Wijs en gelouterd
terug in Amsterdam
I
Mario Been is weer thuis
profvoetbal
Aron Winter: in Nederland word je makkelijker kampioen
donderdag 12 augustus 1999
Mocht een buitenlandse speler bij
Ajax de Nederlandse les
veronachtzamen, één van de vele
euvels in het vorige seizoen, dan zegt
de nieuwe aanvoerder daar iets van.
„Ik zal er zeker op letten dat ze gaan.
j Eén uur per week, dat is toch niet te
j veel gevraagd?" Aron Winter, een
'jongen van het leven' die respect
toonde en ontving in het Italiaanse
topvoetbal, over opvoeding en
karakter.
Zeven jaar geleden, in Amsterdam nog,
onderwierpen Aron Winter en zijn vrien
din zich aan een stoomcursus Italiaans.
Vijf dagen lang, van acht tot vijf uur. Dat
gj was de 'basis'. In zijn eerste jaar bij Lazio
volgde hij een privé-cursus, en aandach-
r| tig luisterde hij naar ploeggenoten en de
J teammanager. Nu spreekt Winter vloei-
n' end Italiaans. „Zonder je afkomst te ver
loochenen moet je ervoor zorgen dat je in
een ander land de taal kent en iets van de
cultuur opneemt."
Hij is 'amicaal en leergierig'. ,,Ik houd
van Italië. Het is een mooi land, met zijn
stranden, mode, de keuken. Ik ben een
jongen van het leven." Lange tijd ook
was hij (zeker in Nederlandse ogen) een
jongen 'voor de achtergrond'. Toch wist
hij van zich af te bijten. „In het begin
mochten er maar drie buitenlanders spe
len en vier onder contract staan. Dat wa
ren allemaal goede voetballers. Boven
dien kwam ik in een andere cultuur. In
Italië spelen meer egoïsten dan teamspe
lers. Je moest voor jezelf opkomen."
Mede daardoor acht Winter zich nu rijp
voor de aanvoerdersband. „Het is mijn
kracht om met j ongens te pratenom ze te
helpen. Na dertien jaar op het hoogste ni
veau weet ik wat er gebracht moet wor
den." In Italië is hij een gereputeerde en
gewaardeerde voetballer. Noch Inter-
president Moratti noch de nieuwe trainer
Lippi wilde Winter kwijt. Maar zij n moe
der bleek ernstig ziekWinter wilde terug
naar Nederland, naar haar, naar zijn drie
zusters.
Een maand geleden is zijn moeder over
leden. Zoon Aron wil zich weer vestigen
in Lelystad. Daar bracht hij, als vijfjari
ge uit Paramaribo overgekomen, een
groot deel van zijn jeugd door. Daar is het
nog rustig voor zijn gezin, zijn vrouw en
twee dochters. En daar is hij in de buurt
van zijn twee jongere zussen. Ze zijn 29
en 31 jaar oud, maar altijd zal hij hen zijn
'zusjes' noemen.
Aron Winter is de enige zoon in het gezin.
„Dat heeft mijn karakter gevormd, ja.
Mijn moeder hield me voor dat ik als de
man in huis mijn zusjes, het gezin, moest
beschermen." De relatie tussen zijn ou
ders was onbestendig. Zijn vader was 'zo
nu en dan weg'. Winter valt hem niet af,
maar de opvoeding waaraan hij onder
meer zijn standvastigheid en inlevings
vermogen (en dus de geslaagde jaren in
Italië) dankt - die opvoeding is van zijn
moeder.
Met genegenheid spreekt hij over haar.
Ze onttrok zich weliswaar aan de strenge
regels van haar mohammedaanse fami
lie, maar ze bracht haar kinderen groot
met gevoel voor normen en waarden. De
enige zoon kreeg bijbelse namen: Aron
Mohammed. Hij is er trots op. „Aron is
van Aaron. Waarom die ene a is wegge
vallen, weet ik niet. Maar ik vind Aron
mooier."
„Ik ken de bijbel een beetje. Ik ken het
verhaal van de Ark van Noach, en die
beesten. Ik weet dat Aaron met Mozes het
volk van Israël uit Egypte heeft geleid.
De Tien Geboden, de film daarover, vind
ik prachtig. We gaan niet naar de kerk of
naar de moskee, maar ik geloof wel dat er
iets is. Ik heb alleen geen zin om er lang
over te praten. Iedereen heeft een ander
geloof, met alle tegenstrijdigheden van
dien."
Hij verwacht oprechtheid. Twee keer
voelde Winter zich in de maling genomen
door een trainer, door Zoff bij Lazio en
door Hodgson bij Inter. Dan laait plots
het vuur in hem op en volgt een gecontro
leerde uitbarsting. „Ik heb dat van m'n
moeder en m'n zusjes. Wat ze denken,
zeggen ze ook. Ik heb wat meer tact." Bi]
Lazio keerde hij weldra terug in de ploeg.
Hodgson werd ontslagen.
Werkelijk moeilijk heeft hij hetslechts de
eerste drie weken in Italië gehad. „Lazio
had nog nooit een donkere speler gehad.
Ik kwam met mijn bijbelse namen, in de
ogen van een klein groepje mensen, van
een joodse club. Hun racisme werd in de
pers breed uitgemeten. Na drie weken
wendde ik me kwaad tot de pers: 'Mensen
die dit vinden, komen waarschijnlijk iets
tekort in hun denkwijze. Ik zal him onge
lijk op het veld bewijzen'. Daarna heb ik
geen last meer gehad. Ik werd zelfs een
publiekslievelingetje. En ik ben blij dat
ik het heb meegemaakt. Ik heb de weg
vrijgemaakt voor donkere jongens bij
Lazio."
Wijs en gelouterd klinkt de nieuwe aan-
SEIZOEN
voerder van Ajax. Hij schetst een beeld
van 'wild west' in het vorige seizoen bij
Inter. Invloedrijke oud-spelers als Maz-
zola, Facchetti en Corso die allen hun ex-
gen aankopen aandroegen, hun eigen vi
sie opdrongen. Gevolg: een grote selectie
van 32 vaardige voetballers, geen team.
Vier trainers in een jaar en een roemloze
negende plaats. Maar denk niet dat Win
ters liefde voor Inter erdoor is aangetast.
Hij heeft vertrouwen in de nieuwe koers
van de club. Hij denkt dat Lippi, die suc
cessen vierde met Juventus, nu van presi
dent Moratti de ruimte krijgt om zonder
al die externe invloeden zijn formule op
Inter los te laten. Winter fluit tussen de
tanden. „Inter is een instituut. Het is een
club met warmte. Je hoeft maar met je
vingers te knippen en alles wordt voor je
geregeld."
.Inter heeft voor altij d een plaats in mij n
hart. Toen ik problemen met Hodgson
had, hield de president me de hand boven
het hoofd. Hij wilde me niet kwijt. Ik was
een grote aankoop van Inter geweest.
Moratti had een toekomstplaatje voor de
club, en daar paste ik in."
Op zijn beurt heeft Winter altijd de Itali
aanse speelstijl, de mentaliteit en de be
leving gerespecteerd. Verdedigend, de
structief? „De Italiaanse competitie is
veel sterker dan de Nederlandse. De spe
lers zijn tactisch weliswaar minder dan
Nederlandse voetballers, toch speelt al
les zich op een hoger niveau af. Hoog ni
veau staat niet alleen voor mooi voetbal.
Het is effectief voetbal. Italianen weten
hoe gelijk te spelen, hoe de nul te houden,
hoe nipt te winnen. Ze zijn keihai'd, ze ge
ven niets weg. Kijk hoeveel Italiaanse
ploegen de laatste tien jaar in Europa
cup-finales stonden. Er zijn een paar
mooie ploegen: Lazio, Fiorentina, Par
ma. Maar effectief voetbal wordt geac
cepteerd door de fans, het past in de cul
tuur."
Ajax-systeem
„Begrijp me goed. Het Ajax-systeem van
aanvallend voetbal mag nooit verande
ren. Het spel zal altijd Ajax waardig
moeten blijven." Maar als trainer Wou
ters naar nuances in de speelwijze zoekt,
heeft hij de zegen van zijn aanvoerder.
„Het is belangrijk dat de verdediging
uitgebalanceerd is. Dat is iets anders dan
behoudend spelen. Iets meer idealisme, ja.
Zo zou je het kunnen noemen."
„Het is gezien zijn ervaring niet vreemd
dat Wouters daar naar streeft. Kijk naar
die andere jongens die hetzelfde consta-
teren nu ze trainer zijn géwordén: Rijk
aard, Koeman, Gullit. Ze hebben in het
buitenland gespeeld, bij grote clubs, in
sterke competities. Zij combineren het
goede van het buitenland, zeg maar het
realisme, met het goede van de Neder
landse spelopvatting. Je kunt uiteinde
lijk beter slecht spelen en winnen dan
goed spelen en verliezen."
In de ogen van zijn aanvoerder moet Ajax
Aron Winter in actie als aanvoerder van Ajax in het duel met Feyenoord om de Johan Cruijff-sehaal.
foto Rob Keeris/GPD
over twee, drie jaar weer een elftal heb
ben dat ook internationaal overal voor
moet kunnen strijden. Ondertussen zou
Winter graag Nederlands kampioen
worden, al zal het gemis van een Italiaan
se titel blijven knagen. „Het is heel moei
lijk om Italiaans kampioen te worden.
Niet te vergelijken met de Nederlandse
situatie. Hier is het veel makkelijker om
kampioen te worden."
Henk Hoijtink
"I
,;j Ras-Feyenoorder wil de absolute top halen als trainer
Mario Been debuteert dit seizoen bij Feyenoord als rechterhand van Leo Beenhakker.
foto GPD
eentje met m'n hand op het hek van de
Kuip te bonken. De portier zei: 'Je bent
niet goed bij je hoofd. Je bent veel te
vroeg'. Ik kon gewoon niet wachten om te
beginnen.
Die eerste dag, terug in de Kuip, zal ik
nooit vergeten. Niks ten nadele van Ex
celsior, want daar had ik het ook naar
mijn zin. Maar 3000 mensen op de tribu
ne bij de eerste training... Excelsior-
voorzitter Simon Kelder mocht willen
dat hij die elke wedstrijd had. Ik kreeg
meteen een heerlijk gevoel. Kwam in de
kleedkamer mensen als Gerard Meijer en
ome Lou Martens tegen. Mensen die er
vijftien jaar eerder ook waren toen ik
speler was. Toen kreeg ik echt de gedach
te 'Hè, ik ben weer thuis'.
Wat me opvalt is dat Feyenoord een ont
zettend gretige spelersgroep heeft. Er is
nooit gemor als ze een paar ronden extra
moeten draven. Niets is deze groep te
veel. Er lopen natuurlijk ook aardig wat
internationals in en ze weten waarmee ze
bezig zijn. Ze hebben op de Coolsingel
gestaan en weten waarvoor ze het doen.
Vriendenploeg
Het Feyenoord waarin ik speelde was
ook een vriendenploeg. De goede sfeer
vormde de helft van het succes. Het is
geen toeval dat al die jongens nu weer bij
elkaar spelen in oud-Feyenoord. Ben
Wijnstekers, Sjaalc Troost, Wim van Til,
Peter Houtman, Michel van de Korput
etc. Het hele kliekje is weer bij elkaar. Al
die gasten waren destijds bereid vuil
werk op te knappen. Tegen mij zeiden ze:
'Mario, je hoeft niet mee te verdedigen,
maar dan moet je voorin wel de acties
maken waardoor we aan het eind van de
wedstrijd de winstpremie in onze zak
hebben zitten'. Ik moest mijn werk doen
op de helft van de tegenstander. Als ik in
m'n eigen zestien kwam, werden ze gek.
Want dan probeerde ik daar nog een vent
doorzijn benen te spelen. Dus stuurden
ze me weg. Achterin was ik dodelijk voor
een ploeg.
Er was over en weer veel respect, nu nog
trouwens. Alleen in het begin heb ik het
moeilijk gehad. Dat kwam door een in
terview in VI. Ik was met Jong Oranje in
Mexico en verslaggever Johan Derksen
zei daar tegen mij'Het is voor j ou nu toch
tijd dat je een basisplaats krijgt in Feye
noord 1'. Was ik het helemaal mee eens.
'Ze hebben die, die en die, maar waarom?
Ze hébben mij toch', was mijn antwoord.
Toen ik bij Feyenoord terugkwam, heb ik
het geweten. Ik moest een paar keer heel
hoog springen op de training.
Feyenoord betrekt nu oude knakkers
weer bij de club. Dat doet. men niet voor
de gezelligheid. Ze moeten wel een func
tie hebben. Door jongens met een echt
Feyenoordhart terug te halen, ontstaat
er een geweldige sfeer binnen de club.
Daar moeten we munt uit slaan. Het zou
prachtig zijn als er van Varkenoord weer
zo'n elftal zou komen, dat voor tachtig
procent bestaat uit eigen spelers."
Marcel van der Kraan
Als voetballer zou hij niet alles uit
zijn carrière hebben gehaald.
Vaker dan hem lief was heeft Mario
Been die verhalen moeten aanhoren,
s De Rotterdammer wijst op de
hoogtepunten van zijn loopbaan en
3zegt: „Ik heb in Feyenoord 1 gespeeld,
'j ik heb in de Serie A gevoetbald en ik
:e heb het Nederlands elftal gehaald."
3 Misschien, en dat zal hij beamen,
verbleef hij niet lang genoeg aan de
lf! top. Wellicht daarom is hij als trainer
:j vastbesloten de absolute top te halen,
tj „Al is het alleen maar om mijzelf iets
Jte bewijzen." En waar zou dat anders
moeten gebeuren dan bij Feyenoord?
Dit seizoen debuteert hij als
assistent-trainer van Leo
Beenhakker.
„Toen ik bij Feyenoord wegging om in
Italië te voetballen, had ik al in mijn
hoofd dat ik ooit zou terugkeren in de
Kuip. Ik had Feyenoord gewoon in mijn
bloed zitten. Toen ik bij Pisa speelde, wil
de ik na afloop van elke wedstrijd weten
wat Feyenoord had gedaan. Ze zeggen
wel eens dat je als F eyenoorder wordt ge-
boren, dat geldt voor mij zeker. De eerste
j keer dat er een kans was om naar de Kuip
terug te gaan, was na tweeënhalf jaar
n Italië. Mijn avontuur bij Pisa was voorbij
a en ik zei tegen Feyenoord dat ik tot aan
het einde van de competitie gratis wilde
3 voetballen. Ze hoefden me geen salaris te
a' betalen, want dat kreeg ik nog van Pisa.
Gunder Bengtsson en Pim Verbeek wa-
gl ren de trainers van Feyenoord, maar ze
8. gingen er niet op in. Jammei', want zo
jj; goed ging het in die tijd niet met de club.
Omdat Feyenoord nee zei en Roda JC wel
het avontuur aandurfde, verhuisde ik
naar Limburg en maakte ik in Kerkrade
J het seizoen af.
Als het aan mij had gelegen was ik veel
langer in Italië gebleven. Maar ik liep een
zware buikspierblessure op in de tijd dat
er slechts drie buitenlanders gecontrac
teerd mochten worden. Ik was voor een
flinke tijd uitgeschakeld en dat kon de
Mario Been in 1986 als speler van Feyenoord. In het duel met Veendam had hij een
pijnlijke aanvaring met de bal. Dit seizoen is hij terug in de Kuip. foto ANP
club zich niet permitteren. De buitenlan
ders moesten natuurlijk wel spelen. Pisa
zei dat het een nieuwe buitenlander wil
de halen - dat zou Chamot worden - en
gaf mij de vrijheid om weer naar Neder
land te gaan.
Toch kijk ik met plezier terug op het Itali
aanse avontuur. Het eerste jaar was fan
tastisch. Vooral in de beker maakte ik
naam. Ik scoorde zeven goals in dat toer
nooi. Het tweede seizoen speelden we in
de serie B, dat was een makkie. Het derde
seizoen heb ik heel kort gespeeld, daarna
kreeg ik die buikblessure. In z'n totaliteit
was het een unieke ervaring. Zoveel Ne
derlanders speelden er toen nog niet.
Ik heb tegen alle grote voetballers uit die
jaren gespeeld. Ik heb thuis nog steeds
een levensgrote foto aan de muur han
gen, waarop ik samen met Maradona
voor de wedstrijd op de middenstip sta.
Ik was geen aanvoerder, maar hij had me
de week ervoor opgebeld en zei: 'Mario,
ik wil met jou een keer op de foto. Is dat te
regelen?' Toen heb ik maar ja gezegd...
Dat zijn dingen die ze me nooit meer af
nemen. Ik heb van Italië genoten. Of ik
langer bij Feyenoord had moeten blijven
voordat ik aan dat buitenlandse avon
tuur begon, betwijfel ik. Als speler hoef
de ik niet weg bij Feyenoord. Maar er was
een controverse tussen Rinus Israel en
mij. Opeens was ik het zat en toen ben ik
naar het bestuur gestapt. Ik liep naar bo
ven en zei: 'Ik wil niet meer onder Israel
spelen' en vroeg meteen wat ik moest
kosten. Heel brutaal allemaal. De club
koos voor Israel. Ik had geen zin om te
wachten op een nieuwe trainer, want het
zag er niet naar uit dat die er gauw zou
komen. Feyenoord noemde een prijs, 1,1
miljoen gulden. In die tijd was dat veel
geld. Daarna was het binnenveertien da
gen gebeiu'd en zat ik in Pisa.
Rinus Israel ben ik daarna nog dikwijls
tegengekomen. Tussen ons is er niks
haatdragends gebleven. Ik nam destijds
een emotionele beslissing omdat ik het
zat was. Dat had verder niks met de mens
Israel te maken. Ach, ik heb altijd wel
meningsverschillen met trainers gehad.
De een wilde dat ik meeverdedigde, de
ander dat ik aanviel. Ik was ook geen
makkelijke jongen. Daarom vind ik het
nu zo leuk om met moeilijke jongens om
te gaan. Ik pik de lastige klanten er graag
uit.
Eigenlijk had ik er nooit bij stilgestaan
om trainer te worden. Maar op een gege
ven moment zag ik als voetballer het ein
de naderen. Mijn knie begon zo op te spe
len, dat ik niet meer verder kon. Aan een
technisch beroep hoefde ik niet te den
ken, want ik kan niks met mijn handen.
Ik ben toen bij Excelsior met de jeugd be
gonnen en vond het meteen prachtig. De
baan die ik nu heb is helemaal fantas
tisch.
De eerste maand stond ik elke dag om ze
ven uur op. Astrid, mijn vrouw, vroeg me
of ik me niet goed voelde. Ik had nog
nooit zo vroeg naast mijn bed gestaan.
Op de eerste trainingsdag stond ik in m'n
