Banken wisten
van loonfraude
Al te royale hypotheken ter discussie
PZC
Jongeren douchen zich
de rimpels op hun vel
Instituut ontwikkelt nieuwe manier mijndetectie
Politiebond voelt
zich gepasseerd
bij studie geweld
Testapen
binnenland
Waarschuwing tegen diskettes Interpay
Ondernemers
de sigaar door
belastingplan
SP laakt
ronselarij
Dokter verwijst vooral naar
ziekenhuis in de buurt
vrijdag 6 augustus 1999
i door Henk van Ess
;en Jos Steehouder
i UTRECHT - Nederlandse ban
ken hebben zich niets aange
trokken van waarschuwingen
tegen een ernstig lek in het elek
tronisch betalingsverkeer. Uit
gerekend hun eigen branche
organisatie, de Nederlandse
Vereniging van Banken (NVB),
rapporteerde al een half jaar ge
leden over de fraudegevoelig
heid van salarisbetalingen per
diskette via Interpay.
Dat is de Utrechtse organisatie
die het betalingsverkeer tussen
de banken regelt. De veilig
heidsdienst van de NVB be
schreef in februari per brief alle
banken een fraudegeval waar
bij diskettes waren gekraakt en
ondernemers hun geld opeens
naar verkeerde bankrekeningen
zagen verdwijnen.
Juist na deze waarschuwing
werden nog eens honderd dis
kettes gekraakt, zo blijkt nu. De
banken zijn daarbij voor enige
l miljoenen guldens opgelicht.
Op de diskettes van de onderne
mers stonden betalingsop
drachten voor salaiissen aan
het personeel. Die blijken veelal
Verwerkt te zijn met het popu
laire boekhoudprogramma
Exact. Dat programma zet de
informatie voor de bankgiro
centrale echter onversleuteld op
j diskette.
De fraudeurs wisten de post met
diskettes te openen en konden
I via een eigen exemplaar van
Exact de betalingen gemakke
lijk wijzigen. Ze lieten het geld
van de ondernemer overboeken
naar een eigen rekening. Mo
menteel loopt er bij banken een
proef waarbij diskettes alsnog
versleuteld aangeleverd wor
den.
Lijst
i Het is de bedoeling dat in okto-
I ber alle banken met dit veel vei
liger systeem gaan werken. De
opgelichte banken blijken de
transacties onvoldoende gecon
troleerd te hebben. Van de on
dernemer krijgen ze een lijst van
het totaal van de betalingen per
diskette.
DEN HAAG - Het nieuwe belas
tingstelsel pakt ongunstig uit
voor ondernemers in het mid
den- en kleinbedrijf. De optel
som van winstbelasting en divi
dendbelasting komt vanaf 2001
hoger uit dan nu het geval is. De
Tweede-Kamerfractie van de
WD heeft hier problemen mee.
Volgens WD-Kamerlid De
Vries is het niet acceptabel dat
ondernemers in het nieuwe be-
(lastingregime voor hogere las
ten komen te staan. De Vries:
„De ondernemers in het mid
den- en kleinbedrijf zorgen bij
uitstek voor onze werkgelegen
heid. In het nieuwe stelsel moet
dat ondernemerschap juist ge
stimuleerd worden."
Het gaat De Vries om onderne
mers die hun bedrijf in een BV
hebben ondergebracht en die
een 'aanmerkelijk belang' be-
zitten, dat wil zeggen minimaal
vijf procent van de aandelen in
het bedrijf. Als zij het dividend
op de aandelen willen onttrek
ken aan de BV, dan betalen ze nu
(25 procent dividendbelasting.
In het nieuwe stelsel gaat dat
naar dertig procent.
'Ook ondernemers die hun BV
/verkopen en winst maken op de
aandelen die ze van de hand
idoen, worden geconfronteerd
(Riet een belastingtarief dat
«Stijgt van 25 naar dertig pro
cent.
;De WD stelt voor het oude ta
rief te handhaven. De optelsom
van de belasting op winst en di
vidend komt dan dicht in de
buurt van het hoogste tarief van
de inkomstenbelasting. Dat zal
in het nieuwe belastingstelsel
(ongeveer 52 procent bedragen;
nu is dat nog zestig procent.
Staatssecretaris van Financiën
I Vermeend kwam kleine bedrij
ven onlangs tegemoet met een
i verlaging van de vennoot
schapsbelasting over de eerste
150.000 gulden winst. GPD
Maar individuele transacties
werden niet nagetrokken, on
danks de waarschuwing van de
NVB. Met name banken in de
vier grote steden hebben niet
goed opgelet.
De politie in Utrecht heeft in
middels twintig verdachten
aangehouden, onder meer
drugsverslaafden die als 'kat
vanger' het geld voor de frau
deurs incasseerden.
Directeur H. Blocks van de NVB
betreurt dat niet alle banken de
waarschuwing serieus hebben
genomen. Maar hij benadrukt
dat de fraudeurs 'beslist niet
dom' waren.
„Elke diskette gaat vergezeld
met een formulier waarop een
controle-getal staat. De dieven
zijn zó te werk gegaan, dat on
danks het gerommel met de dis
kettes het controle-getal het
zelfde is gebleven."
Blocks zegt bovendien dat heel
wat banken wél bijtijds maatre
gelen hebben genomen. Zo
mochten diskettes niet meer per
post verstuurd worden maar
werden ze bij de balie van de
bank ingeleverd. GPD
door Nico Hvlkema
DEN HAAG - Jong Nederland doucht zich de
rimpels. Uit een onderzoek van sanitairprodu-
cent Grohe blijkt dat één op de drie jongeren
minimaal een kwartier onder de douchekraan
staat per douchebeurt. Negen van de tien jon
geren doucht een of twee keer per dag.
Ouderen doen het iets rustiger aan. Van hen
doucht slechts 14 procent lang en gaat drie
kwart elke dag een keer of vaker spoelen.
De douchers van vijftig jaar en ouder maken
gebruik van de douche omdat ze - weinig ver
rassend - verwachten daar schoner onderuit te
komen. Maar jongeren menen dat de dou
chekraan ook ontspanning biedt. Grohe heeft
het onderzoek gehouden om inzicht te krijgen
in het drink watergebruik van de Nederlander.
De douche komt als grootste waterverbruiker
uit de bus. Per dag gebruikt de gemiddelde Ne
derlander 120 liter drinkwater, zo blijkt uit cij
fers van de ovei'koepelende organisatie van
waterleidingbedrijven Wevin. Dertig procent
gaat op aan het douchen.
Nederlanders worden een proper volkje. Naast
het vele sproeien, wassen ze nog tien keer per
dag de handen. Douchen dient 's ochtends te
gebeuren ter opfrissing en als wasbeurt, meent
zeventig procent van de ondervraagden. Een
minderheid (veertien procent) denkt echt wak
ker te worden van de waterstraal. Mannen
douchen vaker dan vrouwen na bijvoorbeeld
sport of werk.
Het is niet alleen maar vreugde onder de dou
chekop. Mannen ergeren zich groen en geel aan
te slappe douchestralen, vrouwen aan wisse
lende temperaturen en ingewikkelde tempera-
tuurinstéHêrs. Dat laatste zou nog wel eens een
flinke spaarpost kunnen worden. Eerder on
derzoek heeft aangetoond dat met het instellen
van de juiste temperatuur gemiddeld vier liter
water wordt verspild. GPD
APELDOORN - De 9-jarige Iris Smedema was gisteren een van de honderd gelukkige kinderen die het nieuwe buitenverblijf van de orang-oetangs in de Apenheul in Apel
doorn mochten testen. Direct na de officiële opening door de Commissaris van de Koningin van Gelderland, Kamminga, werden de kinderen als heuse testapen in het nieuwe
buitenverblijf losgelaten. foto Martin Hollering/ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De leningen die
mensen afsluiten omdat ze een
huis willen kopen, zijn soms
veel te hoog, vindt de VVD. De
partij wil dat de hoogte van hy
potheken wordt beperkt. An
ders worden de risico's voor de
huizenkopers te groot.
Het liberale Kamerlid Hofstra
vindt dat minister Zalm van Fi
nanciën en staatssecretaris
Remkes van Volkshuisvesting
zo spoedig mogelijk met de ban
ken moeten gaan praten. Hof
stra pleit in eerste instantie voor
zelfregulering. De banken moe
ten zich houden aan de regels
die ze voor zichzelf hebben ge
steld, meent hij. Volgens die re
gels moeten banken voorkomen
dat woningbezitters met te hoge
lasten komen te zitten.
Bovengrens
Nu wordt de norm van drieën
eenhalf keer het bruto jaarinko
men als bovengrens voor een hy
pothecaire lening vaak ver
overschreden. Hofstra vindt dat
de regering de banken nog eens
moet wijzen op de risico's voor
de huizenkopers. Als dat niet
helpt, denkt hij aan wettelijke
regels.
Hoe die eruit zouden moeten
zien, wil Hofstra nog niet zeg
gen. „Laat Zalm en Remkes
eerst maar eens met de banken
praten en verslag uitbrengen
aan de Kamer. Dan zien we wel
weer verder."
Volgens directeur H. van Her
wijnen van de Vereniging Eigen
Huis komen de extreem hoge
hypotheekleningen al minder
voor dan voorheen. Ook zegt hij
dat sommige banken al waar
schuwingen op him offertes zet
ten als huizenkopers een hogere
lening willen afsluiten dan de
norm van drieëneenhalf keer
het bruto jaarinkomen.
„Maar te hoge hypotheeklenin
gen komen nog steeds voor. Dus
het is goed dat daar iets aan
wordt gedaan." Van Herwijnen
vindt overigens dat de waar
schuwingen van banken aan
huizenkopers niet altijd nage
volgd hoeven te worden. De si
tuaties verschillen namelij k van
persoon tot persoon, zegt hij.
„Een hoge lening kan best ac
ceptabel zijn. Als een jong stel
met beiden een goede baan en
een grote erfenis op komst een
hoge hypotheeklening wil af
sluiten, is er niets aan de hand."
Minister Zalm en staatssecreta
ris Remkes konden gistermid
dag niet reageren op het voor
stel van de WD omdat ze op
vakantie waren. Remkes heeft
overigens al vaker gewaar
schuwd voor te hoge leningen.
Hij vindt echter de verantwoor
delijkheid in eerste instantie bij
de huizenkopers zelf liggen.
ANP
DEN HAAG - Jonge militairen
tijdens hun opleiding op de
hei.
Volgens de Socialistische Par
tij worden werkloze jongeren
gedwongen te solliciteren bij
de landmacht. Aan de minis
ters van Defensie en Sociale
Zaken vroeg fractievoorzitter
Marijnissen gisteren welke
mogelijkheden ze hebben een
baan bij Defensie te weigeren.
Normaliter kunnen werklozen
op him uitkering worden ge
kort, maar het leger is geen ge
wone werkgever, vindt de SP.
Daarom zou de sanctie voor
jongeren die weigeren te rea
geren op vacatures in de
krijgsmacht niet moeten gel
den.
foto Cor Mulder/ANP
door Alphons Huiskes
Het internationaal onderzoeks- en onderwijsin
stituut ITC in Enschede heeft een nieuwe metho
de ontwikkeld om vanuit de lucht landmijnen op
te sporen. De methode is veiliger, sneller en veel
goedkoper dan de middelen die tot nu toe ge
bruikt worden. Zo hoeven mensen niet het veld
in om erachter te komen waar mijnen liggen.
Bij de nieuwe methode wordt gebruik gemaakt
van optische infrarood sensoren, vanaf vliegtui
gen en satellieten. Volgens de onderzoekers is
het systeem betrouwbaar en zowel in staat com
plete mijnenvelden te lokaliseren als ook indivi
duele mijnen detecteren. Dat laatste maakt de
methode ook geschikt voor toepassing in bij
voorbeeld Kosovo.
De in Enschede ontwikkelde detectiemethode is
eerst getest in België. Daar plaatste het leger op
diverse plaatsen onklaar gemaakte landmijnen
voor het project. Deze anti-tank- en anti-perso
neelsmijnen waren op verschillende dieptes be
graven in een oefengebied waar ook veel andere
metaaldelen waren. Alle mijnenvelden zijn ge
lokaliseerd en twee derde van de mijnen werd
gedetecteerd. Na aanpassing van de procedure
en de analyse werd 99 procent van de mijnen ge
vonden.
Mozambique
Na dit succes werd onder leiding van het ITC een
vliegtuig met sensoren gemobiliseerd om de
kennis toe te passen in het deels met mijnen be
zaaide Mozambique.
Gebleken is dat in relatief jonge mijnenvelden,
zoals in het proefgebied in België individuele
mijnen gevonden kunnen worden. Deze metho
de is daardoor erg actueel voor gebieden als bij
voorbeeld Kosovo. In landen als Angola, Mo
zambique en Afghanistan waar relatief oude
velden liggen kan de methode gebruikt worden
om de locatie en begrenzing te bepalen.
De resultaten van het onderzoek naar mijnende-
tectie vanuit de lucht worden bekend gemaakt
tijdens een internationaal symposium, dat van
16 tot 20 augustus in Enschede wordt gehouden.
GPD
Bellen belangrijker dan gewonde
AMSTERDAM - Een automobilist in Amsterdam vond het te
lefoontje dat hij al rijdend pleegde, belangrijker dan het leven
van een zwaargewonde man uit Schagen.
De man weigerde opzij te gaan toen de politie met spoed een
ambulance naar het ziekenhuis moest begeleiden. De auto
mobilist is aangehouden en stevig beboet.
Vlak na de Coentunnel reed de man op de linkerbaan van de
AIO in Amsterdam. De politie en ambulance reden met gie
rende sirenes achter de man, die rustig zat te telefoneren in
zijn auto. Hij haalde zijn schouders op voor de politie. De 44-
jarige Schagenaar was gewond geraakt toen hij stikstof in
ademde bij de Honig-fabriek in Koog aan de Zaan. GPD
Duo spoorbrug op voor abseilen
Z ALTBOMMEL - Een 20-jarige man uit Dordrecht en zijn 28-
jarige vriend uit Arkel gebruikten woensdagavond de spoor
brug bij Zaltbommel gebruikt als abseil-object. Abseilen is
een bergsport waarbij mensen aan een touw glijdend en zich
afzettend tegen een wand afdalen.
Treinmachinisten schrokken zich wild toen zij de mannen in
eens naast de brug zagen. Die liepen ook op de rails om hun
touwen te zekeren. Enkele machinisten stopten om te waar
schuwen. Toen dat niet hielp, waarschuwden de Nederlandse
Spoorwegen de politie.
De politie trof de mannen met hun bergsportspullen bij de
brug aan. Ze kregen elk een bekeuring van honderd gulden,
omdat zij het treinverkeer in gevaar hebben gebracht. ANP
Dode vrouw in auto aangetroffen
NOORDWIJK - Een twintigjarige vrouw uit Zwijndrecht is
donderdagochtend dood aangetroffen voor het politiebureau
aan de Duinwetering in Noordwijk. Het slachtoffer zat in een
personenauto en is vermoedelijk doodgeschoten.
De politie werd gewaarschuwd door twee mannen van wie er
een haar echtgenoot bleek te zijn. Deze man van 36 jaar van
wie de woonplaats nog onbekend is, was vergezeld van zijn
broer, een 39-jarige Noordwijker.
De mannen zijn direct aangehouden en in verzekering ge
steld. Een vijftienkoppig politieteam houdt zich bezig met het
onderzoek. ANP
Hittegolf is ten einde
DE BILT - De hittegolf is voorbij. Gisteren kwam de thermo
meter in De Bilt net niet aan de 25 graden Celsius die de hitte
golf met nog een dag had kunnen verlengen. Het weerinsti-
tuut KNMI mat een maximumtemperatuur van 24,7 graden
Celsius.
Het KNMI spreekt van een hittegolf als de temperatuur in De
Bilt ten minste vijf dagen achtereen 25 graden of hoger is ge
weest, waarvan drie dagen met temperaturen van minstens 3 0
graden.
Nederland beleefde sinds maandag 12.11 uur een hittegolf.
De thermometer bereikte op dat moment voor de derde maal
de 30 graden. Het was de 32e hittegolf van deze eeuw. ANP
Babyboom blijkt wassen neus
BILTHOVEN - Het aantal millenniumbaby's zal reuze mee
vallen. Er komt geen babyboom op of rond 1 januari 2000. Dat
blijkt uit een steekproef van de Koninklijke Nederlandse Or
ganisatie van Verloskundigen (KNOV).
Bezorgd over een eventuele millenniumboom was de KNOV
met de steekproef gestart. Acties om exact op 1 januari 2000
een kind te krijgen, vonden bij de verloskundigen weinig bij
val.
In maart had de KNOV nog gewaarschuwd dat de kwaliteit
van de zorgverlening door een millenniumboom wel eens voor
langere tijd in gevaar zou kunnen komen. ANP
door Margit Kranenburg
DEN HAAG - Routine over
heerst bij het verwijsgedrag van
huisartsen. Ze verwijzen hun
patiënten vooral door naar zie
kenhuizen in de buurt en naar
specialisten die ze kennen.
Dit concludeert de Consumen
tenbond op basis van eigen on
derzoek. Terwijl patiënten zelf
kunnen kiezen in welk zieken
huis ze behandeld willen wor
den en door welke specialist,
gaan ze meestal toch af op het
advies van hun huisarts. Die
blijkt niet altijd goed op de
hoogte van wachtlijsten en be
handelingsmethoden in ver
schillende ziekenhuizen.
De Consumentenbond legde
500 huisartsen in de provincie
Utrecht een serie vragen voor.
Uit het onderzoek, dat vooruit
loopt op een eerste grote, verge
lijkende test van ziekenhuizen,
blijkt verder dat de communica
tie tussen huisartsen en specia
listen gebrekkig is. De zieken
huizen geven nauwelijks infor
matie over wachtlijsten en over
geneesmiddelengebruik. GPD
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De Nederland
se Politiebond (NPB) voelt zich
gepasseerd door het ministerie
van Binnenlandse Zaken, om
dat hij buiten de begeleidings
commissie van het onderzoek
'Politiewerk in gevaarsituaties'
is gehouden.
Dat heeft voorzitter H. van
Duijn de grootste vakorganisa
tie voor politiemensen gisteren
gezegd. De NPB zal haar onvre
de volgende week tijdens een
overleg op het departement
naar voren brengen. Van Duijn:
„Wij hebben juist aangedron
gen op dit onderzoek."
Het rapport, opgesteld door we
tenschappers van de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam, is vori
ge maand aangeboden aan
minister Peper. De onderzoe
kers concluderen onder meer
dat de politie onvoldoende is
voorbereid op geweld, vooral
door gebrek aan training, dat
het de politie ontbreekt aan
strategieën om geweld te be
strijden, dat het haar aan
leiding ontbreekt en dat er on
duidelijkheid bestaat over be
voegdheden.
Van Duijn onderschrijft het
heersende gebrek aan training.
„Dat roepen wij al jaren. In dit
rapport lijkt het erop dat het be
grip training is verheven tot een
soort evangelische boodschap,
terwijl er toch echt meer aan de
hand is."
Van Duijn vindt het merkwaar
dig dat 'de hele discussie over
pepperspray' niet is terug te
vinden in het rapport, terwijl dit
middel volgend jaar in twee po
litieregio's op proef wordt inge
zet. Van Duijn: „Het rapport
propageert wel de lange wapen
stok, waar wij op zichzelf niets
tegen hebben, maar waarbij wel
bedacht moet worden dat dit
wapen nogal eens blijvende
schade kan veroorzaken, zoals
gebroken ledematen. Pepper
spray doet dat niet. Waarom is
dat door de onderzoekers niet
tegen elkaar afgewogen?"
Al met al beoordeelt Van Duijn
het rapport als onevenwichtig
en eenzijdig. Volgens hem heeft
het ministerie de onderzoeksop
dracht versmald en zich te veel
geconcentreerd op geweld tegen
de politie en daarbij het feno
meen geweld tegen burgers ten
onrechte buiten beschouwing
gelaten. ANP
Sprayen tegen de
snelheidscontrole
ZWAMMERDAM - Door het
groeiend aantal snelheidscon
troles komen steeds meer pro
ducten op de markt die de pak
kans moeten verkleinen. Sinds
kort levert het bedrijf DWL uit
Zwammerdam een Canadese
'spray die op de kentekenplaat
aangebracht moet worden.
De zogenoemde Photo-Fog zou
ervoor zorgen dat het flitslicht
van de politie wordt gereflec
teerd waardoor de foto overbe
licht en dus onleesbaar wordt.
Het opzettelijk onleesbaar ma
ken van kentekens is in Neder
land strafbaar. Toch zijn er vol
gens DWL al zo'n 2500 flacons
aan de man gebracht. GPD
