EU ruziet liefst in beslotenheid
PZC
GroenLinks maakt zich zorgen
over sluimerende onrust Iran
PZC
Regering-Blair
maakt werk van
steun aan armen
feiten en meningen
2
Hoorzittingen kandidaat-commissarissen verhullen machtsstrijd
Russische witwaszaak
vermindert kans Gore
op presidentschap
8 september 1949
woensdag 8 september 1999
door Harm Harkema
Eigentijdse linkse radicalen
en socialisten van de oude
stempel beschouwen de Britse
premier Tony Blair als een
rechtse liberaal en een windbuil
die de erfenis van Labour ver
kwanselt. Blair kan het inder
daad goed vinden met het be
drijfsleven maar zijn regering
heeft toch ook echt het een en
ander in petto voor de talloze
minder bedeelden in het ko
ninkrijk.
Gisteren presenteerden Blair en
zijn minister van Financiën
Gordon Brown met gepaste
trots een aantal belastingmaat
regelen die ten goede komen aan
werkende ouders met de laagste
inkomens. Brown heeft bere
kend dat zo'n anderhalf miljoen
gezinnen er gemiddeld maar
liefst 360 gulden netto per
maand op vooruit gaan. Met de
maatregelen is circa 15 miljard
gulden gemoeid. Negen miljard
daarvan gaat ten koste van be
staande, als ineffectief be
schouwde steunmaategelen, de
overige zes miljard is nieuw
geld.
Het is de grootste herverdeling
van inkomens ten bate van de
laagstbetaalden, sinds de rege
ring in 1997 aan de macht
kwam, concludeert de Financial
Times.
De maatregelen worden aan de
man gebracht met behulp van
een voorlichtingscampagne die
bijna veertig miljoen gulden
kost. „Werken loont", aldus
Blair gisteren bij de start daar
van, want alleen mensen met
een baan profiteren van de
maatregelen. Blair en Brown
gaan ervan uit dat hiermee een
einde komt aan de situatie dat
het voor menigeen financieel
aantrekkelijker is een uitkering
te houden dan een baan te zoe
ken. Om de vele alleenstaande
bijstandsmoeders (nergens in
Europa zijn er daarvan zoveel
als in Groot-Brittannië) aan te
moedigen om aan het werk te
gaan, krijgen zij de kosten voor
kinderoppas vrijwel geheel ver
goed.
Kritiek van de Conservatieven
en de Liberaal-Democraten dat
moeders zo gedwongen worden
aan het werk te gaan, hetgeen
een aanslag op het familieleven
zou zijn, viel in het niet bij 1
positieve onthaal door bond
en andere belangengroepen
De maatregelen komen op e
moment dat in Groot-Britu
nië de armoede in het algeme
en die onder kinderen i n het b
zonder, uitgebreid in het nieu
is. „Met dit pakket word
800.000 kinderen boven de;
moedegrens uitgetrokken",
Brown dan ook.
Volgens een recent rapport v
de gezaghebbende Lond
School of Economics (LSE)
ven vier miljoen Britse kindei
in armoede, dat is een derdev
alle Britse kinderen. In)
mensongelijkheid, in de Bri
klassenmaatschappij vanoi
toch al aanzienlijk, is de afge
pen decennia onder de meet
genloze Conservatieven fi
verder gegroeid: er lijden
drie keer zo veel kinderen
moede als in de jaren zeventii
Een documentaire van de BI
toonde eerder deze week schc
kende beelden van lijm sn'
vende tien- en elfjarigen, ene
gewassen meisjes van acht je
met rottende tanden en een c
geïnteresseerde moeder die
meisjes niet naar school stuui
maar ze tot diep in de nai
thuis voor de buis liet hangen
Werkloosheid
Volgens Blair, die met zijn so
aal-liberale 'derde weg' v
ontleent aan het 'werk-wei
en-nog-eens-werk-beleid' v
Koks eerste paarse kabinet,
veel ellende te wijten aan lai
durige werkloosheid. Blair c
loofde bij zijn verkiezing
1997 dat New-Labour hetn
verdient om te worden herk
zen, als de armoede deze reget
periode niet afneemt.
Blair keeg vorige week e
steunje in de rug van weden
de London School of Ecod
mies. Die berekende dat do
het beleid van New-Labour:
aantal Britten onder de arn»
degrens in 2002 met twees
joen zal zijn gedaald tot 12
joen (op een bevolking vaii,
miljoen). Behalve op de giste'
genomen maatregelen wijst:
LSE ook op het vorig jaar
Blair ingevoerde wettelijke
nimumloon en verschillen
werkgelegenheidsbevorderer
de maategelen. GPD
door Mare Peeperkom
Daags na het ronduit bescha
mende 'sollicitatiegesprek'
in het Europese Parlement van
Busquin. de Belgische kandi
daat voor de Europese Commis
sie, kreeg Elly Plooij (VVD) een
telefoontje. De Belgische pre
mier Verhofstadt - op werkbe
zoek bij zijn Nederlandse colle
ga Kok - meldde zich met een
indringend verzoek.
Of mevrouw Plooij niet al te
hard over Busquin wilde oorde
len. Anders zou de regering van
haar geestverwant in proble
men komen.
Zo ging dat vorige week. Niet
tijdens de openbare hoorzittin
gen in het Europees Parlement
maar achter de schermen wer
den de kandidaat-commissaris
sen 'gewogen'. Busquin werd de
hand boven het hoofd gehou
den, ook al sloeg de man tijdens
zijn verhoor een modderfiguur.
Van groot belang was ook het
langdurige telefoongesprek dat
beoogd commissievoorzitter
Prodi voerde met de leidei' van
de Europese christen-democra
ten. De felle kritiek uit deze
hoek, met 233 van de 626 zetels
de grootste partij in het parle
ment, verstomde daarop. Giste
ren bleek waarom: een groot
deel van hun wensen om meer
macht voor het parlement, werd
door Prodi gehonoreerd.
Kleine kring
Zo gaat dat meestal in de Euro
pese Unie. Werkelijk belangrij
ke zaken en benoemingen
worden in kleine en bovenal be
sloten kring afgewikkeld. Pres
sie of 'massage' is heel gewoon
als een van de betrokken partij
en tegenspartelt. Nadien komt
iedereen met zijn zonnigste ge
zicht naar buiten om het 'klin
kende en in volledige harmonie
behaalde resultaat' publiek te
maken. Parlementsvoorzitter
Nicole Fontaine speelde haar
rol dan ook voorbeeldig, toen zij
gisteren haar innige tevreden
heid over de hoorzittingen uitte.
Rooster
Eén week lang kwamen de com
missarissen in spe achter elkaar
opdraven inhet Europees Parle
ment. Drie uur per persoon gin
gen ze op het 'rooster', zoals de
euro's vooraf in. euforische
Europarlementariërs volgden gisteren in de conferentiezaal van het Europarlement in Brussel de laatste hoorzittingen van de kandidaat-commissarissen.
foto Pierre Thielemans/AP
stemming hadden beweerd.
Doorgezaagd zouden ze wor
den: getest op hun kennis, be
snuffeld op hun verleden, en ge
vraagd naar him ideeën. Het
parlement dat de vorige Com
missie tot opstappen dwong,
was er klaar voor.
Toegegeven: één kandidaat
werd ook echt in de tang geno
men. De Spaanse Loyola de Pa-
lacio - straks belast met Trans
port, Energie én de relatie
tussen Commissie en parlement
- kreeg het zwaar te verduren.
Deels om haar mogelijke be
trokkenheid bij EU-subsidie-
fraude in Spanje zelf, maar mo
gelijk ook voor een deel omdat
ze simpelweg als eerste aan de
beurt was.
Van de overige kandidaten
kwam alleen de Belg Busquin in
problemen, maar dan vooral
door zijn eigen gestuntel. Voor
de rest was het parlement poes
lief. Over de verschillende 'af
faires' die aan de Franse kandi
daat Lamy kleven, durfden de
euro's nauwelijks een woord
vuil te maken. De Nederlander
Bolkestein kon ongegeneerd
zijn anti-Europese veren af
schudden, terwijl de Portugees
Vitorino zonder daden al op ap
plaus kon rekenen.
Zegen
Het gehele 'sterrenteam' van
Prodi, de voorzitter incluis,
krijgt dan ook volgende week de
zegen van het parlement. Want
de resterende probleempjes
rond de twee brekebenen zijn
inmiddels achter de schermen
zorgvuldig weggemasseerd.
Heeft het Europarlement hier
mee een uitgelezen kans laten
liggen? Ten dele, een iets straffe
re ondervraging was immers
meer in overeenstemming ge
weest met de vooraf gewekte
verwachtingen. Maar feit is ook
dat de euro's niet zo veel konden
uitrichten. Het parlement kan
op dit moment alleen de gehele
Commissie afwijzen, en dat is
wel een paardenmiddel om van
een of twee zwakkere broeders
af te komen.
Winst is dat de nieuwe Commis
sie doordrongen is van de arg
wanende opstelling van het par
lement. In tegenstelling tot zijn
voorganger Santer, kan Prodi
het zich niet veroorloven dat
zijn team het parlement bruus
keert. De Commissarissen zien
zich vanaf nu gedwongen op te
stappen als zij het vertrouwen
van de europolitici verliezen.
Positie
Voor de Commissie- is de winst
van de hoorzittingen dat zij zich
voorlopig verzekerd weet van
de volledige steun van het parle
ment. Dat versterkt haar positie
tegenover de lidstaten en kan
daardoor het Europese bestuur
iets van de glans teruggeven.
Het grootste voordeel van de
hoorzittingen zat evenwel in de
waarschuwende werking. Geen
enkele EU-lidstaat haalde het
in zijn hoofd om een nationaal
afgeserveerde politicus naar
Brussel te sturen. Het meren
deel van de kandidaten heeft
een behoorlijke staat van
dienst. „Het zijn beslist geen
laaienliehters", analyseerde een
nauw betrokken EU-ambte-
naar.
Bovendien heeft de druk van de
parlementaire kruisverhoren de
commissarissen gedwongen tot
een gedegen voorbereiding en
innige samenwerking. Zaken
waarvan de vorige Commissie
voorzitter Santer - tegenwoor
dig gewoon lid van het Europees
Parlement - alleen maar kon
dromen. GPD
zie ook pagina 5
door John Wanders
In een verkiezingsjaar zijn het
de onvoorziene ontwikkelin
gen die kandidaten het meest
nerveus maken. Een onderwerp
dat uit het niets komt opzetten,
kan zich ontpoppen als een po
tentieel fatale hindernis. Het
onlangs aan het licht gebrachte
schandaal rond dubieuze Russi
sche geldtransacties - waarmee
mogelijk westerse financiële
hulp gemoeid is - is zo'n onder
werp. Al Gore, die aast op de
functie van president van de
Verenigde Staten, kan er op
vastlopen.
De Amerikaanse justitie onder
zoekt de beschuldiging dat de
Bank of New York ten minste 4,2
miljard dollar miljard 'witwas
te' m opdracht van de Russische
maffia. Mogelijk werd via dit
bankbedrijf in New York een to
taalbedrag -van tien tot vijftien
miljard dollar van het illegale
naar het legale circuit gesluisd.
Pikant is de vooralsnog onbe
wezen beschuldiging dat hoog
geplaatste functionarissen van
de Russische regering milj oenen
dollars van het Internationaal
Monetaire Fonds (IMF) naar
privé-rekeningen in Jersey en
Zwitserland overhevelden. Vol
gens sommige berichten zouden
president Jeltsin, zijn familie en
naaste medewerkers betrokken
zijn bij de zwendel.
„De Amerikaanse politiek van
kredietverlening aan Rusland is
niet effectief. Het beleid van on
ze regering is kortzichtig en het
stoelt op de verkeerde uitgangs
punten", concludeerde presi
dentskandidaat Bill Bradley op
grond van de eerste berichten
over het schandaal. Bradley,
voormalig senator namens de
staat New Jersey is eenpartijge-
noot van president Clinton en de
directe tegenstander van vice-
president Al Gore in de race om
de Democratische nominatie
voor de presidentsverkiezingen
van volgend jaar november. Het
behoeft nauwelijks betoog dat
Clintons politieke vijanden nog
hoger van de toren blazen als ze
het 'desastreuze' Rusland-be-
leid van de huidige Amerikaan
se regering ter sprake brengen.
Sleutelrol
Het is zonneklaar dat Gore in de
VS het kwetsbaarst is voor de
politieke 'fall-out' van het Rus
sische geldsehandaal. Gore is
prominent lid van de Ameri
kaanse regering en hij speelt een
sleutelrol in de Amerikaans-
Russische diplomatie. Samen
met de (dienstdoende) Russi
sche premier geeft hij leiding
aan een bilaterale commissie
die versteviging van de betrek
kingen tussen de VS en Rusland
nastreeft.
Gore heeft dit laatste steeds be
schouwd als een belangrijk
voordeel ten opzichte van zijn
politieke tegenstanders. Anders
dan zij kan hij pronken met er
varing op het terrein van de we
reldpolitiek De vraag is nu of
dit ogenschijnlijke voordeel in
de praktijk niet zal uitpakken
als een nadeel.
De strategie van de regering-
Clinton/Gore ten aanzien van
Rusland is gebaseerd op de ver
onderstelling dat het tot voor
kort totalitaire Rusland met
enig geduld valt te kneden naar
westers model. Moskou dient
daarbij voort te gaan op het pad
van economische hervorming en
democratisering.De strategie is
deels succesvol.
Maar intussen grijpt de corrup
tie in Rusland ontegenzeglijk
om zich heen. Het Witte Huis
onderkent dit, maar constateert
'verzachtende omstandighe
den'. De Russische democratie
is immers nog piepjong. Onzin,
menen Gore's tegenstanders in
de race om het Witte Huis. Het
Westen behoort geen geld te
storten op de bankrekeningen
van criminelen.
Nuance
1 Het is een beetje flauw om Gore
verantwoordelijk te houden
voor financiële malversaties in
Moskou. Maar in Amerikaanse
verkiezingscampagnes raakt de
nuance wel vaker zoek. De VS
zouden meer gediend zijn met
een doorwrocht antwoord op de
vraag welke lessen er kunnen
worden getrokken uit het Rus-
land-beleid van de regering-
Clinton/Gore.
Maar Gore's tegenstanders zul
len alles in het werk stellen om
het beeld te doen rijpen dat de
voornaamste Democratische
presidentskandidaat voor de
verkiezingen van 2000 'het Rus-
land-dossier' uit zijn handen
heeft laten vallen. De Ameri
kaans-Russische relatie zou ko
mend jaar in de VS wel eens het
grote verkiezingsthema op het
terrein van de buitenlandpoli
tiek kunnen worden. GPD
Honderden Iraniërs demonstreerden gisteren in Den Haagtegen het bewind in Teheran.
foto Phil Nijhuis
door Jaco van Lambalqen
Farah Karimi, Tweede Kamerlid voor
GroenLinks en zelf Iraanse van af
komst, gelooft niet dat de rust in Iran is te
ruggekeerd. „Het lijkt of het weer rustig
is, maar iedereen wacht af. Deze maand
beginnen in Iran de universiteiten weer.
Veel studenten die bij de rellen in juli ge
arresteerd zijn, zitten nog vast."
„Ik denk dat de kans groot is dat de onrust
weer toeneemt als de universiteiten open
gaan," zegt Karimi. Zij voert het woord
als de Tweede Kamer vandaag de situatie
in Iran bespreekt met minister Van
Aartsen (Buitenlandse Zaken). Toen het
overleg maanden geleden gepland werd,
zou het gaan over de hervormingen die
president Khatami sinds zijn aantreden
twee jaar geleden heeft doorgevoerd. Die
opening biedt kansen om de banden met
Nederland aan te halen. Het bedrijfsleven
staat te trappelen om zaken te doen met
Iran.
Begin dit jaar was er dan ook nog sprake
van dat minister Van Aartsen op bezoek
zou gaan in Teheran. Op de voet gevolgd
door staatssecretaris Ybema van Buiten
landse Handel, met gretige bedrijven in
het kielzog. „Maar daar staat geen woord
meer over in de brief van Van Aartsen van
vorige week", zegt Karimi. De rellen van
afgelopen zomer kwamen ertussen. Dui
zenden Iraanse studenten gingen toen de
straat op om meer democratie en vrijheid
van meningsuiting te eisen.
„Veel mensen staan achter de studenten.
De armoede is enorm. En dat terwijl Iran
zo'n rijk land is. De werkloosheid is hoog.
Er zijn ontzettend veel jongeren die na de
revolutie van 1979 geboren zijn, die geen
toekomstperspectief hebben," schetst
Karimi. „Bovendien wonen er sinds de re
volutie twee miljoen Iraniërs in het bui
tenland. Zij weten dat het anders kan. En
dat horen de achterblijvers dus ook."
Sjah
Met de revolutie doelt zij op de val van de
sjah en de komst van Khomeini. Karimi
was zelf betrokken bij het verzet tegen de
sjah en later ook bij de oppositie tegen
Khomeini. Zij werd gearresteerd en zat
een week in de gevangenis, voor zij in 19 89
het land ontvluchtte.
„Veranderingen vergen offers," zegt Kari
mi dan ook. „De mensen zijn ontzettend
bang. Bijna iedereen heeft wel een fami
lielid dat gedood of gemarteld is. Iedereen
weet waar het regime toe in staat is. Maar
zo kan het niet doorgaan, dat weet ook ie
dereen. De omslag zal niet binnen een of
twee jaar komen. Dat zal een langdurig
proces zijn."
Khatami mag dan in het Westen als gema
tigd en hervormingsgezind bekend staan,
van hem zullen de veranderingen niet ko
men. „Natuurlijk is er onder Khatami iets
veranderd. Vrouwen kunnen zich vrijer
bewegen, dat is waar. Maar het zijn cos
metische veranderingen. De nieuwe pers
vrijheid geldt voor Khatami-gezinden.
Daar houdt het op. Luister naar wat hij
zegt. Hij is voor meer vrijheid, maar bin
nen de grenzen van de geldende islamiti
sche wetten. Dat is een enorme beper
king."
„Alle leiders die nu aan de macht zijn, zijn
leiders van het eerste uur", zegt Karimi
resoluut. „Zij zijn er al vanaf het begin
van de revolutie bijKhatami is geen Gor-
batsjov. Daarvoor heeft hij veel te weinig
afstand van het regime."
Hij heeft volgens Karimi niet voor niets de
demonstraties in juli hardhandig de kop
in gedrukt toen zij te groot werden. „Hij
heeft het voorbeeld van de sjah voor ogen.
Als je het uit de hand laat lopen, kan het
zomaar met je gebeurd zijn."
De EU-landen en dus ook Nederland,
hebben voor een dialoog met Iran geko
zen. Dat heeft volgens Karimi alleen zin
als dat ook tot concrete resultaten leidt.
„Wat heb je aan alleen maar praten? Van
Aartsen moet heel duidelijk zijn en bij
voorbeeld zeggen: De studenten moeten
vrijgelaten worden. Amnesty Internatio
nal en de speciale rapporteur voor de
mensenrechten van de Verenigde Naties
moeten in het land worden toegelaten. En
zo zijn er nog tal van andere concrete pun
ten."
En als de dialoog niets oplevert? „Als er
geen resultaten zijn, moeten we ook niet
samenwerken." Van Aartsen kan wat Ka
rimi betreft voorlopig maar beter thuis
blijven. „Ik zou hem afraden naar Iran te
gaan. Ik hoop dat hij niet gaat, het is nu
geen tijd om te gaan."
Is het tenslotte niet raar om in Nederlands
het woord te voeren over je geboorteland?
Daar wil Karimi niet te veel over zeggen.
„Het is gewoon buitenlands beleid. Na
tuurlijk ligt het gevoelsmatig anders",
zegt ze, afwerend de schouders optrek
kend. „Ik verwoord het standpunt van de
fractie... Maar het is niet alledaags." GPD
West-Duitsland
De Republiek West-Duitsland
is officieel ingeluid. Het parle
ment kwam met veel pracht en
praal voor het eerst officieel
ïiijeen. Als voorlopige hoofd
stad is Bonn aangewezen. De
republiek bestaat uit de Ame
rikaanse, Franse en Britse be
zettingszones. De president
van de Bondsdag, dr. Erich
Kohier, wees erop dat het par
lement vroeg of laat de volks
vertegenwoordiging voor heel
Duitsland moet worden.
Dieseltrein
De dienstregeling voor diesel-
treinen tussen Vlissingen en
Rotterdam wordt uitgebreid.
In plaats van drie zullen vanaf
de komende winter vijf diesel
treinen per dag van Vlissingei
naar Zuid-Holland en anders
om rijden. De eerste trein ui
Vlissingen vertrekt rond ach
uur 's morgens, de laatste ot
kwart voor negen 's avonds.
Nieuwe weg
De nieuwe, brede weg doord
Dijckmeesterpolder 11
Zeeuws-Vlaanderen is offici
eel in gebruik genomen. Daar
mee komt een einde aan de lij
densweg die velen moeste
doorstaan om van Oost- naa
West-Zeeuws-Vlaanderen ii
komen of omgekeerd. Doord*
slechte bestrating en het on!
breken van een fietspad wasdi
verbinding tussen de twee re
gio's levensgevaarlijk.
Uitgever:
J C Boersema
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118) 484000
Fax. (0118) 472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax (0115)686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114) 373839
Fax. (0114) 373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10 30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie redactie@pzc.nl
exploitatie- internet@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag op de kantoren
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur
Tel. (0118) 484000
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 98,00;
franco per post 128,50;
per maand 35,75;
per jaar/372,50;
franco per post 491,00;
bij automatische afschrijving
per termijn 1,50 korting;
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,80,
zaterdag 2,60 p.st.;
(alle bedragen inclusief 6 pet. btw);
Postrek.nr.: 3754316
t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen
Advertentietarieven:
191 cent per mm, minimumprijs per
advertentie 28,65;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief;
speciale posities, tarief op aanvraag;
voor brieven bureau van dit blad
6,50 meer (excl. 17,5 pet btw);
volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag.
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V
Vlissingen
