Bolkestein
blijkt nu
euro-fan
PZC
Slowakije bezint zich op nieuw
onderzoek naar dood Dubcek
Schroder mag van
SPD-bestuur
partijtop wijzigen
Russen KFOR doden drie Serviërs
Grote partijen India
claimen overwinning
ia eerste stemdag
Tsjetsjeense strijders dreigen
Moskou met represailles
buitenland
Verbazing in Brussel
Pfaff failliet
Hooggerechtshof Israël
verbiedt geheime dienst
martelen bij verhoren
Eritrea ziet Ethiopische
afwijzing vredesvoorstel
als oorlogsverklaring
idee
advies
ontwerp
drukwerk
VAN DER PEYL
dinsdag 7 september 1999
nnrMarc Peeperkorn
iRUSSEL - Slechts één minus-
uul foutje ontsierde gisteren de
rervelende euro-show van
VD'er Frits Bolkestein in het
tiropees parlement: zijn naam
ras verkeerd gespeld. 'Bolken-
teiu' vermeldde het naambord-
De kandidaat Europees
ommissaris met in zijn porte-
•uilleinterne markt belasting
aken en financiële diensten
oorstond zijn 'sollicitatie-
ruisverhoor' door de europar-
rmentariërs glansrijk,
fet een stevig robbertje vech-
31 met een euro-scepticus be-
jofde te worden, bleek in de
raktijk een lichtvoetige dans.
i liefst vijf talen sprak hij de
uroparlementariërs toe, afwis
send in het Nederlands en En-
els, dan weer soepel overscha-
elend naar Frans, Duits of
paans.
lolkestein nam afstand van zijn
roegere kritische opmerkingen
ver de Europese Unie. Natuur-
jk had hij in 1996 gezegd dat
et Europese parlement weinig
'gitimiteit bezit, van niemand
jen daarom zo min mogelijk in-
loed moest krijgen. Maar van-
aag de dag ligt dat volgens de
andidaat-Commissaris alle-
ïaal anders. „Mijn uitspraken
an toen slaan niet op het parle-
lent van nu", verzekerde de li-
eraal.
lad hij ooit gezegd dat het een
egen was dat het parlement
iets over het Europese land-
louwbeleid (helft van het jaar-
iudget) mocht zeggen? „Ik kan
ne het niet meer herinneren.
Nieuw geval BSE
PARIJS - In Frankrijk is een
nieuwgeval van BSE, de gekke-
koeienziekte, gesignaleerd,
ïiermeekomt het totaal aantal
[eregistreerde gevallen van dit
aar op achttien. AP
Maar het is in ieder geval niet
wat ik nu vind." En dat het Eu
ropees Parlement zo vaak in Ne
derland onder vuur ligt, is in
derdaad verschrikkelijk en de
Commissaris in spe zal daarte
gen protesteren.
Het etiket 'euro-scepticus' ruk
te hij met overtuiging van zich
af. In plaats daarvan debiteerde
Bolkestein een serie EU-denk-
beelden waarvan zelfs de meest
doorgewinterde parlementariër
stilviel. Harmonisatie van de
BTW-tarieven? Top! Energiebe
lasting in Europees verband?
Prima idee! Afschaffen van het
vetorecht op belastingbeslui-
ten? Op langere termijn beslist
noodzakelijk.
Windvaan
„Bestaan er misschien twee
Bolkesteins", vroeg PvdA-euro-
parlementariër Swiebel zich af.
„Hier in Brussel lijkt u een ware
gelovige die zich uitput in poli
tiek correcte antwoorden. Toch
wil het er bij mij niet in dat u
zo'n politieke windvaan zou
zijn." Haar partijgenoot en
fractieleider Van den Berg
sprak van 'de nieuwe Bolke
stein'. Maij-Weggen (CDA) en
Lagendijk (GroenLinks) noem
den de euro-show 'ongeloof
waardig', Van der Laan (D66)
had het over de 'bizarre omme
zwaai'.
Bolkestein zelf gaf de verkla
ring voor zijn wat late bekering.
„Er is niets aan de hand", be
zwoer hij. Alles wat hij afgelo
pen twintig jaar over de EU te
berde had gebracht, was met
een nationale pet op gezegd. In
een Nederlandse context, die
volgens de WD'er gevaarlijk
Europees gericht was en daar
om enig tegengas behoefde. In
zijn nieuwe Europese functie is
hij een heel andere overtuiging
toegedaan.
Het europarlement slikte het en
Bolkestein kreeg een positief
oordeel. GPD
an onze redactie buitenland
IEW DELHI - Zowel de rege-
ingscoalitie van de Indiase pre-
licr Vajpayee als de oppositio-
elc Congrespartij van Sonia
iandhi hebben na de eerste
temdag van de parlementsver-
iezingen gezegd zeer goede re-
ultaten te hebben behaald.
)e ongeveer 80 miljoen zondag
afgebrachte stemmen worden
a gesloten metalen stembussen
iewaard tot de laatste van vijf
temdagen voorbij is. Op 6 okto-
ier begint het tellen. Om te
oorkomen dat de kiezers beïn-
loed worden, is het verboden
'oorspellingen of resultaten
'anpeilingen te publiceren.
Je uit meer dan 20 partijen be-
taande Hindoe-nationalisti-
checoalitie van premier Vajpa-
'ee stelde gisteren te rekenen op
:eker 100 van de 145 zetels in
iet lagerhuis waarover zondag
verd beslist, zo meldde de krant
fte Hindu. De meeste peilingen
'oorspellen dat Vajpayee in to-
aal meer dan 300 zetels van de
'45 zal behalen en daarmee de
tomende vijf jaar een stabiele
toalitie zal kunnen leiden.
Jok een woordvoerder van de
Jongrespartij zei dat er grote
vinst was geboekt door zijn
Reuzenschildpad
uit Kanaal gevist
GRANVILLE - De Franse kust
wacht heeft gisteren een twee
Deter lange en tweehonderd ki-
d zware zeeschildpad uit het
Kanaal gevist.
Zeilers ontdekten het gewonde
Der, dat kennelijk moeite had
zwemmen. Ze meldden
iaarop de vondst bij de autori
teiten. Een dierenarts stelde tal-
bjke wonden bij de kop vast en
Beeft het beest geen overle
vingskans meer.
De in Guyana levende reuzen-
schildpadden trekken ook langs
Qe kusten van de Atlantische
Jceaan. Sommige dieren wor
den door de zeestromingen tot
mhet Kanaal gedreven. DPA
(Advertentie)
van onze redactie buitenland
BERLIJN - De Duitse sociaal
democraten gaan hun partij
structuur wijzigen. Het SPD-
bestuur gaf gisteren in Berlijn
het groene licht voor de plannen
van bondskanselier Schroder.
De regeringsleider en partij
voorzitter wil met de hervor
ming een einde maken aan de
strijd tussen de linker en rechter
vleugel in de SPD. Schi-öder
vestigt daarbij zijn hoop op de
huidige minister van Verkeer
Franz Müntefering. Deze politi
cus met aanzien moet secreta
ris-generaal worden en de ver
deelde partij tot een eenheid
smeden.
In de SPD heerst onenigheid
over de drastische bezuini
gingsplannen van de rood-groe-
ne regering. De linkervleugel
vreest dat minderbedeelden de
dupe worden van het pakket
maatregelen van dertig miljard
mark.
De nieuwe taak voor Müntefe
ring vormt een verlichting voor
Schroder. De SPD-voorzitter
gaf onlangs toe dat hij als rege
ringsleider te weinig tijd over
houdt om zich voldoende om
zijn partij te bekommeren. De
functie van secretaris-generaal
bestaat bij de SPD, in tegenstel
ling tot de andere partijen, nog
niet. De sociaal-de-mocraten
hebben een zogeheten bondsse-
cretaris, die echter over minder
macht en invloed beschikt dan
de secretaris-generaal krijgt.
Het partijcongres van de soci
aal-democraten in december
moet het definitieve oordeel
vellen.
Uit onvrede over de veranderin
gen stapte bondssecretaris Ott-
mar Schreiner gisteren nog tij
dens de vergadering van het
bestuur op. Zijn vertrek kwam
niet onverwacht. Als volgeling
van de voormalige minister van
Financiën Lafontaine, een link
se traditionalist, was hij bij
Schroder in ongenade gevallen.
De goedkeuring voor de nieuwe
structuur komt een dag na de
verpletterende nederlagen van
de sociaal-democraten bij ver
kiezingen in twee deelstaten. In
Saarland verloor de SPD na 14
jaar de regeringsmacht en moet
in de oppositie. In Brandenburg
raakte de partij ook de absolute
meerderheid kwijt, maar bleef
de grootste fractie. ANP
partij. „De mensen hebben een
duidelijke boodschap ge
stuurd."
Het is voor de derde keer in drie
jaar dat er parlementsverkie
zingen worden gehouden. De
opkomst op de eerste dag was
met 55 procent vrij laag. In to
taal mogen ongeveer 600 mil
joen mensen stemmen. Het
nieuwe parlement komt op 21
oktober voor het eerst bijeen.
De autoriteiten zijn begonnen
met de voorbereidingen voor de
volgende stemdag, aanstaande
zaterdag. Honderdduizenden
politiemannen en militairen
worden naar de nieuwe verkie
zingsregio's overgebracht. AP
KAISERSLAUTERN - De gere
nommeerde Duitse naaimachi
nefabrikant Pfaff heeft gisteren
faillissement aangevraagd. Het
137 jaar oude bedrijf is in beta
lingsproblemen geraakt door
dat de banken weigeren nieuwe
kredieten te verstrekken.
Pfaff heeft een schuldenlast van
180 miljoen mark (ƒ203 mij.).
De banken voelen er niets voor
nog meer geld in het bedrijf te
steken omdat de winst en de om
zet dramatisch zijn gedaald.
Bovendien hebben ze moeite
met de ondoorzichtigheid van
de relatie met het Amerikaanse
moederbedrijf Singer, dat sinds
1997 een belang van ruim tach
tig procent heeft in Pfaff.
Singer kampt zelf met proble
men en wil daarom geen finan
ciële steun meer geven aan de
Duitse dochter. De Amerikaan
se onderneming is op haar beurt
in meerderheid eigendom van
de in Canada gevestigde houd-
stermaatschappij Semi-Tech
van Hongkong-Chinees James
Ting. Ook over deze relatie tas
ten de banken in het duister. Pas
als er meer duidelijkheid is, wil
len ze eventueel meewerken aan
instandhouding van Pfaff.
Blijft redding uit, dan verliezen
1800 werknemers in de Duits
land hun baan. DPA/ANP
van onze redactie buitenland
PRISTINA - Russische militairen van de
vredesmacht KFOR hebben in Kosovo
drie Serviërs doodgeschoten. Dat gebeur
de nadat Serviërs in het dorp Korminjane
in het oosten van de provincie vijf onge
wapende Albanezen hadden aangevallen.
Volgens een medewerker van KFOR hoor-
den.de Russen plotseling schoten. Zij ren
den naar de plek waar de schoten vandaan
kwamen en zagen er drie Serviërs die twee
gewonde Albanezen in elkaar sloegen.
Een derde Albanees was al dood. Toen de
Russen naderden, openden de Serviërs het
vuur op hen. waarop de Russen terug
schoten.
De Serviërs zouden een auto met vijf Al
banezen tot stoppen hebben gedwongen.
Twee Albanezen zouden ongedeerd zijn
ontkomen. De meerderheid van de inwo
ners van Korminjane is Serviër.
De Albanezen kijken met grote argwaan
naar de Russische KFOR-soldaten, omdat
zij Rusland ervan verdenken met de Ser
viërs samen te werken. Zij verzetten zich
met wegblokkades tegen de vervanging
van de Nederlandse KFOR-soldaten door
Russen in de stad Orahovac. AFP/RTR
Een Russische KFOR-militair gebaart naar passanten bij een controlepost, ingericht na een vuurgevecht waarbij drie Serviërs wer
den gedood. foto Jacqueline Larma/AP
door Hans Gertsen
BOEDAPEST - Er komt moge
lijk een nieuw onderzoek naar
de dood van de Slowaakse poli
ticus Alexander Dubcek, de va
der van de 'Praagse lente' van
1968. De Slowaakse Sociaal-
Democratische Partij waarvan
Dubcek voorzitter was, heeft
daartoe een formeel verzoek in
gediend bij de regering.
Dubcek kwam in het najaar van
1992 om het leven bij een auto
ongeluk in het zuiden van het
huidige Tsjechië. Een rechtbank
oordeelde later dat Dubceks
chauffeur schuldig was aan het
ongeluk. Deze zou ondanks zeer
slechte weersomstandigheden
ruim 160 kilometer per uur heb
ben gereden. Toen de dienstwa
gen in een slip raakte, werd
Dubcek uit de auto geslingerd.
Hij overleed ter plekke.
In Slowakije twijfelen nog al
tijd heel wat mensen aan de offi
ciële lezing van het ongeluk. De
internationaal meest vermaar
de politicus van het land zou het
slachtoffer zijn geworden van
een als ongeluk in scène gezette
moordaanslag, zo wordt al jaren
gesuggereerd. Zowel de Russi
sche KGB als politieke rivalen
in Slowakije zouden belang
hebben gehad bij het uit de weg
ruimen van Dubcek.
Intimidatie
De KGB zou hebben willen ver
hinderen dat Dubcek zou getui
gen in een onderzoek naar de in
val van het Warschaupact in
BouwCenter
De Jager-Tolhoek
Stanleyweg 2 GOES
Tel. 0113-246600
'"''(•«„a,,
van onze redactie buitenland
MOSKOU - De Tsjetsjeense
rebel Basajev heeft gisteren
Moskou met represailles ge
dreigd voor de Russische
bombardementen op vijf Tsje
tsjeense dorpen aan de grens
met Dagestan. Die kostten in
de nacht van zondag op maan
dag zeker 45 mensen het le
ven. Volgens de Tsjetsjeense
vice-premier Kazbek Ma-
chasjev waren onder de
slachtoffers zeker vijftien
kinderen.
„Moskou voert een terroristi
sche oorlog tegen de moslims
van Dagestan en Tsjetsjenië",
zei Basa j ev, die werd geciteerd
door islamitisch georiënteer
de media in de Tsjetsjeense
hoofdstad Grozny. „De bom
bardementen zullen niet zon
der antwoord blijven. De
moslims van Dagestan en
Tsjetsjenië zullen op dezelfde
manier antwoorden.'
De gebombardeerde dorpen
liggen in het gebied waar zon
dag tweeduizend Tsjetsjenen
de grens overstaken en enkele
Dagestaanse dorpen inna
men. Het Russische ministerie
van Defensie ontkent echter
nog steeds dat de bombarde
menten plaatshadden.
Felle strijd
De Tsjetsjenen willen de Da
gestaanse moslimmilitanten
bijstaan in hun strijd tegen de
Russische strijdkrachten.
Gisteren leverden Russische
troepen en rebellen nog steeds
felle strijd met elkaar. Daarbij
zetten de Russen zware artil
lerie, raketten en gevechts
vliegtuigen in. Van zowel
Russische als Dagestaanse
bronnen is vernomen dat de
rebellen in het noordwesten
van Dagestan, langs de Tsje
tsjeense grens, acht dorpen
onder controle hebben.
Felle gevechten vinden ook
plaats tussen Russische mili
tairen en gewapende waha-
bieten, leden van een fanatie
ke moslimsekte, die de dorpen
Karamachi en Tsjabanmachi,
op tachtig kilometer van de
Dagestaanse hoofdstad Ma-
chatsjkala, al een jaar bezet
ten. Het offensief van de Rus
sen tegen de dorpen duurt al
meer dan een week.
Het dodental van de aanslag
zondag bij het militaire
hoofdkwartier bij de Dage
staanse stad Boeinaksk is in
middels opgelopen tot 52.
AFP/RTR/DPA
Opmars extreem-rechts Oostenrijk
WENEN - Een maand voor de Oostenrijkse parlementsver
kiezingen ligt de extreem-rechtse Freiheitliche Partei van
Joerg Haider voorop in vier deelstaten en landelijk is het de
tweede partij na de sociaal-democraten.
Dat blijkt uit een peiling onder 3200 mensen uitgevoerd door
de Oostenrijkse Vereniging voor Marketing.
In Karinthie, Salzburg, Tirol en Vorarlberg heeft de FPÖ, die
voor de verkiezingen de industrieel Thomas Prinzhorn lijst
trekker heeft gemaakt, de meeste aanhang. AP
Motola kan weer zelf lopen
LAMPANG - De olifant Motola, die gewond raakte toen ze
bijna drie weken geleden in Myanmar bij de grens met Thai
land op een mijn stapte, kan weer op eigen kracht lopen, zij
het nog slechts op drie poten. Dat hebben artsen gisteren ge
zegd.
Het beest werd bevrijd van een canvas korset, dat het bijna
drie ton wegende dier in staat stelde rond te scharrelen. Acht
dagen geleden werd Motola geopereerd. Om op te kunnen
staan moet Motola nog steeds op een groot kussen steunen.
Als de wond is genezen, willen dierenartsen van het olifanten
ziekenhuis in het Thaise Lampang het 38 jaar oude dier een
kunstvoet aanmeten. AP
Kenia schrapt twaalf ministeries
NAIROBI - De Keniaanse president Arap Moi heeft besloten
drastische kabinets wij zingen door te voeren. Hij brengt het
aantal ministeries terug van zeventwintig naar vijftien.De
minister van Buitenlandse Zaken en van Financiën Chris
Okemo behouden hun post, maar krijgen er door de fusie met
andere departementen taken bij
De kabinetswijziging komt niet onverwachts. Moi staat al
enige tijd onder druk van de Wereldbank en internationale
geldschieters om zijn regering te stroomlijnen, de corruptie
aan te pakken en te werken aan economisch herstel. RTR
Vrouw in top Volksmujahedin
BAGDAD - De Iraanse gewapende verzetsbeweging Volks
mujahedin heeft opnieuw een vrouw, Beheshteh Shadrou (33
aan de top gekozen. Shadrou werd zondagavond tijdens het
congres van de beweging als secretaris-generaal aangewezen,
zo lieten de mujahedin gisteren vanuit Bagdad weten.
Shadrou had de leiding over de politieke afdeling van de
Volksmujahedin. Zij vervangt Mahvash Sepehri, die in 1997
was gekozen. AFP
Wegblokkades chauffeurs Slovenië
LJUBLJANA - Na veertien dagen vruchteloos onderhande
len met de regering, hebben Sloveense vrachtwagenchauffers
gisteren een landelijke wegblokkade opgezet.
De regering gaf aan het einde van de middag toe en hervatte
de gesprekken over betere werkomstandigheden en uitbeta
ling van achterstallig loon. De chauffeurs willen dat de rege
ring hun werkgever, Slovene Roads Co., dwingt de salarissen
uit te betalen.
Door de actie ontstonden kilometerslange files. AP
Hagel geselt wijngaarden Bordeaux
BORDEAUX - Een hevige hagelstorm heeft in de nacht van
zondag op maandag grote schade toegebracht aan wijngaar
den in de bekende Bordeaux-streek St-Emilion, in het zuid
westen van Frankrijk.
Het getroffen gebied is vijfhonderd hectare groot. Ongeveer
tien procent van de oogst is vernietigd, zo maakte een organi
satie van wijnproducenten gisteren bekend. AFP/RTR
Tsjechoslowakije in 1968. Troe
pen van het Warschaupact
maakten toen een bloedig einde
aan de zogenaamde 'Praagse
lente'; de door Dubcek geleide
poging in Praag een 'communis
me met een menselijk gezicht' te
ontwikkelen.
Dubcek werd na de inval onder
dwang naar Moskou gebracht.
In het 'genormaliseerde' Tsje
choslowakije werkte hij tot
1989 gedwongen in de bosbouw
en stond hij voortdurend bloot
aan intimidatie door de geheime
politie.
Na de 'fluwelen revolutie' die in
het najaar van 1989 een eind
maakte aan het communisme in
Tsjechoslowakije, verscheen
Dubcek weer op het politieke
toneel als voorzitter van het fe
derale parlement. Hij verzette
zich met hand en tand tegen de
opsplitsing van Tsjechoslowa
kije.
Grondwet
Dat het fatale ongeval uitgere
kend op 1 september 1992
plaatshad, is volgens veel Slo-
waken geen toeval. Die dag nam
het Slowaakse parlement in
Bratislava een eigen grondwet
aan. De opsplitsing van Tsje
choslowakije was daarmee niet
meer tegen te houden. Dat de
populaire Dubcek in het onaf
hankelijke Slowakije een voor
aanstaande rol zou hebben ge
speeld, staat vast.
Volgens de Slowaakse sociaal
democratische partij is het on
geval nooit grondig onderzocht.
Een van de raadselen rond het
ongeval is dat het lichaam van
Dubcek, dat volgens de politie
door de achterruit was geslin
gerd, enkele meters voor de auto
werd aangetroffen. GPD
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - Het Israëlische
Hooggerechtshof heeft de ge
heime dienst Shin Bet gisteren
verboden bij het verhoren van
verdachten gebruik te maken
van methoden die door mensen
rechtenactivisten als marteling
worden omschreven.
Rechter Eliyahu Matza, die het
oordeel van het negenkoppige
college voorlas, zei dat de Shin
Bet niet het recht heeft gevange
nen door elkaar te schudden,
hen in ongemakkelijke posities
te dwingen of van him slaap te
beroven. Volgens Matza ont
breekt iedere wettelijke basis
voor dergelijke methoden.
Het hof deed de uitspraak in het
hoger beroep dat door Israëli
sche mensenrechtenorganisa
ties en Palestijnse gevangenen
is ingediend tegen de wijze
waarop de Shin Bet verdachten
pleegt te verhoren.
Twaalf jaar geleden stelde een
door de regering in het leven ge
roepen commissie onder leiding
van de voorzitter van het Hoog
gerechtshof dat zulke praktij
ken, toen omschreven als 'ge
matigde fysieke druk', waren
toegestaan. Sindsdien zijn deze
verhoormethoden toegepast bij
duizenden Palestijnen die wer
den verdacht van anti-Israëli
sche activiteiten.
Noodgevallen
In Israël wordt verhit gedebat
teerd over de vraag welke mid
delen een democratie mag in
zetten in de strijd tegen terreur.
Zondag nog ontploften twee
bommen in de Noord-Israeli-
sche plaatsen Haifa en Tiberias-
.De linkse minister van Justitie
Yossi Beilin zei dat er geen een
voudige antwoorden voor dit
probleem waren. Beilin zei te
hopen dat de Shin Bet in de toe
komst de mogelijkheid houdt
'noodgevallen aan te pakken',
terwijl tegelijkertijd de demo
cratische waarden in het land
hoog gehouden worden. AP
Ethiopië en Eritrea strijden om
gebieden langs hun duizend ki
lometer lange grens. Het OAE-
voorstel voorziet in een terug
trekking van troepen uit gebie
den die in de oorlog zijn
veroverd en in de komst van in
ternationale waarnemers in af
wachting van een nieuwe
grensmarkering. Ethiopië zei
zaterdag dat het zich gebonden
acht aan het vredesproces, maar
dat het hardere garanties wil
over de teruggave van gebieden.
AP
van onze redactie buitenland
NAIROBI - De verwerping van
een vredesakkoord door Ethio
pië 'komt neer op een oorlogs
verklaring', heeft het Eritrese
ministerie van buitenlandse za
ken gisteren gezegd.
Zaterdag maakte Ethiopië be-
kend dat het niet akkoord gaat
met een voorstel voor de tenuit
voerlegging van een vredes
overeenkomst met Eritrea,
omdat die in strijd is met de be
palingen van een bestandsover
eenkomst uit 1998. Ethiopië zei
dat de 'technischeregelingen' in
strijd zijn met het eerdere ak
koord.
Eritrea riep de internationale
bemiddelaars gisteren op 'straf
maatregelen' tegen Ethiopië af
te kondigen.
Aanvulling
Het vredesakkoord werd in ok
tober opgesteld onder de hoede
van de Organisatie van Afri
kaanse Eenheid en sindsdien tot
twee keer toe aangevuld, de
laatste keer met de 'technische
regelingen'.
(Advertentie)
Kruiningen. Tel. 0113-382110, Fax 0113-383249
