Succes combinatie Van de Graaff
Samenwerking Walcherse clubs groeit
O O
O O
O O
O O
O
O OH
SI El
HE
O O
H 1
O 1
1 sa n
PZC
zeeland
31
Vader Cas en zoon Klaas voor vierde maal generaal kampioen FBZ
schaken
dammen
duiven
O O
O
e e
O O
O
ról
3
O
m
si
1
n
bridge
£AH75
ia>
A ii
fti
'a
agenda
donderdag 16 december 1999
joor Adrie van Riel
Tn het Roosendaalse café De
[.Distel werden de kampioenen
(an de vriendenclub voor de
ondclub Flakkee-Brabant en
Zeeland (FBZ) gehuldigd. De
[BZ is met goedkeuring van de
Vcderlandse Postduiven Orga
nisatie een zelfstandige vereni-
«iug, die alles in eigen beheer re-
gelt-
Er wordt door de ruim zeshon
derd leden op vrijwillige basis
deelgenomen aan de overnacht-
fondvluchten St Vincent, Pau,
.Vat. Dax, Barcelona, Zlu Dax,
Bordeaux, Marseille en Perpig-
nan. De contributiegelden wor
den na aftrek van de onkosten
als geldprijzen op de vluchten
uitgekeerd.
Voorzitter Jan Deykers uit Roo
sendaal verzorgt al jarenlang de
irijsuitreiking, de overige acht
lestuursleden, waaronder Jan
Verwijs uit St. Philipsland, as-
asteerden de hele avond waar
door het geheel goed verliep.
Liefhebbers
Vanaf 20.00 uur kwamen de eer
ste vijf prijswinnaars per vlucht
op het podium. De Zeeuwse lief
hebbers waren het voorbije sei
zoen zeer succesvol. Op Sint
Vincent werd Herman Vermeu
len, Schore tweede en Klaas de
Frel (St. Philipsland) zesde
i6184 duiven). De eerste Zeeuw
vanuit Barcelona was de combi
natie Houtekamer (Oud-Sab-
binge) met een vijfde plaats,
zesde werd Carlo Dominicus en
de tiende plaats werd behaald
door de combinatie Weststrate-
Martens (Kapelle) met 2304 dui
ven. Op de nationale vlucht uit
DAX werd A van Leeuwen Os-
Heer Hendrikskinderen) fraai
tweede. Toon Schults en zoon
©ruinisse) wonnen op deze
vlucht, waar 5088 duiven in
FBZ-verband aan deelnamen
de achtste prijs.
Het succesvolst waren de Zeeu
wen op de FBZ-vlucht uit Bor
deaux. De eerste prijs van 2828
duiven ging naar Jan van Pee-
nen (Vlissingen). Henk Melis
(Westkapelle) pakte de tweede
derde plaats, vierde werden
J en M. van Belzen (Colijns-
plaat), vijfde werd Ph. Steketee
ferseke). Ko van Dommelen
St. Philipsland) en Toon
Schults en zoon werden negen-
•een tiende. Dus maar liefst ze
ven Zeeuwen bij de eerste tien.
toor Leo Anderson
Internationaal DAX met slechts
1368 duiven in concours bracht
toch verschillende Zeeuwse
liefhebbers op het podium.
Loek Schmid werd met een
wiekslag verschil tweede. De
combinatie Bolijn (St. Anna Ja-
cobapolder) behaalde de acht
ste prijs en de combinatie Hou
tekamer (Oud-Sabbinge) won
de tiende prijs.
Op de vlucht Marseille waren
1376 duiven in concours. Ge
rard van de Voorde en zoon
(Nieuw en St. Joosland), Carlo
Dominicus (Goes), Henk Melis
en Anton Schults en zoon bezet
ten respectievelijk de tweede,
vijfde, zevende en negende
plaats. Perpignan op een af
stand van bijna duizend
kilometer bracht toch 2352 dui
ven aan de start. Alleen Carlo
Dominicus klasserde zich als
zevende bij de eerste tien.
De vader/zoon combinatie Cas
en Klaas van de Graaff stak het
voorbije seizoen met kop en
schouders boven iedereen uit.
Hun prestaties op de vluchten
waren:
St. Vincent 6184 duiven 19-63-
132 enz. (7 van de 10), Pau 716
duiven 109e (1 van de 2), Barce
lona 2304 duiven 167-254 (2 van
de 8), Dax nat. 5088 duiven 12-
26 enz. (4 van de 12), Bordeaux
2828 duiven 25-46 enz. (6 van de
7), Int. Dax. 1368 duiven 28-37
enz (4 van de 4), Marseille 1376
duiven le, Perpignan 2352 dui
ven 26 enz. (4 van de 9).
Door genoemde prestaties wer
den ze zowel onaangewezen als
aangewezen generaal kampi
oen van de fondclub Flakkee-
Brabant en Zeeland. Deze titel
pakten ze ook in 1986, 1987 en
1992.
Vier keer generaal kampioen in
zestien seizoenen worden is iets
dat in deze overnachtfondcate-
gorie telt.
De zegetocht van vader en zoon
van de Graaff was op de over-
nachtvluchten in FBZ-verband
eveneens niet te stuiten. Van de
375 deelnemers wonnen ze in de
marathoncompetitie de eerste
prijs.
De Zeeuwse successen werden
helemaal gecompleteerd met
het winnen van de asduiftitel
door Toon Schults en zoon.
Cas van de Graaff (met zijn vrouw Saar) viel bij de fondclub FBZ wederom in de prijzen.
foto Adrie van Riel
door Adrie van Riel
De leden van de Scheldevliegers uit
Vlissingen haalden vijfentwintig
jaar geleden onder leiding van de toen
malige voorzitter Piet Aalbregtse een
grote werkkeet uit Belgie. Binnen enkele
dagen stond het bouwwerk bewoonbaar
op het terrein van de speeltuin aan de
Zuidbeekseweg. Er is nog jaren aan ver
timmerd, maar de keet voldeed ruim
schoots aan het doel als inkorf- en club
lokaal.
Vele vergaderingen en tentoonstellingen
zijn er in gehouden. Ondanks dat het le
dental van de Scheldevliegers net als el
ders terugliep, hoopten de leden er toch
op in het jaar 2000 het vijftigjarig be
staan in dat gebouw te vieren.
Het hoe en waarom buiten beschouwing
gelaten konden de liefhebbers door toe
doen van de VCB niet het hele seizoen
1999 gebruik maken van het vereni
gingsgebouw. Gelukkig was na het sa
mengaan van de afdelingen de samen
werking met de postduivenverenigingen
De Posthoorn uit Vlissingen en de Mid
delburgse clubs PV Zeelandia en PV de
Telegraaf zo goed dat iedere liefhebber
zijn spel kon spelen.
De liefhebbers van de Scheldevliegers
zijn vooral de PV Luchtbode erkentelijk
voor de gastvrijheid die ze mochten ge
nieten tijdens het inkorven van hun dui
ven en het klokkenlichten. Het ziet er
naar uit dat in 2000 het vijftigjarig be
staan toch in de speeltuin wordt gevierd.
De overmacht waarmee Ko Marteyn in
de vereniging regeert is zo groot dat de
overige twintig vliegende leden er zich
vaak bij neerleggen. Veertien overwin
ningen op een deelname van 37 vluchten
spreekt voor zich. Op 571 ingekorfde
duiven betekende dat 44 procent prijs
per viertal. Van de elf eerste generale
duifkampioenen zijn er tien van Ko Mar
teyn. Marteyn behaalde het aangewezen
en onaangewezen eerste generale kam
pioenschap KortomMarteyn was in zijn
vereniging de allerbeste.
Hans Daane geniet nog steeds na van zijn
provinciale overwinning op Ablis tegen
6.138 duiven. Het merendeel der liefheb
bers haalt dit nooit of slechts een enkele
maal. Verder was Daane eigenlijk de eni
ge die Marteyn partij gaf. Diverse over
winningen in verschillende categorieën
maakten hem tweede generaal kampi
oen.
Erg knap waren de prestaties van me
vrouw Weering met vier overwinningen
in dit vrij jonge gezelschap. L. Daane en
H. Onderdijk waren de sterksten op de
dagfond. De broers A en J. Schroevers, al
jaren de beste op de ovemachtfond, kre
gen concurrentie van A Weering. En deze
drie lieten zich in het duifkampioen
schap overnacht verrassen door Gerrie
van Boven.
Helaas heeft de voorzitter van de Post
hoorn. Jac. Lijnse uit Vlissingen. het
voorbije seizoen in alle stilte de duiven
sport verlaten.Toch had hij bij zijn af
scheid best een schouderklopje verdiend.
Al was het alleen maar op de manier
waarop hij na het aftreden van voorzitter
Frans Lacor steeds weer kans zag De
Posthoorn een goed onderkomen te be
zorgen.
Eerst regelde hij de verhuizing van de
Willem III naar de Berlagestraat. Toen
men daar moest verkassen, werd het tij
delijk een school.
Twee jaar geleden zei de vrouwelijke
wethouder van Sportzaken tijdens haar
toespraak van de opening van het club
gebouw van De Posthoorn aan de Iris
laan in Vlissingen. „Uw voorzitter Jac.
Lijnse heeft mijn mat en mijn bel versle
ten om te vragen hoe het met de vergun
ningen voor het lokaal stond." Ook nam
Lijnse met zelfwerkzaamheid vaak het
voortouw om zaken voor elkaar te krij
gen. Jarenlang afdelings- en kringbe
stuurder geven aan dat hij de duiven
sport op zijn manier met hart en ziel
diende. Het is jammer dat hij zo is ver
trokken.
Vluchtresultaten De Posthoorn:
Max Meerman en dochter: 1 e generaal kampi
oen, le kampioen midfond jong, le kampioen
jonge duiven,le kampioen midfond oud, le
duifkampioen, oude duiven, 21 overwinnin
gen op plaatselijke wedvluchten.
H. Siereveld: 2e generaal kampioen.
Gebr. Theune: le kampioen dagfond oude.le
kampioen overnacht fond oude. 2 overwin
ningen wedvluchten, 3e generaalkampioen,
le kampioen navluchten, 3x wedvluchtover
winningen.
Jan van Peenen: 4e generaal kampioen.
H. de Ridder: 5e generaal kampioen.
M. Kramer: le kampioen vitesse oude duiven,
le kampioen overnacht, le vitesse kampioen
jonge duiven, duifkampioen jonge duiven.
H. Wzietech/Van Wettum: le duifkampioen
navluchten, 3 wedvluchtoverwinningen.
Op televisie was onlangs een
documentaire te zien over
het leven van Jannes van der
Wal (1956-1996) de roemruchte
dammer, die er op twaalfjarige
leeftijd al van overtuigd was,
dat hij ooit wereldkampioen
zou worden. Dat niemand hem
serieus nam, liet hem koud.
Maar veertien jaar later werd
zijn droom werkelijkheid. In
Paolo veroverde hij de
hoogste titel. Een jaar daarvoor
was hij Nederlands kampioen,
om de titel daarna nog twee
maal te herhalen.
Maar wat een bekroning had
moeten zijn, werd een nacht
merrie. Hij wilde voortdurend
;rop; zijn passie voor het
dammen kende geen grenzen.
Van hem komt het idee 'doord-
ammen' waarbij de remisemar-
wordt verkleind. Maar wat
hij ook bedacht, Van der Wal
kon er het hoofd nauwelijks mee
boven water houden. Hij liet
zich strikken voor soms gênante
tv-optredens, waardoor hij
steeds meer werd afgeschilderd
als een clown. Ten onrechte, al-
de documentaire, die hem
laat zien als een oorspronkelijk
en kleurrijk mens die maar
moeilijk zijn draai kon vinden.
Bij mij blijft Van der Wal in de
herinnering als een intrieste fi
guur, met een uitzonderlijke be
gaafdheid voor het damspel,
waaraan hij helaas zijn maat
schappelijke carrièrekansen
opofferde.
Hier volgt de historische partij,
die Van der Wal in 1982 de we
reldtitel bezorgde.
R. Clerc-J. van der Wal
I.32-28 19-23 2.28x19 14x23
3.37-32 10-14 4.41-37 14-19
5.46-41 5-10 6.35-30 20-25
7.40-35 9-14 8.44-40 3-9 9.50-
44 14-20 10.32-28 23x32
II.37x28 18-23 12.38-32 13-18
Een merkwaardige zet, die wit
verleidt tot een tijdelijk offer,
dat zijn stelling echter niet ten
goede komt.
13.30-24 20x27 14.31x24 23x32
15.42-37 12-18 16.37x28 17-22
17.28x17 11x22 18.34-30 25x34
19.40x29 10-14 20.39-33 14-20
Mijns inziens had wit beter 35-
30 kunnen spelen, gevolgd door
30-25.
21.43-38 7-12 22,44-39 1-7
23.41-37 9-13 24.45-40 4-9
25.47-41 6-11 26.49-44 11-17
27.36-31 9-14 28.41-36 17-21!
Zie diagram 1
De witte stelling wordt zwaar
onder druk gesteld. Zetten als
39-34 (22-28, 18x27, 13-18 en
8x50!) en 40-34 (18-23 etc) zijn
niet mogelijk. Ook 31-26
strandt op 14-19; 26x28 19x30;
35x24 18-23; 29x9 20x29; 33x24
8-13; 9x18 12x45 en zwart wint.
Vandaar de nu volgende krom
me zet van wit.
29.48-42 21-26
Behalve de reeds genoemde
voortzettingen is nu ook 33-
28x28 niet goed, wegens 13-18,
20-24, 8-13, 12x41 en 26x48!
Oppervlakkig bezien zou mis
schien 31-27x27 nog kunnen,
mar wit tracht zich door een tij
delijk offer uit de narigheid te
redden.
30.29-23? 18x29 31.33-28 22x33
32.39x28 29-34! 33.40-29 20-
25!
De aanwezigheid van een schijf
op 35 in combinatie met een ex
emplaar op 24 gaat wit nu par
ten spelen (zie ook de opmer
king bij de 20e zet). Wit gaat nu
een schijf verliezen. Op 38-33
20-25 kan 24-20 niet wegens
29x18,12x41 en 26x48.
34.44-39 of? 25-30 35.38-32
30x19 36.42-38 13-18 37.28-23
19x28 38.32x23 7-11 39.35-30
11-17 40.38-32 8-13 41.30-24
17-21 42.32-28 12-17 43.23x12
17x8 44.29-23 14-20 wit geeft
op.
In de tachtiger jaren domineer
den Van der Wal en Clerc het Ne
derlandse damleven. Bijna
beurtelings legden zij beslag op
een van de twee bovenste plaat
sen in het nationaal kampioen
schap. In 1981 stond Clerc in de
tiende en voorlaatste ronde nog
twee punten voor op Van der
Wal. Het toeval wilde, dat bei
den in die ronde tegenover el
kaar kwamen te zitten. Titel
houder Clerc zou bij een zege of
zelfs bij remise goede vooruit
zichten hebben op prolongatie
van de titel. Er ontstond dan
ook, zo schrijft Sijbrands in het
Gedenkboek 75 jaar KNDB, een
ongekend felle en interessante
strijd, waarin Van der Wal lange
tijd zelfs met een voorpost op de
zevende rij werd opgezadeld.
Toch was het de Groninger, die
steeds beter kwam te staan en
toen Clerc in hevige wederzijdse
tijdnood een ernstige fout be
ging, maakte Van der Wal de
partij met een mooie damzet uit.
Clerc-Van der Wal
1.34-30 18-22 2.30-25 12-18
3.31-26 19-23 4.35-30 7-12
5.39-34 14-19 6.25x14 9x20
7.30-25 4-9 8.25x14 9x20 9.43-
39 22-27 10.32x21 16x27 11.48-
43 17-22 12.37-31 10-14 13.33-
29 12-17 14.40-35 8-12 15.45-40
3-9 16.38-33 19-24!?
Zwart laat zich verleiden in te
gaan op de positionele lokzet
van wit.
17.33-28! 23x32 18.42-37!
24x33 19.37x28
Fraai gespeeld. Behalve met 26-
21 dreigt wit ook met 28-23,
39x28, 31x22 en 34x32. Van der
Wal gaf na afloop eerlijk toe, dat
hij geen moment naar het offer
42-37 en 37x28 had gekeken.
Ook 14-19 kwam niet in aan
merking wegens 28-23 en 26-21
Na lang nadenken speelde
zwart de enige mogelijke tegen
zet, waarbij de plusschijf weer
werd ingeleverd.
19... 27-32 20.28x37 14-19
21.39x28 22x33
De hem opgedragen voorpost
zou zwarts zorgenkind moeten
zijn, maar het tegendeel blijkt.
Het wordt de speerpunt van zijn
spel.
22.47-42 9-14!
De verdediging van schijf 33 is
eerst aan de orde. Op 37-32
volgt 18-23, waarop wit ge
dwongen zou zijn tot een grote
vereenvoudiging, ingeleid door
42-38, 32-28, 31-27, 41-37,
36x9. Een remisevariant, waar
mee wit geen genoegen wenst te
nemen.
23.31-27 2-8 24.37-31 11-16
25.27-21 16x27 26.31x11 6x17
27.41-37 18-23
Overweging verdiende ook 20-
2 5 met de dreiging 33-39 enzOp
43-38 19-23; 38x29 25-30.
28.34-30 12-18 29.46-41 8-12
30.37-31 20-24 31.31-27 15-20
32.41-37 5-10 33.37-32 10-15
Nu mag 30-25 niet wegens 33-
39 en 24-30.
34.36-31 24-29 35.30-25 20-24
Zwart staat oppermachtig. Op
43-39 combineert hij naar dam
via 23-28,1-6, 24-30,14-20,13-
19 en 18x47!
36.44-39 33x44 37.50x39 17-22
Achteraf zal wit er spijt van
hebben gehad die indringer op
33 niet eerder weggewerkt te
hebben. De langdurige handha
ving heeft hem behoorlijk ter-
reinverlies opgeleverd.
38.42-38 15-20 39.40-34 29x40
40.35x44 24-29 41.44-40 20-24.
Zie diagram 2
42.39-33? Wit gokt op de re
misevariant 23-28, 24-29,
19x48 (40-34 en 25x34), maar
hij rekent buiten de waard.
Zwart combineert zich op een
onverwacht andere wijze win
nend naar de damlijn: 42... 22-
28 43.33x22 24-30 44.25x34 23-
28 45.22x24 19x48! waarna wit
zich bij de vijftigste zet gewon
nen gaf.
door Berry Westra
Twee weken geleden betitel
de ik Hok Transfer Solu
tions als het 'team of destiny' in
de viertallencompetitie. Ramer-
Paulissen, Bakker-Klaver en De
Bruijn-Gosschalk hadden op
miraculeuze wijze de voorron
den, kwartfinale en halve finale
overleefd. In de finale moest het
afgelopen weekeinde worden
aangetreden tegen Crash, een
team dat de afgelopen drie jaar
verliezend finalist was. De Lei-
denaren begonnen de wedstrijd
met een voorsprong van 21-0 op
basis van de resultaten uit de
round-robin. Op zaterdag werd
die voorsprong geleidelijk uit
gebouwd tot 137-83. De wed
strijd leek beslist.
Zoals het een team of destiny
betaamt, bleek Hok Transfer
Solutions op de laatste zondag
echter wederom tot een kunst
stukje in staat. Punt na punt
werd er teruggehaald. Drie
spellen voor het einde bedroeg
de achterstand nog slechts vijf
IMPs. Toen kwam dit spel op ta
fel:
Zie diagram 1
In de gesloten kamer opende
Jean-Paul Vis de westhand met
een Multi twee ruiten. Noord
volgde drie ruiten. Na een pas
van oost bood zuid 3SA West
kwam uit met schoppen vrouw.
Wanneer zuid die neemt met
schoppen heer gaat het contract
geruisloos drie down. Kees Bak
ker liet schoppen vrouw echter
houden. Hierna viel het spot-
licht op west. Een hartenswitch
leidt tot twee of drie down en
ook na klaveren- of ruitenna-
spel is het contract niet te ma
ken.
Aan slag met ruiten vrouw kan
oost nog een keer schoppen in
spelen. De verdediging maakt
ruiten vrouw, harten aas en drie
schoppens. West vervolgde na
schoppen vrouw echter met
schoppen boer. Zuid won met
schoppen heer en nam de verlie
zende ruitensnit. Op de switch
van een kleine harten legde zuid
de heer. Hierna maakte hij elf
slagen: vijf ruitens, vier klave
ren. schoppen heer en harten
heer.
Ook op rama werd zuid leider in
3SA En hier werd de schoppen
vrouw start eveneens gedoken.
1
noord
£HVB986
S?H
OB84
£>H106
west
oost
&A10532
£4
^76
S?V983
<>V6
032
£>VB98
£A75432
£7
tv3AB10542
OAH10975
Oost gever, niemand kwetsbaar"
W
N O 2
Meadowlark
Q-plus Zia GIB
pas 1S?
1£
pas 2<Q pas
3<ê
dbl pas 3<C>
pas
3 Sa dbl
pas
pas dbl pas
pas
pas
2
noord
£B3
<?HB42
O
&AV97542
west
oost
£10642
<7^853
<?976
O 9764
O1053
4B
<£>863
zuid
V98
<?A10
O AHVB82
£>H10
Noord gever. Noord/Zuid kwetsbaar
W N
O Z
GIB Blue Chip Meadowlark Oxford
pas 6£[
pas pas
pas
Net als Vis vervolgde Willem
Gosschalk in slag twee met
schoppen boer. Hierdoor sloeg
het spel uit en miste Hok Trans
fer Solutions een uitgelezen
kans om voor het eerst in de
wedstrijd op voorsprong te ko
men. Op het voorlaatste spel
loodste Jean-Paul Vis Crash in
veilige haven door een onmoge
lijke 3S A te binnen te halen. Het
einde kwam met 187-167. De
spelers van Hok Transfer Solu
tions moesten zodoende na af
loop geschokt constateren dat
de voorzienigheid drie spellen
voor het einde plotseling van ge
dachten was veranderd! Crash
behaalde voor het eerst in haar
geschiedenis de nationale titel.
De spelers die dat bewerkstel
ligden waren de internationals
Bertens-Nab, het kernploeg-
paar Van Prooijen-DeWijsen de
gloednieuwe combinatie Zhao-
Vis. Van Prooijen, De Wijs en
Zhao speelden dit jaar voor het
eerst voor de Leidse vereniging.
NTCI-winnaar Jack Zhao de
buteerde zelfs in de meester
klasse viertallen.
Het niveau van de finale riel
zonder meer als zeer behoorlijk
te betitelen. Er vielen regelma
tig fraaie staaltjes bridge te be
wonderen. Bijvoorbeeld op dit
spel:
Zie diagram 2
Aan beide tafels werd zuid na
een ISA door zijn partner via
een transfer in vier schoppen
geparkeerd. Op het eerste ge
zicht lijkt dat contract niet
down te branden. OW komen
niet verder dan harten aas en
twee ruitenslagen. In de geslo
ten kamer kwam west uit met
harten zeven. Kees Bakker op de
oostplaats nam met het aas en
legde a tempo ruiten vrouw op
tafel.
Dit stelde leider Ricco van
Prooijen voor een vervelend
probleem. Wanneer oost ruiten
vrouw-boer-negen heeft, moet
zuid duiken om te voorkomen
dat OW drie ruitenslagen ma
ken. Na ampel beraad speelde
zuid een kleine ruiten bij. OW
raapten nu drie ruitenslagen op.
Daarmee was het contract een
down.
Op rama startte west eveneens
met harten zeven. Huub Bertens
deed niet voor Kees Bakker on
der. Ook hij switchte in slag
twee zonder denkpauze naar
ruiten vrouw. Roald Ramer
hield rekening met het gegeven
zitsel en dekte met de heer. West
nam ruiten aas en speelde ruiten
zes na! Begrijpelijkerwijs legde
Ramer nu ruiten acht in dummy.
Oost maakte ruiten negen en
wests ruiten boer vormde de
downslag- Een fraaie verdedi
ging aan beide tafels voor een
'wash'. GPD
door CorJansen
Grootmeester Lode wijk
Prins, die onlangs overleed,
heeft grote betekenis gehad
voor het Nederlandse schaak.
Hij was niet alleen een zeer ster
ke speler, maar ook een organi
sator van de bovenste plank.
Zijn grootste toernooisucces
was de overwinning in het inter
nationale toernooi van Madrid
in 1951. Prins won daar in een
overrompelende stijl de eerste
tien partijen. Dat is een serie,
die door geen enkele Neder
landse schaker voor- en nadien
in internationaal verband is ge
ëvenaard.
In totaal won hij vijftien grotere
en kleinere internationale toer
nooien. Hij kwam niet minder
dan twaalf maal uit voor Neder
land op de olympiade. Ook dat is
een record. Dat record zou nog
scherper gestaan hebben, als de
KNSBin 1970hemopnieuwhad
opgesteld. Hij werd onterecht
buiten de ploeg gehouden, waar
hij zeer boos over was. Hij be
schuldigde de bond van geld-
wolverij en koehandel. De met
stalinistische trekjes geïnfec
teerde bond royeerde hem daar
op. Een royement, dat meer dan
twintig jaar bleef bestaan. Toen
werd het opgegeven en werd hij
zelfs tot erelid benoemd.
Als organisator heeft Prins twee
topprestaties geleverd. In 1950
zette hij het grote toernooi in
Amsterdam op poten. Dat werd
een modeltoernooi, waarin de
schaakmeesters niet als ar
moedzaaiers met een fooi wer
den afgescheept, maar naar be
horen werden beloond. Zelfs de
laatst geplaatsten gingen met
een redelijk bedrag naar huis.
De tweede keer dat Prins lauwe
ren oogstte was in 1954 toen hij
voor een weergaloze stunt zorg
de door de olympiade naar Ne
derland te halen. Argentinië,
dat het toernooi had moeten or
ganiseren, trok zich op het aller
laatste moment terug. Het lukte
Prins om in een paar weken het
toernooi in Amsterdam van de
grond te krijgen. In de Apollo-
hal vond toen de grootste
schaakmanifestatie plaats, die
ooit in Nederland werd gehou
den.
Prins werd slechts een keer
kampioen van Nederland. In
1965 versloeg hij Zuidema in
een beslissingstweekamp nadat
ze in het titeltoernooi samen op
de eerste plaats waren geëin
digd. Donner, met wie Prins een
levenslange vete had, smaalde
toen dat Prins geen loper van
een paard kon onderscheiden.
Prins, die een hoge functie had
bij de wereldomroep, kon ook
uitstekend met de pen overweg.
Zijn beste boek was de prachti
ge biografie van Capablanca,
die hij samen met Euwe schreef,
maar waarvoor hij het leeuwen
aandeel van het werk deed. Ook
zijn schaakrubriek in het Parool
was befaamd.
Over Prins zijn twee anekdotes
beroemd geworden. Op een
sehaakreis door Joegoslavië
kwam Prins met zijn auto in een
zeer nauwe straat terecht.
Doorrijden was onmogelijk.
Toen Prins aanstalten maakte
om te keren, maakte zijn passa
gier hem er op attent, dat draai
en echt niet ging. Prins: „Wat de
aarde kan, kan ik ook." Hij zette
de auto op het goede spoor en de
reis ging verder. Bij een andere
gelegenheid, de olympiade in
Leipzig in 1960, waar hij in top
vorm was en hij de ene tegen
stander na de andere verpletter
de, vroeg Euwe hem hoe hij dat
toch steeds weer klaarspeelde.
Prins moet toen geantwoord
hebben: ,,Ik weet het niet, ik
denk, dat ze op het licht afko
men."
Prins is de enige Nederlandse
schaker, naar wie twee ope
ningsvarianten zijn genoemd.
In het damegambiet en het
Grünfeld-indisch. Ook de bi
zarre variant van het Siciliaans,
l.e4 c5 2.Pf3 Da5, mag gerust
zijn naam dragen. Na zijn
schandelijke royement keerde
Prins het Nederlandse schaken
voorgoed de rug toe. Hij speelde
nog wel af en toe in het buiten
land en vervulde enkele functies
in de Fide.
Prins schaakte op zijn eigen ma
nier. Openingskennis was niet
zijn sterkste kant. Hij moest het
hebben van zijn vechtlust, zijn
slimheid en zijn uithoudings
vermogen. Een aardig voor
beeld:
In het Kersttoernooi van Has
tings in 1946/47 ging het hem
niet voor de windDe ene prach
tige partij na de andere ver
knoeide hij. Na acht ronden
stond hij met 1,5 punt op de
laatste plaats. Het slechtste re
sultaat uit zijn carrière. Dat be
lette hem niet om in de negende
en laatste ronde nog eens zijn
beste beentje voor te zetten.
Kmoch in het toernooiboek
daarover: „Prins was het lot be
schoren, na negen uren onafge
broken schaken de laatste zet
van het toernooi te doen. Eerst
had Wood het initiatief maar na
27 zetten begon een urenlang
gemanoeuvreer, dat plotseling
verbroken wed door het offer
van een toren. De opwinding
van deze episode die in Prins'
voordeel eindigde, ging verlo
ren in de volstrekte eenzaam
heid van een van White Rock
Pavillions dakserres." Let wel,
dit ging om de laatste en voor
laatste plaats van het toernooi!
Dat waren nog eens gladiatoren.
B. H. Wood - L. Prins. Hastings,
1946
l.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.e3
Lg7 5.Pf3 0-0 6.Le2 dxc4 7.Lxc4
c5 8.d5 Pe8 9.0-0 Pd6 10.Le2 Lf5
1 l.Ph4 Ld7 12.a4 c4 13.e4 Pa6
14.Le3 e5 15.dxe6ep Lxe6 16.g3
Dc7 17.Ld4 Lxd4 18.Dxd4 Dc5
19.Df6 Tfd8 20.Tadl Db6 21.e5
Pe8 22.Df3 Pb4 23.Df4 Pd3
24.Lxd3 cxd3 25.Td2 Kg7
26.Pf3 Pac8 27.Tel Tc4 28.Te4
Db4 29.Pg5 Tdd4
Na een weinig opwindende
strijd, de eerste echte fout. Wit
had nu met de spectaculaire zet
30.Txd3ü in het voordeel kun
nen komen. Hij overziet het en
biedt even later remise aan, wat
Prins resoluut afwijst. Schaken
wil hij, tot het bittere einde. Je
bent schaakmeester, dan moet je
dat ook laten zien.
30.Pxe6+ fxe6 31.Txd4 Txd4
32.Df3 Td7 33.De3 b6 34.f4 Dc4
35.Kf2 Pc7 36.De4 Dc5+ 37.Kg2
Td4 38.Db7 Kh6 39.Df3 Dc4
40.Dg4 Kg7 41.Df3 a6 42.Db7
Kh6 43.Dc8 Dc5 44.Kh3 Kg7
45.Db7 Kh6 46.Df3 b5 47.axb5
axb5 48.Dg4 Kg7 49.Dg5 Td7
50.Dg4 Dc4
De tijdcontrole bij de 50e zet is
gehaald.
51.Df3 Td4 52.Db7 Kh6 53.Dc8?
Een argeloze zet na een ware
uitputtingsslag. De partij krijgt
plotseling een zeer verrassende
wending.
i
Diagram 1
Zie diagram 1
53...Txf4ü
Dit is het schitterende torenof
fer waar Kmoch over sprak. Ge
nialiteit in eenzaamheid. De
prijsuitreiking was al lang ach
ter de rug en iedereen naar huis.
Wood was ineens klaarwakker,
maar het was te laat.
54.gxf4 Dxf4 55.Tg2
Op 55.Dd8 volgt 55... Kh5ü
56.Tg2 g5!en wit kan het drei
gende offer alleen maar verhin
deren door op g5 terug te offe
ren, want 57.Tg3? Dfl+ 58.Tg2
g4+ 59.Kg3 Df3 mat gaat hele
maal mis. Ook 55.Pe4 is niets,
want zwart speelt eenvoudig
55... Dxe4. Zoals het toernooi
boek aangeeft, was 55.Txd3 nog
het beste. Zwart wint dan de to
ren met schaak terug en be
houdt een gewonnen stelling:
55... Dfl+ en wit moet 56.Kg3
spelen, want zowel 56.Kh4 g5+
als 56.Kg4 Df5+ 57.Kh4 g5+ zijn
helemaal catastrofaal. Let op de
rol van het zwarte paard, dat het
belangrijke veld e8 onder con
trole houdt.
55...g5! 56.Txg5
Er is niets beters, want na
56.Tgl Df3+ 57.Tg3 Dfl 58.Tg2
Df5+ 59.Tg4 Kh5is het meteen
uit. Bijzonder fraai. De rest is
niet erg moeilijk meer.
56...Kxg5! 57.Dg8+Kh6 58.Dg3
Dxg3+ 59.Kxg3 Kg5 60.Kf3 Kf5
61.Ke3 Pd5+ 62.Pxd5 exd5
63.Kxd3 Kxe5
De partij duurde nog tot de 75e
zet eer wit de vlag streek. Blijk
baar was hij een grote liefheb
ber van het spel.
Probleem van de week.
Jan van Woerden, Ede. 1999.
Wit: Kf7, Dd5, Te4, Ld8, Pa5,
pionnen op b4 en c7. Zwart:
Kb6, La6, La7, Pb7, Pc8, pion
nen op d 6 en d 7Mat in twee zet
ten. Motto: promoverend naar
het nieuwe millennium. Een
niet al te moeilijk maar wel bij
zonder aardig probleem.
Zie diagram 2
Diagram 2
Oplossing van de vorige week.
W. Massmann. 1924. Wit: Kh6,
Df3, Pa6, Pf8. Zwart: Kd6. Een
miniatuur. Mat in drie zetten.
l.Pg6ü Ke6 2.Pb8ü Kd6 3.Dc6
mat. Of 1... Kd7 2.Dd5+ Ke8
(Kc8 Pe7 mat) 3.Pc7 mat. Twee
mooie varianten, een asymme
trische en een symmetrische.
Sommigen noemen een dergelij
ke constructie een kunstwerk.
.zaterdag—
Duivensport
Tentoonstelling PV Zwaluw: afgelast.
Tentoonstelling PV Oost west thuisbest.
Locatie: Kapelle.
Tentoonstelling PV de Eerste de Beste.
Locatie: Schoondijke.
zondag.
Internationale kampioenendag PV Vre
de. Locati^ Reseda in Sas van Gent. Van
af 14.00 uur bonnenverkoop.
Tentoonstelling PV de Eerste de Beste.
Locatie: Schoondijke.
