HSL gooit landschap overhoop
PZC
Asociaalste gevallen ontlopen
Britse opvoedles voor ouders
PZC
Afkeurende reacties
op kabinetsvoorstel
om water te belasten
Gekrenkte SGP
gaat in oppositie
om euthanasieplan
feiten en meningen
Gevolgen voor ruimtelijke ordening bleven onderbelicht in debatten
23 september 1949
donderdag 23 september 1999
door Hans de Bruijn
Het felle politieke debat over het
tracé van de hogesnelheidstrein
(HSL) door het 'Groene Hart van Hol
land' is, na het besluit van de Tweede
Kamer daarover, verstomd. Maar dat
debat was slechts het begin van de dis
cussie over de gevolgen van de aanslui
ting van Nederland op het Europese net
van hogesnelheidsverbindingen.
Over zes jaar moet de eerste HSL-trein
van Amsterdam, via Schiphol, Rotter
dam en Breda naar de Belgische grens
rijden, om daar op dat Europese net
aan te sluiten. En vijf jaar later moet
ook de oostelijke aansluiting - van Am
sterdam via Utrecht en Arnhem naar
Duitsland - in gebruik zijn.
Al deed de discussie over het tracé door
het Groene Hart anders vermoeden, bij
de HSL gaat het niet alleen om de aan
leg van rails en het beperken van de
overlast. De HSL zal ook grote veran
deringen teweeg brengen in de steden
en gebieden waar zij doorheen snijdt.
„Een groot deel van Nederland gaat op
de schop", zegt Jacqueline Tellinga, sa
menstelster van de expositie over de
ruimtelijke gevolgen van de HSL, die
gisteren is geopend bij het Nederlands
Architectuurinstituut (NAi) in Rotter
dam.
Hoewel de meeste plannen voor de ge
bieden langs de HSL-route nog in het
tekentafelstadium verkeren, bewijst
de tentoonstelling het gelijk van de
stelling van Tellinga. De steden die een
HSL-station krijgen - Amsterdam,
Rotterdam, Utrecht, Den Haag, Arn
hem en Breda, alsmede Schiphol -
staan voor een ingrijpende vernieu
wing van hun stationsgebieden, die
tientallen miljarden guldens gaat kos
ten en het aanzien van die steden dras
tisch zal verandpren.
Niet al die projecten zijn een direct ge
volg van de komst van de HSL. In Arn
hem is twee jaar geleden al begonnen
met een herinrichting van de binnen
stad, toen een besluit over de komst van
de HSL nog genomen moest worden.
Ook in Utrecht was men al langer in
discussie over een hele nieuwe binnen
stad rond het verouderde winkelcom
plex van Hoog Cathaxijne. Amsterdam
is bezig met een ambitieus plan voor
het ontwikkelen van de Zuid-as. Rot
terdam wil het gebied rond het Cen
traal Station moderniseren. In Den
Haag wordt het Centraal Station defi
nitief het hart van het Haagse 'Manhat
tan'. Alleen Breda heeft nog geen con
crete plannen, maar die worden eind
1999 verwacht. De expositie in Rotter
dam maakt echter duidelijk dat van
De tentoonstelling biedt te weinig inzicht in de ingrijpende gevolgen van de komst van de snelle trein voor het Nederlandse landschap.
foto Niels van der Hoeven/GPD
een geïntegreerde aanpak van al die
ontwikkelingen (nog) geen sprake is.
Er is geen 'masterplan', laat staan con
sensus over wat de HSL voor ons land
gaat betekenen- De discussie ging tot
nog toe vooral over tracés en over mi
lieuhinder. „De besluitvorming over
zulke ruimtelijke projecten loopt vast
in het poldermodel", constateert
staatssecretaris van cultuur Rick van
der Ploeg in het magazine 'Op Europees
Spoor', dat door het NAi bij de exposi
tie wordt uitgegeven.
Deeldebatjes
Volgens Van der Ploeg zijn tot nog toe
alleen maar deeldebatjes gevoerd.
„Wat een 'grand project' had kunnen
zijn, werd versplinterd in honderden
compromissen." Een bizar gevolg is dat
Den Haag als enige West-Europese re
geringszetel niet door de HSL zal wor
den aangedaan, maar aan een aftak
king komt.
Ondanks een overheidssubsidie van
540 miljoen gulden aan de zes HSL-
steden, gaat ieder vooralsnog zijn eigen
gang. Ook het rijk, dat een impuls wil
geven aan het ontwikkelen van woon-
en werkcorridors langs de snelwegen in
de Randstad, wat botst met de ontwik
keling van de gebieden rond de HSL-
stationsr Corridors en stationsgebie
den worden concurrenten, wat beide
kan schaden. Wellicht komt een cen
trale visie hierop in de Vijfde Nota
Ruimtelijke Ordening, waarmee mi
nister Jan Pronk (Vrom) volgend jaar
komt. Maar om met Van der Ploeg te
spreken: „Een centrale regie is er niet."
Terwijl de gevolgen niet beperkt blij
ven tot de zes grote HSL-stedenOveral
waar de HSL voorbijkomt, zullen din
gen veranderen. Neem de Veluwe, waar
de oostelijke tak in 2010 doorheen
snijdt. Wacht ons daar een herhaling
van de discussie over het Groene Hart?
Moeten ook daar tunnels worden aan
gelegd om de stilte te bewaren?
Problemen
InfraVeel gemeenten zullen de komst
van de HSL aangrijpen om hun infra
structurele problemen in een klap op te
lossen. Spoorovergangen worden an
ders ingericht, wegen omgeleid. Geen
gemeente zal er aan ontkomen. Dat be
doelt Tellinga als zij zegt dat Neder
land 'op de schop' gaat. „Maar we moe
ten niet tot elke prijs in drie uur in Pa
rijs willen zijn", waarschuwt Willem-
Jan van Grondelle in het magazine van
de HSL-tentoonstelling.
Op de expositie in Rotterdam is op ne
gentien enorme panelen die ontwikke
ling in kaart gebracht. Jacqueline Tel
linga had de zes steden gevraagd om elk
in een grote, metershoge advertentie
duidelijk te maken wat de HSL voor
hen gaat betekenen. Maar met spijt
constateert zij dat de steden die kans
hebben laten liggen. Het zijn fraaie, ar
tistieke posters, maar zonder enige in
formatieve waarde. „De enige die een
duidelijke strategie toont is Schiphol."
De bezoeker van de expositie kan vanaf
medio oktober in het Nederlands Ar
chitectuurinstituut overigens ook een
'virtuele treinreis' over het HSL-tracé
maken. Op een kaart van Europa kun
nen huidige en toekomstige reistijden
worden vergeleken. De expositie 'Op
Europees Spoor' is, om hem zo toegan
kelijk mogelijk te maken, in de open
lucht ingericht, en dus dag en nacht
gratis te bekijken. Tot 2 januari 2000
bij het NAi, Museumpark 25 in Rotter
dam. GPD
door Hans Geurens
Zullen mensen zich straks
echt nog eens achter de oren
krabben voor ze maandelijks
hun auto wassen? Wekelijks hun
bad laten vollopen? In droge zo
mers dagelijks de tuin sproeien?
Of een paar keer per dag -na
slechts een klein plasje- de in
houd van de stortbak helemaal
door het toilet spoelen?
Ze geloven er echt helemaal
niets van, de Consumentenbond
en de Vereniging van Exploitan
ten van Waterleidingbedrijven
in Nederland (Vewiri). Beide or
ganisaties zijn het dan ook ab
soluut oneens met het voorne
men van het kabinet een nieuwe
waterbelasting in te voeren.
'Volstrekt onaanvaardbaar,'
roept de Vewin. 'Een mon
strum,' vindt de consumenten
bond.
Als het aan de regering ligt,
wordt komend jaar op elke ku
bieke meter drinkwater die uit
cle kraan komt 51 cent belasting
geheven (exclusief btw). Behal
ve over de eerste 25 gulden van
de waterrekening, zeg maar
ruwweg de eerste twintig kubie
ke meter. Daarover hoeft per
aansluiting geen belasting be
taald te worden aan minister
Zalm.
Zuiniger
Net als bij de ecotax op gas en
elektriciteit is de gedachte van
het kabinet dat mensen zuiniger
met drinkwater zullen omgaan
als het verbruik duurder wordt.
Onzin, volgens beleidsmede
werker J, de Ridder van de
Consumentenbond. „De prijse
lasticiteit van drinkwater is na
genoeg nihil. Mensen gaan niet
minder drinkwater verbruiken
als je de prijs verhoogt." Het
drinkwaterverbruik is trou
wens sinds 1992 jaarlijks per
persoon al met 2500 liter ge
daald, zegt hij. Veel minder zal
dat niet worden. „Mensen heb
ben nu eenmaal een bepaalde
hoeveelheid water nodig. Wij
twijfelen dus sterk aan het ef
fect van deze nieuwe belasting."
De Vewin denkt er net zo over.
„Mensen zijn al behoorlijk zui
nig met drinkwater. Je ziet ook
weinig verschillen in het water
gebruik in dure en goedkope re
gio's. Terwijl in sommige regio's
het drinkwater als gevolg van
hogere productiekosten toch
twee keer zo duur is als in ande
re," zegt woordvoerster C. Ho
veniers.
Vooral grote gezinnen betaler
meer belasting in de nieuwe
plannen. Teiwijl een alleen
staande volgend jaar veertier
gulden in de zak houdt, is eer
gezin van vijf personen gemid
deld vier tientjes duurder uit
Vewin en Consumentenbond
vinden het vooral onrechtvaar
dig dat grote gezinnen met lag<
inkomens zwaarder belast wor
den. Mensen met lage inkomen
gebruiken gemiddeld tien pro
cent meer water dan hogere in
komens. „Deels omdat ze geer
geld hebben om te investeren n
waterbesparende maatrege
len," verklaart De Ridder. Hove
niers voorziet bovendiei
rechtsongelijkheid in gemeen
ten waar nog niet overal water
meters zijn geplaatst. Twee al
leenstaanden bijvoorbeeld, me
hetzelfde waterverbruik, kun
nen daardoor verschillende be
dragen moeten betalen.
Gecompenseerd
Dat laatste behoort volgen
voorlichter P. Lamers van he
ministerie van Financiën tot he
verleden zodra overal in he
land watermeters zijn ge
plaatst. Lamers wijst er op da
voor de hogere belasting o]
drinkwater iedereen, dus ookd
lage inkomens, al sinds vori,
jaar gecompenseerd wordt doo
een verlaging van de inkom
stenbelasting. Het bewus
gebruik van drinkwater zal uit
eindelijk wel degelijk gestimu
'leerd worden door cle nieuw
'watertax', denkt hij.
Volgens de Vewin heeft de nieu
we waterbelasting echter wei
nig te maken met de vergroe
ning van het belastingstelse
zoals bijvoorbeeld de ecotax o
gas- en elektriciteitsverbruil
„Water is juist een heel milieu
vriendelijk product. De produc
tie en het transport van drink
water zijn nauwelijks milieube
lastend."
Voor De Ridder van de Consi'
mentenbond blijft duidelijk d<
de nieuwe 'watertax' geen goe
plan is: „Drinkwater is voor i<
dereen een levensbehoeft
Daarom moet je als overheid c
prijs niet beïnvloeden." GPD
door Jaco van Lambalgen
en Lianne Sleutjes
Wat een pijn en verdriet. Het
zijn zware woorden, recht
uit het hart van Bas van der
Vlies. De fractieleider van de
Staatkundig Gereformeerde
Partij is diep geraakt. Hij ver
heelt dat niet.
De algemene politieke beschou
wingen zijn voor hem het
moment om het 'ethisch zo-
meroffensiefvan de SGP te ver
diepen. De van nature gezags
getrouwe partij heeft gekozen
voor de oppositie. De SGP voelt
zich overvallen. Breekpunt voor
haar waren de voorstellen die
het net gelijmde paarse kabinet
in de zomervakantie naar de
Tweede Kamer stuurde.
De regering wil de abortuswet
verruimen en euthanasie uit de
strafbare sfeer halen. „We heb
ben toen verzucht: een kabinet
dat zulke voorstellen in petto
had, had maar moeten struike
len", bekende Van der Vlies gis
teren in de Kamer.
Geknapt
In de middagpauze van het de
bat schetst hij de omslag in de
fractie. „Dan ben je thuis je bu
reau aan het opruimen, je tuin
tje aan het aanharken en opeens
komen deze voorstellen. Je kunt
zeggen 'dat wist je toch, ze wa
ren aangekondigd'. Maar de re
gering zou zich op cruciale on
derdelen nog bezinnen. Zoals op
het punt dat twaalfjarigen zich
buiten de wil van de ouders om,
voor èuthanasie kunnen uit
spreken. En dan krijg je dit. Dan
knapt er iets."
Het gaat om hele moeilijke
vraagstukken, benadrukt de
SGP-voorman. „Bij patiënten
in de terminale fase staan ook
wij voor hele zware vragen.
Maar het gaat ons er om, welke
oplossingsrichting je kiest. Je
kunt ook in de eindfase nog zo
veel doen met pijnbestrijding en
pastorale begeleiding. Dan
blijkt 90 tot 95 procent van de
mensen die levensbeëindiging
wilden, die wens niet meer te
hebben."
Toch sluit ook hij euthanasie
niet geheel uit. „Je lost niet alles
op. Maar je mag niet alles zelf
uitmaken."
Zoals hij het in het Kamerdebat
verwoordt: „De geestelijke wor-
telipg is of wordt opgegeven,
mensen maken zelf wel uit wat
goed is en wat slecht. Het is al
zelfbeschikkingsrecht wat de
klok slaat. De overheid moet
dat, deze trends volgend, alle
maal alleen nog eventjes netjes
regelen."
De SGP is bezorgd over het 'hel
lend vlak' waarop de overheid
zich begeeft. „Nu zijn het deze
voorstellen, maar straks krijgen
wij de kwestie van de wilsonbe-
kwamen, mensen die niet in
staat zijn zelf een beslissing te
nemen," waarschuwt Van der
Vlies.
Weg
SGP'ers zijn gezagsgetrouw, er
kent hij. Zij respecteren het ge
zag dat 'boven hen gesteld is',
ook als dat niet direct uit de ei
gen kring afkomstig is. „Dat wil
niet zeggen dat wij niet kritisch
zijn geweest," voegt hij daar di
rect aan toe. „Maar kritiek kan
ook constructief zijn."
Die opstelling gaat nu verande
ren. „Als een kabinet met maat
regelen komt die zo haaks staan
op wat wij goed vinden, dan
moet het maar weg."
Neem bijvoorbeeld de dioxine
affaire, de gifkippen uit België.
„Je kunt het optreden van de re
gering daarin als een vergeeflij
ke fout beschouwen. In het ver
volg zullen wij ons bij dat soort
kwesties goed herinneren wat
het kabinet allemaal nog bij wet
wil regelen."
„We gunden het kabinet het
voordeel van de twijfel. Maar
zeker in gevallen waarin we ge
talsmatig de doorslag kunnen
geven wordt dat anders."
Dat wil niet zeggen dat Van der
Vlies vanaf nu steeds bij de in
terruptiemicrofoon staat om de
regering te vuur en te zwaard te
bestrijden. „Wij voeren geen op
positie omwille van de opposi
tie. Wij zoeken geen modegril
achtig optreden. De SGP voert
oppositie op een waardige
toon."
Respect
De partij gaat niet op de man
spelen. De achterban dringt er
ook op aan dat de fractie met
respect voor de andersdenkende
optreedt.
De mogelijkheden van de SGP
moeten ook niet overdreven
worden, onderstreept Van der
Vlies. De partij speelt een be
scheiden rol met de drie zetels
die zij bezet in het parlement.
„Je hebt nog altijd 73 anderen
nodig om. het kabinet naar huis
te sturen." GPD
door Harm Harkema
Het door het CDA gelan
ceerde plan om ouders
van ontspoorde kinderen te
verplichten een cursus opvoe
den te volgen wordt in Groot-
Brittannië al uitgevoerd. Het
blijkt daar lang niet altijd een
succes.
De Labourregering van pre
mier Blair heeft het vorig jaar
op experimentele basis inge
voerd in tien gemeenten. Niet
alleen kunnen ouders ver
plicht worden tot het volgen
van een cursus, ook kunnen zij
verantwoordelijk worden ge
steld voor het spijbelen van
hun kinderen. Wie in gebreke
blijft, kan worden veroordeeld
tot een boete van maximaal
1000 pond (3300 gulden).
De kritiek van de liberalen op
'moraalridder' Blair was op
voorhand groot. De ciritici
stelden dat de overheid met
het initiatief bestraffend de
privésfeer binnendringt. Zij
dient zich daar verre van te
houden.
"Andere critici die op de bres
staan voor de rechten van bur
gers, vrezen willekeur. Wie
wel, wie niet? Cynisch vragen
zij zich af of wellicht ook mi
nister van Binnenlandse Za
ken Straw verplicht op cursus
moet. Diens zoon pleegde een
strafbaar feit door drugs te
verkopen.
Ook de sociale diensten staan
er huiverig tegenover. Ouders
van kinderen die ontspoord
zijn, zijn dat zelf vaak ook.
Verplicht een asociale vader
tot het volgen van een opvoed-
cursus wegens wangedrag van
zijn zoontje, en de kans is groot
dat het kind nog meer klappen
krijgt dan het toch al kreeg, of
voorgoed de ouderlijke wo
ning wordt uitgeschopt.
Onderzoek in Sunderland, een
grauwe Noord-Engelse ha-
ven- en industriestad, wijst in
die richting. Daar worden
huurders die overlast veroor
zaken op straat gezet. Dat
leidde de afgelopen jaren tot
een toename van het aantal
straatkinderen en een groei
van de wachtlijsten in het op-
vangcircuit. Verscheidene ou
ders zetten hun overlast ver
oorzakende kroost namelijk
uit huis om hun eigen uitzet
ting door de gemeente te voor
komen.
De grauwe arbeiderswijk Langworthy in Manchester verloedert. In sommige straten zijn drie
kwart van de woningen dichtgetimmerd. foto Harm Harkema/GPD
Ervaring met de nieuwe maat
regel is er nog niet veel. In de
tien gemeenten waar nu wordt
geëxperimenteerd, zijn tot nog
toe bijna negentig ouders van
ontspoorde kinderen door een
rechter op cursus gestuurd.
Het grootste aantal daarvan,
vijfentwintig cursisten, komt
voor rekening van Saint He-
lens, een industriestad onder
de rook van Liverpool met bij
na 200.000 inwoners. Project
leider Bob Smith is voorlopig
voorzichtig positief over het
experiment.
Positief
Hoewel de cursus in feite een
dwangmaatregel is, worden de
betrokken ouders, die in de
praktijk allemaal aan de on
derkant van de samenleving
blijken te bungelen, op posi
tieve wijze benaderd. „De
meeste mensen willen graag -
goede ouders zijn. Dat is zo'n
beetje een menselijke basisbe
hoefte", zegt Smith. Ze blijken
dan ook, de een wat makkelij
ker dan de ander, bereid uit
zichzelf de uit tien bijeenkom
sten bestaande cursus te vol
gen.
Voor sommigen is dit de eerste
keer dat ze hulp en tips krij
gen. Op het ogenblik heeft
Smith moeilijkheden met
slechts één dwarsliggende ou
der die weigert naar de cursus
te komen. Haar wacht een
zware boete.
De reacties op de cursus zijn
over het algemeen positief. De
meeste betrokkenen geven aan
dat ze ervan geleerd hebben.
Sommigen zeggen dat ze er in
de praktijk wat aan hebben.
Een moeder: „Eerst schreeuw
de ik heel vaak tegen hen. Nu
ben ik kalmer en probeer hen
een reden te geven waarom ik
iets van ze wil. Ik kan nu al wat
beter omgaan met mijn doch
ter. Zij schreeuwt nu ook min
der tegen mij."
Allemaal rozengeur en mane
schijn? Nee. De rechter veroor
deelt alleen ouders tot de
cursus van wie wordt veron
dersteld dat ze van goede wil
zijn. Ernstig ontaardq ouders,
zoals alcoholisten en junks,
worden op voorhand al niet tot
de cursus veroordeeld. Ze zijn
zo ontspoord dat ze er toch
niets van opsteken. Een aantal
ouders kan trouwens sowieso
niet op cursus omdat ze voort
durend in de gevangenis zit
ten. Het zijn vaak wel de ou
ders van de meest criminele
jongeren in Sint Helens, waar
jaarlijks zo'n driehonderd
kinderen onder de zestien jaar
met justitie in aanraking ko
men.
Onrechtvaardig
„Dit is het zwakste punt van
het verhaal", zegt Smith. „En
het is nog onrechtvaardig ook.
De minst asociale ouders en
goedwillende ouders worden
bedreigd met een forse boete
als zij niet meewerken, terwijl
de echte a socialen daarvan
geen last hebben omdat ze niet
eens worden opgeroepen voor
de cursus. Hetzelfde voor één
oudergezinnen. Moeder wordt
gestraft als ze niet meewerkt,
maar voor de vader, die hem
ooit is gesmeerd, hebben we
niks." GPD
Slachtoffer
Bij een brand in een Vlissingse
woning is een zesjarig jongetje
om het leven gekomen. De ou
ders kwamen thuis toen de
brand in volle hevigheid
woedde. Het kind dat zich op
de bovenverdieping bevond,
kon niet meer worden gered.
Confectie
Biervliet krijgt waarschijnlijk
een confectiefabriek. Een Rot
terdams bedrijf heeft een 'ar-
beiderslogeèrkamp' in het
dorp gekocht. Dat was ge
bouwd voor huisvesting van
arbeiders, die aan de wederop
bouw zouden werken. Het
kamp werd echter nauwelijks
gebruikt en stond al geruime
tijd leeg. De gemeente Bier
vliet is met steun van het Eco
nomisch Technologisch Insti
tuut (ETI) de boer 'opgegaan
om een industrieel bedrijf te
weiven. Dat levert nieuwe ba
nen op, zeker omdat mechani
satie in de landbouw ten koste
gaat van de werkgelegenheid.
China
De leider van de Chinese com
munisten Mao Tse Toeng heeft
de oprichting van de Volksre
publiek China bekend ge
maakt.
Voetbal
Het Ierse voetbalelftal heeft
voor een stunt gezorgd dooi
Engeland in Liverpool met 2-jj
te verslaan.
Uitgever:
J. 'C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484Ó00
Fax. (0118) 472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax. (0115)686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114) 373839
Fax, (0114) 373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8,00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie: 'redactie@pzc.nl
exploitatie: internet@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur;
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 98,00;'
franco per post 128,50;
per maand 35,75,
per jaar 372,50;
franco per post 491,00;
bij automatische afschrijving
per termijn 1,50 korting;
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,80,
zaterdag 2,60 p.st.;
(alle bedragen inclusief 6 pet. btw);
Postrek.nr.: 3754316
t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen
Advertentietarieven:
191 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 28,65;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief;
speciale posities: tarief op aanvraag;
voor brieven bureau van dit blad
6,50 meer (excl. 17,5 pet btw);
volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag;
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B.V
Vlissingen