Bugs Bunny moet echt leven
Rianka schittert
op het dambord
Lichtslangen,
spots, cd's en
microfoons
Aan de slag in
je vakantie (IV)
De elfjarige Joeri de
Zeeuw uit Bruinisse
is één van de vijf leden van
Het Drive-in Team „Wij
organiseren disco's. Ook
stellen we soms onze ap
paratuur beschikbaar zo
als bijvoorbeeld al bij een
musical is gebeurd."
Samen met de andere le
den, Jango, Jasper, Joh an
en Olaf, heeft Joeri heel
wat materiaal tot zijn be
schikking. „We hebben
onder andere spots,
lichtslangen, een geluids
installatie en microfoons
waarmee we zo een disco
kunnen geven. Verder
hebben we flink wat
CD's."
Niemand is normaal
donderdag 12 augustus 1999
van Absurdistan. Zo denkt ook
Wanda Telaat erover. Ze schrijft
de professor dat ze steeds te laat
op school komt en daarom snel
een oplossing voor haar pro
bleem wil. Dat had ze net zo
goed kunnen laten. De Schroef-
jelos' Personenvervoerder
waarmee ze een dag of wat
daarna van huis gaat. brengt
haar in vier dagen de wereld
rond.maar dat was niet wat ze
wilde.
Het apparaat dat de professor
voor Wanda in elkaar knutselde
kun je eigenhandig bedienen in
het mechanische pop-upboek
De waanzinnige uitvindingen
van Professor Schroefjelos. Het
werd bedacht en gemaakt door
Iain Smyth van wie eerder 'Het
raadsel van het zonnemasker',
'Het raadsel van de piramide',
'Het raadsel van de piraten-
schat' en 'Het raadsel van de
Joeri de Zeeuw: „Ik praat
kaar."
Wie de jongens inhuurt,
kan rekenen op een disco
die goed voorbereid is.
„Vantevoren hangen we
alle lichten op en testen de
CD-speler en de micro
foons. Misschien is dat
wel het leukst van al. Ik
ben ook goed op de hoogte
van welke plaatjes er in de
top-100 staan. Ik denk dat
ik elke dag toch wel even
naar TMF kijk."
meestal de plaatjes aan el-
foto Marijke Folkertsma
Tijdens de disco wordt er
sfeer geproefd en aan de
hand daarvan worden de
plaatjes gedraaid. „Ik
praat dan meestal de
plaatjes aan elkaar. Over
de tekst denk ik vooraf
niet na; dat zie ik wel ter
plaatse. We doen ook wel
eens een playbackshow
tussendoor. Ik ben dan
meestal degene die het
woord voert."
Disco's van Het drive-in
team worden meestal be
sloten met een leuke mee
zinger-. „We sluiten vaak
af met 'We are the cham
pions'. Daarna ruimen we
een deel van de rommel
op.
De andere morgen komen
we terug om echt alles op
te ruimen." De vijf brug
klassers zijn voorlopig
nog spotgoedkoop in te
huren. „Omdat we pas be
gonnen zijn kost het nu
nog niets. Als we iets be
kender zijn willen we er
wel wat voor gaan vra
gen."
Piet Nagtegaal
Benjamin Sanderse (14),
Grijpskerke
„Deze vakantie werk ik bij
een fietsenzaak in Zoutelan-
de. Helpen met de verhuur,
reparaties doen zoals banden
plakken en nieuwe banden er
op zetten. Dingen die de ge
middelde Nederlander niet
kan. Ik werk met nog andere
jongens, dus het is wel gezel
lig. Soms begin ik al vroeg en
kan ik 's middags nog naar
het strand. Ik verdien vijf
gulden per uur, ik weet nog
niet wat ik met het geld ga
doen, dus zet ik het nu ge
woon op de bank. Als de
school weer begint, krijg ik
vier en een halve gulden zak
geld per week, om eens wat
lekkers te kopen.
Volgend jaar ga ik naar klas 4
gymnasium. Ik kan niet bij
zonder veel tijd aan mijn
huiswerk besteden, want ik
zit ook op voetbal en op mu
ziekles. Ik heb nu al zeven
jaar pianoles. Het is vaak I
ldassieke muziek, maar ik
haal ook popmuziek uit de j
bieb. Een enkele keer speel ik I
wel eens wat van Beethoven,
maar dat is nog moeilijk. Ik j
speel elke dag op de piano,
gewoon omdat ik het leuk j
vind. Mijn ouders hoeven
nooit tegen me te zeggen dat
ik nog moet oefenen. Toch ga
ik later liever naar de univer
siteit dan naar het conserva- I
torium. Op school kom ik nu
in de tweede fase, ik heb het
profiel natuur en techniek
gekozen. Niet omdat ik dat
zo heql erg leuk vind, maar je
kunt er alle kanten mee op
We hebben geen groepjes in
de klas, ik behoor verder ook
niet tot een bepaalde groep
jongeren.
Of ik dan gewoon normaal
ben? Dat is niemand toch?!
Petra de Bil
foto Dirk Jan Gjeltema
;beste kwak, 't is hier tof.
we plakken er nog maar een paar
weekjes aanvast.
groetjes van kriep en swing.
Met een beetje nadenken kan
zelfs de sufste dommerd
iets simpels bedenken waarmee
je zonder lawaai een spijker in
de muur slaat. Veel intelligenter
is het daarvoor een apparaat te
ontwikkelen dat hetzelfde kan,
maar dat gemaakt is van wat
vistuig, een bezem, een dot wat
ten, werkhandschoenen, een
wc-ontstopper, de koplamp van
een fiets, een brokje stinkkaas
onder een stolp, een goudvis in
een aquarium, genoeg touw na
tuurlijk en dat hele zootje - met
nog wat klein spul - bevestigd
op een stoomlocomotief.
Win nu de Nietsnut Prijs in een
wedstrijd om de nuttigste uit
vinding!' schreeuwt de voorpa
gina van 'Het Absurde Dag
blad'. Onder een kop met koeien
van letters vraagt de redactie
van de krant (het nieuws van
overmorgen eergisteren al) uit
vinders iets uit te knobbelen
wat de mensheid een stap verder
helpt. Twee weken krijgen Wil
lie Wortels de tijd, maar volgens
Professor Schroefjelos kunnen
zijn collega's zich alle moeite
besparen. Want als iemand een
ongelooflijk nuttige uitvinding
kan doen - de briljante, bijzon
dere bolleboos zegt het zelf - is
hij het wel, de beste uitvinder
Russische robijn' verschenen -
fantastische pop-upboeken met
verborgen antwoorden, raad
sels, geheime boodschappen,
valkuilen, overal vijanden, en
aan het eind een legendarische
schat.
Maar om nog eens op Wanda's
Personenvervoerder terug te
komen: het is werkelijk een ding
van niks en toch - als ze dat
briefje niet geschreven had, zou
de professor niet aan het prak-
kizeren zijn geslagen en hadden
wij nooit zijn krankzinnige ma-
chien kunnen bewonderen.
Evenmin zijn spectaculaire Ci
troenpers, Ketch-uphouder en
Geruisloze spijker-slaander. Ze
doen wat ze beloven, maar zijn
zeker niet wat ze lij ken en voor
al onpraktisch. Want wat moet
limonadeverkoper Philip Mc-
Glas met een apparaat dat met
behulp van drie stevige stappers
het sap uit citroenen schopt? En
wat te zeggen van de constructie
die in het beste restaurant van
Absurdistan op tilt slaat, waar
door de hele tent onder de smur
rie raakt? Geen wonder dat na
de rampspoed met de Schroef
jelos' Geruisloze spijker-slaan
der tenslotte iedere Absurdis-
taan uitkijkt naar het einde van
de gekte.
Behalve een grappig verhaal,
inventieve pop-upmechanieken
en kleine verrassingen tussen
door bedacht Iain Smyth ook
nog MAF, de robothondachtige
assistent van professor Schroef-
jelos. Het beest was de allereer
ste uitvinding van de snuffelaar
en van hen beiden de enige met
gezond verstand. Samen met
hem kim je vijf echt weten
schappelijke experimenteren
uitvoeren. Dubbel extra op de
laatste bladzijde zijn de
Schroefjelos' Doe-het-Zelf-
Uitvinding en een decoder voor
het ontcijferen van de geheime
boodschappen overal in het
boek.
Vliegers
Op hun terrein heel wat deskun
diger dan Professor Schroef
jelos op het zijne zijn de leden
van de 'Zeeuwse Vliegervrien
den'. Op 18 en 25 augustus leren
ze je 's middags van een tot vijf
op het Binnenplein van de Drv-
kkery op de Markt in Middel
burg een vlieger maken die het
gegarandeerd doet. Meedoen
kost ƒ3,50 per vlieger. In de
winkel hangen al zesentwintig
fraaie vliegers, gemaakt door
evenzoveel illustratoren van
kinderboeken. Het moet hier bij
een paar namen blijven, maar
als je weet dat de vliegerten
toonstelling al de hele wereld is
rondgeweest, wist ik wel wat ik
zou doen: Friso Henstra, Alfons
van Heusden, Wim Hofman,
Geerten Ten Bosch... juist, vier
Gouden Penseelwinnaars.
Jan Smeekens
Iain Smyth: De waanzinnige uitvin
dingen van Professor Schroefjelos -
Uitgeverij Ploegsma, 37,90.
Bugs Bunny bungelt vrolijk
aan de achteruitkijkspiegel,
Tazmanian Devil siert met open
muil de sokken van de gesoig
neerde zakenman en de schap
pen van de speelgoedwinkels
zijn volgepropt met paraferna
lia van Roadrunner, Daffy
Duck, Sylvester en Tvveety. De
Looney Tunes zijn overal. En
bovendien nog altijd op tv, met
him gevleugelde uitspraken als
'What's up doe', 'miep, miep' en
'That's all folks!' De man achter
veel van deze tekenfilmlegen
des, Chuck Jones, kijkt terug op
zijn ruim zestigjarige carrière.
„We dachten dat als we elkaar
maar aan het lachen zouden
krijgen, het publiek vanzelf zou
volgen."
Chuck Jones wordt binnenkort
87 jaar, maar „leeft nog altijd als
in een cartoon." Hij staat aan
het hoofd van Chuck Jones En
terprises, een onderneming die
is gebouwd op de wereldwijde
populariteit van tekenfilmfigu
ren als Bugs Bunny, Daffy Duck,
Elmer Fudd, Roadrunner Wi
le E. Coyote, Pepe le Pew, Gos
samer en Marvin Martian. De
regisseur en bedenker van tallo
ze Warner Bros-cartoons
schreef ook een aantal boeken.
In oktober verschijnt 'Chuck
Amuck: The Life and Times of
Animated Cartoonist', met een
voorwoord van Jones' vriend
Steven Spielberg.
„Een klein meisje zei ooit tegen
me: 'U tekent Bugs Bunny niet,
maai- u tekent plaatjes van Bugs
Bunny.' Dat was een prachtig
compliment, want het betekent
dat hij werkelijk tot leven is ge
komen", zegt Jones. Chuck Jo
nes werd geboren in Spokane,
Washington, en groeide op in
Hollywood. Hij bezocht het
Chouinard Art Institute in Los
Angeles (tegenwoordig het Ca-
lifornisch Instituut voor de
Kunsten). Halverwege de jaren
dertig kwam hij in dienst bij de
studio's van Leon Schlesinger,
die later werden overgenomen
door Warner Bros. „Toen al wa
ren het vooral jonge mensen die
de cartoons verzonnen. Ik was
17 toen ik begon, de 'oude rot in
het vak' was Walt Disney, die 29
was. Het is erg belangrijk dat
jonge mensen zich voortdurend
met het vak blijven bezighou
den."
Zijn toenmalige baas Schlesin
ger stond model voor een van de
eerste creaties van Jones: Daffy
Duck. „Schlesinger was liever
lui dan moe, hij was sporadisch
in de studio te vinden. Zij motto
was: 'Ik hoef niet aardig te zijn
op weg naar de top, want ik ben
niet van plan nog naar beneden
te komen.' En hij sliste een beet
je. Toen we een stem zochten
voor Daffy Duck, kregen we
plotsklaps een ingeving:
Schlesinger! We hadden onze
ontslagbrieven al klaarliggen,
maar achteraf bleek dat-ie het
niet eens had gemerkt.
Intuïtie
Jones werd wereldberoemd met
zijn productie uit 1957 'What's
Opera, Doc?', met Elmer Fudd
en Bugs Bunny. Hij zou in totaal
ruim 300 tekenfilms maken. In
1996 ontving hij een Ere Oscar
voor zijn gehele oeuvre. „Na
tuurlijk hadden we in het begin
geen idee dat onze creaturen le
gendarisch zouden worden. We
deden maar wat. Als we elkaar
in de studio maar aan het lachen
konden krijgen, dan zou het pu
bliek vanzelf volgen. In die tijd
waren er nog geen publiekson
derzoeken, we werkten puur op
intuïtie."
Jones en zijn collega's hadden
de strikte opvatting dat ze niet.
speciaal voor kinderen teken
den en schreven. „Als volwasse
nen iets kunnen waarderen, vol
gen kinderen vanzelf. Hoe kun
je kinderen zelfverzekerd groot
brengen, als je ze constant naar
beneden schrijft?"
De inspiratie voor zijn helden
haalde Jones vooral uit zichzelf.
Chuck Jones, de man achter achter de Looney Tunes.
pioenschap was ze automatisch
gekwalificeerd. „We zaten op
een camping in Ermelo", zei ze.
We hebben in Deventer de trein
genomen naar Polen." De reis
duurde ruim 24 uur. „Dat was
wel vermoeiend.
Het kampioenschap vond
plaats in het kleine plaatsje Lu-
dow Polski. Rianka merkte dat
ze in Polen niet zo rijk zijn als in
Nederland. „Vooral aan de hui
zen kun je zien dat ze arm zijn.
Alleen in de steden zie je dat
niet." Alle 98 deelnemers en be
geleiding overnachtten in een
kostschool. „Dat was heel
leuk", meent Rianka.
Zenuwachtig
De 13-jarige Havo-scholiere
was voor het begin van het EK
wel een beetje zenuwachtig. „Ik
verwachtte dat ik laatste zou
worden", vertelt ze. Maar Ri
anka presteerde veel beter. Ze
eindigde gedeeld zesde op dit
eerste Europees kampioen
schap voor de jeugd. „Daar had
ik helemaal geen rekening mee
gehouden.
Rianka speelde drie keer remise,
verloor tweemaal en won twee
maal. Ze boekte haar mooiste
overwinning op Nederlands
kampioene Saskia Veltman. Op
het NK speelde ze nog remise te
gen haar, waardoor Rianka het
zilver kreeg omgehangen.
Ondanks haar goede prestaties
droomt ze niet van een wereldti
tel. Rianka wil gewoon wat par
tijtjes dammen, meer niet. Ze
oefent alleen op de vrijdag
avond op haar club. Thuis damt
ze ook weinig partijen. Soms
speelt ze een potje tegen haar
broertje van elf. Plannen om
haar trainingsarbeid op te gaan
voeren, heeft ze niet. Rianka be
hoort in haar leeftijdscategorie
bij de beste zes damsters van
Europa, maar blijft met beide
benen op de grond staan.
Tim Senden
„Ik denk dat Coyote en Daffy
Duck het dichtst bij mezelf
staan. Maar net als met kinde
ren, is het eigenlijk onmogelijk
om een favoriet aan te wijzen. Ik
voel me meer verwant met Daffy
Duck dan met Bugs Bimny, om
dat Bugs een uitermate sterk
karakter heeft. Het heeft ons
nogal wat moeite gekost om
Bugs sympathiek te houden. Hij
moest net als iedereen een paar
Mappen in het leven oplopen om
geloofwaardig te blijven."
Als Mein jochie woonde Jones
een paar blokken verwijderd
van het kantoor van Charlie
Chaplin, die samen met Buster
Keaton zijn grote idool was. „Ik
stond regelmatig stiekem over
de schutting naar Chaplin te
loeren en merkte dat-ie keer op
keer dingen overnieuw deed. Ik
heb daar veel van geleerd. Ik
maakte regelmatig zo'n zeven
tig tekeningen voordat ik ermee
kon leven."
„Het draait in de animatie ove
rigens niet alleen om mooie te
keningen, maar om dingen tot
leven te wekken. De fout die
veel collega's maakten was dat
ze hun figuren realistisch wil-
Ze valt van de ene verbazing
in de andere. Zowel van het
NK als het EK had de 13-jarige
Rianka Rentmeester uit 's-Gra-
venpolder geen hoge verwach
tingen. Tot veler verrassing
veroverde ze op het NK voor pu
pillen de zilveren medaille.
Twee weken geleden werd ze in
haar leeftijdscategorie zelfs
beste Nederlandse. In het Pool
se Ludow Polski eindigde Ri
anka op een zesde plek. Toch
heeft de Zuid-Nederlands kam
pioene geen plannen om het
dammen serieuzer aan te gaan
pakken.
Lange tijd was het onduidelijk
of het Europees kampioenschap
in Polen wel door kon gaan, om
dat de Poolse bond niet vol
doende geld had. Pas op 5 juni
hoorde Rianka dat ze naar het
EK mocht. Door haar tweede
plaats op het Nederlands kam-
foto Willem Mieras
den laten zijn. Zelf streefde ik
liever naar geloofwaardigheid.
Daar zit een groot verschil in."
Wilde hond
Jones heeft in zijn beginjaren de
lichaamsbouw van mens en dier
intensief bestudeerd. „Ik kwam
er al vroeg achter dat dieren
menselijke eigenschappen heb
ben. Zo werd ik voor het eerst op
het bestaan van de coyote gewe
zen in een boek van Mark
Twain, een verslag van een tocht
dwars door de Verenigde Sta
ten. Hij beschrijft de coyote als
een mager, afzichtelijk en ra
zendsnel beest, dat eruit ziet
alsof het zich continu voor zich
zelf schaamt. Ik heb zelf een tijd
doorgebracht in Australië, om
dat je daar de vreemdste dieren
tegenkomt. Van de Australische
wilde hond tot de kangoeroe. Er
zijn wat mij betreft twee leefre
gels voor een cartoonist: veel le
zen om ideeën op te doen en het
menselijk lichaam minutieus
bestuderen. Als je die anatomie
onder de knie hebt, kun je die op
alle figuren toepassen."
Berrit de Lange
