Bodyline ondergaat metamorfose
Tand des tijds knaagt in het
werk van Tien Heestermans
PZC
Kinderwetten
beschermen
de kleintjes
Robert Long ondanks grijze
haren nog steeds hedendaags
Endermologiepraktijk gaat cellulitis te lijf
zeeland
20
Centrum brengt sporten, fitness en revalidatie onder één dak
1900-2000
kunst cultuur
Fotootje met een boodschap
ondernemend zeeland
woensdag 1 december 1999
['«•clalezj
et laatste jaar van
de twintigste eeuw
I blikt de PZC van dag tot
dag terug op nieuws
feiten uit Zeeland.
1 DECEMBER 1905
door Frank Balkenende
Nederland klopt zich in 1905
op de borst. Per 1 december
gaan de Kinderwetten in,'op
grond waarvan de Staat min
derjarigen beter kan bescher
men. Ook belanden kinderen die
iets hebben gestolen of nog iets
ergers op hun kerfstok hebben,
voortaan niet meer in de gevan
genis. Dat zal alleen bij hoge
uitzondering nodig zijn, denkt
de ontwerper van de wetten.
Jhr. Mr. A J. Rethaan Macaré,
officier van justitie in Haarlem
en oprichter van de Kinderbe
scherming, pocht in het Tijd
schrift voor Armenzorg en Kin
derbescherming„Eene zoo
volledige wetgeving op het ge
bied van de kinderbescherming
waarop wij thans roem kunnen
dragen, bezit nog geen ander
land." Rethaan Macaré (later
advocaat-generaal bij de Hoge
Raad), hoogleraar strafrecht
prof. mr. G. van Hamel, dr-
W. H. Nolens (later beroemd
staatsman), ds. H. Pierson, di
recteur van de Heldring-ge
stichten in Zetten, en docent ne-
derlands en geschiedenis Th.
Nolen bereidden de oprichting
van de Nederlandse Bond tot
Kinderbescherming voor. Die
zag het licht in 1899. Natuurlijk
oefenden zij ook druk uit om
kinderbescherming wettelijk te
regelen. Dat gebeurt zes jaar la
ter. In 1905 neemt de overgrote
meerderheid van het parlement
de Kinderwetten aan, die zijn
ontworpen door oud-minister
van justitie mi'. P. W. A Cort van
der Linden. Tot dat jaar werden
kinderen beschouwd als vol
wassenen. Een minderjarige
dief kreeg dus vaak dezelfde
straf als een meerderjarige.
Rethaan Macaré gruwt daar
van. Hij signaleert op dit punt
een grote stap vooruit. De Vlis-
singsche Courant van 5 decem
ber 1905 citeert hem: „Waar kin
deren zich niettemin aan de
strafwet vergrijpen, zal men
hen, en dit achten we een hoogst i
gelukkige verbetering, niet I
meer, als waren ze groote men- I
schen, terecht stellen en straf- t
fen, doch als kinderen, met voor
kinderen geschikte straffen; zoo
lang mogelijk zal men ze uit de
gevangenis verwijderd houden,
opdat de heilzame vrees voor die I
onbekende gevangenis hun lang
bijblijven." Ze groeien dan ten
minste niet op als onverbeter
lijk misdadigers.
Tuchtschool
Een alternatieve straf kan bij
voorbeeld een tijdelijk verblijf
in de tuchtschool zijn. Rethaan
Macaré constateert dat de wet- i
ten enerzijds het gezag van ou
ders en voogden versterken,
maar anderzij ds de Staat de mo
gelijkheid biedt in te grijpen als 1
ouders hun kind mishandelen of
misbruiken.
Ook Zeeland herdenkt (bijna)
vijftig jaar later de invoering
van de Kinderwetten. Tijdens
een bijeenkomst op 11 oktober
1955 in Middelburg merkt pro
fessor Hornstra, hoogleraar so
ciale geneeskunde, op dat het
besef groeit dat vooral het pre
ventieve werk van de Kinderbe
scherming steeds belangrijker
wordt. Er is, zegt hijgebrek aan
een aanspreekpunt. Ouders
zouden wat hem betreft bij de
huisarts terecht moeten kun-
door Ali Pankow
BURGH-HAAMSTEDE
Beeldend kunstenares Tien
Heestermans legt in haar ate
lier aan de Pauwstraat in
Noordgouwe de laatste hand
aan haar installatie 'Time,
ocean of endless dreams', die
vanaf zaterdag 11 december te
zien is in De Bewaerschole in
Burgh-Haamstede. Tijd inspi
reert haar, of ze nu wel of niet
aan de vooravond van een mil
lenniumwisseling staat.
Zij geeft een eigenzinnige ver
beelding van tijd en verval,
bleek ook uit eerdere installa
ties als 'Het feest van de blau
we schuit' in het stadhuis van
Brouwershaven en 'De Groene
Muze' in de Zeeuwse Biblio
theek in Middelburg.
Heestermans vindt De Be
waerschole een fantastische
ruimte voor haar installaties.
Lood, glas en stoffen zijn ma
terialen waarmee zij graag
werkt.
Belangrijke componenten van
haar nieuwe installatie zijn
drie tafels: één ronde en twee
rechthoekige. Verder worden
de wanden gesierd met pane
len, die een hommage aan
twintig personen uit de afgelo
pen honderd vijftig jaar bevat
ten. „Het zijn schrijvers, we
tenschappers, politici of beel
dend kunstenaars die voor mij
van belang zijn geweest", zegt
Tien Heestermans. Ze heeft
daarin keuzes moeten maken
en ze benadrukt dat het ook
twintig andere personen had
den kunnen zijn.
Computer
Heestermans heeft de portret
ten via de computer gescand
en bewerkt en vervolgens
voorzien van lijstjes van lood
met aangevreten randen. Ze
heeft ze bevestigd op een vaal
blauwe ondergrond van ve
lours. Een mooie manier om de
tand des tijds te verbeelden.
In haar eregalerij prijken on
der meer de vredelievende
Russische anarchist Kropot-
kin, de Franse Dadaïst
Duchamp, de filmacteur Al-
bert Dieudonné, literatoren
als George Sand, Oscar Wilde,
Antoine de Saint-Exupéry en
Youreenar. Onder hun toe
ziend oog richt Heestermans
de drie tafels in.
Op de middelste ronde tafel to
nen letters van messing de titel
van de expositie. Ze contraste
ren op een diep blauwe
ondergrond.
Twee enorme wijnglazen moe
ten het beeld completeren. De
gaafheid van de glazen steekt
af tegen alle gebroken goud
kleurige glazen op de tafel er
naast.
Associaties
Goud is voor Heestermans de
kleur van de verbeelding. De
scherpe randen van het gebro
ken glas lijken ervaring en ver
val uit te drukken. Een hoop
voller beeld spreekt uit de
derde tafel met een verzame
ling flutes gevuld met blauwe
inkt. Aarzelend antwoordt
Heestermans dat dit beeld
voor haar het voortgaan in de
nieuwe eeuw symboliseert. Ze
houdt niet van een concrete
uitleg van haar bedoelingen.
,,Ik schep beelden waarmee de
toeschouwers hun eigen asso
ciaties kunnen maken. Ik wil
beslist niks dwingends opleg
gen. Als ik mijn eigen interpre
tatie erbij vertel, is het net of er
geen andere ideeën meer mo
gelijk zijn", zegt de kunstena
res.
De millennium-installatie in De
Bewaerschole wordt zaterdag 11
december om 15.00 uur officieel
geopend door voormalig Zierik-
zeeênaar Ton Brandenborg, alge
meen secretaris van de landelijke
Raad van Cultuur. De expositie is
tot en met 8 januari van dinsdag
tot en met zaterdag geopend van
13.30 tot 16.30 uur.
Een selectie van twintig schrijvers, politici, wetenschappers en beeldend kunstenaars maakt deel
van Tien Heestermans.
uit van de millennium-installatie
foto Marijke Folkertsma
TERNEUZEN,
Zuidlandtheater
'Lang genoeg jong', theaterconcert
door Robert Longmet medewer
king van Hans Cassa, Sanne de
Waard en Frank Irving, zang. Or
kestleiding en piano Erik Vlasblom,
toetsen Coen van Orsouw jr., snaren
en fluit Benny Ludeman, drums Pe
ter Berg en op bas Marc van Rooij.
doorTrees van Herpen
Een samenvatting van de eer
ste vijfentwintig jaar. Zo
noemt Robert Long zijn huidige
theaterconcert, dat dezelfde ti
tel meekreeg als zijn laatste cd,
Lang genoeg jong. Na een kwart
eeuw weet deze rasartiest en
vakman nog immer de harten
van een zaal vol mensen te ver
overen met zijn fluwelen stem
enijzersterke teksten. Hij is met
recht één van de Grootste Ne
derlandstalige Artiesten De Ons
Land Ooit Gekend Heeft, een
GNADOLOGH, zoals hij zelf in
het programmaboekje schrijft.
Wat maakt hem dan zo geniaal?
Allerteerst zijn daar de teksten
van zijn liedjes, woord voor
woord verstaanbaar gezongen,
hetgeen al een verademing is. Of
het nu om recent of oud werk
gaat, iedere zin loopt als een tie
relier. Robert Long kaii gerust in
één adem genoemd worden met
Annie M.G. Schmidt.
De inhoud van zijn teksten is
even afwisselend als de mense
lijke geest. Bijtende spot, lyri
sche odes, melancholische mij
meringen en uitgelaten jolijt
wisselen elkaar af als regenwol
ken aan een stormachtige lucht.
Robert Long voert zijn toehoor
ders door alle lagen van het ge
moed heen en dat doet hij met
nogal abrupte overgangen. De
tot de laatste stoel bezette zaal
volgt hem op de voet. Muisstil
bij het gevoelige lied, uitbundig
bij de smartlap en uit volle borst
meezingend met de evergreens.
Die laatste hebben nog steeds
niets aan actualiteit ingeboet en
dat is een grote verdienste na zo
veel jaren. Protestliederen tegen
de hypocrisie van de godsdienst,
de effecten van de milieuvervui-
ling of een ingetogen ballade
over kalverliefde, het klinkt on
danks de grijze haren nog even
geloofwaardig en hedendaags.
Muzikaal valt er eveneens veel
te genieten tijdens dit theater
concert. Ruim een kwart van het
podium wordt ingenomen door
het vijfkoppige orkest dat elk
genre beheerst. Ingehouden en
lyrisch wanneer het moet, uit
bundig swingend als het kan,
dan weer militaristisch stacca
to, een ijle solo of vol vlotte tem
powisselingen in de medley's.
De drie zangers vullen het stem
geluid van Robert Long prima
aan. Ook zingen ze de tweede
stem of doen een perfecte cano
en gezien de staat van dienst in
musicals en a-capellagroepen
als Montezuma's Revenge mag
dat ook verwacht woren. De
potsierlijke danspasjes en geba
ren zijn eerder een parodie dan
een aanwinst.
Als Robert Long na de pauze in
een informeel zwart overhemd
en dito broek aantreedt, is dat
foto GPD
een verademing met het keuri
ge, maar saaie grijze pak van
daarvoor. Dat hij tevens het
tempo opjaagt, is minder aange
naam. Een enkele maal doet hij
een poging om de liedjes aaneen
te praten, maar die pogingen
ontaarden in langdradige, min
der geslaagde grappen. Wan
neerhij eindigt met een sugges
tie voor zijn grafschrift, 'ie
mand, tenminste één iemand
heeft van hem gehouden', is de
zaal op zijn knieën.
'Lang genoeg jong' is nog te zien op
16 maart in de Middelburgse Stads
schouwburg.
Kerstconcert
bij kaarslicht
in Renesse
RENESSE - In de Jaco-
buskerk in Renesse wordt
zaterdag 11 december een
kerstconcert bij kaars
licht verzorgd. Aan het
concert werken mee het
Schouws Kamerkoor, het
Klein vocaal ensemble en
organist/ pianist Sietse
van Wijgerden.
Het optreden is voor het
Schouws Kamerkoor het
concertdebuut. Het koor
heeft nog maar enkele re
petities achter de rug,
maar heeft zich toch be
reid verklaard haar zang
kunsten te vertonen. Het
koor zingt in de Jacobus-
kerk onder meer Swee-
lincks Hodie Christus na-
tus est en het vijfstemmige
A babe is born van Ma-
thias. Verder worden ver
schillende bekende en on
bekende carols ten gehore
gebracht.
Het Klein vocaal ensem
ble zingt onder meer kyrie
en gloria uit de Missa Bre-
vis van Palestrina, A boy
is born vanBritten en Dis-
tler's Es ist ein ros ents-
prungen. De muzikale in
termezzi worden verzorgd
door pianist Sietse van
Wijgerden, violiste Wan
da van Wijgerden en
dwarsfluitiste Esther van
Steenoven. Gespeeld
wordt werk van de Russi
sche componist C. Cui.
Voor begeleidende orgel
muziek zorgt Arjan Kop-
pejan, een leerling van
Sietse van Wijgerden. Het
concert wordt donderdag
23 december herhaald in
de toren van Goedereede.
Hierbij verdient het aan
beveling warme kledij
aan te trekken. Bij dit con
cert wordt tevens het cla-
vecimbel bespeeld. Beide
concerten beginnen om
20.00 uur.
Het Schouwse Kamer
koor en Sietse van Wijger
den verzorgen samen za
terdag 18 december een
Bach-concert in de Jaco-
buskerk in Renesse. Het
concert wordt geïllus
treerd met dia's. De kora
len van Bach klinken eerst
gezongen en aansluitend
worden bewerkingen er
van op het orgel vertolkt.
Daarnaast worden enkele
Preludiums en fuga's uit
gevoerd. Het Bachconcert
begint om 20.00 uur.
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA \flissingen, of
via fax 0118-470102.
Bodyline heeft onder andere een nieuwe spinningzaal met verstelbare fietsen geopend. foto Charles Strijd
VLISSINGEN - Sprint Foto komt in december met een eigen Mil
lenniumgimmick: de messagecamera. Een wegwerptoestel voor
24 kleurenopnamen dat automatisch boodschappen op de nega
tieven brengt als 'Make love not war', 'Welcome the space age',
'Great new millennium' en 'Let's celebrate'. De boodschappen
verschijnen in een twee centimeter hoge strook onderaan de fo
to's. Sprint Foto importeert de camera zelf uit China. Het bedrijf,
dat zeven vestigingen telt in Zeeland en West-Brabant, vraagt
vijftien gulden voor het zakformaat-toestelletje.
door René van Stee
CLINGE - Chantal Legierse uit Clinge
heeft als eerste in Zeeuws-Vlaanderen een
praktijk voor endermologie geopend. Bij
deze behandeling wordt met een speciaal
apparaat een diepe bindweefselmassage
uitgevoerd. Hiermee kan onder andere cel
lulitis, de sinaasappelhuid op heupen,
buik, dijen en billen, worden tegengegaan.
De huid, onderhuid en ondei'liggende vet
lagen worden door middel van een kop met
rollen opgerold, opgezogen en uitgerold.
De massage zorgt in deze lagen voor een
verbetering van de doorbloeding en lymf e-
doorstroming. Vetcellen worden terug in
model gebracht, zodat er weer circulatie
van gestagneerd bloed en lymfe mogelijk
is. Het vocht en de samengeklonterde af
valstoffen worden vervolgens uit het li
chaam afgevoerd.
Endermologie kan ook een hulpmiddel
zijn bij afvallen of lypofyse en liposuctie.
Bovendien zijn met de methode goede re
sultaten bereikt tegen klachten als obsti
patie, migraine en spanningshoofdpijn.
Endermologie is niet louter een cosmeti
sche behandeling. De LPG-techniek kan
ook preventief en (fysio)therapeutisch
worden toegepast. Tijdens het WK-voet-
bal en de Tour de France bleken sporters
na gebruik sneller te zijn hersteld van een
zware inspanning dan voorheenOp thera
peutisch gebied kan worden gedacht aan
de behandeling van bijvoorbeeld litteken-
vex'klevingen (na operaties en brandwon
den) of sportblessures (spierschexxringen
en kneuzingen).
door René van Stee
TERNEUZEN - De metamor
fose van Lifestyle Center
Bodyline in Terneuzen gaat de
laatste fase in.. In april volgend
jaar moet de laatste van vier
grootscheepse verbouwingen
zijn afgerond. Rond die tijd
worden een behandelkamer
voor fysiotherapie, een cursus
ruimte, een kantoorruimte en
een nieuwe dameskleedkamer
in gebrxxik genomen. Bodyline
beslaat dan ruim 1500 vierkan
te meter, bijna drie keer zoveel
als vroeger.
De drie voorgaande fases zijn
Volgens Johny de Witte, sa
men met echtgenote Eline en
Pirn en Anita Lexmond eige
naar van Bodyline, duidt de
komst van De Gezonde Zaak
op vertrouwen in de bedx'ijfsfi-
losofie en -opzet van Bodyline.
„Arbodiensten zijn bewust op
zoek naar betrouwbare part
ners. Criteria hiervoorzijnpro-
een gefaseerde aanpak. De
Witte hierover:.De uitbreiding
was sowieso noodzakelijk om
dat we nieuwe activiteiten wil
den ontplooien. Daarnaast
mocht de continuïteit van de
bedrijfsvoering niet worden
verstoord en wilden we onze le
den zo weinig mogelijk last be
zorgen. Als je steeds dicht bent,
kost je dat op den duur klanten.
Gezien de gx'ote investeringen
die we hebben moeten plegen,
konden we ons dat niet permit
teren."
Bodyline biedt een uitgebreid
lesaanbod. Naast fitness en
spiixning worden in de aero
bics- en balletstudio diverse
work-outs en aerobic-discipli
nes verzox-gd. Ook wordt inge
speeld op nieuwe trends als
Tae-bo (aerobics gecombi
neerd met accenten uit boksen
en taekwondo) en T'ai Chi
Chuan (een eeuwenoude Chi
nese bewegingsleer). In het
zwembad kan naast ondex"meer
aquarobics, aquasteps en peu-
terzwemmen door kinderen
vanaf vier jaar worden afge
zwommen voor het Zwem
ABC. Daarnaast verzorgt
Bodyline cursussen in-line
skating en sportief afslanken.
dit jaar gerealiseerd. Eén ervan
was de komst van de Gezonde
Zaak. Een voorziening die door
arbodiensten wordt ingescha
keld om werknemers, die korte
of lange tijd niet deelnemen
aan het arbeidspx'oces, via een
medisch plan terug te laten ke
ren op de werkvloer. In heel Ne
derland zijn zo'n honderd Ge
zonde Zaken actief. Verder
heeft Bodyline de fitnessruim
te uitgebreid en voorzien van
nieuwe apparatuur. Ook is een
nieuwe spinningzaal geopend
(intensieve groepstraining op
verstelbare fietsen).
fessionele en gediplomeex'de
begeleiding, de aanwezigheid
van pi'ofessionele apparatuxm
en de visie op verantwoord en
gezond bewegen.", vertelt De
Witte.
Bij de verbouwing en uitbrei
ding is bewust gekozen voor
