Ploeteren met relaties
in musical Company
Lekens betekent veel en goe
Elektra laat acteurs sidderen
Welkom in de wereld van Bloem
Op weg naar België was mij bij het passeren van Aardenburg steeds
de drukte opgevallen bij Mossel- en Palinghuis Lekens aan de
Markt. Doorgaans maakt de Markt zelf, niet meer dan een plant
soenmet een vijver, een uitgestorven indruk, maar bij Lekens zie je,
of het nu 's middags of 's avonds is, altijd mensen zitten peuzelen in
de serre.
Nieuwsgierig geworden besluit ik op een warme septembermiddag
poolshoogte te nemen bij Lekens.
door Riejn van Reems
Het eerste wat me opvalt is de tem
peratuur, terwijl buiten de mussen
dood van het dak vallen, heerst in
het Mossel- en Palinghuis een iet
wat ijzige koelte die Amerikaans
aandoet. Voor het eerst ben ik in een
Zeeuws restaurant met: air condi
tioning die ook echt werkt. Een Bel
gische gaste probeert vergeefs
verschillende stoelen uit om de
poolwind te ontwijken en hult zich
ten einde raad in een gebreid vest.
Doch zie, de attente ober draait aan
een knop en binnen de kortste keren
stijgt de temperatuur tot een com
fortabele hoogte.
Zijn al even attente collega vraagt
mij of ik een apérïtief wens en sug
gereert op mijn vraag of hij ook iets
alcoholvrij's in petto heeft een verse
sinaasappelsap. Omdat het zo
warm is buiten en ik even tevoren
visioenen had van een Belgisch
kustterras vraag ik hem of een verse
citroensap, de befaamde citrön
pressé, wellicht ook tot de moge
lijkheden behoort. „Natuurlijk",
antwoordt hij, „dan pers ik toch ge
woon even een citroentje uit." Even
later krijg ik een lang en smal glas
met vers geperst citroensap, ijs, een
citroenschijfje en een stampertje,
Mossel- en Palinghuis Lekens
Markt 25
4527 CN Aardenburg
Tel. 0117-491435
Sluitingsdag: donderdag
Keuken open van 12.00 tot
15.00 en van 18.00 tot 21.30 uur
Geen creditcards, wel
Eurocheques of girocheques
Rolstoel kan met wat hulp
Kinderen: kinderbiefstukje
plus een stenen karafje met ijswa-
ter en een schoteltje met zakjes sui
ker.
Tot mijn verrassing bezorgt hij mij
vervolgens ook een amuse de bou-
che ofwel mondvermaakje, wat ik
niet had verwacht in dit eenvoudig
kader. Bijna had ik overigens een
wat zutu' gezicht getrokken want de
amuse bestaat uit een stukj e zure
haring, een paar boontjes en zure
ui. Samen met mijn apéritief een
zeer zuur geheel, maar toch niet zo
gek gezien hét vetgehalte van de
Gebakken Paling met Tartaarsaus
35,-) die ik heb besteld.
Als die mij wordt voorgeschoteld
begrijp ik meteen waarom het bij
Lekens altijd druk is. Kwaliteit en
kwantiteit laten namelijk niets te
wensen over. De paling smaakt zeer
zuiveren nimmer kreeg ik ergens
zoveel moten voor mijn geld. Om
dat niets onaangenamer is dan af
koelende gebakken paling op je
bord serveert men de vis bij Lekens
op een schaal die op een warm-
houdplaat wordt gezet. De tartaar-
saus is rijk en romig, de begeleiden
de frietjes ambachtelijk gebakken.
Lekens heeft zo'n honderdzeventig
zitplaatsen en verscheidene tafels
voor zes of meer personen; Belgen
eten graag in familieverband.
Mosselen (van 34,-tot 39,50) en
paling (vier bereidingswijzen voor
35,-) vormen de hoofdmoot. Je
kunt ook een halve portie paling be
stellén als voorgerecht 20,-).
Tomates aux crevettes at ik het
laatst in Blankenberge én daarom
associeer ik dit voorafje met warm
te en de zee. De tomaat is vers, de
garnalen zilt en de saus heeft een
zoetje, een prima combinatie.
Biefstuk
De gasten van Lekeiis komen voor
de vis en de schaal- en schelpdieren,
een kreeft van 600 gram kost
75,50, gebakken zeetong 49,- en
vleeseters moeten kiezen uit een
achttal biefstukbereidingen
29,75 tot 43,- voorde biefstuk
van de haas) of zij kunnende Entre-
cóte in Rode Wijnsaus 40,-) ne
men die speciaal wordt aanbevolen
door de chef.
Er zijn drie menu's van 46,-, 49,-
en 51,50. De sfeer is ongedwon
gen, de bediening correct en vrien
delijk en het eten van goede kwali
teit, zonder opsmuk. En het is zelfs
mogelijk om mosselen en paling af
te halen
15t/m21 september
Sim Bolus
Poppentheater Sim Bolusspeelt tot en met de
cember een serie voorstellingen van Joris en
Reuzeneus.
Het betreft een eigen bewerking door poppen
speler Hans van der Haar van een boek van Ja-
nosch. Op weg naar zijn tante Hendrika ioopt
Joris door het Grote Bomen Bos. waar hij die
ren ontmoet dis als de dood zijn voor Reuze-
neus de Reus. Maar Joris last zich niet bang
maken. De voorstelling is geschikt voor kinde
ren vanaf 5 jaar.
vvo. Minitheater in Ambachtscentrum, Goes,
15.00 uur.
Cirque Plume
Cirque Plume speelt zijn voorstelling Mélan
ges (Mengelingen) nog tot aan het einde van
deze week in Middelburg.
Het theater dat deze groep brengt is doorspekt
met allerlei vormen van acrobatiek, komieken,
jongleurs, mime en live-muziek. Alle artiesten
zijn tevens muzikant
wo., do., vr., za. Tent Hof van Tange, Middel
burg, 20.30 uur
zo. Tent Hof van Tange, Middelburg, 19.30 uur
Van der Sluijs
Cabaretier Tim van der Sluijs brengt zijn vier
de, avondvullende programma Koppensnel
len.
V3n der Sluijs brengt actueel en geëngageerd
politiek cabaret zonder banaliteiten en doelloze
grofheden. In plaats daarvan zoekt hij het in de
subtiliteit van intellligente inhoudelijke grap
pen, afgewisseld met ontroerende en humoris
tische liedjes.
vr. De Haestinge, St. Maartensdijk, 20.15 uur
Domino
De groep Domino speelt'Maskerade'.
Het betrefteen cabaret-achtig, zelf geschreven
en gecomponeerd Nederlandstalig liedjespro
gramma, handelend over de vraag in hoeverre
de mens zichzelf is of toneel speelt. Met Renée
van Brakel (zang, gitaar, viool), Bert van den
Ouden (zang, gitaar). Marjan Wijfels(zang). Re
gisseur is Jan Burggraaf.
za. De Drukkery, Middelburg, 14.30 uur
Kom en Zie
Kindertheater Kom en Zie speelt de spannende
voorstelling 'Het geheim van de zwarte rug
zak'.
De met vrolijke meezingliedjes omlijste voor
stelling gaat over Kapitein Ooglap en Muppet
Boris. Ook wordt ereen heuse wedstrijd gehou
den. De voorstelling istoegankelijk voor kinde
ren in de basisschoolleeftijd.
za. Gereformeerde Ichtuskerk, Axel, 19.00 uur
Elektra's
In de Stadsschouwburg in Middelburg vindt
het achtste Elektrafestival plaats.
Tijdens dit evenement worden prijzen uitge
reikt aan personen of toneelgroepen die een
opmerkelijke prestatie hebben geleverd op
amateurtheater-gebied.
za. Stadsschouwburg, Middelburg, 20.30 uur
Vertelavond
Tijdens de vertelavond 'Op Klooster óór ge-
zeed'worden verhalen verteld in het oorspron
kelijk dialect van het Land van Hulst.
Medewerking aan de avond verlenen George
Sponselee en Ed Steijns.
di. Bibliotheek Kloosterzande, 20.00 uur
Swing Fire Quartet
Het Swing Fire Quartet opent met muzikaal
vuurwerk het festival Jazz by the Sea.
Grote inspirator van het kwartet is Benny
Goodman, maar ze spelen ook stukken van Os
car Peterson, Count Basie, Bob Wilbur en Djan-
go Reinhardt.
•wo. Hotel Willebrord.Zoutelande, 19.00 uur
Mini-concert
In het kader van het jaarlijkse Lange Jan-pro
ject wordt gedurende de zomermaanden we
kelijks een mini-concert gegeven.
De uitvoering van een half uur wordt deze mid
dag verzorgd door organist Jan Wisse.
do. Koorkerk, Middelburg, 15.00 uur
Carillon
Kees van Eersel bespeelt gedurende een uur
het carillon in de toren van het stadhuis.
Van Eersel is stadsbeiaardier van Veere en Zie-
rifczee.
do. Stadhuis, Veere, 15.00 uur
W.A.O. Jazzband
De Willie Ashman Original Jazzband (W.A.O.
Jazzband! speelt swingende dixielandmuziek
met een grap en een grol.
Hetmotto is'Entertainment in Dixie', niets is te
dol mits de muziek voorop staat
do. Muziektent in de Langstraat, Zoutelande,
19.00 uur
Kammerakademie
De Deutsche Kammerakademie Neuss am
Rhein onder leiding van Johannes Goritzki,
geeft een optreden.
Soliste is het 21-jarige viooltalent Janine Jan
sen. Op het programma staan werken van Be la
Bartok, W.A. Mozart en Ludwig von Beethoven.
do. RK Kerk in Koewacht, 20.00 uur
Zomeravondconcert
Het Vocaal Ensemble St Laurens (VES) geeft
het laatste zomeravondconcert van dit sei
zoen.
Het optreden van dit gezeïschap, dat onder lei
ding staat van Hans v.d. Broefte, komt in de
plaats van het eerder geplande concert door
Danielle Lous en Marc van den Beemt. Op het
programma staan klassieke werken van o.a.
Franz Schubert, maaroofc'evergreens' als
"You'll never walk alone' en 'Vluchten kan niet
meer'.
do. Herv. Catharinakerk, Zoutelande, 20.30
uur
New Orleans
The New Orleans Roof Jazzmen spelen New
Orleans-jazz met een bijzonder accent op
blues en spirituals.
De Belgische band gold bij de oprichting in
1S56 al als de pionier van de zuivere New Or-
leans-muziek in hun vaderland.
vr. 'Heinekenplein' voor het Badhotel, Dom
burg, 19.30 uur
God Dethroned
BoHo staat vrijdag in het teken van snoeiharde
deathmetal.
Op het programma staat een optreden van de
populaire Nederlandse bands God Dethroned
(death-black- thrashmetaf) en Pentacle (black
en deathmetal).
vr. BoHo, Bergen op Zoom, 20.30 uur
«Jazz in cafés
!n negen cafés in Domburg spelen diverse jazz
bands
Alle genres binnen de jazz zijn vertegenwoor
digd, van blues tot boogie woogie en van dixie
land tot dance.
vr. Diverse cafés. Domburg, 21.00 uur.
Roosewood
De vijfkoppige band Roosewood geeft een op
treden.
Destijl die gespeeld wordt is'southern rock" en
rock'n roll.
vr. Westerncafé Bonanza, Goes, 22.00 uur
Noise-performance
Hetunderground-collectief Fckng Bstrds ver
zorgt een 'noise-performance.
Het duo Tommy de Roos en Marc van Elburg
maakt tevens collages, die in het café worden
geëxposeerd.
vr. De Piek, Vlissingen, 22.00 uur
Boogie-woogie
Virtuozen André Valkering en Eric-Jan Over-
beek spelen boogie-woogie op de piano op een
podium in de openlucht.
Bijgestaan door een ritmesectie wisselen ze
boogie-woogie af met rhythm 'n' blues-klassie
kers.
za. Tuin Marie Tak van Poortvlietmuseum,
11.00 uur
Bongo Bong
The Kings of Bongo Bong Jazz Band brengt
muziek van eind jaren veertig ten gehore.
Het tienkoppige gezelschap speelt o.a. de
quick-step en swingende bacic-to-the-Cotton-
Club muziek.
za. Heinekenplein voor het Badhotel. Dom
burg, 12.00 uur
Chappelie du Roï
Het dubbelkwartet La Chappelle du Roi, o.l.v.
Alistair Dixon, geeft een concert.
Degroep zingt religieuze muziek uit de Renais
sance.
za. NH Kerk, Groede, 13.30 uur
woensdag 15 september 1999 1 2
Fijnproevers onder de musicalliefhebbers zullen het Ko
ninklijk Ballet van Vlaanderen prijzen om zijn program
makeuze dit seizoen, al zullen ze tegelijkertijd even de
wenkbrauwen fronsen. Want is er in het Nederlandse taal
gebied wel genoeg talent voorhanden om Stephen Sond-
heims alom geprezen musical Company adequaat te be
zetten?
door Kees Groenenboom
Regisseur Caroline Frerichs
kan zich die vraagtekens voor
stellen. „Qua dans is het be
hoorlijk pittig, de zangpartij
en zijn ook al niet eenvoudig
en daarnaast wordt er heel wat
acteertalent gevergd. Boven
dien moet iedereen zowel so
listisch als in het ensemble uit
de voeten kunnen." Maar ze is
overtuigd van haar cast, waar
in namen die het grote publiek
aan zouden kunnen spreken,
ontbreken.
Een 'Woody Allen' in musical-
vorm, zo zou je Company het
makkelijkst kunnen typeren,
al doe je daarmee Sondheim te
kort. Alleen al omdat diens
musical in 1970 in première
ging, nog voor Aliens eerste
film in de bioscoop verscheen.
•Maar het is vooral door de
films van de kleine New York-
se neuroot dat we het relatio
nele geploeter van de inwoners
van deze metropool kennen, en
dat is precies waarover Com
pany gaat. Sondheim nam ze
ven eenakters over huwelijks
lief en -leed, en smeedde die
samen met de auteur ervan,
George Furth, aaneen tot een
musical.
„Waar ik aan moest denken
toen ik het stuk las, is het feit
dat we tegenwoordig zo ont
zettend veel keuzes hebben",
zegt Frerichs. „Als je in de su
permarkt thee wilt kopen, kun
je kiezen uit zo'n honderd
soorten, om maar eens een
klein dingetje uit het dagelijks
leven te noemen. Maar op an
dere niveaus speelt dat: wil ik
een vaste relatiewil ik samen
wonen of latten, wil ik trou
wen? Door die keuzes kun je
verlamd raken, en dat is pre
cies wat er gebeurt met Robert,
de hoofdpersoon van Compa
ny. Hij is 35 en kan maar niet
kiezen. Totdat hij op een punt
komt dat hij zich eenzaam be
gint te voelen."
Vuurwerk
Het Zeeuws amateurtheater siddert zaterdagavond 18
september weer enkele malen. Veertien keer klinkt de zin:
'En de winnaar is...' En steeds zullen dan enkele harten
een paar seconden overuren maken.
door AJi Pankow
Een Elektra is een felbegeerde
onderscheiding binnen het
Zeeuws amateurtheater. Het is
een vrouwenbeeldje als blijk
van waardering voor een op
merkelijke prestatie voor spel,
regie, vormgeving, productie
of repertoirekeuze verdeeld
over veertien categorieën. In
de Stadsschouwburg Middel
burg wordt zaterdagavond 18
september het achtste Elektra
Award festival van het Zeeuws
Centrum voor Amateurthea-
tergehouden.
Het is een festijn voor iedereen
die houdt van glitter en gla
mour en van de spanning rond
prijzen winnen. De uitreiking
van de Elektra Awards ge
beurt met een knipoog naar de
Amerikaanse Oscars. Evenals
in de VS worden voorafgaand
de genomineerden in de diver
se categorieën bekend ge
maakt. Dit keer zijn er 42 ge
nomineerden, slechts veertien
van hen gaan ook werkelijk
een beeldje winnen. De jury
put zich elk jaar weer uit met
te benadrukken dat een nomi
natie ook al een hele eer is.
Toch wil elke genomineerde
heel eventjes dat zijn of haar
naam wordt genoemd nadat de
verzegelde enveloppe is open
gemaakt. Slechts één per cate
gorie mag die vreugde beleven,
voor de anderen is het even
slikken. „Het is te hopen dat
die mensen niet al te verbitterd
zijn", zegt vice-voorzitter G.
Baijens van het ZCA „Een no
minatie is inderdaad een
pluim op zich en 42 van die on
derscheidingen in één seizoen
wil dus zeggen dat het goed
gaat met het amateurtheater
in Zeeland. Er worden over
een breed repertoire ook in
derdaad opmerkelijke presta
ties geleverd en het Elektra
Award Festival is een prima
gelegenheid om daar met z'n
allen één keer in het jaar eens
feest voor te vieren".
Hoedadso
Het betreft overigens geen be
sloten festijn. Belangstellen
den die een dergelijk festival
eens willen meemaken zijn
ook van harte welkomVooraf
gaand aan de uitreiking van de
Elektra Awards door Jacques
dAncona en Hans Langhout is
er een optreden van het Bra
bants Theaterorkest Hoedad
so. Die naam staat voor 'Het
Overweldigend Enerverend
Doch Altijd Daverend Show
orkest'. Naast muziekstijlen
van de jaren 20 tot het heden
wordt heel veel aandacht be
steed aan het visuele aspect.
Het orkest is samengesteld uit
een instrumentale groep be
staande uit 3 trompetten, 3
trombones, 5 saxen, een ritme
sectie met piano, bas, gitaar en
drums en een vocalgroep van 3
dames en 3 heren.
Na afloop van het officiële ge
deelte wordt het festival in de
foyer van de Stadsschouw
burg voortgezet met muziek
van de Desafinado Sessie
Band met Ton van der Geijn
(bariton- en altsax), Tonny
Bartels (drums), Eric Heins-
dijk (bas), Ben Boogaard (gi
taar) en Renny Minnaart (gi
taar).
Gerard Baijens benadrukt dat
het leveren van een opmerke
lijke prestatie het belangrijk
ste criterium is om voor een
nominatie voör een Elektra in
aanmerking te komen. De jury
toonde dit keer veel waarde
ring voor de durf binnen het
amateurtheater. De onder
scheidingen werden vooral
toegekend aan groepen en per
sonen die hun nek uitstaken en
het lef hadden nieuwe wegen
in te slaan.
Zo zijn de producties 'Teibele
en haar demon' van de Joodse
auteur-1. B. Singer door To
neelgroep Ouwerkerk en de
Griekse tragedie 'Antigone'
van Sophokles door Toneel
vereniging Sempre Avanti in
Sluiskil ieder vijf keer geno
mineerd voor een Elektra
Award.
De voorstellingen'Verfvan
het Middelburgs Theater,
'Tussen Ons' van Toneelver
eniging Heer Hendrik, 'De
Heksen' van Toneelgroep
Duinart in Middelburg,
'Brueghel' van SG Nehalennia
en 'Jack's Vrouwen' van Thea
tergroep Zierik maken drie
keer kans op een Elektra
Award.
Het Elektra-festival vindt
zaterdag plaats in de
Stadsschouwburg Middel
burg. Het begint om 20.30
uur.
Company is zeker geen spek
takelstuk. Werd de Neder
landse productie van
'Sweeney Todd', ook een
Sondheim-musical, nog opge
smukt door smeuïge trucages
met spuitend bloed en vallui
ken, in de ballet-productie
moeten muziek en spetterend
acteren voor vuurwerk zorgen.
Een klein voorproefje voor de
pers stemt optimistisch. De
lastig vertaalbare teksten
klinken goed, de samenzang
van het ensemble is voorbeel
dig en er wordt goed geac
teerd.
De dansnummers blijven nog
even onder de hoge hoed. „Als
je bij Sondheim met spektakel
gaat werken, ben je op de ver
keerde weg", zegt Frerichs.
„We hebben ervoor gekozen
om het sober te houden. Het
gaat tenslotte om heel gewone
ménsen, die je op straat tegen
zou kunnen komen, of die je in
je vriendenkring vindt."
Nieuwkomer
Frerichs, 28 jaar, is een betrek
kelijke nieuwkomer en debu
teert als musicalregisseur. Is
Company, de musical waar
voor artistiek leidster Linda
Lepomme en zij onafhankelijk
van elkaar kozen, dan niet te
hoog gegrepen? „Omdat ik uit
de theaterwereld kom, denk ik
juist dat ik geen betere start
had kunnen maken. Dit is een
musical met veel gesproken
tekst. De liedjes zijn heel
Brechtiaans. Geen dialogen,
maar commentaren van de
personages, die even buiten
het stuk stappen."
„Natuurlijk is Sondheim pit
tig, maar ik heb zeer goede
mensen om me heen, zoals cho
reograaf Martin Michel en mu
zikaal leider Max Smeets. En
goede acteurs. We hebben er
Toneelgroep Ouwerkerk sleepte met 'Teibele en haar demon' vijf nominaties in de wacht.
foto Marijke Folkertsma
Bloem - voluit Bloem de Wil
de de Ligny - heeft haar eer
ste cd gemaakt en jubelt het
uit. Sinds haar optreden op
Lowlands twee jaar geleden,
is de jonge, kleurrijke zange
res/liedjesschrijver uit Haar
lem een fenomeen in het J
clubcircuit.
Welkom in de wondere (muzi
kale) wereld van Bloem. Ze
(20) groeide op in Maarssen-
broek. Ze leerde de gamelari-
muziek kennen van haar In
donesische vader, die haar
ook The Beatles, jazzmuziek
en klassiek liet horen. Ze be
landde in Haarlem, waar ze
al vroeg als straatmuzikant te
horen was. De stoep werd
echter al gauw ingeruild voor
een lokaal poppodium, het
"Nederlandse en Belgische
clubcircuit, Lowlands en
Noorderslag.
De, muzikale miniatuurtjes
die ze voortbrengt, schrijft ze
niet,Salthans niet ietterlijk
Ze ontstaan. Neëm haar tek
sten - niet gemakkelijk te
volgen reeksen van woorden,
die de stemmingen en sferen
verbeelden zoals ze in Bloems
hoofd moeten zitten. „Ik kan
beter niet letterlijk vertellen
waar ze over gaan", zegt ze.
„Daarmee zou de charme
verloren zijn."
Haar'muziek is grillig, met
onverwachte wendingen en
creatieve vondsten. Als ze so
lo speelt, op haar gitaar, komt
dat gegeven misschien juist
daarom nooit echt goed uit de
verf. Vanwege de beperking
van het geluid van haar in
strument. „Ik heb ook nooit
gitaarmuziek geschreven,
eerder baslijnen op gitaar.
Dat ding zegt bijvoorbeeld
'ploem ploem', terwijl ik ge
woon een vet orgel wil ho
ren."
Bloem treedt zaterdag 18
september op in Boho,
Bergen op Zoom, 20.30
voor gekozen om geen bekende
sterren te nemen. Wat ik wel
wilde waren sterke persoon
lijkheden, en dat is gelukt."
„Mijn hart ligt bij dit stuk. Ik
las het en dacht: dit herken ik.
En wat wil je", zegt ze lachend,
„mijn moeder is relatiethera
peute, dus ik ben al mijn hele
leven met relaties bezig." Ze
herkent zichzelf wel een beetje
in Robert. Ze vindt het ook
moeilijk kiezen in het leven, al
kan ze zich wat makkelijker
met de stroom van het leven la
ten meevoeren.
Volgens Frerichs is Company
na dertig jaar nog steeds actu
eel. Sterker nog, juist nu komt
het stuk het beste tot zijn
recht, terugkijkend op een jaar
of veertig experimenteren met
allerlei relatievormen. Ze her
innert zich nog de verbazing
bij haar medestudenten toen
ze ging samenwonen. „In die
tijd kon dat helemaal niet, dat
was heel oubollig en truttig.
Vrijheid, dat was belangrijk,
onafhankelijkheid. Dat is in
middels weer veranderd, er
wordt ook weer steeds meer
getrouwd. Terugkijkend heb
ben we nu een beetje door wat
we al die jaren aan het doen
zijn geweest, en daarom kun
nen we nu lachen om een stuk
als Company."
'Company' gaat donder
dag in première bij Theater
't Eilandje in Antwerpen,
waar het t/m zondag 19
september, 24 en 25 sep
tember, 13 t/ml 7 oktober
en 19 t/m 24 oktober te
zien is. Van af21 september
gaat het tevens op tournee
in Nederland.
Caroline Frerichs.
foto Luc Monsaert
