Het museum is leuk!
Carry Slee op
theatertournee
Handigheid
en geduld
Demonen op
de drakenrots
Veilig sporten? Laatje keuren
Griezelen
sportkeuring
Optocht tegen
dierenleed
donderdag 23 september 1999
Dat de Stichting Collectieve
Propaganda van het Ne
derlandse Boek (CPNB) Carry
Slee vroeg of ze de komende
Kinderboekenweek met een
theatervoorstelling op tournee
wilde gaan, is geen wonder. Car
ry Slee, die het Kinderboeken
weekgeschenk dit jaar heeft ge
schreven, werkte tot tien jaar
geleden als dramadocente op
middelbare scholen en weet wat
er nodig is een grote groep kin
deren te boeien. Samen met ac
trice Elles van den Berg en het
populaire duo VOF de Kunst,
Lekker griezelen kan zondag
26 september in het Auto-
tron in Rosmalen. Dan komen
allerlei liefhebbers van eng
doen bij elkaar. Vele, als griezels
verklede, kinderen doen mee
aan een spannende optocht, die
wordt aangevoerd door een
enorme griezeldraak, waarmee
wordt gestreefd naar vermel
ding in het Guinnes Book of Re
cords.
Monique Hagen (van Het Klok
huis) presenteert het program
ma, dat om 11 uur begint. Thea
tergroep Sirius wekt de
verschrikkelijke P. Onnoval tot
leven, de hoofdrolspeler uit de
boeken van Paid van Loon. Ove
rigens zijn er verschillende au
teurs aanwezig.
Ook dit jaar is er een verkleed-
wedstrijd, met als hoogtepunt
een Griezelverkiezing. Verder is
een dichtwedstrijd, waarbij de
drie beste, door kinderen ge
maakte, griezelgedichten wor
den voorgedragen. Afsluiter
vormt de Spooky-show, met
veel vuur, slangen, spinnen en,
als neusje van de zalm, een heu
se guillotine.
treedt Slee tussen 6 en 16 okt'
ber tien keer op met het pr
gramma 'Ha, ha, verliefd!'
„Het leek me een gemiste kaï
alleen op het toneel te staan
vertelt Slee. Dat zou zijn nee
gekomen op voorlezen uit eig
werk met een toelichtend praa
je erbij en dat doet ze ook ger
geld op scholen overal in h
land. Slee: „Maar de voorste
ling moest van de CPNB w
over mij en mijn werk gaan.
improviserend bedachten i
voor Elles drie grappige typ
tjes en speel ik mezelfZo kom
op bezoek op een school waar i
juf, gespeeld door Elles, geenz
heeft mij te ontvangen. D
maak ik inderdaad wel ee
mee; dan heeft een province
Culturele Raad mij gevraagd
kan een school er niet onderu
In de andere scènes speelt EL'
een aanstellerige Amerikaar
dame die in plaats van e
Disneyland een Boekenlandi
openen en, als laatste, een kn<
tergekke fan."
Liedjes
De sketches worden afgew
seld met de liedjes die Slee vc
VOF de Kunst schreef. „Het w
spannend of me dat zou lukk
omdat ik dat nog nooit eerc
had gedaan. Maar iedereen w
zeer tevreden. Het wordt in f
geval een vrolijke en grappi
voorstelling", vertelt Slee. I
programma duurt een uur
wordt steeds afgesloten met
aantal van de Annie M.
Schmidt-liedjes die VOF
Kunst eerder op cd zette.
Fran?oise Ledebt
De voorstelling van Carry Slee 1
VOF de Kunst is helaas niet in l
land te zien. Enkele plaatsen wi
ze wel komen: Theater aan de Pa
de, Den Bosch op 9 oktober, 14
uur; stadsgehoorzaal Harmoi
/Vlaardingen op 13 oktober, 13
uur; Sporthal de Betuwe, Tiel op
oktober, 14.00 uur
foto Ruben Oreel
Meer dan twintig modellen heeft de vijftienja
rige Marcel van Zweden op z'n kamer staan.
„Ikben nu zo'n twee jaar met deze hobby bezig. Ik
heb voornamelijk auto's, tanks, vliegtuigen en he
likopters gemaakt."
Bij het samenstellen gaat de Middelburger syste
matisch te werk. „Als ik een bouwdoos open
maak, lees ik eerst de beschrijving goed door.
Daarna kijk ik of alle onderdelen erin zitten. On
derdeeltje waar ik later slecht bij kan, verf ik
voordat ik ga lijmen. Dat kan met verf uit speciale
potjes. Ik gebruik, ook voor de grotere onderde
len, tegenwoordig meestal spuitbusjes. Spuiten
geeft een mooier effect, zeker bij het aanbrengen
van camouflage."
De gereedschappen die Marcel gebruikt zijn on-
dere andere een mesje, een kleine bankschroef en
kwasten. „Verder heb ik een klein vijltje, waar
mee ik sommige onderdelen bijwerk. Het komt re
gelmatig voor dat onderdelen te groot zijn. Kleine
onderdeeltjes willen nog wel eens kapot gaan.
Daar baal ik dan flink van. Soms maak ik van een
stukje kunststof zelf een nieuwe."
De prijzen van de bouwpakketten lopen nogal
uiteen. „Voor tien gulden heb je al een eenvoudig
pakketje. Wanneer je pas begint met bouwen, is
het verstandig om met zo'n setje te beginnen. Er
zijn ook bouwpakketten van boten die echt kun
nen varen of van racewagens die echt kunnen rij
den; die kosten zeker vijfhonderd gulden."
Handigheid en geduld zijn de sleutel tot succes.
„Een simpel modelletje zit in een uurtje in elkaar.
Voor de grotere heb je heel wat meer tijd nodig.
Als j e bezig bent met de kleinere stukj esmoet j e j e
goed concentreren."
Piet Nagtegaal
Wanneer Toby na een ruzie
met Benjamin thuiskomt,
vindt hij op tafel een briefje van
zijn broer Gordon: 'Ben naar de
Drakenrots. Kom me niet ach
terna. Blijf thuis. Als ik tegen
het ontbijt niet terug ben, roep
dan de politie'.
Voor Toby stond vast dat alles
begonnen was met de komst van
Benjamin. Vanaf het moment
dat die was komen opdagen was
niets nog normaal geweest. Zo
had Toby's oudere broer Gordon
al meteen op de eerste dag van
de kerstvakantie zijn hond Flits
gruwelijk verminkt dood terug
gevonden, en ook de eigenaar
dig onaangename kilte in huis
had op een of andere manier
vast en zeker te maken met het
onzinnige geklets van Benj amin
over een lieve dame en een
draak die hij gezien zou hebben.
Tobv en Benjamin zijn de twee
hoofdpersonen in De draken
rots van de Engelse schrijver
Tim Bowler. De jongens hebben
niets met elkaar, ze zijn geen fa
milie en al helemaal geen vrien
den. Maar omdat hun ouders
vroeger op dezelfde school za
ten, mocht Benjamin toen hij
acht was een paar weken blijven
logeren op de boerderij van To
by's ouders. Hij had er alleen
maar slechte herinneringen aan
overgehouden en nog altijd
dacht hij vol afgrijzen terug aan
die keer dat Toby hem moeder
ziel alleen in het bos had achter
gelaten: „Toby haat me. Ik pro
beerde toen terug te keren door
het bos. maar raakte de weg
kwijt en kwam bij die grote rots
uit. Op de bodem van een vallei.
Er waren een paar uitsteeksels
en daar zette ik mijn voet op. Ik
weet niet waarom, maar ik wil
de op die rots klimmen om te
zien of ik tot boven kon geraken,
en daar vond ik een steen, in'een
kleine holte. Hij paste er precies
in, als een sleutel."
Nachtmerries
De steen is de reden waarom
Benjamin zes jaar later toch dat
onzalige logeerpartijtje nog
eens wilde overdoen. Zijn vader
en moeder wonen in Hong Kong
en hadden hem tijdens de kerst
dagen graag bij zich gehad,
maar hij had erop gestaan zijn
vakantie in Devon door te bren-
sinds hij de steen heeft wegge
nomen spookt er als hij slaapt
van alles door zijn hoofd dat hij
niet kan vergeten. Toen ook wa
ren de nachtmerries begonnen
waarin een reusachtige draak
elke keer opnieuw alsmaar
dichter en dichterbij komt om
hem te grijpen: „Ik hoor zijn ge
brul en ik voel zijn adem, maar
nooit zie ik zijn kopAltijd, word
ik wakker net voor ik hem te
zien krijg. En tegenwoordig heb
ik het gevoel dat het meer is dan
alleen maar een droom."
De drakenrots is het derde boek
van Tim Bowler dat in het Ne
derlands werd vertaald. Voor
'Mirakelman' kreeg hij een paar
jaar geleden in Vlaanderen een
Boekenwelp (dat is in Neder
land een Vlag en Wimpel) en zijn
jeugdroman 'De jongen in de ri
vier' werd vorig jaar in Enge
land bekroond met de Carnegie
Award (vergelijkbaar met de
Gouden Griffel). Bij het in ont
vangst nemen van die belangrij -
ke literaire prijs zei hij onder
meer dat hij zich als schrijver
het meest voelt uitgedaagd door
lezers tussen dertien en zestien
jaar: „Zij zijn de beminnelijk
ste, verrijkendste en schitte
rendste groep om voor te schrij
ven. De meest complexe wezens
op aarde, omdat ze met een voet
in hun kindertijd staan en met
de andere in de wereld van de
volwassenen. Ze kunnen door
de wol geverfd maar ook kwets
baar zijn, opstandig en gevoelig,
zelfverzekerd en timide, en ze
kunnen bullshit ruiken van op
afstand."
Asjeblieft -en echt niet om te
slijmen- dat zijn woorden om
uit te knippen en in een lijstje
boven je bed te hangen. Maar
belangrijker is natuurlijk of hij
in zijn boeken rekening houdt
met wat hij toen zo mooi voor
stelde. In De drakenrots zeker.
Het is een thrillerachtig verhaal
over mensen, die allemaal goed
en slecht tegelijk zijn, maar ook
over opgekropte haat die zich
zoals een koude mist van bin
nenuit over alles heen naar bui
ten uitbreidt waardoor iemand
overal demonen ziet. Zo'n boek
in taal die jouw verbeeldings
kracht de vrij e teugel gunt en te
vens aangenaam gevangen,
houdt door de adembenemend
Van zaterdag 25 september
tot en met zondag 3 oktober
is het Nationale Junior Muse-
umweek. Kinderen van 8 tot 12
jaar die voor twee kwartjes een
Junior Museumpaspoort kopen,
mogen gratis naar binnen in
tweehonderd musea. Die orga
niseren speciale activiteiten en
een wedstrijd.
Vaak is het zo dat kinderen wel
naar een museum willen, maar
dat de ouders denken: laten we
maar niet gaan, want de kinde
ren vinden een museum niet
leuk." Foute gedachte, vindt Je
roen Branderhorst, projectlei
der van de tweede Nationale
Junior Museumweek. Met dat
museale kinderfeest wil hij er op
hameren, dat musea ook voor de
jeugd heel leuk zijn. Hij hoopt
dat kinderen (en hun ouders of
grootouders) na die eerste ken
nismaking de smaak te pakken
krijgen en ook in de toekomst de
weg naar de musea weten te vin
den.
„Natuurlijk zijn niet alle musea
kinderparadijzen. De ene col
lectie is nu eemnaal leuker voor
kinderen dan de andere." Maar
van de 1200 Nederlandse musea
(de kleintjes meegeturfd) heb
ben er volgens de projectleider
zo'n vierhonderd een collectie
die leuk of interessant is voor
kinderen. Die kinderactivitei
ten variëren van een kinderate
lier in het Nederlands Museum
voor Knipkunst, of agent spelen
in het Politiemuseum Apel
doorn, waar je in een kogelvrij
vest op een politiemotor kunt
zitten, tot doe-middagen,
speurtochten en andere leuke
dingen. Er zijn zelfs musea met
een speciale afdeling voor kin
deren, die zo exclusief is dat vol
wassenen er niet naar binnen
mogen. Bijvoorbeeld het Kin
dermuseum van het Tropenmu
seum in Amsterdam en het
Kindereiland in het Zuiderzee
Museum in Enkhuizen.
De Nationale Junior Museum-
week staat in het teken van 'De
Uitvinding'. De organisatoren
zijn er van overtuigd dat dit the
ma kinderen aanspreekt. „Uit
vindingen en uitvinders zijn
spannend. Vaak ging er veel mis
voordat een uitvinding echt
werkte. Sommige uitvinders
zijn rijk en beroemd geworden,
andere bleven onbekend- De
Nationale Junior Museumweek
besteedt aandacht aan allerlei
soorten uitvindingen door de
eeuwen heen, die hebben bijge
dragen tot het aanzien van de
wereld waarin wij nu leven.
Kleine en grote uitvindingen.
Beroemde uitvindingen. Uit
vindingen waarvan niemand
zich realiseert dat het ooit is uit
gevonden."
De tweehonderd deelnemende
musea tonen de mooiste, gekste,
meest praktische, meest beken
de uitvindingen of juist onbe
kende ontdekkingen uit hun
collectie. Er is aandacht voor
uiteenlopende zaken als bij
voorbeeld de uitvinding van de
stoel, de tafel, speciale verfsoor
ten, het porselein, werktuigen,
de techniek van het stenen tijd
perk tot heden, het kippenbril-
letje, de brandspuit of een
spieraam. In ieder museum is
een speurtocht uitgezet, waar
bij kinderen aan de hand van
een cryptische omschrijving een
uitvinding uit de collectie moe
ten zoeken.
Aan het museumspektakel is
ook een wedstrijd verbonden.
Kinderen kunnen in de vorm
van een verhaal, gedicht, teke
ning of werkstuk laten weten
wat zij de mooiste, belangrijk
ste of interessantste uitvinding
vinden. Zij mogen ook zelf een
uitvinding bedenken.
Aad Struijs
Informatie over het complete pro
gramma is te vinden in een gratis fol
der die bij de VVV's, bibliotheken en
deelnemende musea ligt. In Zeeland
en omgeving doen mee: Bergen op
ZoomHet Markiezenhof; Middel
burg: Zeeuws Museum; Middelhar-
nis: Rien Poortvliet Museum
Vlissingen: Stedelijk Museum; Zie-
rikzee: Stadhuismuseum Zierikzee.
gen. Het was zijn enige kans de
lange smalle steen met zijn ei
genaardig violette kleur en sa
tijnachtig zachte zijkanten aan
de rots terug te geven. Alleen op
die manier -wist hij- zou hij
kunnen goedmaken wat hij des
tijds verkeerd had gedaan. Want
mysterieuze gebeurtenissen, wil
je graag lezen. En nogmaals.
Jan Smeekens
Tim Bowler: 'De Drakenrots'. Altio-
ra-Averbode; f 24,90
Tien organisaties houden
aanstaande zaterdag een
carnavalsoptocht door Amster
dam om mensen op te roepen om
dierendag (4 oktober) zonder
dierenleed door te brengen. Zo
zouden ze een dagje geen vlees
kunnen eten of een huisdier uit
het asiel kunnen halen.
De organisatoren van de tocht
verwachten duizend demon
stranten, onder wie vijfhonderd
kinderen van de jeugdafdelin
gen van de Dierenbescherming.
Het is de bedoeling dat de deel
nemers verkleed of geschminkt
als dier meelopen. De optocht
start om half drie op de Dam.
(ANP)
Voetballen, tennissen, hard
lopen. Of toch maar liever
een baantje zwemmen? Maakt
niet uit wat je doet. Als je maar
beweegt. Want bewegen is ge
zond. Daar is sportarts John
IJzerman uit Bergen op Zoom
ook absoluut van overtuigd.
Maar hij zet hier en daar wel wat
kanttekeningen. „Iedere spor
ter loopt een bepaald risico. Dat
hangt onder andere af van de
sport, die je beoefent en hoe in
tensief je dat doet. Een rondje
fietsen is heel wat anders dan
een marathon van 42 kilometer.
Ook leeftijd speelt een rol. Vroe
ger moest elke sporter worden
gekeurd. Dat is afgeschaft. Te
genwoordig keuren we op aan
vraag."
„Wie wil gaan duiken of bij
voorbeeld parachute wil sprin
gen, moet verplicht gekeurd
worden. Ik let dan onder andere
op het hart- en vaatsysteem, de
bloeddruk, de spieren en het
skelet. We maken ook wel hart-
filmpjes, In rust en na inspan
ning. Zo kom je meer te weten
over de lichamelijke mogelijk
heden van iemand. Zo kun je be
paalde risico's voorkomen. Niet
alles helaas."
In principe kan ieder gezond
Jonge spelers van Luctor in Heinkenszand krijgen naar aanleiding
van het tienjarig jubileum van hun club een training van oud-
Ajaxied Arnold Mühren. Een goede begeleiding tijdens het sporten
is belangrijk om blessures te voorkomen.
kind sporten zonder problemen.
Kwestie van lid worden van een
sportclub. „Hopelijk zijn daar
dan kundige trainers aanwe
zig", zegt John. „Je moet wel
weten hoe je het lichaam belast
en hoe ver je kunt gaan. Een goe
de trainer zorgt voor een verant
woorde opbouw. En zijn er op
vallende zaken, dan kan hij of
zij mij bellen voor een advies. Of
de sporter doorsturen voor na
der onderzoek. Dan kun je bij
voorbeeld een tennisster met
een slap schouderkapsel aange
past laten trainen. Daarmee
kun je een hoop ellende voorko
men."
Belangrijk is, dat mensen ken
nis hebben van hun eigen lijf.
Niet gaan forceren om de pres
taties op te schroeven. „Kinde
ren die in de groei zijn, lopen
kans op blessures bij verkeerde
of te zware belasting van de
spieren en het skelet. Hielbles-
sures en knieblessures zijn daar
een voorbeeld van. Of rugklach
ten doorgroei."
Lengte, gewicht, vetpercentage.
Alles wordt bij een keuring be
keken. De longfunctie, maar
ook of iemand suikerziekte
heeft of inspanningsastma.
„Maar ook het sportmateriaal
zelf", zegt John. „Een tennisser
met een te zwaar racket heeft
grote kans op een schouderbles
sure. Verkeerd schoeisel levert
ook onnodige ellende op. Kort
om, een sportarts kan je op alle
terreinen van dienst zijn. Maar
één keuring is geen keuring, Be
geleiding tijdens het sporten is
ook heel belangrijk."
Ook John volgt trouw zijn eigen
advies op. „Ik loop graag een
flink stuk hard. Dus laat ik me
van tijd tot tijd even bekijken
door een bevriende sportarts.
Verstandig sporten geldt ook
voor mij", lacht hij luid.
Hans Segboer
Het Kindermuseum van het Tropenmuseum in Amsterdam is alleen voor kinderen. Volwassenen mogen er niet komen.
