Northumberland weet wat vechten is
"H 1HI
Eeuwige twistappel van
Engelsen en Schotten
45
vrije tijd
zaterdag 18 september 1999 J J
Orkney-
eilariden'
erness
|T
??!h 'v rroiaDGnesteS
of
Sheffield-
<C
ENGELAND
'Ncrvviph
-N OOR 02 Ë'E
omond Edinburgh
gow,P- 'J Bërtviék:upón
SCHOTLAND /-öjvyeed
•- Holy Island
-.^Balfibufgh';'-
0^xcN °Alnwick
KPHxfv Hadrian's0 .Newcastle
VERENIGD
KONINKRIJK
Lindisfarne, ruïne van een klooster met op de achtergrond het kasteel.
Imposant rijst Bambergh Castle op uit zee.
Toeristen zat. Maar vrijwel altijd
gehaast op doorreis naar
Schotland of terug; weinig blijvers.
En dat maakt Northumberland tot
een vakantieland voor de stille
genieter, de rustzoeker. Want
Engelands noordelijkste provincie
I heeft 't wel. Veel mooi landschap en
een weldadige rust, puur
countryside. Maar Schotland heeft
nu eenmaal de naam als
vakantiebestemming en dus zal
buurman Northumberland moeten
berusten in een status van
toeristische doorlaatpost.
„En dat moet ook maar zo blijven",
besluit Garry, een raswandelaar uit
Londen, zijn loflied op deze stille
county. Zeker twee, drie keer per
jaar, vertelt de textielman, verruilt
hij de hectische metropool en zijn
modewereldje voor een hotelletje in
Northumberland. Dit keer aan de
kust. Z'n vinger priemt naar een
regel op zijn routebeschrijving. 'A
great day in the country', staat er.
Daarvoor komt hij.
Een blik op de wegenkaart verklaart al
veel. Boven Newcastle is de drukke
Ml teruggebracht tot een overwegend
smalle Al. Nog een tweede verkeersader
van bescheiden capaciteit en dat is het
dan wel.
Maar voor de toerist zijn de kleine, uitste
kende en o zo rustige landelijke wegen
van belang. Want die leiden je naar de
mooiste plekjes. Niet laten afschrikken
door bordjes doodlopende weg. Doorrij
den, auto neerzetten en gaan wandelen.
We hebben het nu over de Cheviot Hills.
Onderdeel van het Northumberland Na
tional Park. Een stil gebied. Een land
schap van grazige, golvende weiden, rui
ge heidegronden, rotsen, kabbelende
stroompjes en van heuvels die het wande
len tot een pittige inspanning maken. Ge
lukkig zijn er ook de valleien van bijna
pastorale schoonheid. Ze zijn wat makke
lijker te belopen. En regelmatig blijf je
staan om te genieten van mooie verge
zichten, de stilte, de verscheidenheid aan
vogels.
Afwisseling
En dan is er de kust van Northumberland
die zorgt voor afwisseling. Hier ontmoe
ten we dan de vijftiger Garry, aan wiens
doorgelopen outfit je een nauwe band met
de modebranche niet direct afziet.
Hij vertelt achter een kop warme chocola
en een wandelkaart waarom hij steeds in
Northumberland neerstrijkt en waarom
de kust tussen Alnwick en Berwick-upon-
Tweed favoriet terrein is. En dan bij voor
keur Beadnell kiest; een simpel bad
plaatsje, zeker buiten het hoogseizoen
door en door rustig met een piepklein ha
ventje en een zandstrand rond een ruime
baai.
De kust in deze uithoek aan de Noordzee
kent allerliefste plekjes, duinen, zand
stranden, rotsen en paden. Weer zo'n
streek om te wandelen en uit te waaien.
Ruiters kom je er trouwens ook nogal eens
tegen. Verwacht er geen mondain enter
tainment. Je vindt er van die typische, wat
antieke Engelse badplaatsen waar hoog-
zomer het fish-and-chip-gehalte stellig
hoog zal zijn. Seahouses is zo'n plaatsje.
J e kunt van hier een tocht per boot naar de
Cheviot Hills, landschap vol afwisseling en stilte.
Fame Islands maken, in trek bij natuur
liefhebbers om z'n vogelkolonies (onder
meer Papegaaiduikers) en zeehonden die
zich in de zon liggen te koesteren
Historie
Dit is ook de kust waar het imposante
Bambergh Castle zich grimmig en onge
naakbaar uit zee verheft. Historie aan
zee. Jazeker, maar heel Northumberland
is onstuimige geschiedenis. Geen county
waar zoveel kastelen, fortificaties, res
tanten van versterkingen zijn te vinden.
Zover je de historie van deze streek kunt
afzien, is er geknokt.
Resten van forten uit ijzeren en bronzen
tijdperk wijzen erop. Er is nog een stuk
Hadrian Wall uit de Romeinse periode.
Eindeloos veel strijd is er geleverd tussen
Engelsen en Schotten.
Neem Berwick-upon-Tweed dat in twee
eeuwen liefst dertien keer van nationali
teit wisselde: van Schots naar Engels ter
ritorium en omgekeerd. Daarna was het
ook nog lange tij d een zelfstandig district,
noch Schots, noch Engels dus. Naar men
beweert verkeert het formeel nog altijd
in oorlog met Rusland. Door een ad
ministratieve fout als gevolg van zijn on
afhankelijke status heeft Berwick for
meel nooit vrede gesloten met de Russen.
Het is zeker niet om die reden dat het stad-
je, zoiets als het Engelse Naarden, zijn
omvangrijke vestingwallen en bastions
met uitzicht op zee nog in stand houdt. Ze
zijn nu louter een historisch-toeristisch
doelwit.
Holy Island
Geschiedenis van formaat ontmoet je ook
op Holy Island. Een eiland voor de kust
dat vooral van betekenis was als gods
dienstig centrum. Van hier begon de ker
stening voor een groot deel van Brittan-
nië. Bij het plaatsje Lindisfarne stond een
beroemd klooster. Een bloeiend centrum
waar in de achtste eeuw de beroemde
Gospels van Lindisfarne werden ge
maakt, die nu als een kostbare culturele
schat in het British Museum wordt be
waard. In 793 kregen de arme kloosterlin
gen de schrik van hun leven toen uit de
mist van de vroege morgen de eerste Vi
kingen kwaadaardig opdoemden. Het
klooster werd verwoest en veel broeders
over de kling gejaagd.
Uiteindelijk namen ze de wijk met mede
neming van het lichaam van St. Cuthbert.
Een heilige die bijzondere geneeskundige
gaven zou hebben bezeten. Toen de lijk
kist jaren na zijn dood werd heropend,
zou zijn lichaam nog in opvallend goede
staat hebben verkeerd. Alle aanleiding
hem heilig te verklaren. Tijdens de vlucht
van de broeders werd zijn lichaam op het
vasteland geruime tijd verborgen gehou
den in een grot niet ver van het plaatsje
Wooler, een mooi uitgangspunt voor het
maken van tochten. De rots is alleen lo
pend door de velden te bereiken en wordt
beheerd door de National Trust.
Overigens is er voor de echte stappers de
St. Cuthbert's Way uitgezet, een wandel
route van honderd kilometer die in Lin
disfarne begint en door een prachtig stuk
landschap van Northumberland gaat.
Ruïne
De gevluchte kloosterlingen stichtten de
stad Durham met zijn machtige kathe
draal. Het klooster van Lindisfarne werd
later herbouwd, maar ook hiervan rest nu
niet veel meer dan een ruïne. Hoog op een
rots werd in de zestiende eeuw een domi
nant kasteel gebouwd om indringers te
verjagen.
Holy Island is in trek bij toeristen en -
kleine sensatie - alleen te bereiken over
een weg die bij vloed onderloopt.
Zwervend door het gebied in en om de
Cheviot Hills stuit j e steeds weer op aardi
ge verrassingen. Een korenmolen in
Heatherslaw - waar ook fietsen te huur
zijn -, bij Etalloopt een smalspoortreintje
dat een aandoenlijk klein museum heeft
en natuurlijk is er de ruïne van een kas
teel. Bij Chillingham kun je kennismaken
met een kudde koeien van het oorspron
kelijke soort dat hier eeuwen geleden
graasde. Vlakbij is een verrassend 12e-
eeuws kerkje. In de buurt ligt Hepburn,
een van de punten waar enkele gemar
keerde wandelingen beginnen.
En steeds weer heb je het wonderlijke ge
voel in een ver verleden te verblijven. Wat
je zeker ervaart in het levendige markt-
plaatsje Alnwick. En dat niet omdat in het
vroegere station een van de gx-ootste twee
dehands boekhandels van het land is ge
vestigd. Alnwick is vooral bekend om z'n
schitterend kasteel, dat niet voorniets het
'Windsor van het noorden' wordt ge
noemd. Het is de gigantisch behuizing
van de Dukes of Northumberland.
Rijkdom
Dat ze een voorname rol hebben gespeeld
laat zich makkelijk afleiden van omvang
en rijkdom van het kasteel. Schilderijen
van beroemde meesters, kostbaar porse
lein en schitterend meubilair staan te kij k
voor de toerist. De hall is bekleed met
honderden zwaarden. Een excentriek be
hangetje met een geschiedenis. Toen Na
poleon Engeland dreigde met een invasie
besloot de toenmalige Duke of Northum
berland zijn aandeel te leveren in de de
fensie door een legertj e op de been te bren
gen en te bewapenen. Geheel uit eigen
middelen. Toen het gevaar geweken was
zat de familie met het wapentuig. Geen
nood, de zwaarden kwamen als drapering
aan de muur. Een niet alledaagse maar
wel vroege vorm van hergebruik.
Chris van Twisk
Informatie over Northumberland, Cheviot
Hills en de kust bij: Brits Toeristenbureau,
Stadhouderskade 2,1054 ES Amsterdam.
Infolijn: 020-689.00.02, fax 020-618.68.68, e-
maikbritinf'o@bta.org.uk.
Roerbakken in mini-
wokjes aan tafel
nieuwste rage
Nederlanders zijn geen
ijzervreters
Autoshow Frankfurt
geeft voorschot op
volgende eeuw
Naven worden steeds
verder geperfectioneerd
Nieuwe Hondamotoren
echte krachtmachines
Zelf kleding maken
moet weer 'in' raken
Experimenteel
ruimtevliegtuig moet
kosten ruimtevaart
drukken
Gratis internet is een
fabeltje
Postzegels en puzzel
Schoonheidsopvatting
in onze genen gebakken
Klusser knapt
gevaarlijke karweien
liefst niet zelf op
Overzicht van de
hypotheken