Unilever scoort
na herstel Azië
Amsterdamse beurs moet plots
aan de campingcrash denken
PZC
Winst Sara Lee/DE groeit
door verkoop tabakspoot
Wereldwijd wassen met Sunsilk
Kroon met rimpels
Olieprijs breekt door
twintig-dollargrens
financiën en economie
Stijging nettowinst met negen procent
Shell wint gas
Toerkmenistan
Banencijfer VS voedt rente-angst
Rechtszaak om blad Metro
Consumentenprijzen in juli stabiel
Roxy vlak voor brand in verkoop
Bommenwerpers als betaling
dagelijkse dingen
Schuif aan voor
onze spectaculaire
opruiming.
stoutenbeek
zaterdag 7 augustus 1999
van onze redactie economie
•UTRECHT - Levensmiddelenconcern Sara
Lee/DE (hel vroegere Douwe Egberts) heeft de
nettowinst in het boekjaar 1998/99, dat eind
juni afliep, fors zien stijgen tot 1,48 miljard.
Dat is 53 procent meer dan in het voorgaande
boekjaar.
Zonder de buitengewone bate van 563 mil
joen door de verkoop van de tabakspoot, hoge
re financiële baten en een lagere belastingdruk
zou de winst ruim 5,5 procent zijn gezakt tot
917 miljoen.
Dat maakte het bediijf gisteren bekend. De
omzet van de onderneming daalde met een pro
cent tot 10,41 miljard. De verkoop van de ta
baksonderneming kostte het bedrijf 630 mil
joen omzet. Die tegenvaller ving het bedrijf op
door de aankoop van andere bedrijven en een
stukje autonome groei.
Van de 10,41 miljard omzet haalt het levens
middelenconcern ongeveer eenvijfde deel uit
Nederland. Het bedrijf voert bekende merken
als Douwe Egberts, Duyvis, Natrena, Pick
wick, Biotex, Ambi-Pur, Badedas, Sanex,
Zwitsal en Zendium. Door de aankopen stijgen
de resultaten volgend jaar, verwacht de direc
tie. ANP
van onze redactie economie
ROTTERDAM - Unilever (voe
ding, wasmiddelen en toiletar
tikelen) zag in het afgelopen
eerste halfjaar zijn nettowinst
van 3,1 miljard gulden stijgen
met negen procent vergeleken
met dezelfde periode vorig jaar.
De omzet van 44,9 miljard ging
iets (één procent) omhoog en het
bedrijfsresultaat groeide met
ASJCHABAD - Shell Explora
tion heeft gisteren een contract
ondertekend met de regering
van Toerkmenistan voor de ge
zamenlijke aardgaswinning in
dat land.
i Shell gaat tevens deelnemen in
de aanleg van een Trans-Kaspi-
schegaspijplijn.
Via deze pijplijn moet op ter-
mijn jaarlijks zestien miljoen
kubieke meter aardgas naar
Turkije worden getranspor-
teerd, Toerkmenistan wil ook
meer aardgas gaan leveren aan
Iran en Rusland. ANP
eveneens negen procent naar 4,6
miljard gulden. Deze cijfers
maakte het concern gisteroch
tend bekend.
Tweede kwartaal
Sinds het tweede kwartaal gaat
het beter in Azië, in Noord-
Amerika, in Afrika en in het
Midden-Oosten. De omzet en
winst in Azië namen sterk toe
tegen een achtergrond van toe
nemende economische groei. In
West-Europa groeide de omzet
in bescheiden mate. Door de
aanhoudende economische cri
sis in Rusland bleef de omzet
voor Europa als geheel echter
gelijk.
Over het gehele jaar genomen,
zullen de economische omstan
digheden nagenoeg onveran
derd blijven, verwacht Unilever
bestuursvoorzitter Antony
Brugmans. „Enige versnelling
van de economische groei in
West-Europa kan tegenwicht
bieden aan een eventuele trage
re groei in Noord-Amerika. Het
herstel in Oost-Azië zou geneu
traliseerd kunnen worden door
verdergaande moeilijkheden in
Latijns-Amerika en in Oost-
Europa", aldus Brugmans.
Toch verwacht de bestuurs
voorzitter dat de groei van de
omzet in de tweede helft van dit
jaar tenminste op hetzelfde ni
veau zal liggen als in de afgelo
pen maanden. Burgmans: „Wij
verwachten ook dat de winst
marges verder zullen verbete
ren." Unilever is nog steeds be
zig met de herstructurering van
een aantal bedrijven en het ver
der terugdringen van het aantal
producten in de voeding. Hoe
wel de omzet in voedingsmidde
len lager was dan vorig jaar,
trad er verbetering op naarmate
het jaar vorderde. De bedrij
ven in huishoudelijke en per
soonlijke verzorging in West-
Europa deden het opnieuw
goed en zagen hun verkopen
groeien.
Dividend
De kaspositie van Unilever was
nagenoeg nul. De daling is het
gevolg van het speciale divi
dend van 13 miljard gulden, dat
samen met het normale deel van
het slotdividend aan de aan
deelhouders werd uitbetaald.
Het eigen vermogen nam met
6,2 miljard toe tot 16,6 miljard
gulden aan het einde van het
halfjaar. De kasstroom uit be
drijfsactiviteiten over de eerste
helft van het jaar steeg met 1,1
miljard gulden. GPD
Unilever maakt de klant met succes warm voor haar shampoos, geurtjes en smeerseltjes. foto G PD
door Jeroen Windt
ROTTERDAM - Frisse mond,
glanzend haar, geurige oksels en
schone handen; de mens wil er
goed verzorgd bijlopen; Unile
ver profiteert. De deodoranten,
zeepjes, shampoos en tandpas
ta's vinden wereldwijd grif af
trek; de winst stijgt.
Het is niet alleen de rijke wes
terse consument die geld uit
geeft aan persoonlijke verzor
ging. De omzet van Sunsilk
shampoo in India ging met 22
procent omhoog. Ook de Chine
zen ontdekten de shampoo,
maar gaan vooral voor het genot
van Hazel ine huidverzorging.
In markten als West-Europa en
Noord-Amerika is de hang naar
luxe een ontwikkeling waar
Unilever op inspeelt.
De omzet bij de productgroep
persoonlijke verzorging steeg
negen procent. Omdat de mar
ges goed zijn, ging de bedrijfs
winst hier het tweede kwartaal
met 59 procent omhoog. Aan het
concernresultaat droegen de
geurtjes en smeerseltjes dertig
procent bijwaar hun aandeel in
de omzet zo'n 25 procent is.
Deodorant vormt een van de
succesnummers. Dove doet het
'erg goed'. Unilever zette het
product in de markt in het ver
lengde van zeep en douche-
schuim die al onder deze naam
worden verkocht. „De deodo
rant heeft daarmee profijt van
een al bestaand merk", aldus
een woordvoerder. Hij verklaart
het succes mede uit de keus van
Unilever zich te concenteren op
sterke merken en die steeds ver
der uit te bouwen. ANP
WASHINGTON - Het aantal nieuwe banen in de Verenigde
Staten is harder gegroeid dan verwacht. Volgens gisteren ge
publiceerde cijfers van het Amerikaanse ministerie van Ar
beid zijn er in juli 310.000 banen bijgekomen. Er was gere
kend op een groei van 200.000. Dat kan ertoe leiden dat de
Amerikaanse rente binnenkort stijgt.
Ook de arbeidskosten zijn omhooggegaan. In juli werd per
uur 3,8 procent meer aan loon betaald dan het jaar ervoor.
De nieuwe cijfers tonen aan dat de economie in de VS nog
steeds op volle toeren draait. Beleggers vrezen dan ook dat het
Amerikaanse centralebankenstelsel (de Fed) binnenkort de
rente omhoog gaat schroeven. Een hogere rente leidt door
gaans tot dalende aandelenkoersen. KRF/ANP
AMSTERDAM - De oprichters van het twee maanden oude
gratis dagblad Metro slepen eigenaar Metro International
voor de rechter. De eigenaar zou financiële afspraken niet zij n
nagekomen.
In kort geding eisen oprichters Bart Lubbers, Falk Madeja en
Tiago Jurgens tegen het symbolische bedrag van vierduizend
gulden een aandeel van tien procent in het gratis dagblad.
„Dat is onze beloning voor de twee jaar dat we bezig zijn ge
weest om de krant in Nederland te introduceren", zegt Jur
gens. De afspraak zou zwart op wit zijn vastgelegd.
Metro International trekt zich volgens het drietal echter niets
aan van de overeenkomst. Metro wil volgens Jurgens
440.000 hebben voor het belang. De eigenaar in Stockholm
wil geen commentaar geven. ANP
VOORBURG - De consumentenprijzen zijn in juli gemiddeld
niet veranderd. Toch waren er behoorlijke schommelingen.
Benzine en vakanties stegen in prijs. De jaarlijkse huuraan-
passing kostte bewoners 3,1 procent extra huur. Daar tegen
over staan forse prijsdalingen van onder meer schoenen, kle
ding, verse groenten en aardappelen.
Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. De inflatie
is ten opzichte van een jaar geleden iets gedaald naar 2,1 pro
cent. Vorige maand stond de inflatie nog op 2,3 procent. ANP
AMSTERDAM - Club Roxy BV, de officiële eigenaar van de
Amsterdamse Roxy, was bezig met de verkoop van de disco
theek vlak voor deze op 21 juni in vlammen op ging. Na de
brand bleef er weinig van de hippe uitgaansgelegenheid over.
Het is daarom onduidelijk of de verkoop nog doorgaat, aldus
een woordvoerder van de Roxy.
De afhandeling van de brand is nog in volle gang. Het Open
baar Ministerie onderzoekt of personeel van de discotheek
kan worden vervolgd voor brand door schuld. De brand ont
stond door vuurwerk dat in de discotheek werd afgestoken
tijdens een begrafenisfeest ter nagedachtenis van medeop
richter Peter Giele. ANP
MOSKOU - Rusland accepteert acht bommenwerpers als be
taling van nog openstaande gasrekeningen van Oekraïne. De
opperbevelhebber van de Russische luchtmacht, generaal
Kornokov maakte gisteren bekend de toestellen voor eind
september te verwachten.
Het gaat om acht vliegtuigen van het type Tu-160 die volgens
de generaal de Russische strategische strijdkrachten aan
zienlijk zullen vertrsterken. Rusland heeft er al zeven.
Oekraïne heeft in totaal nog een gasrekening bij buurl Rus
land uitstaan van 1,8 miljard dollar. De acht Toepolevs moe
ten opgeteld ongeveer 200 miljoen dollar opbrengen. AFP
Zelden staan we stil bij de
oorsprong van handige
voorwerpen, die het dagelijks
leven vergemakkelijken. Fei
ten en weetjes over hoe die alle
daagse dingen zijn ontstaan en
wie ze heeft uitgevonden. Van
daag in de serie 'dagelijkse din
gen': de kroonkurk.
door Raymond Peil
De kroonkurk dankt haar
naam aan de Amerikaanse
uitvinder, William Painter, die
vond dat het stukje metaal met
21 rimpels op de kroon van ko
ninginnen en koningen leek.
En het waren echt 21 tandjes:
proeven met 20 en 22 inkepin
gen liepen op niets uit. Painter,
van Ierse afkomst, kreeg op 2
februari 1891 octrooinummer
468.258 voorde 151ste gedepo
neerde flesafsluiter. Hij werd
er steenrijk mee.
De kroonkurk is eigenlijk niet
te verbeteren, zo bewijzen de
meer dan vijftig miljard exem
plaren die jaarlijks worden
verwaardigd. De dop voor bier
en frisdrank kost bijna niets en
hij kan gemakkelijk machinaal
op de fles worden gezet. Het
ding kan ook weer probleem
loos van de fles worden verwij
derd, koolzuur (prik) ontsnapt
niet en de kroonkurk zelf is
goed te hergebruiken. Zij bleek
niet minder dan een revolutie.
De voorloper van de kroon
kurk was de 'bottle seal', die
veel weg had van zijn succes
volle opvolger, maar na langere
tijd de fles toch niet luchtdicht
afgesloten hield. Het was een
rubber plaatje met waterdich
te canvas bekleding die op de
fles werd gedrukt en bleef ha
ken achter de groeven van de
flessenhals. Deze flesafsluiter
had als nadeel dat na enige tijd
de koolzuur toch ontsnapte,
terwijl bovendien de smaak
van de drank snel minder werd.
De Crown Cork van William
Painter kende dit bezwaar
niet. Desondanks kostte het
hem enige moeite om brou
wers, flessenmakers en slijters
van de grote voordelen van de
kroonkurk te overtuigen. Om
zijn gelijk te bewijzen liet de
uitvinder een groot aantal fles
sen bier meevaren als ballast
van een groot vrachtschip, dat
naar Zuid-Amerika en terug
ging. Toen het vaartuig maan
den later weer ter bestemming
kwam, werden de bierflessen
geopend en bleek het gerstenat
nog uitstekend te drinken.
Dat kwam doordat Painter aan
de onderkant van het gekartel
de metalen dopje speciaal ge
prepareerd papier liet aan
brengen. De inhoud van de fles
kwam zo niet in contact met
het metaal. Later kwam er een
dun plaatje echte kurk in, met
als volgende vernieuwing een
aluminium plaatje om te voor
komen dat de drank naar kurk
ging smaken. Rond 1970 werd
het een plastic binnenkantje,
dat pas de laatste jaren geen
PVC meer bevat.
Fortuin
William Painter maakte een
fortuin met de Crbwn Cork
Seal Company Inc.. die hij op
richtte om zijn vinding aan de
man te brengen. Het afgelopen
jaar boekte deze in vijftig lan
den opererende multinational,
met 38.500 werknemers, een
omzet van bijna achttien mil
jard gulden.
Behalve functioneel zijn de
doppen binnen beperkte kring
een fel begeerd verzamelaars
object. Volgens de Kozel Sta
tistiek, die punten toekent aan
de waanzinnige die de meeste
kroonkurken in zijn collectie
heeft èn uit de meeste landen,
heeft de Duitser Günther Of-
fermann uit Hamburg (Duits
land), de hoogste genoteerde
verzameling. Met 85.546 ver
schillende doppen uit 173 ver
schillende landen.
Er is een kleine vereniging van
kroonkurkverzamelaars in
Nederland ('dit is veel mooier
dan flippo's'), die vijf keer per
jaar de 'Cap Collector' uitgeeft.
Zij organiseert bijeenkomsten
van liefhebbers en veilingen.
Oude of zeldzame doppen doen
tussen de 1,10 en dertien gul
den. De verzamelaar let bij
voorbeeld ook op de kleine te
kentjes op de zijkant van de
dop, die aangeven uit welke fa
briek hij afkomstig is.
Zoals elke trotse eigenaar van
een collectie geeft de bierdop-
liefhebber de voorkeur aan on
beschadigde exemplaren. Dat
is merkbaar in de prijzen voor
de zeldzamere kroonkurken.
'Postfris' brengen ze de hoog
ste prijs op. De droom van elke
verzamelaar is dan ook een
postpakket van zijn favoriete
brouwer met doppen die niet
op de fles zijn gezet.
Er zijn ook handleidingen in
omloop over het openen van
(vooral) bierflessen zonder de
dop te beschadigen. De meest
drastische methode is, het glas
kapot slaan en het bier te ver
spillen. Speciale dopbescher-
mende openers worden er aan
geboden. GPD
door Frank Hendrickx
IV Amsterdamse beurs glijdt
J-Jin een vervaarlijk tempo af.
,u; „Angst voor een renteverho-
J ging", roepen de analisten in een
er ultieme poging om de plotselin-
J ge stemmingsomslag te verkla-
el ren. Maar misschien waren de
e] verwachtingen van beleggers
jd wel te hoog opgelopen. De AEX-
eD index incasseerde deze week
tol een verlies van 17,67 punten tot
isij 535,10 punten, een verlies van
3,2 procent.
•u-I
Het is amper vier weken geleden
dat het televisieprogramma Bu
Update met vier gere
analisten vooruit
keek naar de zomer. Het
optimisme was troef. „Ik neem
een 'calletje' mee in de koffer",
liet één van de coryfeeën zich
blijmoedig ontvallen. Hij zal op
vakantieadres weinig ple
zier beleven aan zijn call-optie,
e]f. die zoals bekend speculeert op
(j(, een koersstijging.
De beurs is de afgelopen weken
dramatisch gedaald. Op 12 juli
sloot de AEX-index nog op 588
punten, inmiddels zijn daar dus
:nog maar 535,10 punten van
over. Een verlies van bijna ne
lgen procent in drie weken tijd,
[dat roept herinneringen op aan
de campingcrash van vorig jaar.
De meeste analisten zijn verrast
door de vaart waarmee de Am
sterdamse beurs nu terrein ver
liest. De belangrijkste reden
wordt gevonden in de rente-
jangst. Veel alternatieven om de
dalingen te verklaren zijn er ook
riet. De Europese economie is
herstellende. Zo steeg de indu
striële productie de afgelopen
aj; maanden en is de algemene ver-
wachting dat deze tendens zich
zal doorzetten. Het duidelijke
toegenomen vertrouwen van fa
brikanten in juli lijkt er tevens
op te wijzen dat de export van
het bedrijfsleven zich zal her
stellen. De economie in de Ver
enigde Staten is nog altijd sterk
en ook in rest van de wereld zijn
geen financiële brandhaarden.
In voorgaande jaren leed de
beurs in de zomer immers ver
liezen door onheilspellende ont
wikkelingen in opkomende
markten als Azië, Zuid-Ameri
ka en Rusland, maar daar is nu
geen sprake van.
Spook
Het rente-spook is van stal ge
haald om de onrust te duiden,
want hoe hoger de rente, hoe on
aantrekkelijker de aandelen.
Toch zijn er ook bij die verkla
ring vraagtekens te zetten. Wel
iswaar zinspeelde president
Duisenbex-g van de Europese
Centrale Bank in juli een klein
beetje op een renteverhoging,
maar dat leek vooral bedoeld
om de euro niet verder weg te la-
KLM presenteerde dinsdag een
lager resultaat. Nederlandse
beursgenoteerde bedrijven, zo
als de luchtvaartmaatschappij,
verrasten de beurs deze week
noch in positieve noch in nega
tieve zin.
foto Ton Borsboom/ANP
ten zakken. Het niveau van de
inflatie is in Europa nog steeds
erg laag. Ook als de economie
sterker dan verwacht mocht
aantrekken, is er geen sprake
van acuut gevaar voor de infla
tiecijfers. De werkloosheid is
nog altijd hoog en de industrie-
en draaien nog lang niet op volle
toeren. Een renteverhoging lijkt
dan ook overbodig.
Als er al een x'enteverhoging
komt, lijken de Verenigde Sta
ten daarvoor eerst in aanmer
king te komen. De Amerikaanse
economie draait nu al tijden op
volle toei'en en dat roept na ver
loop van tijd automatisch de
vraag op of er geen sprake is van
overvexhitting. De vorige week
bekend gemaakte kwartaalcij
fers over de groei van de Ameri
kaanse economie waren echter
lager dan verwacht. Een punt
van zox-g blijft echter de loon
ontwikkeling. In juli werd per
uur 3,8 procent meer aan loon
betaald dan het jaar- ervoor. In
jxmi was dat nog 3,7 procent.
Gistex-en maakte het Ameri
kaanse ministerie van Arbeid
ook nog eexxs bekend dat er be
hoorlijk wat nieuwe banen zijn
bijgekomen, namelijk 310.000.
Er was gerekend op een groei
van 200.000. Beleggers vrezen
dan ook dat het Amerikaanse
Centralebankenstelsel (FED)
de rente omhoog gaat schroe
ven. Daarmee kan de economie
wat getemperd worden. Een ho
gere rent leidt doorgaans tot
lagere aandelenkoersen. De
spanning kan voortduren tot 24
augustus, als de FED weer ver
gadert.
Bijstellen
Misschien zijn de verwachtin
gen de afgelopen maanden
gewoon te hoog opgelopen.
Analisten hebben de winstver
wachting voor veel Nederland
se bedi'ij ven fors naar boven bij
gesteld met het gevolg dat de
koersen ook behoorlijk zijn
opgelopen. De halfjaarcijfers
die vooralsnog openbaar zijn
gemaakt, hebben die verwach
tingen niet beschaamd (uitzon
deringen als Reed Elsevier
daargelaten), maar evenmin
overtx-offen. De hoop dat dit in
het restant van dit jaar gebeurt
is bovendien iets getemperd
doordat de euro aan kracht
heeft gewoixnen ten opzichte
van de dollar.
De Amsterdamse beurs is van
oudsher zeer gevoelig voor de
stand van de Amerikaanse
munt, omdat Nederlandse be
drijven veel zaken doen met de
VS. GPD
van onze redactie economie
LONDEN - De prijs van ruwe
olie is voor het eerst in ruim ze
ventien maanden boven de
twintig dollar per vat (159 liter)
uitgekomen. Op de Londense
termijn markt noteerde een vat
Brent-olie voor levering in
september gisteren even 20,03
dollar. De laatste keer dat de no
tering boven de grens van de
twintig dollar zat was op 14 no
vember 1997. Bij het sluiten van
de handel zat de prijs weer net
onder die grens.
De olieprijs is de laatste tijd ge
staag aan het stijgen en zit nu op
het dubbele van het prijspeil
van begin dit jaar. Deskundigen
vexwachten dat olie nog wel
duurder zal worden, zeker door
dat de OPEC (Organisatie van
Olie ExpoxTerende Landen) zich
behoorlijk goed houden aan
eerdêr gemaakte afspraken om
de productie te beperken.
In het verleden haalden de pro
ductie-afspraken van de OPEC
weinig uit om dat diverse leden
van de organisatie zich nergens
van aantrokken en zo veel mo
gelijk geld met hun olie-export
wilden binnenhalen. Ditmaal
lijken de olielanden in hun stre
ven naar een olieprijs van 21
dollar per vat te slagen.
Er zijn meer oorzaken aan te
wijzen voor de prijsstijging. Zo
nemen de voorraden ruwe olie
en benzine in de Verenigde Sta
ten, de grootste markt, af, ter
wijl er juist een grote vraag naar
benzine is.
Bovendien besloot Rusland eer
der deze week de uitvoer van
olieproducten te beperken. Rus
sisch minister van energie, Ka-
lyoezjny, verklaarde dat de be-
pex'king in oktober zal worden
opgeheven, wanneer de levering
van olieproducten aan de boe-
xen in het hoge noorden van het
land is afgerond. ANP/RTR
(Advertentie)
Alle zondagen geopend
10I203040%
De finale is begonnen.-Laatste kans!
Bij Pol Stoutenbeek naderen dc exclusieve opruimings-
weken de finale. Wees er daarom snel bij en profiteer
ook van hoge kortingen op topmerken als Jori, B&B
Italia, Cassina, Leolux, Montis. Gelderland en
Interliibke.
Pot Stoutenbeek. Njeuwendijk 89. Axel, Zeeuws-Vlaanderen. Elke zondag geopend van
13.00 tot 18.00 uur. Telefoon (0115) 56 20 10. SieMatic keukenstudio Ie verdieping,
Bezoek ons ook op Internet: www.stoutenbeek.nl
