Senioren op het vrijerspad
Relatiemarkt ouderen
is booming business
in deze bijlage
reportage 25
zaterdag 9 oktober 1999
De afgelopen tien jaar is het
aantal 55-plussers dat voor de
tweede keer is getrouwd met dertig
procent toegenomen. Naarmate de
levensverwachting stijgt, wordt de
behoefte aan een tweede relatie
groter. In vuur en vlam staan hoeft
niet meer, maar een maatje is meer
dan welkom, al moet de vrouw daar
meer werk voor verzetten dan de
man. Senioren op het vrijerspad:
„We hebben samen de grootste lol."
Komend weekend is het zover. Dan
gaat Karei Veldman (68) met zijn
nieuwe vriendin Paula (63) Jansma voor
het eerst een weekendje weg. Spannend is
het wel, want ze zijn allebei een hele tijd
alleen geweest. Maar na drie maanden
van kennismaken is Veldman steeds ze
kerder van zijn nieuwe relatie. „We delen
dezelfde hobby's en interesses en dat is
heel belangrijk", zegt hij. „Veel belangrij
ker dan het lichamelijke aspect." La
chend: „Toch ben ik heel benieuwd hoe
het loopt dit weekend. Want het is de eer
ste keer dat we samen de nacht doorbren
gen."
Genegenheid
Veldman was twee keer getrouwd en ver
loor beide vrouwen aan kanker. Toen zijn
tweede echtgenote anderhalf jaar geleden
overleed, voelde hij zich erg eenzaam.
„Hoewel ik hele lieve kinderen en veel
vrienden en kennissen om me heen heb,
miste ik toch de genegenheid. Na een tijd
je kwam het besef dat ik graag een nieuwe
relatie wilde." De weduwnaar zette een
advertentie in een seniorenblad en kreeg
vervolgens - waarschijnlijk door het
'vrouwenoverschot' onder senioren - 69
reacties. De brieven waren heel divers. De
ene briefschrijfster was kort en onper
soonlijk, terwijl een andere dame haar he
le leven en diepste gevoelens aan Veldman
toevertrouwde. „Het was onmogelijk om
iedereen te ontmoeten, dus selecteerde ik
op woonplaats", zegt de weduwnaar-.
„Want als je elkaar nodig hebt, moet je er
snel kunnen zijn.
Met de zeven dames die overbleven,
maakte hij een afspraak. „Dat was nogal
ongemakkelijk", zegt de weduwnaar.
„Soms voelde ik me net de keuringsdienst
van waren." Uiteindelijk ontmoette hij
Paula, die al een aantal jaren weduwe
was. „Met haar klikte het meteen", zegt
Veldman stralend. „We hadden meteen de
grootste lol en bleken dezelfde achter
grond te hebben. We konden ook heel goed
praten over onze overleden partners.
Maar ze zal nooit de plaats innemen van
mijn overleden echtgenotes."
Volgens Pearl Dykstra, die onderzoek
doet naar ouderen bij het Nederlands In
terdisciplinair Demografisch Instituut
(NIDI) is deze uitspraak tekenend voor
veel senioren. „Ze hebben een beetje het
gevoel dat ze hun eerste partner verraden
dooreen nieuwe relatie te beginnen. Maar
na een tijdje beseffen ze wel dat het leven
doorgaat en ze er maar beter het beste van
kunnen maken."
Het taboe op een tweede relatie is de laat
ste jaren dan ook veel kleiner geworden,
weet de onderzoekster. „Oudere mensen
hebben nu een veel hogere levensver
wachting dan vroeger. Ze voelen er niets
voor om nog vijftien jaar alleen te blijven
en gaan actief op zoek naar een nieuwe
partner." Ook het groeiend aantal schei
dingen heeft invloed op de houding van de
senioren. „Daardoor komen er steeds
meer alleenstaanden", zegt Dykstra, „en
wordt een tweede relatie veel beter geac
cepteerd."
De meeste ouderen vinden hun nieuwe
partner binnen hun eigen lering. Soms is
dat iemand die ze al jaren kennen maar
die ze nooit hebben beschouwd als poten
tiële partner. Een andere keer ontmoeten
ze iemand in de kerk of bij een vereniging.
„Ooktijdens ouderenreizenis er een grote
kans om iemand tegen het lijf te lopen",
zegt de onderzoekster. „En als dat alle
maal niet lukt, zijn advertenties of rela-
tiebuxeaus altijd nog een optie."
Advertentie
Lia van der Meer (69) en Gert Peters (71)
ontmoetten elkaar via een advertentie in
het blad van de Katholieke Bond voor Ou
deren (KBO). Beiden waren een keer ge
trouwd en hadden daarna een lange rela
tie. Lia's partner overleed november vorig
jaar. „Ik zag toen Gerts advertentie en be
sloot daarop te schrijven", zegt ze. „Daar
na ging het eigenlijk heel'snel. We zijn nu
vier maanden bij elkaar en wonen prak
tisch samen. De ene week zijn we bij mij
thuis en de andere week bij hem. Dat is
heel gezellig, want alleen is ook maar al
leen."
Dykstra van het NIDI vertelt dat veel ou
deren op zoek gaan naar een partner
omdat ze zich eenzaam voelen. „Uit mijn
onderzoek blijkt dat vooral mannen be
hoefte hebben aan een nieuwe partner. Ze
missen de gezelligheid en de verzorging
van een vrouw. Alleenstaande dames
daarentegen hebben veel meer de behoef
te aan iemand met wie ze leuke dingen
kunnen ondernemen."
Dykstra ontdekte ook dat gescheiden ou
deren eenzamer zijn dan mensen die ver
weduwd zijn. De eerste groep heeft vaak
een negatieve kijk op relaties en heeft bo
vendien de eigen vrienden- en kennissen
kring na de scheiding zien slinken. Ze
hebben daardoor minder mensen om op
terug te vallen. Wëduw(nar)en daarente
gen kijken vaak met een goed gevoel terug
op hun huwelijk en hebben nog een groot
netwerk van mensen die hen steunen.
Dat deze mensen ook eenzaam kunnen
zijn, ondervond Gert Peters aan den lijve.
„Ik kreeg een brief van een weduwe die
ook wel met haar in het huwelijk wil tre
den. „Maar daarvoor wil ik je toch eerst
beter leren kennen", zegt hij. „We doen
het rustig aan. Dan zien we vanzelf wel
hoe het loopt."
Stijging
Dat Peters en Van der Meer niet de enigen
zijn die er zo over denken, blijkt uit de cij -
f ers van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek over het aantal 55-plussers dat de
afgelopen jaren voor de tweede keer
trouwde. Terwijl het totale aantal huwe
lijken tussen 1987 en 1997 met drie pro
cent afnam, steeg het aantal ouderen dat
voor de tweede keer in het huwelijk trad
gemiddeld met bijna dertig procent. De
grootste stijging deed zich voor onder de
mensen van 65 jaar en ouder, waar vijftig
procent meer mensen trouwden.
schreef dat ze twee huizen had en een heel
goed banksaldo. Dus als ik een relatie met
haar zou beginnen, zat ik gebakken. Ze
zag mij als haar laatste kans. Dat is eigen
lijk heel triest.Ook Lia van der Meer ont
moette een man die heel graag een relatie
wilde. „Hij kwam bij mij thuis en richtte
in gedachten mijn huis al in met zijn spul
len. Hij was zo gek op mij dat hij meteen
met me wilde trouwen. Dat vond ik toch
een beetje te veel van het goede.Lachend
voegt Peters eraan toe dat hij misschien
„Ouderen besluiten vaak al heel snél dat
ze willen trouwen", zegt Dykstra van het
NIDI. „In tegenstelling tot jongeren we
ten zij al vrij vroeg of ze bij elkaar passen
en of een gezamenlijke toekomst voor hen
is weggelegd. Ze hebben immers al veel
meer levenservaring. Bovendien dwingt
de tijd hen beslissingen te nemen. Ze heb
ben immers geen dertig jaar meer te
gaan." Ook het aantal ouderen dat onge
huwd samenwoont of een lat-relatie
heeft, neemt toe. „Veel mensen willen
toch graag hun eigen leven houden en zien
elkaar alleen maar in de weekenden",
zegt Dykstra. „Er wordt dan ook driftig
heen en weer gependeld tussen de woon
plaatsen van de geliefden."
Niet iedereen heeft positieve ervaringen
bij het zoeken naar een nieuwe partner.
Jenny Nijhuis (68), sinds twee jaar wedu
we na een huwelijk van 46 jaar, kreeg op
haar advertentie acht reacties. „Die vie
len me zwaar tegen"zegt de weduwe.,De
mannen waren eigenlijk alleen maar op
zoek naar iemand die hen wilde verzor
gen. Daar heb ik helemaal geen zin in.De
drie heren die ze uiteindelijk besloot te
bellen, toonden geen enkel initiatief.
„Toen ik vroeg wat ze wilden doen bij een
afspraakje, kondenze alleen maar beden
ken dat ze een eindje wilden fietsen.Ver
ongelijkt: „Dat kan altijd nog op mijn
tachtigste. Ik heb dan ook heel vriendelijk
bedankt." De weduwe denkt dat haar
leeftijd het grootste probleem is. „De he
ren die me schreven, waren allemaal veel
ouder. Mannen van mijn leeftijd willen
een jongere vrouw. Ik ben eigenlijk te
oud", zegt ze teleurgesteld. Nijhuis kijkt
nu nog af en toe naar contactadvertenties,
maar durft er niet op te reageren. „Die
slechte ervaring speelt nog steeds mee. Ik
ben veel te bang voor een teleurstelling."
Ze hoopt binnenkort op een 'spontane
manier' iemand te ontmoeten. „Ik zie in
mijn omgeving steeds meer ouderen die
op zoek zijn naar een relatie. Wellicht
werkt dat in mijn voordeel. Ik blijf hoop
houden."
Inschrijvingen
Dat de relatiemarkt voor ouderen 'boom
ing business' is, blijkt uit het groeiend
aantal inschrijvingen bij het relatiebu
reau Mens Relatie. Directeur Merel
Mönch: „Ongeveer een kwart van mijn
cliënten is ouder dan 55 en er komen er
steeds meer bij. Ik zie heel duidelijk een
groei in deze markt." De directeur merkt
ook dat haar klanten steeds ouder wor
den Laatst heb ik een man van 8 6 en een
vrouw van 78 bij elkaar gebracht. Dat is
toch prachtig?"
Een aantal jaren geleden was het grootste
deel van de ingeschrevenen van het vrou
welijke geslacht, maar tegenwoordig ne
men steeds meer gescheiden mannen en
weduwnaren het initiatief om zich aan te
melden bij het bureau. „Op die manier
wordt het bemiddelen een stuk makkelij-
In vuur en vlam staan hoeft niet meer,
vrienden zijn is belangrijker.
foto Joris den Blaauwen
ker", zegt Mönch. „Al houd je altijd een
'damesoverschot.' Er zijn nu eenmaal
meer oudere vrouwen dan mannen."
De eisen die haar cliënten stellen aan hun
toekomstige partner zijn heel redelijk,
weet de directeur. „Het belangrijkste is
dat ze allebei op hetzelfde niveau zitten,
qua opleiding en welstand. Bovendien wil
een gescheiden vrouw graag een man die
ook gescheiden is en zoekt een weduw
naar vaak een weduwe." Uiterlijke ken
merken zijn van ondergeschikt belang.
„Natuurlijk willen ze wel een partner die
er goed verzorgd uitziet, maar of hij nu
blond of bruin haar heeft of iets te dik is,
doet er niet toe"zegt Mönch. „In vuur en
vlam staan hoeft niet meer, vrienden zijn
is belangrijker."
Hoge eis
Een enkele keer stelt een cliënt een te hoge
eis; een man van zeventig die bijvoorbeeld
een vrouw van veertig zoekt. „Ik maak
dan heel snel duidelijk dat dit niet reëel
is", zegt de bemiddelaar. „Ook als de man
alleen maar op zoek is naar een veredelde
huishoudster prik ik daar snel doorheen.
Hoewel de bemiddeling bij ouderen vaak
succesvol is, kunnen zich ook problemen
voordoen. De grootste moeilijkheid is dat
beide partners een flinke 'bagage' met
zich meesjouwen. Eventuele problemen
in de vorige relatie, maar ook de kinderen
uit het eerste huwelijk kunnen invloed
hebben op de volgende verbintenis. „Het
komt vaak voor dat kinderen het niet eens
zijn met de partnerkeuze van hun vader of
moeder", zegt Mönch. „De cliënt bevindt
zich dan tussen twee vuren. Enerzijds wil
hij een gelukkige toekomst met de nieuwe
partner, maar hij wil de kinderen ook niet
kwetsen."
Karei Veldman heeft hier ervaring mee.
De kinderen van zijn tweede vrouw kun
nen het niet verkroppen dat iemand de
plaats van hun moeder inneemt. „Ik heb
dan ook nauwelijks contact meer met ze",
zegt Veldman. „Ik vind het heel jammer,
maar het leven gaat door. Ook voor mijIk
wil er nog iets van maken en als zij mij dat
niet gunnen, is dat hun probleem." De
kinderen van zijn nieuwe vriendin Paula
waren juist Vél positief over de nieuwe
partner van hun moeder. „Haar dochter
zei letterlijk dat Paula mij niet meer
moest laten gaan", zegt hij stralend. „En
dat is ze ook zeker niet van plan."
Anouk Middelkamp
De namen van de ouderen in dit verhaal zijn gefin-
Willem Wever opent deuren voor kinderen
Fotorubriek: uitwaaien
Professor Voute over kinderen en euthanasie
Pieken en dalen van Richard Krajicek
Maria Callas, zangeres van de eeuw
Stand-up comedian met een vlotte pen
Tien jaar na de ramp met de Exxon Valdez
Turkije mag militair niet worden onderschat
