torst onder vuur
n speelgoedruzie
Onderwijs heeft komende jaren
tienduizenden leraren nodig
IUR0PAKKER
type
Wall Street viert
verhoging rente
4 WEKEN
Sfeintratuin
Boze Middelburger verklapt Dictee
'amer eist verbod zachtmakers bijtringen
Schietpartij in
Dordrecht kost
man het leven
Daklozen Turkije in de kou
Tunnelboor op kritiek punt
Boer moet ondernemend zijn
"j Koe staat op dieet
Operatie en bedrust bij
hernia vaak ongewenst
VOOR 16,00
Hard-glazen
deuren
Ijzige kilte tussen Rusland en VS
Terneuzense vechtrobot bij BBC
oo
O
14°
NW4
uien
uien met kans op hagel en onweer.
Igximumtemperatuur 8 graden. Matige
tvrij krachtige noordwestenwind.
2e jaargang no. 272
tensdag 17 november 1999
;se nummers 1,80
NIEUWE RIIKSWEG 20. 0113-215395.
ISE, LAöNE 20. 0111-461031,
3URG. NIEUVELTWEG 56, 0117-452279
Advertentie
Margit Kranenburg
5N HAAG - Een meer-
rheid in de Tweede Ka-
eist een onmiddellijk
rbod op het gebruik van
ichtmakers' in bijtrin-
en andere speeltjes
larop baby's en peuters
uwen.
lister Borst (Volksgezond-
ï)inoet haar verzet tegen een
jï= irgesteld Europees verbod
)-9 reven. De Kamer vraagt haar
idaag om tekst en uitleg,
weekmakers kunnen volgens
Commissie bij klei-
?ren klachten veroorza-
lever, nieren en teelbal -
PvclA-Kamerlid Swildens
dat je geen enkel risico
nemen met de allerklein-
en eist een Europees ver
bod. „Die kinderen sabbelen de
hele dag op die speeltjes. Je
moet het zekere voor het onze
kere nemen."
De stoffen (ftalaten) maken
plastic speelgoed zacht en soe
pel. Na urenlang sabbelen be
staat de kans dat kinderen er te
veel van binnenkrijgen. Dat kan
mogelijk tot kanker leiden. De
risico's spelen vooral bij kinde
ren tot een jaar of drie.
De PvdA wil zich nog deze week
verzekeren van Nederlandse
steun voor een verbod. Maan
dag stemmen ambtenaren van
de EU-landen over een voorstel.
De Nederlandse stem wordt in
Brussel 'tamelijk cruciaal' ge
noemd. Swildens wil de Kamer
dwingen tot een uitspraak waar
Borst niet omheen kan.
De minister weigert een alge
meen verbod te steunen. Zij ba
seert zich op testmethodes van
onderzoeksinstituut TNO
waaruit blijkt dat de risico's
meevallen. Het wetenschappe
lijk comité van de Europese
Commissie verwees deze me
thode echter onlangs naar de
prullenbak.
Kwetsbaar
„Als de geleerde heren vraagte
kens zetten bij de methode,
moeten we ons afvragen of een
verbod niet beter is", aldus
WD-Kamerlid Weekers. „Het
gaat om zo'n verschrikkelijk
kwetsbare groep. Als de minis
ter vandaag niet meer zekerheid
kan verschaffen, steunen wij
een voorstel van de PvdA"
CD A-Kamerlid Eisses: „We
moeten niet gaan praten over
hoe gering het risico voor kinde
ren is als zij op speelgoed kau
wen. Als er kans op schade is,
moet er een verbod komen. De
gezondheid van het kind staat
bovenaan." GPD
DORDRECHT - Bij een schiet
partij in de Dordtse wijk Oud-
Krispijn is gisteren kort voor
middernacht een dode gevallen.
De toedracht van het incident
was vannacht nog onduidelijk,
evenals de identiteit van de
man. De schoten vielen in een
auto, waarna een man uitstapte.
Het slachtoffer werd op straat
aangetroffen.
Op bijna dezelfde plek kwam
afgelopen zomer eveneens een
man om het leven bij een schiet
partij. Daarbij ging het om een
afrekening. Bij de strafzaak te
gen de verdachte van die aan
slag werd gisteren voor de
rechtbank in Dordrecht vijftien
jaar geëist. AZVP
DÜZCE - Een Turkse vrouw probeert bij een vuurtje warm te blijven in het afgelopen week door
een aardbeving getroffen Düzce. De kou en de voortdurende regen verzwaren het lot van de tien
duizenden die op straat bivakkeren, foto Yan nis Beh rakis/RTR pagina 5: weer is de grootste vijand.
De twee Westerscheldetunnelboren liggen stil. De boor die
het verst gevorderd is op zijn weg van Zeeuws-Vlaanderen
naar Zuid-Beveland heeft de grens van klei en zand
bereikt. Dit betekent dat de snijkop moet worden
aangepast.
VLIET - Geavanceerde communicatie-apparatuur of
een nieuwe trend in piercing? Nee, volgens een kenner staat
deze Poortvlietse koe op dieet. Ze mag geen gras eten omdat ze
(nuchter moet blijven. Zodra de koe met de neus op de grond
doet het pijn en heft ze het hoofd weer op.
foto Wim van Vossen/ANP
(Advertentie)
42ilverdauw,trendy kamer-
40+plant met zilvergroen
Heeft veel licht en
egelmatig water nodig,
nel. crèmekleurige pot.
19,95
Grieperig of verkouden?
Gebruik Echinaforce
van Vogel
Vogel helpt
door Paul-Kleis Jager
MAASTRICHT - Het lerarente
kort groeit snel. De komende
vijf jaar zijn er in het basison
derwijs 61.500 leerkrachten no
dig, terwijl in die periode slechts
17.900 studenten van de oplei
dingen komen.
Dat blijkt uit cijfers die het re
searchcentrum voor onderwijs
en arbeidsmarkt (ROA) gisteren
in Maastricht presenteerde.
Uit het rapport blij kt dat het ba-
sisonderwijs de komende vijf
jaar door de adv, pensionering
en klassenverkleining meer dan
driemaal zoveel leerkrachten
nodig heeft dan er afstuderen.
In het voortgezet onderwijs is de
behoefte aan personeel wat
minder dramatisch. Hier zijn
49.500 leraren nodig, terwijl
zich naar verwachting 21.600
verse krachten aandienen.
Vooral leraren in de exacte vak
ken, economie en gymnastiek
zullen moeilijk te vinden zijn.
Werving
Het ROA doet geen voorspellin
gen over de precieze omvang
van de tekorten. De onderzoe
kers verwachten dat de arbeids
markt op de krapte reageert met
wervingscampagnes, hogere sa
larissen of het aanboren van
nieuwe doelgroepen. Zo beloof
de minister Hermans meer sala
ris voor leraren op zwarte scho
len en werven scholen personeel
in Duitsland en België.
Stille reserve
Volgens de Algemene Onder
wijsbond (AOb) bedraagt het
tekort in het basisonderwijs de
komende vijf jaar 33.600, en in
het voortgezet onderwijs
19.900. De bond houdt daarbij
rekening met de komst van de
stille reserve (wachtgelders,
mensen met een lesbevoegdheid
die buiten het onderwijs werken
en herintreders) waar het minis
terie een beroep op doet. Twee
jaar geleden kwam de bond bij
dezelfde berekening veel lager
uit. Het voortgezet onderwijs
heeft volgens de AOb nu twee
duizend mensen meer nodig, het
basisonderwijs bijna een kwart
meer. ANP
(Advertentie)
DEN HAAG - Opereren is bij
hernia lang niet altijd ge
wenst en bedrust baat niet.
Bij de behandeling van een
patiënt met hernia moeten
geruststelling en pijnbestrij
ding voorop staan. Vaak ver
dwijnen de klachten vanzelf
binnen enkele maanden.
Dat staat in een advies dat de
Gezondheidsraad gisteren
uitbracht aan minister Borst
(Volksgezondheid). Ieder
jaar zijn er zestigduizend
nieuwe patiënten. De kosten
van hernia bedragen jaar
lijks circa 2,5 miljard.
Wanneer niet medisch wordt
ingegrepen, hebben zeven
van de tien patiënten na en
kele maanden tot een jaar
geen klachten meer. Pijnbe
strijding en de patiënt het
vertrouwen geven dat hij
herstelt, zijn erg belangrijk.
Artsen en fysiotherapeuten
moeten patiënten motiveren
zo veel mogelijk door te gaan
met hun dagelijkse activitei
ten. Bedrust werkt niet, zo
stelt de Gezondheidsi'aad. In
hoeverre fysiotherapie helpt,
is nog onvoldoende onder
zocht. ANP
Meer dan ooit moet de boer van vandaag ondernemend en on
dernemer zijn. Hij moet op zoek naar vervangende producten,
naar nieuwe afzetmogelijkheden, naar een gat in de markt.
Organisaties in de Zak van Zuid-Beveland hebben een pro
ject opgezet om agrariërs in de streek te steunen bij de verde
re, dat is vaak andersoortige, ontwikkeling van hun
bedrijf. Komende dinsdag is er een Ondernemersdag V
over in Heinkenzand.
feiten en meningen: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
financiën en economie: 6; radio en televisie: 7; uit: 11,12,13,
15en 16; zeeland: 17,18,19,21 en 23; sport: 24 en 25; buiten
gebied: 27,28,29, 30 en 31
Bijzonder en mooi exemplaar deze Calathea
'Blue Grass'. Voelt zich helemaal in z'n hum
op donkere plekjes. Sluit 's avonds
zijn frisgroene blaadjes om
er 's morgens weer
uitgerust bij te staan.
Hoogte 60-65 cm.
Van 14.95 voor
van onze redactie economie
NEW YORK - Het leek wel of de
rente juist verlaagd was, zo
sprongen de aandelenkoersen
op Wall Strëet op na het besluit
gisteravond van de Amerikaan
se centrale banken (Fed) om de
belangrijkste rentetarieven met
een kwart procent te verhogen.
De Dow J ones steeg 171,5 8 pun
ten naar 10.932,33 punten. Be
leggers keken vooral naar de
kleine lettertjes bij de het be
sluit en daaruit bleek dat een
verdere verhoging dit jaar on
waarschijnlijk is. Daarmee is de
maandenlange onzekerheid
verdwenen. Na de opening zak
ten de koersen iets in om tegen
het slot een sprint in te zetten.
De Fed verhoogde de 'federal
funds rate' met 0,25 procent tot
5.5 procent. Het is de derde
Amerikaanse renteverhoging
van dit jaar. Ook het disconto,
de rente die de centrale banken
vragen voor leningen aan com
merciële banken, steeg met 0,25
procent tot vijf procent.
Inflatiegevaar
Volgens de Fed is een verhoging
gerechtvaardigd, gezien de aan
houdende sterke groei van de
Amerikaanse economie en de
krappe arbeidsmarkt. Daar
door dreigt er inflatie. Een ho
gere rente moet dit gevaar af
wenden.
Het door de centrale banken ge
stuurde peil is nu weer terug op
het niveau voordat de Fed in de
herfst van vorig jaar in drie
stapjes de rente verlaagde.
Daardoor werd toen de sterke
economische groei in1 de VS
vastgehouden en kreeg de we
reldeconomie, die werd geteis
terd door crises in Azië, Rusland
en Latijns-Amerika, steun.
De vorige renteverhogingen in
de VS dateren van 30 juni en 24
augustus. Toen waren er door
een toenemend inflatiegevaar
duidelijke signalen dat de rente
zou stijgen. Die waren er nu ook.
Analisten denken dat de Fed
met het rentebesluit het zekere
voor het onzekere nam.
Op de volgende vergadering, op
21 december, wordt een rente
verhoging uitgesloten. Die zou
vlak voor eventuele millenni
umproblemen voor financiële
onrust kunnen zorgen. ANP
pagina 6: Effectenbeurs
in ban van records
(Advertentie)
(eenmalig binnen zes maanden)
eJA; ik wil:
O een proefabonnement van
4 weken voor 16,00
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 34,25
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 96,50
Naam:
(Advertentie)
KOUDEKERKE Vlissingsestraat
(Tussen Koudekerke en Vlissingen),
Tel. 0118-551623
www.intratuin.nl
Vakkundig geplaatst!
#Glashandel
MELIESTE
|l Bmek onze, nieummmocnn!
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 0800-0231231
De PZC
Koopavond: vrijdag tot 20.45 uur. Maandag t/m zaterdag v.a. 8.45 u
Livingstoneweg 20. GOES. Tel. (0113) 227854
MauritsSep
)DELBURG - Hij zal ze wel krij^
;daar bij de Volkskrant. Zaterdag-
iend, als de krant de voorronde
rhet Groot Dictee der Nederlandse
l publiceert, zet hij de juiste ant-
irden op Internet. „Foutloos", be-
t Louis Kesteloo uit Middelburg.
iarheb ik voldoende kennis voor."
jaar geleden won hij het Groot Dic-
der Nederlandse Taal. Vorig jaar
d hij weer mee aan de voorronde,
zijn verbijstering keurde de jury
imer meer, geschreven als twee los
borden, goed en nimmermeer, aan
eengeschreven, fout. „Terwijl dat, kijk
de richtlijnen in het Groene Boekje er
maar op na, toch echt aan elkaar moet.
„O, ik wil best toegeven dat er een fout
je is gemaakt. Maar dat was onherstel
baar", verklaart Han van Gessel van de
Volkskrant en betrokken bij het Groot
Dictee. „Als de uitslag wordt gepubli
ceerd, zijn ook de finalisten al aange
wezen. Dat kun je niet meer terug
draaien."
„Gevolg was wel dat deelnemers met
een fout doordrongen tot de finale en
ik, mijn neef Ronald Stroo en de Goese
journalist Huib Boogert, met nul fou
ten, niet. Daardoor deed er geen enkele
Zeeuw mee", moppert Kesteloo.
Met name dat laatste steekt de onder
wijzer van basisschool 't Klinket uit
Koudekerke nog steeds. „De Volks
krant heeft altijd rekening gehouden
met leeftijd, sekse en de provincie waar
men woont. Zo wordt een evenwichtige
spreiding nagestreefd. Maar vorig jaar
lukte dat dus niet."
Van Gessel: „Alleen mensen met nul
fouten maken kans op een uitverkie
zing. Er zijn maar twintig plaatsen te
vergeven en er is een veelvoud daarvan
aan kandidaten. Het is nooit de opzet
geweest geen Zeeuw uit te nodigen."
Geen risico
Toch neemt neemt Kesteloo nu geen en
kel risico: er moet en zal een Zeeuw
foutloos door de voorronde komen en
in de finale meedoen. Zodra zaterdag
ochtend de Volkskrant te koop iszet hij
zich aan de opgaven in de voorronde.
Hij denkt de goede antwoorden om ne
gen uur op Internet te kunnen zetten.
Van Gessel verwacht door de actie van
Kesteloo meer inzendingen met nul
fouten. „Maar dat maakt niks uit. Wie
de kennis van een ander gebruikt, komt
zichzelf in het Groot Dictee onherroe
pelijk tegen. Spellen doe je op eigen
kracht. En wie zegt dat Kesteloo de
voorronde helemaal goed maakt? Hi]
kent de valstrikken niet. Toen hij in '94
won, was hij ook niet foutloos." Keste
loo had toen zes fouten.
De antwoorden van Louis Kesteloo zijn te
vinden op: http://home.hccnet.nI/l.lcesteloo
of http://go.to/dictee
De verhoudingen tussen de VS en de voormalige grootmacht
Rusland zijn weer ijzig kil. 'Wij konden wel eens aan de voor
avond staan van een nieuwe oorlog"sprak de Russische vice-
minister van Buitenlandse Zaken Avdejev gisteren
dreigend. Moskou is de Westerse bemoeienis met het t-y,
muitende Tsjetsjenië meer dan zat.
Twee Terneuzense techneuten hebben bij de Britse omroep
BBC meegedaan aan een moderne variant op de hanenge
vechten. Ze gooiden hun zelfgemaakte robot Tech-
nolease in de strijd tijdens een opname van Robot
Wars. 1
