Wiranto voert regie in Indonesië PZC Gepensioneerden eisen inspraak bij beheer van pensioenfondsen PZC Bestuurders Rusland staan machteloos tegenover terrorisme VVD-er Kamp heeft irritatiegrens van Kamerleden bereikt feiten en meningen 2 Legercommandant heeft president veel bevoegdheden ontnomen 14 september 1949 dinsdag 14 september 1999 door Slobodan Lekic Vorig jaar mei ruimde dictator Soe- harto na ruim dertig jaar door toe doen van de generaal het veld. Nu be slist hij over het lot van Soeharto's opvolger B.J. Habibie. De crisis in Oost-Timor lijkt aan te tonen wat al sinds het opstappen van Soeharto werd vermoed: niet het staatshoofd, maar le gercommandant en minister van De fensie generaal Wiranto maakt de dienst uit in Indonesië. De opkomst van Wiranto werd moge lijk door de centrale rol die het leger in de samenleving vervult sinds het land zich in 1945 onafhankelijk verklaarde van Nederland. Volgens sommige des kundigen gaan de minachting voor burgers en het brute optreden van het leger terug tot op de Japanse bezetting De krijgsmacht is immers voortgeko men uit het leger dat door de Japanners was opgezet om mee te vechten tegen de geallieerden. Vanwege zijn felle anticommunistische houding werd het leger tijdens de Kou de Oorlog hartstochtelijk gesteund door opeenvolgende Amerikaanse re geringen. De slachtpartij die het in de tweede helft van de jaren zestig, op het hoogtepunt van de Vietnamoorlog, aanrichtte onder communisten en ver meende communisten, bezegelde de vriendschap tussen de VS en het Indo nesische leger. Amerikaanse adviseurs hebben het le ger uitvoerig begeleid bij trainingen in het onderdrukken van opstanden. Hierdoor werd het leger in de loop der jaren tot een interne veiligheidsmacht. In de Grondwet is vastgelegd dat het le ger niet alleen de landsgrenzen moet verdedigen, maar ook de bevoegdheid heeft toe te zien op civiele zaken. Achtergrond Soeharto, een vijfsterrengeneraal, trad af na gewelddadige straatprotesten, en nadat hij de steun van het leger was kwijtgeraakt. Met zijn vertrek leefde de hoop op dat het militaire apparaat zich voortaan politiek op de achter grond zou houden om de democratie een kans te geven. Maar ook na een wij ziging van de kieswet blijft de krijgs macht met de 38 zetels die de generaals mogen innemen, een factor van belang in het nieuwe, vijfhonderd zetels tel lende parlement. Het afgelopen jaar heeft Wiranto zich wel afzijdig gehouden bij de campag nes voor de eerste vrije parlementsver kiezingen die op 7 juni werden gehou den. Deze verkiezingen werden gewonnen door Megawati Soekarno- putri, de dochter van de eerste presi dent van het land, Soekarno. Megawati is nu de belangrijkste kanshebber bij de verkiezing van een nieuwe presi dent, later dit jaar door een kiescollege dat deels wordt gevormd door het par lement. De 52-jarige, naar Indonesische be grippen rijzige en jeugdig ogende gene raal straalt bij zijn openbare optredens gezag uit. Hij werd een kopstuk binnen de landspolitiek toen Soeharto hem in februari 1998 tot legerleider benoem de. Van 1989 tot 1993 diende hij als Soeharto's adjudant. Een bekende foto uit die jaren laat zien hoe Wiranto met gebogen rug als lessenaar fungeert voor Soeharto, terwijl de laatste een document ondertekent. Wiranto studeerde in 196 8 als beste van zijn klas af aan de militaire academie. Na de Indonesische bezetting van Oost-Timor in 1975 diende hij twee jaar op het eilanddeel, waar zijn troe pen zich nu in samenwerking met pro- Indonesische milities overgeven aan een orgie van geweld tegen Oost-Timo- rezen die voor onafhankelijkheid zijn. Wiranto is de enige onder de hoge offi cieren die geen militaire opleiding in het buitenland heeft genoten. Toch lijkt hij zich ook op het internationale toneel thuis te voelen, getuige de wei nig belovende 'toezegging' die hij vrij dag deed aangaande de stationering van een VN-vredesmacht in Oost-Ti mor. Coup Sinds het begin van de crisis rond Oost- Timor heeft Wiranto steeds meer van zich doen spreken, waardoor geruch ten ontstonden over een aanstaande militaire coup tegen Habibie. Wiranto heeft de geruchten steeds met klem te gengesproken, maar het is bekend dat de hoogste generaals woedend zijn op Habibie omdat hij het referendum over onafhankelijkheid in Oost-Timor mo gelijk heeft gemaakt. De generaals vrezen dat het referen dum leidt tot een domino-effect waar bij andere delen van het land, zoals Atjeh en de Molukken, nog feller onaf hankelijkheid zullen eisen. Het voor malige Nederlands-Indië is in feite een lappendeken van tientallen prinsdom men en bevolkingsgroepen die door de Nederlandse kolonisatoren onder één bestuur zijn gebracht. Indonesië wordt daarom ook wel 'een ongeluk in de ko loniale geschiedenis' genoemd. Vanwege de strategische positie die het land inneemt en het economische po tentieel van de op drie na omvangrijk ste bevolking ter wereld, deinzen bui tenlandse regeringen vooralsnog terug voor het uitoefenen van grote druk om Indonesië ertoe te dwingen een einde te maken aan het geweld in Oost-Timor. „Het probleem is dat Indonesië belang rijk is en Oost-Timor niet"zo verklaart een westerse diplomaat de internatio nale terughoudendheid. Volgens diplomaten heeft Wiranto pre sident Habibie in feite van veel van zijn bevoegdheden beroofd. Aangenomen wordt dat Wiranto de werkelijke machthebber is. De diplomaten zeggen dat Wiranto op zeker moment tot een coup tegen Habibie kan besluiten, maar dat het leger anderzijds belang heeft bij een vreedzame machtsover dracht in november. Megawati heeft al beloofd dat het leger zijn politieke rol mag blijven vervullen als ze staats hoofd is. Hiermee zou Wiranto zijn be langrijkste politieke doel bereiken. AP door Anna Dolgov en Greg Myre Volgens de Moskouse burge meester Joeri Loezjkov zit ten islamitische extremisten achter de bomaanslagen die de Russische hoofdstad de afgelo pen weken hebben getroffen. Bij die aanslagen verloren zeker 150 mensen het leven. De meeste Russische autoritei ten erkennen echter dat zij niet weten wie verantwoordelijk is voor de explosies. De beschuldi gingen van Loezjkov zijn eerder gebaseerd op verdenkingen dan op bewijzen. „De bandieten hebben ons uit gedaagd", zei president Jeltsin gisteren in een televisietoe spraak. „De staat zal doeltref fend reageren, direct, beslissend en vastberaden." Jeltsin waag de zich niet aan een nadere iden tificatie van de 'bandieten', waardoor onmiddellijk de vraag rees welke waarde de Russen aan de belofte van hun president moeten hechten. Loezjkov gelooft dat Tsjetsjeen se rebellen en hun handlangers achter de aanslagen zitten, om dat het Russische leger met har de hand is opgetreden tegen rebellen in Dagestan die de deelrepubliek vanuit Tsjetsje nië zijn binnengevallen. In de campagne tegen de rebellen is zwaar materieel ingezet en zijn luchtaanvallen uitgevoerd op zowel doelen in Dagestan als in Tsjetsjenië. „De bronnen van dit terrorisme noemen wij Tsje tsjeense bandieten", verklaarde Loezjkov gisteren na een bezoek aan de jongste rampplek. Kaukasus Loezjkov staat niet alleen in zijn verdenkingen jegens de Tsje- tsjenen en hun bondgenoten. Veel mensen denken dat de da ders van de aanslagen afkom stig zijn uit de Kaukasus. De Russische oud-premier Primak ov waarschuwde daarom dat 'inspanningen op het gebied van de terreurbestrijding niet et nisch gekleurd' mogen zijn. De aanslagen illustreren op schrikwekkende wijze hoe de sastreus de gevolgen kunnen zijn van de ineenstorting van een totalitaire staat. In de tijd van de Sovjet-Unie wogen ligheidsoverwegingen vanzelj. sprekend zwaarder dan indivj. duele vrijheden. De grenzen werden zwaarbewaakt, de stra ten in Moskou waren 's nacht veilig en terrorisme was een probleem van andere landen Dj veiligheidsdiensten legden dis- sidenten het vuur na aan dj schenen en boezemden degewo- ne burger vrees in. Zij haddg. echter weinig ervaring in hg voorkomen, onderzoeken of op. lossen van werkelijke misdrij. ven en staan vandaag de da; machteloos tegenover schijn" baar willekeurige aanslagen e afrekeningen binnen de georga- niseerde misdaad. Corruptie De veiligheidsdiensten kampen net als alle andere overheids diensten met financiële tekor ten, onderbetaling en corruptie Het leger bestaat voor een gray deel uit jeugdige dienstplicht gen die slecht worden gevoed gehuisvest en gekleed, en dl? niet zelden te lijden hebben va; mishandeling door officieren. Loezkov beloofde de inwonen van Moskou harde maatregele; en een zuivering, met name va; mensen van buiten de hoofdstad die geen papieren hebben ea niet kunnen hard maken waar om zij in Moskou verblijven In een poging het politieoptre den effectiever te maken, gaf d- regionale gouverneur van Mos kou, Anatoli Tjazjlov, gistere opdracht de leden van het korps binnen twee dagen al hun ach terstallige salaris uit te betalen Ook gaf hij bevel om alle politie voertuigen met onmiddellijke ingang van benzine te voorzien Loezjkovs stadsbestuur is georganiseerd dan het federale bestuur, maar het blijft de vraag of politie-inspecties in een stai van tien miljoen ingezetenen veel effect zullen sorteren. Een groot aantal politiemensen corrupt en het komt regelmatig voor dat mensen zonder identi teitspapieren vervolging of uit zetting kunnen afkopen. D-; normen en waarden lijken Rusland in zo'n ernstige matet; zijn aangetast dat maatregele: op korte termijn waarschijnlijk weinig resultaat zullen hebben. AP door Cees van der Laan VVD-Kamerlid en woord voerder voor asielzaken Henk Kamp heeft na twee mi nuten de coalitiepartners en op positie al op de kast. Zo verdeeld als de verschillende fracties in de Kamer zijn over het te voeren asielbeleid, zo eensluidend zijn ze in him oordeel over de libe raal. Kamp is een repeterend geweer, die in elk debat voort durend zijn sombere en uiterst kritische kijk op de asielproble matiek blijft herhalen. Asielzoekers zijn in de optiek van Kamp voor het merendeel economische migranten. Ze houden valse vluchtverhalen én ze sjoemelen met identiteitspa pieren. Als het aan hem ligt wordt tachtig tot negentig pro cent van de asielaanvragen af gewezen. Om zijn betoog kracht bij te zetten, somt hij reeksen cijfers op. Het Kamerlid uit Twente - dat moet gezegd - weet waarover hij praat. Elke keer opnieuw. Ook met staatssecretaris Cohen, over wie bij de WD grote tevre denheid heerst, kent de asiel woordvoerder geen compassie. Over de instroom van 45.000 asielzoekers dit jaar, waarvoor Kamp Cohen verantwoordelijk houdt: „Dit is een absoluut ex ces, onacceptabel hoog en moet drastisch omlaag." Geen woor den die je normaal gesproken gebruikt voor het beoordelen van paars beleid. De Tweede Kamer, gisteren op nieuw bijeen voor één in de ein deloos lijkende reeks sessies over het asielbeleid, kan inmid dels het verhaal van de WD'er wel dromen. De Kamerfracties kijken er niet meer van op. „Ik heb niets nieuws gehoord", luidt de reactie van PvdA-Kamerlid Albayrak op het betoog van co alitiepartner Kamp. „Ik negeer meestal die verhalen van hem. Het is geen geheim dat de WD en PvdA uiteenlopende opvat tingen koesteren over het asiel beleid." Even later rept ze van 'draagvlak ondermijnende spookverhalen'. Met zijn voor ganger, Rijpstra, wras veel beter zaken te doen, zegt ze. Litanie GroenLinks-Kamerlid Halse- ma had zich voorgenomen zich niet meer uit de tent te laten lok ken. Toch kan ze zich niet in houden als de litanie van Kamp (woorden van het CDA-Kamer- lid Wijn) aanhoudt. „Dit is puur Henk Kamp voor de bühne. Steeds maar weer opnieuw. Voor mij is het ook lastig om tegen de kille cij fers van Kamp een betoog in te brengen dat uitgaat van solida riteit en gerechtigheid. Ik kan er zó boos om worden." Kamp blijkt beter oppositie te kunnen voeren dan de oppositie zelf, moet CD A-Kamerlid Wijn een beetje toegeven. Cohen krijgt van de WD een onvol doende in het tussenrapport", concludeert Wijn. Zelf rept de oppositievoerder een beetje zwakjes van 'magere resulta ten'. Herhaling D66-Kamerlid Dittrich waagt halverwege het debat hoe zijn kersverse opvolger Hoekema het er van af brengt. „Oh, is het weef die herhaling van zetten. Ik ben blij dat ik het woordvoer derschap asielbeleid niet meer heb." Staatssecretaris Cohen pareert de kritiek van Kamp slechts ten dele. Hij is het op punten met Kamp eens, zegt hij. Toch vindt hij dat de liberaal te weinig waardering opbrengt voor zijn nieuwe, scherpere asielbeleid, dat de eerste vruchten afwerpt. „Jammer dat hij dat beeld niet ziet", vindt Cohen. Hij wekt de indruk Kamp niet te hard te willen aanpakken. Daar zijn ook andere kanalen voor, buiten de Kamer om. Cohen moet trouwens ook zaken blij ven doen met de liberaal bij het tot stand brengen van nieuwe asielmaatregelen. Want on danks zijn scherpe betogen, blijkt Kamp ook een realist en gesprekspartner voor Cohen. „Je verzetten heeft geen zin als je er geen draagvlak voor krijgt", zegt Kamp zelf. Daarom blijft hij de bel luiden en de boodschap herhalen. GPD zie ook pagina 3 door Raymond Peil De tijd dat werkgevers en werknemers in onderonsjes over de Nederlandse pensioen miljarden beslisten, is voorbij. Over geen of weinig premie be talen en potverteren gaan de ge pensioneerden meepraten. Hun belangrijkste eis is behoud van koopkracht. „Waarom mogen gepensioneer den niet meeprofiteren van de gestegen welvaart?" De uit spraak is afkomstig van D. den Hoed van de Nederlandse Ver eniging van Organisaties van Gepensioneerden (NVOG), voor wie het een vaststaand feit is dat medezeggenschap van gepen sioneerden er komt. De regels en afspraken zijn er, de marsroute is uitgezet en de NVOG is vast beraden bezig om vertegen woordigers van haar ruim 89.000 leden in de besturen van ongeveer vijfhonderd pensioen fondsen te plaatsen. De strijd van de gepensioneer den ontstaat als vanzelf met de toenemende vergrijzing en vier mooie beursjaren, die veel pen sioenfondsen vele tientallen miljarden guldens extra inko men uit beleggingen oplever den. Den Hoed: „Vroeger werd als vanzelfsprekend aangeno men dat werkgevers en werkne mers samen het pensioenfonds beheren. We willen de werkge vers er niet uit hebben. Dat zeg gen we niet. Maar er zijn nu veel gepensioneerden Op tijd De NVOG wil zich ook niet be moeien met de vaststelling van de pensioenregelingen zelf, dat blijft aan werknemers en werk gevers. „Op het moment dat de pensioenregeling is gemaakt, hoort bij iedere afspraak een premie. Als de werkgever die premie tijdig afdraagt aan het pensioenfonds, dan moet het fonds dat vermogen beheren en zorgen dat de pensioenen op tijd worden betaald en betaald kun nen worden." Daarna komen de vertegen woordigers van de ouderen in het geweer. Den Hoed zwaait met een rapport waaruit blijkt dat hun inbreng in de fondsbe sturen in Nederland vrijwel nergens geregeld is. Terwijl de gepensioneerden wel willen meepraten over de hoogte van de premies, de keuze van beleg gingen en de gewenste bestem ming van mogelijke overreser- ves. - - - Het gemiddelde pensioenfonds vangt intussen vijf tot zes keer meer inkomsten uit de op brengst van beleggingen, dan uit de premies. In een aantal ge vallen is er geld uit het fonds te ruggegeven aan de werkgever. „Als er uitdelingen plaatsvin den moet iedereen die erbij betrokken is daarvan naar ver houding genieten. Als de werk gevers geld terug moeten heb ben, waarom de werknemers dan niet? En de gepensioneer den?", is de retorische vraag van Den Hoed. Hij benadrukt aanzienlijk ge nuanceerder te denken dan 'wij willen onze poen hebben'. „Na tuurlijk houden we rekening met het feit dat er in het verle den afspraken zijn gemaakt. Zoals bijvoorbeeld Unilever heeft gezegd 'wij garanderen het pensioen, ook als er in het fonds onvoldoende geld is'. Ik ken niet veel fondsen waarbij dat zo is gegarandeerd." Het fenomeen 'premievakan ties', waarin werkgevers en werknemers een bepaalde pe riode geen premie hoeven te be talen is voor de NVOG niet zon der meer aanvaardbaar. „Geef geen enkele gulden uit dat pen sioenfonds terug aan de werk gever, geef geen premieholidays of andere dan de normale pre miekorting. Al die guldens zijn noodzakelijk", betoogt Den Hoed. Het gemiddelde inkomen van gepensioneerden is al vele jaren achtergebleven bij de salaris stijgingen van werknemers. De toeslag voor inflatie is immers vrijwel nergens gegarandeerd. Wel wordt per geval, per fonds, door het bestuur beslist dat de koopkracht van gepensioneer den op peil kan worden gehou den. Den Hoed: Die toeslagen moeten boven alles gegaran deerd worden met de bedragen die men in kas heeft. Daar ligt onze topprioriteit." Hij maakt een snelle rekensom: als voor alle gepensioneerden het verlies aan koopkracht, op basis van de huidige regelingen, wordt veiliggesteld, kost dat ongeveer achthonderd miljard gulden, wat bijna even veel is als de pensioenfondsen nu in kas hebben. „Als gepensioneerden twee procent per jaar achter blijven bij de werkenden, ver liezen zij in tien jaar tijd een kwart aan koopkracht." „Dat geeft aan dat er helemaal geen overschotten in de fondsen aanwezig zijn. De fondsen heb- Wilde ganzen In het noorden van Zeeland zijn de eerste wilde ganzen waargenomen. De wintergas- ten zijn opmerkelijk vroeg. Gewoonlijk worden pas in ok tober de eerste wilde ganzen in de provincie gezien. Griekenland dreigt Griekenland dreigt Albanië binnen te vallen als dat land een uitvalsbasis blijft van Griekse rebellen. Minister van oorlog Canellopoulos zei dat zijn leger 'de bandieten on barmhartig zal achtervolgen'. „Hetzal moeilijk zijn ons leger aan de grens terug te houden als blijkt dat deze de agressie tegen Griekenland slechts ver gemakkelijkt", aldus Canel lopoulos. De dreigementen hebben ook te maken met de behandeling van de Griekse minderheid in Zuid-Albaniê Zo zouden onlangs tweedui zend Grieken naar Roemenië zijn gedeporteerd. Te koud Dr. Herman B. Baruch zegt te zijn afgetreden als ambassa deur van de Verenigde Staten in Nederland omdat hij niet opnieuw een koude Neder landse winter wilde meema ken. Hij vond het met het oog op zijn leeftijd, 77 jaar, raad zaam om warmere oorden op te zoeken, zo verklaarde hij na een bezoek aan president Tru man. D. den Hoed vraagt zich af waarom gepensioneerden niet mogen meeprofiteren van de gestegen wel vaart. foto Roland de Bruin/GPD ben goed geboerd de laatste vijf tien jaar. We nemen aan dat er overal wel een rijkelijke dek king zal zijn. Desondanks stel len al die guldens niks voor, wanneer je dat hele bedrag zou reserveren voor de inflatie in de toekomst. Daarom zeggen wij: hou al die guldens in het fonds." De komende tijd zullen de be sturen van de fondsen, die een stichtingsvorm hebben, het gaan merken als de gepensio neerden hun bestuurszetels in nemen. Bij de pensioenfondsen, die een vereniging zijn, zullen vertegenwoordigers van de NVOG en de zes met haar sa menwerkende ouderenbonden hun stem in de verenigingsraad verheffen. Mochten de gepensioneerden geen gehoor krijgen voor hun wensen, dan is er de mogelijk heid om een klacht in te dienen of beroep bij de rechter (Onder nemingskamer) in te stellen. De ouderen kunnen ongeveer de zelfde wegen bewandelen als le den van een ondernemingsraad, die met een onwillige werkgever hebben te maken. „We gaan er helemaal bovenop zitten en op letten en meedoen met die be slissingen", aldus een strijd vaardige Den Hoed. GPD Uitgever: J. C. Boersema Hoofdredactie: A. L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Redactiefax: (0118) 470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax (0118)472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel (0113)273000 Fax. (0113) 273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 4530 AB Terneuzen Tel. (0115)686000 Fax. (0115) 686009 Hulst: 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel. (0114)373839 Fax. (0114) 373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10 30 uur Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV Internet (http://www.pzc.nl): Postbus 18 4380 AA Vlissingen redactie, redactie@pzc.nl exploitatie internet@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 14.00 uur. op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22 00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. (0118) 484000 Fax(0118)470100 Abonnementsprijzen: per kwartaal 98,00; franco per post 128,50; per maand 35,75; per jaar 372,50; franco per post 491,00; bij automatische afschrijving per termijn 1,50 korting; losse nummers maandag t/m vrijdag 1,80, zaterdag 2,60 p.st.; (alle bedragen inclusief 6 pet. btw); Postrek.nr.: 3754316 t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen Advertentietarieven: 191 cent per mm; minimumprijs per advertentie 28,65; ingezonden mededelingen 2,5 x tarief; speciale posities: tarief op aanvraag, voor brieven bureau van dit blad 6,50 meer (excl. 17,5 pet btw); volledige tarieven met contractprijzen op aanvraag; (alle advertentieprijzen exclusief 17,5 pet. btw) Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B.V. Vlissingen Op deze in mei 1998 gemaakte foto spreekt Soeharto het volk toe, terwijl generaal Wiranto op de achtergrond een oogje in het zeil houdt foto E n ny N u ra hen i/RTR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1999 | | pagina 34