20'
Dovemansoren door discodreun
We halen het wel weer in
PZC
1
Directie Mare wil
fabriek overnemen
van moederbedrijf
Minder Zeeuwen in
Vrederust Halsteren
N-Beveland kiest
route risico-stoffen
Boor klaar
voor grote werk
zeeland vrijdag 6 augustus 1999 17
Meningen verdeeld over instellen lager geluidsniveau
door Maurits Sep
VLISSINGEN - De directie van
Mare Chemicals onderhandelt
met moederbedrijf Clariant
over overname van de fabriek in
Vlissingen-Oost. In een deel van
het bedrijf willen directeur J. G.
de Looff en adjunct-directeur
W. Roos een nieuw chemisch be
drijf opzetten. De fabriek waar
in nu nog alkaansulfonaat
wordt gemaakt voor vloeibare
wasmiddelen, moet voorlopig
intact blijven om eventuele pro
ductieproblemen van Clariant
in Duitsland en Frankrijk op te
vangen.
Het Zwitserse Clariant besloot
vorig jaar de productie van
grondstoffen voor zeep- en was
middelen in Vlissingen-Oost op
1 januari 2000 te beëindigen.
Adjunct-directeur Roos beves
tigt dat hij en directeur De Looff
plannen hebben voor een nieuw
chemisch bedrijf in de TAED-
fabriek, waar tot april van dit
jaar bleekmiddelen werden ge
maakt. Het gaat om een klein
bedrijf waar hooguit enkele
tientallen mensen aan de slag
kunnen.
Roos vindt het prematuur de
plannen nu al te preciseren. ,,We
zijn bezig met een haalbaar
heidsstudie. Als blijkt dat wat
we willen haalbaar is, kan ik
meer zeggen." Roos verwacht
half september duidelijkheid te
kunnen verschaffen. Als de
plannen doorgaan, kan de nieu
we fabriek op zijn vroegst eind
2000 gaan produceren, voor
spelt hij.
De tweehoofdige directie on
derhandelt met Clariant over
overname van het volledige
complex, inclusief de alkaan-
sulfonaatfabriek. De productie
van deze grondstof voor vloei
bare wasmiddelen wordt in no
vember stilgelegd. Clariant eist
desondanks van kandidaat-ko
pers dat deze fabriek de eerste
twee jaar volledig intact blijft.
Het concern wil bij calamiteiten
op de fabrieken in Wiesbaden en
Lamotte onmiddellijk kunnen
uitwijken naar Vlissingen-
Oost. Daarom wordt tot op he
den gewoon geïnvesteerd in ge
bouwen en installaties.
Roos benadrukt dat van een
doorstart van Mare Chemicals
absoluut geen sprake is. „Clari
ant verwacht dat de fabrieken
in Wiesbaden en Lamotte volle
dig aan de vraag kunnen vol
doen. Als zich daar echter een
calamiteit voordoet, zit men di
rect in de problemen. Daarom
wil het bedrijf Vlissingen-Oost
achter de hand houden. Niet in
eigen beheer, maar uitbesteed
aan een nieuwe eigenaar. Clari
ant wil verder gebruik blijven
maken van onze op- en over
slagfaciliteiten voor transpor
ten naar de Verenigde Staten."
Voor het personeel van Mare
Chemicals hebben de huidige
plannen geen enkel gevolg,
voegt Roos daaraan toe. De
ontslagaanvraag voor de 75 me
dewerkers is inmiddels goedge
keurd door Arbeidsvoorzie
ning. De plannen voor een
nieuwe chemische fabriek zijn
nog te onzeker om huidig Mare-
personeel een nieuwe baan in
het vooruitzicht te kunnen stel
len. Voor de op- en overslag van
alkaansulfonaat zijn, afhanke
lijk van het aantal transporten
per jaar, maximaal vijf mensen
nodig. Mocht Clariant tijdelijk
behoefte hebben aan de produc
tie van alkaansulfonaat in Vlis
singen-Oost, dan ligt het vol
gens Roos voor de hand om
Duits of Frans personeel naar
Nederland te halen.
Verrast
F. van der Veen van de CNV Be-
drijvenbond is verrast over de
plannen van de directie van
Mare Chemicals en die van Cla
riant. Hij hoopt zo spoedig mo
gelijk te worden ingelicht. Hij
zou een nieuwe chemische fa
briek in Vlissingen-Oost wel
toejuichen, gezien de sluiting in
de chemiesector van Mare en
van de Cokesfabriek in Zeeuws-
Vlaanderen.
Advertentie
Alles voor kantoor
op nummer
weststrate verpakkingen
oostperkweg 20 middelburg lel: (0118) 63 00151
1997 gepland tijdpad
i doorRené Schrier
en Wout Bareman
GOES-Hij lijkt, als altijd, goed
gemutst. De dag voor hij vijftig
wordt, lijkt niets Tin Buis te de-
l renToch waren er gemengde
- gevoelens in hem rond. De di-
i| recteur van de NV Westerschel-
i detunnel is niet erg te spreken
ei overdewijzewaarophetproject
3 de laatste tijd in het nieuws
e komt. Veiligheid, arbeidstijden,
alle mogelijke procedures, ver-
traging in het boorproces.het
t zint hem allemaal niet. Nee, niet
dat hij spijt heeft als geodetisch
- (landmeetkundig) ingenieur in
e; dit megaproject te zijn gestapt,
maar vooraf keek hij er toch an-
•I ders tegenaan.
i Projectleider geweest bij de
i bouw van de Scheldewalradar-
I keten, daarvoor vanuit Zierik-
j zee nauw betrokken bij de
Deltawerken, een niet weg te
i'j cijferen baan bij Verkeer en Wa-
1- terstaat in Den Haag en nu op-
i! drachtgever van een, zoals dat
ig vandaag de dag wordt omschre-
[i ven, 'gigaproject' onder de Wes-
a terschelde. „Het is een schaal
tej groter dan wat ik tot nu heb ge-
El daan. De uitdaging - sorry voor
Rj het cliché - is enorm. De con
st structie, een naamloze vennoot-
ifj schap die met twee aandeelhou-
t- ders (Rijk en provincie) op eigen
ia benen staat en dit tunnelproject
s-j tot een goed einde moet bren-
B-J gen, is nooit vertoond in Neder-
5ti land. Het is ook een pilot-pro-
at; ject; er wordt met argusogen
jfj naar gekeken. Het moet een
J voorbeeld zijn van hoe dit soort
projecten in de toekomst wordt
i aangepakt. Ik vind het heerlijk
om met een kleine organisatie -
inderdaad kort door de bocht
vaak - aan zoiets te werken.
Snel beslissen, geen ellenlange
procedures, dat bevalt me wel.
Bij de radarketen hadden we
ook zo'n klein clubje. We heb
ben het toch allemaal voor el
kaar gekregen voor tien procent
minder dan begroot."
Of hem dat bij de aanleg van de
Westerscheldetunnel ook lukt,
is zeer de vraag. Het budget is
met vijf procent voor de post on
voorzien krap. En er zijn, 'tij
dens de rit', nogal wat haken en
ogen opgedoken, de afgelopen
maanden kwam 'de tunnel' niet
bepaald positief in het nieuws.
Een dodelijk ongeval en ver
schillende ongelukken met ge
wonden, problemen met de
Arbeidsinspectie en de vakbon
den, discussies met de hulpver
leningsdiensten over de veilig
heid. Buis: „Laat ik voorop
stellen dat er absoluut geen f ric-
0m
'|20m
rJOm
leom
1
ties zijn tussen ons als
opdrachtgever en de aanne
merscombinatie over de ar
beidsinzet en de veiligheid. Het
is weliswaar hun pakkie-an, het
ligt vast wie er verantwoorde
lijk is, maar op het gebied van de
veiligheid bij de bouw zijn er
geen twijfels. Ik heb die - ook na
dat dodelijk ongeluk - nog
steeds niet, want ik weet dat de
aandacht voor de veiligheid op
de werkvloer enorm groot is.
Maar het is al eerder, niet alleen
door mij maar ook door de aan
nemer gezegd: bij dit soort me-
gapi'o j ecten kun j e dodelij ke on
gevallen en zware ongelukken
nooit uitsluiten."
Veiligheid, alles draait in de pu
blieke discussie over de Wester
scheldetunnel om het veilig
heidsaspect. Tin Buis knikt:
„Na de rampen in de Mont
zij-aanzicht X.
fcunneltracé
lengte 6,5 Um
WEEKBOEK TUNNEL
6 augustus 1999
door Esme Soesman
HALSTEREN - Het aantal
Zeeuwen dat in het psychia
trisch ziekenhuis Vrederust in
Halsteren verblijft, is tanende.
In 1998 ging het in totaal om 66
mensen. In 1994 waren dat er
nog 116. Die terugloop heeft te
maken met de oprichting van
Emergis. Alleen Tholen en Sint
Philipsland zijn nog aangewe
zen op de Noord-Brabantse
voorziening.
De verkleining van het Zeeuwse
- en dat geldt ook voor het Zuid-
Hollandse - patiëntenbestand is
logisch, zo blijkt uit het jaarver
slag van Vrederust over 1998.
Het verzorgingsgebied van het
ziekenhuis besloeg eerst weste
lijk Noord-Brabant, Zeeland en
Zuid-Holland. Nadat er een
psychiatrisch ziekenhuis in
Zeeland kwam, kregen de al
aanwezige Zeeuwse chronische
patiënten demogelijkheid om te
kiezen tussen beide ziekenhui
zen. Van de speciaal hiervoor
aangehouden capaciteit in Vre
derust wordt langzaamaan
steeds minder gebruik gemaakt.
Dit wordt voornamelijk veroor
zaakt door het overlijden van de
Zeeuwse patiënten. Hun plaats
wordt over het algemeen niet
door Zeeuwen ingenomen.
Tholen en Sint Philipsland be
horen echter, aldus intern advi
seur J. C. J. Wierckx van Vre
derust, nog altijd tot het
zorggebied van het West-Bra
bantse ziekenhuis. Die indeling
heeft te maken met de geografi
sche ligging van de Thoolse re
gio. Alleen voor ambulante zorg
zijn Tholenaren aangewezen op
de diensten van Emergis.
In 1998 maakten 25 mensen uit
de gemeente Tholen gebruik
van de diensten van Vrederust.
Het aantal overige Zeeuwen be
droeg 41. Het aantal Zeeuwen,
met uitzondering van de regio
Tholen, in 1994 bedroeg nog 73.
De daling zal zich mettertijd
doorzetten, bevestigt Wierckx.
„Tegelijkertijd neemt de vraag
naar hulp toe, zodat de bezet
ting niet afneemt." In 1998 ver
bleven er verder drieëntwintig
mensen uit Zuid-Holland, 250
uit Noord-Brabant en 8 uit de
overige provincies in Vrederust.
Het ziekenhuis bestaat dit jaar-
negentig jaar.
door René Schrier
WISSENKERKE - De gemeen
teraad van Noord-Beveland
moet routes op het eUand aan
wijzen voor het vervoer van ge
vaarlijke stoffen. Het college
van Burgemeester en Wethou
ders denkt daarbij aan de grote
doorgaande routes op Noord-
Beveland. Dat zijn de N57 vanaf
Kamperduin naar de storm
vloedkering, de N255 vanaf
Kamperduin naar de aanslui
ting bij de Deltaweg en de weg
tussen Goes en Zierikzee voor
zover die over Noord-Bevelands
grondgebied loopt. Dat is de
N256. Dit zal met borden wor
den aangegeven.
Op zich kan de aanwijzing van
de routes als een formaliteit
worden gezien. Een onderzoek
van een adviesgroep uit Ensche
de naar een risico-inventarisa
tie wees uit dat het wegtrans
port van gevaarlijke stoffen in
de provincie Zeeland in de hui
dige situatie geen aanleiding
geeft tot risico-knelpunten.
Toekomstige ontwikkelingen in
het transport van gevaarlijke
stoffen en infrastructuur en
ruimtelijke ontwikkeling nabij
transportroutes vragen wel
aandacht, volgens de advies
groep.
De gemeente Noord-Beveland
wil op verzoek van de commis
saris van de koningin graag
voor 1 augustus de knoop door
hakken. De kwestie wordt be
sproken in een vergadering van
de commissie bestuurlijke za
ken en financiën van Noord-Be
veland, die woensdag 11 augus
tus om 19.30 uur vergadert.
Brandweer
In die vergadering komt ook een
voorstel aan de orde om ak
koord te gaan met het investe-
ringsplan voor de brandweer.
Om de geraamde kosten niet te
overschrijden moet de verwan-
ging van helmen en gelaatstuk
ken uitgesteld worden tot
volgend jaar. Ook wordt er be
spaard op de inruil van een oude
hulpverleningsset. Overigens
moet Noord-Beveland als ge
volg van ARBO-voorschriften
een risico-inventarisatie op la
ten stellen voor de brandweer.
door Jeroen Vlieqenberq
VLISSINGEN - Twintigdui
zend jongeren hebben volgens
cijfers van TNO problemen
met het gehoor. De Nationale
Hoorstichting waarschuwt dat
de patiënten van de oorartsen
steeds jonger worden. Onder
zoek van het Royal National
Institute for Deaf People en
University College in Londen
toont aan dat 62 procent van de
Britse jongeren die discothe
ken of concerten bezoeken een
gehoorbeschadiging oploopt.
M. Spetic, mede-eigenaar van
discotheek The Nighttrain in
Middelburg:
„Wij hebben van begin af aan
een decibelmeter, de limiter, in
onze discotheek. Die begrenzer
is door de gemeente ingesteld
om geluidsoverlast te beper
ken. Het volume kan niet bo
ven de 90 decibel komen,
anders slaat de apparatuur au
tomatisch af. We horen meestal
geen klachten over gehoorbe
schadiging. Vaker hoor je men
sen vragen of het niet wat har
der kan, maar dat doen we dus
niet. Ik constateer dus dat men
harder geluid gewend is. Daar
naast is het bij ons zo dat we
geen torens hebben, want de
boxen hangen verspreid over
de ruimte. Wel is het zo dat bij
optredens het geluidsniveau
soms wordt overschreden,
maar dat komt omdat artiesten
in hun contract laten vastleg
gen dat ze zelf bepalen hoe
hard de versterkers mogen
worden afgesteld. Dat is wel
eens vervelend. Gezondheids
preventie is goed maar ik vind
wel dat jongeren de laatste tijd
overspoeld worden door de ve
le voorlichtingscampagnes
over seks, drugs, zinloos ge
weld en noem maar op."
E. Verhé, eigenaar discotheek
De Ploeg in Groede:
„Ik heb vijfentwintig jaar in de
discotheek gestaan en we heb
ben altijd een geluidsbegren
zer in onze discotheek gehad.
Nu nog steeds, alleen verhuur
ik De Ploeg nu. Je kunt zo'n be
grenzer maar beter van begin
af aan in de zaak plaatsen,
want het personeel wil geen ge
hoorbeschadiging oplopen."
K. van Damme, eigenaar disco
theek Kiekieris in 's Heeren-
hoek
„De trend van keiharde gab-
berhouse, waar wij nooit aan
hebben meegedaan, is passé.
Volgens mij gaat het erom of
het geluid eentonig is of dat er
variatie is. Ik werk hier al sinds
de jaren tachtig en ik loop nog
langer rond in het uitgaanscir
cuit en ik heb nergens last van.
Ik weet zeker dat het geluid
hier soms tot 110 decibel komt,
maar als dat af en toe gebeurt
maakt dat niks uit. Het gaat om
de kwaliteit van de installatie.
Je moet zorgen voor de juiste
balans tussen bastonen, mid
dentonen en hoge tonen. Ik ge
loof het allemaal niet zo. Vol
gens mij is het ook een kwestie
van aanleg. Ben je er gevoelig
voor of niet. Het heeft toch
vaak met ouderdom te maken
denk ik. Mijn opa werd stok
doof en die heeft zijn leven lang
toch echt nooit een discotheek
gezien."
J.B. Masurel, medewerker Na
tionale Hoorstichting:
„De meeste begrenzers in dis
cotheken hangen altijd achter
in de discotheek. Het geluid
wordt dus gemeten aan de ran
den van de disco. Bovendien
zijn de limiters afgesteld op 90
decibel.
De arbo-regels schrijven voor
dat bij een geluid van 80 deci
bel al gehoorbescherming ver
plicht is. Het probleem is dat
het publiek dicht bij de spea
kers staat te dansen. Als je elke
dag een paar uur in de disco
staat te dansen kun je na een
paar maanden echt last krijgen
van gehoorbeschadiging. Het
gaat niet om het soort muziek,
maar om het volume en de hoe
veelheid tij d die j e in een disco
theek of bij een concert door
brengt.
Vaak treedt ook de zogenaam
de discodip op: het frequentie-
gebied dat relevant is voor de
spraak wordt aangetast waar
door het verstaan van mede
klinkers moeilijker wordt. We
weten dat het moeilijk is om
jongeren op een leuke, aan
sprekende manier te bereiken.
Toch proberen we het straks in
oktober met de Dag van het oor
en er is bij alle audiciens een cd
(vertragende) papiei-molen
maakte hem kriegel. Ambtelij
ke molens, dat verhaal. Het be
gin van het boorproces valt hem
ook tegen. „De start is uiterst
moeizaam. Toen ik - eind juni -
van vakantie terugkwam, had
ik verwacht de achterlichten
van de eerste boormachine te
zien verdwijnen in dat gat. Da's
dus niet gelukt. En zal ik het nog
één keer herhalen? Dat halen we
tijdens het boren wel in." En
verder is en blijft Tin Buis en
vrolijke vijftiger-.
De jongeren die regelmatig een disco bezoeken lopen een grote kans op gehoorbeschadiging.
verschenen met de titel 'Een le
ven lang luisteren'. Daarop
staan prachtige nummers. Het
idee erachter is dat je er nu nog
van kunt genieten, maar straks
misschien niet meer."
Ann-Marie, studente uit Vlis-
singen:
,Van de kroeg kun j e al gehoor
beschadiging krijgen. De mu
ziek in een café staat erg hard,
vergelijkbaar met een disco
theek. Als je in een disco bij een
luidspreker staat tril je weg.
Als ik een paar nachten achter
elkaar ga stappen heb ik de
week erop moeite om mensen te
verstaan. Ik ga in Vlissingen
wel eens naar Frapo's, De Con
current of De Dop.
De muziek staat de laatste tijd
steeds vaker erg hard. Ik be
grijp niet wat daar leuk aan is.
Je kimt gewoon geen normaal
gesprek meer voeren. Soms ben
ik ook schor van het schreeu
wen."
C. Stolwijk, KNO-arts Ooster-
scheldeziekenhuis Goes:
„In mijn praktijk merk ik niet
zozeer dat de patiënten steeds
jonger worden. Maar het komt
nogal eens voor dat ik van som
mige jongeren een audiogram
maak en dan zie je toch dat ze
een beetje hoge tonenverlies
hebben. Een lichte lawaaibe-
schadiging. Niet heel ernstig,
maar de schade is wel onher
stelbaar. Het probleem is een
voudig op te lossen door de be
grenzer lager af te stellen. 70
decibel bijvoox-beeld, maar dat
is ook al behoorlijk hard. Ik
snap niet dat er op dit gebied
geen landelijk beleid is dat kan
worden doorgevoerd. Het is
laksheid. Je kunt allerlei cam-,
pagnes voeren, maar van mij
foto Lex de Meester
mag het stringenter en dwin
gender Want j e kunt nog zoveel
campagnes verzinnen, de
groepsnorm bepaalt wat er
gebeurt. Daarnaast zijn er na
tuurlijk wel arbo-regels, waar
om gelden die niet in discothe
ken?
Ik vind dit typisch een taak van
de GGD's. Ze hebben de moge
lijkheid om die taak wettelijk
af te dwingen en weten boven
dien precies hoe ze met preven
tie moeten omgaan. Wat mij
betreft is op het gebied van ge
zondheid een actiever beleid
wel opz'n plaats."
Blanc-tunnel en de Tauerntun-
nel heeft iedereen het erover. Ik
begrijp best dat de hulpdiensten
het onderste uit de kan willen en
de Kombinatie Middelplaat
Westerschelde, de tunnelbou-
wei-, heeft ook direct gezegd dat
ze wil betalen voor het materieel
dat nodig is voor hulp aan haai
mensen, maar er moeten na
tuurlijk geen brandblussers met
gouden randjes worden geëist.
Men wil wat spek op het vlees -
dat zou ik zelf in zo'n situatie
ook vragen - maar het moet niet
doorschieten. Een paar weken
geleden is er overleg geweest
met commissaris Van Gelder als
bemiddelaar (erbij gehaald
door burgemeester Barbé overi
gens, omdat die straks verant
woordelijk is). Tja, de vraag is
wat de rol van de hulpverlening
is en hoever die strekt. Ik ben
zelf geneigd te zeggen dat ex-
grenzen zijn."
Hij begrijpt best dat burge
meester Mandos van Borsele en
commissaris der koningin Van
Gelder zich zorgen maken over
de veiligheid in de tunnel - en
niet alleen tijdens het bouwpro
ces, ook tijdens de exploitatie.
„Zij willen heel graag hun Sloe-
brandweerkorps voor zowel de
fabrieken in het Sloegebied als
voor de tunnel. Maar moeten wij
daaraan meebetalen? Ik denk
het niet. De taak van de hulp
diensten in en om de tunnel is
geen andere dan op de openbare
weg. De tunnelwacht, die wij
willen... ook zoiets. Moeten de
hulpdiensten die voor hun reke
ning nemen? Als ik een openba
re inschrijving regel, kan het
best zijn dat we in zee gaan met
een takeldienst uitTerneuzen of
Goes. Wat ik van Van Gelder-
niet begrijp is dat hij in een veel
te laat stadium verkondigt dat
er een soort veiligheids-effect-
rapportage moet komen. Is hij
vergeten dat we maanden gele
den een halve meter boekwer
ken over die veiligheid hebben
aangeboden aan staatssecreta
ris De Vries? Enne... als voor
man van Zeeland moet hij ook
niet vergeten dat hij ons met dat
soort opmerkingen op kosten
zou kunnen jagen. Trouwens,
hij wakkert ook - ten om-echte -
het on veiligheidsgevoel bij de
toekomstige tunnelgebruikers
aan."
Tin Buis heeft het sterke gevoel
dat 'zijn' tunnel door die be
richtgeving (veiligheid, ar
beidsomstandigheden) schade
lijdt. Het imago is verslechterd
en dat zint hem niet. Net zoals
de hele planning. Die liep an
ders dan verwacht. Honderd
tachtig vergunningen is natuur
lijk ook niet niks, maar de hele
TERNEUZEN - De eerste boor
machine van de Westerschelde
tunnel heeft het negen meter
lange dichtblok 'geslecht'.
Daarna heeft de tunnelboor 48
uur rust gehad. In dat tijdsbe
stek is de apparatuur verder bij
gesteld.
Tunneldirecteur Tin Buis: „Ik
heb begrepen dat er toch wat
problemen ontstonden bij het
doorboren van dat dichtblok,
een blok gestabiliseerd Wester
scheldezand. Dat is ook wel be
grijpelijk als je weet dat de ap
paratuur is afgestemd op het
boren in slappe grond. Dat
dichtblok bleek dus minder
slap. Na die stilstand van twee
etmalen begint het boren nu pas
echt." De 'boortrein' van 200
meter is nu dus vertrokken. Met
welke snelheid is nog niet te zeg
gen. Maar de topsnelheid wordt
straks twaalf meter per dag. En
dat 6,6 kilometer ver.
De tunnelboor is optimaal afgesteld voor de duik onder de Westerschelde. foto Charles Strijd
Tin Buis: „Het imago is verslechterd en de start verloopt uiterst
la moeizaam." foto Willem Mieras
