Noordzee
in ijltempo
leeggevist
Loon van fraude wordt kleiner
In het leer naar de klant
Tengelmann leurt met a P-supers
Eerste vlucht vanaf Pudong Sjanghai
financiën en economie vrijdag 17 september 1999
Vliegtuigbeladers KLM laten koffers de koffers
PAO luidt noodklok
Werk tussen vrouwen
nog ongelijk verdeeld
van onze redactie economie
SCHIPHOL - Een wilde staking
op de afdeling Vliegtuigbela
ding van Schiphol heeft gister
ochtend het vliegverkeer in de
war gestuurd.
Het ontevreden personeel legde
'b ochtends het werk neer uit
protest tegen reorganisatie
plannen. De vakbonden waren
niet bij de actie betrokken.
Aan de werkonderbreking de
den zo'n honderd van de 2200
personeelsleden mee. Zij ver
zetten zich tegen de plannen van
KLM om bij Vliegtuigbelading
de werkwijze en de roosters te
veranderen.
KLM beloofde de stakers op
nieuw met de bonden te zullen
overleggen. De reorganisatie
zelf staat daarbij niet ter discus
sie. De gesprekken richten zich
vooral op de voorwaarden
waaronder de wijzigingen wor
den doorgevoerd.
Volgens vakbond De Unie er
kent KLM de onderbezetting en
hoge werkdruk op bepaalde af
delingen binnen Vliegtuigbe
handeling. „Op een aantal
plaatsen zullen er dan ook men
sen bijkomen, zo heeft KLM
toegezegd", aldus een woord
voerder.
Door de werkonderbreking
werden vliegtuigen niet volle
dig gelost en geladen, wat leidde
tot problemen bij de afhande
ling van vluchten. Een aantal
toestellen vertrok zonder baga
ge. De tassen en koffers worden
nagezonden.
Tot aan het eind van de middag
moesten reizigers rekening hou
den met vertragingen.
ANP/GPD
DEN HAAG - De groenteboer verliest steeds meer terrein aan
de supermarkt. Het Productschap Tuinbouw meldde gisteren
dat Nederlanders nu 72 procent van hun verse groente en fruit
bij de super kopen. Drie jaar geleden was dat nog 67 procent.
De totale uitgaven voor verse groenten en fruit zijn de afgelo
pen drie jaar gestegen, vooral door de hogere prijs. Een Ne
derlands huishouden gaf in het eerste halfj aar bijna driehon
derd gulden uit aan verse groenten en fruit tegen 273 in
1996. Producten die steeds vaker gekocht worden zijnbrocco-
li, courgettes, ijsbergsla, gemengde sla-pakketten en meloe
nen. De verkoop van zuurkool, rode en witte koolliep minder
vlot. Wellicht komt dit door de zachte winter. ANP
Werkloosheid blijft dalen
DEN HAAG - De kaartenbakken bij de arbeidsbureaus raken
steeds leger. In de maanden juni en augustus daalde de werk
loosheid met 5000 personen.
Het aantal geregistreerde werklozen kwam met 213.000 wel
iswaar iets hoger uit dan in mei en juli, maar gecorrigeerd
naar seizoeninvloeden is er een daling te zien.
De stijging is te verklaren uit de instroom van schoolverlaters.
Maar als de leerlingen die zich melden op de arbeidsmarkt uit
het bestand worden weggelaten, dan is er sprake van een sub
stantiële vermindering van de werkloosheid. In vergelijking
met dezelfde periode in 1998 is het aantal werklozen afgeno
men met 60.000 mensen, zo berekende het CBS. GPD
van onze redactie economie
URK - De Noordzee dreigt in en
kele jaren te worden leeggevist.
Tal van commerciële vissoorten
zitten op dit moment op of zelfs
ouder de kritieke grens. Zonder
drastische ingrepen is in de toe
komst een rendabele visvangst
niet meer mogelijk. Het visserij
beleid van de Europese Unie is
uitgelopen op een faliekante
mislukking. Het primaire doel,
duurzame exploitatie van de
visstand, is verder weg dan ooit.
Die sombere geluiden klonken
op het Nationaal Visserij Forum
in Urk. Visserijdeskundige Ross
Shotton van de FAO, de Voed
sel- en Landbouworganisatie
van de Verenigde Naties, toonde
zich uitermate pessimistisch
over de situatie in de Noordzee.
Vooral de kabeljauw bevindt
zich in gevaarlijk vaarwatex*.
„Die kan binnen enkele jaren
zijn opgevist. Maar ook voor
veel andere soorten ziet het er op
deNoordzee slecht uit."
De bij de FAO in Rome gestatio
neerde Shotton maakte korte
metten met het Europese visse
rijbeleid. Het idee dat visserij
moet zorgen voor voeding,
werk, welvaart en sociale stabi
liteit is op dit moment niet meer
dan een abstracte theorie. „De
zee is niet de bi'oodtrommel van
de wereld. De arme landen kun
nen de vis domweg niet betalen.
Het is een luxe voedsel voor de
rijken."
De Amerikaanse hoogleraar
Jon Sutinen deelde de kritiek op
het gemeenschappelijke visse
rijbeleid van de Europese Unie
volledig. De visserij econoom,
verbonden aan de Universiteit
van Rhode Island, werkte mee
aan een studie van de Organisa
tie voor Economische Samen
werking en Ontwikkeling over
visserijbeleid en -subsidies. In
twintig landen, waaronder de
visserij landen van de EU, werd
het beleid tegen het licht gehou
den.
De conclusies van het twee jaar
geleden verschenen rapport wa
ren keihard: de door de politiek
bedachte maatregelen hebben
amper of geen positief effect op
de visstand en de miljarden gul
dens aan subsidies zijn in feite
weggegooid geld. „Een funda
mentele wijziging is noodzake
lijk", zo stelde hij tegenover de
circa driehonderd aanwezigen
in Urk. Hij prees echter de Ne
derlandse praktijk, waarin de
visserijsector zelf in hoge mate
verantwoordelijk is voor de uit
voering van het beleid.
Staatssecretairis van Visserij
Faber beaamde dat het beleid
van de EU 'niet heeft kunnen
vooi'komen dat een aantal com-
merciële visstanden de afgelo
pen tien jaar een historisch laag
niveau bereikte. Andei-e bestan
den bevinden zich dicht bij zo'n
niveau'. Niettemin roemde zij
de verdiensten van het beleid:
het heeft gezorgd voor continuï
teit en stabiliteit in de hele sec
tor, oordeelde Faber. GPD
S JANGHAI - Een politieman houdt de wacht bij een vliegtuig op de
luchthaven Pudong in de Chinese stad Sjanghai. De Chinese over
heid heeft meer dan drie miljard gulden in de aanleg van het nieuwe
vliegveld geïnvesteerd. Het complex, dat twaalf vierkante kilome
ter beslaat, werd gisteren geopend. Het vliegtuig op de foto was het
eerste dat een dienst vanaf Pudong uitvoerde. Het vloog naar Kun
ming, in het zuiden van de Chinese Volksrepubliek.
foto Eugene Hoshiko/AP
van onze redactie economie
BAARN - Supermarktketen A P krijgt een
nieuwe eigenaar. Het Duitse concern Ten
gelmann, de huidige moeder, wil de voor
malige Jac. Hermans-winkels verkopen.
Naar kopers wordt nog gezocht, maar Lau-
rus (Super de Boer, Edah) heeft al laten we
ten geïnteresseerd te zijn.
Tengelmann is in Nederland eigenaar van
de 125 A&P-supermarkten en zes
Maxiswinkels, die onlangs zijn omgedoopt
tot A P-hypermarkt. De Nederlandse
koepel heet nog steeds Hermans Groep,
hoewel die naam niet meer voor de winkels
wordt gebruikt.
Volgens directeur W. Pijper van de Hermans
Groep wil Tengelmann zich concentreren op
de prijsvechters, terwijl A P een super
markt met gemiddelde prijzen is. De be
langrijkste prijsvechters in Nederland zijn
nu al Duits: Aldi en Lidl. Vroeger had de
Hermans Groep wel een keten van lageprij -
zenwinkels onder de naam Prijsslag. De
ruim dertig vestigingen zijn evenwel twee
jaar geleden verkocht aan de Basismarkt
(onderdeel van Laurus). Een ander pro
bleem voor de Duitsers is het marktaandeel
van 3,5 procent in Nederland dat nauwe
lijks nog is uit te breiden. Een woordvoerder
van Laurus zegt dat bekend is dat Laurus
het marktaandeel in Nederland wil vergro
ten. Acquisities behoren tot de manieren om
dat te bereiken. „Het is daarom reëel te ver
onderstellen dat wij de komende maanden
als gegadigde voor Hermans aan tafel zul
len zitten. Het past in onze strategie."
Marktleider Ahold zegt de ontwikkelingen
nauwgezet te volgen, maar heeft zelf geen
grote ambities om in Nederland uit te brei
den. Ahold heeft al diverse malen gesteld
dat het vooral wil groeien in de VS en landen
in Zuid-Europa.
De supermarkten van A P hebben een om
zet van ƒ1,7 miljard. De verkoop moet voor
het einde van het jaar zijn afgerond. Voor
het personeel heeft een transactie geen ge
volgen. ANP
Kaderleden bond willen meer loon
UTRECHT - De kaderleden van FNV Bondgenoten vinden de
looneis van 0,5 tot 1 procent bovenop de inflatie te laag.
Volgens voorzitter H. Krul van FNV Bondgenoten is bij de le
denraadplegingen van de afgelopen weken duidelijk gewor
den dat het kader aanstuurt op een hogere looneis dan het be
stuur had voorgesteld.
Maandag maakt de vakcentrale FNV haar definitieve looneis
bekend. Inflatie en een hardere eis van het kader kunnen de
looneis opstuwen tot drie procent of meer. ANP
Gates betaalt studie minderheden
NEW YORK - De eigenaar van softwaregigant Microsoft, Bill
Gates, trekt een miljard dollar van zijn privé-vermogen uit
voor een fonds waaruit Amerikaanse studenten een studie
beurs kunnen krijgen.
De bedoeling van de beurzen is personen uit de etnische min
derheden de komende twintig jaar een kans te bieden onder
wijskunde, wiskunde, exacte wetenschappen of technische
studies te laten volgen. Het plan moet voorzien in een volledi
ge beurs voor duizend studenten per jaar.
De beurs kan onder meer gebruikt worden voor het vaak to
renhoge collegegeld. Daarnaast dekken de beurzen de kosten
van levensonderhoud en andere bijkomende studiekosten.
Het bedrag van een milj ard dollar is een van de grootste filan
tropische schenkingen uit de geschiedenis. ANP/RTR
Nederland hield barbecue heet
DEN HAAG - De warme zomer heeft geleid tot een spectacu
laire verkoop van barbecuevlees. Het Productschap voor Vee
en Vlees meldde gisteren dat 45 procent meer barbecuepak
ketten zijn verkocht dan vorig jaar.
Vooral in het zuiden en oosten van Nederland zijn barbecue
pakketten populair. De barbecuers zijn veelal jonge mensen
zonder kinderen. Deze huishoudens hebben weinig vrije tijd,
maar wel genoeg geld voor een barbecuepakket. De pakket
ten zijn vaak eenderde duurder dan gemiddeld vlees.
In de periode van begin juni tot en met medio augustus stegen
ook de verkopen van panklare producten, zoals hamburgers,
met drie procent. ANP
Groenteboer verliest klanten
Hoogleraar Stevens positief kritisch over fiscale herziening
door Raymond Peil
ROTTERDAM - Als adviseur
werkte Leo Stevens, hoogleraar
fiscale economie, intensief mee
aan de voorbereiding van het
deze week gepresenteerde Be
lastingplan 2001. Hij wilde
daarmee niet monddood wor
den en behield de vrijheid om
zich als onafhankelijk weten
schapper kritisch te mogen uit
laten over het plan van staatsse
cretaris Vermeend. „Betere
oplossingen waren politiek niet
haalbaar", is nu zijn oordeel.
„Maar het stelsel wordt in elk
geval opgeschoond."
In zijn kantoor op de Erasmus
Universiteit te Rotterdam prijst
Stevens de fundamenten van
het nieuwe plan, maar venti
leert hij tevens enige kritiek.
„Het is een compromis tussen
politieke stromingen met tegen
gestelde opvattingen. Dat zie je
duidelijk tenig."
Als voorbeeld noemt hij onder
meer de nieuwe belasting op
(belegd) vermogen, een 'vermo-
gensrendementsheffing' van 1,2
procent op spaartegoeden en
beleggingen.
Politiek rechts vindt dat vermo
gen niet te zwaar mag worden
belast. Links betreurt dat de be
leggingen en spaarcenten van
de kleine man ook onder de hef
fing kunnen vallen. „Die bele
ven het als een onterechte
bevoordeling van de vermogen
den."
Stevens zelf bekijkt het vooral
praktisch. „Als vermogen te
zwaar wordt belast vloeit het
naar het buitenland, het is heel
mobiel. Ik had zelf liever gezien
dat deze belasting al vier jaar
eerder was ingevoerd. Een hele
boel Neder-Belgen hadden we
dan keurig netjes in Kralingen
gehouden."
In de box
Het nieuwe belastingstelsel be
staat eigenlijk uit drie afzon
derlijke systemen, 'boxen' ge
noemd. Werk en woning zitten
in box 1aandeelhouders in fa
milievennootschappen (aan
merkelijk belang) vooral kleine
ondernemers en hun medeaan
deelhouders in de tweede, ter
wijl box 3 beleggen en sparen
belast. De hoogleraar vreest dat
belastingplichtigen zullen pro
beren in de voor hen voordelig
ste box te kruipen. Grofweg be
lopen de tarieven immers tot 52
procent in box 1, dei-tig procent
in 2 en gemiddeld nog lager in de
derde.
„De kwetsbaarheid van het
boxenstelsel is dat mensen gaan
slepen met vermogensbestand
delen van de ene naar de andere
box. Dat moet je proberen te
vermijden. Ik weet echter wel
dat staatssecretaris Vermeend
van Financiën daarop voldoen
de alert is. Waar oneigenlijk ge
bruik wordt gemaakt van dat
boxenstelsel, zal hij er als de
kippen bij zijn om die gaten te
dichten."
Een belangrijk struikelblok
voor Stevens in het belasting
plan voor de volgende eeuw is
het onderbrengen van de eigen
woning in box 1, bij wérk en in
komen. Dit betekent onder meer
dat iemand met een hoog inko
men van 1000 hypotheekrente
zelf 480 betaalt. De lager gesa
larieerde moet 670 voor eigen
rekening nemen. Stevens: „Dat
is vreemd. Het zou eigenlijk niet
moeten."
Hij bepleit alvast een verdere,
geleidelijke gelijkschakeling.
„Een huis in een hoge wel
standsklasse, boven een prijs
van zeven of acht ton en met de
navenant hogere aftrek van hy
potheekrente, is meer een luxe
artikel. Dat is niet alleen meer
om in te wonen. Dus een deel
kun je overbrengen naar box 3,
ofwel fiscaal behandelen als
vermogen." Regering en parle
ment zijn, vreest de fiscaal eco
noom, daaraan nog niet toe. Het
is nog vloeken in de kerk.
Spaanders
Stevens signaleert in de huidige
belastingvoorstellen nog wel
meer oneffenheden. Die komen
voort uit politieke gevoelighe
den of het feit dat gehak in be
lastingstelsels onontkoombaar
spaanders geeft. Onder het
hoofdstukje 'hypotheek' bij
voorbeeld krijgt de huiseige
naar, die maximaal leent, straks
een fiscaal voordeel. „Zolang"
mensen een maximale hypo
theek nemen, zonder dat ze het
echt nodig hebben, wordt de
renteaftrek oneigenlijk ge
bruikt."
Een vergelijkbaar euvel schuilt
in de overmatige aftrek voor
pensioengaten onder het huidi
ge belastingsysteem. Velen zon
der aantoonbaar pensioente
kort incasseerden dit fiscale
voordeel, in de vorm van koop
sommen, lijfrentes en kapitaal-,
spaar- en levexisverzekeringen.
Dat gaat nu veranderen, mede
ten koste van de lucratieve win
sten van aanbieders als verze
keraars.
Krokodillentranen
In feite konden de verzekeraars
en tussenpersonen profiteren op
kosten van de belastingbetaler,
dankzij onder meer de royale af
trek voor de oude dag van hoge
inkomens. Hun luidkeelse pro
testen hebben de hoogleraar
enigszins geërgerd. „Dat zijn
echt krokodillentranen. Zij zien
gewoon een aantrekkelijke
markt verdwijnen." De markt
die dreef op belastingaftrek.
Want waarom zou j e met b elas-
tingvoordeel een lijfrente mo
gen aftrekken, als je een goed
pensioen hebt? In wezen betaalt
de samenleving dat."
Het huidige, per 2001 afge
zwaaide, belastingstelsel moe
digde te veel aan om heffingen te
ontwijken eh aftrekposten te in
casseren, vindt Stevens. „Men
sen zijn tamelijk ver gegaan in
het gevoel van 'als het maar fis
caal aftrekbaar is, zal het wel
goed wezen'. Liever ziet hij dat
de Nederlander zijn financiële
lot, toekomst en oude dag meer
in eigen hand neemt. „Dat ze
zelf een goede belegging of ver
zekering kiezen omdat dit nodig
is. En niet alleen omdat ze fis
caal voordeel ruiken."
Over de gehele linie werkt het
Belastingplan 2001, in samen
hang met andere nieuwe wetten
van Paars-1 en-2 heilzaam voor
de poldereconomie, zo meent
Stevens. De 'Wet EB '01' zal bij
dragen aan werkgelegenheids
groei, internationale investeer
ders aantrekken en bovendien
de overheidsfinanciën beter op
oi-de brengen.
Verder staat ons land er, in Eu
ropees verband gezien, met het
belastingplan goed op, texwijl
de gemiddelde Nederlander ge
woon zijn pensioen flexibel kan
regelen zonder fiscale belem
meringen. De belastingplichti
ge die - weinig modieus - alles
keurig opgeeft, weet dat-ie min
der gaat meebetalen aan grote,
dubieuze aftrekposten van an
deren. „Het loon van fraude
wordt kleiner", verwacht Ste
vens.
Masterplan
Is het Belastingplan 2001 een
masterplan? Stevens aarzelt
even en zegt dan 'ja'. Hoe lang
zijn de fundamenten van dit
plan houdbaar? „Het kan wel
een tij dj e meeHet moet met z i j n
Stevens: „Het stelsel wordt in
elk geval opgeschoond."
tijd meegaan. Maar bedenk dat
belastingheffing nooit echt een
voudig zal worden."
Het inmiddels losgebarsten po
litieke debat over inkomens tus
sen de zestig en tachtig mille, die
er wat bekaaid vanaf komen,
maakt niet zo'n indruk op hem.
„Dat is niet wezenlijk voor het
belastingplan. Laat de politiek
maar bepalen of er nog een beet
je moet worden geknutseld aan
de tarieven." GPD
doorThea van Beek
DEN HAAG - Surinaamse
vrouwen zijn redelijk succes
vol op de arbeidsmarkt. Ze
hebben zelfs vaker een baan
dan Nederlandse vrouwen.
Iets minder goed op de ar
beidsmarkt doen vrouwen
het van Antilliaanse en
Arubaanse herkomst. Van de
Turkse en Marokkaanse
vi*ouwen heeft slechts een
klein deel een betaalde baan.
Dat blijkt uit het onderzoek
'Variatie in participatie' van
het Sociaal en Cultureel
Planbureau (SCP), in op
dracht van de Directie Coör
dinatie Emancipatiebeleid.
Daarbij werd gekeken naar
de omstandigheden waaron
der allochtone vrouwen al
dan niet werken en in hoe
verre de toenemende zelf
standigheid van vrouwen
voor alle bevolkingsgroepen
geldt.
Van de Surinaamse vrouwen
werkt 58 procent. Bij de Ne
derlandse vrouwen is dat 54
procent, gevolgd door Antil
liaanse/Arubaanse vrouwen
met 49 procent. Van de Turk
se en Marokkaanse vrouwen
heeft respectievelijk slechts
22 en 17 procent een baan. De
meeste kansen heeft de twee
de generatie allochtonen die
in Nederland opgroeide.
Nieuwkomers uit Tui'kije,
Marokko, de Antillen en
Aruba hebben daarentegen
zeer weinig kans op werk.
De grootste verschillen be
staan tussen allochtone en
autochtone vrouwen zonder
kinderen. Van de Nederland
se vrouwen zonder kinderen
werkt 85 procent. Bij Suri
naamse en Antilliaanse-
/Arubaanse vrouwen is dat
respectievelijk 70 en 67 pro
cent, bij Turkse vrouwen 43
en bij de Marokkaanse 41
procent. Hoewel Surinaamse
vrouwen vaak alleen staan
voor de opvoeding van hun
kinderen, weten zij dat vaak
goed te combineren met een
baan. Dat lukt Antilliaanse
en Arubaanse vrouwen
moeilijker.
Het invoeren van de vroegere
'moedermavo' met gerichte
beroepsopleidingen kan vol
gens het SCP allochtone
vrouwen helpen bij het vin
den van werk. Bij inburge-
ïlngsprogramma's voor
nieuwe migranten is kinder
opvang belangrijk. Het SCP
betwijfelt of veel allochtone
vrouwen profLtei"en van het
overheidsbeleid om arbeid
en zorg tussen man en vrouw
beter te verdelen. „Voor veel
Turkse en Marokkaanse
vrouwen die maar moeilijk
de weg naar werk kunnen
vinden, is dat een station te
ver." GPD
Advertentie
De Rover 220 TDic is een bijzonder complete zakenauto. Het zal
u echt aan niets ontbreken. Zeker nu hij als Business Edition is
uitgerust met een prachtig lederen interieur. Wij hebben voor een
lederen interieur gekozen omdat leer staat voor comfort, duur
zaamheid en kwaliteit. Eigenschappen waar ook Rover voor staat.
Verder is de Rover 220 TDic Business Edition onder andere
voorzien van ABS, airconditioning, lichtmetalen velgen én
metallic lak. Een 77kW/105 pk curbodieselmotor zorgc voor de
aandrijving van deze luxueus uicgevoerde Rover. Dus als u altijd
al een keertje in het leer naar een klant wilde, mag u deze kans
niet laten liggen. En van een kans mogen we spreken omdat u al
in deze Business Edition rijdt vanaf fl 40.490,-.
De Rover 200 Business edition. Inclusief exclusief lederen interieur.
ic Business Edition vanaf fl 1 061,-
I. BTW (bron: RGFS, Optra
igingen voorbehouden. De Rover infoli|n: QS00 - 022 12 12.
