Wie niet kan strelen
kan ook niet slaan
PZC
Bijtanken in huiskamer langs de snelweg
De Praagse
dromen van
Martin Simek
reportage
31
Waarheid
over de
de Titanic
zaterdag 4 september 1999
In interviews toont Martin Simek zich
een gedwee luisteraar. Bij hem kunnen,
nee moeten alle mensen zichzelf zijn. Zijn
levensvisie is die van een sober, eenvoudig
mens. Zijn aanwezigheid is echter
indringend. Imponerend zelfs. In de
nieuwe afleveringen van Simek Ontmoet!
praat hij met Nederlandse vrouwen over
hun carrière. Dit keer niet in een klein
kamertje, maar in het fraaie Praag. Een
ontmoeting met Simek in zijn
geboorteplaats.
Café Slavia, zaterdagmiddag twaalf
uur. Het koffiehuis aan de Narodni-
laan is een bekende plek voor veel Tsje
chen. Vanaf hier is het uitzicht op de
Praagse Burcht en de rivier de Moldau als
een prent uit een sprookjesboek. Vroeger
hield dissident Vaclav Havel, de huidige
president van Tsjechië, er zijn verboden
bijeenkomsten met de Praagse elite. Nu
komt Martin Simek (51) hier om te praten
over zijn nieuwe programma.
Aan een tafel bij het raam leest een ver
dwaalde toerist het boek De Elementen
van Harry Mulisch. Hij knikt als teken
van herkenning, 'ook uit Nederland'.
Daarna duikt de man weer in zijn lectuur.
Een ober bevestigt in gebrekkig Engels
dat dit echt het enige Slavia in Praag is.
Maar het wachten op Simek wordt er niet
korter op. Dan klinkt het herkenbare
Tsjechische accent van de interviewer
door de ruimte. Met gezwinde pas stapt
Martin Simek, meer dan een half uur later
dan afgesproken het café binnen. Zijn
haar rommelig door de wind en een gele
j as nonchalant over de schouder geslagen.
Martin Simek is druk bezig met de nieuwe
serie Simek Ontmoet! Hiervoor spreekt
hij met zes bekende Nederlandse vrouwen
in zijn huis in Praag. „Nederland is niet zo
gek op sterrendom'', meent hij. „Daar zijn
jullie te nuchter voor. Maar de sterren zijn
er wel." In de nieuwe serie komen Bettine
Vriesekoop (gisteren uitgezonden), Ma-
ruschka Detmers, Sylvia Kristel, Janine
Jansen, Joke Zijlstra en Katja Schuur
man aan het woord.
Simek kan niet kiezen aan welk tafeltje
hij het liefst wil zitten. Toen hij nog rech
ten studeerde aan Karlova-universiteit,
kwam hij vaak in café Slavia. Aan elke ta
fel, elke stoel kleeft een herinnering. Aar
zelend neemt hij plaats in de hoek van de
zaal. „Aan dit tafeltje zat vaak een heer
aan wie ik als student mijn dromen ver
kocht. Hij verzamelde dromen net zoals
mensen postzegels verzamelen. Voor ie
dere authentieke droom die je vertelde,
kreeg je tien kronen. Als we in geldnood
zaten, verzonnen we natuurlijk een
droom. De sport was om een verzonnen
droom te verkopen. Meestal prikte hij
daar doorheen, hij was er heel bedreven
in. Maar toen ik hem een paar verzonnen
dromen had verkocht, wist ik dat ik een
potentieel schrijver ben."
Innerlijk
Behalve een cartoonboek en zijn columns
in de Groene Amsterdammer heeft Simek
nooit iets uitgegeven. „Als ik iets op
schrijf, is het goed. Maar ik heb geen be
hoefte iets te publiceren. Soms, als ik met
een debuterende schrijver praat, zie ik
hoe blij hij is. Iets wat alleen in zijn fanta
sie leeft, blijkt plotseling waarde te heb
ben. Dat hij dat kan verkopen, geeft hem
een kick. Nou, die kick heb ik beleefd,
toen die man zijn portemonnee trok. Als
de tijd me gegund wordt, zal ik wel een
boek schrijven, maar ik houd me nu liever
met andere dingen bezig."
In de gesprekken die hij in Praag voert, is
Martin Simek op zoek naar het innerlijk
van bekende sterren. „Hoe hebben ze zich
ontwikkeld in hun carrière en is het bij
voorbeeld mogelijk om een actrice te in
terviewen zonder dat ze acteert, vroeg ik
mezelf af. Er zijn momenten dat actrices
niet kunnen acteren. Dat maakte de inter
Martin Simek: „Ik zou het niemand willen aandoen dat hij naar mijn levensverhaal moet luisteren." foto RolanddeBruin
drukken die hij bij zijn gasten opdoet, zo
rustig praat Marin Simek over persoonlij -
ke dingen. Ieders leven is een klein drama
of een tragikomedie. Zelden uitsluitend
blijspel, zegt hij zelf. De kleine tragedie
van Martin Simek ligt hier in Praag. Als
hij over zijn huis praat, kijkt hij terstond
naar de voetgangers die onder het raam
voorbij lopen. Maakt hij in zijn welover
wogen zinnen meer taalfouten dan ge
woonlijk.
„Na de omwenteling in Praag in 1989
keerde na 33 jaar de democratie terug.
Mij n vader was al overleden. Mijn moeder
was ziek, veel zieker dan ik dacht. Aan de
telefoon hield ze zich altij d sterk en ook in
de brieven die we schreven, vertelde ze
niets over wat haar mankeerde. Ze had
longkanker, maar ik was er niet van op de
hoogte. In Praag werd toen nog veel kolen
gestookt. Dat maakte het geen gezonde
omgeving, zeker 's winters niet."
Lieveling
Zijn moeder woonde nog steeds in het ou
derlijk huis, waar Simek samen met zijn
broer, cabaretier Miloslav Simek, op
groeide. „Ik wilde dat we nog zo lang mo
gelijk van elkaar konden genieten. Ik was
de lieveling van mijn ouders, omdat ik een
nakomeling ben. Als puber was ik niet te
genieten. Toen ik een beetje te genieten
was, ging ik weg."
In een recordtempo liet hij een boerderij
buiten Praag opknappen, maar op het
moment dat dat klaar was, stierf zijn
moeder. „Ik heb het huis uiteindelijk
nooit meer betrokken. Ik wil het niet ver
kopen of verhuren. Het naïeve plan om
met mijn moeder daar te wonen, daar
moet ik altijd aan denken als ik er ben.
Nostalgische gevoelens. Het is eigenlijk
absurd zo'n huis, waar alleen maar een
paar stoelen en een bed staan. Het begint
al te vervallen. Net alsof de pest er is uit
gebroken."
Simek woont het liefst in zijn huisje in Ca-
labrië, in Zuid-Italië of in Amsterdam.
Zijn nieuwe tv-serie bracht weer leven in
de verlaten Tsjechische vertrekken, die
eigenlijk voor zijn moeder waren bedoeld.
Hij ontving er zijn gasten. „Plaats heeft
altijd invloed op een gesprek. Mijn gasten
waren duidelijk onder de indruk, omdat
ze wisten dat deze plek een bijzondere be
tekenis voor mij heeft. Het stimuleerde
hun openhartigheid. Dat kan niet an
ders."
Lopend over de imposante brug in de stad
worden de gesprekken weer wat luchti
ger. „Hé, Martin Simek!", roept een Ne
derlandse toeriste naar hem. Haar zoon
kijkt afwachtend: „Wie is die meneer, ma
ma?" Zelf heeft Simek daar wel schik in.
Pauselijk spreidt hij zijn armen. „Welkom
in mijn Praag, wat leuk dat u er bent."
Simek is duidelijk blij dat hij weer even
buiten komt. Het monteren valt hem
zwaar. „Dat gebeurt in een donker hol.
Voor een oud-sportman die van de natuur
houdt, is dat een kwelling. Hoe interes
sant het ook is, want het is heel creatief,
het blijft iets verschrikkelijks, omdat je
het niet kunt doen onder een olijfboom. Je
moet de hele tijd in het donker naar de
monitor kijken. Ik ben al geen televisie
kijker. Ik heb al in geen jaren naar de tv
gekeken."
Hoewel Simek al ruim twintig jaar in Ne
derland woont, praat hij nog steeds met
een zwaar accent. De een noemt het zijn
grootste charme, de ander ergert zich
dood bij het horen van zoveel taalfouten.
„Ik wil mijn achtergrond niet verlooche
nen. Mijn inbreng in Nederland is des te
beter als ik mezelf blijf. Ik geloof ook niet
in slaafse aanpassing. Mijn taalgebruik
blijft nu vol van emotie. Ik wil niet in een
keurslijf van de taal zitten. Dus heb ik er
voor gekozen liever fouten te maken, dan
me door de taal te laten beperken. Ik ga er
vanuit dat het de Nederlander worst is of
ik 'de' of 'het' zeg. Hij weet zelf wel hoe dat
moet. Hij wil weten wat ik eigenlijk te
melden heb. Dat heeft niets met 'het' of
'de' te maken. Sterker nog, ik heb een he
leboel Tsjechische immigranten in het
buitenland leren kennen die veel minder
leuk worden zodra ze een andere taal
spreken. Het is absurd. Omdat ze zich te
veel hebben aangepast. Dat zal mij niet
gebeuren."
Saskia Vos
Simek Ontmoet! is wekelijks op vrijdag te zien
van 19.25-19.55 uur bij de RVU op Nederland 3.
Titanic. Het ware verhaal is
de Nederlandse vertaling
van het succesvolle boek 'Ti
tanic. An Illustrated History'
van de Britse auteur Don
Lynch, met tekeningen van
Titanic-specialist Ken Mar
schalk Het boek vertelt in
woord en beeld de geschiede
nis van dit legendarische 'on-
zinkbare' schip dat tijdens
zijn eerste reis naar New York
tegen een ijsbeig voer en
zonk. De nacht van 14 op 15
april 1912 staat daarmee niet
alleen in de geheugens van de
direct betrokkenen gegrift,
voorzover zij nog leven, maar
ook in die van vele generaties
mensen daarna.
Het boek beschrijft de ge
schiedenis van de Titanic van
de White Star Line, van haar
bouw tot haar ondergang, met
speciale aandacht voor het lot
van haar passagiers. Het sluit
af met de ontdekking van het
wrak door dr. Robert D. Bal
lard met zijn diepzee-appara-
tuur. Het boek bevat tal van
originele foto's, een openge
werkte, uitklapbare door
sneetekening van het schip en
impressies van de inrichting,
in kleur en zwart-wit. Beel
den van het wrak zijn door
'Titanic-painter' Ken Mar-
schall bewerkt tot adembene
mende, bijna driedimensio
nale foto's.
Het wrak van de Titanic werd
in 1985 voor het eerst geloka
liseerd en werd op 14 juli 1986
echt gevonden op zo'n vier ki
lometer diepte in de Noord-
Atlantische Oceaan. Het
bleek in tweeën te zijn gebro
ken. Tijdens het zinken kwam
het achterschip omhoog. De
constructie was daar niet op
berekend en door de zwaarte
kracht begaven de ijzeren
platen van de scheepshuid het
midscheeps. Ook bleek dat
door de aanvaring geen gat in
de boeg was ontstaan, maar
dat de ijsberg de beplating zo
danig naar binnen had ge
drukt, dat de klinknagels over
een lengte van vele tientallen
meters loslieten. Daardoor
ontstond een lange scheur
waardoor het zeewater naar
binnen stroomde.
Indien men matrassen tegen
de scheur had geplaatst, zou
den de opvarenden uren meer
tijd hebben gehad om van
boord te komen en zou het
aantal slachtoffers lang niet
zo groot zijn geweest, zo heeft
Titanic-deskundige William
Garzke aan de hand van de
werkelijke schade vastge
steld. Dit detail is echter pas
na publicatie van het boek be
kend geworden. Het gat zou
bij elkaar niet groter zijn ge
weest dan 1,15 vierkante me
ter.
Het boek van Lynch nodigt uit
om het vele malen opnieuw
open te slaan vanwege de
mooie illustraties. Vooral bij
de jeugd is het dankzij de vele
publiciteit en de film over het
schip bijzonder in trek. Bij dit
fraaie boek duurt het wel even
voor het in de boekenkast
stoffig kan worden.
Onno Buiter
Titanic. Het ware verhaal - Uitge
verij De Bataafsche Leeuw -
ISBN 90 6707 495 0, 99,50.
Ontspannen zit hij aan de vergadertafel van
zijn directiekamer. Praat snel en
enthousiast over zijn bedrijf. Veert om de
haverklap op om aan de hand van de
uitgebreide collectie luchtfoto's aan de wanden,
de ontwikkeling van Nederlands oudste
wegrestaurant De Lucht langs de A2 in de
Bommelerwaard uit een te zetten.
Dat druggangsters drie weken geleden
uitgerekend in de alom bekende pleisterplaats
met elkaar 'afrekenden', heeft algemeen
directeur Marco Boot (34) niet van zijn stuk
gebracht. „Het is geen onbekend gegeven", zegt
Boot, „dat criminelen in grote wegrestaurants
elkaar ontmoeten. Ze kunnen er anoniem hun
zaakjes regelen en vallen tussen het publiek niet
op. Dus zitten ze hier vermoedelijk ook wel
eens, maar ik ken ze niet."
Boot kijkt nuchter terug op het wild west
tafereel in zijn uitspanning. Het had over
al kunnen gebeuren, meent hij. Nuchter
laat hij de kogelgaten zien die links en
rechts in het meubilair, de ramen en de
muren van de vorig jaar aangebouwde
serre terecht zijn gekomen. Een kogel
vloog dwars door een ander zitgedeelte
van het restaurant en sloeg tientallen me
ters verder in een deur. De gaten zijn al
weer vrijwel onzichtbaar opgevuld.
Als mede-eigenaar van het wegrestau
rant blijft Boot trots op het bedrijf dat bij
het overgrote deel van de weggebruikers
bekend is. Vorig jaar werd het zestigjarig
bestaan gevierd. De Lucht heeft ook een
reputatie, getuige de een miljoen bezoe
kers die per j aar dezeweghaven' voor een
kop koffie of een maaltijd aandoen. Daar
om weigert de directeur naar aanleiding
van het schietincident rigoureuze maat
regelen te nemen.
Vesting
Je kunt er natuurlij k een vesting van ma
ken", verklaart hij zich nader. „Ik zou bij
de ingangen detectiepoortjes kunnen
neerzetten, zoals bij luchthavens en te
genwoordig ook bij disco's het geval is.
Maar het verschil met een vliegveld en een
disco is dat de mensen er één keer onder
door lopen. Hier lopen de bezoekers 24
uur per dag in een uit. Ondoenlijk dus."
Maar Boot wil die poortjes waarmee je
wapens opspoort, ook niet. Het restau-
reldoorlog namen de verkeersstromen
toe. Het café veranderde langzaam in een
wegrestaurant waarvan er nu langs de A2
tussen Amsterdam en Maastricht maar
liefst dertien zijn. Explosies in de omzet
deden zich pas voor toen Nederland tus
sen 1958 en 1978 het autosnelwegennet
aanlegde. Reuzer bouwde er in de jaren
tachtig en counter bij om vanaf dat mo
ment 24 uur per dag open te kunnen zijn.
Gastheer
Boot kijkt wel eens met weemoed op die
tijd terug, al heeft hij niet alles zelf mee
gemaakt en kent hij de verhalen via zijn
vader. „In de vroege jaren van het bestaan
van De Lucht kwamen er maar 70.000 au
to's per jaar langs. Die komen nu per 24
uur voorbij. Het restaurant was klein en
knus, een soort huiskamer waar je even op
adem kwam."
Dat is het volgens Boot nog steeds. Hij
vindt dat de bedrijfsleiding van een weg
restaurant een 'gastheer' moet zijn. Niet
een vergaarplaats voor uitgeputte auto
mobilisten en vrachtwagenchauffeurs die
in een sfeerloze bedoening met ongeïnte
resseerd personeel een hap en een slok
wegwerken.
Boot, die opleidingen volgde op de mid
delbare en hogere hotelschool, zegt wei
nig affiniteit te hebben met de 'sjieke
horeca'. Stages die hij doorliep in gere
nommeerde horecabedrijven in Berlijn en
Stuttgart, leerden hem dat handen kussen
van vrouwelijke gasten hem niet lag.
„Ik wil gewone mensen verzorgen", zegt
hij, „die moe zijn van een lange rit en in
een gezellige sfeer zich tegoed doen aan
een betaalbare, kwalitatief goede maal
tijd om weer energie op te doen voor het
vervolg van hun reis. Daar heb ik gevoel
bij, daar heb ik ideeën over".
Boot is inmiddels mede-eigenaar van nog
twee pleisterplaatsen (in Geffen en Zoe-
termeer). Om de moordende concurrentie
langs de snelwegen waar de een na de an
dere McDonald verrijst, maakt hij zich
niet druk. „Met de groeiende mobiliteit
van mensen en de intensiteit van het snel-
wegverkeer worden rust, ontspanning en
goede maaltijden alleen maar belangrij
ker."
Taco Slagter
Geen wegrestaurant in Nederland staat zo dicht tegen de snelweg aan als De Lucht langs de A2 in de Bommelerwaard. foto Ma rc va n der Kort
rant is naar zijn oordeel met videocame
ra's die alles registreren en tijdens de
avond en nachtelijke uren met twee be
veiligingsportiers, voldoende bewaakt.
Bovendien gaat na elf uur 's avonds de
bierpomp op slot, zodat drankorgels en
discobezoekers qua alcohol er eveneens
niets te zoeken hebben.
„Ik moet er niet aan denken", zegt hij.
„Wij verzorgen mensen die bij ons komen
uitrusten, dan ga je ze het niet lastig ma
ken met beveiligingsapparaten en bewa
kers die hen eventueel fouilleren. Als het
ooit zo ver komt dat iets dergelijks toch
moet, dan kap ik ermee en begin een duik
school, mijn passie."
Maar daar ziet het niet naar uit. Sinds
Boot het bedrijf ruim drie jaar geleden,
samen met financieel directeur Clemens
van Hul ten, van zijn vader Jan Boot over
nam, investeerde hij veel energie en geld
in het wegrestaurant. Behalve dat het duo
het concept voor het hoofdrestaurant ge
heel wijzigde - er is nu een buffet waar tal
van verse producten onder de ogen van de
klanten worden klaar gemaakt - lieten ze
een enorme serre aanbouwen.
De nieuwbouw reikt tot een meter van de
vangrail. Geen wegrestaurant in Neder
land staat zo dicht tegen de snelweg aan.
Het kan geen automobilist op deze be
langrijkste noord-zuidverbinding ont
gaan.
De Lucht is als pleisterplaats met twee
benzinestations, waarvan de aanpalende
parkeerplaatsen aan beide zijden van de
A2 door een tunnel met elkaar zijn ver
bonden, altijd krap bemeten geweest. Va
der Boot kocht destijds er al grond bij om
vergroting van de benzinestations en het
restaurant mogelijk te maken. Zoon Mar
co heeft opnieuw grond aangekocht om
bij de verbreding van de A2 tussen 2005 en
2010, het benzinestation aan de overkant
van De Lucht te kunnen verplaatsen en er
eventueel een betaalbaar zakenmotel
naast te bouwen.
De locatie van De Lucht, zo dicht op het
voorbijrazende verkeer, is door de histo
rie bepaald. Uit een stuk uit het oud rech
terlijk archief van Zaltbommel blijkt dat
De Locht als pleisterplaats langs een weg
al in 1633 bestond. Het bier vloeide er rij
kelijk, zo meldt het document. De naam
komt ook al voor in de oudste annalen van
deze streek. In 1615 pakten de heemraden
al een pilsje bij 'Anna op de Lochte'.
In 1808, zo toont een van de eerste kaarten
van de topografische dienst uit de vorige
eeuw aan, was er een herberg in de Bom
melerwaard met de aanduiding De Lucht.
Het staat vrijwel vast dat die herberg op
of zeer nabij de plaats stond waar het hui
dige wegrestaurant zich bevindt.
Denaam DeLucht kwam in 1938 weer te
rug toen Anton Reuzer op die eeuwenou
de rust- en vertierplek een bescheiden
chauffeurscafé begon. Na de Tweede We-
views tot een spannend spel. Het lukt me
niet altij d om de maskers weg te halen. Dit
keer is het wel gelukt. Gelukkig maar,
want daardoor werden ze sympathieker."
Naast de in Nederland bekende
namen als Sylvia Kristel, Katja
Schuurman en Bettine
Vriesekoop heeft Simek ook min
der aansprekende namen geko
zen. „Maruschka Detmers is een
Nederlandse actrice die het van
haar faam in het buitenland moet
hebben. Als jong meisje vertrok
ze als au pair naar Frankrijk. Ze
heeft daar enorm succes gehad in
grote films van onder andere Go-
dard, maar frappant genoeg
heeft ze nog nooit in een Neder
landse film gespeeld."
„Verder praat ik met Joke Zijl
stra. Elf jaar lang was zij de ster
danseres van het Nederlands
danstheater. Van dit gesprek
wordt een special gemaakt die de
RVU in de loop van het jaar zal
uitzenden. En ik heb gekozen
voor Janine Jansen. Een meisje
dat een jaar geleden is afgestu
deerd aan het Utrechtse conser
vatorium. Ze is nu begonnen met
een solocarrière als violiste."
Met de vrouwen bezocht Simek
plekken in Praag die voor hem
belangrijk zijn. De plekken wa
ren echter nooit het doel van die
'reizen'. „Ik zie een gesprek als
een expeditie in andermans ziel.
Je hebt reizigers die erop uit trek
ken om landen te leren kermen.
En ik vind de boeiendste reis de
reis binnen de ziel van een ander.
Zoals Martin Simek met de gas
ten in zijn tv-programma's praat,
zo is hij ook tijdens het gesprek in Slavia.
Regelmatig legt hij zijn grote handen op
de schouder van zijn gesprekspartner. „Ik
moet wel om j ou lachen. Ik krijg een beetje
vaderlijke gevoelens."
Soms observeert hij met ondoorgrondelij
ke, grijsgroene ogen hoe de koffie wordt
gedronken en wat er wordt opgeschreven.
„Je neemt het wel goed op, hè? De context
van mijn woorden is van groot belang.
Anders lijken het van die vreemde uit
spraken."
IJdel is Simek ook. Als we later door de
stad lopen, doet hij wat onwennig over de
foto's. „Ik heb liever mijn eigen fotograaf.
Je kunt toch niet twee dingen tegelijk
doen", meent Simek. Toch tovert hij
steeds zijn meest charmante glimlach te
voorschijn en neemt hij als een ware pro
fessional een pose aan.
De vraag waarom hij 'zijn' vrouwen hele
maal naar Praag laat reizen, ontwijkt hij
voortdurend. Hij zit er zelfs een beetje
mee. „Ik wil de diepere, echte reden niet
Simek in Praag.
verklappen. Maar de mensen moeten ook
niet denken: 'Hij heeft ze in Praag uitge
nodigd om zichzelf te interviewen'. Ik zou
het niemand willen aandoen dat hij naar
mijn levensverhaal moet luiste
ren." Wat de reden voor het
Praagse decor is, zal moeten blij
ken in de serie.
Een van zijn meest opvallende
gasten is Katja Schuurman. Si
mek zegt over haar: „Ik gebruik
altijd tennis als referentiekader.
Bij Katja Schuurman zie ik een
tennistalent voor me. Als zij zou
tennissen, slaat ze de mooiste
ballen, maar ook de grootste
flaters."
Na het interview met haar kan hij
niets anders zeggen dan dat hij
haar 'grootstefan' is. Simekkomt
zelfs tot een vergelijking met
schrijver Harry Mulisch. „Ik heb
hem een keer mogen interviewen.
Hij had een enorme uitstraling.
Datzelfde herken ik bij Katja. Zij
stort zich in alles met overgave.
En als zij weg is, mis je haar glim
lach. Harry Mulisch is een schrij
ver, een intellectueel. Zij is nog
maar een meisje. Maar de energie
is hetzelfde. Die man is 72. Zij is
nog jong. Dus het is heel boeiend
om te zien hoe zij zich verder zal
ontwikkelen. Ze kan met haar
energie de grootste kampioen
worden of de grootste mislukking
van het circuit. Daarvan is zij
zichzelf geloof ik ook bewust."
'Wie de bal niet kan strelen, kan
hem ook niet slaan', zei Simek
ooit in een interview. „Veel men
sen verbaast dat. Maar ik ben er
heilig van overtuigd dat wie niet
gevoelig is, ook niet hard kan zijn. Kijk
naar de bokser Mohammed Ali. Hoewel
hij ongelooflijk sterk was, was hij ook erg
gevoelig. Zijn hele lichaamstaal straalde
eigenlijk uit: 'Val me niet aan, het heeft
geen zin. Laten wij beter een beetje met
elkaar dansen en wat met elkaar stoeien'.
Pas als anderen op hem in wilden ram
men, sloeg hij toe."
Zo gedreven als hij spreekt over de vele in
