PZC
Zeeland kan mest redelijk kwijt
Publiek Monumentendag in Goes
krijgt Kaden Klassiek op koop toe
Woonwagenbewoner heeft het als
grensarbeider dubbel zo moeilijk
Boek over Abdij
verschijnt in 2004
Zeeland praat over
de grens mee in ruim
honderd commissies
Gur Mariner aan
de ketting door
embargo tegen Irak
Loodswezen krijgt
in Antwerpen beter
toevluchtsoord
Boeren reageren afwachtend op regeringsvoorstellen
1900-2000
Meisje raakt
zwaargewond
bij spelletje
met brommer
zeeuwse almanak
Maxima
maandag 13 september 1999
/an onze verslaggevers
- De paniek die landelijk
s ontstaan over de nieuwe
van de rege-
gaat Zeeland vooralsnog
De Zeeuwse boeren
vachten af. Hans Meijer, voor-
:itter van de Zeeuwse Land- en
fuinbouworganisatie (ZLTO) is
reurig gestemd over de bereke-
ting dat 6000 boeren de stal
aoeten sluiten. „Maar voordat
ye van alle kanten van alles
loor elkaar gaan schreeuwen,
er nog een heleboel duide-
worden."
Zeeuwse boeren komen nog
meteen in het geweer, om-
het binden van te produce-
en mesthoeveelheden aan het
ieschikbare grondoppervlak
■oor Zeeland op het eerste ge-
icht niet zo'n probleem is. „We
lebben hier maar weinig hou-
lers van pluimvee, runderen en
■arkens als je het vergelijkt met
Ie grote oppervlakten akker-
Als je niet genoeg grond
jezelf hebt, is het makkelij-
zakendoen met de buurman
met een boer in een provin
verderop."
veel hangt volgens Meijer
van de manier waarop de
worden uitge-
yerkt. Blijft de mestregeling
UNAS van kracht? Komen er
chotten te staan tussen Bra-
lant en Zeeland? Wordt de
lunstmest erbij betrokken?
ilesttekort
varkenshouders in Zeeuws-
kunnen voorlopig
zonder problemen hun mest
Daar is juist een tekort
mest en de plaatselijke
hebben zelfs
afgesloten met
arkenshouders uit Brabant en
De familie De Bruijckere
lit Aardenburg heeft tweehon-
lerd zeugen. De meeste mest
:an zij kwijt op eigen land, en
Qocht dit niet mee kunnen dan
est nog het mestcontract met de
luren.
'och is R. de Bruijckere aller-
tevreden over de plannen
„Eerst willenze
in Den Haag dat de bedrij
groter worden, dat werd
gestimuleerd. Dan is het
zover en dan krijgen
alsnog problemen, want dan
moeten de stallen weer kleiner",
zegt De Bruijckere. „Wij horen
niet bij de bedrijven die moeten
sluiten. Nog niet, maar de prij
zen van biggen zijn zó belache
lijk laag dat we, als het zo
doorgaat, alsnog dicht moeten."
De Bruijckere is wat betreft het
opkopen van de bedrijven de
zelfde mening toegedaan als
CDA-kamerlid Meijer. De
Bruijckere: „De minister reser
veert dan wel een half miljard
extra, maar daarmee komt hij er
bij lange na niet. Zei fs kleine be
drijven kosten al meer dan een
half miljoen." In Hengstdijk,
waar eerder nog grote varkens
bedrijven gevestigd waren,
heeft het merendeel de stallen al
door Mieke van der Jagt
GOES - Het is maar goed dat veel monumen
ten van die lekkere dikke muren hebben.
Daardoor konden de naar schatting 6.000
bezoekers van de Monumentendag in Goes
zaterdag af en toe verkoeling vinden in de
opengestelde oude gebouwen. Want warm
was het. Ook onder oude bomen in de tuinen
bleven bezoekers graag even hangen.
De warme nazomerdag vormde geen beletsel
voor de liefhebbers om de lange reeks van
monumenten in Goes te bezoeken en te be
kijken.
En dat het tot middernacht aangenaam toe
ven was buiten, kwam helemaal goed uit.
Want voor het eerst werd op de kaden rond de
Goese haven, een muziekfestival gehouden:
de Kaden Klassiek.
Hoewel het programma al 's ochtends vroeg
een aanvang nam, liepen de kaden pas 's
avonds echt goed vol. Bij de optredens van de
Nederlandse Politiekapel en het Schelde-
loodsenkoor, was het nauwelijks nog moge
lijk een staanplaatsje met zicht op de arties
ten te vinden.
Vol programma
Adrie Govers, één van de organisatoren,
spreekt van een groot succes. „Zo spontaan,
zo gezellig en zo gemoedelijk, hadden we niet
durven hopen." Govers schat dat zaterdag
avond wel enkele duizenden mensen stonden
te luisteren.
„We hebben van deze eerste keer geleerd. Het
programma was wellicht te vol. Daardoor
kregen sommige onderdelen die overdag ge
pland stonden, niet de publieke aandacht die
ze verdienden. Ik denk dat we volgend jaar -
want dit blijven we doen - pas laat in de mid
dag beginnen."
Tegen een achtergrond van monumentaal
stadsschoon, dat zaterdag in het middelpunt
van de belangstelling stond, speelde zich in
Goes het muziekfestival Kaden Klassiek af.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Richard Hoving
- Begin 2004
hét boek over de Ab-
van Middelburg. De kosten
'oor het maken van het over-
ichtswerk bedragen 350.000
[ulden.
Iet college van Gedeputeerde
staten reserveerde eerder dit
aar tijdens de voorjaarsconfe-
■entie al een ton voor een boek
het Abdijcomplex, het on-
van de provincie en
Zeeuws Museum. De ge-
Middelburg, het Prins
Fonds en het VSB-
willen elk ongeveer
0 gulden bijdragen. De
richt een stichting op
im het ontbrekende bedrag bij
dkaarte krijgen,
üolgens R. Swiers van de pro
vincie is er nog nooit een alles-
imvattend boek geschreven
)ver de Abdij uit het begin van
le twaalfde eeuw. Het werk valt
drie delen uiteen: de periode
1574, 1574-1940 en 1940 tot
Hoogleraar nederzet
aan de Uni
versiteit van Amsterdam P.
Hendrikxlevert een belangrijke
bijdrage aan het eerste deel.
Naast de stichting moeten in dit
deel de bewoners en de econo
mische positie van de. Abdij
worden belicht. Henderikx pu
bliceerde eerder over de ge
schiedenis van Walcheren van
de zesde tot de twaalfde eeuw.
Restauratie
Voor het tweede deel is de pro
vincie nog op zoek naar een
bouwhistoricus voor een be
schrijving van de geschiedenis
van de verschillende gebouwen.
De Middelburgse gemeentear
chivaris P. Sijnke wijdt een
hoofdstuk aan de teloorgang en
de restauratie van het Abdij-
complex. In het derde en laatste
deel staat de na-oorlogse we
deropbouw centraal.
Het standaardwerk over de Ab
dij moet wetenschappelijk ver
antwoord zijn en tegelijkertijd
voor een breed publiek toegan
kelijk. De toegankelijkheid
wordt bevorderd door veel af
beeldingen op te nemen en een
begrippenlijst toe te voegen.
Richard Hoving
- Zeeland is in
dan honderd grensover
commissies,
en comités verte
Niet alle samen
hebben een
hoge prioriteit.
De inventarisatie is gemaakt op
verzoek van de Statencommis
sie algemeen bestuur. Het dage
lijks provinciebestuur komt tot
101 regelmatig terugkerende
vergaderingen en bijeenkom
sten. Het Comité van de regio's,
een adviesorgaan van de Euro
pese Unie, heeft een hoge priori
teit. Het overleg, dat vijf keer
per jaar plaatsvindt, wordt
steeds bijgewoond. De prioriteit
van het jaarlijkse Arnhem-
overleg, een Europees platform
voorinformatie-uitwisseling, is
gering.
Het Comité van de regio's en het
Arnhem-platform zijn Europe
se samenwerkingsverbanden.
Contacten met Vlaanderen wor
den in ruim twintig werk-,
stuur- en projectgroepen onder
houden. De Technische werk
groep Internationale Zwincom
missie en de werkgroepen
Emissies en Waterkwaliteit
staan hoog op de prioriteiten
lijst. Hetzelfde geldt voor de
Permanente grenscommissie
onderhoud grenspalen. Minder
van belang wordt de commissie
Olievervuiling in het Zwin ge
acht.
ZeBraLim
Samen met Noord-Brabant en
Limburg vormt Zeeland de
stuurgroep ZeBraLim. De colle
ges van GS van de drie provin
cies komen één keer per jaar sa
men. De provinciale raden voor
de volksgezondheid in Zuid-
Nederland komen twee tot drie
maal samen. Het overleg wordt
in de regel niet door Zeeland bij
gewoond.
Uit de inventarisatie blijkt dat
een aantal samenwerkingsver
banden volgens het college van
Gedeputeerde Staten geschrapt
kunnen worden. Zo geldt voor
de werkgroep fietsvoorzienin-
gen van Zuid-Nederland en
Vlaanderen: „Prioriteit geen,
afbouwen."
Woonwagenbewoners heffen het glas op het derde 'Feest voor mensen met de wagen' in Zelzate, waar de goede resultaten van het in
terregionaal werkgelegenheidsproject werden gepresenteerd. foto Peter Nicolai
door Sheila van Doorsselaer
ZELZATE - De scholingsprogramma's
voor Zeeuws-Vlaamse en Oost- en West-
Vlaamse woonwagenbewoners zijn dan
weliswaar een succes, maar daarmee zijn
de cursisten nog niet aan een baan gehol
pen. Woonwagenbewoners die werk in het
buurland kunnen krijgen, worden gecon
fronteerd met de typische problemen van
grensarbeiders: verschillen in loon- en in
komstenbelasting, sociale premies en
salarisbetaling. De papierwinkel die
daarmee gepaard gaat is, voor woonwa
genbewoners, vaak laaggeschoold of zelfs
analfabeet, een belangrijk struikelblok.
In een parochiezaaltje in Zelzate werd za
terdag voor het derde jaar het 'Feest voor
de mensen met de wagen' gevierd. Woon
wagenbezoekers uit heel Zeeuws-Vlaan-
deren en Oost- en West-Vlaanderen waren
hiervoor uitgenodigd.
Na een feestdiner werd het eindrapport
van het Interregionaal Project I gepresen
teerd. Dit rapport bevat de resultaten en
de conclusies van het interregionaal
werkgelegenheidsproject voor woonwa
genbewoners. De resultaten zijn nog beter
uitgevallen dan verwacht was door
Scoop, het Zeeuws instituut voor zorg,
welzijn en cultuur en het Vlaams Centrum
Woonwagenwerk (VCW).
Diploma
De woonwagenbewoners konden een
opleiding voor vrachtwagenchauffeur
volgen of het diploma Algemene Onder
nemersvaardigheden behalen. Het pro
gramma kon doorgaan als er zich tenmin
ste 30 cursisten zouden melden. Het
werden er 57. Daarvan hebben er 28 de
cursus met succes afgerond, de rest is nog
bezig de cursus af te ronden. Het volgende
Interreg-project zal ook weer gestoeld
zijn op scholing, maar omvat daarnaast
sollicitatiecursussen en begeleiding naar
een betaalde baan.
.Jarenlang hebben we te weinig aandacht
besteed aan de doelgroep woonwagenbe
woners. We hebben dus nogal wat goed te
maken", zei Coppoolse.
Coppoolse zei trots te zijn op diegenen die
toch een diploma in de wacht hebben ge
sleept, met name omdat de woonwagen
bevolking voor een deel niet of slecht ge
schoold is. Een groot deel van hen is zelfs
analfabeet.
De woonwagenbewoners die de cursus
gevolgd hebben, zijn zeer te spreken over
het project. „Een groot rijbewijs halen en
nog veel lol erbij kunnen maken ook!
Naar school gaan kan dus ook plezierig
zijn. Hoewel, makkelijk zijn we niet ge
weest, soms moest er wel achter ons aan
gezeten worden omdat we met de oplei
ding wilden stoppen", kijkt één van de
cursisten terug.
Beleerd
Een ander vindt het gewoon belangrijk
om 'beleerd' te zijn. „Tja, ik ben vroeger
niet veel naar school geweest. We trokken
rond en ik heb wel op vijftig verschillende
scholen gezeten. Mijn ouders vonden
school niet zo belangrijk, en als ik al ging
dan moest ik altijd op de laatste bank zit
ten. Ik werd vaak uitgelachen. Vuile kar-
rekoter of barakkenman noemden ze me
dan. Nu besef ik meer en meer hoe belang
rijk het is om beleerd te zijn."
moeten ontruimen, ook al had
den ze geen problemen met de
mestafzet.
Zo ook G. de Waal. Zijn stallen,
die in totaal zeshonderd var
kens herbergden, staan sinds ja
nuari dit jaar leeg. Eerder moest
hij al 175 dieren inleveren en
met de overgebleven dieren was
volgens hem geen droog brood
te verdienen. Al helemaal niet
omdat hij verplicht was dure in
vesteringen, zoals een spuitin-
stallatie, te doen. Hij moest het
bedrijf verkopen, maar kreeg
geen cent van het ministerie. De
Waal: „De portemonnee was zo
gezegd leeg. Je kunt er omheen
draaien, maar in Nederland is
het zó: varkensboeren moeten
opdonderen."
Geen zorgen
„Wij hoeven ons over deze nieu
we plannen van het kabinet
geen zorgen te maken, want wij
houden niet van die manier van
bedrijfsvoering. Gelukkig ver
keren we ook in de ideale om
standigheid dat we grond ge
noeg hebben en "dat ons vee
buiten kan grazen", zegt Iet
Wouters uit Grijpskerke.
Iet en Ad Wouters hebben 125
stuks rundvee en circa 45 hecta
re grond. Daarnaast houden ze
aardappels en suikerbieten.
„De oppervlakte die bij ons be
drijf hoort, is groter dan de op
pervlakte die de koeien nodig
hebben. Bij veel Brabantse boe
ren is dat anders.. De koeien
worden meer op stal gehouden."
Taboe
Voor de Grijpskerkenaren per
soonlijk is intensief gebruik van
de grond taboe. „Als je intensief
producten aan de grond ont
trekt, houdt het eens op. Daar
om proberen we ook de mest van
onze koeien op het eigen bedrijf
te gebruiken, om de cirkel rond
te maken." Pluimveehouder D.
van der Wekken in Kerkwerve
maakt zich wel zorgen. Hij heeft
gelezen dat een bedrijf straks
nog maar eenderde van de hui
dige hoeveelheid mest zal kun
nen afzetten. Van der Wekken
vreest enorme concurrentie bij
de afzet van mest. Zelf heeft hij
collega-akkerbouwers die mest
van hem afnemen. Bovendien is
hij zelf ook nog akkerbouwer en
kan hij een deel van de mest nog
op eigen land kwijt.
twintigste eeuw
blikt de PZC van dag tc
dag terug op nieuws
feiten uit Zeeland.
13 SEPTEMBER 1990
door Frank Balkenende
Het handelsembargo tegen
Irak treft het vrachtschip
GurMariner, als het 13 septem
ber 1990 afmeert aan de contai
nerkade van de Sloehaven in
Vlissingen-Oost. De Neder
landse staat laat beslag leggen
op het schip en de voor Irak be
stemde lading.
De Iraakse regering probeert te
vergeefs in een kort geding het
schip en de goederen vrij te krij
gen. De Middelburgse recht
bank wijst de eis af, onder meer
omdat de Verenigde Naties een
handelsembargo tegen de Irak
hebben ingesteld.
De op Bahama's geregistreerde
Gur Mariner wilde stukgoed en
chemicaliën in Vlissingen los
sen om ruimte te maken voor
een nieuwe lading. Het schip is
nog vóór het handelsembargo
met stukgoed (machine-onder
delen) en chemicaliën, geladen
in Middlesborough, Bremen en
Rotterdam, naar Irak vertrok
ken. Bi] Port Saïd maakt de Gur
Mariner rechtsomkeert, na het
bericht over de ingestelde boy
cot. De kapitein krijgt opdracht
naar Vlissingen te varen en de
lading daar op te slaan. De
Iraakse staat spant vlak voor
aankomst van het schip in Vlis
singen een kort geding aan te
gen de rederij. De Irakezen wil
len zelf een haven aanwijzen. De
rechtbank in Middelburg staat
dat niet toe, omdat het gevaar
bestaat dat de lading dan alsnog
in Irak terecht kómt. Om te
voorkomen dat de Gur Mariner
het sop kiest, legt de Nederland
se staat beslag op het schip
Daarna wordt er drie jaar lang
gesteggeld over de verkoop van
de lading. Diue wordt in novem
ber 1993 geveild. De Gur Mari
ner blijkt veel onder meer
vrachtwagens en heftrucks te
bevatten. De verkoop levert
netto vier miljoen gulden op. De
Gur Mariner is het enige vracht
schip dat in het kader van de
boycot tegen Irak daadwerke
lijk is leeggehaald.
foto Ruben Oreel
door Ben Jansen
VLISSINGEN - De regio Schel-
demonden van het Loodswezen
heeft een nieuw onderkomen in
Antwerpen. Bij de Zandvliet-
sluis is een gebouw verrezen met
onder meer een wachtruimte,
vier slaapkamers en een lokaal
voor de informatie van loodsen
over bijzonderheden waarmee
ze tijdens hun tocht aan een
boord van een schip kunnen
worden geconfronteerd.
Volgens voorzitter AG. Nauta
van het Loodswezen voor de
Scheldemonden is een eigen
vestiging in Antwerpen nog
steeds nodig. Net als trouwens
de post in Temeuzen. Niet als
servicepunt waar een loods kan
SAS VAN GENT - Een 12-jarig
meisje uit Sas van Gent is zater
dagavond met een schedelba-
sisfractuur en een sleutelbeen
breuk naar ziekenhuis De Honte
in Temeuzen gebracht. Zij
raakte zwaargewond nadat zij
het zadel van een bromfiets niet
losliet toen deze wegreed.
Het meisje stond achter de
brommer, bestuurd door een 16-
jarige Sasse, en hield het zadel
vast. De bestuurster gaf gas en
reed weg. Ondertussen bleef het
meisje het zadel vasthouden en
probeerde, rennend achter de
brommer, deze bij te houden. De
snelheid van de brommer werd
echter zó hoog dat het meisje het
tempo niet meer kon bijbenen.
Ze moest het zadel loslaten en
ging daama twee keer over de
kop.
worden besteld. Scheepsagen
ten die dat willen en naar een
van deze twee nevenvestigingen
bellen, worden sinds enkele ja
ren automatisch doorgescha
keld naar het hoofdkantoor aar
de Vlissingse Boulevard De
Rui j ter.
Wachten
Nauta: „Je hebt een plek nodig
waar loodsen korte of langere
tijd kunnen wachten. Op een
schip waarvan de afvaart ver
traagd is bijvoorbeeld, als varen
onmogelijk is tijdens slechte
weersomstandigheden of op
vervoer met de auto terug naar
huis."
De snellere verbinding Vlissin-
gen-Antwerpen over de weg
dankzij de aanleg van de zuide
lijke Zoomweg heeft volgens
Nauta niets veranderd aan de
wenselijkheid van zo'n onder
komen. „We kunnen het vervoer
van loodsen tussen Vlissingen
en Antwei-pen over de weg effi
ciënter uitvoeren als we met
volle auto's rijden. Een loods
wacht nu tot enkele collega's
zijn gearriveerd, voordat hij te
rugrijdt naar Vlissingen. Dat
bespaart kosten."
Goede naam
Tot voor kort huurde het Loods
wezen ruimte in hetzelfde ge
bouw waar de hoofdvestiging
van de Vlaamse loodsen is. De
ligging van- dat gebouw, de
hoogte van de huurprijs en de
matige kwaliteit waren aanlei
ding om naar iets anders om te
zien. Secretaris-generaal
R. Restiau van de Antwerpse
Gemeenschap voor de Haven
verricht op 1 oktober de officiële
opening van het gebouw bij de
Zandvlietsluis .Nautaheeft ver
der veel Vlaamse reders en
scheepsagenten uitgenodigd.
„Ze zullen zeker komen, want
Nederlandse loodsen hebben bij
het bedrijfsleven in Vlaanderen
een goede naam."
Het is een gewone meid, die
nieuwe vriendin van de Prins
van Oranje.
'Maxima werkt gewoon
door', meldde deze krant eni
ge dagen geleden. Gelukkig
is zij niet de enige, zo kondexi
wij op dezelfde dag lezen:
Kamer schiet minima te
hulp'.
