Analisten somber over Pechiney
Het belang van goed bestuur
Klaas Wilting
Zelfstandigen en
de Ziekenfondswet
Samengaan levert 1,2 miljard besparing op
financiën en economie donderdag 12 augustus 1999
Productie industrie groeit
Ook LPG-branche op recordjacht
Tuinbouw verliest marktaandeel
Topman Philips gaat vrijuit
Deel QtecQ naar Internatio-Müller
Aluminiumfusie en sluiting kerncentrale kunnen einde Zeeuwse vestiging betekenen
economie wijzer
belasting belicht
de uitgave van
van onze redactie economie
VLISSINGEN - Als Algroup,
Pechiney en Alcan samengaan,
houden ze zeshonderd miljoen
dollar aan kosten in hun zak.
Kostenreductie is momenteel
het magische woord in de alu-
miniumbranche. Pechiney
heeft al een sanering lopen om
de uitgaven te verminderen.
Concurrent Alcoa is winstge
vend door besparingen ter
waarde van een miljard dollar.
De aluminiummarkt ging het
afgelopen jaar gebukt onder
lage prijzen. Ook in het eerste
kwartaal van dit jaar waren er
nauwelijks bedrijven die geld
verdienden met de productie
van aluminium. De alumi-
niumprijs is de laatste maan
den met driehonderd dollar per
ton gestegen tot 1430 dollar per
ton. Daarmee zijn de inkom
sten van de bedrijven weer
flink aangetrokken.
Door het samengaan van de
drie bedrijven ontstaat het
grootste aluminiumconcem
ter wereld met vestigingen in
59 landen. Het concern heeft
wereldwijd elf bauxietmijnen
en 27 smelterijen. Er werken
91.000 mensen. APA, zoals het
fusiebedrijf voorlopig heet,
vernacht met vijf procent van
het aantal werknemers ofwel
ruim vierduizend banen min
der te kunnen werken. De be
drijven hopen de fusie in zes
maanden rond te hebben.
Of dat gevolgen heeft voor de
Nederlandse vestigingen, is
onbekend, zo melden lokale
woordvoerders. AluSuisse
heeft een hoofdkantoor in Bre
da en een fabriek in Rotterdam.
Pechiney zit zoals bekend in
Vlissingen. Het Canadese Al
can bezit geen vestigingen in
Nederland, maar wel in de rest
van Europa.
Struikelblokken
Overigens is een van de moge
lijke struikelblokken voor de
fusie de opstelling van de Fran
se vakbonden. Die werden gis
teren door de directie van Pe
chiney over de fusieplannen
ingelicht. Een ander struikel
blok zou de complexiteit van
de fusie kunnen zijn, verklaar
den analisten gisteren in de Fi
nancial Times. Het samengaan
is extra ingewikkeld omdat er
drie fusiepartners zijn.
Algroup was via Alusuisse eer
der dit jaar betrokken bij de fu
sie met het Duitse concern
Viag, maar die operatie liep op
de klippen.
Algroup maakte gisteren be
kend dat het in het kader van
de fusie zijn chemicaliënpoot
voor 280 miljoen dollar af
stoot. Eerder deed Pechiney
54,5 procent van zijn belang in
American National Can, een
bedrijf dat blikjes maakt, van
de hand. Dit leverde een kleine
miljard gulden op. De rest van
de aandelen in ANC blijft in
handen van APA.
Alcan krijgt met een belang
van 44 procent de meeste aan
delen van APA in handen. Pe
chiney ontvangt 29 procent,
AluSuisse 27 proeent.
GPD/ANP
DEN HAAG - De productie in de industrie groeit gestaag. In
het tweede kwartaal van dit jaar lag de productie hoger dan in
de eerste drie maanden van 1999. Uit voorlopige cijfers van
het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de
productie in juni hoger lag dan in dezelfde maand vorig jaar.
Het eerste halfjaar van 1999 laat een grotere productiviteit in
de industrie zien dan de laatste maanden van 1998. In totaal
ligt de productie 0,8 procent hoger.
Na het hoge niveau in het eerste kwartaal van vorig jaar, nam
de productie in de daaropvolgende drie kwartalen steeds af.
Sinds het begin van 1999 begint de productie weer langzaam
te groeien. GPD
HOOFDDORP - Automobilisten moeten vanaf vandaag een
cent meer betalen voor een liter LPG. De prijs voor autogas
ligt nu 1,5 cent onder het record van 2 9 j anuari 19 9 7Een liter
LPG kostte toen 82,9 cent. Euro loodvrij brak deze week al
wel een prijsrecord.
„We zitten er dicht tegen aan. Het kan zijn dat we het record
halen", zegtB. Valkenburg van marktleider BK-Gas. Evenals
bij de benzine zijn de olieprijzen, de dollarkoers, de stijgende
vraag in de Verenigde Staten en de capaciteit van de raffina
derijen de oorzaak van de prijsstijging. ANP
LEEUWARDEN - De Nederlandse tuinbouw verliest wat ter
rein in de Europese Unie. Nederland had vorig jaar een ex
portaandeel van dertig procent. Een jaar eerder was dat nog
33 procent.
De uitvoer van voedingstuinbouw - groente en fruit - naar
landen binnen de EU daalde van 23 naar 21 procentVooral de
export van verwerkte producten als vruchtensappen liep met
enkele procenten terug. Nederland voerde vorig jaar voor
22,4 miljard uit aan tuinbouwproducten. Daarvan nam de
siersector 10,5 miljard voor zijn rekening en de voedings
tuinbouw 11,8 miljard. Er werd voor ƒ10,1 miljard geïm
porteerd, aldus het Productschap Tuinbouw. GPD
AMSTERDAM - De verdachte adjunct-directeur van de Phi
lips Pensioenfondsen, gaat vrijuit in de beursfraudezaak.
Justitie, die hem bijna twee jaar geleden arresteerde, zegt dat
hij niet langer een verdachte is in de zogeheten operatie-
Clickfonds.
Wel heeft de man als pri vé-persoon belastingfraude gepleegd.
Voor welk bedrag hij de fiscus heeft getild, is niet bekendge
maakt. Voor deze overtreding heeft hij een schikking getrof
fen met het Openbaar Ministerie.
Dat justitie gisteren meldde dat de man niet langer verdacht
wordt, is opmerkelijk. Eind 1997 zei het parket nog dat de
Philips-topman een bekentenis had afgelegd over betrokken
heid bij de beursfraudezaak. ANP
HENGELO - De failliete Begemann-dochter QtecQ is voor
een deel verkocht aan Imtech. Dit onderdeel van handelson
derneming Internatio-Müller neemt 167 van de 448 werkne
mers over. Bij Imtech werken 10.000 mensen.
Curator J. van der Hel onderhandelt verder met andere partij
en over de verkoop van de resterende onderdelen. „Er is veel
belangstelling, maar niet voor het bedrijf als geheel. Mis
schien moet het uiteindelijk in twee of drie onderdelen wor
den opgesplitst", aldus Van der Hel.
Het bedrijf dat besturingssystemen maakt, ging failliet door
dat de verliezen op projecten te hoog opliepen. Volgens de
CNVBedrijvenbond kwam dat door mismanagement. ANP
inlijven, blijft Alcoa veruit de grootste
ter wereld.
De fusiekoorts vergroot ook de druk op
Hoogovens om spijkers met koppen te
slaan inzake zijn dochter in Delfzijl.
Als het samengaan van het staalcon
cern met British Steel is beklonken,
komt nog maar tien procent van de om
zet uit de aluminiumtak. Analist P.
Wortel van Delta Loyd denkt dat Hoog
ovens zal moeten groeien door een joint
venture of een overname. Als het ten
minste in aluminium wil blijven. Voor
R. Lokenberg, hoofd Research van de
Van der Hoop Effectenbank, is het nog
geen uitgemaakte zaak dat Hoogovens
de aluminiumtak moet verkopen. „Mo
gelijk blijven ze in aluminium een ster
ke nichespeler, zoals in profielen", op
pert hijToch stelt ook hij zich de vraag
wat Hoogovens met de relatief kleine
aluminiumpoot gaat doen.
„Na de fusie met Bi-itish Steel is het
een soort bij waar", constateert hij.
Hoogovens wil zelf niet reageren.
KRF/ GPD/ANP
De vestiging van Pechiney in Vlissingen. foto Lex de Meester
Klaas Wilting foto GPD
1 door Wil Wouters
Minister Borst van Volksge
zondheid heeft een wets
voorstel ingediend waardoor
zelfstandigen met ingang van 1
januari 2000 onder de Zieken
fondswet kunnen vallen. De in
komensafhankelijke ziekten-
I kostenpremie leidt naar de
mening van de overheid tot een
substantiële koopkrachtverbe-
tering voor de zelfstandigen.
Sedert de afschaffing van de
vrij willige ziekenfondsverzeke
ring in 1986 is volgens de over
heid het verzekeren tegen ziek
tekosten voor zelfstandigen een
probleem. Tot die tijd konden
zelfstandigen met een beperkt
inkomen zich toch verzekeren
voor een volledig ziekenfonds
pakket. De premie was niet in
komensafhankelijk en door
rijksbijdragen wel betaalbaar.
Loongrens
In de nieuwe regeling is de
maatstaf van de verplichte zie
kenfondsverzekering voor zelf
standigen afgestemd op de
loongrens voor werknemers:
ƒ41.200. Voor de Ziekenfonds
wet behoort iedereen die jonger
clan 65 is, in Nederland woont
en winst uit onderneming geniet
tot de groep 'zelfstandigen'. Als
iemand niet in Nederland
woont, maar hier wel winst uit
onderneming geniet, schaart de
wet hem ook onder het begrip
zelfstandige.
In beide gevallen geldt een uit
zondering voor de zelfstandige,
die de onderneming feitelijk
niet voor eigen rekening maar
voor rekening en risico van een
ander drijft. Alfahulpen, gees
telijken, auteurs, sommige tus
senpersonen, freelancers en di-
recteuren-groot-aandeel-
houders van een BV of NV ho
ren niet tot de groep zelfstan
digen. Ook meewerkende echt
genoten vallen niet uit eigen
hoofde onder de ziekenfonds
verzekering.
Uitzonderingen
De verplichte verzekering geldt
voor een heel kalenderjaar. Uit
zonderingen zijn mogelijk, bij
voorbeeld bij het bereiken van
de 65-jarige leeftijd. Wanneer
inde loop van een kalenderjaar
de verzekering begint - bijvoor
beeld door de start van een eigen
bedrijf - werkt die terug tot het
begin van dat kalenderjaar.
De particuliere ziektekosten
verzekering eindigt pas na ont
vangst van het bericht van in
schrijving bij het ziekenfonds.
De particuliere verzekeraar be
taalt dan eventueel vooruitbe
taalde premies terug en het zie
kenfonds vergoedt de kosten die
tot-de aanvang van de verplich
te verzekering zijn gemaakt.
Deze kosten bestaan uit de pre
mies van de particuliere verze
kering en uit de kosten van ge
neeskundige zorg die nog niet
door de particuliere verzeke
ring zijn vergoed, maar wel zijn
opgenomen in het verstrekkin
genpakket van het ziekenfonds.
Een voorbeeld daarvan is het ei
gen risico bij de particuliere
verzekering.
Inkomen
De hoogte van het belastbaar
inkomen is bepalend voor de
Ziekenfondswet voor zelfstan
digen. De bovengrens ligt vol
gens het voorstel op ƒ41.200.
Door de vaak wisselende inko
mens van zelfstandigen, is het
gemiddelde inkomen over het
tijdvak van het derde tot het
vijfde jaar vóór het jaar van ver
zekering maatgevend. Voor
startende ondernemers en zelf
standigen, die gedurende één of
meer jaren verlies hebben gele
den, geldt een afwijkende rege
ling. Voor hen is het te verwach
ten belastbaar inkomen norm
en maat.
Zelfstandigen betalen net als
werknemers een nominale én
een procentuele premie. Deze
premie is verschuldigd vanaf de
eerste gulden: drempelvrijstel
lingen en invorderingsvrijstel
lingen bestaan niet. De premie
heffing ligt in handen van de
belastingdienst.
In het begin van het jaar wordt
een voorlopige premieaanslag
opgelegd, die na vaststelling
van het belastbaar inkomen
vervangen wordt door een defi
nitieve premieaanslag. Tegen
deze aanslagen kan op dezelfde
wijze als bij belastingaanslagen
bezwaar gemaakt en beroep
aangetekend worden.
Wanneer een zelfstandige ook
loon uit dienstbetrekking geniet
of om andere reden al zieken
fondspremies betaalt, worden
de ingehouden procentuele pre
mies verrekend met de door de
belastingdienst op te leggen
premieaanslag tot maximaal
het bedrag van de aanslag. Is
door derden meer premie inge
houden dan over het inkomen
verschuldigd is, dan vindt er
geen restitutie plaats.
Mr C.W.B.M. Wouters is belasting
adviseur te Koudekerke
door Arjo Klamer
Ministers die de Kamer
verkeerd inlichten. Poli
tiek falen na de Bijlmerramp.
Topambtenaren in diskrediet.
Het doordrukken van het du
bieuze, miljarden verslinden
de project van de Betuwelijn.
Besluiteloosheid rond Schip
hol. Onverantwoord lange
wachtlijsten voor de thuis
zorg. Ambtenaren die specule
ren met overheidsgelden. Gaat
er eigenlijk nog wel wat goed
in de overheidsbureaucratie?
Welke Nederlanders durven
nog te vertrouwen in hun over
heid?
Volgens het Engelse blad The
Economist neemt het vertrou
wen in de overheid over de ge
hele wereld snel af. Basis voor
dit verhaal is een wereldwijd
onderzoek van een drietal
Amerikanen, Robert Putnam,
Susan Pharr en Russel Dalton.
Deze politicologen hebben
voor tal van landen statistie
ken verzameld die aangeven
wat burgers vinden van het
overheidsapparaat. De uit
komsten zijn alarmerend.
In Zweden heeft nog maar ne
gentien percent vertrouwen in
het Zweedse parlement terwijl
dat in 1986 nog 51 percent was.
Vierentachtig procent van de
Italianen gelooft niet dat poli
tici belangstelling hebben
voor wat zij denken. In de VS is
dat 67 percent. Overal gaat het
slechter. Er is slechts een uit
zondering, een plek op aarde
waar het vertrouwen toegeno
men is, en dat is Nederland.
Jawel, Nederland. Hoe kan
dat? Dat de Nederlandse bur
gers zo goedgelovig lijken,
heeft wellicht iets te maken
met het feit dat wij voor het
laatst gehoord zijn in 1996, al
thans in dit onderzoek. Sinds
dien is een en ander gebeurd.
Kijk maar naar de opsomming
in het begin. Het vertrouwen
van de Nederlanders in de
overheidssector zou inmiddels
best wel wat gedaald zijn.
Geklaag
Blijft die tegendraadse posi
tieve ontwikkeling voor die
tijd staan. Deze zou een uiting
kunnen zijn van een algehele
tevredenheid in Nederland. Je
zou dat niet zeggen als je het
gekanker en geklaag om je
heen hoort, maar als een en
quêteur Nederlanders onder
vraagt, dan schijnt blijkbaar
het zonnetje. (Bij de Italianen
is het omgekeerd. Maken zij op
bezoekers de indruk vrolijke
mensen te zijn, aan de enquêt
eurs vertellen ze over hun on
vrede met hun leven en hun
overheid.) Misschien heeft de
ze tevredenheid iets met het
poldermodel te maken. Al te
heftige schommelingen van de
markt schermen we goed af
met ons allen door steeds weer
om die tafel te kruipen en in
goed overleg oplossingen te
vinden.
Opgestapt
Neem het nieuws van de ban
kierende Zuid-Hollandse
ambtenaren. Goed, een gede
puteerde is opgestapt, maar er
wordt nu druk overlegd om
met alle partijen een redelijke
uitweg te vinden. Er zullen
geen ontslagen vallen, belas
tingbetalers gaan de straat
niet op. De crisis zal met een
sisser aflopen.
Of neem het nieuws van de
exorbitant hoge beloning van
de bazen. Terwijl hun werkne
mers niet meer dan drie pro
cent loonsverhoging kregen,
namen managers van grote on
dernemingen gemiddeld vijf
tot acht procent extra mee. En
dat is vijf tot acht procent over
een flink bedrag, zodat hun sa
larisverhoging al gauw meer is
dan het totale bedrag dat ze
hun werknemers betalen.
En dat bij tegenvallende win
sten. Je zou zeggen dat de vak
bonden hun looneisen op
schroeven en die acht procent
ook voor hun leden eisen. Je
zou wilde stakingen verwach
ten. Niks daarvan. De vakbon
den willen wel met de werkge
vers praten. En dan zal blijken
dat die hoge salarissen wel
moeten omdat de hoge heren in
het buitenland nog veel meer
verdienen. Crisis gesust. Te
vredenheid alom.
Vergeleken met het bestuur in
tal van andere landen gaat het
hier zo slecht nog niet ook niet
met al die affaires van de laat
ste tijd. Kijk maar naar Rus
land, waar de overheid de be
lastingen niet weet te innen, en
daarom haar ambtenaren
soms niet kan betalen. Kijk
maar naar de VS waar het
wantrouwen jegens de over
heid overheerst en Nederland
se overlegsituaties bijna on
denkbaar zijn.
Tekens
Dat neemt niet weg dat de
reeks affaires tekens aan de
wand zijn. Ze vertellen ons dat
het overheidsapparaat aan
zichzelf twijfelt. Ambtenaren
en politici zijn momenteel
druk bezig delen van him eigen
apparaat af te stoten en over te
leveren aan de markt. Blijk
baar vertrouwen ze zichzelf
niet erg en zoeken ze daarom
hun heil in de discipline van de
marlet. Marktwerking is na
tuurlijk ook het middel bij uit
stek om de overlegcircuits te
doorbreken. In de markt is het
ieder voor zich. In de markt
gaat het om winst, en niet om
het gemeenschappelijk be
lang. En in de markt kan het
goed fout gaan, zoals de ban
kierende ambtenaars mochten
ontdekken.
Iedereen is gebaat bij een goed
bestuur. Sterker nog, waar het
bestuur goed is, is het goed
werken, winst maken en ver
toeven. In de internationale
concurrentiestrijd gaat het er
niet alleen om de meeste on
dernemingslust, maar ook om
het beste bestuur. De affaires
geven aan dat Nederland op
dat gebied haar voorsprong
aan het verspelen is. GPD
Arjo Klamer is hoogleraar in de
economie van kunst en cultuur aan
de Erasmus Universiteit te Rotter
dam
Naam: Klaas Wilting
Leeftijd: 56
Beroep: voorlichter poli
tie Amsterdam Amstel-
land
Burgerlijke staat: gehuwd
Kinderen: twee dochters
en zoon
Auto: ook twee, een Volks
wagen Vento van de zaak
en een Renault Megane
privé ('uitgekozen door
mijn vrouw, ze wilde spor
tief en hij is knalgeel')
Hobby: vogels
door Alex Boqers
De bekendste politiewoord
voerdervan het land, Klaas
Wilting, is een grote liefhebber
van vogels. Als beste aankoop
ooit noemt hij dan ook een voliè
re die hij vorig jaar kocht. „Het
is een buitenvolière die ik kant
en klaar kocht bij een bedrijf in
Brabant. Er vliegen nu onder
meer wat valkparkieten en ka
naries in rond. Het is eigenlijk
niet mijn eerste volière, in ieder
huis heb ik er wel een gehad.
Maar ik kwam er na de verhui
zing van Amsterdam naar Al-
mere, een paar jaar geleden, niet
meer echt aan toe. Ik ben er dan
ook erg gelukkig mee. Mijn
vrouw trouwens ook, want die
houdt gelukkig ook van vogels."
Slechte aankopen heeft Wilting
naar eigen zeggen nog nooit ge
daan. Hij is erg kieskeurig, doet
nooit impulsaankopen en laat
iedere aankoop vooraf gaan aan
een ontdekkingsreis langs de
winkels. „Ik laat me altijd uit
gebreid voorlichten en bezoek
daarvoor soms meer dan tien
winkels. Ik blijf net zolang vra
gen tot ik er zelf net zoveel ver
stand van heb als de verkopers.
En ik laat me daarbij niet leiden
door goedkoop. Als een winkel
goede service verleent is dat veel
waard."
Zo'n zoektocht is ook vooraf ge
gaan aan Wiltings laatste grote
aankoop, een digitale videoca
mera van 5000. „De kinderen
zijn nu enige tijd de deur uit
waardoor mijn vrouw en ik ze
minder vaak zien. Dat merkten
we vooral tijdens de laatste win
tersportvakantie toen de kinde
ren weer mee gingen. Ik dacht
toen: ik koop een videocamera
zodat ik alles mooi vast kan leg
gen."
Wilting is nu op zoek naar soft
ware en een videokaart waar
door hij op de computer de beel
den kan bewerken. „Als je naar
de film kijkt, moet het wel mooi
zijn", aldus Wilting. „Op de
computer kan ik de film inkor
ten zodat hij niet slaapverwek
kend wordt en de mislukte beel
den (bijvoorbeeld de momenten
waarop ik mijn voeten film) er
tussenuit halen. Ook kan ik er
dan wat mooie muziek onder
zetten."
Als tip noemt Wilting een goede
verdeling van de huishoudelijke
financiën. „Ik heb bijvoorbeeld
alles uitbesteed aan mijn vrouw.
Zij verzorgt alle betalingen, alle
verzekeringen en let op de oude
dag. En werkelijk, er is nog
nooit iets mis gegaan. We heb
ben nog nooit een aanmaning
gehad. Terwijl het vroeger, toen
ik nog wel eens iets deed op het
financiële vlak, regelmatig in
het honderd liep. Dus maak af
spraken, dan kan er minder mis
gaan." GPD
gisteren in deze krant dat hij niet ver
wacht dat de fusie tot problemen voor
de Zeeuwse fabriek zal leiden.
Financiële waarnemers verwachten
dat de aangekondigde fusie tussen Al
can, Pechiney en Algroup (Alusuisse)
de concentratie in de aluminiumindu-
strie in een stroomversnelling brengt.
Gisteren werd die opmerking in de na
middag al direct waarheid, toen duide
lijk werd dat het Amerikaanse Alcoa,
nu nog marktleider in de wereld, een
overnamebod heeft uitgebracht op
Reynolds, de op twee na grootste alu-
miniumfabrikant van de Verenigde
Staten. Alcoa wil 5,6 miljard dollar
voor Reynolds betalen
Fusiekoorts
Alusuisse, Alcan en Pechiney steken
gezamenlijk Alcoa qua productie naar
de kroon, maar als Reynolds zich laat
Buitenland
De analisten gaan overi-
1 gens voorbij aan de mo
gelijkheid dat Pechiney
een nieuw lucratief
energiecontract afsluit
bij een buitenlandse
aanbieder. Het bedrijf
studeert al geruime tijd
op deze mogelijkheid die
de liberalisering van de
Nederlandse stroom-
markt biedt. Een woord
voerder van Pechiney
Vlissingen verklaarde
van onze redactie economie
VLISSINGEN - Het in elkaar schuiven
van Pechiney, Alcan en Alusuisse kan
j leiden tot sluiting van de Pechiney-
i vestiging in Vlissingen. Zeker als het
1 bedrijf straks verstoken blijft van
i goedkope stroom uit de kerncentrale in
I Borssele. Dat zeggen Nederlandse ana-
I listen naar aanleiding van de fusie
plannen van de drie concerns.
De toekomst van de smelterij van Pe
chiney is in de ogen van de analisten
verbonden met de kerncentrale in
Borssele. Nu kan Pechiney nog met
goedkope stroom uit deze installatie
produceren. Het is de vraag wat er ge
beurt als de EPZ-centrale dichtgaat,
aldus de financiële waarnemers.
„Ik acht de kans daarom groot dat er
over een paar jaar geen aluminium
meer in Nederland wordt geprodu
ceerd. Hoogovens is te
klein om zelfstandig
over te blijven en als de
fusie tussen cle drie pro-
ducenten doorgaat is de
smelterij in Vlissingen
1 geen prioriteit", zegt één
van hen.
Sergio Marchione van Algroup (1), Jacques Bougie van
Alcan (m) en Jean-Pierre Rodier van Pechiney schud
den elkaar de hand. foto Paul Hackett/RTR
Arie de Jong (r). gedeputeerde van Financiën in Zuid-Holland, moest het veld ruimen nadat duide
lijk werd dat de provincie flink aan het bankieren was geslagen. foto Jiri Büller/ANP
