Karei V
in vuur en vlam
V
Etno-jazz brengt
het beste van
twee werelden
Goudreinetten
zijn eventjes
theatrale noot van
Waterlandkerkje
12
Muziekfestival
met gevarieerde
bezettingen
13
Corian de Dreu
toont abstract
werk in
Middelburg
15
woensdag 8 september 1999
Henry Fool
is een intieme
filmkomedie
16
Hollandse
Waterlinie
in Utrecht houdt
open huis
16
In opperste concentratie zit Luiz Marquez geknield op een
deken temidden van zijn instrumenten. Schelpen, kale
bassen, bamboefluiten, gedroogde vlindercocons, trom
mels van boomstronk bespannen met dierenhuiden en
uitgeboorde stenen, maar ook een saxofoon en een blues
mondharmonica. Naast hem een vuurpot met welrieken
de kruiden. Heel teer klinkt het eerste geluid uit een minis-
cuul schelpje. Langzaam voert hij volume en ritme op. Het
ene na het andere zelfgemaakte instrument weerklinkt.
Traag komen de andere muzikanten, leden van de band
'Mezcal' naderbijpercussie instrumenten en gitaar vallen
in. Dan doet ook de drummer mee en geleidelijk gaat het
geluid van de jungle over in funky j azzmuziek. Dat is etno-
jazz, de samensmelting van twee culturen gecomponeerd
door de Mexicaan Luiz Mórquez. In het kader van de Kei
zer Karelviering in Gent staat een serie van vier concerten
'Van Schelp tot Sax' geprogrammeerd.
door Trees wan Herpen drums, Huehuetl, een boom
stronkdrum bespannen met
Marquez is geboren in El Oro, dierenhuid, teponztli, bam-
een klein dorpje in de uitge- boedrum, tevananaris, ge
strekte Sierra Madre. In een droogde vlindercocon, huesos
omgeving van eeuwenoude in- de fraileritmestokj es van
diaanse tradities in harmonie beenderen en velerlei trompe-
met de kracht van de natuur tas de caracol, allerhande
groeidehij op. Doorzijnhuwe- schelpen. Soms produceert hij
lijk met de Belgische danseres junglegeluiden op die schei-
Kristel Stefens belandde hij pen, je hoort vreemde vogels
begin jaren tachtig in Gent. en apenkreten, dan weer ge-
„Je krijgt een soort identiteits- bruikt hij een grote schelp om
crisis en je moet kiezen: öf be- een saxofoon in een jazzarran-
houden öf integreren. Ik ben gement te imiteren,
van 1 ieverlee de twee muzikale
achtergronden gaan samen- WOruipjC
brengen"zegt Marquez met Marquez werd na zijn komst in
zij n karakteristieke zachte Gent mede werker pp het Insfi-
stem Wanneer jë als kind tuut voor Psycho-accousti-
muziek wilde maken sneed je sche en Electronische Muziek
je eigen fluitje uit een holle en van de Jazz Studio, afdelin-
stengel of maakte je een trom- gen van de universiteit en het
mei van een boomstronk." Pas conservatorium van Gent.
toen hij in contact kwam met Zijn in Mexico begonnen ken-
Maestro Sacharias Segura, di- nismaking met de westerse
rigent van het orkest van het j azzmuziek zette hij zo voort.
Nationaal Mexicaans Ballet Met gitarist Eric Neels, bassist
begon hij de waarde van de ou- Pat Erauw en percussionist
de tradities in te zien. Segura Willy Sleeuws vormde hij
bouwde zijn muziek op uit 'Mezcal', vernoemd naar de
pre-columbiaanse motieven in Mexicaanseyolksdrank met
combinatie met klassieke bal- het wormpj e in de fles als be-
letmuziek. De jonge Luiz wijs van echtheid. Later werd
raakte in de ban van de etni- daar de Equadoriaan Miguel
sche muziek en begon aan een Arcos aan toegevoegd. Areos
voortdurende zoektocht naar bespeelt evenals Marquez de
zijn eigen pre-columbiaanse, pre-columbiaanse instrumen-
indiaanse muziekverleden. ten. Maar Marquez doet meer.
Dat leverde instrumenten met hij geeft het beste van twee
exoti sche namen opConchas wereldenIngetogen en gecon-
de Tortuga, schildpadhuizen centreerd bespeelt hij de oude
instrumenten. Uitgelaten en
inspirerend voor de overige
muzikanten gaat hij naadloos
over naar de saxofoon of de
bluesmondharmonica. De
meeste van zijn composities
zijn opgebouwd uit een fragile
intro dat overgaat in een ritu
eel klankenpatroon en eindigt
in een fiësta waaraan alle in
strumenten meedoen. Die con
frontatie van twee culturen en
stijlen, de manier waarop het
is opgebouwd en de wijze
waarop het wordt uitgevoerd,
dat alles roept een bijna hallu
cinerende sfeer op. 'Mezcal'
heeft reeds een aantal cd's op
zijn naam.
Maar Marquez doet nog meer.
Hij componeerde en arran
geerde de muziek bij diverse
theaterproducties. Meestal
voert hij het zelf live uit tijdens
de opvoeringen. 'Laura' en
'Gota...Gota' waren danspro-
ducties die hij samen met zijn
echtgenote en het Sabbattini
Mime Theater op de planken
zette. De muziek voor 'Het
Dispuut van Valladolid'
maakte hij in opdracht van het
Nederlands Toneel Gent. Bij
'Systol', een dansproductie
van het Braziliaanse As Pala-
bras over het veelbewogen
leven van de Mexicaanse
schilderes Frida Kahlo, com
poneerde hij eveneeens de mu
ziek. Momenteel werkt hij aan
nieuw project. „Twee extre
men bij elkaar, electronische
en pre-columbiaanse geluiden
tot een harmonie smeden.
Maar steeds zal ik terug gaan
naar de natuur, mijn roots, de
verbondëhheid met de cyclus
van de,natuur en de oerkracht
van de aarde blijven de bron
nen van mijn muziek."
De concertreeks 'Van
Schelp tot Sax' is op 11 en
24 september en 8 en 22 ok
tober te beluisteren in het
Burgcentrum, Burgstraat
24 in Gent, aanvang steeds
om 20.30 uur.
In Brugge zijn Luiz Mar
quez en 'Mezcal'op 3 okto
ber te beluisteren in jazz-
blues café Du Phare, aan
vang 21.00 uur.
De Mexicaanse muzikant Luiz Marquez ging na zijn huwelijk met een Belgische danseres in Gent
wonen: „Je krijgt een soort identiteitscrisis en moet kiezen: óf behouden óf integreren."
deren levert een bijdrage met
eenfilmvoorstelling in de open
lucht. Zaterdagavond, aan
sluitend op het vuurwerk,
wordt op het St.-Pietersplein
de film '1492' vertoond. De
film gaat over de ontdekking
van het Amerikaanse conti
nent door Christoffel Colum
bus die het denkbeeld van Eu
ropeanen over onze wereld
veranderde. '1492' is de inlei
ding voor een cyclus die het
Filmfestival dit jaar organi
seert met films over figuren en
gebeurtenissen uit.de zestien
de eeuw.
De Spaanse groep Xarxa trekt
zondagavond als slotact door
de binnenstad vanGent. Met
papier-maché-figuren en veel
vuurwerk spelen zijn de voor
stelling 'El loc de Carlos Quin
to', die is gebaseerd op de Ca
talaanse volksfeesten van 'Las
Fallas'. Bë groep vertrekt van
af de vrijdagmarkt en sluit het
feestweekend af in het Bau-
delopark waarna Gent nog een
jaar lang in het teken staat van
Keizer Karei V.
Op het programma staan zeer
uiteenlopende artiesten en
evenementen. De Franse
evenwichtskunstenaar
Michel Menin zoekt het
meteen hogerop. De
Fransman gaat een
wandeling maken over
een kabel tussen de St.-
Niklaaskerk en de St.-
Baafskathedraal. Hij
wordt hierbij muzikaal be
geleid door de saxofonisten
van het Franse Urban Sax die
hun optreden vervolgens
voortzetten rond het St.-Baaf-
splein. Zij spelen nummers die
geïnspireerd zijn op melodieën
die Keizer Karei zelf compo
neerde.
Inmiddels zijn veertien dappe
re Gentenaren op weg van Ma
drid naar Gent, zij volgen de
route die Keizer Karei in 1540
aflegde. Afgelopen vrijdag gaf
de Gentse burgemeester F. Be-
ke het startschot voor de esta
fetteloop. Als alles goed gaat
komen de lopers vrijdagavond
10 september aan op de Kouter
in Gent. Aansluitend is er in
het Zuidpark een bruisend
Spaans volksfeest met water
zooi, paella, sangria en fla-
mencomuziek. Tegelijkertijd
is er op het St.-Pietersplein
een spetterend openings
vuurwerk op live-muziek
van de componist Philip
Glass.
Met klokgelui en kanonschoten werd in Het Prinsenhof in
Gent de geboorte van een jongetje aangekondigd. De telg
van de Bourgondische hertog Filips de Schone en Johanna
van Castilië werd keizer van Duitsland en koning van
Spanje. Dat was in het jaar 1500. Nu, bijna vijfhonderd
jaar na zijn geboorte, herdenkt Gent een jaar lang de ge
boorte van Karei V. In het weekeinde van 10,11 en 12 sep
tember wordt met een grootse culturele manifestatie het
startschot gegeven voor het Keizer Kareljaar.
door Donja Odijk de festivalorganisaties
gebundeld. Het Festival van
De binnenstad van Gent staat Vlaanderen wordt jaarlijks
komend weekend op zijn kop. gehouden en dit jaar valt het in
Met de feesten is Gent de eerste het openingsweekend vari de
Europese stad die een herden- Keizer Karelfeesten. Het Fes-
kingsmanifestatie voor Karei tival presenteert de openings-
houdt. De komende maanden happening die bestaat uit een
zullen ook Duitsland, Oosten- mix van muziek, architectuiïr,
rijk, Spanje en tal van andere etnische muzikale tradities en
landen de keizer herdenken. klassieke muziekgenres. Ma-
Het festival in Gent is een rokkaanse gnawa-muzikan-
samenwerking tussen organi- ten, Spaanse saeta-zangers en
satoren van verschillende boeddhistische volksmuzi-
jaarlijkse festivals en culture- kanten uit China maken allen
Ie instellingen, waaronder het hun opwachting op zaterdag
Internationaal Filmfestival en 11 september. Het Internatio-
het Festival van Vlaanderen. naai Filmfestival van Vlaan-
Filmfestival
Tijdens het ope
ningsweekend
worden de
krachten
j van ver-
j schillen-
Componist Philip Glass.
Karei V, circa 1517.
