De familie is trots op oom Ratko
PZC
Jeugdcriminaliteit
anders aangepakt
Heer Bommel en de Wisselschat
varia
4
In het gehucht Boznjovic heet iedereen Mladic
puzzel
recept
Bosvruchtentaart
het weer
zaterdag 9 oktober 1999
door Harald Doornbos
Alle inwoners van het uit ze
ven huizen bestaande ge
hucht Boznjovic, op vijftig kilo
meter ten zuiden van Sarajevo,
dragen dezelfde achternaam:
Mladic. De beruchtste of voor
anderen bekendste Mladic van
de familie is Ratko, de voorma
lige generaal van het leger van
de Bosnische Serviërs die door
het Haagse Tribunaal op 25 jidi
1995 op de lijst is gezet van ver
moedelijke oorlogsmisdadi
gers.
Deze week maakte de premier
van de Bosnische Serviërs, Mil-
orad Dodik, bekend dat nu ook
zijn regering zal gaan meewer
ken aan de uitlevering van oor
logsmisdadigers. Hiermee lijkt
de arrestatie van kopstukken
als Ratko Mladic en Radovan
Karadzic, de voormalige poli
tiek leider van de Serviërs in
Bosnië-Herzegowina, steeds
dichterbij te komen.
Maar in Boznjovic maakt nie
mand zich zorgen over oom Rat
ko. „Ja, ja, we zijn de familie van
zegt Sretko Mladic zonder
dralen, terwijl hij uit zijn huisje
stapt en over een modderpad
loopt. „Hij is mijn oom, een ju
weel van een vent." Sretko, een
forse 39-jarige Serviër met
baard die in het dorp bekend
staat als Buco (Dikkop), kijkt
om zich heen en wijst op de ar
metierige bende waarin de fa
milie Mladic leeft. Kleine hui
zen. half ingezakte schuren, een
zandpad als doorgaande weg en
wat koeien en kippen.
Moeilijk bestaan
„Ratko is de enige in onze fami
lie die iets waard is"vindt Sret
ko, „Na hem ben ik de slimste,
maar voor de rest is het hier een
zootje." Een andere neef van
Ratko, Zdravko Mladic, staat
op het erf van zijn gammele wit
te huis dat scheef staat. Ook hij
heeft een baard. „Hier is Ratko
in 1943 geboren", vertelt hij ter
wijl hij wijst op het huis. Twee
koeien heeft Zdravko, dat is al
les. En omdat ze de hele dag
maar een beetje door de bossen
en de heuvels lopen, geven de
beesten nog niet eens tien liter
melk per dag. „Het is een moei
lijk bestaan", mompelt hij.
Tienminutenlaterkomt de oud
ste nog in leven zijnde Mladic
aanlopen. Vlaso van zeventig.
Generaal Ratko Mladic (tweede van rechts) dolt met een Canadese blauwhelm in de oostelijke Bosnische stad Zepa, eind juli 1995.
foto RTR
Hij draagt een traditioneel
groen petje dat stamt uit de tra
ditie van de cetniks. Dat waren
nationalistische Serviërs die tij
dens de Tweede Wereldoorlog
samen met de Duitsers tegen de
partizanen van Tito vochten.
Toen zij de strijd dreigden te
verliezen, sloten ze zich echter
massaal aan bij de partizanen
om het vege lijf te redden. „Rat
ko was altijd al de slimste van
het stel", herinnert hij zich. „Hij
mocht graag de schapen hoeden
en dan maar leren uit die school
boeken. Pienter, stil en sterk;
dat was en is Ratko."
Het valt nog niet mee om het ge
boortedorp je van Ratko Mladic
te vinden. Officieel heet het dat
Mladic geboren is in het drie ki
lometer verderop gelegen stadje
Kalinovik. Maar bijna alle be
woners van dit op een woeste
hoogvlakte gelegen en geïso
leerde gebied in het oosten van
Bosnië, moeten weinig hebben
van niet-Serviërs. Buitenlan
ders, Moslims, NAVO-vredes-
troepen? De vijand, zo heet het
nog altijd. Erg populair zijn ze
hier niet. Op de vraag waar de
familie van Ratko Mladic pre
cies woont, volgt meestal een
lange stilte of een wantrouwen
de blik. Zo van: wat moet je van
onze lokale held, je bent toch
geen spion die hem wil arreste
ren of zo? Daarom halen de
meesten de schouders op of zeg
gen dat ze het niet weten.
Leugens
Een enigszins aangeschoten
Serviër in het enige restaurant
van Kalinoyik ontkent in alle
toonaarden dat Mladic hier ooit
is geweest laat staan heeft ge
woond. „Leugens, leugens,
Mladic komt uit Servië, niet van
hier."
Nikola Jovovic (78) heeft Mla
dic' vader Panto in 1943 zien
sterven op de berg Ivan nabij
Sarajevo tijdens gevechten met
de Duitsers. Als familievriend
van de Mladic-familie weet hij
precies waar ze wonen. „Ieder
een in de stad weet waar Ratko
heeft gewoond, maar niemand
wil het zeggen", aldus Jovovic.
„Er is geen beter man dan Ratko
Mladic", vervolgt hij, terwijl hij
links, rechts en rechtdoor roept
nadat hij in de auto is gestapt.
„Zonder Mladic zouden alles
Serviërs in Bosnië zijn ver
moord. Hij is de held van ons
volk."
De Mladic-familie is geschokt
over opmerkingen van hun ei
gen premier Dodik dat ook nu de
Bosnische Serviërs mee zullen
gaan werken met het Haagse
TribunaalLaten ze die oplich
ter zelf naar Den Haag afvoe
ren", meent neef Sretko, „Ratko
zullen ze toch nooit krijgen. Wat
de wereld of wat Dodik ook mo
gen zeggen: het vervult ons met
grote trots dat wij Mladic he
ten."
Niet dat dat hen concreet wat
oplevert. Privileges? „Niet voor
ons, wij zijn gewone burgers nét
als alle anderen", roepen ze in
koor. Dan toch gratis bier in het
café of direct een vrije tafel in
een volle kroeg? „Nee", zegt
Sretko. „Erg veel ontzag boe
zemt de naam niet in. Ik kan ook
steeds moeilijk roepen dat ik
m'n oom ga halen. Daarom heb
ik zelf zes jaar aan karate ge
daan."
Vanaf de plek waar de zeven
huizen staan, kijk je uit op hoge
groene vlaktes en grote rotsen.
Vijfhonderd meter verderop
vallen nauwelijks nog de bouw
vallen op die inmiddels gedeel
telijk zijn overwoekerd met on
kruid en struiken. Dit was het
door moslims bewoonde dorpje
Golobic. Sretko: „De Turken
(scheldwoord voor Bosnische
moslims, red.) begonnen op ons
te schieten, dus wat dóe je dan,
dan vecht je terug."
Moslimland
Volgens Sretko waren die mos
lims wel aardige gasten. Voor de
oorlog, hè, zegt hij, toen we nog
allemaal samen leefden en nie
mand elkaar haatte. „Maar ja,
ze wilden een moslimland van
Bosnië maken en dat konden wij
niet toestaan. Het dorp is trou
wens in brand gestoken door
van die paramilitairen. Dat
vond ik toch wat overdreven om
te doen."
Misschien hebben ze Golobic
wel in brand gestoken in op
dracht van Ratko Mladic. Die
was vanaf 1991 commandant
van het Negende Korps van het
Joegoslavische Volksleger in
Knin in Kroatië en daarna sinds
mei 1992 als commandant enla-
ter generaal van het leger van de
Bosnische Serviërs. Ratko Mla
dic had al de nodige ervaring
opgedaan tijdens zuiveringen
en plunderingen in Kroatië en
Bosnië. Ratko Mladic leidde de
aanvallen op Knin, Sarajevo en
Srebrenica. Het Haagse Tribu
naal concludeerde in 1995 dan
ook dat Mladic verantwoorde
lijk is voor volkerenmoord, mis
daden tegen de menselijkheid
en nog een hele reeks aanklach
ten.
Informatie
De familieleden van Mladic
snappen maar niet waarom de
wereld iets tegen oom Ratko
heeft, „tiet Tribunaal beschikt
niet over de juiste informatie",
meent een Servische vluchtelin
gen uit Sarajevo die in de buurt
woont. „Anders hadden ze hem
nooit aangeklaagd."
Sretko meent: „Ratko heeft
nooit iets fout gedaan, nooit ie
mand zelf gedood. Hij wilde
zelfs nog dokter worden toen hij
jong was. Maar daar had de fa
milie het geld niet voor, dus ging
hij maar naar het leger." GPD
D Toonder Studio's
door Ferdi Schrooten
Jonge misdadigers confronte
ren met hun slachtoffers en ze
tot hun rechtszaak zo veel mo
gelijk uit de cel te houden. Met
die sociale kanten van de door
gaans keiharde 'Amerikaanse
aanpak' kan Nederland zijn
voordeel doen bij de bestrijding
van jeugdcriminaliteit.
Dat stelt Bert Minjon, algemeen
directeur van Rentray, een koe
pel van justitiële jeugdinrich
tingen in het oosten van Neder
land. yoor het ministerie van
Justitie heefthij inmei jeugdge
vangenissen en -rechtbanken in
Amerika bezocht.
De Amerikaanse aanpakisMin
jon veelal te grof. „Uitzonderin
gen daargelaten is alles er
gericht op straf en niet of nau
welijks op behandeling en te
rugkeer in de maatschappij,
zoals hier. Dat komt doordat po
litici met het oog op verkiezin
gen zo hard mogelijk over willen
komen." Gevangenisregimes
voor (jonge) criminelen zijn
daardoor vaak meedogenloos.
„In sommige staten worden tie
ners in één cel met volwassenen
gepropt. Door de nauwelijks be
heersbare toestanden ontstaan
drugshandel en zware gewelds
delicten onder gevangenen."
Maatregelen
Maar de keiharde Amerikaanse
aanpak leidt de laatste tijd tot
meer maatschappelijke maatre
gelen, die volgens Minjon wél.
interessant zijn voor Neder
land. Zo hoeven jonge verdach
ten in een aantal Amerikaanse
staten hun rechtszaak niet meer
standaard in de cel af te wach
ten. „Experts bekijken hoe
gevaarlijk een jongere is. Een
meeloper mag naar huis in af
wachting van berechting." Voor
zwaardere gevallen geldt op
vang overdag in een speciaal te
huis of gecontroleerd naschools
huisarrest, al dan niet door een
zender om de enkel. „Pas in het
uiterste geval volgt voorlopige
hechtenis achter tralies."
Het eigenlijke doel in de VS is
vermindering van het cellente
kort. In Nederland dreigt vol
gend jaar een cellenoverschot
voor volwassen. „Maar er is een
tekort van achthonderd jeugd-
eellen," aldus Minjon, die nog
een ander voordeel ziet van
voorlopige hechtenis buiten de
cel. „Hoe langer jonge crimine
len achter tralies zitten, des te
eerder ze contact met de buiten
wereld verliezen. Dan wordt te
rugkeer in de maatschappij
moeilijker en stijgt de kans op
nieuwe delicten."
In Nederland wordt al mondjes
maat geëxperimenteerd met
elektronisch huisarrest en bin
nenkort begint in acht steden
een proef met nachtdetentie
voor criminele jongeren.
Minjon gaat dat allemaal te
langzaam. Hij wil ook aflopen
de celstraffen zoveel mogelijk
omzetten in mildere strafvor-
men. „Je begint met elektroni
sche detentie. Gaat dat goed,
dan kun je dat afbouwen via na
schoolse dagopvang, steek
proefsgewijs gecontroleerd
huisarrest tot vrijheid."
Minjon heeft daar hoge ver
wachtingen van. Zijn instelling
Rentray helpt criminele jonge
ren aan een vakopleiding, bij
voorbeeld voor een baan in de
horeca of als lasser, en begeleidt
ze nog een half jaar nadat ze er
gens een baan hebben gekregen.
Confrontatie van daders en
slachtoffers kan de kans op her
haling nog verder verkleinen. In
de VS. proberen door de staat
aangestelde en opgeleide be
middelaars deze partijen bijeen
te brengen. GPD
Advertentie
Elke week een nieuwe bestemming, iedere dag nieuwe aanbiedingen van Last Minute
vakanties en vliegtickets. Boordevol informatie en handige reistips. Alle aanbiedingen
vindt u terug op SBS-Text pagina 520. T""v
Uitzendingen van maandag t/m vrijdag fx Ld I L
rond 13.00 uur en in het jgb fi ISS *-*
I W VAKANTIEWINKELS
Tom Poes had dicht bij de ruïne een tentje opgeslagen. De hele dag
had hij vlijtig naar de schat gezocht en omdat hij moe was van al het
graven, had hij bij het vallen van de duisternis zijn slaapmat opge
zocht. Toen heer Ollie te middernacht de kist naar de bouwval zeul
de, sliep hij dan ook al diep, zodat hij het breken van takken en het
gehijg waarmee dit gepaard ging, niet hoorde. „Humpfsprak heer
Bommel ten slotte tot zichzelf. „Dit is ver genoeg - en hier staat ge
lukkig nog een schep in de grond. Pffft! Juist. Nu even een gat spit
ten - en de jonge vriend kan morgen zijn schat vinden. Ach, wat zal
hij blij zijn!" Vervuld van deze mooie gedachten toog de schatbe-
graver aan het werk en hij deed dit met zo'n ijver, dat de aardkluiten
al spoedig in het rond vlogen. Dit trok de aandacht van twee wande
laars, die zich bij nacht en ontij door het duistere woud bewogen.
Het waren de zakenlieden Super en Hieper. Wegens de slechte tij den
was hun bedrijf over de kop gegaan en nu zochten ze naar een bron
van inkomsten. „Daar wordt nog gewerkt, baas", sprak Hiep. „Een
continubedrijf zeker. Laten we een andere wegnemen." Hij maakte
zich gereed de daad bij het woord te voegen, maar Super hield hem
tegen. „Jij zult het nooit leren", gromde deze. „Weet je wat het bete
kent wanneer er iemand hij maanlicht aan het spitten is? Geen eer
lijk werk, jongen! Nee, daar is iemand bezig zijn geld te begraven,
wat ik je zeg!"
Cryptogram
Horizontaal:
1. Door die maat ontstaat er onrust aan de tapkast (6); 7. De geur van
een familielid achter de slee (5); 8. De vis heeft een noot ingeslikt als
of het creme was (5); 9. Meestal niet te bitter (5); 10. Roofdier om te
knuffelen (4); 11. Eerlijker werktuig (6); 12. Opkomende bundel tak
ken (6).
Verticaal:
2. Reeds een lichaamsdeel voor de onrust (5); 3. Plaats in het heelal
(6); 4. Houterige kip (6); 5. Het is een slang die ik volg (4); 6. Ruige din
gen bij een meisje aan de boezem (8); 10. Gat om in te springen (4);
11Dat handvat kan aangenaaid worden (3).
Het recept is gebaseerd op het
oude recept voor een jamtaart
zoals men die in ons land in de jaren
tussen de beide wereldoorlogen
graag thuis bakte. Het recept is in
een nieuwe jas gestoken en wordt
voorzien van een vulling met bos
vruchten. Voor de afwerking van de
taart dient u glazuur te maken - dat
lijkt moeilijk, maar dat is het in wer
kelijkheid helemaal niet.
Voor de taart:
5 eieren; 150 gram suiker; vinger
greepje zout; 1 eetl. geraspte li
moen- of citroenschil; 100 gram 2
theel. bloem, gezeefd; 25 gram maï
zena. Voorts: 350 gram bosvruch
tenconfiture (jam); 2 theel. 5 drup
pels limoen- of citroensap; 2 eetl.
crème de cassis (zwarte bessenli-
keur); 150 gram poedersuiker, ge
zeefd.
Gebruik een springvorm met een
middellijn van 26 a 28 cm.. Beboter
de wand en bodem van de vorm en
strooi er wat bloem (ca. 2 theel.)
over. Schud de overtollige bloem
uit de vorm.
Breek de eieren in een kom en voeg
suiker, zout en limoen- of citroen
rasp toe. Roer met de elektrische
handmixer zo lang tot een romige
massa is verkregen. Spatel bloem
en maïzena er zo luchtig mogelijk
door. Doe alles over in de vorm.
Plaats de vorm iets onder het mid
den in de tot 180 aaC. voorverwarm
de oven. Bak de taart in ca. 45 minu
ten goudbruin en gaar. Laat de taart
nadat ze uit de oven is genomen
nog 5 minuten in de vorm staan.
Neem dan de wand van de vorm
Hans Belterman
van de bodem los. Laat de taart op
een taartrooster volkomen koud
worden.
Maak de confiture in een pannetje
warm. Ze dient dik vloeibaar te zijn.
Voeg limoen- of citroensap en de li
keur toe. Roer alles goed door,
Neem het pannetje van de warmte
bron. Snijd de taart horizontaal in
drie plakken. Verdeel driekwart van
de vulling over de onderste twee
plakken. Strijk de vulling erzo gelijk
matig mogelijk over uit. Leg de plak
ken hierna, zoveel mogelijk in het
oorspronkelijke model, op elkaar.
Leg de taart op een platte schaal.
Wrijf de resterende vulling dooreen
fijne zeef. Bestrijk de zij- en boven
kant van de taart ermee.
Stort de gezeefde poedersuiker in
een kom. Roer er enkele druppels li
moen- of citroensap door en voeg
er, onder voortdurend roeren, drup
pel voor druppel nog zoveel heet
water aan toe tot een dik vloeibaar
glanzend glazuur is verkregen.
Strijk het glazuur met een vochtig
gemaakt mes vrij dun en bovenal zo
gelijkmatig mogelijk over de bo
ven- en zijkant van de taart uit. Hier
na kunt u de taart eventueel garne
ren door precies in het midden
enkele kleine rode vruchtjes (aard
beien, frambozen, bessen en bra
men) te leggen en voorzichtig in de
nog zachte glazuur te drukken.
Noodzakelijk is het niet: De taart
oogt met de strakke glazuurlaag er
over precies zoals men dat ook in de
volgende eeuw graag zal zien.
Nadat de taart is voorzien van de
glazuurlaag dient ze ten minste an
derhalf uur op een koele plek ge
plaatst te worden. Echter beslist
niet in rlfi kneikast!
Nautisch bericht
Aan zee staat een vrij krachtige westenwind, 5 Beaufort. Het zich:
matig tot goed. De temperatuur van het kustwater ligt rond 16 gr
den.
Waterstanden
ZATERDAG
Hoog water
Laag water
9 OKTOBER
NM
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
Vlissingen
02.42
253 14.57
242
09.02
179 21.27
Terneuzen
03.00
274 15.17
264
09.28
191 21.52
Bath
04.03
323 16.23
308
10.33
220 23.02
Roompot Buiten
02.40
192 14.55
179
08.55
119 21.15
Z'zee/Colijnsplaat
04.35
184 16.50
173
10.25
120 22.45
Stellendam Buiten
02.42
191 15.06
171
08.39
061 21.10
Wemeldinge
04.30
207 16.45
196
10.25
134 22.45
Krammersl. West
05.00
200 17.20
188
10.30
129 22.45
ZONDAG
Hoog water
Laag water
10 OKTOBER
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
Vlissingen
03.19
25615.36
248
09.35
181 22.02
Terneuzen
03.37
277 15.53
272
10.06
193 22.30
Bath
04.40
323 16.55
313
11.10
216 23.37
Roompot Buiten
03.20
195 15.30
187
09.30
124 21.55
Z'zee/Colijnsplaat
05.10
183 17.25
177
10.55
120 23.15
Stellendam Buiten
03.21
195 15.42
177
09.15
063 21.45
Wemeldinge
05.05
207 17.20
202
10.55
136 23.25
Krammersl. West
05.35
197 17.55
189
10.55
130 23.20
MAANDAG
Hoog water
L
.aag water
11 OKTOBER
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
Vlissingen
03.56
255 16.09
251
10.09
183 22.35
Terneuzen
04.13
277 16.28
276
10.41
193 23.03
Bath
05.16
320 17.29
316
11.46
214
Roompot Buiten
03.50
19416.05
190
10.00
127 22.25
Z'zee/Colijnsplaat
05.45
180 17.55
179
11.25
123 23.50
Stellendam Buiten
04.02
194 16.20
181
09.44
065 22.26
Wemeldinge
05.40
206 17.50
204
11.30
139 23.55
Krammersl. West
06.10
192 18.25
187
11.30
134 23.50
Europa: Tweedeling
In de noordelijke helft van het continent is het regenachtig,
terwijl in het zuidelijke deel de zon overheerst. Oorzaak van
deze tweedeling zijn een aantal storingen die zich in het nooi
den ophouden en een groot hogedrukgebied dat positie voo1
het zuiden heeft gekozen. In Noorwegen, Zweden en Finland
het dan ook bewolkt en van tijd tot tijd valt er regen. De temp
ratuur varieert van 4 graden in het noorden tot maximaal 12
het zuiden. Ook in de regio rond Moskou valt regen en plaat!
lijk kan het even flink plenzen. In Polen, Tsjechië en Slowakiji
valt eveneens wat regen bij temperaturen rond 14 graden. In
Duitsland is het bewolkt en ook daar overheerst de regen. Df
temperatuur loopt op naar 13 tot 16 graden. Op de Britse eik
den heeft eveneens bewolking de overhand waaruit af en toi
regen valt. Daarentegen is het in Frankrijk droog en schijntd
zon af en toe. Het wordt er 18 tot 22 graden. In Spanje en
Portugal is het zonnig en warm, alleen in het uiterste zuiden
valt wat regen. In Italië en op de Balkan domineert de zon bij
maxima van 22 graden. Veel zon is ook te vinden in Grieken
land en Turkije.
De bewolking blijft voor de zon dit Door: Jordi Bloei
weekeinde en maandag meestentijds
een sta-in-de-weg. Pas na maandag zorgt een mobiel hogedrukge
bied voor zon. De frissere nachten met kans op mist moeten we dan
maar op de koop toenemen. Ook vanochtend is het grijs, bewolkt
weer en van tijd tottijd regent of motregent het. Vanmiddag wordei
de droge perioden lang en misschien breekt de zon zelfs even door,
Grootschalige opklaringen komen echter niet voor. Het wordt onge
veer 15 graden bij een meest matige westelijke wind. Vanavond zijn
er ook nog een paar opklaringen, maar al snel veroorzaakt een vol
gend front, een warmtefront, opnieuw veel wolken en perioden me
lichte regen. Vannacht houdt de regen aan bij minimumtemperatu
ren van 13 graden. Morgenochtend wordt het geleidelijk aan droog
maar een dik pak wolken blijft de regio in zijn greep houden. Pas in
de namiddag of avond klaart het wel een beetje op. De temperatuui
pakt het groots aan, want het kwik in de thermometer stijgt tot 19
graden. Er waait een matige
westelijke wind, rond kracht
4. Maandag schuift een kou- -
front over do regio. Dit bete Lichte regen j.14"
kent een herhaling van zetten: y ^PjjjRF
veel wolken en wat buien. ■?P
Later op do dag kan de zon te SéÉfcf-jrjö'Y''' W4
voorschijn komen. De tempo- j
raturen liggen iets lager dan j - H
zondag met 17 graden als -W5 r-/~- ,/U
hoogste waarde. Dinsdag be- rj-VII:. i™»j j
weegt echter een hogedruk- \V4 I •--
gebied via Engeland in ooste- j
lijke richting en dit rnooiweer- 'fyjyij"T*
systeem doet dus ook onze itlTi W4
contreien aan. Dit heeft posi- r T T jyjjf
tieve gevolgen: de zon laat y'
zich vaker zien en de wind Wfê.Tl
zwakt af. Waarschijnlijk is de
ze weersverbetering van lan
gere duur.
Vooruitzichten
Zon
O
zaterdag
onder 19.01
zondag
op 8.00
max.
min.
wind
Maan
zaterdag
onder 19.2
zondag
op 8.35
Zeeland: Sta-in-de-weg
