Wok is van vele
markten thuis
De grauwsluier
is opgetrokken
PZC
Vitamines in de
wintermaanden
Maaltijdsoep
uit een
Chinese pan
Kenzo
neemt na
30 jaar
afscheid
van mode
tafel en trend
39
De dagen worden alweer korter en de
herfst is er weer. Zodra de R in de
maand is, zien we weer veel advertenties
voor vitaminetabletjes in de media
verschijnen. In sommige gevallen is het
verstandig om wat extra vitaminen te
slikken, maar vaak is het volstrekt
overbodig.
De advertenties gaan vaak over
het verhogen van de weer
stand. Vitamine C speelt een rol bij
de weerstand, maar kan een ver
koudheid of een griep niet voorko
men. Wel wijzen enkele onderzoe
ken uit dat vitamine C de ernst van
de symptomen kan verminderen
en de verkoudheid korter kan la
ten duren. Een hoge dosering vita
mine C verkort een verkoudheid
van vijf dagen echter hooguit met
een halve dag.
zaterdag 16 oktober 1999
De wok, de holle pan uit de
Chinese keuken, heeft in nog
geen tien jaar tijds ook ons land
veroverd. In meer dan zestig procent
van alle keukens in Nederland is zo'n
pan aanwezig, terwijl dat in de jaren
tachtig nauwelijks vijf procent was.
Het roerbakken is dan ook een
kooktechniek die we in de komende
eeuw steeds vaker zullen toepassen.
We komen er vanzelf achter dat die
techniek niet is voorbehouden voor
de bereiding van uitsluitend
Aziatische gerechten.
In veel Aziatische landen is de
wok de enige pan in de keuken.
Dat is niet zo verwonderlijk, want
met een wok kun je in de keuken
vele kanten uit. Kanten die wij
(nog) niet altijd uitgaan. De Chi
nezen bakken en braden in een
wok, maar je kunt er ook in sto
men, roken, koken en pocheren.
De Chinezen doen dat al vele dui
zenden jaren.
Dat je in een wok ook op een uit
stekende wijze soepen kunt berei
den, weten ze in de landen waar de
wok wordt gebruikt ook al heel
lang. Het gaat daarbij vooral om
soepen waarvan de bereidingstij
den vrij kort zijn. En dat is uiter
aard aantrekkelijk voor mensen
die weinig tij d hebben om zelf soe
pen te maken.
Met een wok in de keuken behoef
je minder snel naar soepen uit een
blik, pak of pot te grijpen.
Ook voor het samenstellen van
maaltijdsoepen leent een wok zich
goed. Die soepen bevatten, door de
wijze van bereiding, meestal meel
stoffen die als waardevol voor het
in standhouden van een goede ge
zondheid kunnen worden be
schouwd dan de maaltijdsoepen
die we op een orthodoxe wijze in
een hoge pan met platte bodem be
reiden. Tot die soepen kunnen we
onze ouderwetse erwtensoep,
bruine bonensoep en de tomaten-
groentensoepen (met balletjes) re
kenen.
Olie
Met een wok ben je in staat om je
repertoire van maaltijdsoepen
aanmerkelijk uit te breiden. Soe
pen die in een wok worden bereid
zullen vrijwel allemaal ingrediën
ten bevatten die eerst in wat hete
(zonnebloem)olie moeten worden
gefruit. Daarna kunnen er een
bouillon of water, soms een bind
middel en de noodzakelijke
smaakmakers aan toegevoegd
worden. Dergelijke soepen behoe
ven nooit veel langer dan een half
uurtje (soms veel korter) te worden
gekookt. Een mooi voorbeeld
daarvan is de Hollandse zuurkool
soep uit de wok die ook werkelijk
binnen een half uur op tafel kan
worden gebracht. Voorwaarde
daarbij is wel dat gebruik ge
maakt wordt van een tablet of
poeder voor de bouillon. En dat is
in de tijd van de z.g. convenience-
producten al helemaal niet op
zienbarend meer.
Dat door het gebruik van een wok
belangrijke voedingsstoffen beter
worden behouden dan bij de or
thodoxe wijze van koken is be
kend. De ingrediënten worden
snel in wat olie gebakken en daar
na zolang gekookt tot ze net gaar
zijn. Groenten dienen altijd nog
een zekere knapperigheid te be
houden. Door zo'n koite berei
dingstijd blijven ook de natuurlij
ke smaken van veel ingrediënten
zoveel mogelijk behouden. Bij het
op smaak brengen van de soepen
dient daarmee uiteraard rekening
te worden gehouden. Dus geen
overdreven hoeveelheden extra
smaakmakers, zoals sojasausen en
kruidenmelanges. Daarmee dring
je de oorspronkelijke smaken naar
de achtergrond en dat kannooit de
bedoeling zijn. Wie een soep met
broccoli en Roquefort wil eten
moet ook de broccoli en de Roque
fort kunnen proeven en moet
daarbij niet op het valse spoor van
door slimme producenten bedach
te melanges worden gebracht.
Vervelen
Dergelijke melanges, mixtures
van kruiden en sauzen, hebben
bovendien het nadeel dat ze, na ze
enkele malen te zijn gebruikt, al
snel gaan vervelen. Altijd diezelf
de door anderen bedachte smaken
maken gerechten, en soepen in het
bijzonder, minder spannend. Be
ter is het om de gerechten naar ei
gen smaak en voorkeur te kruiden.
En dat doe je gewoon met wat
zout, peper en wat verse tuinkrui
den. Dat je voor een extra pittige
smaak er een druppel Tabasco of
een andere (hot) peppersauce, zo
als Louisiana Gold, aan toevoegt
is acceptabel zolang die pittige
smaak de smaak van de ingrediën
ten waar het werkelijk om gaat
niet opzij schuift.
Hans Belterman
Volgende week treft u in de dagelijkse
receptenrubriek op pagina 4 sugges
ties aan voor maaltijdsoepen die in een
wok kunnen worden bereid. Het zijn
allemaal soepen die in betrekkelijk
korte tijd kunnen worden opgediend.
En, het mag wel eens worden gezegd: je
bespaart op de energierekening, wan
neer je de wok in de keuken met grote
regelmaat gebruikt.
Oogst van witte kool.
Gemiddeld krijgen Nederlanders
via hun gewone voeding ruim 78
mg vitamine C per dag binnen. De
aanbeveling is 70 mg: dat zit dus
wel goed. Hoewel we de afgelopen
jaren minder van de belangrijke
vitamine-C-bronnen (aardappe
len, groenten en fruit) zijn gaan
eten, is de inname van vitamine C
niet veranderd. We zijn namelijk
wel meer vruchtensappen met vi
tamine C gaan drinken.
Voedingsstoffen
Groenten en fruit leveren naast vi
tamine C nog meer belangrijke
voedingsstoffen. Daarom is het
beter om vitamine C uit de gewone
voeding te halen dan uit tabletjes.
Het advies is om 200 gram groen
ten en twee stuks fruit per dag te
eten.
Ook veel wintergroenten zijn rijk
aan vitamine C. Spruitjes spannen
de kroon: zij leveren 66 mg per 100
foto Martin Mooij
gram bereide spruiten. Als iemand
200 gram spruitjes eet, is zijn
behoefte aan vitamine C ruim
schoots gedekt. Bloemkool, boe
renkool, rode kool en koolrabi
leveren eveneens voldoende vita
mine C. Ook in de winter is aan
vulling in de vorm van een supple
ment dus niet nodig.
Kinderen in de groei hebben veel
vitamine D nodig voor de opbouw
van botten en tanden. Deze hoe
veelheid vitamine D is zo groot,
dat die niet in voldoende mate
door de voeding kan worden gele
verd Vitamine D is een van de wei
nige vitaminen die het lichaam
zelf kan maken. Onder invloed
van zonlicht (ultraviolette stra
ling) wordt in de huid vitamine D
gevormd.
In de winter is er minder zonlicht.
Daarom moeten kinderen van 4
tot 7 j aar met een lichte huidskleur
extra vitamine D slikken in de
maanden met een R. Na hun 7e
j aar is geen extra vitamine D meer
nodig.
In een donkere huid maakt zon
licht minder vitamine D aan. Kin
deren met een donkere huidskleur
kunnen daarom beter het hele jaar
door extra vitamine D slikken. Na
het 7e jaar is het voldoende als zij
alleen in de wintermaanden extra
vitamine D krijgen, tot de groei is
voltooid.
Vitamine D wordt in tabletten
vaak gecombineerd met vitamine
A Het is echter niet nodig kinde
ren extra vitamine A te geven, ten
zij een arts dat voorschrijft.
Ineke Volkers
Voedingstelefoon: ma. t/m vri.12 - 4
uur. Tel: 070 306 8810.
De wok, heeft in nog geen tien jaar tijd ook ons land veroverd. In meer dan zestig procent van alle keukens in Nederland is zo'n pan aanwezig, terwijl
dat in de jaren tachtig nauwelijks vijf procent was.
Als er één ding duidelijk is na de
modeshows in Düsseldorf,
Londen, Milaan en Parijs is het wel
dat de grauwsluier die over het
laatste jaar van deze eeuw hing,
helemaal is opgetrokken. Voor de
eerste lente in 2000 is er een explo
sie aan kleur te noteren. Van pas
tels tot zeer veel roze, rood en
paars, tot en met zwart toe.
En niet alleen die tinten geven de
nieuwe lente kleur, ook de kleding
zelf is vrolijk, luchtig, soepel en
dun, romantisch en folkloristisch.
Alles wat het dus de laatste jaren
niet was. Het minimalisme dat de
mode de laatste jaren dicteerde is
geheel en al afgezworen en lijkt
zelfs helemaal nooit te hebben be
staan.
Ook in Parijs is het een en al zwier
wat er wordt getoond: St. Tropez
uit de jaren '70, het hele Latin-
sf eert je van zangers als Ricky Mar
tin, Enrique Iglesias en acteurs als
Antonio Banderas, kleren voor
zonnige terrassen en strandparty's;
korte mousseline rokjes, jurkjes en
blouses met ruches en volants,
asymmetrische roklengten, een
nieuwe variant van de hotpant en
de terugkeer van de geborduurde
jeans.
Sneltreinvaart
Opmerkelijk is daarbij dat de
meeste ontwerpers deze Icleren in
hun collecties hadden, terwijl het
de laatste jaren bijna ondoenlijk
was om een duidelijke trend te ont
dekken. Nu dus geen enkel pro
bleem, al was het soms bij Chanel
wel moeilijk. Niet omdat deze dui
delijke trends daar ontbraken,
maar omdat de mannequins in
sneltreinvaart voorbijtrokken. In
minder dan twintig minuten trok
ken 80 modellen aan de 2000 toe
schouwers voorbij. Met als meest
duidelijke boodschap doorgestikte
vestjes en body-warmers, wijde
blouses met dunne ceintuurtjes
over rokken.
En natuurlijk zorgde Karl Lager-
feld weer voor een surprise, want
terwijl veel ontwerpers overal lo
go's opplakken, hield hij het dit
maal bij hele kleine subtiele letter
tjes, verscholen in de print.
Sommige ontwerpers zoals Lolita
Lempicka en Christian Lacroix
moeten dolblij zijn met deze nieu
we mode, want bij Lacroix is het nu
eenmaal altijd een Meurig feest en
bij Lempicka is op haar best als ze
Meine bloemetjes ergens op kan
borduren.
Voor firma's als Lesage, de bekend
ste borduurder van Parijs, moeten
gouden tijden aanbreken, want
niet alleen jeans worden gebor
duurd, ook schoenen en tassen. Met
kraaltjes en steentjes, spiegeltjes
en veertjes. Kleine geMce 'tuttige'
handtasjes en wat de schoenen be
treft als eerste het muiltje, weer
Patchwork blouse met knielange
zandkleurige rok en patchwork
zoom van Christian Lacroix.
foto Jacky Naegelen
Een kanten jurk gedragen over een
broek en leren handschoenen van
Karl Lagerfeld voor Chanel.
foto Jack Dabaghian
iets anders dan de sandaal van de
afgelopen zomer, een geborduurd
muiltje dus ook, zoals Japanse en
Chinese vrouwen ze al eeuwen dra
gen. En daarnaast hoge hakken
met hele smalle neuzen - voor wie
het strompelen niet kan laten;
maar wel leuk is dat ze er ook in alle
Meuren zijn.
Grote versieren
Dat geldt ook voor de sjaals en de
sieraden, Meurig en groot. Het mag
duidelijk zijn: het grote versieren is
weer begonnen, optutten mag weer
en dat betekent het eind van het
minimalisme. Dat is misschien wel
jammer voor de Nederlandse ont
werpers, want ze beginnen nu toch
net een beetje mee te spelen in Pa
rijs, zij het Meinschalig, maar te
vrezen valt dat de belangstelling
voor hun gedurfde, experimentele
Meding zal vervagen nu er een
nieuwe golf van romantische,
vrouwelijke Meren met heel veel
accessoires aankomt.
Maar ze gaven toch een showt je of
waren in een showroom te vinden:
Melanie Rozema en Jeroen The-
unissen, Keupr/vanBentm, Van-
TuylDeRooy (allen uit Arnhem) en
Rotterdammer Geert-Jan Renzen.
Er zijn tegenwoordig trouwens ook
Nederlandse winkels in Parijs te
vindenTurn-Over opende deze zo
mer maar liefst twee winkels tege
lijk.
Tom van Lingen deed het trouwens
ook goed door een eigen shop in het
Aan twee kanten draagbare sjaal
met geborduurde geometrische pa
tronen van Christian Lacroix.
foto Jacky Naegelen
grote warenhuis Lafayette te ope
nen.
Van Lingen, ooit ontwerper voor
Jacques Fath, dat trouwens nu
geen shows meer geeft, koos er na
dit avontuur voor om 'Mein' te blij
ven en dat is misschien wel een goe
de keus, want de huidige modewe-
reldje is in de ban van het grote geld
gekomen. De beursgenoteerde be
drijven in luxe goederen buitelen
met elkaar over straat. De overna
mes volgen elkaar in een snel tem
po op. Prada kocht niet alleen het
Duitse Jil Sander, maar ook de En-
gelde wereldberoemde schoenen
firma Church.
LVMH, eigenaar van Dior, Given-
chy, Kenzo, Lacroix, Loewe en
Louis Vuitton is er niet in geslaagd
Gucci over te nemen, maar nu strij
den ze samen om Yves St. Laurent
en het Italiaanse Fendi. Nederland
speelt bescheiden mee, want de
groep Secon werd onlangs eige
naar van het bekende merk Louis
Feraud.
Ria Schuurhuizen
Stralend lachend als altij d nam
vorige week de Japanse ont
werper Takado Kenzo afscheid
van de mode. Maar hij verdween
niet zomaar van de catwalk. Ken
zo, een van de eerste Japanse ont
werpers die naar Parijs kwam en
ook nooit meer wegging trou
wens, deed dat met een giganti
sche show in het Zenith, zeg maar
het Ahoy van Parijs. Logisch ei
genlijk, want Kenzo was samen
met Thierrry Mugier en Claude
Montana de eerste die van mode
show spektakels maakte.
Het zal ergens eind jaren zeventig
zijn geweest, dat ik me die gewel
dige show in een tent herinner,
waar zomaar opeens een wit
paard binnenkwam. En wat
kwam er vorige week in het
Zenith binnen? Juist, een wit
paard, maar daar bleef het niet
De Japanse ontwerper Kenzo met
olifant tijdens zijn afscheids-
show in Parijs.
foto Charles Platiau
Modellen tonen breisels, strepen en jaquards uit de beginperiode van
Kenzo foto Jacky Naegelen
bij, Kenzo kwam zelf binnen op
een grote olifant. Maar indruk
wekkender was het overzicht van
30 jaar Kenzo-mode. Niet alleen
door het geweldige aantal stuks,
maar vooral door al die Meurige
creaties die Kenzo in al die jaren
heeft gemaakt. Niet minder dan
300 modellen toonden zijn Meren
en wie waren dat al niet. Journa
listes en stylistes, vrienden en fo
tografen, zanger Julien Clerc,
musicus Jean-Michel Jarre, ont
werpers Ines de la Fressange,
Chantal Thomass, Isabelle Ma-
rant, oud-mannequins als Mou-
nia en 'onze eigen' Marpesa, en
zelfs Naomi Campbell liep voor
niets mee. Evenals de kapper en
de secretaresse van Kenzo. Een
indrukwekkende optocht die
werd gadegeslagen door collega's
als Jean Luis Scherrer, Sonia Ry-
kiel, Angelo Tarlazzi, Yohji Ya-
mamoto en Alber Elbaz en nog
zo'n 3000 geïnviteerden.
'Ik heb nog nooit iemand ont
moet, die niet van Kenzo hield',
schreef Karl Lagerfeld in het
boekwerkje dat over 30 jaar Ken
zo verscheen. En daar heeft hij
helemaal gelijk in.
