Goederenspoor EU wordt vrijer
Russen willen praten
over evacuatie Grozny
PZC
buitenland
Journalisten Italië staken voor meer kwaliteit
Lidstaten geven vervoerders vrij baan op eikaars railnetten
Van Mierlo treedt toe
tot Napoleons legioen
Top Helsinki stemt in
met interventiemacht
VN verlengen olie-voor-voedselregeling met Irak
Ariane-5 maakt
vlekkeloze vlucht
Politieke tak
ETA vraagt
Ieren advies
zaterdag 11 december 1999
door Hans Geleijnse
ROME - Geen kranten, geen
weekbladen, ultra korte
nieuwsbulletins op tv en tele
tekst. De staking van Italiaan
se journalisten gisteren was zo
goed als volledig. Slechts twee
dagbladen, het rechtse II Gior-
nale en het zeer linkse II Mani
festo, waren te koop.
De ongeveer tienduizend jour
nalisten strijden al geruime
tijd tegen 'zwartwerkers' in
hun branche. Terwijl vrijwel
sprake is van een personeels
stop voor gekwalificeerde
journalisten, nemen uitgevers
om de kosten te drukken steeds
meer 'freelancers' en stagiares
in tijdelijke dienst. Volgens de
journalistenvakbond FNSI
hebben de meesten geen jour
nalistieke opleiding gehad.
Het is al de tweede stakingsdag
binnen een week. Volgens de
journalisten lijdt de kwaliteit
van de pers onder het tewerk
stellen van naar schatting
twintigduizend freelancers.
Bij de vastgelopen onderhan
delingen met de werkgevers
was de eis dat iedereen die
journalistiek werk doet. als
journalist moet worden
beschouwd en beloond
alsmede dient te beschikken
over een adequate opleiding.
Opmerkelijk is dat er - behalve
een inflatiecorrectie - geen
looneisen zijn gesteld. De jour
nalistensalarissen liggen - be
halve voor de echte sterren -
ruim beneden die van acade
mici. Volgens de FNSI komt het
nettoloon gemiddeld neer op
2,5 miljoen lire (drieduizend
gulden). Velen zitten daar on
der. Een collega bi] het linkse
dagblad La Repubblica zei
desgevraagd dat vooral jonge
re journalisten niet hoger ko
men dan 1,5 miljoen
II Manifesto zegt solidair te
zijn met de staking, maar ont
loopt deze met het argument
dat de krant een coöperatief
bedrijf is en de journalisten
niet in dienst zijn van een com
merciële uitgeverij. Een open
lijke stakingsbreker is media
magnaat Silvio Berlusconi,
eigenaar van II Giomale. Vol
gens FNSI-secretaris Paolo
Serventi bood Berlusconi de
Giornale-staf 250.000 lire
loonsverhoging per maand op
voorwaarde dat ze niet aan de
staking zou deelnemen.
De journalisten zijn van plan
tot het uiterste te gaan. Als de
werkgevers niet toegeven ko
men er nog minstens vijf
'nieuwsloze' dagen. GPD
Vliegtuig VS stort neer in Koeweit
KOEWEIT - Een vliegtuigongeluk in Koeweit heeft gister
ochtend aan drie Amerikaanse militairen het leven gekost.
Een toestel met 96 Amerikaanse militairen aan boord stortte
tijdens een noodlanding op de nationale luchthaven neer
Zestien Amerikanen raakten gewond. Volgens een woord
voerder van het Koeweitse ministerie van Defensie was het
neerstorten van de C-130 te wijten aan slechte weersomstan
digheden en een mankement aan het landingsgestel.
De Amerikanen stelden het aantal doden waarschijnlijk veel
groter was geweest als Koeweitse hulpverleners niet zo snel
ter plekke waren geweest. RTR/AFP
Hongersnood dreigt voor Afghanen
ISLAMABAD - Miljoenen Afghanen worden komende winter
bedreigd door ernstige voedseltekorten, zo heeft het Wereld
voedselprogramma van de Verenigde Naties (WFP) gisteren
gewaarschuwd.
Het WFP wijt de zorgelijke situatie aan stijgende graanprij
zen. Die zijn een gevolg van een slechte oogst en een vermin
derde aanvoer vanuit het aangrenzende Pakistan.
Veel Afghanen leggen de schuld echter bij de Verenigde Naties
die op 14 november sancties tegen het land instelden om de is
lamitische Taliban, die het overgrote deel van van het Af
ghaanse grondgebied in handen heeft, ertoe te bewegen de
terrorist Osama bin Laden over te dragen.
Het WFP roept aangrenzende landen op meer voedsel naar
Afghanistan te sturen. AP
Partij ontkent aftreden Djindjic
BELGRADO - De Democratische Partij in Servië heeft giste
ren ontkend dat partijvoorzitter en oppositieleider Djindjic
begin volgend jaar aftreedt. Eerder had het Joegoslavische
persbureau Beta gemeld dat Djindjic vertrekt. Het zei zich te
baseren op bronnen binnen de partij van Djindjic.
Volgens Beta zou Djindjic met zijn besluit gehoor geven aan
een oproep van een districtsafdeling van zijn partij. De afde
ling zou Djindjic hebben gewezen op zijn belofte terug te tre
den als het de oppositie niet zou lukken de Joegoslavische
president Milosevic voor eind dit jaar weg te krijgen. DPA
Oekraïne moet olie Russen missen
MOSKOU - Rusland heeft gisteren de levering van aardolie
en stroom aan Oekraïne stopgezet. De Russische minister van
Energie, Kaljoesjni, zei dat Rusland de leveringen stopt, om
dat Oekraïne onrechtmatig elke dag tot tweehonderd miljoen
ruwe aardolie aftapt van leidingen die bestemd zijn voor
West-Europa.
De beslissing is genomen met instemming van de Russische
regering, aldus de minister. De maatregel blijft gehandhaafd
tot Oekraïne betaalt voor de al geleverde energie.
Kaljoesjni kondigde tegelijkertijd de bouw van een nieuwe
pijpleiding aan. Die zal niet door Oekraïne lopen. DPA
Twee slakken halen streep in race
LONDEN - Bij de eerste professionele slakkenrace in Londen
hebben gisteren slechts twee van de tien slakken de streep ge
haald. Het werd een nek-aan-nekrace tussen de twee overge
bleven dieren, waarbij winnaar Shuey met een voelhoorn
voorsprong de overwinning greep. Het wereldrecord van slak
Archie - 33 centimeter in twee minuten en twintig seconden -
werd niet gebroken.
Reporter John McCririck, die het Guinness Gastropod (buik-
potigen) Championship van commentaar voorzag, sprak van
één van de opwindendste races die hij ooit had gezien. „Slak-
kenraces hebben ten opzichte van paardenrennen het grote
voordeel, dat gesprekken niet gehaast hoeven te worden ge
voerd." DPA
door Cees van Zweeden
PARIJS - Ex-minister Van
Mierlo treedt maandag in de
voetsporen van Goethe en Vic
tor Hugo als hij wordt onder
scheiden tot Commandeur van
de Légion d'Honneur, een door
keizer Napoleon bedachte on
derscheiding. Van Mierlo zal
naar Parijs reizen om zich de
medaille te laten omhangen.
Het is niet geheel duidelijk
waarom Van Mierlo deze eer te
beurt valt, want hij was minis
ter van Buitenlandse Zaken tus
sen 1994 en 1998 toen de betrek
kingen tussen Nederland en
Frankrijk een post-napoleon-
tisch dieptepunt bereikten. In
1996, toe de ruzie over drugs ge
heel uit de hand was gelopen, zei
Van Mierlo: .,Ik erger me rot aan
die Chirac (Franse president)."
Maar de Franse ambassade in
Den Haag vond het niettemin
gepast Van Mierlo voor de on
derscheiding voor te dragen.
„Hij heeft veel gedaan voor de
banden tussen beide landen",
zei Clouet, de eerste secretaris.
In het Légion d'Honneur gaat
Van Mierlo onder anderen oud
minister van Justitie Hirsch
Ballin gezelschap houden. Maar
terwijl Hirsch Ballin in 1997
slechts Chevalier (ridder) werd
in het legioen, stoot Van Mierlo
onmiddelijk door naar de rang
van Commandeur.
De rang van Commandeur is
twee treden hoger dan die van
Chevalier. Voor beide geldt een
zelfde medaille, die de vorm
heeft van een ster met vijf tak
ken van wit email. Een Cheva
lier dient het lint met de medail
le op de linkerborst te dragen,
terwijl Van Mierlo met zijn ju
weel midden op de borst mag
pronken (hij krijgt er een krui
selings te spannen lmt bij).
Van Mierlo hoeft niet naar hel
Elysée Paleis om zich de medail
le te laten omhangen door de
man aan wie hij zich 'rot' erger
de. Dat is een voorrecht dat al
leen sporthelden, met wie Chi
rac zich graag laat fotograferen,
te beurt valt. Van Mierlo krijgt
de onderscheiding uit handen
van de Franse minister van Bui
tenlandse Zaken Védrine.
Officieren in het legioen ontle
nen tal van voorrechten aan hun
medaille. Ze kunnen zich gratis
laten verzorgen als ze gewond
zijn geraakt bij een veldslag. Ze
mogen ook hun dochters naar
een van de elitaire internaten
sturen die het Légion d'Hon
neur heeft. Van Mierlo, die met
pensioen is, zal van geen van
beide faciliteiten kunnen profi
teren. GPD
van onze redactie buitenland raties of bij conflicten die kun
nen escaleren, is volgens diplo-
HELSINKI - De EU-leiders maten klein. De troepenmacht
hebben gisteren op hun top in van zestigduizend kan maar een
Helsinki ingestemd met de keer voor een half jaar worden
plannen voor een Europese cri- afgelost, dus bedenken de deel-
sismacht die in 2003 desgewenst nemende landen zich wel twee
zestigduizend manschappen op keer om zich in een onoverzich-
de been moet kunnen brengen
voor crisisbeheersing.
De ministers van Buitenlandse
Zaken hadden maandag al inge
stemd met het voorstel van EU-
voorzitter Finland. De plannen
concentreren zich op het vergro
ten van de Europese defensieca
paciteit, omdat Europa minder
afhankelijk wil zijn van de
Amerikaanse bijdrage bij het
uitvoeren van operaties.
Er komt geen staand leger. Uit
gangspunt is dat de troepen
macht kan beschikken over
NAVO-middelen. Slechts klei
nere operaties kunnen geheel
buiten de NAVO om.
De kans dat de troepenmacht
wordt ingezet voor grotere ope-
telijk en mogelijk langdurend
avontuur te storten. ANP
(Advertentie)
van onze redactie buitenland
MOSKOU - Rusland is bereid te
onderhandelen over de evacua
tie van burgers uit de Tsjetsjeen
se hoofdstad Grozny. Minister
Sjoigoe van Rampenbestrijding
maakte dit gisteren bekend. De
Europese Unie voerde intussen
de druk op Moskou verder op.
Het Russische leger droeg de in
woners van Grozny maandag
nog op uiterlijk vandaag te ver
trekken. Anders zouden ze wor
den vernietigd. Naar schatting
verblijven nog enkele tiendui-
(Advertentie)
KUNST- EN ANTIEKVEILINGEN
A. I. VERHAGE
MIDDELBURG
KAPITALE
ANTIEKVEILING
woensdag 22 dec.
in de Schouwburg te
Middelburg
aanvang 14.00 uur
600 stuks
uit div. nalatenschappen.
Catalogus met
60 kleurenfoto's
aan de zaal verkrijgbaar
en vanaf heden op
kantoor aan Houtkaai 9.
Inl. 0118-627639
Veilingmeester
A. I. Verhage
Kijkdagen:
21 dec. van 15.00-20.00 uur
22 dec. van 10.00-11.30 uur
zenden burgers in Grozny.
Onder internationale druk is dit
ultimatum echter afgezwakt.
De Russische generaals ver
klaarden dat het pamflet met de
gewraakte tekst alleen nog een
waarschuwing aan het adres
van de Tsjetsjeense rebellen is
geweest. Sjoigoe zei gisteren:
,Er is geen deadline. Alles komt
in orde." Hij kondigde aan dat er
zes corridors komen waardoor
inwoners van Grozny op vastge
stelde tijden per bus kunnen
vertrekken. „Tijdens deze pe
riodes zal er niet worden ge
schoten." Tegenover het pers
bureau Reuters verklaarde een
Tsjetsjeense veldcommandant
echter dat burgers de stad niet
kunnen verlaten, omdat de
vluchtwegen permanent onder
Russisch vuur liggen.
Dat de Russen proberen ook iets
te doen tegen de internationale
druk om terug te keren naar de
onderhandelingstafel, maakte
premier Poetin gisteren duide
lijkHi j liet weten al enige tij d in
het geheim overleg te voeren
met afgevaardigden van de
Tsjetsjeense president Mascha-
dov. De Russen blijven evenwel
op het standpunt staan dat ze te
maken hebben met tegenstan
ders die alle wetten schenden.
Minister Sjoigoe suggereerde
gisteren zelfs dat de Tsjetsjeense
leiders burgers niet willen laten
gaan, omdat ze deze als mense
lijke schilden willen gebruiken.
De website van de Tsjetsjeense
rebellen, Kavkazorg, meldde
gisteren dat veel Tsjetsjeense
strijders hun posities opgeven
en zich terugtrekken in de ber
gen. Volgens het hoofd van de
pro-Russische Staatsraad in
Grozny zouden 25 Tsjetsjeense
krijgsheren bereid zijn hun wa
pens in te leveren. Ze zouden
zich realiseren dat het zinloos is
zich nog langer te verzetten te
gen de federale troepen, aldus
het persbureau Interfax.
De Tsjetsjenen zouden de stad
Shali, ten zuidoosten van Groz
ny, hebben opgegeven. De om
singelde hoofdstad is nu de laat
ste grote plaats die de rebellen
nog in handen hebben. Grozny
werd gisteren opnieuw aan het
oog onttrokken door grote rook
wolken. De Tsjetsjenen, onder
steund door de mensenrechten
organisatie Gesellschaft für
Bedrohte Völker, maakten deze
week melding van Russische
gifgasaanvallen op de stad.
Rusland beschuldigt de Tsje
tsjenen er echter van zelf chemi
caliën tot ontploffing te bren
gen. Zij zouden zo de Russen in
diskrediet willen brengen.
Helsinki
De Europese Unie kondigde gis
teren economische en politieke
strafmaatregelen aan tegen
Moskou als antwoord op de
dreigende vernietiging van de
Grozny door Russische troepen.
De politieke relaties met Rus
land worden herzien, de handel
beperkt en de steun gekort, be
sloten de EU-leiders gisteren
tijdens hun halfjaarlijkse top in
Helsinki. In geld uitgedrukt
stellen de sancties niet veel voor.
Volgens minister Van Aartsen
bedraagt de 'herziening' van de
Europese hulp aan Rusland
hooguit enkele tientallen mil
joenen guldens per jaar, omdat
de meeste projecten (zoals hulp
bij vernietiging van chemische
wapens) in het belang van Euro
pa zelf zijn. DPA/RTR/GPD
van onze redactie buitenland
NEW YORK - De Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties heeft gisteren unaniem gestemd voor de ver
lenging met zes maanden van het olie-voor-voedsel
programma voor Irak.
Irak had toegezegd binnen een week te beginnen met
de olie-export als de Veiligheidsraad voor de verlen
ging van het programma met een half jaar zou stem
men. Het olie-voor-voedselprogramma is een door de
VN om humanitaire redenen gemaakte uitzondering
op de strenge sancties die al negen jaar tegen Irak gel
den. Irak kan zo sinds 1996 toch olie uitvoeren en
voedsel en medicijnen importeren met de opbrengst.
Dit programma wordt steeds met een half jaar ver
lengd. Irak schortte op 23 november alle export van
olie op uit protest tegen voorgestelde verlengingen
met één of twee weken.
De Verenigde Staten en andere landen werken onder
tussen aan een andere resolutie die Irak de opheffing
van de VN-sancties in het voortuitzicht stelt als het
land toestemt in het toelaten van VN-wapeninspec-
teurs. De sancties zijn ingesteld om het land te dwin
gen te ontwapenen. Pas als dat naar tevredenheid van
de VN is afgewikkeld, kunnen ze worden opgeheven.
De sancties zijn na de Iraakse invasie van Koeweit in
1990 ingevoerd. RTR/FP/DPA
ano/alD bron; ESA
van onze redactie buitenland
KOUROU - Europa heeft gis
termiddag met succes de eer
ste commerciële lancering
van de superraket Ariane-5
uitgevoerd. Dat gebeurde
vanaf de basis Kourou in
Frans-Guyana. Bijna een
half uur na de lancering,
bracht de Ariane-5 een rönt-
gensatelliet van het Europe
se ruimtevaartbureau ESA
in een baan om de Aarde.
De raket kan aanzienlijk
meer nuttige lading meene
men dan haar voorganger
Ariane-4. Zo kan exploitant
Arianespace de wereldmarkt
voor satellietlanceringen
blijven beheersen.
Bij de eerste testvlucht op 4
juni 1996 ontplofte de raket
37 seconden na de lancering.
Bij de tweede, op 31 oktober
1997, kwamen proefsatellie-
ten niet in de juiste baan. De
derde test op 21 oktober vo
rig jaar verliep echter vlek
keloos.
De XXM-satelliet (X-ray
Multi Mirror) is één van de
grote 'hoeksteenmissies' van
ESA De Stichting Ruimte
Onderzoek Nederland
(SRON) heeft een röntgen-
spectrometer voor XXM
geleverd. Die kan het rönt-
genlicht van sterren en ster
renstelsels uiteenrafelen in
verschillende kleuren zoals
een prisma. XXM heeft drie
spiegeltelescopen, elk met 58
spiegels. ANP
Iraakse kinderen staan voor een moskee in Bagdad op eten te wachten
foto Jassim Mohammed/AP
Boor Gert Onnink
'm BRUSSEL - Minister Netelen-
jos van Verkeer en Waterstaat is
evreden over het akkoord dat
le bewindslieden van Transport
yan de Europese Unie gisteren
bereikten over het openstellen
yan de markt van het goederen
vervoer per spoor.
^Ja veertien uur onderhandelen
itemden de ministers in met het
oelaten van vrachtvervoerders
JVV lit andere lidstaten op hun rail-
kit letten. Daarnaast is besloten
ien raamwerk op te zetten voor
•en 'transparant, niet-discrimi-
lerend en een op elkaar afge-
itemd' systeem van tarieven
voor het gebruik van de rails.
Dok R. Spierings, directeur van
de Rotterdamse spoorvervoer-
jder Short Lines, reageert en-
thousiast. De topman van Short
Lines, concurrent van NS Cargo
naar een relatief kleine speler
ip de markt, stelt wel enkele
Toorwaarden aan de liberalise
ring. „Er moet toezicht komen
<p de nieuwe regels, en dan het
iefst Europees." Spierings
tenkt aan een 'Opta-achtige'
(onstructie, waarbij de toe-
ichthouder op het telecom-
rerkeer als voorbeeld dient.
ffederland drong er in het verte
len steeds op aan dat bedrijven
üt de Europese lidstaten zonder
jelemmeringen op eikaars
poor terecht kunnen met goe-
lerentreinen. Frankrijk was een
lotoire dwarsligger, maar is nu
frotendeels overstag. „Dit is
•en hele verbetering", reageer
de Netelenbos. „Treinen kun-
ïen nu zonder belemmeringen
lot aan Nice doorrijden." Ze
erwacht dat het goederenver
voer per spoor een stevige im-
K
puls zal krijgen. „Het kan nu al
lemaal veel sneller. Er is minder
papieren rompslomp, er hoeven
geen locomotieven te worden
gewisseld bij de grens en het
personeel kan op de trein blij
ven", verklaarde de minister.
Het akkoord betekent niet dat
alles van vandaag op morgen
geregeld is. De ministers wer
ken de overeenkomst volgend
jaar verder uit. Bovendien wor
den de goederentreinen niet op
ieder spoor toegelaten. Het gaat
om de 'vrachtsporen'. Verder
krijgen alleen geregistreerde
bedrijven toegang op rails in het
buitenland.
Short Lines-directeur Spie
rings noemt de opleiding van
personeel, maar vooral de ver
schillende veiligheidssystemen
als hobbels voor de Europese
eenwording van het spoorver
keer. „En zo kan ik er nog wel
twintig opnoemen." Zijn be
drijf, dat al in Duitsland actief
is, is van plan volgend jaar ook
op het Belgische spoor te gaan
werken. GPD
11 DUBLIN - De politieke tak van
ïe Baskische afscheidingsbe
weging ETA denkt dat de Ierse
legering een belangrijke rol kan
ipelen bij het oplossen van het
tonflict over het onafhankelijk
er keidsstreven in Baskenland.
iSDat verklaarde het Spaanse
16 parlementslid en lid van Herri
Batasuna. Barrera, gisteren tij
dens een bezoek aan Dublin.
q5 folgens Barrera is Ierland ge-
;okt en gemazeld in netelige
onflicten zoals tijdens de inge
wikkelde besprekingen over een
redesregeling voor Noord-Ier-
and is gebleken. „Wij denken
"dat Iers advies erg belangrijk
1 an zijn om een ander politieke
ilimaat te bewerkstelligen in
v iet Baskische conflict."
ÏJ Barrera heeft in Dublin onder
05 anderen gesprekken met leden
15 van Sinn Fein, de politieke tak
I4van het Ierse Republikeinse Le
ger IRA Herri Batasuna keerde
zich recent tegen de aangekon
digde eenzijdige opheffing van
le wapenstilstand door de ETA.
let was de eerste keer dat de po-
itieke partij zich openlijk keer-
le tegen de terreurorganisatie,
listeren werd bekend dat
Spanje aan Frankrijk de uitle-
'ering heeft gewaagd van het
'ermeende ETA-lid Maria Be-
Gonzalez Penalva, alias
larmen. Zij werd in oktober in
Yankrijk gearresteerd tijdens
in routinecontrole. In de auto
aarin ze zat, waren wapens
'erborgen. Carmen wordt in
Spanje verdacht van moord en
:errorisme. RTR/AFF
BI arresteert
atoomspion
(WASHINGTON - De Ameri-
y kaanse federale politie FBI
heeft gisteren een hoofdrolspe
ler in het Chinese atoomspiona-
igeschandaal gearresteerd. De
-factie komt voort uit een nieuw
onderzoek naar de affaire,
fetenschapper Wen Ho Lee,
aarjvoormalig medewerker van het
ïucleair onderzoeksinstituut in
>s Alamos, is zonder proble-
len ingerekend. In maart was
ie al ontslagen wegens het
'ertreden van het veiligheids-
glement.
maart onthulde de krant New
lork Times dat China jarenlang
•merikaanse atoomgeheimen
tal uit het lab in Los Alamos,
•ezaak was al in 1995 ontdekt
ar de Amerikaanse overheid
>t "ad soepel op om de relatie met
L piina niet onder druk te zetten.
R/ANP
I
j Zonne-
panelen
satelliet
lilAriane-sflif F"
hoogte: 45 - 56 m
Ariane 5 en de concurrenten
jaar van eerste lancering
Rusland Europa Ver. Staten China
Oekraïne Ver. Staten Japan Europa
Vulcain straalmotor
Röntgensatelliet XMM
Gewicht: 3,8 ton
Lengte: 10 m
Breedte: 16 m (incl.
Afstand tot de aarde
j tussen 7.000 en 114.000 km
Kosten: 689 miljoen euro
Levensduur: ca. 2 jaar
