Uitlevering
Pinochet
dichterbij
Geld over grens nog
uit handen fiscus EU
PZC
Eerste Oost-Timorezen keren terug
Sociaal-democraten
weren Haider uit
regering Oostenrijk
BEELDHUIS
buitenland zaterdag 9 oktober 1999
Goedkeuring Britse rechter
Nieuwe aardverschuiving
bedelft dorp in Mexico
Tropische
variant op
Big Brother
Beatrix neemt afscheid aan Zwarte Zee
VS pakken
weer verdachte
bomaanslagen
op ambassades
In het opvangkamp in het voetbalstadion van Dili wordt een vrouw getroost door andere vluchtelingen nadat zij heeft gehoord dat
tijdens haar verblijf in West-Timor haar grootmoeder is overleden. foto David Guttenfelder/AP
van onze redactie buitenland
DILI - De eerste 173 van de
230.000 Oost-Timorese vluch
telingen die de afgelopen
maand uit angst voor het Indo
nesische leger en pro-Jakarta
milities onderdak hadden ge
zocht op West-Timor zijn gis
teren naar huis teruggekeerd.
Dat gebeurde met twee vluch
ten naar Dili, aldus de VN-
vluchtelingenorganisatie Un-
hcr.
De Unhcr gaat de komende da
gen na of de mensen ook over
zee en land kunnen worden ge
repatrieerd. De vluchtelingen
kregen op de luchthaven van
Dili een emotioneel onthaal
van familieleden. Ze werden
begeleid door Unhcr-functio-
narissen.
Franse legertrucks brachten
de vluchtelingen naar het sta
dion in Dili, waar de interna
tionale vredesmacht Interfet
een opvangcentrum heeft ge
vestigd.
Volgens de VN is ongeveer een
kwart miljoen Oost-Timore
zen het gebied ontvlucht na
het bekend worden van de uit
slag van het referendum op 30
augustus. Dat is bijna eender
de deel van de bevolking. De
keus van een overgrote meer
derheid van de bevolking voor
onafhankelijkheid van Indo
nesië was voor het leger en
pro-Indonesische milities
aanleiding een terreurcam-
pagne te beginnen. ANP
door Harm Harkema
LONDEN - Uitlevering door
het Verenigd Koninkrijk van de
Chileense oud-dictator Pino
chet aan Spanje is weer een
stapje dichterbij gekomen. In
een gerechtelijke procedure die
nu al een jaar loopt, bepaalde
een rechtbank in Londen giste
ren dat Pinochet kan worden
uitgeleverd.
De advocaten van Pinochet
gaan vrijwel zeker tegen de uit
spraak in beroep bij het Hoog
gerechtshof. Na behandeling
daar kan de zaak nog worden
doorgeschoven naar de Law
Lords, het rechtscollege van het
Hogerhuis. Pas daarna wordt
een definitieve beslissing over
uitlevering genomen door mi
nister Straw van Binnenlandse
Zaken.
Het verdere verloop van de pro
cedure kan dan ook nog maan
den, zo niet jaren duren. In
afwachting daarvan blijft Pino
chet onder huisarrest in een
luxe villa ten zuiden van Lon
den, waar hij sinds eind vorig
jaar verblijft.
Humanitair
Een andere mogelijkheid is dat
Pinochet minister Straw tus
sentijds vraagt om vrijlating op
humanitaire gronden. Eerder
dit jaar vond Straw Pinochet
nog gezond genoeg om de proce
dure te kunnen doorstaan. Maai
de gezondheid van 83-jarige ge
neraal is de afgelopen weken na
twee lichte beroertes verslech
terd. Rechter Bartle had Pino
chet eerder deze week dan ook
ontslagen van de verplichting
om bij de zitting aanwezig te
zijn.
Het uitleveringsverzoek is af
komstig van de Spaanse onder
zoeksrechter Garzon, die Pino
chet wil vervolgen wegens
marteling van en moord op en
kele duizenden politieke tegen
standers, onder wie ook
Spanjaarden, tijdens diens re
geerperiode, van 1973 tot 1990.
Eerder dit jaar besloten de Law
Lords dat op grond van interna
tionale verdragen alleen misda
den tegen de mensheid die ge
pleegd zijn na 1988 in het proces
kunnen worden ingebracht.
Van Garzons aanklacht bleven
toen 34 gevallen van marteling
en één geval van samenzwering
over. Rechter Bartle besliste
gisteren dat die aanklachten
rechtmatig zijn, en uitlevering
mogelijk maken. Bartle zei
nadrukkelijk dat de rechtbank
zich niet met de schuldvraag
heeft bemoeid. Die kan pas
in Spanje aan de orde
komen.
Reacties
In een verklaring verwierp Pi
nochet de uitspraak. „Spanje
heeft geen stukje bewijs gele
verd waaruit mijn schuld zou
blijken." Een van Pinochets be
langrijkste medestanders, de
hoogleraar Barros, sprak van
'een bijzonder droevige dag
voor Chili'. Buiten de rechtbank
barsten enkele honderden te
genstanders van Pinochet uit in
luid gejuich toen zij de uit
spraak vernamen. Pinochet
werd vorig jaar oktober gear
resteerd in een Londense kli
niek waar hij was geopereerd
aan een hernia.
Brief
De Chileense minister van Bui
tenlandse Zaken, Valdés, liet
weten dat de Chileense regering
zich nogmaals tot Londen zal
wenden met het verzoek Pino
chet vrij te laten op humanitaire
gronden.
Volgens de rechtse oppositielei
der Cardemil wordt er op de
Chileense ambassade in Londen
al gewerkt aan een dergelijke
brief. GPD
van onze redactie buitenland
MEXICO-STAD - Door een
aardverschuiving zijn gisteren
in het dorp Teziutlan in het oos
ten van Mexico zeker 160 doden
gevallen. Dat deelde de burge
meester mee.
Het dodental door overstromin
gen en aardverschuivingen in
Mexico is door de nieuwe ramp
opgelopen tot bijna vierhon
derd. Al twee weken teistert
aanhoudende regenval het land.
De twee zwaarst getroffen sta
ten zijn Puebla en Veracruz.
Verwacht wordt dat het doden
tal nog fors zal stijgen. Eerder
werd het indianendorp je
Michun, 160 kilometer ten
noordoosten van Mexico-Stad,
getroffen door een aardver
schuiving. De modder bedolf
daar de meeste huizen en een
school. Volgens de autoriteiten
kan het dodental in het dorp op
lopen tot zeventig.
In een andere plaats, Zacatlan,
liggen vermoedelijk dertig men
sen onder de modder. In de deel
staat Tabasco, ten zuiden van
Veracruz, kwamen zeven men
sen om het leven. In de staat Hi
dalgo stierven zeven mijnwer
kers doordat de muren van een
marmergroeve instortten.
De regen was het gevolg van een
tropische depressie boven de
Golf van Mexico. Zeker negen
van de 21 Mexicaanse deelsta
ten zijn getroffen door overstro
mingen. AFP/RTR
Leven onder Ceausescu was beter
BOEKAREST - Bijna tweederde van de Roemenen (64 pro
cent) is van mening dat het leven onder het communistische
bewind van Nicolae Ceausescu beter was.
Ongeveer 24 procent van de ondervraagden zei dat het leven
was verbeterd sinds de afzetting en executie van Ceausescu,
nu bijna tien jaar geleden, meldde de krant National gisteren.
Zo'n elf procent vond dat er helemaal niets was veranderd.
De levensstandaard is er sterk gedaald door de trage econo
mische hervormingen, de hoge inflatie, hoge werkloosheid en
het uitblijven van buitenlandse investeringen. AP
Gratis seks voor parlementariërs
BOEKAREST - Prostituees in Roemenië bieden de parle
mentsledenvan hun land gratis hun diensten aan. Zij doen dit
om hen te overtuigen een wet aan te nemen die de prostitutie
regelt. Zij dreigen ook naakt de straat op te gaan als de wet
niet aangenomen wordt.
De dames van lichte zeden namen hun besluit nadat het parle
ment een wet afwees waarin hun beroep wettelijk werd gere
geld. De parlementariërs meenden dat prostitutie vernede
rend was voor vrouwen. EFE
Smartengeld wegens turbulentie
NEW YORK - Een Amerikaanse rechtbank heeft dertien
mensen die een trauma hadden opgelopen door hevige turbu
lentie tijdens een vlucht van American Airlines een schade
loosstelling toegekend van in totaal 4,5 miljoen gulden.
De turbulentie, die 28 seconden duurde, deed zich voor tij
dens een vlucht van Los Angeles naar New York op 26 juni
1995. De luchtvaartmaatschappij erkende aansprakelijk te
zijn, maar vond de geëiste schadeloosstelling te hoog. AP
Michael Jackson gaat scheiden
LOS ANGELES - Popster Michael Jackson en zijn vrouw
Debbie Rowe hebben gisteren in Los Angelos hun scheiding
aangevraagd. Het koppel is bijna drie jaar getrouwd en heeft
twee kinderen. RTR
Moord op Belgische camping
DURBUY - De rijkswacht in het Belgische Durbuy heeft don
derdagavond een 5 9-j arige man uit Amsterdam aangehouden
op verdenking van moord op zijn 44-jarige buurman op een
camping. Justitie in het Waalse Marche-en-Famenne heeft
inmiddels een onderzoek ingesteld naar de moordpartij.
Volgens een eerste lezing zou de Amsterdammer met een
vuurwapen hebben geschoten op de Belgische buurman op de
camping in de Ardennen. Een ruzie zou aan de basis van het
drama hebben gelegen. Belga/ANP
Astronomen wuiven planeet weg
LONDEN - Het lijkt groot nieuws, maar het is onzin. Er is
geen tiende planeet in ons zonnestelsel. Het 'bewijs' dat er de
ze week voor werd aangedragen door een wetenschapper van
de Britse Open Universiteit, is op veel te weinig en foute bere
keningen gebaseerd. Dat zeggen gerenommeerde astronomen
als de Fransman Michel Festou en de Zweed Paul Schlyter.
Het idee dat er een tot nu toe onbekende planeet rond onze zon
draait is niet nieuw. De 'ontdekker'de Brit John Murray, ba
seert zijn conclusie op het gedrag van lange-termijnkometen.
Hij onderzocht de banen van dertien van deze kometen. Uit
zijn onderzoek bleek dat een groot massief object de kometen
in hun baan verstoort door aantrekkingskracht.
Volgens Festou en Schlyter kan Murray die conclusie niet
trekken aan de hand van die berekeningen. Er zitten altijd
foutjes in. ANP
- De Ameri
televisiezender CBS
jaat onder de titel 'Survivor!'
tropische variant maken op
Brother'. In maart zullen
zestien mensen worden gesta
op een onbewoond ei
in de Zuid-Chinese zee.
weken lang leven de deel
nemers tussen apen, slangen en
De deelnemers
op de voet gevolgd door
ie Amerikaanse tv-kijkers, zor
hun eigen onderdak en
en tezamen de fysieke on
gemakken overwinnen. Net als
nhet Nederlandse Big Brother
deelnemers elkaar weg-
itemmen. Degene die overblijft
«.int een miljoen dollar.
een woordvoerder van
indemol heeft Survivor niets
Big Brother te maken. „Het
meer weg van het pro
gramma Robinson." GPD
(Advertentie)
f EILINGHUIS
Op dinsdag 19 oktober zal uit
een nalatenschap een voor
proefje uit een omvangrijke
schilderijenverzameling wor
den geveild. Deze bestaat
voornamelijk kleine meesters,
navolgers van de Haagse
school, die kwalitatief goede
schilderijen hebben gemaakt.
Op dit moment is de belang
stelling groeiende voor deze
onbekende schilders die
daarbij ook in een zeer be
taalbare prijsklasse liggen
1.500,- 7.000,-). Deze
schilders zullen in de toe
komst steeds meer aandacht
krijgen omdat het aanbod van
de bekende namen minder
zal worden. Een bezoek aan
onze kijkdag is beslist de
moeite waard.
Verder komen onder de ha
mer: een verzameling 18e
eeuwse optikaprenten, een
verzameling van 30 klokken
(1860-1930), fraai porselein
en aardewerk, munten, kerk
boeken met zilv. beslag, zil
ver, sieraden, etc.
Kijkdag: maandag 18 oktober
van 14-21 uur. Veiling: dins
dag 19 oktober vanaf 13.30
uur.
Kijkdag/veilinglokatie: Hotel
Ameville, Buitenruststraat 22,
MBurg, route: A58, afslag
Middelburg, 2e stoplicht
rechts.
Voor info:
B. Witte
vlasmarkt 11Middelburg
tel. 0118-614105
fax 0118-637243.
Beatrix en Claus krijgen in het museumstadje Nessebar wit brood met zout aangeboden door twee meisjes in klederdracht.
foto Raymond Rutting/ANP
door Berrit de Lange
SOFIA - Het staatsbezoek van koningin
Beatrix en prins Claus aan Bulgarije heeft
inderdaad 'een donderend geraas' door
het voormalige Oostblokland laten gaan,
zoals ambassadeur Six aan de vooravond
al voorspelde.
De band tussen Nederland en Bulgarije is
uitermate hartelijk, zo bleek de afgelopen
drie dagen uit de ontvangst die het ko-
ninklijkpaar overal ten deel viel. De krant
Troud maakte het wel het erg bont: „De
Nederlandse koningin is jong en elegant,
ergens tussen de 35 en 45 jaar", zo schatte
het blad.
Het koninklijk gezelschap begaf zich gis
teren als afsluiting van het bezoek naar
Bourgas, de aan de Zwarte Zee gelegen
vierde stad van Bulgarije. De havenstad
onderhoudt sinds 1976 een band met de
Rotterdamse haven. Beatrix en Claus
hadden in het havengebouw in aanwezig
heid van president Stoyanov een onder
houd met onder anderen de burgemeester
van Bourgas en de directeur van de haven.
Aan de orde waren vooral de vervuiling
van de Zwarte Zee en de noodzaak tot re
cycling van afvalstoffen. De Bulgaarse
Zwarte-Zeekust is ondanks de vervuiling
in opkomst als toeristische trekpleister.
Op straat in Bourgas is de samenwerking
met Rotterdam duidelijk zichtbaar. De
oude Rotterdamse RET-bussen vol met
havenarbeiders rijden er af en aan. GPD
NEW YORK - De Verenigde
Staten hebben gisteren een
in Zuid-Afrika opgepakte ver
dachte van aanslagen op Ame
rikaanse ambassades in Afrika
officieel in staat van beschul
diging gesteld. Dat zei fede
raal procureur White op
een persconferentie in New
York.
Het gaat om de 25-jarige
Khalfan Khamis Mohamed uit
Tanzania. De Zuid-Afrikaanse
politie had de man eerder op de
dag in Kaapstad voor de FBI op
gepakt. Hij wordt verdacht van
directe betrokkenheid bij de
aanslag op de Amerikaanse am
bassade in Dar es Salaam in au
gustus 1998. Daardoor vielen
volgens procureur White elf do
den en meer dan zeventig ge
wonden.
„Het is een asielzoeker uit Tan
zania", had het hoofd immigra
tie De Wet in Kaapstad ver
klaard.
Bin Laden
Khalfan Khamis Mohamed
wordt ervan verdacht lid te zijn
van de groep van de Saudische
miljonair en terrorist Osama
bin Laden. Door de bomaansla
gen op de ambassades in Kenia
en Tanzania in augustus 1998
kwamen in totaal 226 mensen
om het leven.
De Verenigde Staten hebben
al vijf van de vijftien aange
klaagden in verband met de
bomaanslagen opgepakt.
RTR/AFP/DPA
door Mare Peeperkorn
LUXEMBURG - Minister Zalm
van Financiën gelooft niet dat
rijke spaarders die de belasting
ontduiken, op korte termijn in
de Europese Unie worden aan
gepakt. „Ik heb er een hard
hoofd over in", verklaarde Zalm
gisteren na afloop van een over
leg met zijn EU-collega's.
De voor belastingzaken verant
woordelijke Europees Commis
saris Bolkestein toonde zich
eerder deze week nog optimis
tisch dat de EU-landen in de
cember een akkoord over een
'rijke-luisbelasting'bereiken.
Volgens Zalm is daarvoor een
'klein mirakel' nodig. Staatsse
cretaris Vermeend van Financi
en, die Zalm vergezelde, was het
daarmee eens. „Maar met mijn
katholieke achtergrond geloof
ik nog in wonderen", verzekerde
de staatssecretaris. Om een
doorbraak te forceren, komen
de EU-ministers van Financiën
eind deze maand weer bijeen.
Verdeeld
De belastingvoorstellen van de
Europese Commissie - het dage
lijks bestuur van de Europese
Unie - houden de lidstaten al
twee jaar lang ernstig verdeeld.
Bedoeling is dat de regeringslei
ders in december onder meer
akkoord gaan met de aanpak
van particulieren die hun spaar
geld over de grens stallen, bui
ten bereik van de nationale
fiscus. De rente op deze buiten
landse rekeningen zou met min
stens twintig procent belast
moeten worden. Luxemburg
dat leeft van zijn banksector, is
daar mordicus tegen.
Groot-Brittamüë ligt dwars
nmdal. dp t.winticr-nmeonl-cLof-
fing ook beleggingen in euro
obligaties treft, een miljarden
handel waar de Londense City
het centrum van is. De regering-
Blair vreest dat de particuliere
beleggers zullen uitwijken naar
niet EU-landen als Zwitser
land. Dat zou de 'City' duizen
den banen kosten.
De EU-landen ruziën tevens
over het afschaffen van belas
tingvoordeeltjes voor bedrij
ven. Deze fiscale extraatjes om
valsen niet alleen de concurren
tie, maar slaan tegelijkertij d een
gat in de nationale schatkist.
Uit wees voor banenverlies is
geen van de EU-landen echter
bereid als eerste zijn voordeel
regelingen op te geven.
Optimisme
Het is aan de ministers van
Financiën om deze kluwen van
tegenstrijdige belangen vóór
december te ontwarren. Zalm
prees het optimisme van Eu
rocommissaris Bolkestein. „Als
hij er niet meer in gelooft, dan
kunnen we beter ophouden."
Bolkestein betitelde het EU-
overleg gisteren als 'een kleine
stap' voorwaarts. „Maar wat we
nodig hebben is een grote stap
binnen zes weken, wil een ak
koord dit jaar nog lukken", al-
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - De leider van de
extreem-rechtse Oostenrijkse
Vrijheidspartij (FPÖ), Jorg Hai
der, zal geen deel uitmaken van
de nieuwe regering van Oosten
rijk. Deze verzekering heeft de
vice-voorzitter van de sociaal
democratische SPÖ, Heinz Fi
scher, Israël gegeven.
„Hij (Haider) is helemaal niet
geschikt als partner in een rege
ring", zo werd Fischer, die te
vens voorzitter is van het Oos
tenrijkse parlement, gisteren
aangehaald door de Israëlische
krant Ha'aretz.
Hitier
Haider, die zich in het verleden
lovend uitliet over Adolf Hitler,
veroverde bij de zondag gehou
den parlementsverkiezingen
ongeveer een kwart van de
stemmen. De Israëlische minis
ter van Buitenlandse Zaken,
David Levy, heeft gezegd dat Is
raël zijn banden met Oostenrijk
zal 'heroverwegen' als Haider in
de regering komt.
Fischer zei tegen Ha'aretz dat
Haider geen neonazi of antise
miet is. „Als hij een neonazi was
zou hij niet zoveel steun hebben
gekregen", aldus Fischer. Hij
noemde het Israëlische dreige
ment onnodig.
In een telefoongesprek met de
Israëlische minister van Regio
nale Samenwerking, Simon Pe
res, zei Fischer dat Oostenrijk
de strijd tegen het antisemitis
me voortzet.
Oud-president en voormalig
VN-secretaris-generaal Kurt
Waldheim zei in een interview
met het Oostenrijkse persbu
reau APA dat buitenlandse cri
tici niet het recht hebben te
vertellen welke leiders Oosten
rijkers moeten kiezen. Wald
heim, die er zelf van is beschul
digd een naziverleden te
hebben, noemde de opschud
ding over Haiders verkiezings
overwinning en zijn eventuele
opname in de regering 'hele
maal niet op zijn plaats'.
Volgens Waldheim stemden veel
kiezers niet om ideologische re
denen op de FPÖ, maar uit een
behoefte aan verandering na
dertien jaar te zijn geregeerd
door de 'grote coalitie' van soci
aal-democraten en de conserva
tieve Oostenrijkse Volkspartij
Minister van Buitenlandse Za
ken, Wolfgang Schüssel, zei in
een tv-interview dat Oostenrijk
geen nazistaat is, 'maar een de
mocratisch, stabiel land dat niet
door het buitenland de les hoeft
te worden gelezen'. Haider zelf
nodigde in een door de Israëli
sche televisie uit te zenden in
terview zijn Israëlische tegen
standers uit Oostenrijk te
komen bezoeken, om met eigen
ogen te zien dat het een open sa
menleving is. AP
Lek in vaten met
kernafval Japan
TOKIO - In Japan is een kleine
hoeveelheid radioactieve stra
ling vrijgekomen door lekken in
twee vaten met kernafval.
De hoeveelheid straling zou niet
schadelijk voor mensen oi' mi
lieu zijn, zo heeft het energiebe
drijf van Tokio gisteren gemeld.
De lekken werden ontdekt tij
dens een routinecontrole. De
vaten waren onderdeel van een
transport van 1760 vaten van de
kerncentrale van Fukushïma
naar een kernafvalverwer
kingsbedrijf in het noorden van
Japan. RTR/ANP
(Advertentie)
Collectief voor Communicatie
Drukkerij De Lange (0113) 215719 hllpV/www.beeldhuis.nl
Photographies Fotografie en Grafische Vormgeving (0113) 251317
Touch! Reclame Marketing (0113) 231400 hllp://www.louchnel.nl
Delta Automatisering (0113) 230630 hllp;//www.deltaweb.nl
Deltabron Softwaremakers (0113)252220 hllp://www.dellabron.nl
