Gestichtstuin is echte Van Gogh
PZC
Filmfestival start met ongelukkige liefdes
Hepar Sulphuris
tegen ontstekingen
O
varia donderdag 23 september 1999
Modern onderzoek maakt eind aan twijfel rond schilderij
homeopathie
Heer Bommel en de Wisselschat
puzzel
het weer
recept
Kip met paprika's en rijst
door Pieter van Lierop
Het Nederlands Film Festi
val is gisteravond van start
gegaan met de wereldpremière
van Unter Den Palmen, geregis
seerd door Miriam Kruishoop.
De organisatie kan met deze
keuze onmogelijk het idee heb
ben gehad de hotemetoten en
andere genodigden het funda
ment te verschaffen voor een so
lide feeststemming.
Het was doorbijten geblazen.
Als deze of gene toch nog kans
zag de Jaarbeurs te verlaten in
een wolk van vrolijkheid, dan is
dat volledig te danken geweest
aan de royaal uitgeschonken
drank na afloop.
Het Utrechtse programma telt
maar liefst tien speelfilms die
hun roulement nog moeten aan
vangen. Als daarvan Unter Den
Palmen een van de beste moet
zijn, dan slaat je de schrik in de
benen. Heeft men wellicht de
dynamiek willen belonen waar
mee een 28-jarig talent bezig is
zich een eigen weg te banen in
het Europese filmlandschap? Of
wilde men aangeven welke rich
ting het op moet met de vader
landse cinema in de volgende
eeuw?
Hoofdrolspeler Udo Kier is suc
cesvol in duistere zaken en
draagt bij in het onderhoud van
halfbroer Helmut Berger en
diens vriendin Sheri Hagen,
maar op dusdanig schrale wijze
dat aanvullende fondsen moe
ten worden verworven door het
uitschudden van verdwaalde
automobilisten. Eén zo'n over
val levert een foto op van een ge
blondeerde Thorn Hoffman en
prompt raakt Berger van slag.
Hij weet Hoffman te vinden en
er bloeit iets op tussen die twee,
tot misnoegen van Hagen. Er
komt moord en doodslag van in
een verhaal dat niet veel meer te
ventilerenheeft dan dat ontwor
telde moderne mensen 'loners'
zijn die elkaar manipuleren.
Unter Den Palmen heeft als 'in
ternationale Nederlandse
kunstfilm van de toekomst' een
opmerkelijke tegenvoeter in het
door Frans Weisz geregisseerde
Vrouw van het Noorden als 'in
ternationale Nederlandse
kunstfilm van het verleden'.
Ook in deze film raakt iemand
ver van huis amoureus door de
bliksem getroffen. Aan de basis
ligt een roman van Couperus die
beschrijft hoe de stijve weduwe
van een Nederlandse archeo
loog zich in Italië verliest in een
hartstochtelijke maar kansloze
relatie met een dubieuze leger
arts. Johanna Ter Steege speelt
heel dapper de tragische hoofd
rol. Maar de clichématigheid
van dit hopeloos gedateerde
melodrama breekt gruwelijk
op. Het enige niet voorspelbare
is dat Johanna uiteindelijk naar
Het Noorden terugkeert. Dat
was dan ook niet zo door Coupe
rus verzonnen en betreft een laf
fe concessie aan een publiek dat
niet tegen troosteloze finales
kan. GPD
door Frangoise Ledeboer
Wetenschappelijk onder
zoek naar Van Goghs
schilderij 'De tuin van de
inrichting Saint Paul' heeft uit
gewezen dat de versie uit de col
lectie van het Van Gogh Muse
um geen vervalsing is. Volgens
conservator Louis van Tilborgh
bestonden er twijfels, vooral
door de gedetailleerde lijnvoe-
ring op het werk. Die spoort niet
met het geliefkoosde beeld dat
velen nog steeds van de spon
taan werkende kunstenaar
koesteren: „Maar dat valt Van
Gogh natuurlijk niet kwalijk te
nemen."
Aanleiding voor het onderzoek
was de aanstaande tentoonstel
ling over de collectie van dokter
Gachet. Onder de titel 'Van Cé-
zanne tot Van Gogh' exposeert
het Amsterdamse museum van
af morgen een groot aantal Van
Goghs uit de verzameling van de
arts Gachet. Die stond de kun
stenaar in de laatste zeventig
dagen van zijn leven in Auvers-
sur-Oise terzijde.
Daarnaast zijn er de komende
maanden twaalf olieverfschil
derijen van Cézanne en werken
van Guillaumin, Pissarro, Mo
net, Renoir en Sisley te zien.
Dankzij een bruikleen van Mu
seum Folkwang uit Essen kan
op de tentoonstelling een verge
lijking worden gemaakt met de
eerste versie die Van Gogh van
de gestichtstuin maakte. Het
werk uit Essen dateert uit okto
ber/november 1889, het schil
derij van het Van Gogh Museum
maakte de kunstenaar een
maand later. Het verschil tussen
de beide varianten ligt met na
me in de 'beredeneerder' pen
seelstreek op het werk dat Ga-
chets zoon Paul in 1954 aan de
Vincent van Gogh Stichting
schonk. Volgens Van Tilborgh is
door Jacques van Dam
Hepar Sulphuris (in het ver
volg Hepar) wordt gemaakt
uit de middelste laag van de oes
terschelp. Samen met Sulphur
(zwavel) wordt dit in een vuur
verhit. Daarna wordt het zo ont
stane poeder sterk afgekoeld en
verder bewerkt tot een homeo
pathisch medicijn. Het wordt al
meer dan 150 jaar toegepast bij
een scala van klachten.
De lichamelijke klachten staan
meestal voorop en ze lokken een
bepaald mentaal/emotioneel
beeld uit. Het karakteristiekste
symptoom is ontsteking met et
tervorming. Deze ontsteking
kan acuut, chronisch, eenmalig
of steeds weer terugkerend zijn.
Typerend is de kouwelijkheid.
De patiënt kruipt diep weg on
der de dekens (bij acute aandoe
ningen) of trekt veel kleren aan-
als hij naar buiten gaat. Daarbij
zweet de patiënt overmatig. Dit
geeft geen enkele verlichting, en
de patiënt blijft het koud heb
ben.
Het kan bijvoorbeeld gaan om
een vrouw met veel 'opvliegers'
tijdens de overgang, gepaard
gaande met enorme transpira
tie. terwijl ze het toch heel koud
heeft. Het zweet kan erg stin
ken, meestal naar oude kaas.
Ook andere uitscheidingen
kunnen stinken naar oude kaas
(oorloop, neusloop, stoelgang,
de adem. en de wonden).
Wat verder opvalt is de overge
voeligheid van de patiënt voor
alle invloeden; kou, pijn, aanra
ken, geuren en tocht. De patiënt
is snel geïrriteerd en kan door
een kleinigheid heel boos wor
den. Soms is hij zich dit bewust,
maar kan hij er niets aan doen.
Vooral voor pijn is hij overge
voelig. De minste pijn is onver
draaglijk en de patiënt kan
gewelddadig worden of flauw-
(Advertentie)
Retour vluchten
rafrtïiSÜ
München
289F
Lissabon
gS 289r
Genève
S3 349r
Toronto
EE3 549"
Vancouver
649r;
méde pcijun zijn p p„ waarin de koningen
reeds n verwekt, op basis van een retour
vlucht, exd de door de luchtvaanmaai-
I? schappijen en overheden opgelegde lucht-
havenbelastingen en klaariegkosten. Prijzen
gelden alleen Indien 2 pers. samen reizen.
Bel nü: W.
DreizenDêREKT
0900-0622
07 dagen per week geopend I nUal j
van 08.00 - 22.00 uur
OF CA HAM (OF BIL) ÜN VAN ONll D-RltllH VAKA.NTIFWINKELS (ZII VOOR TILHUMMIRS SBS TFXT PAC. SOI OFCOUDLHCIDS)
dat verschil ijnakkelijk te ver
klaren: „We weten uit brieven
dat Van Gogh zichzelf te haastig
vond schilderen en dat hij bij
voorbeeld ook van 'De Maaier'
een betere variant met een gra-
fischer lijnvoering probeerde te
maken."
Hij vermoedt dat de twijfels
over de authenticiteit vooral
zijn gebaseerd op de zichtbaar
mindere kwaliteit van de ge-
vallen. Hoe zieker hij is hoe
meer hij zal huilen. Vooral hui
len in combinatie met hoesten is
een duidelijke indicatie om
Hepar voor te schrijven.
Voor elke vorm van chronische
ettering of abcesvorming zou
Hepar het aangewezen medicijn
kunnen zijn, mits de patiënt
kouweüjk is en overgevoelig
voor pijn. Die wordt omschre
ven alsof er splinters in het li
chaam zitten. Het kan een abces
zijn in het gezicht, de gehoor
gang, op het tandvlees, in de
long, dé prostaat enzovoort.
Ook voor acne kan Hepar het
passende medicijn zijn. De acne
gaat gepaard met ontstekingen
en kleine abcessen die etter pro
duceren. De kwaal is heel ge
voelig.
-Ook aangezichtspijn is soms te
behandelen met Hepar. Typisch
is dat vooral 's nachts het ge
zicht heel heet en pijnlijk is.
Toch vermindert de pijn door
warme applicaties. De armen en
benen van de patiënt zijn heel
koud. Bij chronische sinusitis
die gepaard gaat met hoofdpijn
en vermindert door warmte en
verergert door koude en tocht,
kan Hepar helpen.
Bij astma en bronchitis is er
sprake van etterige expectora-
tie; het ophoesten van etterige
fluimen die naar oude kaas kun
nen stinken. Ook dit gaat vaak
samen met overvloedige trans
piratie en kouwelijkheid. Bij
een chronische prostaatontste
king met ettervorming kan
Hepar soelaas bieden. Een acute
keelontsteking met een scherp,
stekende pijn (vooral tijdens
slikken) die kan uitstralen naar
het oor, kan met Hepar behan
deld worden, mits de klachten
verergeren door kou en vermin
deren door hete dranken.
Jacques van Dam is klassiek homeo-
paat te Oostkapelle.
Op een middag in de late zomer stond Tom Poes voor zijn huisje en
keek bezorgd naar de verzakte muur en de gescheurde balken. Het
was duidelijk, dat het pandje bouwvallig begon te worden, maar
opknappen kost geld. Tom Poes had echter nooit veel belangstelling
voor geld gehad en dat wreekt zich vroeg of laat. Daar stond hij nu-
.Maar gelukkig leefde hij in een welvaartsstaat, waarin niemand zo
maar kan verkommeren en daar naderde dan ook reeds de ambte
naar eerste klasse Dorknoper met een tas vol papieren. „Goedemid
dag", sprak deze. „Ik moet eens met u spreken, meneer Poes. U ont
trekt u aan de Sociale Voorzieningen, u betaalt geen premies voor
uw AOW, u vult uw belastingpapieren niet in, u leeft van de hand in
de tand en u hokt in een krot. Dat gaat zo niet."
„Nee", zei Tom Poes bedrukt. „Maar wat moet ik eraan doen? Het
1
S
W
P
I
O
E
R
T
2
K
R
O
P
A
A
Z
G
3
IJ
B
L
N
O
T
E
D
4
K
W
E
A
N
R
K
E
5
N
S
L
T
I
O
E
R
6
S
O
N
P
A
A
T
K
7
Z
P
A
O
L
N
E
S
8
D
I
R
E
O
O
M
T
9
B
R
L
A
O
O
N
D
10
G
D
R
O
A
V
A
I
11
S
T
E
O
R
O
M
E
12
B
I
A
N
R
O
D
K
13
B
P
R
L
I
IJ
E
M
14
S
V
T
O
E
M
P
N
Streep op elke regel
de letters weg, die sa
men het woord vor
men dat overeenkomt
met de omschrijving.
De resterende letters
vormen van boven
naar beneden en van
links naar rechts een
citaat.
I.Laddertrede;2. deel
v.e. jas; 3. rood le
vensvocht; 4. zuivel
product; 5. mannelijk
dier; 6. guit; 7. huis
dier; 8. voorstelling in
de slaap; 9. voedings
middel; 10. wending;
II. waterdamp; 12.
bouwstijl; 13. els; 14.
vuistslag.
Oplossing woensdag:
studie
b-h-i-a-i
apart-r-1
n-s-extra
kapel-e-n
--e--blad
bolero
o-e--n
kennis
Zeeland: Gevarieerd
stichtstuin uit de Van Gogh-col-
lectie.
De kruistocht tegen 'valse' Van
Goghs wordt sinds enige jaren
aangevoerd door de Fransman
Benoit Landais. Maar al na de
schenking van 1954 heersten er
zoveel twijfels over 'De tuin' dat
Van Goghs neef, ingenieur Wil
lem Vincent, het werk zelfs
nooit heeft willen ophangen.
Doek
Dankzij geavanceerde weten
schappelijke methoden kon
echter met zekerheid worden
vastgesteld dat Van Gogh ook de
tweede versie wel degelijk zelf
heeft geschilderd. Bij de presen
tatie van de resultaten wees res
taurator Ella Hendriks gisteren
onder meer op het soort doek
waarop Van Gogh de gestichts
tuin schilderde. „We hebben 35
doeken uit dezelfde periode on
derzocht. Daaruit bleek dat Van
Gogh voor 32 schilderijen het
zelfde type als voor 'De tuin' ge
bruikte." Bovendien waren
grondige vergelijkende analy
ses van de verfpigmenten en ge
detailleerde, uitvergrote foto's
van de penseelstreek op het
doek beschikbaar. „Op een van
de bomen ontdekten we maar
liefst elf lagen verf over elkaar
heen en net als de 'zigzaggende'
streken was dat typerend voor
Van Goghs werkwijze. Een ver
valser moet wel van heel goede
huize komen om dat na te boot
sen", stelt Hendriks vast. GPD
De expositie 'Van Cézanne tot Van
Gogh, De collectie Dokter Gachet'
in het Van Gogh Museum (Paulus
Potterstraat 7, Amsterdamduurt
tot en met 5 december. De openings
tijden zijn dagelijks van 10.00 tot
17.00 uur
Toonder Studio's
Door: Jordi Bloem
De komende dagen blijft het beeld
gevarieerd: perioden met zon en een
aantal buien wisselen elkaar af. Juist onze regio krijgt de meeste
buien te verduren. Een lagedrukgebied met het centrum bij Ier
land stuurt allerlei buienstoringen naar de lage landen en hoge-
drukgebieden liggen te ver weg om enige invloed te krijgen. On
danks het begin van de astronomische herfst vandaag, blijft de
temperatuur het goed doen. Pas dit weekeinde lijkt het een tikkel
tje koeler te worden, maar volgens de weercomputers is dit van
korte duur. Vandaag dus enkele buien, mogelijk met onweer,
vooral aan de kust. Tussen de buien door laat de zon zich gere
geld zien en stijgt de temperatuur tot 20 graden. Als we bedenken
dat het in deze fase van september 18 graden hoort te worden, is
er geen reden tot klagen. De wind is zuidwestelijk en matig, aan
de Scheldemondingen en op zee soms vrij krachtig, 5 Beaufort.
Vanavond en vannacht blijft het landinwaarts meest droog, ter
wijl een brede kuststrook
nog steeds gevoelig is voor
een enkele bui. Morgen en
zaterdag lijken sterk op el
kaar: perioden met zon en
een paar (lichte) buien wis
selen elkaar af met een
hoogste temperatuur van 21
graden. De zuidwestenwind
is tamelijk sterk en bereikt
van tijd tot tijd kracht 5. Zon
dag neemt de wind gas te
rug, maar ligt het kwik een
stukje lager met 19 graden.
Maandag moet de tempera
tuur nog een graad inleve
ren en passeert er waar
schijnlijk een venijnig lage
drukgebied met flink wat
buien en veel en donkere
wolken.
komende n
Vooruitzichten
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
weer
éÊL
max.
21
20°
19°
18°
min.
15°
14°
13°
12°
wind
ZW 5
ZW 5
ZW 3
W 3
Zon
donderdag
onder 19.42
op 7.34
O vrijdag
Maan
donderdag
onder 19.35
vrijdag
op 5.46
Nautisch bericht
De zuidzuidwestenwind bereikt kracht 3 a 4. Het zicht zal goed zijn.
De kustwatertemperatuur schommelt omstreeks 19 graden. Een
enkele bui kan gepaard gaan met onweer.
Waterstanden
DONDERDAG
Hoog
water
Laag water
23 SEPTEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm uur
c
Vlissingen
01.31
200
13.48
202
07.40
154 20.06
18
Terneuzen
01.50
224
14.08
227
08.02
164 20.36
19
Bath
02.42
262
15.06
265
09.00
192 21.30
21
Roompot Buiten
01.30
153
13.50
150
07.35
111 20.10
13
Z'zee/Colijnsplaat
02.55
155
15.10
150
08.55
11621.20
14
Stellendam Buiten
01.37
149
13.55
140
07.34
060 19.55
05
Wemeldinge
03.00
175
15.15
170
09.00
130 21.25
15
Krammersl. West
03.00
165
15.20
159
08.55
124 21.15
14
VRIJDAG
Hoog
water
Laag water
24 SEPTEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm uur
en
Vlissingen
02.06
230
14.25
227
08.15
168 20.46
ia
Terneuzen
02.26
255
14.42
253
08.46
178 21.11
20
Bath
03.22
298
15.42
294
09.47
207 22.15
23.
Roompot Buiten
02.05
175
14.25
168
08.15
118 20.40
14
Z'zee/Colijnsplaat
03.40
171
16.00
162
09.35
119 22.00
141
Stellendam Buiten
02.13
172
14.31
162
08.09
065 20.25
09
Wemeldinge
03.45
193
16.00
186
09.40
134 22.00
16
Krammersl. West
04.00
181
16.15
169
09.40
129 22.00
15
beviel me best, tot nu toe."„Jaja", hernam de beambte schamper.
„De krekel en de mier. Dansen en zingen zolang de zon schijnt - en
klagen als de nood aan de man komt. Laat u inschrijven, zoals ieder
weldenkend burger; laat u op de lijst voor woningzoekenden plaat
sen en meldt u aan voor overbruggingssteun. Wij zijn niet on welwil
lend."„Maar ik wil hier blijven wonen!" riep Tom Poes uit. „Dit is
een prettig huis - en het is van mij!" „Een prettig huis", herhaalde
de ambtenaar somber. Hij legde een beschuldigende wijsvinger op
de verzakte muur, zodat deze gedeeltelijk instortte en de bewoner
plotseling voor een bouwval stond. „Een prettig huis", zei de heer
Dorknoper. „Ja, ja. Dit pand is hiermede onbewoonbaar verklaard,
meneer Poes. Wendt u tot de aangewezen instanties, raad ik u. Goe
demiddag."
L lagedrukgebied
H HogsdrukgeCied
Samengesteld front
O
A
lichte sneeuw
-* matige sneeuw
■fc** zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
~7
7^ hagS
Europa: Extreme eraf
Hans Belterman
Niet iedereen zal verheugd opspringen bij het zien en lezen van een re
cept waarin verse paprika's worden verwerkt. Paprika's kunnen maag-
bezwaren oproepen en dat is niet prettig. Om dat te voorkomen is het ver
standig om de paprika's tevoren te ontvellen. Halveer daartoe de paprika's
en leg ze met de bolle kanten naar bovengekeerd op een bakplaat. Plaats de
bakplaat onder een hete ovengrill en wacht tot de paprika's vrijwel overal
zwart zijn geblakerd. Verpak de hete paprika's in aluminiumfolie en laat ze
enigszins afkoelen. Trek daarna de vellen van de paprika's af en snijd het
vruchtvlees in de gewenste formaten.
Voor 2 personen: 125 - 150 gram droogkokende (Basmati)rijst; zout; 200
gram borstfilets van kip; witte peper uit de molen; 1 grote of 2 kleinere rode
paprika('s); 2 1/2 eetl. (zonnebloem)olie; 1 kleine ui, gesnipperd; 1 teentje
knoflook, ragfijn gehakt; 1 theel. Japanse sojasaus (Kikkoman); 1 eeti. fijn
gesneden (Chinese) bieslook of stone leeks.
Kook de rijst volgens aanwijzingen op de verpakking in water waaraan wat
zout is toegevoegd droog en gaar. Laat de rijst op een zeef volkomen koud
worden.
Maak het kippevlees droog met keukenpapier. Snijd het in smalle reepjes.
Strooi er wat zout en peper over. Neem de steelaanzetten van de paprika's
weg. Halveer ze en verwijder de kernen, zaad en zaadlijsten. Snijd het
vruchtvlees in zeer smalle reepjes.
Verhit de wok en laat de olie er even door walsen. Voeg de ui toe en laat deze
2 minuten, onder voortdurend roeren en omscheppen fruiten. Doe de knof
look er bij en voeg na 1 minuut de paprikareepjes toe. Temper de warmte
bron. Laat alles, onder voortdurend roeren en omscheppen 3 minuten
zachtjes bakken. Schuif daarna alle ingrediënten naareen zijde van de wok.
Laat het mengsel op de bodem van de wok dan zolang koken tot door het in
dampen het vocht is verdwenen en de olie is overgebleven. Bak de reepjes
kippenvlees er zolang in tot ze beginnen te kleuren (ca. 4 minuten). Schep
de overige ingrediënten er door. Sprenkel de sojasaus er over. Voeg daarna
de rijst bij gedeelten toe en ga door met het omscheppen tot alles door en
doorwarm is geworden. Verdeel het gerecht over voorverwarmde borden.
Strooi bieslook of stone leeks er over.
Tip: het gerecht kan ook met kippenvlees en gekookte ham worden bereid.
Reken dan op 2 gewichtsdelen kippenvlees en 1 gewichtsdeel gekookte
ham. Snijd de ham in smalle reepjes. Ze behoeven niet te worden gebak
ken. Ze dienen tegelijk met de rijst aan het gerecht te worden toegevoegd. U
kunt er apart een tomatensalade bij opdienen.
Vf RWACHTiNG VOOR OONDEROAGWIDDAG ?3 SEPTEMBER 19«
De thermometers in Europa zijn zakkende. Echt koud is het echter
nog nergens, maar grote afwijkingen naar boven komen ook niet
meer voor. Niettemin is een gemiddelde van zo'n 20 graden voor
het westen van Europa geen slechte score. Zeker niet aangezien hel
in die streken wisselvallig is. Deze zone strekt zich uit van het wester
van Spanje, via Frankrijk, Benelux en Duitsland naarZuid-Scandina-
vië. Verantwoordelijk hiervoor is een lagedrukgebied boven Ierland
en bijbehorend frontensysteem ver vooruit. De meeste activiteit is
te vinden in de Vogezen, Jura en het zuidwesten van Duitsland. El
ders schijnt ook af en toe de zon. Naar het oosten toe wordt het snel
zonniger en blijft het droog. De Alpenlanden zijn daar een goed
voorbeeld van. Alleen in het westen van Zwitserland komt meer be
wolking voor met een bui. Op de meeste alpenpaden is het wande
len met temperaturen rond 24 graden. In het zuiden van Europa is
het in alle badplaatsen, gelegen dus aan de Middellandse Zee zon
overgoten. Het wordt er 's middag tussen 25 en 29 graden. Een der
tiger is erg schaars geworden. Wel neemt ook daar de daglengte
sterk af. De nachten zijn vanaf vandaag ook weer langer dan de da
gen. In Italië blijft het weer de gehele week mooi en warm. Alleen
het noordwesten blijft gevoelig voor een paar buien.
De tuin van de inrichting Saint Paul, de versie van het Van Gogh Museum.