Thuis bij James Herriot
Belezen
op pad
Beroemde dierenarts
in dienst van toerist
0 Êam I 37
5C vrije tijd
zaterdag 4 september 1999 v
Nieuw-Zeeland is het eerste land
op aarde waar straks het nieu
we millennium begint. En dat zul
len we weten. De markt wordt over
spoeld met boeken over 'down
under' en ook de uitgevers van de
gerenommeerde Lonely Planet-
reeks konden het niet laten het deel
New Zealand (Engelstalig) maar
weer eens flink op te schudden. Dat
gebeurde - sinds in 1977 de eerste
druk verscheen - alweer voor de ne
gende keer, wat veel zegt over de ac
tualiteit van de boeken.
Voor sommige toeristen gaan de-Lo
nely Planets te ver. Maar de ware
reiziger zweert erbijEn terecht na
tuurlijk. Alleen al de hoofdstukjes
'getting around' zijn voldoende om
moeiteloos door het beschreven
land te trekken. Tegelijk met New
Zealand verscheen het deel Austra
lia.
Peter Turner e.a.: New Zealand (Lonely
Planet)
Uitgeverij voor Nederland): Nilssön
Lamm
Prijs: fl. 53,00
Het Koninklijk Instituut voor de
Tropen geeft in samenwerking met
het Novib, onder de titel 'Landen-
reeks', nu alweer een aantal jaren
boekjes uit, die met de traditionele
reisgidsennietzoveel van doen heb
ben. Maar ze geven door een specia
le aanpak wel een uitstekend beeld
van het beschreven land. De deel
tjes worden bijna altijd geschreven
door ter plaatse goed bekende we
tenschappers en/of journalisten.
Heel nuttig is ook de literatuurlijst
die op de achterste pagina wordt af
gedrukt. Daarin ook belangwek
kende romans. Naast Zimbabwe
verschenen kort geleden ook Ivoor
kust, Turkije en Cuba.
Wim Bossema; Zimbabwe (Landen-
reeks)
Prijs: fl. 21,90
Uitgeverij: Kon. Instituut voor de Tro-
pen/Novib
Met de uit het Duits vertaalde Mar
co Polo-plus reeks probeert uitge
verij Van Reemst iets nieuws: laat
een journalist/schrijver los op een
bepaalde regio, vraag hém wat im
pressies te schrijven over een aantal
toeristische hoogtepunten in het ge
bied en sluit die schetsen af met al
lerlei nuttige tips. Het resultaat
mag er zijn. Mooie kleurenfoto's, re
delijke plattegronden, een service
gedeelte (Florida van A tot Z) als
mede een register maken van.de
Marco Polo-plus deeltjes goed
bruikbare gidsen. Minpuntje: de
cultuur komt er bekaaid af. In de
zelfde reeks verschenen ook Domi
nicaanse Republiek en Califomie'.
Thomas Jeier: Florida (Marco Polo Plus)
Uitgeverij; Van Reemst
Prijs: fl. 35,90
Uit een enige jaren geleden gehou
den onderzoek bleek, dat ruim de
helft van alle Nederlanders nog
nooit heeft gevlogen. Velen van hen
zullen dat ook nooit doen omdat ze
niet durven. Én dat is, meent Jan
Heinemans, verschrikkelijk jam
mer. Enkele jaren geleden schreef
hij als onderdeel van de cursus
'Vliegen met plezier' een boekje dat
aspirant luchtreizigers van hun
angst moest afhelpen en zojuist ver
scheen de tweede, aan de moderne
tijd aangepaste druk. Heinemans
legt daarin niet alleen uit dat een
beetje kennis van het vliegen me
nigeen een stuk op weg zou helpen,
maar hij doet dat ook op uitermate
beeldende wijze.
Jan Heinemans: Vliegen mei plezier
Uitgeverij: Bruna
Prijs fl. 19,50
Het zou eigenlijk een hopeloos ach
terhaalde reisgids moeten zijn: het
'South American Handbook'. Waar
andere uitgevers om maar zo volle
dig mogelijk te zijn - eerder boeken
over regio's laten verschijnen dan
over landen, daar houdt Footprint,
al sinds 1924 vast aan een gids over
een heel continent. Kan dat? Ja, dat
kan. Zoals blijkt uit de 75e editie.
Geen toeristisch boek beleefde zo-"
veel herdrukken, geen toeristisch
boek werd dus zo vaak geactuali
seerd. Dit keer had Ben Box de eer
het 1700 pagina's tellende boek te
redigeren. Dertien landen worden
erin beschreven en ongetwijfeld zal
een dik boek dat uitsluitend over
Argentinië of Brazilië gaat, meer in
formatie bieden. Maar toch staat al
les erin. Beknopt weliswaar, maar
zeer ter zake doende.
Ben Box: South American Handbook
Uitgever: Nilsson Lamm (voor Neder
land
Prijs:fl. 87,60
Betty de Brouwer op de stoep bij Herriot. Kirkgate 23 in Thirsk, huis links met rode deur is nu The world of James Herriot.
eens: je moet ze eens opschrijven. En zo is
het allemaal gekomen.
Alf Wight kocht een schrijfmachientje en
nam tikles. Maar toen het eerste manu
script klaar was, bleken de uitgevers niet
in de rij te staan. Het duurde dan ook ge
ruime tijd voor het eerste boek in een op
lage van drieduizend exemplaren op de
markt verscheen. Dat was in 19 7 0 en de ti
tel luidde: If only they could talk. James
Herriot was geboren!
Hoewel, het grote succes kwam pas toen
de BBC besloot van de verhalen een tv-se-
rie te maken.
Wight voerde zij n figuren niet onder eigen
naam op. Collega Donald Sinclair werd
Siegfried Farnon en diens broer Brian
kreeg de naam Tristan. Echtgenote Joan
ging Helen heten. En voor zichzelf koos
hij de naam James Herriot. Louter fanta
sie? Niet helemaal. Het was het eerbetoon
van een voetballiefhebber. Wight was
supporter van de voetbalclub Sunder
land, maar had grote bewondering voor
de keeper van Birmingham. En die heette
James Herriot. Zo blijft de bal rond...
Zijn twee kinderen Jim en Rosie hielden
hun eigen naam. Jim zette later de prak
tijk van zijn vader voort, zij het in een mo
derner pand, dochter Rosie werd huisarts,
ook in Thirsk.
Plattelander
Wight was dus al een vijftiger toen zijn
carrière als successchrijver begon. Ér
volgden meer boeken. Ze zijn inmiddels in
liefst 26 verschillende talen vertaald; we
reldwijd zijn er vele miljoenen exempla
ren over de toonbank gegaan. Maar geen
tweede huis of gestroomlijnd jacht voor
hem. Wight bleef de eenvoudige, aardige
plattelander, bleef dierenarts met een
enorm uitgestrekte praktijk.
Diana Greenwood, die gasten onderdak
biedt op haar prachtige, oude boerderij
Walburn Hall, niet ver van Richmond;
herinnert zich Wight lezend op een heuvel
bij het plaatsje Reeth. Tussen twee bezoe
ken even genieten van boek en natuur, dat
was voor hem belangrijker dan succes.
Toen Alf Wight vier jaar geleden stierf,
werd zijn as, overeenkomstig zijn wil, uit
gestrooid op Sutton Bank. Een natuurge
bied tien kilometer oostelijk van Thirsk
aan de Al70 naar Scarborough.
Z'n favoriet plekje met volgens hem het
mooiste vergezicht van heel Engeland.
Hij stopte er graag om een wandelingetje
met zijn trouwe metgezel de hond te ma
ken.
Herriot-centrum
Voor Yorkshire is Wight van enorme bete
kenis geweest. Als James Herriot heeft hij
het gebied met zijn prachtige Dales we
reldwijd op de kaart gezet. Een boek als
James Herriot's Yorkshire is een voortref
felijke toeristische gids, omdat je er de
mooiste plekjes in beschreven vindt. In
Thirsk hoef je ook niet lang te zoeken naar
zijn boeken. Je ziet ze er in heel wat etala
ges liggen. Dat heeft te maken met het feit
dat er sinds dit voorjaar een Herriot-cen
trum is.
Al snel na de dood van Wight ontstonden
hiervoor plannen. Met medewerking van
de familie kon het woon- en praktijkhuis
Kirkgate 23 worden aangekocht.
Bij de inrichting is de familie eveneens be
hulpzaam geweest. Uiterlijk lijkt er wei
nig veranderd. De rode voordeur, de kope
ren naambordjes zijn als vroeger. Via die
deur stap je het huis binnen zoals het de
cennia lang is geweest bij de Wights.
Praktijkruimte, apotheek zijn onaange
tast gebleven. Veel meubilair is van de fa
milie Wight. Wie de tv-series heeft ge
volgd, zal er zich snel thuis voelen. Je bent
terug bij een goeie, oude bekende.
Maar de initiatiefnemers van The World
of James Herriot - zoals het centrum offi
cieel heet - wilden meer. Het moest ook in
formatie geven over het veterinaire vak.
Zo tref je er een uitgebreide collectie an
tieke medische instrumenten aan. Colle
ga's uit het hele land gaven gevolg aan een
Christopher Timothy (rechtsvoor) en Robert Hardy als Siegfried in een scène uit de serie.
oproep en stuurden meer dan tweedui
zend instrumenten op. Voor de selectie
commissie was het soms een hele toer om
achter de precieze bedoeling van sommi
ge antiquiteiten te komen. En natuurlijk
is er ook aandacht voor het dier zelf, zijn
functioneren ook in lichamelijk opzicht.
Winters tal
Bovendien werd het naastgelegen pand
aangekocht waardoor er ruimte kwam om
een winterstal in te richten waar de be
zoekers via het scherm nader kennis kun
nen maken met de schrijvende veearts en
met de acteurs in de succesrijke tv-series.
Attractief is een tv-studio van de BBC
waarin compleet met camera's een deel
van Herriot's tv-huiskamer is te zien. Op
visite bij James, de bezoeker kan zich zelf
door de kamer zien lopen!
Zo eert Yorkshire een dierenarts, die on
der de naam van een bewonderde doel ver
dediger voor miljoenen de schoonheid
van de Dales ontsloot.
Misschien is Betty de Brouwer er het le
vende bewijs van. Ze verhuisde dik twin
tig jaar geleden van Nederland naar En
geland. Ze volgde de series van James
Herriot trouw op de BBC, raakte in de ban
van Yorkshire en besloot er te gaan wo
nen. Ze zit er nu al meer dan tien jaar en,
met dank aan Herriot, zeer tot haar
genoegen. Toen het nieuwe Herriot-cen-
trum een tijd geleden vrijwillige mede
werkers vroeg, meldde zich dan ook ogen
blikkelijk. ,,Ik vond eigenlijk wel dat ik
het aan de dierenarts verplicht was".
Chris van Twisk
The World of James Herriot, Kirkgate 23 in
Thirsk, is elke dag open; t./m. oktober van 10-
18 uur, november-februari van 10-17 uur. Tel.
vanuit Nederland 0044-1845-524.234, fax
0044-1845-525.333.
Internet: www.hambleton.gov.uk.
Thirsk ligt zo'n 40 kilometer noordwestelijk
van de stad York.
Algemene informatie: Brits Toeristenbureau,
Stadhouderskade 2,1054 ES Amsterdam. Info
lijn: 020-689.00.02, fax: 020-618.68.68, e-mail:
britlnfo.nl@bta.org.uk.
Missing link in evolutie
sterren
Superaudiospeler voor
de ware
geluidsliefhebber
Postzegels en puzzel
Toch nogal verrassend. Waar je
eerder een blozende boerin uit
de Dales zou mogen verwachten,
verschijnt een Nederlandse in de
deur die je enthousiast in eigen taal
verwelkomt.
Betty de Brouwer komt uit
Nederland, uit Eindhoven om
precies te zijn. Maar je vindt haar
regelmatig in het huis van de
beroemdste dierenarts ter wereld,
James Herriot. Jawel, James is er
nog steeds; is zelfs aan een nieuw
leven in dienst van de toerist
begonnen.
Zijn naam is verbonden aan waar
schijnlijk wel de meest populaire tele
visieserie ooit. In Nederland mag hij dan
al wat jaartjes uit beeld zijn, James Her
riot is nog altijd in de weer met dieren en
mensen in Yorkshire.
Er zijn nog landen waar de veearts op het
scherm verschijnt.
James Herriot was in werkelijkheid Al
fred James, kortweg Alf, Wight, op 3 okto
ber 1916 geboren in Sunderland, Noord-
Engeland. Zijn vader was er scheeps
bouwkundige. Hoe technisch ook, muziek
en boek speelden een belangrijke rol in
het gezin. Vader Wight was een uitsteken
de pianist. Bij zoon Alf viel de appel niet
ver van de boom. Ook hij zat vaak aan de
piano en las veel.
Hij ging naar de veterinaire hogeschool in
Glasgow, studeerde er in 1939 af en ver
huisde nog hetzelfde jaar naar Yorkshire,
naar het vriendelijke marktplaatsje
Thirsk. Hier vroeg de dierenarts Donald
Sinclair een assistent.
Alf Wight solliciteerde en werd aangeno
men. Hij kreeg een kamertje in het ruime
woon- en praktijkhuis van de Sinclairs
aan Kirkgate 23. Het werden enkele ka
mertjes toen Alf het meisje Joan trouwde.
Op een dag trok Sinclair zich terug en
kreeg het echtpaar het hele huis tot zijn
beschikking. Dat mocht ook wel, want er
waren inmiddels twee kinderen.
Verhalen
Het beviel Wight uitstekend in Yorkshire.
Geen wonder; hij was een natuurmens,
genoot volop van de schoonheid van de
Dales en kon het prima vinden met de
boeren. Elke dag kwam hij-met verhalen
thuis. Ja, zoon Jim herinnert het zich nog
goed. Zijn vader was een echte verhalen
verteller. Echtgenote Joan zei meer dan
Dierenarts Alf Wight, alias James Her
riot.
Grindpad brengt
harmonie in de tuin
Nederlander zweert bij
kant en klare
zuiveltoetjes
Peugeot slaat met 607
een andere weg in
Vouwgordijn verovert
plek voor het raam
Goudgele wijn van
Belgische kolenstort
Nieuw gezicht voor
Hyundai Coupé
Overzicht van de
hypotheken
Nieuwe trend:
blind date voor de lunch
Adly bromscooters
bestormen de markt
