Eerst een
computer,
dan praten
Variaties op een bekend thema
Digitaal speelgoed
De precomputer
loopt, geen bezwaar. „Bij een
gemiddeld gebruik van een aantal
uren per dag gaan de batterijen
ongeveer een half jaar mee, of
zelfs langer. Dit komt doordat de
speelcomputers, als ze even niet
gebruikt worden, automatisch
uitschakelen. Vele producten
hebben bovendien de
mogelijkheid om ze op een
adapter aan te sluiten."
Speelgoed
Op de vraag of deze
spelcomputers voor beginners
met hun zwart-wit schermpjes
niet snel hun aantrekkelijkheid
verliezen, als de kinderen hun
ouders zien werken op snelle pc's
met flitsende kleuren, zegt zij:
„Wij maken speelgoed en geen
pc's. Een VTech leercomputer
wordt altijd aangeschaft speciaal
voor het kind, het wordt zijn
eigendom. Hij of zij kan het overal
mee naar toe nemen en er overal
en altijd mee spelen. Het is
daarom niet reëel om speelgoed
van gemiddeld 150 gulden te
vergelijken met een pc ter waarde
van 1800 gulden.
Hoe dan ook, voor elke
spelcomputer geldt dat hij vaak
niet meer te repareren is, als hij
eenmaal stuk is. „Dat komt", zegt
ze, „omdat ons speelgoed bestaat
VTech Electronics levert over de hele wereld educatief speelgoed.
uit losse onderdelen die door een
zogeheten voice- en programchip
allemaal met elkaar verbonden
zijn. Het hele apparaat moet uit
elkaar gehaald worden om
eventuele onderdelen te
vervangen. Dat is een hele klus en
dat wordt daardoor een duur
karwei. Als er ooit speelgoed van
ons kapot gaat. adviseren wij de
klant terug te gaan naar de winkel
en een nieuwe aan te schaffen."
Grutters denkt dat ook
elektronisch speelgoed zich
steeds meer ontwikkelt tot
apparatuur voor communicatie
en interactie. „Kijk naar de
opkomst van draagbare telefoons
voor kinderen, communicatie
tussen ouders en kinderen en ook
tussen kinderen onderling wordt
steeds belangrijker. Speelgoed
zal meer die kant op gaan."
Om die stelling te onderstrepen
heeft VTech Mobielofoontje voor
peuters in het assortiment
opgenomen. Een telefoon op
wieltjes en met een touwtje dat de
kinderen moet helpen leren tellen
en lopen. In de folder: De
telefoongeluiden van
Mobielofoontje zijn niet van echt
te onderscheiden en het
knipperende lampje in de
telefoontoets zal de aandacht van
de peuter blijven vasthouden. En
zo blijft de mens z'n hele leven in
de ban van de techniek.
Sander Lindenburg
VTech speelgoed is te verkrijgen
en uit te testen bij alle speelgoed-
of babyspeciaalzaken. De prijzen
lopen van 19.95 gulden voor
Robbie de Rups tot f 349,95 gul
den voor de Precomputer 7000
GTX.
China. „Er worden jaarlijks
wereldwijd door ons bedrijf
tussen de 40 en 50 nieuwe
speelgoed-producten
geïntroduceerd. Elk land maakt
daaruit een keuze, natuurlijk
wordt daarbij gekeken naar de
markt. De cultuurverschillen zijn
enorm", aldus Grutters.
Verschillen
„Speelgoed dat je bijvoorbeeld
moet aansluiten op de tv, zal in de
USA een betere verkoopkans
hebben dan in Nederland. Reden
hiervoor is dat Amerikanen in
elke kamer een tv hebben staan.
Alle kinderen hebben daar een
eigen tv en dus storen ze pa of ma
niet, terwijl die naar hun
favoriete programma kijken. Het
Benelux kind is een ander kind
dan het Amerikaanse; er zijn
verschillen in educatie, in smaak
(bijvoorbeeld kleuren) en in
mentaliteit. Wij proberen
producten zo goed mogelijk aan
te passen aan wat kinderen leuk
vinden."
Dat heeft ertoe geleid dat VTech's
speelgoed sinds zeven jaar
verkrijgbaar is in de Benelux in
een Nederlandse versie. Bedoeld
voor kinderen van 6 maanden tot
een jaar of 10, onderverdeeld in de
volgende categorieën: Brabbel-
Babbel (6 tot 36 maanden),
Schooltje (4 en 5 jaar), Smart
Start (5 tot 7 jaar) en Precomputer
(7 jaar en ouder).
Maar behalve de kinderen moeten
ook de ouders overtuigd worden.
Grutters: „Ouders kijken altijd
kritisch naar elke aankoop voor
hun kind, want er is niets
belangrijker voor hen dan hun
kind. Ouders willen dat speelgoed
duurzaam is, van hoge kwaliteit,
educatief en geweldloos.
Kinderen letten er vooral op of
het speelgoed er leuk uitziet en of
het populair is bij vriendjes. Ze
willen graag speelgoed dat 'cool'
is en modern."
Grutters kan niet aangeven wat
de gemiddelde levensduur van
haar speelgoed is. „Feit is dat het
kind de VTech computer op een
zeker moment ontgroeit. Wij
bieden dan de mogelijkheid het
product uit te breiden middels
aanvulcassettes, boeken, printer,
pc-link etc. Met
uitbreidingsmogelijkheden
proberen wij het product langer
interessant te maken, zodat het
kind heel lang plezier kan hebben
van de VTech computer. Ouders
zien dit tevens als een goede
investering." Volgens de pr-
medewerkster is het feit dat veel
Vtech speelgoed op batterijen
Nog voordat kinderen een woord kunnen spreken, kunnen ze
hun wakkere uren al doorbrengen met het spelen met een
computer. Het leven is doordrenkt met de elektronische alles-
kunner. Bits en bytes van de wieg tot het graf.
De Aziatische firma VTech is
gespecialiséerd in electronische
speelgoed voor baby's. Het bedrijf
Investeert jaarlijks bijna 48
miljoen dollar in onderzoek naar
nieuwe elektronica en dat
resulteert in veertig tot vijftig tot
nieuwe soortenspeelgoed. Robbie
de Rups, uit de Brabbel-Babbel-
serie, de Sprekende Alfabet
Appel en de pre-computer zijn in
Nederland genomineerd als
speelgoed van het jaar.
Robbie de Rups spreekt na een
druk op een knop drie woorden:
Hallo, Kiekeboe en Bravo. Verder
worden kinderen vermaakt door
de drie liedjes die het dier laat
horen: Zagen-zagen-
wiedewagen, Hop-Marianneke-
stroop-in-hety-kanneke en
Rijden-rijden-in een wagentje.
Als de rups voortgeduwd wordt,
gaat haar kop heen en weer en
beginnen de voelsprieten te
knipperen. Het drukken op de
grote, vrolijke toetsen moet de
hand-oog coördinatie verbeteren.
Bij de Sprekende Appel gaat het
over de letters van het alfabet. In
vijf activiteiten leert het kind
spelenderwijs het alfabet, de
lettervolgorde en de fonetische
uitspraak van de letters met
bijbehorende woorden.
Lieveheersbeestje
Verder is onder andere
Pimpampoentje genomineerd.
Dit lieveheersbeestje combineert
vormen, kleuren, cijfers en
muziek. Het dier heeft een
vormen- en cijferstand. In de
vormstand zegt een stem de
woorden bij vijf vormen en twee
ldeuren, gevolgd door een van de
acht Nederlandse melodietjes. In
de cijferstand hoort het kind de
cijfers een tot en met vijf met het
bijbehorende aantal
muzieknoten. Op de rug zit een
knop die afwisselend Speel-met-
mij of Tel-met-mij laat horen, als
er op gedrukt wordt.
VTech heeft een vestiging in
Weert en wordt
vertegenwoordigd door Brigitte
Grutters, die met een vriendelijk
Limburgs accent de
achtergronden van de
elektronica-firma schildert.
Oprichter is Allan Wong, die in
Hong Kong 23 jaar geleden
begon, nadat hij met succes
speelgoed voor zijn eigen
Mnderen had gemaakt.
Hij bedacht hand-held
videogames: Meine apparaatjes
ter grootte van een hand met een
schermpje, waarop je leuke en
leerzame spelletjes kon spelen.
Omdat vriendjes en
vriendinnetjes ook graag zoiets
wilden, groeide het idee van
massaproductie. Zo ontstond de
speelgoedfirma uit de
persoonlijke hobby van Wong.
Het bedrijf heeft ook een
onderdeel dat zich bezighoudt
met telecommunicatie. VTech
gaat er prat op dat het
verantwoordelijk is voor de helft
van alle draadloze telefoons in de
Verenigde Staten. De
concurrentie op het gebied van
speelgoed is groot. „We kunnen in
deze wereld overleven dankzij de
enorme investeringen die we in
ondei'zoek steken. Daardoor zijn
we vernieuwend, blijven de
concurrentie voor en zijn in de
Benelux marktleider", aldus
Brigitte Grutters.
VTech heeft wereldwijd 20.000
werknemers, waarvan er zo'n
duizend werkzaam in
onderzoeks- en
ontwikkelingscentra in de USA,
Canada, Engeland, Hong Kong en
Pimpampoentje
Platformspellen voor de pc
Met een PC voor je neus en de muis in de rechterhand de Koude
Oorlog nog eens dunnetjes overdoen. Of de Amerikaanse bur
geroorlog voor de zuidelijken alsnog winnen. Een tankslag in de
Noord Afrikaanse woestijn dan? Het is allemaal mogelijk met com
puterspellen. Het is de kern van zogenoemde platformspellen zoals
Command and Conquer, Warcraft, Tank, North versus South.
De platformspellen
onderscheiden zich
nadrukkelijk van de
driedimensionale PC-
programma's. In dergelijke
spellen moet de speler zich
verplaatsen in zijn held en door
de ogen, handen en wapens van
die virtuele held het spel spelen.
Beroemde voorbeelden zijn
Duke Nukem, Tomb Raider I, II
en III, Outcast en het onlangs
verschenen Prince of Persia 3D.
Dergelijke spelen vormen in feite
een speurtocht die de ontwerpers
ook hebben gemaakt. De held of
heldin moet het doolhof door, de
vallen ontwijken, vijanden
doden. Het is gewoon Mjken
waar je uitkomt en de geheimen
ontrafelen.
Voor deze driedimensionale
spelen is een enorm
computergeheugen nodig. De
honderden MB's vliegen je om de
oren. Outcast heeft maar liefst
600 Mb op de harde schijf nodig,
een behoorlijke grafische kaart
en 64 Mb werkgeheugen. En dan
nog draait het spel zonder
grafische versneller niet echt
soepel. De filmpjes en de
animaties mogen er dan ook zijn.
De platformspellen zijn veel
Meiner. Ze vergen minder
computergeheugen, de grafische
kaart hoeft minder groot te zijn.
De speler hoeft dan ook niet met
zijn helden door gangen te
kruipen of elegant ingerichte
kamers te doorzoeken. De legers
moeten in het open veld de
tegenstanders opzoeken en uit de
weg ruimen.
Opdracht
Het spelen van een dergelijk
strategisch spel lijkt niet te
vervelen. Al sinds het ontstaan
van de spelletjes voor de pc
worden ze gemaakt. En het
principe is nog steeds hetzelfde.
De speler krijgt een opdracht,
mannen en materieel en moet het
daarmee zien te rooien. In heel
veel gevallen hoort daar ook bij
dat je een eigen basis moet
maken. In sommige gevallen
moet je daarbij zelfs aan de
economische kant denken.
Zo moet in Knights en Merchants
een middeleeuws dorp worden
opgebouwd: boeren, bakkers,
slagers, en wijnboeren zijn
noodzakelijk anders breekt er
een hongersnood uit. Pas met een
goed lopende economische
achtergrond kan de speler een
leger opbouwen om de
tegenstander aan te pakken.
De ontwikkeling van deze spelen
Myst is er weer, met mooiere grap
is misschien wel het best te
schetsen aan de hand van de serie
die begon bij Dune en voorlopig
eindigt bij Tiberian Sun. Al bij de
eerste Dune moest een basis
worden gebouwd om soldaten op
te leiden en wapens te maken.
Vervolgens de poppetjes
aanMikken met de muis en ze
lies en fraaie geluidseffecten.
kunnen over het veld bewegen.
De aanval kan beginnen. Daarbij
komt ook strategie en taktiek om
de hoek kijken. Wat is de zwakke
plek van de vijand, waar heeft de
aanval de meeste kans van
slagen, welke troepen zijn nodig?
In de vervolgspellen Command
and Conquer is weinig
veranderd. De wapens worden
steeds futuristischer, de
grafische weergave mooier, maar
de centrale vragen en de manier
van uitvoeren zijn in al die jaren
niet of nauwelijks veranderd.
Het wordt dan ook steeds
moeilijker voor de spelmakers
om iets nieuws te bedenken.
Steeds weer wordt op hetzelfde
thema verder gewerkt. Of het nu
een strategiespel of een
adventure is, het lijkt nieuw,
maar is het vaak niet. De
ontwerpers zoeken het in
mooiere grafische weergave,
futuristischer wapens,
ingewikkeldere plots. In
principe is het echter niets
nieuws onder de zon.
Een mooi voorbeeld hiervan is de
serie van Command and
Conquer. Het begon met Dune,
het spel op een paar 3,5 inch
diskettes. Het verhaal speelde al
in een verre toekomst, maar de
wapens, de wagens en de
soldaten waren nog redelijk
herkenbaar. In Tiberian Sun
lijken de wapens heel erg op Star
Wars-exemplaren. Het spél is
hetzelfde, alleen de omgeving is
anders. Ook Warcraft - spelend
in een mythisch verleden met
draken, dwergen en zwaarden -
heeft een dergelijke omslag
doorgemaakt. In Starcraft is het
spel een sterrenslag geworden.
Het nieuwe moet worden
gezocht in de pogingen van de
ontwerpers combinaties te
maken van de platform- en 3D-
spellen. Van bovenaf het
speelveld beMjken en dan als het
spannend wordt inzoomen en
vanuit de optiek van de held het
spel sturen. Zo heeft Tomb
Raider III elementen van beide
spelsoorten.
Ook het spel Commando doet een
poging om deze combinatie te
bereiken. Overigens is het bij dit
spel niet helemaal gelukt, want
het is eigenlijk voornamelijk een
platformspel. Niet één keer kijkt
de speler vanuit het perspectief
van een van de commando's.
Ondanks het gebrek aan
fundamentele vernieuwing
blijven de platformspellen
populair. Sterker nog, de
strategiespellen en de
schietspeÜetjes (de shoot-them-
up's zoals ze in vakjargon heten)
verkopen nog steeds beter dan de
3D-spellen. Door de opgeMopte
herrie over Tiberian Sun vloog
dit spel de afgelopen weken over
de toonbank. Het net
uitgekomen Prince of Persia 3D
gaat een stuk minder hard.
Myst
Gezien het succes van de diverse
spellen blijven de grote
ontwerpers hangen in de
bestaande technieken.
Binnenkort komt een nieuwe
versie uit van het beroemde spel
Myst. Ongetwijfeld prachtige
graphics, nog ingewikkeldere
raadsels, maar het zal
waarschijnlijk geen
revolutionair idee bevatten.
Het blijft wachten op die ene
briljante geest, die iets nieuws
verzint. Ooit zijn toch ideeën
ontwikkeld waaruit
bijvoorbeeld Duke Nukem,
Prince of Persia en Dune zijn
voortgekomen. Dat moet nog een
keer kunnen. Tot die tijd moeten
de liefhebbers van
computerspellen het doen met
variaties op bekende thema's. En
dat is overigens in heel gevallen
ook al leuk genoeg.
Gijs Korevaar
