Oudere vaak slachtoffer geweld
Bronzen Pandabroodje voor prins
Leerlingen varen nieuwe school open
Machinefabriek krijgt toch nieuwe directie
Werkgevers noemen
Klimaatnota ramp
voor werkgelegenheid
Zeeuwse thuiszorg
ziet niets in Utrechtse
wervingscampagne
Automobilisten en
toeristen eisen regels
veiligheid tunnels
17
Mishandeling meestal gevolg van machteloosheid verzorgers
Politie flitst
duizenden
hardrijders
Deodorant
Terneuzenaar
mishandeld
zeeuwse almanak
Meeëter
PZC
ZEEUWS-VLAANDEREN
woensdag 29 september 1999
doorMaurits Sep
VLISSINGEN - De huidige di
rectie van de Machinefabriek
van de Koninklijke Schelde
Groep moet in de aangekon
digde reorganisatie wel dege
lijk het veld ruimen.
De Centrale Ondernemings
raad had dat als eis gesteld.
Volgens COR-voorzitter R. de
Jonge heeft de Raad van Be
stuur die eis gehonoreerd.
KSG-woordvoerder T. L. van
de Poel van de KSG verklaarde
maandag dat de leiding aan
blijft en de directie gaat voeren
over de twee nieuwe BV's die
uit de Machinefabriek voort
komen. In een nadere toelich
ting zegt Van de Poel dat de
huidige directie 'vooralsnog'
aanblijft, 'tot er een nieuwe lei
ding is'. Bovendien blijven de
directeuren werkzaam binnen
de KSG. De Schelde voert ge
sprekken met een kandidaat
voor de opvolging van de hui
dige directie van de Machine
fabriek. Die kreeg forse kritiek
over zich heen van zowel de on
dernemingsraad als de raad
van bestuur. De directie zou
signalen dat het de verkeerde
kant opging te lang hebben ge
negeerd. De Centrale Onderne
mingsraad heeft onderzoeken
gelast naar de omvang, samen
stelling en beste positie van vijf
bedrijfsonderdelen.
De onderzoeken moeten voor
het einde van dit jaar klaar
zijn. De reden daarvoor is dat
dan de opzegtermijnen aflopen
voor de mensen die bij de Ma
chinefabriek moeten vertrek
ken. COR-voorzitter De Jonge
hoopt dat de onderzoeken aan
tonen dat sommige arbeids
plaatsen niet kunnen verval
len. „Omdatmensen dannogin
de opzegtermijn zitten, kanhet
ontslag zonder problemen
worden teruggedraaid."
Tot zijn grote teleurstelling
heeft De Jonge moeten consta
teren dat vijf van de zeven le
den van de ondernemingsraad
van de Machinefabriek tot de
ontslagenen behoren.Maar er
is absoluut geen sprake van
ontslag omdat men zich kri
tisch heeft uitgelaten over het
bedrijf. Dat zij weg moeten is
geheel conform de afspiegeling
van bijvoorbeeld leeftijd en
dienstjaren. Ik kan er dus niks
aan veranderen."
door Arjan van Westen
iVLISSINGEN - Een op de twin-
lig ouderen in Zeeland is het
Slachtoffer van verbaal of fysiek
geweld. Ook krijgen senioren op
grote schaal te maken met dief
stal. De daders zijn familiele
den, bekenden of verzorgers.
Welzijnsorganisatie Scoop zet
ten netwerk op om deze vorm
van mishandeling en uitbuiting
'te bestrijden.
it onderzoek van de Vrije Uni-
'ersiteit in Amsterdam bleek
inlangs dat vijf procent van de
:elfstandig wonende 65-plus-
;ers in Amsterdam het slachtof
fer is van geweld en diefstal bin-
ïen de relationele sfeer. ,,Die
ijfers zijn zonder meer toepas
bar op Zeeland", zegt G. van
teeuwen, consulent ouderen bij
icoop. Verbale agressie komt
jvolgens haar het meest voor, ge
volgd door diefstal en lichame-
ii]k geweld. Het gaat altijd om
tructurele agressie tegen be-
aarden die van zorg afhanke-
ijk zijn. Een enkele keer is er
sprake van opzettelijke langdu
rige verwaarlozing.
Het netwerk waarin naast
Scoop de Zeeuwse Stichtingen
Welzijn Ouderen, de SOS Tele
fonische Hulpdienst, Algemeen
Maatschappelijk Werk Walche
ren en Slachtofferhulp Zeeland
bijeenkomen, moet mishande
ling opsporen en hulp verlenen.
Huisartsen en andere professio
nele zorgverleners gaat het net
werk op het probleem wijzen.
Het onderwerp ouderenmis-
handeling zit volgens Van Leeu
wen nog in de taboesfeer. De
slachtoffers durven er niet voor
uit te komen. Bovendien willen
ze de relatie met de dader niet op
het spel zetten.
Onwetendheid is de oorzaak
van veel agressie. Van Leeuwen
woonde deze week in Ede een
congres bij over ouderenmis-
handeling. Een spreker haalde
tot haar genoegen het woord
'mishandelen' uit elkaar. „Door
te spreken over mis-handelen
geef je goed aan wat het pro
bleem is." Familie en andere
verzorgers kunnen de druk niet
aan. Ten einde raad schreeuwt
men tegen de oudere, zonder
zich te realiseren wat dit voor
het slachtoffer betekent. Wordt
de stress groter, dan gaan som
mige verzorgers over tot fysiek
geweld. Van Leeuwen zegt dat
het in mindere mate ook in de
professionele hulpverlening ge
beurt.
Dementie
Veel aandacht vragende demen
te bejaarden, die thuis door fa
milie worden verzorgd, krijgen
het meest te maken met geweld.
Overbelasting en onbekendheid
met dementie zijn er de oorzaak
van. Ten einde raad bindt de
ioor Maurits Sep
BORSSELE - De Klimaatnota
van minister Pronk van milieu is
funest voor de werkgelegenheid
in Midden-Zeeland. Dat schrij
ven de afdeling Zeeland van de
Maatschappij voor Nijverheid
en Handel en de Brabants-
Zeeuwse Werkgeversvereniging
(BZW) in brieven aan Pronk en
ide Tweede Kamer.
Zij pleiten daarom voor het
openhouden van de kerncentra
le Borssele en voor minder ver
gaande milieumaatregelen voor
kolencentrales.
Pronk wil dat kolencentrales
jvorden omgebouwd om op gas
te worden gestookt. Gas is beter
poor het milieu, omdat daarbij
ininder broeikasgassen worden
MIDDELBURG - Aan de
inmiddels tienduizenden
bonnen die sinds half juni
zijn uitgeschreven voor
verkeersovertredingen,
heeft de politie er vorige
week weer ruim 7700 aan
toegevoegd.
De helft betrof snelheids
overtredingen op de rou
tes Goes-Grevelingen-
dam en Vrouwenpolder-
Schouwen. Op de trajec
ten werden 3968 mensen
betrapt die te hard reden.
Daarnaast betrapten ver-
keerslicht-annex snel
heidscamera's er 654 be
stuurders die te hard en/of
door rood licht reden.
Op Walcheren kregen 838
vorige week een bon voor
te hard rijden, in West-
Zeeuws-Vlaanderen 814,
in Oost-Zeeuws-Vlaan-
deren 731 en op Tholen
310. In de laatste twee re
gio's werden nog eens 371
(Oost-Zeeuws-Vlaande-
ren) en 400 (Tholen) men
sen geknipt door een ge
combineerde camera.
Verder kregen nog 250
mensen een bekeuring
voor het niet-dragen van
de autogordel en hadden 6
motor- of bromfietsrij
ders geen helm op.
verzorger bijvoorbeeld de de
mente vast. „De agressie is het
gevolg van wanhoop", merkt
Van Leeuwen op.
Verleiding
Financiële uitbuiting van be
jaarden komt op grote schaal
voor. Daders hebben veelal een
drank- of gokverslaving of
langlopende schulden. De oude
ren lenen bijvoorbeeld te goeder
trouw geld aan hun kinderen.
Van Leeuwen: „Brengen ze dat
later ter sprake, dan zeggen de
daders: 'Dat heb je toch gege
ven, weet je dat niet meer?" Veel
familieleden zijn verantwoor
delijk voor de financiële zaken
van ouderen. De verleiding is
dan groot om misbruik van deze
taak te maken.
De vergeetachtigheid van be
jaarden roept misbruik op. Van
Leeuwen wil onder meer van
wege het hoge aantal diefstallen
met de politie om de tafel gaan
uitgestoten. Voor de Elektrici-
teits-Productiemaatschappij
Zuid-Nederland (EPZ) is dit een
ingrijpende beslissing, omdat
het bedrijf voor een groot deel
afhankelijk is van kolenge-
stookte elektriciteitscentrales,
zoals die in Borssele. EPZ wordt
extra getroffen omdat de kern
centrale Borssele in 2004 dicht
gaat.
Nijverheid en Handel wijst
Pronk erop dat de EPZ-centra-
les in Borssele door de Klimaat
nota geen toekomst meer heb
ben. Sluiting zou betekenen dat
negenhonderd mensen op straat
komen te staan. Gezien de pro
blemen waarin ook de Konink
lijke Schelde Groep al verkeert
en de andere industrieën die
eveneens inkrimpen, kan de
Zeeuwse economie zo'n klap
niet verwerken, voorspelt voor
zitter K. Scherphuis.
De BZW richt zijn pijlen op pre
cies dezelfde punten in de Kli
maatnota. De omschakeling
van kolen naar gas vereist extra
investeringen, terwijl eerdere
investeringen nog niet zijn afge
schreven. Dit leidt er volgens de
BZW toe dat EPZ de prijs voor
stroom moet verhogen en daar
mee zijn concurrentiepositie
verspeelt.
Onbegrijpelijk
Vooral sluiting van de kerncen
trale is voor Nijverheid en Han
del en de BZW onbegrijpelijk.
Beide constateren dat Pronk er
aan voorbijgaat dat de kerncen
trale goedkope en schone elek
triciteit levert, omdat er geen
C02 bij vrijkomt. Bovendien is
de centrale onlangs volledig ge
moderniseerd. Sluiting staat
gelijk aan het weggooien van al
die investeringen. De BZW be
treurt het tevens dat daardoor
technologische kennis verloren
MIDDELBURG - De Middel
burgse politierechter heeft
dinsdag een 36-jarige man uit
Goes bij verstek veroordeeld tot
twintig dagen cel.
De Goesenaar stal 17 juli dit
jaar bij Albert Heijn in Gissin
gen 37 spuitbussen deodorant
met een waarde van 200 gulden,
maar kwam door zijn vreemde
houding niet langs de kassa. De
spuitbussen had hij namelijk
onder zijn kleren verstopt.
Het vonnis kwam overeen met
de eis van de officier van justitie.
Prins Bernhard kreeg gisteren als president van het Wereld Natuur Fonds een bronzen Pandabrood aangeboden; het fonds vierde dat
er in tien jaar 65 miljoen broodjes zijn verkocht. foto Raymond Rutting/ANP
door Piet Kleemans
ZIERIKZEE - Een lekker broodje voor
een goed doel. Dat is het recept van de ge
zamenlijke actie 'Help de natuur een
pootje, eet een Pandabroodje' van het We
reld Natuur Fonds (WNF) en bakke-
rijgrondstoffenproducent Koninklijke
Zeelandia uit Zierikzee.
Het leverde het WNF in tien jaar tijd zes
eneenhalf miljoen gulden op. WNF-presi-
dent prins Bernhard kreeg dinsdag ter ge
legenheid van het jubileum en de verkoop
van het 65 miljoenste Pandabroodje een
bronzen Pandabroodje. Twaalf weken na
het begin van de actie in 1989 reisde een
delegatie van Zeelandia naar Soestdijk
om een cheque van 650.000 gulden aan
prins Bernhard aan te bieden. Gisteren
reisde onder aanvoering van directeur G.
Rietveld van Zeelandia opnieuw een
ploeg naar het paleis. Dit keer om een zeer
grote munt, het symbool voor de zesen
eenhalf miljoen gulden, aan de prins te
overhandigen.
Het Pandabroodje is volgens Rietveld een
trendsetter gebleken. In de tien j aar dat de
actie loopt is het broodassortiment enorm
verbreed, zowel bij ambachtelijke bak
kers als de broodafdeling in de super
markt. Toch is dat volgens Rietveld niet
ten koste gegaan van het Pandabroodje.
WNF en Zeelandia koppelen een actie aan
het jubileum. De consument krijgt bij
aankoop van een Pandabroodje een
kleurplaat en een exemplaar van het
WNF-jeugdblad Tam Tam. Kinderen
kunnen hun kleurplaat inleveren bij him
bakker. De winnaars van de kleurwed-
strijd krijgen twee vrijkaartjes voor de
theatershow Bart Hupie en het vreemde
geluid.
door Lilian Dominicus
TERNEUZEN - Vijfentwintig
jaar geleden stond zijn moeder
er, als klein meisje, met de toen
malige burgemeester J. C. As-
schoff van Terneuzen. Dinsdag
middag deed Eelco van Es (3,5)
het nog eens dunnetjes over. Met
een tiental schoolkinderen
vaarde hij in een sloepje op wie
len het schoolplein op.
Daar meerde hij aan en met de
hulp van wethouder A Stahl-
Hemelsoet wierp hij de tros om
de meerpaal op het plein. Hier
mee was de heropening van
openbare basisschool De Meer
paal met in Terneuzen, na de fu
sie met De Wiekslag, een feit.
De kinderen van de fuserende
scholen hadden een passende
yell bedacht. 'Wiekslag en
Meerpaal zijn nu bij elkaar, onze
school is nu helemaal klaar, hoe
ra hoera laat de duiven nu vrij,
met de nieuwe school zijn we al
lemaal blij', schreeuwden ze in
koor. De vrijgelaten duiven,
symbool voor De Wiekslag, von
den al gauw hun vrijheid.
,Het is niet alleen een meerpaal,
maar ook een mijlpaal", zei
Stahl-Hemelsoet na de opening.
In het kort legde ze de beweeg
redenen van de gemeente uit om
tot de veelbesproken fusie over
te gaan. „De Wiekslag werd
steeds minder groot. En het ge
meentelijk huisvestingsbeleid
is om elke school op één locatie
te huisvesten. De Wiekslag was
de openbare school die het
dichtst bij De Meerpaal is gesi
tueerd. De Meerpaal is bereik
baar voor iedereen uit Oude-
landsehoeve, Katsepolder, St.
Annapolder en Zeldenrust."
Golfslag
Cor Reijn, woordvoerder van de
medezeggenschapsraad van de
beide scholen, riep het gemeen
tebestuur op aandacht te beste
den aan de bereikbaarheid voor
iedereen uit dat gebied. Daar
naast drong hij aan op behoud
van De Golfslag. „Het is goed
om in deze school te investeren"
meende hij.
Schoolhoofd T. Brei wilde nog
even kwijt dat de dag voor hem
persoonlijk toch een rouwrand-
je had. „Ik betreur het dat er
weer een openbare school is ver
dwenen. Er is ook nog weinig
ruimte op het schoolplein, maar
ik ben ervan overtuigd dat dat
binnenkort is opgelost", zei hij,
met een veelbetekenende blik
naar mevrouw Hemelsoet.
door Arjan van Westen
zitten. Harde maatregelen zijn
niet de oplossing. „Belangrijk is
om de bestrijding van deze vor
men van geweld en diefstal
laagdrempelig te houden." Ze
wijst wederom op de nauwe
band tussen dader en slachtof
fer. „De dader is zelf ook vaak
slachtoffer."
VLISSINGEN - De jaarlijkse
Dag voor de Thuiszorg, die dins
dag werd gehouden, wordt
steeds vaker aangegrepen om
het personeelstekort in de sector
aan de orde te stellen. De
Zeeuwse directies zien de belo
ningen, die hun collega's in de
Randstad geven als nieuw per
soneel wordt binnengehaald,
als ongewenst.
Utrechtse thuiszorginstellingen
zijn gisteren een ludieke actie
begonnen. Personeel gaat met
een beloningssysteem nieuwe
collega's werven. Een nieuwe
medewerker levert punten op.
Zo kunnen de medewerkers
sparen voor auto's, paarden of
reizen naar Afrika. Voor Zee
land voorlopig een ver-van-
mijn-bed-show.
Om in de toekomst niet naar dit
soort acties te hoeven grijpen,
willen de Zeeuwse thuiszorgor
ganisaties samen met andere
zorginstellingen het imago van
de zorg verbeteren. Een mede
door de provincie betaalde cam
pagne begint in november.
„Wij hebben geen problemen
met het opvullen van vacatu
res', zegt directeur L. Phemam-
bucq van Thuiszorg Walcheren.
Hij erkent wel dat het moeilij
ker wordt. Dat de belangstelling
voor werk in de zorg onder jon
geren in zeer grote mate tanende
is, betwijfelt Phemambucq.
„Uit een enquête van Elsevier
bleek dat schoolverlaters best in
de zorg willen werken. We ston
den op de derde plaats, net ach
ter de IT-sector."
„De actie in Utrecht mikt vooral
op korte-termijnsucces", stelt
algemeen directeur A Schelf
hout van Thuiszorg Zeeuws-
Vlaanderen. „Wat heb je aan
mensen die na een half jaar weg
zijn?" Hoe moeilijk het is om
nieuw personeel te vinden, heeft
Schelfhout al ondervonden. Be
gin dit jaar was er een groot te
kort. Mede dankzij een financi
ële injectie zijn er in de loop van
het jaar tachtig vacatures opge
vuld, waarvan veertig nieuwe
arbeidsplaatsen. Net als Pher-
nambucq doet Schelfout een be
roep op zijn personeel. Schelf
hout: „Ik heb onlangs nog aan
de medewerkers gemaild en ge
vraagd of ze anderen voor een
baan in de thuiszorg willen inte
resseren."
Advertentie
De Oosterschelde Thuiszorg
plaatste twee weken geleden
een advertentie in de krant.
Tientallen medewerkers zoeken
ze. „Er is niet of nauwelijks op
gereageerd", aldus directeur
D. J. van Zwoll. Ondertussen is
de wachtlijst verder opgelopen.
Desondanks betwijfelt ook Van
Zwoll of de Utrechtse wervings
acties het gewenste resultaat
hebben. „We hebben 1500 men
sen in dienst, zij zijn de beste
ambassadeurs voor dit werk."
Dat het zwaar is mag van hem
best gezegd worden.
Maar daar staat volgens Van
Zwoll en zijn twee Zeeuwse col
lega's een goede beloning en een
verantwoordelijke baan tegen-
TERNEUZEN - Een zeventien
jarige Terneuzenaar heeft dins
dag aangifte gedaan van mis
handeling en bedreiging.
De mishandelingen vonden
plaats op 20 en 25 september op
de Guido Gezellelaan. Oud-
landseweg en de Sloelaan. Hier
bij kreeg hij een klap op één van
z'n ogen en bij een tweede mis
handeling gaf de dader hem een
kras op z'n wang met een mes.
De dader is een gekleurde man
van ongeveer 1.80 tot 1.90 meter
lang, draagt dreadlocks met ge
kleurde strikjes en touwtjes. Hij
heeft een normaal postuur.
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De Internatio
nale Automobielfederatie (FIA)
en de Internationale Organisa
tie voor Toerisme (AIT) hebben
dinsdag bij de Europese Com
missie aangedrongen op een
grondig onderzoek naar de vei
ligheid van verkeerstunnels in
Europa.
Transportorganisaties pleiten
voor een keurmerk voor tun
nels. De directie van de NV Wes-
terscheldetunnel vindt dat een
goede zaak en pleit ervoor de
controle in handen te geven van
de landsregeringen.
De Westerscheldetunnel geldt,
hoewel nog verkerend in de pril
le bouwfase, internationaal als
voorbeeld van optimale veilig
heid.
De druk op de Europese Com
missie om veiligheidsvoorwaar
den te stellen aan veikeerstun-
nels is ingegeven door een
onderzoek van de Duitse auto
mobilistenorganisatie ADAC.
Het werd in juni uitgevoerd. Be
langrijkste conclusie: bijna de
helft van de grote tunnels in Eu
ropa voldoet niet aan de veilig
heidseisen. Veel verbindingen
zijn al meer dan twintig jaar ge
leden aangelegd. Ze bieden bij
calamiteiten onvoldoende ont
snappingsmogelijkheden en de
ventilatie laat te wensen over.
Wereldwijd
Onderzoek moet nu uitwijzen
waar zich de grootste proble
men voordoen. De Mont Blanc-
tunnel en de Tauemtunnel,
waar zich dit voorjaar regel
rechte rampen voltrokken,
staan bovenaan de lijst van
'probleemtunnels'. De Automo
bielfederatie en de toeristen-
branche vinden dat eigenlijk
wereldwijd de bouwtechnische
aspecten in kaart moeten wor
den gebracht.
Prima
De directie van de NV Wester
scheldetunnel vindt dat prima
ontwikkelingen. Woordvoerder
J. van Gorp: „Wij hebben de in
druk dat de veiligheid in ons
ontwerp optimaal is gegaran
deerd, al kun je calamiteiten na
tuurlijk nooit uitsluiten. We
hebben, mede na overleg met
deskundigen van het ministerie
van Binnenlandse Zaken, zelfs
nog 350 miljoen gulden extra
uitgetrokken voor extra maat
regelen. De aanleg van dwars
verbindingen om de 250 meter
in plaats van de aanvankelijke
500 meter is daarvan het beste
voorbeeld. En we hebben tus
sentijds nóg een aantal aanpas
singen toegevoegd. Na de ram
pen in de Mont Blanctunnel en
de Tauerntunnel hebben we de
rapportage over die branden
goed bestudeerd. Je weet maar
nooit of je iets over het hoofd
hebt gezien. Maar we konden er
niets mee; er was al aan alles ge
dacht, gelukkig."
Advertentie
HET BETOVERDE PLEIN
Abdijplein/Zeeuws Museum
Elke zondag 11.30 uur
RONDLEIDING Nico Out
Aanmelden: Informatiekiosk
Info: (0118) 62 66 55
Wethouder A Stahl-Hemelsoet helpt de drieënhalf jarige Eelco van Es de sloep aan te meren bij de her
opening van De Meerslag. foto Charles Strijd
De bieten- en aardappel
oogst is in volle gang. Het zijn
lange dagen voor boeren en
loonwerkers. Om tijd te spa-
ren, eten de mannen van het
loonbedrijf regelmatig een
hapje mee bij de boer.
Dit meeëten is voor sommi
gen een ware culinaire ont
dekkingstocht. In elk geval
voor deze Sint-Annalandse
kracht die bij een boer in de
buurt van Tholen de piepers
uit de grond moest halen.
Nadat de vrouw des huizes de
maïssalade op tafel had ge
zet, viel deze doorgaans zo
zwijgzame Stallander bij
kans van zijn stoel van verba
zing.
„Maè da's mais, dat èk a dik-
kel op 't land hezieë, moe 'k
dochte dat ze dat an de
vèrkens voerden", sprak hij i
dankbaar.
