwel weinig of geen gevol
gen voor de clubs aangesloten
bij de NCVB (D'n Anwas was
dat niet). Een blik in de admini
stratie van de vereniging leert
dat slechts vijftien clubs meer
dan 25 leden tellen. Verrassend
weinig? Nee hoor, zegt Van de
Watering. „Voor de meeste huis
kamers zijn vijftien stoelen wel
zo'n beetje het maximum."
Te grote studieclubs hebben het
advies gekregen zich op te split
sen. En wie al meer dan twintig
duizend gulden had ingelegd, is
aangeraden het teveel terug te
storten. Of de club te liquideren
en opnieuw te beginnen. Desge
wenst met dezelfde mensen. Dat
mag.
Een enquête begin dit jaar leert
dat de beleggingsclubs vooral
bevolkt woi-den door mannen
van 45 jaar en ouder en die een
hogei-e opleiding (HBO, univer
siteit) achter de rug hebben. Ge
middeld bezitten zij voor
530.000 gulden aan effecten.
Tien procent bezit minimaal an
derhalf miljoen gulden.
Het onderzoek bevestigt het
vermoeden van de NCVB dat de
meeste deelnemers het overgro
te deel van hum vermogen buiten
de studieclub houden. Geza-
jnenlijk beleggen doen ze erbij
„Ze zien het als een mooie ma
nier om hun mening te toetsen",
zegt Van de Watering. GPD
